Professional Documents
Culture Documents
7.1. Giôùi thieäu vaø caùc kích thöôùc cô baûn cuûa caàn:
7.1.1. Giôùi thieäu:
- Keát caáu theùp caàn cuûa caàn truïc thaùp baùnh loáp coù keát caáu daïng daøn
khoâng gian vaø tieát dieän ngang cuûa daøn laø hình chöõ nhaät. Daøn hình
chöõ nhaät coù ñoä cöùng choáng uoán theo hai phöông vaø ñoä cöùng choáng
xoaén khaù lôùn, deã boá trí caùc thieát bò treân ñoù.
- Caùc thanh daøn laøm baèng theùp oáng, lieân keát vôùi nhau nhôø caùc moái
haøn. Caàn goàm coù boán thanh bieân, giöõa caùc thanh bieân coù caùc heä
thanh xieân khoâng coù thanh choáng ñöùng ôû giöõa. Caàn laø moät daøn coù
truïc thaúng vaø tieát dieän thay ñoåi theo chieàu daøi caàn.
- Trong maët phaúng naâng haøng, caàn laø moät thanh toå hôïp coù 2 ñieåm
lieân keát töïa: 1 ñieåm lieân keát vôùi boä phaän quay (thaùp) qua khôùp baûn
leà coá ñònh ôû ñuoâi caàn, 1 ñieåm lieân keát vôùi xilanh thuûy löïc thay ñoåi
taàm vôùi töông ñöông moät lieân keát thanh. Phöông cuûa lieân keát thanh coù
phöông cuûa xilanh thuûy löïc.
- Trong maët phaúng ngang, ñuoâi caàn ñöôïc lieân keát vôùi thaùp bôûi 2 khôùp
baûn leà coá ñònh, coøn ñaàu caàn thì töï do.Vì vaäy trong maët phaúng ngang,
caàn ñöôïc coi laø moät thanh ngaøm cöùng coù ñaàu caàn laø töï do. Do ñoù
hình daùng bao caàn coù daïng hình thang, ñaàu caàn coù kích thöôùc nhoû
nhaát, ñuoâi caàn taïi 2 khôùp lieân keát vôùi thaùp coù kích thöôùc lôùn nhaát.
- Xeùt ñieàu kieän laøm vieäc cuûa caàn ta nhaän thaáy raèng: caàn ñöôïc coi laø
boä phaän chòu löïc chuû yeáu cuûa caàn truïc. Caàn laøm vieäc ôû traïng thaùi
chòu neùn vaø uoán ngang phaúng trong 2 maët phaúng.
- ÔÛ caùc thanh chòu neùn cuûa daøn ngoaøi vieäc ñaûm baûo söï phuø hôïp
cuûa keát caáu: caàn daøi, maûnh coøn chuù yù ñeán ñieàu kieän oån ñònh cuûa
thanh ñeå choáng laïi söï uoán doïc laøm maát oån ñònh cuûa thanh, daøn söû
duïng theùp oáng coù nhieàu öu ñieåm ñaùp öùng ñieàu kieän naøy.
-Ñeå tính toaùn daøn ñôn giaûn ta phaûi thöøa nhaän caùc giaû thieát theo cô keát
caáu veà daøn [5]:
+ Maét cuûa daøn phaûi naèm taïi giao ñieåm cuûa caùc truïc thanh vaø laø
khôùp lí töôûng, khoâng ma saùt.
+ Taûi troïng chæ taùc duïng taïi caùc maét cuûa daøn.
+ Troïng löôïng caùc thanh trong daøn nhoû khoâng ñaùng keå so vôùi taûi
troïng taùc duïng neân khi tính toaùn boû qua troïng löôïng caùc thanh trong
daøn.
=> Töø giaû thieát treân ta coù theå ñi ñeán keát luaän quan troïng :
Caùc thanh trong daøn chæ chòu keùo hoaëc neùn nghóa laø noäi löïc caùc thanh
trong daøn chæ toàn taïi löïc doïc maø khoâng coù moâmen uoán vaø löïc caét.
74
Hình 7.1: Keát caáu theùp caàn.
- Chieàu daøi cuûa caàn : L = 48,95 (m).
- Chieàu cao maët caét giöõa caàn:
h=( 301 ÷ 201 ) . L (baûng 5-1) [10]
⇒h=( ÷ ) × 48,95=( 1,6 ÷ 2,45 ) (m)
1 1
30 20
Choïn h = 2,2 (m).
- Chieàu roäng maët caét cuûa caàn ôû giöõa caàn:
B = (1 ÷ 1,5).h (baûng 5-1) [10]
=> B = (1 ÷ 1,5) x 2,2 = (2,2 ÷ 3,3) (m)
Choïn B = 2,5 (m).
- Chieàu roäng maët caét cuûa caàn ôû goái töïa:
B o=( 201 ÷ 101 ) . L (baûng 5-1) [10]
⇒ B =( ÷ ) ×48,9=( 1,45 ÷ 4,89 ) (m)
1 1
o
20 10
Choïn Bo = 3,2 (m).
7.2. Vaät lieäu cheá taïo vaø öùng suaát cho pheùp keát caáu theùp cuûa
caàn
Choïn vaät lieäu cheá taïo keát caáu theùp caàn laø theùp CT3, coù cô tính:
75
- Toång hôïp caùc taûi troïng khaùc nhau taùc duïng leân caàn truïc coù theå chia
ra 3 tröôøng hôïp:
+ Tröôøng hôïp taûi troïng I :
Caùc taûi troïng taùc duïng leân maùy truïc laø taûi troïng tieâu chuaån ôû traïng
thaùi laøm vieäc vaø ôû nhöõng ñieàu kieän söû duïng tieâu chuaån. Duøng ñeå
tính toaùn keát caáu kim loaïi theo ñoä beàn vaø ñoä beàn moûi. Khi taûi troïng
thay ñoåi, trong ñoù coù troïng löôïng haøng thay ñoåi thì khoâng tính theo trò
soá taûi troïng cöïc ñaïi maø tính theo trò soá taûi troïng töông ñöông.
