Dinamik

Dinamika sht nj deg e mekaniks teorike, ajo sht e studiuar kryesisht forcn q vepron
mbi nj objekt lviz marrdhniet objekt. Dinamika sht studimi i shpejtsis sht shum m e
vogl se shpejtsia e drits objekteve makroskopike. Dinamika sht themeli i fiziks dhe
astronomis, por edhe baza pr shum inxhinieri disiplina. Shum progres matematikore sht e
lidhur shpesh me zgjidhjen e problemeve dinamike, kshtu q Matematikan dinamika ka nj
interes t fort.

Skic

Dinamika (Dinamika) sht nj deg e mekaniks klasike, lvizja kryesore krkimore shkaktuar
nga ky ndryshim dhe ndryshimet n faktor t ndryshm. Me fjal t tjera, forca kinetike pr
studimin kryesor i ndikimit t lvizjes s objekteve. Kjo sht thjesht prshkruese kinematik
mocioni i objekteve, pa marr parasysh faktort q ojn n lvizje. M shum i kujdesshm pr
t thn se dinamika forca, si fizike sistemet evoluojn me kalimin e kohs pr t ndryshuar.
Dinamika bazuar n ligjin Isak Njutoni sht Ligjet e Njutonit vn prpara. Pr do sistem
fizik, vetm e di natyrn e forcave t saj, duke cituar ligjet e Njutonit, ne mund t studiojn
forcat pr kto sisteme fizike. N elektromagnetizmin klasik, situata dinamike q prfshin
sisteme fizike e mekaniks klasike dhe elektromagnetizmit, krkon prdorimin e Njutonit 's
ligjet e levizjes, ekuacionet e Maksuellit, forca e Lorencit ekuacioni pr t prshkruar. Q nga
shekulli i 20-t, shpesh kuptohet si nj dinamike dhe e fokusuar n aspektet inxhinierike t
aplikimit t nj dege mekanike. Dinamika e inxhinieris mekanike dhe kurse aeronautike
Fondacioni Inxhinierike.

Nj Histori e shkurtr

Kozmologji

Koperniku dhe kozmologjia Keplerit

Mekanika e zhvillimit, nga objektet m t thjeshta elaboruar sundimit t bilancit, pr t vendosur
rregullat e prgjithshme t sportit, me prvoj rreth njzet shekuj. Grumbullimi i nj numri t
madh t njohurive t mparshm t mekaniks, studimet kinetike e puns m von ka nj rol t
rndsishm, posarisht n astronomi Koperniku dhe Keplerit 's universin.

Filloi n shekullin e 17-t.

N fillim t shekullit t 17 fizikan dhe astronom italian eksperimentet Galileo zbuloi parimin
materiale t inercionit, me objekt n nj avion t prir t qet eksperimente t prshpejtuara rnie
zbuloi ligjin e levizjes tilla si nxitimi, dhe duke njohur vlern e prshpejtimin e gravitetit nuk
afr pr tok, sepse mas e objektit ndryshon, e cila sht prafrsisht nj konstante, ather
studiuar levizjen e predhes dhe ligji universal i levizjes s grimcave. Galileo pioneered studime
jan prdorur zakonisht pr gjeneratat e ardhshme, duke filluar nga rezultatet eksperimentale dhe
teorike me metodn skolastike verifikimit eksperimental.

Shekullit t 17-t, Njutoni i madh britanik shkenctar dhe matematicien gjerman Leibniz gur u
krijua kshtu nj hulumtim q n dinamikn e nj epoke t re. Puna monumentale Njutonit
botuar n vitin 1687, "Principet Matematike t Filozofis Natyrore", n mnyr t qart t vn
prpara ligjit t inercis, mocioni grimc ligjit t veprimit dhe reagimit ligjit, forc e rolit t
pavarur t ligjit. Ai ishte n krkim pr organet e n rnie dhe qiellore lvizjeve Kauzs, zbuloi
ligjin e gravitetit dhe ligjet e Keplerit jan nxjerr bazuar n at pr t verifikuar hnn rreth
rrotullimin e Toks me prshpejtimin centripetal e marrdhnies s gravitetit, duke treguar se
fenomeni i Tides n Tok , themeluar nj sistem shum t rrept dhe t plot t ligjeve t
mekaniks.

Ligji i dyt i Njutonit i dinamiks deri n palc, ligji thekson se, forca nxitimi, cilsia e
marrdhnieve midis t treve. Njutoni par futi konceptin e cilsis, dhe t vn at dhe
serioziteti i dallimit objekt, duke treguar peshn e objektit mbi objektin vetm gravitetit t Toks.
Pas vendosjes s ligjit t veprimit dhe reagimit, ka pasur nj kinetike e grimcave.

Dinamika e automjeteve

Puna mekanika e Njutonit dhe puna gur jan t pandashme. Q ather, dinamika bhet nj
krijimi n eksperiment, vzhgimit dhe analizs rigoroz shkencor matematik e msiprme, duke
hedhjen themelet e mekaniks moderne.

Shekulli 17 nga vzhgimet shkenctar holandez lavjerrs Kristian Huygens merret gravitetit t
Toks, krijimi i ekuacionit lavjerrs. Huygens lavjerrs konik n studim, kur ata krijuan
konceptin e forcs centrifugale; Prve ksaj, ai gjithashtu propozoi konceptin e inercis.

