15ΝΘΗΜΕΡΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ

περιστυλίου!
Επί του...

ΤΕΥΧΟΣ_041 19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Γ. Καραϊσκάκης
Ο κανένας που έγινε ο Ένας!
Αυξάνεται ο βασικός Νέα μέτρα για την Ομιλία Ζελένσκι
μισθός τον Μάιο ενεργειακή κρίση στο κοινοβούλιο
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
03 Γ. ΚΑΡΑΪΣΚΆΚΗΣ: Ο ΑΧΙΛΛΈΑΣ
ΤΗΣ ΡΩΜΗΟΣΎΝΗΣ
ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚO ΕΡΓΟ
28
04 Κ. ΜΗΤΣΟΤΆΚΗΣ: ΑΎΞΗΣΗ ΤΟΥ
ΚΑΤΏΤΑΤΟΥ ΜΙΣΘΟΎ ΑΠΌ ΜΆΙΟ,
ΦΘΗΝΉ ΣΤΈΓΗ ΓΙΑ ΝΈΟΥΣ
Τι εξήγγειλε ο πρωθυπουργός από το
βήμα της Βουλής 30
06 Κ. ΧΑΤΖΗΔΆΚΗΣ: ΔΕΝ ΔΙΑΛΎΟΥΜΕ
ΑΛΛΆ ΕΠΑΝΕΚΚΙΝΟΎΜΕ ΤΟΝ ΟΑΕΔ
Αντιπαράθεση κυβέρνησης –
αντιπολίτευσης για τις συντάξεις fast
track
32
08 ΤΑ «ΝΑΙ» ΚΑΙ ΤΑ «ΌΧΙ» ΤΩΝ ΦΟΡΈΩΝ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΜΌΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΟΑΕΔ
Κριτική για τη μείωση της
εκπροσώπησης των κοινωνικών
εταίρων στο ΔΣ του Οργανισμού 34
10 Θ. ΣΚΥΛΑΚΆΚΗΣ: ΚΑΙ ΝΈΑ ΜΈΤΡΑ
ΣΤΉΡΙΞΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΉ
ΚΡΊΣΗ ΜΕΤΆ ΤΙΣ ΑΠΟΦΆΣΕΙΣ ΤΗΣ Ε.Ε.
Τι προβλέπει ο συμπληρωματικός
12
προϋπολογισμός ύψους 2,6 δισ. €
Β. ΖΕΛΈΝΣΚΙ: ΝΑ ΜΗΝ ΑΠΟΔΕΧΘΟΎΜΕ 36
ΝΑ ΓΊΝΕΙ Η ΜΑΡΙΟΎΠΟΛΗ ΝΈΕΣ
ΘΕΡΜΟΠΎΛΕΣ
Η ομιλία του Ουκρανού Προέδρου στη
Βουλή των Ελλήνων
38
16 Κ. ΤΑΣΟΎΛΑΣ: Η ΘΕΩΡΊΑ ΌΤΙ ΜΑΣ
ΠΑΓΊΔΕΥΣΑΝ ΔΕΝ ΕΥΣΤΑΘΕΊ
Συνέντευξη στην εφημερίδα Το ΒΗΜΑ
ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
18 Α. ΓΕΩΡΓΙΆΔΗΣ: ΜΕΙΏΝΟΥΜΕ ΤΗ
ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΊΑ, ΑΠΛΟΠΟΙΟΎΜΕ ΤΙΣ
ΔΙΑΔΙΚΑΣΊΕΣ ΊΔΡΥΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΉΣΕΩΝ
Επέκταση της χρήσης ψηφιακών 40
εργαλείων και καθιέρωση online
διαδικασιών προβλέπει ο νέος νόμος
20 «ΝΑΙ» ΣΤΗΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΠΟΊΗΣΗ
ΤΩΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΏΝ ΣΎΣΤΑΣΗΣ
ΕΠΙΧΕΙΡΉΣΕΩΝ ΕΊΠΑΝ ΟΙ ΦΟΡΕΊΣ
Θετικοί οι εκπρόσωποι των κοινωνικών
φορέων με την υλοποίηση νέων μέτρων
42
22 Ν. ΜΠΑΚΟΓΙΆΝΝΗ: Η ΥΠΌΘΕΣΗ ΤΗΣ
ΘΡΆΚΗΣ ΜΑΣ ΕΝΏΝΕΙ ΌΛΟΥΣ
Τις βάσεις για μια μακροπρόθεσμη
βιώσιμη ανάπτυξη της Θράκης
24
προβλέπει το σχέδιο της πλειοψηφίας
ΑΝΆΣΑ ΑΠΟΣΥΜΦΌΡΗΣΗΣ ΔΊΝΕΙ 44
Η ΣΎΜΒΑΣΗ ΜΕΤΑΚΊΝΗΣΗΣ
ΠΡΟΣΦΎΓΩΝ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΌ
Κριτική από την αντιπολίτευση για τη
διαχείριση των κονδυλίων
26 Σ. ΒΟΎΛΤΕΨΗ: ΟΙ ΤΈΣΣΕΡΙΣ ΠΥΛΏΝΕΣ
ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΉΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΉΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ
ΠΡΌΣΦΥΓΕΣ
48
Προστασία των ανθρωπίνων
Φωτό Εξωφύλλου: Προσωπογραφία του Γ. Καραϊσκάκη από τον Κarl Krazeisen
2 ΤΕΥΧΟΣ_041
δικαιωμάτων, δημιουργία θέσεων
εργασίας και αύξηση του ΑΕΠ οι στόχοι
στη συζήτηση που έγινε στην Επιτροπή
Ευρωπαίκών Υποθέσεων
της κυβέρνησης
ΆΝΟΙΞΕ Ο ΔΡΌΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΕΘΝΉ 50 ΣΥΝΆΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΈΔΡΟΥ
ΤΗΣ ΒΟΥΛΉΣ ΜΕ ΤΟΝ ΠΡΌΕΔΡΟ
ΑΝΑΓΝΏΡΙΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΉΣ
ΚΑΙΝΟΤΟΜΊΑΣ
Το παράδειγμα της Viva Wallet
ΤΗΣ ΓΕΡΟΥΣΊΑΣ ΤΟΥ ΚΑΝΑΔΆ
Ο πόλεμος στη Ουκρανία και οι
ελληνοκαναδικές σχέσεις στο επίκεντρο
ΚΑΎΣΙΜΟ ΤΗΣ 10ΕΤΙΑΣ ΤΟΥ ‛30
ΤΟ ΥΔΡΟΓΌΝΟ
52
των συζητήσεων
ΔΙΆΣΚΕΨΗ ΓΙΑ ΤΟ ΜΈΛΛΟΝ
Προσελκύει τα ποντοπόρα πλοία όπου η
Ελλάδα έχει την πρωτοκαθεδρία
ΤΗΣ ΕΥΡΏΠΗΣ
Οι παρεμβάσεις των Ελλήνων
ΕΠΕΊΓΕΙ Η ΑΝΤΙΜΕΤΏΠΙΣΗ ΤΟΥ
ΠΡΟΒΛΉΜΑΤΟΣ ΜΕ ΤΑ ΑΓΡΟΤΙΚΆ
ΑΠΌΒΛΗΤΑ
βουλευτών
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Η διαχείριση των πλαστικών του
αγροτικού τομέα στην αρμόδια Επιτροπή
της Βουλής
54 1821, ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ
ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ, ΜΈΣΑ ΑΠΌ ΤΙΣ
ΕΦΗΜΕΡΊΔΕΣ ΤΗΣ ΠΑΛΙΓΓΕΝΕΣΊΑΣ
ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΉΣΕΙ Η ΕΙΣΒΟΛΉ
ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΊΑΣ ΣΤΗΝ ΚΎΠΡΟ
Παρουσίαση του βιβλίου του βουλευτή
Κωνσταντίνου Γκιουλέκα
Συνάντηση του Προέδρου της Βουλής
με αντιπροσωπεία της Επιτροπής ΑΦΙΕΡΩΜΑ:
Δημάρχων των Κατεχόμενων Δήμων της
Κύπρου 56 Γ εώργιος Καραϊσκάκης:
O κανένας που έγινε ο Ένας
ΑΗΕPA: 100 ΧΡΌΝΙΑ ΣΤΉΡΙΞΗΣ
ΤΩΝ ΕΘΝΙΚΏΝ ΣΥΜΦΕΡΌΝΤΩΝ 60 Ενδεικτική βιβλιογραφία
για τον Γ. Καραϊσκάκη
Τι είπε στις αρμόδιες Επιτροπές ο
ύπατος Πρόεδρος της Ομογενειακής 61 Προς τιμήν
του Καραϊσκάκη
Οργάνωσης
Κ. ΤΑΣΟΎΛΑΣ ΠΡΟΣ AHEPA: 62 «Όψεις του δημόσιου λόγου απέναντι
στον Καραϊσκάκη: ο μεσολογγίτικος
«ΑΝΑΓΝΩΡΊΖΟΥΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΣΦΟΡΆ
ΣΑΣ ΣΤΗ ΔΙΑΤΉΡΗΣΗ ΤΟΥ
τύπος, οι λόγοι και η Ιστορία του
Σπυρίδωνος Τρικούπη»
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΎ ΜΑΣ»
Συνάντηση του Προέδρου της Βουλής με 64 Οι λέξεις-ταμπού στην ιδιόλεκτο
του Γεωργίου Καραϊσκάκη
αντιπροσωπεία της American Hellenic
Educational Progressive Association 66 Ωδές στον Γεώργιο Καραϊσκάκη:
προσλήψεις και κατασκευές
Η ΕΛΛΆΔΑ ΣΤΙΣ ΈΞΙ ΚΑΛΎΤΕΡΕΣ
ΧΏΡΕΣ ΣΤΗΝ ΑΠΟΡΡΌΦΗΣΗ
μετά θάνατον
ΕΥΡΩΠΑΪΚΏΝ ΚΟΝΔΥΛΊΩΝ
Τι είπε ο εκπρόσωπος της Ελλάδος 68 ΟΙ ΜΕΓΆΛΕΣ ΕΚΘΈΣΕΙΣ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΈΤΕΙΟ ΤΟΥ ’21
στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο,
Ν.Μηλιώνης
Η πανδαισία των εκθέσεων
της 200ετηρίδας
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΊΤΗΣ: ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΑ
ΑΠΌ 30.000 ΚΤΊΡΙΑ ΓΊΝΟΝΤΑΙ
ΠΡΟΣΒΆΣΙΜΑ ΣΕ ΑΜΕΑ
72 5ο ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΠΡΟΦΟΡΙΚΗΣ
ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Στο Ρέθυμνο 13 – 15 Μαΐου το συνέδριο
Τι αναφέρει η ετήσια έκθεση της Εθνικής
Αρχής Προσβασιμότητας
74
προφορικής ιστορίας
ΝΈΑ ΙΣΤΟΡΙΚΆ ΒΙΒΛΊΑ ΓΙΑ ΤΟ 1821
Νέες εκδόσεις με αφορμή τα 200 χρόνια
ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΉ ΔΙΠΛΩΜΑΤΊΑ από την Ελληνική Επανάσταση
ΔΙΕΞΉΧΘΗ ΣΤΗ ΒΟΥΛΉ ΤΩΝ ΕΛΛΉΝΩΝ
Η ΕΑΡΙΝΉ ΣΥΝΆΝΤΗΣΗ ΤΗΣ ΜΌΝΙΜΗΣ 75 ΑΠΕΒΊΩΣΕ Ο ΠΡΏΗΝ ΒΟΥΛΕΥΤΉΣ
ΠΡΈΒΕΖΑΣ ΔΗΜΉΤΡΗΣ ΤΣΑΝΤΟΎΛΑΣ
ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ ΤΗΣ Κ. Σ. ΤΟΥ ΝΑΤΟ
Περισσότεροι από 40 βουλευτές των 76 ΠΡΌΓΡΑΜΜΑ ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΟΎ
ΣΤΑΘΜΟΎ
κρατών - μελών έλαβαν μέρος τις
εργασίες 78 ΔΡΑΣΤΗΡΙΌΤΗΤΑ ΒΟΥΛΕΥΤΏΝ
ΣΤΟ ΚΟΙΝΟΒΟΎΛΙΟ
Η ΟΥΚΡΑΝΙΚΉ ΚΡΊΣΗ ΠΡΈΠΕΙ
ΝΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΉΣΕΙ ΩΣ ΣΥΝΑΓΕΡΜΌΣ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΕ
80 ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΉ ΒΟΉΘΕΙΑ ΣΤΟΝ
ΟΥΚΡΑΝΙΚΌ ΛΑΌ ΑΠΌ ΤΟΥΣ
ΕΡΓΑΖΌΜΕΝΟΥΣ ΤΗΣ ΒΟΥΛΉΣ
Οι δράσεις της Γαλλικής Προεδρίας Μια πρωτοβουλία του Συλλόγου Υπαλλήλων
 ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ

Γ. Καραϊσκάκης: Ο Αχιλλέας της Ρωμηοσύνης

Ο
ΤΟΥ ΘΟΔΩΡΗ ΤΖΑΛΑΒΡΑ

Κολοκοτρώνης τον είχε προειδοποιή-

σει: «Μεγίστην ευθύνην έχεις απέναντι
της Πατρίδος! Μη λησμονείς ότι συ είσαι
ο γενικός αρχηγός, η ψυχή του στρατού.
Φύλαττε ολίγον, πρόσεχε τον Καραϊσκά-

…
κην! ¨όχι δια τον Καραϊσκάκην αυτόν,
αλλά δια την πατρίδα, εις την οποία ανή-
κει, και εις την οποίαν είναι πολύ χρήσι-
μος! Αν, θεός μην το δώσει (ο λόγος θά-
νατον δεν φέρνει!) κτυπηθής συ, ήξευρε,
ότι στρατόπεδον Ελληνικόν εις την ανατολικήν Ελλάδα ή υπέρ των Αθηνών
δεν υπάρχει! Επιθυμώ η φρόνησή σου και ο πατριωτισμός, και πρώτα ο θεός,
να μ΄αποδείξετε ψεύτην ή ότι άλλο θέλετε». Όπως επίσης, τον είχε συμβου-
λέψει και λίγο προτού γίνει το κακό με ιδιόχειρο σημείωμα: «Γείφτο, γήφτο,
έχεις να κάνης με σόη γήφτηκο κε στοχάσου».
¨Όμως αυτός δεν ήταν άνθρωπος που έπαιρνε από συμβουλές ή υποδείξεις,
ακόμα και από αγωνιστές που τους είχε ψηλά στην εκτίμησή του. Όλα όσα προ-
ηγήθηκαν και προπάντων όσα έγιναν εκείνο το διήμερο το αποδεικνύουν περί-
τρανα. Την Πέμπτη 22 Απριλίου 1827, παραμονή της ονομαστικής του εορτής
και ενώ τα παλικάρια ετοιμάζονταν να τον γιορτάσουν, ο Καραϊσκάκης έχει ακό-
μη μια προστριβή με τους Άγγλους Τσορτς και Κόχραν. Ήταν η πιο σφοδρή από
όσες προηγήθηκαν, και έμελε να είναι η τελευταία. Θέμα της διένεξης, όπως
εδώ και αρκετό καιρό, η επίθεση για να λυθεί η πολιορκία της Ακρόπολης…
(Απόσπασμα από το μυθιστόρημα του Κ. Ακρίβου «Πότε διάβολος, πότε άγγε-
λος»).
........................................................................................................................................
…Παιδιάμ να νταγιαντίσετε, να γίνετε ένα σώμα
Να μη χαθεί η πατρίδα μας, την πάρτε στον λαιμό σας.
Μένα με παν στην Κούλουρη, πέρα στον Αη Δημήτρη, που είναι παντοτινός για-
τρός, αυτός θα με γιατρέψει. ψη του Κοσμά Θρασυβούλου, ανδρολόγου ψυχολόγου που φιλοξενεί στο βιβλίο
Τον κλαίνε χώρες και χωριά κι΄όλ οι καπεταναίοι, τον κλαίν τα παλικάρια του κι του ο Κ. Ακρίβος. «…Σε μια ανδροπρεπή κοινωνία, όπως ήταν αυτή της επαναστα-
όλος ο νταιφάς του. τημένης Ελλάδας η αναφορά στο ανδρικό όργανο και οι ανάλογες βρισιές είναι
Έτσι τραγούδησε η λαϊκή μούσα τον θανάσιμο τραυματισμό του Γ. Καραϊσκάκη εντελώς νομιμοποιημένες ανάμεσα στα μέλη της. Η αθυροστομία των αγωνι-
στο Φάληρο και την ταφή του στη Σαλαμίνα ανήμερα του Αη Γιωργιού, στις 23 στών του 21 ήταν κάτι το φυσικό και συνηθισμένο, ωστόσο του Γ. Κ. αποτελεί μια
Απρίλη 1827. Ψηφίδες τις προσωπικότητας αυτού του μοναδικού ήρωα της πολύ ιδιαίτερη περίπτωση. Η βωμολοχία διακρίνει όλη τη ζωή του, τόσο εντός
Ελληνικής Επανάστασης επιχειρεί να αποκαλύψει και να προβάλλει στο αφιέ- όσο και εκτός των μαχών, αποδέκτες δεν είναι μόνο οι εχθροί (τούρκοι) αλλά και
ρωμα προς τιμήν του, το ηλεκτρονικό περιοδικό της Βουλής Επί του Περιστυ- οι εσωτερικοί του αντίπαλοι, οι φίλοι, ακόμα και τα συγγενικά του πρόσωπα…».
λίου. Ταπεινός στόχος είναι να ιχνογραφηθεί ο άνθρωπος Γ. Καραϊσκάκης και Ασφαλώς και είναι δύσκολο να ανασυνθέσει κανείς το ψυχογράφημα μιας τόσο
το αποτύπωμα που άφησε στους σύγχρονούς του και μη, καθώς ο καπετάνιος σπουδαίας προσωπικότητας μακριά από την ατμόσφαιρα της εποχής που έζησε
και τα ανδραγαθήματά του είναι πασίγνωστα. και έδρασε.
Ο φιλόλογος και συγγραφέας Δημήτρης Βλαχοπάνος σκιαγραφεί την προσωπι- Αρκεί να αναλογιστεί τα παιδικά του χρόνια, όταν δέχονταν την καταφρόνια και
κότητα του από τα μικράτα του ώς τον θάνατό του. Στη συνέχεια παρουσιάζο- τους υποτιμητικούς χαρακτηρισμούς ¨μούλος και μπάσταρδος¨, το γεγονός
νται ευσύνοπτες περιλήψεις από τρεις εισηγήσεις που έκαναν ισάριθμα στελέ- ότι δε γνώρισε πατέρα και έχασε πολύ νωρίς και την μητέρα του, μέχρι που
χη της βιβλιοθήκης της Βουλής των Ελλήνων στο συνέδριο «Ο Γ. Καραϊσκάκης κατάφερε στο τέλος να ανακηρυχτεί αυτοδίκαια λόγω των ικανοτήτων και της
και η εποχή του» που παρουσιάστηκε από 29/06 εως 01/07/2021 στο Μουζάκι ευφυίας του αρχιστράτηγος από τους ίδιους τους διώκτες του, καλούμενος
Καρδίτσας με πρωτοβουλία της Ένωσης Πολιτιστικών Συλλόγων Καρδίτσας. να σώσει την καθεύδουσα Ελληνική Επανάσταση, για να συνειδητοποιήσει τη
Η Έλλη Δρούλια, παρουσιάζει «¨Οψεις του δημόσιου λόγου απέναντι στον Γ. Κα- μοναδικότητα του ανδρός
ραϊσκάκη» και επικεντρώνει στον επικήδειο λόγο του Σπυρίδωνος Τρικούπη. Το πορτραίτο του, την ψυχοσύνθεσή του, το μεγαλείο του και την προσφορά
Η Μαρία Βλασσοπούλου στην εισήγησή της με τίτλο «Ωδές στον Γ. Καραϊσκάκη: του συμπυκνώνει η ακόλουθη περικοπή από το βιβλίο του Παντελή Μπουκάλα
Προσλήψεις και κατασκευές μετά θάνατον» εστιάζει στο πως προσελήφθη η Το Μάγουλο της Παναγίας – Αυτοβιογραφική εικασία του Γεωργίου Καραϊσκάκη
προσωπικότητα του στην δημόσια σφαίρα, τα γράμματα και τις τέχνες μετά : «Μπορεί ο Γ. Καραϊσκάκης να είναι θρύλος ή μύθος, ωστόσο ο ατίθασος γιος
τον θάνατό του. της καλογριάς ο βίαια ή τερπνά ελευθερόστομος Γύφτος, είναι κάτι πολύ ουσι-
Η Μαρία Καμηλάκη με την εισήγηση της «Οι λέξεις- ταμπού στην ιδιόλεκτο του ωδέστερο από αυτό. Είναι Ιστορία. Βαριά Ιστορία. Ο βίος του, ένοπλος από πολύ
Γ. Καραϊσκάκη» επιχειρεί να ερμηνεύσει την αθυροστομία του αρχιστράτηγου μικρή ηλικία και έως τον θάνατο του στο Φάληρο, στις 23 Απριλίου 1827, μας
της επανάστασης. Ειδικά για το θέμα αυτό, αξίζει να υπομνήσουμε και την άπο- κληροδότησε την πυκνότερη και διαυγέστερη σύνοψη του αγώνα».