+ Tröôøng hôïp taûi troïng II :
Caùc taûi troïng taùc duïng leân maùy truïc laø taûi troïng cöïc ñaïi ôû traïng
thaùi laøm vieäc vaø ôû ñieàu kieän naëng nhaát, laøm vieäc vôùi troïng löôïng
vaät naâng ñuùng tieâu chuaån. Duøng ñeå tính toaùn keát caáu kim loaïi theo
ñoä beàn vaø ñoä oån ñònh.
+ Tröôøng hôïp taûi troïng III :
Caùc taûi troïng taùc duïng leân maùy truïc laø taûi troïng cöïc ñaïi ôû traïng
thaùi khoâng laøm vieäc. Caùc taûi troïng ñoù goàm coù: troïng löôïng baûn
thaân caàn truïc vaø gioù baõo taùc duïng leân caàn truïc ôû traïng thaùi khoâng
laøm vieäc. Tröôøng hôïp naøy duøng ñeå kieåm tra keát caáu theo ñieàu kieän
ñoä beàn, ñoä oån ñònh ôû traïng thaùi khoâng laøm vieäc.
- ÔÛ traïng thaùi laøm vieäc cuûa caàn truïc ngöôøi ta toå hôïp caùc taûi troïng
taùc duïng leân caàn truïc vaø chia thaønh caùc toå hôïp taûi troïng sau :
+ Toå hôïp Ia, IIa : Töông öùng traïng thaùi caàn truïc laøm vieäc, caàn truïc
ñöùng yeân chæ coù moät cô caáu naâng laøm vieäc, tính toaùn khi khôûi ñoäng
(hoaëc haõm) cô caáu naâng haøng moät caùch töø töø tính cho toå hôïp I a; khôûi
ñoäng (hoaëc haõm) cô caáu naâng haøng moät caùch ñoät ngoät tính cho toå
hôïp IIa.
+ Toå hôïp Ib, IIb : Maùy truïc mang haøng ñoàng thôøi laïi coù theâm cô caáu
khaùc hoaït ñoäng (quay, thay ñoåi taàm vôùi, di chuyeån…) tieán haønh khôûi
ñoäng (hoaëc haõm) cô caáu ñoù moät caùch töø töø tính cho toå hôïp I b; khôûi
ñoäng (hoaëc haõm) cô caáu ñoù moät caùch ñoät ngoät tính cho toå hôïp IIb.
7.3.2 Baûng toå hôïp taûi troïng.
Ñoái vôùi töøng loaïi caàn truïc, caên cöù vaøo ñieàu kieän khai thaùc cuûa caàn
truïc vaø caùc taûi troïng taùc duïng leân noù maø ta coù baûng toång hôïp taûi
troïng sau :
76
Baûng toå hôïp taûi troïng
+ Toå hôïp Ia, IIa : Caàn truïc ñöùng yeân chæ coù moät cô caáu naâng laøm
vieäc. Tính toaùn khi khôûi ñoäng (hoaëc haõm) cô caáu naâng haøng moät caùch
töø töø tính cho toå hôïp Ia; khôûi ñoäng (hoaëc haõm) cô caáu naâng haøng moät
caùch ñoät ngoät tính cho toå hôïp IIa.
+ Toå hôïp Ib, IIb : Caàn truïc ñöùng yeân coù mang haøng ñoàng thôøi cô caáu
quay hoaït ñoäng. Tieán haønh khôûi ñoäng (hoaëc haõm) cô caáu ñoù moät
caùch töø töø tính cho toå hôïp I b; khôûi ñoäng (hoaëc haõm) cô caáu ñoù moät
caùch ñoät ngoät tính cho toå hôïp IIb.
7.4. Vò trí tính toaùn vaø sô ñoà tính caàn thaúng cuûa caàn truïc thaùp
baùnh loáp:
7.4.1. Vò trí tính toaùn cuûa caàn:
- Qua phaân tích tình hình chòu löïc cuûa caàn do taûi troïng thaúng ñöùng, caàn
laø moät thanh toå hôïp (daøn) chòu neùn vaø uoán. Noäi löïc trong caàn phuï
thuoäc goùc nghieâng cuûa caàn so vôùi phöông naèm ngang α .
+ Khi caàn ôû taàm vôùi nhoû nhaát (R min): löïc neùn caàn ñaït trò soá lôùn
nhaát.
+ Khi caàn ôû taàm vôùi lôùn nhaát (Rmax): moâmen gaây uoán caàn ñaït trò soá
lôùn nhaát.
+ Traïng thaùi baát lôïi cuûa noäi löïc coù theå laø khi caàn ôû taàm vôùi trung
gian (Rtb).
77
- Do ñoù ta tính noäi löïc trong caàn ôû caû 3 vò trí: taàm vôùi nhoû nhaát R min,
taàm vôùi lôùn nhaát Rmax, taàm vôùi trung gian Rtb. Caên cöù vaøo bieåu ñoà
söùc naâng cuûa caàn truïc thaùp baùnh loáp, ta xaùc ñònh ñöôïc 3 vò trí tính
toaùn nhö sau:
Trong ñoù:
+Q : Taûi troïng naâng bao goàm troïng löôïng haøng vaø thieát bò
mang haøng.
+R : Taàm vôùi.
