АКАДЕМИЈА СТРУКОВНИХ СТУДИЈА ШУМАДИЈА

ОДСЕК АРАНЂЕЛОВАЦ

Пројекат организациије спортских догађаја

Предмет: Управљање пројектима

Ментор: Студент:
Драгана Вуковић Немања Лазић
М-21/2020

Аранђеловац, 2022.
 Sadrzaj

Uvod................................................................................................................................................. 3

Karakteristike sportskih događaja...................................................................................................4

Uloga i zadaci organizatora sportskog događaja.............................................................................5

Sistem stalnih takmičenja u fudbalskom sportu.............................................................................6

Upravljanje sportskim dogadjajima................................................................................................8

Strategijska faza.............................................................................................................................10

Planiranje događaja........................................................................................................................ 11

Planiranje sportskih manifestacija................................................................................................12

Zakljucak........................................................................................................................................ 13

2
 Uvod

Priređivanje sportskih događaja da li velikih, međunarodnih ili malih, ne tako

važnih može imati ogroman i dugotrajan uticaj na lokalnu sredinu, ekonomiju i
industriju. Sportski događaj može da bude bilo koji događaj, projekat ili atrakcija
- privlačno zbivanje izvan svakodnevnog toka aktivnosti u sportskom
objektu.Takav događaj može da bude međunarodnog, nacionalnog, regionalnog
ili lokalnog karaktera, može da obuhvati sport, umetnost, pozorište, festival...
može da bude takmičarski, namenjen prikupljanju finansijskih fondova,
zadovoljavanju socijalnih ciljeva ili jednostavno namenjen dobroj zabavi.
Događaji okupljaju vrhunske takmičare i izvođače, otvaraju perspektivu
produbljavanja i podizanja kvaliteta programa sportskog objekta. Svaki događaj
ima karakteristike koje ga razlikuju od svih drugih. Događaji zahtevaju određene
stilove i metode menadžmenta. Oni zahtevaju koordinatora, preciznost, rokove i
brzo odlučivanje. Svi događaji zahtevaju dobro planiranje i organizovanje. To
znači da menadžer sportskog objekta u kojem se događaj organizuje mora da
usmerava organizatore događaja prema osnovnim principima planiranja i
organizovanja. Organizovanje događaja obuhvata planiranje, uspostavljanje
organizacione strukture i razvijanje radnih odnosa i metoda kojima se dostižu
ciljevi. Organizaciona struktura obuhvata lance komandovanja, raspone kontrole
i zasebne jedinice, timove ili radne grupe koje se bave različitim područjima
rada. Svaki važan događaj mora da prati finansijski plan s tim što taj plan zavisi
od vrste događaja i od postavljenih ciljeva. Svaki događaj zahteva odgovarajući
personal. Neposrednom zbivanju događaja mora da prethodi detaljno planiranje.
Detaljno planiranje ostvaruje se uz pomoć mrežnog planiranja, izradom
dijagrama toka aktivnosti, kalendara, meta i datuma.