19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 3
ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Κ. Μητσοτάκης:
Δείτε την
ομιλία του
Κ. Μητσοτάκη

Αύξηση του
κατώτατου
μισθού από
Μάιο, φθηνή
στέγη για νέους
Πυρά από τους επικεφαλής
των κομμάτων της αντιπολίτευσης
για ακρίβεια, ανεργία και ΟΑΕΔ
Φθηνή στέγη σε νέους εργαζόμενους μέσω του ΟΑΕΔ και αύξηση του κατώτατου μισθού από τη 1η Μαΐου, εξήγγειλε ο Πρωθυπουργός
Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη συζήτηση στην Ολομέλεια του νομοσχεδίου του υπουργείου Εργασίας «Δουλειές Ξανά».
ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ Ε. ΧΡΥΣΙΚΟΥ ΦΩΤΟ: ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ/ ΑΛΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ, ΦΡΟΣΩ ΚΑΝΕΛΛΙΔΟΥ, ΣΠΥΡΟΣ ΤΣΑΚΙΡΗΣΤΣΑΚΙΡΗΣ

Ο
πρωθυπουργός μιλώντας για την στεγαστι- πρόσβαση στο δικό τους
κή πολιτική του ΟΑΕΔ επισήμανε: «Θα μπο- Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου σπίτι. Περισσότερα γι’
ρεί ο ΟΑΕΔ να διαθέτει ή να αποκτά κτίρια, αυτά, όμως, θα πούμε σε
να συμπράττει με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς μια άλλη ευκαιρία».
για την ανέγερση νέων κτιρίων. Μπορεί ο ΟΑΕΔ να Ο πρωθυπουργός επισή-
αποτελέσει σημαντικό πυλώνα της νέας μας πολι- μανε ότι το πρόβλημα
τικής για τη φτηνή στέγη την οποία πρέπει να απο- της ακρίβειας, που είναι
κτήσουν οι Έλληνες εργαζόμενοι. Δυστυχώς, στην προϊόν της αύξησης των
πατρίδα μας, παρά τα υψηλά ποσοστά ιδιοκτησίας τιμών ενέργειας, δεν
και ιδιοκατοίκησης, το 37% του πληθυσμού ξοδεύει μπορεί να αντιμετωπι-
παραπάνω από το 40% του εισοδήματός του για έξο- στεί μόνο στο πλαίσιο
δα στέγης. Στην Ευρώπη ο αριθμός αυτός είναι ση- των εθνικών προϋπο-
μαντικά μικρότερος. Ένας στους τρεις Έλληνες έχει λογισμών, «χρειάζεται
ληξιπρόθεσμες οφειλές που αφορούν την κατοικία. ευρωπαϊκή απάντηση»,
Το πρόβλημα της φθηνότερης στέγης, ένα πρόβλη- και πρόσθεσε: «Γνωρίζω
μα το οποίο έχει αναδειχθεί και από άλλες πολιτικές πόσο ο προϋπολογισμός
δυνάμεις σε αυτήν την Αίθουσα, ελληνικού νοικοκυριού
είναι ουσιαστικό πια. Πρέπει να έχει επιβαρυνθεί για
αντιμετωπιστεί και η άλλη όψη εξωγενείς λόγους. Η
μιας αγοράς ακινήτων η οποία κυβέρνηση προσπαθεί.
ευημερεί, με τιμές οι οποίες Δείτε την Το επίδομα 200 ευρώ θα
ανεβαίνουν, με ενοίκια που ομιλία του εκταμιευθεί την επόμενη
Μ. Κατρίνη
ανεβαίνουν, προφανώς κάτι το εβδομάδα». Ο κ. Μητσοτάκης επανέλαβε την απόφα-
οποίο ευνοεί τους ιδιοκτήτες, ση της κυβέρνησης να αυξήσει τον κατώτατο μισθό,
αυξάνει ακόμη περισσότερο «όπως έχουμε δεσμευθεί η Κυβέρνηση θα ανακοι-
την πίεση να μπορέσουμε να νώσει και θα υλοποιήσει μια νέα σημαντική αύξηση
δρομολογήσουμε πολιτικές του κατώτατου μισθού, που θα τεθεί σε εφαρμογή
έξυπνες, προσφοράς πιο φτη- την 1η Μαΐου του 2022» ανέφερε.
νή στέγης, κυρίως στα νέα μας Αναφερόμενος στις πολιτικές απασχόλησης τόνισε
ζευγάρια τα οποία δυσκολεύο- ότι «είναι σύγχρονες, ενεργητικές πολιτικές εργα-
νται αυτή τη στιγμή σημαντικά σίας, που επιμερίζουν δίκαια τα δικαιώματα και τις
στην περίπτωση που δεν έχουν υποχρεώσεις των ανέργων, προσφέροντάς τους κυ-