+ : Goùc nghieâng cuûa caàn so vôùi phöông ngang.
+ Rmax : Taàm vôùi lôùn nhaát cuûa caàn.
+ Rtb : Taàm vôùi trung bình cuûa caàn.
+ Rmin : Taàm vôùi nhoû nhaát cuûa caàn.
7.5.3. Caùc taûi troïng tính toaùn:
* Troïng löôïng baûn thaân cuûa caàn: Gc (N).
- Troïng löôïng caàn Gc coù:
+ Ñieåm ñaët: trung ñieåm chieàu daøi cuûa caàn.
+ Phöông, chieàu: coù phöông thaúng ñöùng, chieàu ngöôïc chieàu döông truïc
Z.
+ Ñoä lôùn: Gc = 24,5 (T) = 245.103 (N).
- Troïng löôïng caàn Gc coù theå coi laø taûi troïng phaân boá ñeàu treân caùc
maét daøn. Taûi troïng phaân boá qc coù:
+ Ñieåm ñaët: ñaët taïi maét daøn.Ž
+ Phöông, chieàu: coù phöông thaúng ñöùng, chieàu ngöôïc chieàu döông truïc
Z.
+ Ñoä lôùn:
Gc
q c=
n
Trong ñoù:
+ Gc : Troïng löôïng baûn thaân cuûa caàn.
+ n : Soá maét daøn.
* Troïng löôïng haøng keå caû thieát bò mang haøng: Q (N):
* Trường hợp tổ hợp tải trọng IIa :
- Ñieåm ñaët: taäp trung taïi ñieåm coá ñònh cuûa caùc roøng roïc treân caàn.
- Phöông, chieàu: coù phöông thaúng ñöùng, chieàu ngöôïc chieàu döông truïc Z.
- Ñoä lônù:
Q = ψ II .(Qh + Gm) [10]
Trong ñoù:
+ Qh : Troïng löôïng cuûa haøng.
+ Gm : Troïng löôïng moùc.
ψ
+ II = 1,3 : Heä soá ñoäng hoïc khi naâng theo cheá ñoä laøm vieäc trung bình.
79
Rmin 1000000 40000 1352000
Rtb 480000 40000 676000
Rmax 260000 40000 390000
Q
Sh=
m . ηP [10]
Trong ñoù:
+Q : Söùc naâng ñònh möùc.
Q = Q h + Gm
- Qh : Troïng taûi cuûa haøng.
- Gm : Troïng löôïng moùc.
+ m = 1 : Boäi suaát palaêng.
+ P = 0,92 : Hieäu suaát chung cuûa palaêng.
7.5.4. Tính keát caáu caàn trong maët phaúng naâng haøng:
Vì daøn ñoái xöùng neân ta tính toaùn cho moät beân daøn, coøn maët kia thì
töông töï.
a) Taûi troïng taùc duïng trong maët phaúng naâng haøng:
- Trong maët phaúng naâng haøng, caàn chòu caùc taûi troïng sau :
+ Troïng löôïng haøng cuøng thieát bò mang haøng: Q.
+ Löïc caêng cuûa nhaùnh caùp cuoái cuøng cuûa palaêng mang haøng: Sh.
+ Troïng löôïng baûn thaân caàn: Gc.
80
- Khi ñaët caùc taûi troïng tính toaùn leân caàn trong maët phaúng naâng haï
(maët phaúng ñöùng) ta phaûi chia ñoâi caùc taûi troïng vì ta chæ tính cho moät
maët cuûa daøn. Vaäy caùc taûi troïng taùc duïng leân moät beân daøn trong maët
phaúng ñöùng ôû caùc vò trí laø:
Taûi troïng phaân boá leân caùc maét daøn do troïng löôïng baûn thaân cuûa
caàn:
Gc
q c=
2× n
Trong ñoù:
+ Gc = 245000 (N): Troïng löôïng baûn thaân cuûa caàn.
+ n = 36 (maét) : Soá maét cuûa moät beân daøn trong maët phaúng naâng
haøng.
245000
⇒ q c= =3402 (N/maét)
2× 36
b) Xaùc ñònh caùc phaûn löïc taïi caùc lieân keát töïa:
Hình 7.4: Sô ñoà xaùc ñònh caùc phaûn löïc taïi caùc lieân keát töïa.
* Tính öùng löïc xilanh thay ñoåi taàm vôùi:
Sh Gc Q
∑ M A =0 ⇔T .d + . c− . b− . a=0
2 2 2
81
1 Q
⇒T= .
d 2 ( Gc Sh
. a+ . b− . c
2 2 )
- Ta xaùc ñònh tay ñoøn cuûa caùc löïc döïa vaøo hoaï ñoà vò trí cuûa caàn.
- Vaäy ta coù öùng löïc trong xilanh thay ñoåi taàm vôùi cho töøng tröôøng hôïp
laø:
+ Tröôøng hôïp Rmin:
676000× 8900+122500 × 4540−734783 ×7080
T= =229529(N )
5970
+ Tröôøng hôïp Rtb:
390000× 27900+122500 ×13950−423913 ×13590
T= =1015906(N )
6050
+ Tröôøng hôïp Rmax:
247000× 45900+122500 ×22950−268478 ×15840
T= =1694454 ( N )
4960
N1A
qc N1B
b
HA X
VA
X = N1A.cosb + N1B.cosc + HA = 0
Y = N1A.sinb + N1B.sinc + VA – qc = 0
ÔÛ taàm vôùi Rmax: b = 28o, c = 12o, VA = -174211 (N), HA =1832338 (N).
=> N1A = 2012413 (N)
N1B = -3689824 (N)
ÔÛ taàm vôùi Rtb : b = 63o, c = 47o, VA = 850629 (N), HA =1288914 (N).