3
 Karakteristike sportskih događaja

Sportski događaj predstavlja jedan od najosnovnijih stubova sportskih ali i

marketing resursa bilo kog sportskog društva, kluba, organizatora takmičenja ili
bilo kog sportiste i trenera. Suština sportskog događaja i njegovog organizovanja
predstavlja vrlo složen kompleks različitih dejstava, u kome učestvuju svi koji su
bliski na bilo koji način sportu: od kompletne organizacione strukture subjekta
događaja, do sportista, trenera, menadžera, sponzora, neposrednih gledalaca i
širokog sportskog auditorijuma. Posmatrana iz ugla teorije sporta sportski događaj
predstavlja mesto i aktivnost na kome se u odnosu na protivnika određuje mera
sopstvene vrednosti. Sportski događaj predstavlja ogledalo efikasnosti ne samo
sportskog treninga i priprema sportista, već i drugih funkcija sportske organizacije
i sporta uopšte, uključujući efikasnost menadžmenta i njegove uloge u ostvarivanju
ciljeva sportske organizacije. Neizvesnost sportskog ishoda i merenje sopstvenih
vrednosti u odnosu na protivnika daje sportskom takmičenju neophodnu draž i
smisao ostvarenja sportske misije i duha u njemu. Ekonomsko-marketinška
karakteristika - u kojoj organizatori događaja traže mogućnosti i načine
organizacije sportskog dogadaja sa finansijskim efektima, koji će u isto vreme dati
odgovor kojim putevima može i treba da ide komercijalizacija dogadaja radi
pokrivanja bilansnih rashoda i ostvarivanja profita. Karakteristike sportskog
događaja mogu se posmatrati i kao elementi utvrđivanja koncepcije određenog
takmičenja i njegovih ciljeva, u zavisnosti od različitog akcentovanja jedne od
karakteristika događaja. Na odluku o koncepciji sportskog događaja, na osnovu
akcentiranja jedne od pomenute četiri karakteristike, bespogovorno utiču
unutrašnje strukture sporta: organizatori takmičenja i njegovi učesnici. Takođe, ne
može se zaobići snažan uticaj iz spoljašnjeg okruženja industrije sporta: iz sfere
biznisa i sredstava masovnog informisanja.

4
 Uloga i zadaci organizatora sportskog događaja

Kao organizatori događaja mogu se pojaviti privatne profitne i neprofitne

organizacije i u određenim slučajevima pojedine vladine agencije, tako da su
organizatori najčešće uslužno orijentisane organizacije, kojima je zadovoljene
potreba, zahteva i očekivanja potencijalnih posetilaca i učesnika u prvom planu.U
skladu sa Zakonom o sportu Republike Srbije ("Službeni glasnik RS", br.
24/2011), organizator sportskog događaja obavezan je da: 1. Osigura nesmetano
održavanje sportske priredbe; 2. Preduzme mere koje omogućavaju predupređenje
rizika nastanka štete za sportiste, gledaoce i druge učesnike sportske priredbe; 3.
Preduzme potrebne mere za sprečavanje nasilja i nedoličnog ponašanja; 4,
Preduzme potrebne mere za sprečavanje dopinga; 5. Preduzme potrebne mere
zaštite prirode i životne sredine; 6. Prijavi održavanje sportske priredbe u skladu sa
propisima kojima se određuje javno okupljanje građana. Takođe, ukoliko su
ispunjeni svi drugi uslovi u skladu sa zakonom i sportskim pravilima, da bi se
sportski događaj uopšte održao, organizator je obavezan i da obezbedi
odgovarajući sportski objekat, odnosno prostor, opremu, stručnjake i druge
radnike.Ukoliko se pak radi o organizovanju većeg sportskog događaja,
nacionalnog, regionalnog ili međunarodnog karaktera, za njegovo organizovanje
neophodno je dobijanje dozvole od referentne institucije.S obzirom da prilikom
pripremanja određenog sportskog događaja, organizatori uvek teže da eliminišu ili
svedu na najmanju moguću meru događaje ili aktivnosti koji mogu poremetiti ili
omesti učesnike događaja (takmičare, gledaoce, službenike), kao jedan od
najznačajnijih zadataka, kome organizatori događaja posvećuju sve više vremena
je tzv. "Kontrola sportskog događaja".

Kontrola sportskog događaja odnosi se na sve faze i etape u realizaciji počev od

planiranja i pripreme organizacije, izvršenja poslova i zadataka, kontrole troškova,
do samog završetka manifestacije, sa ciljem da izazove pravovremenu reakciju
menadžmenta na svaki uočeni nedostatak ili eventualno odstupanje od prethodno
planiranog. Kontrola se označava i kao kritična funckija savremenog
organizovanja sportskog događaja, budući da se na osnovu informacija dobijenih
kontrolom, konstatuje da li se planirane aktivnosti događaja sprovode na definisan
način.