4 ΤΕΥΧΟΣ_041

ρίως την ευκαιρία και τη δυνατότητα της ατομικής
τους κινητοποίησης, για να βγουν από το φαύλο κύ-
κλο της μακροχρόνιας ανεργίας. Εκτός αν πραγματι-
κά θέλετε αυτούς τους εργαζόμενους εξαρτημένους
από τα τακτικά και έκτακτα κρατικά επιδόματα. Εδώ
λοιπόν διαφέρουμε ουσιαστικά ως προς τη φιλοσο-
φία μας. Εμείς βλέπουμε τα επιδόματα ως μια ανα-
γκαία βοήθεια που πρέπει να έχει έναν μεταβατικό
χαρακτήρα. Δεν θέλουμε μόνιμους επαγγελματίες
ανέργους, οι οποίοι να εξαρτώνται από το κράτος»
κατέληξε ο πρωθυπουργός.
Μ. Ξενογιαννακοπούλου: Άμεση αύξηση του
κατωτάτου μισθού στα 800 ευρώ
Πρωθυπουργό «αποκομμένο από την κοινωνική
πραγματικότητα» χαρακτήρισε η κοινοβουλευτική
εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ, Μαριλίζα Ξενογιαννα-
κοπούλου, τον Κυριάκο Μητσοτάκη, σχολιάζοντας
την ομιλία του στην Ολομέλεια. «Δημιουργεί μεγά-
λη έκπληξη, ακούγοντας τον κ. Μητσοτάκη, πόσο
αποκομμένος από την κοινωνική πραγματικότητα
βρίσκεται, σε ποιους εργαζόμενους και σε ποιους
ανέργους απευθύνεται με την τοποθέτησή του, όταν
έχουμε έναν κόσμο της εργασίας και την κοινωνική
πλειοψηφία της χώρας μας κυριολεκτικά να έχει γο-
νατίσει τους τελευταίους 8 μήνες από την ακρίβεια
και την ενεργειακή κρίση και όταν η κυβέρνηση έχει
μετατρέψει τη χώρα μας σε χώρα φθηνής ελαστι-
κής εργασίας, επισφάλειας και αβεβαιότητας για
τον κόσμο της εργασίας», είπε η κοινοβουλευτική
εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ. Η κ. Ξενογιαννακοπούλου
παρατήρησε ότι «ο κ. Μητσοτάκης δεν είπε ούτε μια
λέξη για την τροπολογία για τις συντάξεις fast track».
«Προφανώς δεν θέλει να εκτεθεί», τόνισε και ζήτησε
άμεση αύξηση του κατώτατου μισθού στα 800 ευρώ,
καθώς όπως υπογράμμισε, το 35% των εργαζομένων
λαμβάνουν αμοιβή κάτω από τον κατώτατο μισθό και
μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στα καύσι-
μα. Αναφερόμενη στις εκκρεμείς συντάξεις τόνισε
ότι βάσει στοιχείων του Ιανουαρίου του 2022, ανέρ-
χονται συνολικά σε 376.645 (κύριες, επικουρικές,
εφάπαξ,) και κατηγόρησε το υπουργείο Εργασίας ότι
Δείτε την
ομιλία του
Δ. Κουτσούμπα
επιχειρεί με αλχημείες να εμφανίσει ότι έχουν μειω-
θεί. «Η κυβέρνηση κατέθεσε μια τροπολογία, επειδή
δεν μπόρεσε να αντιμετωπίσει, αλλά υπετριπλασία-
σε τις εκκρεμείς συντάξεις, και τώρα μεταθέτει την
ευθύνη στους συνταξιούχους» είπε.
Μ. Κατρίνης: Η κυβέρνηση με δημιουργι-
κή λογιστική επιχειρεί να μειώσει τους
ανέργους
Ο επικεφαλής της ΚΟ του Κινήματος Αλλαγής Μιχά-
λης Κατρίνης κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι αντί
να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας επιχειρεί
με μέτρα δημιουργικής λογιστικής να μειώσει τον
αριθμό των εγγεγραμμένων ανέργων. «Η Κυβέρνηση
εμφανίζει ως καινοτόμα και θετικά μέτρα όπως είναι
η διαγραφή των ανέργων αν δεν αποδεχθούν τρεις
φορές τις θέσεις εργασίας που προσφέρει ο ΟΑΕΔ.
Μόνο που ο σχετικός νόμος υπάρχει εδώ και χρόνια
και ο νόμος αυτός δεν προέβλεπε διαγραφή των
ανέργων σε τέτοια περίπτωση, απλώς προέβλεπε
ότι δεν θα έχουν το δικαίωμα να αξιώσουν επιδότηση
ανεργίας. Είναι προφανές ότι η Κυβέρνηση θέλει να
μειώσει τον αριθμό των ανέργων μέσω δημιουργι-
κής λογιστικής και μετέρχεται κάθε μέσο και κάθε
τρόπο προς την επίτευξη του στόχου αυτού» είπε.
Συμπλήρωσε δε, ότι η διαμεσολαβητική συμμετοχή
του ΟΑΕΔ στην αγορά εργασίας είναι μόλις 1%. Ο
κ. Κατρίνης επανέλαβε την πρόταση του προέδρου
του ΚΙΝΑΛ Νίκου Ανδρουλάκη για προσφορά φθηνής
προς ενοικίαση στέγης στα νέα ζευγάρια. Κατηγόρη-
σε την κυβέρνηση ότι απέτυχε να μειώσει τον αριθ-
μό των εκκρεμών συντάξεων και πρότεινε ενιαίους
κανονισμούς ασφάλισης και παροχών καθώς επίσης
και επιτάχυνση διαδικασιών για τη μηχανογράφηση
και ψηφιοποίηση του ΕΦΚΑ, διασύνδεση και διαλει-
τουργικότητα με άλλα μηχανογραφικά συστήματα.
Δ. Κουτσούμπας: Το νομοσχέδιο δίνει χαρι-
στική βολή στον ΟΑΕΔ
«Η σημερινή οικονομία αντέχει ζεστό χρήμα για
τις μεγάλες επιχειρήσεις, αλλά όχι μέτρα για την
προστασία των ανέργων. Μάλιστα, αντί να πάρε-
Δείτε την
ομιλία του
Κ. Βελόπουλου
τε μέτρα για την ενίσχυση του εισοδήματος των
εργαζομένων και των συνταξιούχων ενάντια στην
ακρίβεια, φέρνετε μέσα στη νύχτα τροπολογία που
υπονομεύει και άλλο τα συνταξιοδοτικά δικαιώμα-
τα των εργαζομένων» είπε ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ,
Δημήτρης Κουτσούμπας, στη σημερινή του ομιλία
στη Βουλή επί του νομοσχεδίου για τον ΟΑΕΔ. Ανέ-
φερε ότι «πήγαν περίπατο τα όσα μας λέγατε ότι
οι αλλαγές στον ΕΦΚΑ θα λύσουν το πρόβλημα με
τις συντάξεις. Το μόνο που θέλατε ήταν να βάλετε
τους ιδιώτες στην απονομή των συντάξεων, με το
αζημίωτο φυσικά». Κάλεσε την κυβέρνηση να απο-
σύρει αμέσως «αυτό το αίσχος», να «δώσει πίσω τα
κλεμμένα που έχουν πάρει όλες οι κυβερνήσεις»
στους συνταξιούχους καθώς και να δώσει «τώρα
πίσω το δώρο Πάσχα σε όλους τους συνταξιούχους
και όχι τα ψίχουλα των 200 ευρώ, που δίνετε μόνο
σε μια μερίδα. Νομοθετήστε ώστε να μην υπάρχει
σύνταξη κάτω από 650 ευρώ». Είπε ότι το νομοσχέ-
διο για τον ΟΑΕΔ θα μπορούσε να ονομαστεί «χρυ-
σές δουλειές ξανά για κάποιους επιχειρηματίες
με τα χρήματα των εργαζομένων» προσθέτοντας
ότι το νομοσχέδιο «δίνει τη χαριστική βολή στον
Οργανισμό».
Κ. Βελοπουλας; Να μειωθούν οι Ασφαλιστι-
κές εισφορές των εργαζομένων
Μείωση του ΦΠΑ στα είδη πρώτης ανάγκης, πρότει-
νε μεταξύ άλλων, ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης
Κυριάκος Βελόπουλος. Πρότεινε επίσης μείωση των
ασφαλιστικών εισφορών «για να αυξηθούν πραγματι-
κά τα εισοδήματα των εργαζομένων, χωρίς όμως να
επιβαρυνθούν οι επιχειρήσεις», ενώ κατηγόρησε την
κυβέρνηση ότι ασκεί επιδοματική πολιτική. «Αυτό
δεν σημαίνει παραγωγή. Σημαίνει, επαναλαμβάνω,
υπερχρέωση έτι περαιτέρω και η Ελλάδα θυμίζει
ένα καρυδότσουφλο στις διεθνείς τρικυμίες» είπε.
Έθεσε ως προτεραιότητες την «ενεργειακή αυτάρ-
κεια μέσω λιγνιτών και φυσικού αερίου και πυρηνικό
εργοστάσιο, όπως ετοιμάζεται να κάνει η Γαλλία και
η Γερμανία εσχάτως, μαζική ψηφιοποίηση και μείω-
ση του Δημοσίου».
19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 5
ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Κ. Χατζηδάκης:
Δείτε τη
συνεδρίαση της
Ολομέλειας