=> N1A = 1323639 (N)
N1B = -2771024 (N)
ÔÛ taàm vôùi Rmin : b = 87o, c = 71o, VA = 1621602 (N), HA = 429509 (N).
=> N1A =-437987 (N)
N1B = -1248852 (N)
Maét 2:
83
Y = -N1.sin32o – qc.sina = 0
X = -N1A + N2A + N1.cos32o – qc.cosa = 0
ÔÛ taàm vôùi Rmax: a = 62o, qc = 3402 (N), N1A = 2012413 (N)
=> N2A = 2018817 (N)
N1 = -5668 (N)
ÔÛ taàm vôùi Rtb : a = 27o, qc = 3402 (N), N1A = 1323639 (N)
=> N2A = 1329142 (N)
N1 = -2915 (N)
ÔÛ taàm vôùi Rmin : a = 3, qc = 3402 (N), N1A =-437987 (N)
=> N2A = -434305 (N)
N1 = -336 (N)
Maét 3:
Maét 4 :
Maét 5 :
85
Y = N3.sin37o + N4.sin61o – qc.sina = 0
X = -N2B + N3B – N3.cos37o + N4.cos61o – qc.cosa = 0
ÔÛ taàm vôùi Rmax: a = 78 o, qc = 3402 (N), N3 = -7718 (N), N2B = -3699557(N)
=> N3B = 2031045 (N)
N4 = 9116 (N)
ÔÛ taàm vôùi Rtb : a = 43o, qc = 3402 (N), N3 = -4477 (N), N2B =2774535 (N)
=> N3B = 1338713 (N)
N4 = 5734 (N)
ÔÛ taàm vôùi Rmin : a = 19o, qc = 3402 (N), N3 =-1218 (N), N2B =-1247197 (N)
N3B = -428673 (N)
N4 = 2104 (N)
Maét7:
Y = N3B.cos82o + N5 – qc.sina = 0
X = -N3B.sin82o + N4B – qc.cosa = 0
ÔÛ taàm vôùi Rmax: a = 70o, qc = 3402 (N), N3B = 2031045 (N)
86
=> N4B = -3672170 (N)
N5 = 519450 (N)
ÔÛ taàm vôùi Rtb : a = 35o, qc = 3402 (N), N3B =1338713 (N)
=> N4B = -2748576 (N)
N5 = 388630 (N)
ÔÛ taàm vôùi Rmin : a = 11o, qc = 3402 (N), N3B = -428673 (N)
=> N4B = -1230508 (N)
N5 = 174055(N)
Maét 6:
87
Maét 8:
Y = -N7 – qc.sina = 0
X = -N4A + N5A – qc.cosa = 0
ÔÛ taàm vôùi Rmax: a = 70o, qc = 3402 (N), N4A = 3226188 (N)
=> N5A =3227351 (N)
N7 = -3197 (N)
ÔÛ taàm vôùi Rtb : a = 35o, qc = 3402 (N), N4A = 1933119 (N)
=> N5A = 1935906 (N)
N7 = -1951 (N)
ÔÛ taàm vôùi Rmin : a = 11o, qc = 3402 (N), N4A = -289493 (N)
=> N5A = -286154 (N)
N7 = -649 (N)
88
Maét 9:
Maét 10:
( Từ mắt 11 tới mắt 26 hình ảnh minh họa tương tự mắt 9, mắt 10)
Maét 11:
Y = N9.sin55o – qc.sina + N10.sin55o = 0
X = -N5B + N6B – qc.cosa – N9.cos55o + N10.cos55o = 0
ÔÛ taàm vôùi Rmax: a = 70o, qc = 3402 (N), N9 = 241299 (N), N5B =-3385246 (N)
=> N6B = -3109514 (N)
N10 = -237396 (N)
ÔÛ taàm vôùi Rtb : a = 35o, qc = 3402 (N), N9 = 175200 (N), N5B = -2539343 (N)
=> N6B = -2336942 (N)
N10 = -172818 (N)
ÔÛ taàm vôùi Rmin : a = 11o, qc = 3402 (N), N9 = 53288 (N), N5B =-1164221 (N)
=> N6B = -1100206 (N)
N10 = -52496 (N)
Maét 12:
93
Maét 23:
Y = N21.sin55o – qc.sina + N22.sin55o = 0
X = -N11B + N12B – qc.cosa – N21.cos55o + N22.cos55o = 0
ÔÛ taàm vôùi Rmax: a = 70o, qc = 3402 (N), N21 = (N), N11B = -1844819 (N)
=> N12B = -1602055 (N)
N22 = -208657 (N)
ÔÛ taàm vôùi Rtb : a = 35o, qc = 3402 (N), N21 = (N), N11B =-1406129 (N)
=> N12B = -1226759 (N)
N22 = -152741 (N)
ÔÛ taàm vôùi Rmin : a = 11o, qc = 3402 (N), N21 = (N), N11B = -820656
(N)
=> N12B = -767682 (N)
N22 = -42872 (N)
Maét 24 :
Y = -N22.sin55o – qc.sina – N23.sin55o = 0
X = -N12A + N13A – qc.cosa – N22.cos55o + N23.cos55o = 0
ÔÛ taàm vôùi Rmax: a = 70o, qc = 3402 (N), N22 = -208657 (N), N12A = 1439490
(N)
=> N13A = 1199053 (N)
N23 = 212560 (N)
ÔÛ taàm vôùi Rtb : a = 35o, qc = 3402 (N ), N22 = -152741 (N), N12A =648088 (N)
=> N13A = 474291 (N)
N23 = 155123 (N)
ÔÛ taàm vôùi Rmin : a = 11o, qc = 3402 (N ), N22 = -42872 (N), N12A = -642369
(N)
=> N13A = -688664 (N)
N23 = 43664 (N)
Maét 25:
Y = N23.sin55o – qc.sina + N24.sin55o = 0
X = -N12B + N13B – qc.cosa – N23.cos55o + N24.cos55o = 0
ÔÛ taàm vôùi Rmax: a = 70o, qc = 3402 (N), N23 = 212560 (N), N12B = -1602055 (N)
=> N13B = -1359291 (N)
N24 = -208657 (N)
ÔÛ taàm vôùi Rtb : a = 35o, qc = 3402 (N), N23 = 155123 (N), N12B = -1226759 (N)