5
 Sistem stalnih takmičenja u fudbalskom sportu

Za svako takmičenje usvajaju se propozicije takmičenja koje donose organi

fudbalskeorganizacije koja organizuje takmičenja, utvrđeno opštim aktom te
organizacije.Propozicijama se bliže uređuju pravila za sprovođenje takmičenja,
uslovi pod kojimase takmičenje odvija, utvrđuju organi koji rukovode takmičenjem
sa pravima iobavezama, uređuju materijalna i druga pitanja u vezi sa takmičenjem,
kao i druga pitanja predviđena Pravilnikom.Propozicije za prvenstvena takmičenja
ne mogu biti u suprotnosti sa Pravilnikom ofudbalskim takmičenjima, aktom kojim
se uređuje sistem takmičenja i ostalim opštim aktima FSS.Propozicijama
takmičenja za kup utakmice utvrđuju se uslovi za organizovanje I sprovođenje
takmičenja kao stalnog sistema, koje takođe ne mogu biti u suprotnosti sa
odredbama Pravilnika fudbalskih takmičenja.

Stalna takmičenja na teritoriji FSS su:

1. Fudbalsko prvenstvo Srbije.
2. Fudbalski kup Srbije.
3. Fudbalsko prvenstvo Srbije mlađih kategorija (pioniri,
kadeti, omladinci).
4. Omladinski fudbalski kup Srbije.
5. Fudbalsko prvenstvo Srbije u ženskom fudbalu.
6. Fudbalsko prvenstvo Srbije u malom fudbalu.

6
Uslovi za organizovanje takmičenja

Prvenstvena takmičenja se, po pravilu organizuju po sistemu liga: svaki klub (tim)
jedne lige koja se igra po dvostrukom bod sistemu, sastaje se dva puta sa svakim
članom
iste lige i to po jednom kao domaćin i gost.
Lige mogu biti jedinstvene za odgovarajuće područje (teritoriju) ili podeljene u dve
ili više ravnopravnih grupa.
Broj klubova (timova) u ligi u grupama utvrđuje se odlukom o sistemu takmičenja.

Takmičarska godina
Takmičarska godina po pravilu, počinje 01. avgusta jedne, a završava se 31. jula
iduće godine. Takmičarska godina je podeljena u dve sezone: jesenju i prolećnu.

Kalendar takmičenja
Kalendarom takmičenja se utvrđuju termini za odigravanje utakmica stalnog
takmičenja i drugih zvaničnih utakmica i turnira. Kalendar se odnosi posebno za
svaku takmičarsku godinu, najkasnije 30 dana pre početka jesenje, odnosno
prolećne sezone. Kalendar nižeg stepena takmičenja mora biti u skladu sa
kalendarom višeg stepena takmičenja. Utvrđeni termini u kalendaru takmičenja ne
mogu se menjati.Rasporedom utakmica stalnih takmičenja utvrđuje organ koji
rukovodi takmičenjem. Izrada kalendara takmičenja prilagođava se periodizaciji
sportskog treninga u zavisnosti od sportske grane i discipline. Propozicijama
takmičenja se bliže uređuju rokovi i način saopštavanja odluka u vezi sa
rasporedom za odigravanje utakmica: datum i mesto igranja, igralište, početak
utakmice, službena lica i dr.

7
 Upravljanje sportskim dogadjajima

Upravljanje se najčešće definiše kao proces prevođenja sistema iz jednog stanja u

drugo, sa ciljem postizanja optimalnih rezultata. Upravljanje, usmeravanje
poslovnog
delovanja i razvoja donošenjem i sprovođenjem odluka.
Da bi menadžeri upravljali sportskim događajem potrebno je znati suštinu i
njegovu
prirodu, karakter i formu događaja i kojoj vrsti – kategoriji pripada. Od tih faktora
vezanih za događaj zavisi i način upravljanja njime.
Principi podele sportskih događaja koji opredeljuju kategoriju takmičenja i
određuju strategiju menadžmenta su :
 Po principu forme, takmičenja mogu pripadati, kako početnoj, tako i
završnoj etapi određenog sistema. U kategoriji takmičenja- Kup Evrope,
postoje kvalifikacioni i finalni turniri.
 Po principu sportskog kvaliteta, nadmetanja mogu biti ona na kojima
učestvuju ''čisti'' amateri, vrhunski amateri, profesionalci.
 Po uzrastnom principu, takmičenja mogu biti dečija, pionirska, kadetska,
juniorska i seniorska.
 Po geografskom principu, takmičenja se dele po geografskoj pripadnosti, od
školskog do kontinentalnog i svetskog prvenstva.
16
 Po principu tipologije sporta, takmičenja mogu biti individualna i
ekipna.
 Po principu raznovrsnosti i kompleksnosti, odnosno nadmetanja
različitih sportskih grana, takmičenja mogu biti tipa univerzijade,