Δεν διαλύουμε
αλλά επανεκκινούμε
τον ΟΑΕΔ
Αντιπολίτευση: Μετατρέπετε
τον Οργανισμό σε φορέα
ανακύκλωσης της ανεργίας
Με 158 θετικές ψήφους και 138 «κατά», Κ. Χατζηδάκης
ψηφίστηκε στην Ολομέλεια της Βουλής
το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας
«Δουλειές Ξανά». Στην τροπολογία για
τις συντάξεις fast track και τις συντάξεις
εμπιστοσύνης, εστιάσθηκε η αντιπαράθεση
κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, καθώς και
στις προωθούμενες αλλαγές στον ΟΑΕΔ.
ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ Ε. ΧΡΥΣΙΚΟΥ ΦΩΤΟ: ΒΟΥΛΗ
ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ/ ΑΛΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ, ΦΡΟΣΩ
ΚΑΝΕΛΛΙΔΟΥ

Ο
ρόλος του ΟΑΕΔ δεν είναι να χορηγεί επι-
δόματα, αλλά «να βρίσκει δουλειές στον
κόσμο και δευτερευόντως να τους στηρί-
ζει στο μεσοδιάστημα» υποστήριξε ο εισηγητής της
Νέας Δημοκρατίας Ιάσωνας Φωτήλας. Ανέφερε
ότι η μεγάλη αλλαγή που συντελείται με το νομο-
σχέδιο, είναι η εφαρμογή ενεργητικών μορφών
απασχόλησης. «Όσοι βρίσκουν δουλειά κατά την
περίοδο καταβολής του επιδόματος ανεργίας θα
συνεχίσουν να εισπράττουν το 50% αυτού μέχρι την
προβλεπόμενη ημερομηνία λήξης της περιόδου κα-
ταβολής» επεσήμανε. Αναφερόμενος στις fast track
διαδικασίες για την απονομή σύνταξης είπε ότι «ο
ΕΦΚΑ θα είναι υποχρεωμένος να εκδίδει συντάξεις
εντός τριών μηνών, συντάξεις εμπιστοσύνης που
θα αφορούν στο στοκ των εκκρεμών συντάξεων».
Για την κατάργηση του νομοσχεδίου όταν ο ΣΥΡΙ-
ΖΑ γίνει κυβέρνηση δεσμεύθηκε ο εισηγητής του
ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Κώστας Μπάρκας και επεσήμανε ότι ο
Οργανισμός θα επανέλθει στον ρόλο του που είναι
«να βοηθά τους ανέργους και τους εργαζόμενους
στη χώρα μας». Ο κ. Μπάρκας τόνισε ότι το νομο-
σχέδιο αυξάνει τους υποδιοικητές του ΟΑΕΔ για να
βολευτούν τα «γαλάζια» παιδιά. «Δίνετε χρήματα σε
φίλους και υμετέρους, αλλά εκπαραθυρώνετε την
παρουσία των σωματείου των εργαζομένων του
ΟΑΕΔ και των κοινωνικών εταίρων στη διοίκηση του
οργανισμού και τη λήψη αποφάσεων» είπε. Χαρακτή-
ρισε δαπανηρή την αλλαγή του ονόματος του ΟΑΕΔ
επισημαίνοντας ότι «η επιτροπή οικονομικών του
Υπουργείου Εργασίας είπε ότι δεν υπάρχει λόγος
Ιάσωνας Φωτήλας
Κώστας Μπάρκας
να αλλάξει το όνομα και ότι το κόστος είναι τερά-
στιο», χαρακτήρισε αποτυχημένες τις προσπάθειες
τις κυβέρνησης για ταχύτερη απονομή συντάξεων,
ενώ υπερασπίστηκε το έργο της κυβέρνησης του
ΣΥΡΙΖΑ τονίζοντας επιτάχυνε τις διαδικασίες απο-
νομής σύνταξης.
«Ο χαρακτήρας του ΟΑΕΔ αλλάζει και από οργανι-
σμός τριμερούς χρηματοδότησης και αντίστοιχης
τριμερούς εκπροσώπησης στη διοίκηση μετατρέ-
πεται σε φορέα αποκλειστικά κρατικής διοικητικής
παρέμβασης», επεσήμανε ο εισηγη-
τής του Κινήματος Αλλαγής Γιώργος
Μουλκιώτης. Εξέφρασε την δια-
φωνία του για την διαγραφή από τα
μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ. «διότι ο
διαγραμμένος από το μητρώο δεν χά-
νει απλώς τα επιδόματα χάνει και την
ιατροφαρμακευτική περίθαλψη» είπε
και εκτίμησε ότι ο πολιτικός σκοπός
της διάταξης είναι η τεχνητή μείω-
ση του αριθμού των εγγεγραμμένων
στον ΟΑΕΔ ανέργων. Αναφερόμενος
στις fast track διαδικασίες απονομής
σύνταξης ο κ. Μουλκιώτης τις χαρα-
κτήρισε παραπλανητικές διότι «το υπουργείο μετα-
θέτει την ευθύνη της απραξίας στον ασφαλισμένο,
νομοθετώντας ότι η πληρωμή ποσών σύνταξης θα
γίνεται με ό,τι μπορεί να αποδείξει ο ασφαλισμένος».
Την απόσυρση του νομοσχεδίου ζήτησε ο εισηγη-
τής του ΚΚΕ Χρήστος Κατσώτης τονίζοντας ότι το
νομοσχέδιο δεν έχει καμία σχέση με όλα αυτά που
βασανίζουν τους άνεργους και τις οικογένειές τους.
«Μετατρέπετε» είπε, «τον ΟΑΕΔ σε μια μεγάλη επι-
χείρηση ανακύκλωσης της ανεργίας σε συντονισμό