=> N13B = -1047389 (N)
N24 = -152741 (N)
ÔÛ taàm vôùi Rmin : a = 11o, qc = 3402 (N), N23 = 43664 (N), N12B = -767682 (N)
=> N13B = -714707 (N)
N24 = -42872 (N)
Maét 26:
Y = -N23.sin55o – qc.sina – N25.sin55o = 0
X = -N13A + N14A – qc.cosa – N24.cos55o + N25.cos55o = 0
94
ÔÛ taàm vôùi Rmax: a = 70o, qc = 3402 (N), N24 = -208657 (N), N13A = 1199053
(N)
=> N14A = 958616 (N)
N25 = 212560 (N)
ÔÛ taàm vôùi Rtb : a = 35o, qc = 3402 (N ), N24 = -152741 (N), N13A = 474291 (N)
=> N14A = 300494 (N)
N25 = 155123 (N)
ÔÛ taàm vôùi Rmin : a = 11o, qc = 3402 (N ), N24 = -42872 (N), N13A = -688664 (N)
=> N14A = -734960 (N)
N25 = 43664 (N)
Maét 28:
=300494 (N)
=> N15A =303697 (N)
N26 = -13108 (N)
ÔÛ taàm vôùi Rmin : a = 11o, qc = 3402 (N), ), N14A = -734960 (N)
=> N15A = -732625 (N)
N26 = 41682 (N)
Maét 27:
Maét 29:
Y = -N27.sin58o – qc.sina - N28.sin49o = 0
X = -N15A + N16A – qc.cosa – N27.cos58o + N28.cos49o = 0
ÔÛ taàm vôùi Rmax: a = 73o, qc = 3402 (N), N27 = -73087 (N), N15A = 961097 (N)
=> N16A = 872310 (N)
N28 = 77815 (N)
96
ÔÛ taàm vôùi Rtb : a = 38o, qc = 3402 (N), ), N27 = -79202 (N), N15A = 303697 (N)
=> N16A = 207841 (N)
N28 = 86222 (N)
ÔÛ taàm vôùi Rmin : a = 14o, qc = 3402 (N), ), N27 = -52018 (N), N15A = -732625
(N)
=> N16A = -794521 (N)
N28 = 57361 (N)
Maét 30:
Y = N28.sin55o – qc.sina + N29.sin46o = 0
X = -N14B + N15B – qc.cosa – N28.cos55o + N29.cos46o = 0
ÔÛ taàm vôùi Rmax: a = 67o, qc = 3402 (N), N28 = 77815 (N), N14B =-1197216 (N)
=> N15B = -1102925 (N)
97
Y = -N29.sin53o – qc.sina – N30.sin43o = 0
X = -N16A + N17A – qc.cosa – N29.cos53o + N30.cos43o = 0
ÔÛ taàm vôùi Rmax: a = 73o, qc = 3402 (N), N29 = -84259 (N), N16A =872310 (N)
=> N17A = 753922 (N)
98
N31 = -127063 (N)
ÔÛ taàm vôùi Rmin : a = 8o, qc = 3402 (N N30 = 74514 (N), N15B = -589976 (N)
=> N16B = -471249 (N)
N31 = -88065 (N)
Maét 33:
Y = -N31.sin47o – qc.sina – N32.sin36o = 0
X = -N17A + N18A – qc.cosa – N31.cos47o + N32.cos36o = 0
ÔÛ taàm vôùi Rmax: a = 73o, qc = 3402 (N), N31 = -107033 (N), N17A = 753922 (N)
=> N18A = 575548 (N)
99
X = -N16B + N17B – qc.cosa – N32.cos43o + N33.cos32o = 0
ÔÛ taàm vôùi Rmax: a = 67o, qc = 3402 (N), N32 = 131484 (N), N16B =-959246 (N)
=> N17B = -724592 (N)
100
N34 = 211982 (N)
ÔÛ taàm vôùi Rtb : a = 38o, qc = 3402 (N), N33 = -194199 (N), N18A = -134948 (N)
=> N19A = -509099 (N)
N34 = 255860 (N)
ÔÛ taàm vôùi Rmin : a = 14o, qc = 3402 (N), N33 = -132901 (N), N18A =-1025495
(N)
=> N19A = -1281228 (N)
N34 = 176399 (N)
Maét 36:
X = -N17B + N18B – qc.cosa – N34.cos34o = 0
ÔÛ taàm vôùi Rmax: a = 67o, qc = 3402 (N), N17B =-724592 (N), N34 =
211982 (N)
Vò trí
Thanh Rmax Rtb Rmin
1 -5668 -2915 -336
2 6902 4426 1720
3 -7718 -4477 -1218
4 9116 213432 5734
101
5 519450 388630 174055
6 253007 182346 55666
7 -3197 -1951 -649
8 -245201 -177582 -54081
9 241299 175200 53288
10 -237396 -172818 -52496
11 233494 170436 51703
12 -229591 -168053 -50911
13 228170 164651 46834
14 -224268 -162269 -46042
15 220365 159887 45249
16 -216463 -157505 -44457
17 212560 155123 43664
18 -208657 -152741 -42872
19 212560 155123 43664
20 -208657 -152741 -42872
21 212560 155123 43664
22 -208657 -152741 -42872
23 212560 155123 43664
24 -208657 -152741 -42872
25 212560 155123 43664
26 -49136 -13108 41682
27 -73087 -79202 -52018
28 77815 86222 57361
29 -84259 -95680 -64662
30 93899 108972 74514
31 -107033 -127063 -88065
32 131484 153538 103960
33 -163308 -194199 -132901
34 211982 255860 176399
Baûng 7.1: Noäi löïc trong thanh xieân ôû maët phaúng naâng haï (toå hôïp IIa).