Ligjet e Njutonit botuar 100 vjet pas Lagranzhit frngjisht matematikan themeluar nj sistem t
plot mund t aplikohet pr ekuacionet e Lagranzhit. Ky grup i ekuacioneve sht i ndryshm
nga t ligjit t dyt t Njutonit e forcs dhe nxitimit n form, por me koordinata t
prgjithsuara si ndryshore t shprehura prmes funksionin e Lagranzhit. Sistemi i Lagranzhit
pr lloje t caktuara t problemeve (t tilla si teoria e vogl lkundje dhe dinamikn e trupit t
ngurt) sht studimi m i prshtatshm se ligjet e Njutonit.
Ligji i dyt t shekullit t 18 Njutonit

Koncepti i nj trupi t ngurt sht futur nga Euler. Ligji i dyt i shekullit t 18 Zviceran dijetari
Euler Njutonit zgjeruar t trupit t ngurt, ai aplikoi tre knde Ojler pr t prfaqsuar
zhvendosjen kndore e nj trupi t ngurt rreth pik fikse, dhe t prcaktoj momentin e inercise,
dhe udhzues kishte fiksuar rradhs ekuacionet ngurt trupit e levizjes. Kjo do t krijoj nj
prshkrim t plot t nj trupi t ngurt me gjasht grad t liris n ekuacionet e prgjithshme e
levizjes. Pr t ngurt, forca e puns s br sht zero. Prandaj, studimet kan prgjithsisht
Dinamika e trupit t ngurt sht br nj prafrim t ngurta fushat teori.

1755, gjithashtu ka themeluar ideale lngun ekuacionet Ojler dinamike; 1758 Bernoulli marr
informacion n lidhje integrale e energjis prgjat vijs s rrjedhs (quajtur Molecular
Dynamics Reagimit Bernoulli

Ekuacioni); 1822 ishte Navier ekuacionet lng i pangjeshshm dinamik; 1855 Franca Xi
Gongniu studiuar tronditje t vazhdueshm t mesme. Dinamika e tilla n forma t ndryshme t
substancave t deprtojn n kt fush pr t shkuar. Pr shembull, n elasticitet, pr shkak t
prplasjes, dridhje, probleme elastike shumimin val n krijimin nevojn pr dinamikn elastike,
e cila mund t aplikohet pr t studiuar transmetimin e valve sizmike.

1800 ekuacionet kanonike Hamilton

19 matematikani britanik i shekullit parimi Hamilton variational rrjedh Hamilton ekuacionin

kanonik, ky ekuacion sht koordinon prgjithsuar dhe ndryshoret e pergjithshme vrull,
Hamilton shprehet si funksion i ekuacionet e rendit t par n formn e simetrik. Ekuacioni
Canonical prshkruan lvizjen me formimin e sistemit, i quajtur sistemi Hamilton apo Hamilton
dinamika, e cila sht baza e mekaniks klasike statistikore, por edhe t msojn nga shembulli i
mekaniks kuantike. Turbullim Hamilton sistemi teori vlen, pr shembull, trazuar problemin e
mekaniks qiellore, dhe t kuptuarit e sistemeve komplekse mekanike me natyrn e prgjithshme
t sportit luan nj rol t rndsishm.

Lagranzhit dhe Hamilton Dinamika Dinamika sht i bazuar n parimet e mekaniks dhe
mekaniks Njutonit, n kontekstin e mekaniks klasike jan ekuivalente, por ata nuk jan prej
mnyrave t njjta ose metodave. Zbatimi i drejtprdrejt i sistemit mekanika njutoniane
ekuacione nganjher quhet mekanika vektoriale; Lagranzhit dhe Hamiltonit dinamika quhet
mekanika analitike.

Prmbajtje

Dinamikat baz duke prfshir dinamikn e thrrmijave, Dinamika e thrrmijave t sistemit,

Dinamika e trupit t ngurt, abtaining kshtu me radh. Radhit kinetike-i bazuar dhe i aplikuar
shkenca ka zhvilluar mekaniks qiellore, teoria dridhje, stabiliteti lvizje teori, mekanik Gyro,
balistik jashtme, n mas t ndryshueshme, si dhe zhvillimi i multi-trupit dinamiks sistemit,
Crystal Dynamics. Rotor dinamika
Dy modeli abstrakt

Particle dhe sistemi grimc. Me nj cilsi t caktuar t gjeometris s grimcave dhe madhsia e
objektit mund t jet e paprfillshme.

Dy Prmbajtja themelore

Ka dy lloje themelore t problemeve t dinamiks thrrmijave: S pari, mocioni grimc sht i

njohur, t gjejn forc q vepron mbi grimc; dyt sht i njohur pr forcn q vepron mbi
grimc, grimc e nevojshme lvizje. Zgjidhja e problemit t par sa koh si ekuacioni i levizjes
per grimc pr t marr derivatin e dyt pr t marr prshpejtimin e grimcave n ligjin e dyt t
Njutonit, forca mund t merret; zgjidhjen e problemit t dyt nevoj pr t zgjidhur ekuacionet
diferenciale e levizjes s grimcave apo kuadratur.

Dinamika e prgjithshme Teorema

Dinamika Teorema e prgjithshme sht nj teorem themelore t dinamiks s sistemit grimc,

e cila prfshin teorema vrull, teorema kndore vrullin, teorema e energjis kinetike dhe nga kto
tri teorema themelore q rrjedhin disa teorema t tjera. , Momenti kndore vrulli dhe energjia
kinetike sht t prshkruaj grimc, grimc sistemit dhe lvizjen e trupit t ngurt e sasive
themelore fizike. Duke vepruar n baz t forcs mekanike ose ift rrotullues mbi modelin, dhe
marrdhniet n mes t ktyre sasive prbn nj teorem dinamik t prgjithshme.