6 ΤΕΥΧΟΣ_041
 Χρήστος Κατσώτης
Μαρία Αθανασίου
με ΚΕΚ και οποιαδήποτε άλλα παράσιτα που
σε κάθε περίοδο δημιουργούνται, ώστε να
τσεπώνουν χρήμα με βάση το κεφάλι του κάθε
άνεργου».
Σχολιάζοντας τις διατάξεις του νομοσχεδίου η
εισηγήτρια της Ελληνικής Λύσης Μαρία Αθανα-
σίου ανέφερε ότι πρόκειται για «άλλο ένα νομο-
σχέδιο με αδιαφανείς διατάξεις, με ασάφειες
στις προβλεπόμενες διαδικασίες, προάγγελος
ότι θα βρεθεί τρόπος να διασπαθιστεί το δη-
Μαρία Απατζίδη
μόσιο χρήμα και παράλληλα να φέρει κέρδη σε
φίλους ιδιώτες».
Υπουργό Εργοδοσίας και όχι υπουργό Εργασίας
χαρακτήρισε τον κ. Χατζηδάκη, η εισηγήτρια
του ΜέΡΑ 25 Μαρία Απατζίδη. «Καταργείτε
μέσα σε μία μέρα έναν οργανισμό που αριθμεί
μισό αιώνα ζωής. Από οργανισμό υποστήριξης
των ανέργων τον μετατρέπετε σε οργανισμό
τιμωρίας και καταστολής των ανέργων, σε ένα
οργανισμό επιτήρησης και πειθάρχησης των
ανέργων, ο οποίος θα τους εκδιώκει από τα
όποια ωφελήματά του. Ο σκοπός σας βεβαίως είναι
προφανής. Επιθυμείτε να απαξιώσετε την εργασία
για να ρίξετε το κόστος της» είπε και ζήτησε την
απόσυρση του νομοσχεδίου και την αποπομπή του
υπουργού Εργασίας.
Απαντώντας ο κ. Χατζηδάκης αντέκρουσε τις αι-
τιάσεις της αντιπολίτευσης περί «διάλυσης του
ΟΑΕΔ» καθώς όπως είπε, υπερδεκαπλασιάζονται
οι πόροι του, εισάγονται ψηφιακά εργαλεία, θετικές
ρυθμίσεις όπως το επίδομα εργασίας και η θέσπιση
νέων εργαλείων για την άσκηση ουσιαστικής στεγα-
στικής πολιτικής, με έμφαση στους νέους και πρό-
σθεσε ότι υλοποιείται η ουσιαστική επανεκκίνηση
του ΟΑΕΔ. Σχολιάζοντας την επιχειρηματολογία
περί «τιμωρίας των ανέργων» εξήγησε ότι θεσπί-
ζονται εισοδηματικά κριτήρια αντίστοιχα με το επί-
δομα θέρμανσης για τα ωφελήματα του ΟΑΕΔ, με
τα οποία διακρίνονται οι πραγματικά άνεργοι από
τους καταχραστές, «τους οποίους αρνούμαστε να
καλύψουμε» και με την διαγραφή από τα μητρώα για
δυο χρόνια εάν προσφερθεί σε έναν άνεργο τρεις
φορές κατάλληλη δουλειά και αυτός αρνηθεί είπε .
Για την κατάρτιση, τόνισε ότι τίθενται αυστηροί κα-
νόνες προκειμένου αυτή αναβαθμιστεί και να γίνει
Γιώργος Μουλκιώτης
πραγματικό εφόδιο για το μέλλον. «Όσο για τη λέξη
ιδιωτικοποίηση, ειδικά σε αυτό το κεφάλαιο δεν θα
έπρεπε να χρησιμοποιηθεί καθώς πρώτοι φέρνουμε
τα δημόσια πανεπιστήμια στην κατάρτιση» είπε.
Αναφερόμενος στο θέμα των εκκρεμών συντάξε-
ων δεσμεύθηκε ότι «θα λύσουμε το πρόβλημα των
εκκρεμών συντάξεων, το οποίο εσείς οξύνατε με
τη φύρδην μίγδην συγχώνευση του ΕΦΚΑ το 2016»
μιλώντας στην Ολομέλεια της Βουλής για την τρο-
πολογία για την επιτάχυνση της διαδικασίας απονο-
μής των συντάξεων. Εξηγώντας τη φιλοσοφία των
ρυθμίσεων, ο κ. Χατζηδάκης υπογράμμισε ότι «οι
συντάξεις fast track και οι συντάξεις εμπιστοσύνης
είναι μία σημαντική καινοτομία, στην οποία συνδυ-
άζεται η τεχνολογία με την εμπιστοσύνη απέναντι
στον πολίτη». Ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών
Υποθέσεων υπογράμμισε ότι στόχος είναι να επιλυ-
θεί οριστικά το πρόβλημα των εκκρεμών συντάξε-
ων, όπου έχει ήδη καταγραφεί σημαντική πρόοδος
όπως καταγράφεται στις 224.000 αποφάσεις για
κύριες συντάξεις -ρεκόρ όλων των εποχών για τα
ασφαλιστικά ταμεία- που εκδόθηκαν το 2021 και
τη μείωση των οφειλόμενων σε συνταξιούχους σε
σχέση με υπερημερίες ως προς τις συντάξεις από
Οι βασικές διατάξεις
του νομοσχεδίου
• Αναδιοργανώνεται και ψηφιοποιείται ο
ΟΑΕΔ, ο οποίος μετονομάζεται σε Δημόσια
Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ).
• Θεσπίζονται νέα ψηφιακά εργαλεία (ψηφι-
ακή κάρτα ΔΥΠΑ, ψηφιακό μητρώο, ψηφιακό
ατομικό σχέδιο δράσης), που αποσκοπούν
στη διευκόλυνση των ανέργων να επανεντα-
χθούν στην αγορά εργασίας.
• Ορίζονται εισοδηματικά κριτήρια για τη χο-
ρήγηση των προβλεπόμενων παροχών προς
ανέργους και αναζητούντες εργασία.
Θεσπίζεται επίδομα εργασίας για τους επι-
δοτούμενους ανέργους που βρίσκουν δου-
λειά, οι οποίοι εκτός από το μισθό τους θα
συνεχίζουν να εισπράττουν το 50% του επι-
δόματος ανεργίας μέχρι την προβλεπόμενη
ημερομηνία.
• Προβλέπεται διαγραφή από το Μητρώο
Ανέργων για δύο χρόνια και διακοπή του επι-
δόματος ανεργίας μετά από τρεις αρνήσεις
κατάλληλων θέσεων εργασίας, όπως επίσης
διαγραφή από το μητρώο για έξι μήνες και δι-
ακοπή του επιδόματος ανεργίας για άρνηση
συμμετοχής σε δράση κατάρτισης.