* Noäi löïc trong thanh bieân: (N)
Vò trí
Thanh Rmax Rtb Rmin
1A 2012413 1323639 -437987
102
2A 2018817 1329142 -434305
3A 2031045 1338713 -428673
4A 3226188 1933119 -289493
5A 3227351 1935906 -286154
6A 2949470 1736346 -344399
7A 2680542 1542250 -400825
8A 2419144 1354205 -502573
9A 2165277 1172211 -502573
10A 1920363 995681 -549778
11A 1679926 821885 -596073
12A 1439490 648088 -642369
13A 1199053 474291 -688664
14A 958616 300494 -734960
15A 961097 303697 -732625
16A 872310 207841 -794521
17A 753922 73243 -884630
18A 575548 -134948 -1025495
19A 262459 -509099 -1281228
1B -3689824 -2771024 -1248852
2B -3699557 -2774535 -1247197
3B -3709433 -2778402 -1245973
4B -3672170 -2748576 -1230508
5B -3385246 -2539343 -1164221
6B -3109514 -2336942 -1100206
7B -2842736 -2140006 -1038009
8B -2582065 -1949705 -981398
9B -2330347 -1764870 -926606
10B -2087583 -1585499 -873631
11B -1844819 -1406129 -820656
12B -1602055 -1226759 -767682
13B -1359291 -1047389 -714707
14B -1197216 -915901 -663334
15B -1102925 -808681 -589976
16B -959246 -638414 -471249
17B -724592 -361433 -282510
103
18B -547521 -146431 -132900
Baûng 7.2: Noäi löïc trong thanh bieân ôû maët phaúng naâng haï (toå hôïp IIa).
b) Trong maët phaúng naèm ngang:
c) Xaùc ñònh noäi löïc trong caùc thanh ôû maët phaúng naèm ngang:
- Ta quy öôùc nhö sau:
+ Thanh bieân ngoaøi: 1A19A.
+ Thanh bieân trong: 1B17B.
+ Thanh buïng ñaët theo soá thöù töï:137.
- Döïa vaøo phaàn meàm tính toaùn treân Sap 2000, ta ñöôïc noäi löïc trong caùc
thanh nhö sau:
* Noäi löïc trong thanh xieân: (N)
Vò trí
Thanh Rmax Rtb Rmin
1 0 0 0
2 1014 -7693 -31178
3 259 9622 34572
4 -2067 -12214 -38852
5 4015 15037 43573
6 -5673 -17623 -48263
108
7 39069 58604 101979
8 -85125 -118403 -188201
9 770 866 948
10 82871 115895 185426
11 -81518 -114374 -183760
12 79714 112346 181540
13 -77910 -110318 -179320
14 76106 108390 177100
15 -74303 -106262 -174880
16 72499 104234 172660
17 -70695 -102207 -170440
18 68891 100179 168220
19 -67087 -98151 -166000
20 65284 96123 163780
21 -63480 -94095 -161560
22 61676 92067 159360
23 -59872 -90039 -157120
24 58068 88011 154900
25 -56265 -85983 -152680
26 54461 83955 150460
27 -53108 -82434 -148794
28 8077 12809 23628
29 34368 53087 95341
30 -34633 -54075 -98109
31 35296 55903 102988
32 -36714 -59098 -110613
33 37459 61248 116348
34 -38951 -64749 -126879
35 41176 69613 136288
36 -44169 -75618 -149664
37 32268 55697 111003
Baûng 7.5: Noäi löïc trong thanh xieân ôû maët phaúng ngang (toå hôïp IIb).
* Noäi löïc trong thanh bieân: (N)
Vò trí
Thanh Rmax Rtb Rmin
1A -860533 -1262947 -2143849
109
2A -860225 -1270696 -2173189
3A -863165 -1283815 -2212830
4A -820880 -1229861 -2137240
5A -820880 -1229861 -2137240
6A -735477 -1110233 -1945443
7A -663588 -994555 -1757970
8A -575448 -883092 -1575111
9A -501056 -775842 -1396865
10A -430413 -672807 -1223233
11A -363518 -573986 -1054214
12A -300372 -479379 -889809
14A -240974 -388287 -730017
15A -185090 -302544 -574550
16A -189249 -302797 -575016
17A -148090 -245100 -470842
18A -106178 -178158 -346487
19A -58143 -98236 -194791
1B 860107 1266331 2157505
2B 861198 1276451 2191491
3B 866038 1292776 2237403
4B 866103 1291387 2235013
5B 777826 1169651 2240908
6B 694064 1051867 1851129
7B 614050 938296 1655964
8B 537784 828940 1485411
9B 465266 723797 1309472
10B 396497 622869 1138147
11B 331477 526155 971435
12B 270204 433656 809336
13B 212680 345370 651851
14B 167078 274722 524584
15B 127925 213164 421007
16B 83145 140496 274943
17B 30676 52500 103879
Baûng 7.6: Noäi löïc trong thanh bieân ôû maët phaúng ngang (toå hôïp IIb).