8
olimpijskih igara, spartakijada, školskih sportskih igara i sl.
 Po principu grana sporta, takmičenja mogu biti u posebnim vidovima
sporta,
na primer, isključivo u košarci, fudbalu i dr.
 Po grupnom principu, takmičenja mogu biti klupskih ili reprezentativnih
ekipa.
 Po principu mesta održavanja, takmičenja mogu biti u zatvorenom ili
otvorenom prostoru, na stadionima ili u prirodi, u malom ili velikom mestu,
u maloj ili velikoj zemlji, u oblastima sa slabim ili dobrim komunikacijskim
vezama itd.
Osnovni mehanizmi kojima se služe menadžeri prilikom upravljanja i
organizovanjadogađaja su istovremeno i funkcije menadžmenta: 1) planiranje sa
predviđanjem, 2)organizovanje, 3) određivanje ljudskog resursa sa rukovođenjem i
4) kontrola (2).Postavljena organizacija događaja mora obuhvatiti organizaciju i
koordinaciju,liderstvo, planiranje, vrednovanje i kontrokisanje, upravljanje
ljudskim resursima,finansiranje i marketing. Kada se radi o upravljanju
događajima, neophodno jeuključiti funkcije programiranja i proizvodnje događaja,
kojim se kombinujekreativnost sa operativnim veštinama.

9
 Strategijska faza

Najznačajnije aktivnosti strategijske faze su:

a) Pripremne aktivnosti:
 pokretanje inicijative za organizovanje događaja, formiranjem inicijativne
radne grupe, odbora, komiteta ili tima,
 analiza spoljašnjeg i unutrašnjeg okruženja događaja, koja se najčešće
sprovodi SWOT metodom,
 prihvatanje studije ekonomske, tehničke i takmičarske izvodljivosti
odgovarajućeg i željenog sportskog događaja,
 donošenje odluke o ulasku u projekat događaja na osnovu analize i studije
izvodljivosti.
SWOT analiza je koncept koji treba da nam omogući sistematsku analizu pretnji i
šansi kao i njihovo usaglašavanje sa jakim i slabim stranama organizacije. Zahtev
je
da se organizacija približi idealnoj situaciji, da pretnje pretvori u šanse.
Postupak može da počne od analize okruženja do internih mogućnosti i obrnuto.
Mini-mini strategija koja uključuje minimiziranje slabosti i pretnji. Primenjivaće
je organizacije koje se nađu u situaciji da im je okruženje nepovoljno, a
organizacija
obiliuje sa nizom internih slabosti.
Mini-maksi strategija podrazumeva minimiziranje slabosti i maksimiziranje
šansi. Nastaje kada organizacija sa stanovišta stanja eksternih faktora ima dobre
šanse, ali je opterećena internim slabostima te nije u stanju da iskoristi povoljne
izazove okruženja.

10
Maksi-mini , organizacija je jaka ali eksterno okruženje predstavlja pretnju obimu
i
vrsti dosadašnje delatnosti.
Maksi-maksi, je najpovoljniji tip strategijske situacije. Organizacija maksimalno
koristi svoje prednosti i raspoložive šanse.

Planiranje događaja

Planiranje se satoji od uspostavljanja tekuće pozicije organizacije, zatim

određivanju
buduće željene pozicije, za tu organizaciju i metoda potrebnih za njihovo
ostvarivanje. Planiranje je uvek orijentisano na budućnost, koje se fokusira na
ciljeve i sredstva za njihova ostvarenja. Slično svakom drugom procesu rešavanja
problema, planiranje se može zamisliti kao serija koraka koja predstavlja
sistematičan tok. Neophodno je razumeti da planiranje predstavlja tekuću aktivnost
koju istinski uspešni menadžeri su sposobni da ostvare u uzbudljivom i zahtevnom
radnom okruženju. Pored sistemskog pristupa, menadžeri
moraju koristiti i rasuđivanje i intuiciju. Organizacije su danas suočene sa brojnim
pritiscima iz različitih izvora. Upravo,
planiranje predstvlja to sredstvo koje nudi značajne koristi za preživljavanje u
takvim uslovima. Planski proces unapređuje ''fokus'' i ''fleksibilnost''. Kada je u
pitanju fokus organizacija će poznavati potrebe svojih potrošača, kao i načine
njihovog zadovoljstva. Kao rezultat fleksibilnosti, organizacije će moći da
predvide i brže reaguju na promene u okruženju.