• Εισάγονται ρυθμίσεις που διευκολύνουν
τόσο την απόκτηση/ανέγερση ακινήτων που
θα διατεθούν για τη στέγαση εργαζόμενων,
ανέργων και των οικογενειών τους, όσο και
την αξιοποίηση της περιουσίας της ΔΥΠΑ για
την αύξηση των εσόδων της.
486 εκατ. ευρώ το καλοκαίρι του 2019 όταν άλλαξε
η κυβέρνηση στα 217 εκατ. ευρώ τον Φεβρουάριο
του 2022. «Πώς είναι δυνατόν ενώ πέσαμε από τα
486 εκατ. οφειλές στα 217 εκατ. να έχουν - όπως
λέτε εσείς - όχι απλώς αυξηθεί, έχουν λέτε δήθεν
τριπλασιαστεί οι συντάξεις; Τι είδους μαθηματικά
μάθατε στο σχολείο;», διερωτήθηκε.
19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 7
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Τα «ναι» και τα «όχι»
των φορέων
για την αναμόρφωση
του ΟΑΕΔ
Αντίθετοι οι εργαζόμενοι
στις ποινές ανέργων και τη
μείωση της εκπροσώπησης
στο ΔΣ του Οργανισμού
Επιφυλάξεις στις προωθούμενες αλλαγές
στον ΟΑΕΔ διατύπωσε η πλειονότητα των
εξωκοινοβουλευτικών εταίρων κατά τη
συζήτηση του νομοσχεδίου στη Διαρκή
Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων.
Έντονη κριτική προκάλεσε η μείωση της
εκπροσώπησης των κοινωνικών εταίρων
στο ΔΣ του Οργανισμού.
ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ Ε. ΧΡΥΣΙΚΟΥ
ΦΩΤΟ: ΑΠΕ-ΜΠΕ Γ. ΤΣΙΡΩΝΗΣ, Β. ΨΩΜΑΣ
Τ
ην εκτίμηση ότι εισάγονται διατάξεις που
οδηγούν στην αυστηρή επιτήρηση των ερ-
γαζομένων, διατύπωσε ο πρόεδρος της
ΓΣΕΕ Γιάννης Παναγόπουλος, κατά τη διαδικασία
ακρόασης φορέων στην Επιτροπή Κοινωνικών Υπο-
θέσεων της Βουλής, επί του νομοσχεδίου «Δουλειές
Ξανά». O πρόεδρος της ΓΣΕΕ, αναφερόμενος στις
διατάξεις για τις «συνέπειες της παράβασης των
υποχρεώσεων των αναζητούντων εργασία», προέ-
βλεψε ότι οδηγεί σε αυστηρή επιτήρηση του εργαζό-
μενου. «Δεν υφίσταται σε καμία χώρα της ΕΕ ποινή
διαγραφής, διάρκειας διπλάσιου του ανώτερου προ-
βλεπόμενου χρόνου παροχής του επιδόματος ανερ-
γίας. Εδώ έχουμε τετραπλάσιο χρόνο διαγραφής
ως ποινή, άμα υπάρξει κάποια παράβαση. Επίσης σε
καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν προβλέπεται διαγραφή
6 μηνών και διακοπή του επιδόματος σε άνεργο που
δεν κατάφερε να πιστοποιηθεί σε πρόγραμμα κατάρ-
τισης - παρακολουθούσης», είπε ο Γιάννης Παναγό-
πουλος που επισήμανε ότι σε αντίθεση με όλες τις
ευρωπαϊκές χώρες, στο νομοσχέδιο δεν υπάρχει
κανένα θεσμικό εργαλείο προστασίας των εργαζο-
μένων, ώστε να μπορούν να αναζητούν και να βρί-
σκουν το δίκιο τους, με τη δυνατότητα προσφυγής
σε Επιτροπή Προσφυγών. Αντίθετα, ο πρόεδρος της
ΓΣΕΕ χαρακτήρισε «θετική τη διάταξη που ορίζει ότι
σε περίπτωση εύρεσης εργασίας, κατά τη διάρκεια
της παροχής επιδόματος ανεργίας, θα δίνεται και το
50% του επιδόματος ανεργίας».
8 ΤΕΥΧΟΣ_041
Δείτε τη
συνεδρίαση της
Επιτροπής O πρόεδρος της ΓΣΕΕ
Γιάννης Παναγόπουλος
Ο πρόεδρος του
Οικονομικού
Επιμελητήριου Ελλάδος ,
Κωνσταντίνος Κόλλιας
Το μέλος της των αλλαγών στο ΔΣ Οργανισμού
Εκτελεστικής Επιτροπής επισημαίνοντας ότι «καταργείται μια
της ΑΔΕΔΥ Γιώργος
Πετρόπουλος δημοκρατική παράδοση που έχει προ-
κύψει στη χώρα με τη συμμετοχή των
κοινωνικών εταίρων».
Ο πρόεδρος του Οικονομικού Επιμε-
λητήριου Ελλάδος , Κωνσταντίνος
Κόλλιας, χαιρέτησε την ένταξη της
ενδοεπιχειρησιακής κατάρτισης,
«αφού θα δώσει τη δυνατότητα σε
επιχειρήσεις να εκπαιδεύσουν το
προσωπικό τους σε εξειδικευμένα
θέματα, όσο και στη δράση δημι-
ουργίας χώρων φύλαξης εντός των
επιχειρήσεων, που έχει ως στόχο να
βοηθήσει τους γονείς και ιδιαιτέρως
τις γυναίκες, να συνεχίσουν κανονικά
το εργασιακό τους βίο».
Ο διοικητής του ΟΑΕΔ Σπύρος Πρω-
τοψάλτης τόνισε ότι «το νομοσχέδιο
Το μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΑΔΕΔΥ είναι αναγκαίο, διότι εκσυγχρονίζει και αναβαθμίζει
Γιώργος Πετρόπουλος, σημείωσε ότι «το παρόν τον ΟΑΕΔ, ώστε να γίνει μία πραγματικά σύγχρονη
νομοσχέδιο εντάσσεται στη χορεία των νομοθετι- ευρωπαϊκή δημόσια υπηρεσία απασχόλησης που
κών πρωτοβουλιών της κυβέρνησης, που πρακτικά στο επίκεντρο των δράσεων της έχει την ταχύτερη
στρέφονται ενάντια στους εργαζόμενους και τελικά, δυνατή επανένταξη των ανέργων στην αγορά εργα-
υπονομεύουν το δημόσιο συμφέρον». Τάχθηκε κατά σίας». Πρόσθεσε ότι για πρώτη φορά, ικανοποιείται
 Ο διοικητής του ΟΑΕΔ Ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ
Σπύρος Πρωτοψάλτης Γιώργος Καββαθάς