110
7.7. Xaùc ñònh noäi löïc lôùn nhaát trong caùc thanh cuûa daøn:
7.7.1. Noäi löïc lôùn nhaát trong thanh xieân:
Döïa vaøo baûng noäi löïc trong caùc thanh xieân (töø thanh 1 ÷ 34 ôû maët
phaúng naâng haøng vaø töø thanh 1 ÷ 37 ôû maët phaúng ngang ), ta xaùc ñònh
ñöôïc noäi löïc lôùn nhaát cuûa thanh xieân trong daøn laø thanh soá 8 coù löïc
doïc N8 = -245201 (N) taïi vò trí Rmax ôû maët phaúng naâng haøng.
7.7.2. Noäi löïc lôùn nhaát trong thanh bieân:
- Noäi löïc lôùn nhaát trong thanh bieân cuûa daøn laø thanh soá 3B coù N3B = -
3709433 (N) ôû vò trí Rmax.
7.7.3. Xaùc ñònh giôùi haïn cho pheùp cuûa vaät lieäu:
Keát caáu theùp caàn cuûa caàn truïc ñöôïc thieát keá tính toaùn theo phöông
phaùp öùng suaát cho pheùp. Theo phöông phaùp öùng suaát cho pheùp ñieàu
kieän an toaøn veà beàn cuûa keát caáu laø phaûi ñaûm baûo öùng suaát do taûi
troïng tieâu chuaån sinh ra trong keát caáu khoâng vöôït quaù trò soá öùng suaát
cho pheùp. ÖÙng suaát cho pheùp naøy laáy baèng öùng suaát giôùi haïn cuûa
vaät lieäu o chia cho heä soá an toaøn n.
- Ñieàu kieän giôùi haïn veà ñoä beàn khi tính theo phöông phaùp öùng suaát cho
pheùp:
σo
σ ≤ [ σ ]= (2-1) [10]
n
Trong ñoù :
+ : ÖÙùng suaát do taûi troïng tieâu chuaån sinh ra trong caáu kieän.
+ [] : ÖÙng suaát cho pheùp.
+ o : ÖÙng suaát giôùi haïn, ñoái vôùi vaät lieäu deûo o laø giôùi haïn chaûy,
ñoái vôùi vaät lieäu doøn o laø giôùi haïn beàn.
+ n : Heä soá an toaøn.
- Ñieàu kieän giôùi haïn veà ñoä oån ñònh khi tính theo phöông phaùp öùng suaát
cho pheùp:
σ ≤ [ σ od ]=ϕ . [ σ ] (2-2) [10]
- Vaät lieäu laøm keát caáu theùp caàn laø theùp CT3 coù:
+ ch = 2400 2800 (KG/cm2): Giôùi haïn chaûy cuûa theùp CT3.
+ n = 1,4 : Heä soá an toaøn, choïn theo baûng (2-2) [10].
σ c h 2800
[ σ ]= = =2000( kG/c m2 )=200( N /mm2)
n 1,4
- Ñoä maûnh λ :
r x =r y =
√ √
Jx
F
=
2952000
2827
=32,3(mm) (4-17) [11]
l. μ
λ= (7.2) [10]
r
Trong ñoù:
+=1 : Heä soá chieàu daøi tính toaùn, phuï thuoäc lieân keát cuûa
thanh ôû hai ñaàu cuûa coät.
+ l = 2200 (mm) : Chieàu daøi hình hoïc cuûa thanh.
+ r = 32,3 (mm) : Baùn kính quaùn tính cuûa tieát dieän.
2200 ×1
⇒ λ= =68,1
32,3
Tra baûng (7-1) [10] ta coù öùng vôùi = 68,1 thì = 0,82.
- Tính oån ñònh cuûa coät chòu neùn:
σ= | NF |≤ ϕ . [ σ ]
245201 2 2
⇒ σ= =87(N /m m ) ≤0,82 ×200=164( N /mm )
2827
Vaäy thanh xieân thoaû maõn ñieàu kieän oån ñònh.
*Kieåm tra beàn cuûa thanh xieân:
ÖÙng suaát lôùn nhaát trong thanh laø:
N max
σ max =| |≤[ σ ]
F
245201 2 2
⇒ σ max = =87 ( N /mm )≤ 200( N /m m )
2827
Vaäy thanh xieân thoûa maõn ñieàu kieän beàn.
112
7.8.2. Tính choïn tieát dieän thanh bieân:
- Thanh bieân chòu taûi lôùn nhaát laø thanh soá 3B coù N3B = -3709433 (N) ôû
vò trí Rmax.
- Tieát dieän thanh bieân ñöôïc choïn sô boä theo ñieàu kieän beàn:
σ= | NF |≤ [ σ ]
|N| |−3709443| 2
⇒F≥ = =18547 (mm )
[σ] 200
Tieát dieän cuûa thanh bieân coù caùc thoâng soá sau:
+ Dieän tích : F = 21362 (mm2).
+ Ñuôøng kính ngoaøi : D = 210 (mm).
+ Ñöôøng kính trong : d = 130 (mm).
* Kieåm tra ñoä oån ñònh cuûa thanh bieân:
- Moâmen quaùn tính cuûa tieát dieän ñoái vôùi truïc x vaø y:
Jx = Jy = 0,05.D4.(1 - 4) (baûng 4-1) [11]
Trong ñoù:
d 140
η= = =0,62
D 210
=> Jx = Jy = 0,05 x 2104 x (1 – 0,624) = 82871916 (mm4)
- Baùn kính quaùn tính cuûa tieát dieän ñoái vôùi truïc x vaø y:
- Ñoä maûnh λ :
r x =r y =
√ √
Jx
F
=
828271916
21362
=62,3(mm) (4-17) [11]
l. μ
λ=
r
(7.2) [10]
Trong ñoù:
+=1 : Heä soá chieàu daøi tính toaùn, phuï thuoäc lieân keát cuûa
thanh ôû hai ñaàu cuûa coät.