11
 Planiranje sportskih manifestacija

Svaki sportski događaj mora detaljno da se planira. Pri planiranju neophodno je

pridržavati se prioriteta aktivnosti. U planiranju organizovanja atletskih
sportskih manifestacija neophodno je na osnovu kalendara takmičenja uraditi:
propozicije takmičenja; organizacionu strukturu operativnih organa; planove
aktivnosti tehničke pripreme za organizovanje sportskog događaja; planove
aktivnosti sudijske organizacije; planove aktivnosti ostalih učesnika sportskog
događaja; posebno se izrađuju planovi aktivnosti sprovođenja sportskog događaja
poradnim timovima i planovi aktivnosti po završetku takmičenja do rasformiranja
radnih timova.
Ako je sportski događaj isplaniran dobro, sa preciznom podelom posla i
odgovornosti, najčešće protiče normalno bez problema. Naravno i u takvim
uslovimamoguće je da se iznenada pojave problemi. Koordinator sportskog
događaja svojomobjektivnom odlukom može da utiče da se takvi iznenadni
problemi prevaziđu. Takođe
i rukovodioci po radnim grupama za vreme organizovanja sportskog događaja
pravovremeno itervenišu i utiču da se eventualni problemi izbegnu. Na većim
sportskim manifestacijama rukovodioci timova su u stalnoj telefonskoj vezi sa
koordinatorom takmičenja.Najčešće je veza uspostavljena na istom kanalu preko
motorola, tako da svi rukovodioci istovremeno mogu aktivno učestvovati u
eventualnom rešavanju nekog iznenadnog problema.

12
 Zakljucak

Na osnovu prethodno navedenog možemo zaključiti da je zajedno sa odlukom o

održavanju sportskog događaja neophodno preuzeti sledeće korake: Razvijanje
koncepta sportskog događaja, odosno jasno formulisati prirodu događaja i njegovu
namenu; zatim napraviti plan i program sportskog događaja; uspostaviti
organizacionu strukturu sportskog događaja; definisati uloge i zadatke organizatora
sportskog događaja; sprovesti kontrolu realizacije planiranih ciljeva i uraditi
eventualne korekcije ukoliko je to potrebno i na kraju oglasiti odluku o održavanju
sportskog događaja, odnosno napraviti i krenuti u realizaciju plana promocije
samog sportskog događaja.
Samim tim možemo zaključiti da organizovanje predstavlja veoma važnu funkciju
menadžmenta sportskog događaja, kojom menadžeri utiču na strukturu i pravce
aktivnosti, odnosno na organizovanje izvršilaca i neophodnih resursa u
ostvarivanju definisanih ciljeva planiranog sportskog događaja.
U postavljanju i izvršenju događaja, pored stalno zaposlenih saradnika, veoma
značajnu ulogu trebalo bi da imaju i volonteri, dok danas, pored njih, sve
značajniju ulogu imaju i sponzori, odnosno pravna i fizička lica koja obezbeđuju
finansijska sredstva, različite usluge ili oblike podrške prilikom organizovanja
sportskog događaja, sa ciljem ostvarivanja specifičnih koristi.
Takođe, u današnje vreme koje se ogleda kroz brz i dinamičan razvoj
telekomunikacija, organizatori sportskog događaja, posebnu pažnju trebalo bi da
posvete rastućoj ulozi i značaju koji mediji imaju prilikom organizacije i realizacije
određenog sportskog događaja, budući da je medijska pokrivenost događaja
podjednako značajna kao i njegovo fizičko izvršenje.

13