+ l = 2480 (mm) : Chieàu daøi hình hoïc cuûa thanh.
+ r = 62,3 (mm) : Baùn kính quaùn tính cuûa tieát dieän.
2480 ×1
⇒ λ= =39,8
63,5
Tra baûng (7-1) [10] ta coù öùng vôùi = 39,8 thì = 0,92.
- Tính oån ñònh cuûa coät chòu neùn:
σ= | NF |≤ ϕ . [ σ ]
|−3709443| 2 2
⇒ σ= =173 (N /mm )≤ 0,92× 200=184 ( N /m m )
21362
Vaäy thanh bieân thoaû maõn ñieàu kieän oån ñònh.
*Kieåm tra beàn cuûa thanh bieân:
ÖÙng suaát lôùn nhaát trong thanh laø:
N max
σ max =| |≤[ σ ]
F
113
3709443
⇒ σ max = =173(N /mm2) ≤ 200( N /m m2 )
21362
114
rY =
√ JY
4. F
* Caàn laø thanh toå hôïp, duøng phöông phaùp bieán ñoåi töông ñöông töø ñoù
ta coù theå xaùc ñònh chieàu daøi tính toaùn cuûa caàn trong maët phaúng naâng
vaø maët phaúng ngang.
- Trong maët phaúng naâng haï:
J min
X 4839598 l 15220
= =0,27 ; 1 = =0,34
J max
X
18497607 l 2 45400
Tra baûng (7-4) [10], ta ñöôïc heä soá qui ñoåi töông ñöông laø 1 = 1,01.
Chieàu daøi tính toaùn cuûa caàn trong maët phaúng naâng:
lX = .1.l
Trong ñoù:
+=1 : Heä soá phuï thuoäc vaøo lieân keát caàn.
+ l = 48950 (mm) : Chieàu daøi caàn.
=> lX = 485950 x 1 x 1,01 = 49439 (mm)
- Trong maët phaúng ngang:
Do khoâng keå ñeán aûnh höôûng cuûa caùp naâng haøng ñeán ñoä oån ñònh
toång theå cuûa caàn neân coi caàn laø moät thanh coù ñaàu coâng son = 2.
min
JY 1400316
max
= =0,135
J Y
10372357
Caên cöù vaøo hình daïng bieán ñoåi cuûa caàn trong maët phaúng ngang keát
hôïp vôùi tra baûng (7-5) [10], ta coù heä soá qui ñoåi töông ñöông laø 1 = 1,21.
Chieàu daøi tính toaùn cuûa caàn trong maët phaúng naâng:
lY = .1.l
Trong ñoù:
+=2 : Heä soá phuï thuoäc vaøo lieân keát caàn.
+ l = 48950 (mm) : Chieàu daøi caàn.
=> lY = 48950 x 2 x 1,21 = 118459 (mm)
- Ñeå xaùc ñònh ñoä maûnh qui ñoåi cuûa caàn λ qd, ta tìm ñoä maûnh lôùn nhaát
cuûa thanh caàn cuõng nhö maët caét ñaëc:
l X 49439 l Y 118459
λX= = =33,6λ Y = = =107,5
r X 1250 rY 1100
Vaäy ta coù:
115
Trong ñoù:
√
λ qd= λ 2max +F b .
( k1 k2
+
Fg 1 Fg 2 ) (7-14) [10]
+ λ max= 107,5: Ñoä maûnh lôùn nhaát cuûa thanh töông öùng vôùi moät trong
caùc truïc chính, λ max= max ( λ x , λ y).
+ Fb = 4 x 21362 = 85448 (mm2): Dieän tích tieát dieän cuûa taát caû caùc thanh
bieân.
+ Fg1 = Fg2 = 2 x 3694 = 7388 (mm2): Dieän tích tieát dieän cuûa caùc thanh
giaèng (trong maët phaúng thaúng ñöùng vaø maët phaúng naèm ngang).
+ Trong maët phaúng ñöùng α = 55o thì k1 = 27; trong maët phaúng ngang α =
64o thì k2 = 27.
√
λ qd= 10 7,52+ 85448 ×
- Töø caùc soá lieäu ôû treân, kieåm ñònh toång theå cuûa caàn kieåm tra taïi
maët caét II – II ôû ñoaïn giöõa cuûa caàn:
|N|
=≺ [ σ ] =200(N / m m )
2
σ td =
ϕ. F
3709433 5
⇒ σ td = =83,5( N /mm2)≺ [ σ ]=200( N /mm 2 )
0,52× 85448
Vaäy caàn thoaû maõn ñieàu kieän oån ñònh.
116
6M F '
τ= + ≤ [ τ ] (5-17) [3]
2.0,7 .k . l 2.0,7 . k .l
2
Trong ñoù:
+M=0 : Moâmen uoán cuûa thanh.
+ l = 700 (mm) : Chieàu daøi ñöôøng haøn.
+ F = N8 = 245201 (N) : Noäi löïc lôùn nhaát cuûa thanh xieân.
245201
⇒ k≥ =2,05( mm)
2× 0,7 ×120 ×700
Choïn k = 4 (mm).
Vaäy chieàu daøy tính toaùn cuûa moái haøn:
δ h=0,7. k =0,7 × 4=2,8(mm)
117