πάγιο αίτημα των κοινωνικών εταίρων, μένοι είναι τεμπέληδες πολίτες που
Ο πρόεδρος της ΕΣΑμεΑ
ώστε να μπορούν να διαχειριστούν οι ίδιοι Γιάννης Βαρδακαστάνης δεν επιθυμούν να αναζητούν εργασία,
τους πόρους του Λογαριασμού για την Απα- βγάζοντας έτσι το συμπέρασμα ότι κα-
σχόληση και την Επαγγελματική Κατάρτιση ταχράζονται τα επιδόματα και θα πρέ-
(ΛΑΕΚ). Ο κ. Πρωτοψάλτης τόνισε ακόμη πει να κοπούν οι ελάχιστες παροχές
ότι με τις διατάξεις του νομοσχεδίου ανα- του φορέα». Τόνισε ότι οι διατάξεις
βαθμίζεται η στεγαστική πολιτική η οποία του νομοσχεδίου έχουν τιμωρητικό χα-
από το 2013, έχει τερματιστεί. «Από την ρακτήρα με ποινές στους εγγεγραμμέ-
κατάργηση του ΟΕΚ και μετά, δεν γίνεται νους ανέργους καθώς καταργούνται οι
στεγαστική πολιτική. Αυτό πάμε να το αλ- δωρεάν κάρτες μετακίνησης, τα κου-
λάξουμε» είπε. πόνια τουρισμού, η δωρεάν πρόσβαση
Ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ Γιώργος Καβ- σε θέατρα και η συμμετοχή σε διάφο-
βαθάς εξέφρασε την αντίθεσή του με τη ρα προγράμματα απασχόλησης, αλλά
μετονομασία του ΟΑΕΔ σε δημόσια υπη- και η μοριοδότηση σε διαγωνισμούς
ρεσία απασχόλησης. «Θεωρούμε ότι δεν και κοινωφελή προγράμματα.
υπάρχουν οι επαρκείς λόγοι που να δι- Ο Χρήστος Ιωάννου, διευθυντής του
καιολογούν αυτή την αλλαγή. Αντιθέτως, τομέα Απασχόλησης και Αγοράς Ερ-
αναμένεται να προξενήσει μεγάλα κόστη, γασίας του ΣΕΒ, τόνισε ότι «η αναδι-
καθυστερήσεις, συγχύσεις και δυσαρέσκει- οργάνωση του ΟΑΕΔ, η ψηφιακή του
ες και εν τέλει να υποβαθμίσει και τον ίδιο μετάβαση, είναι κάτι που πρέπει να
τον Οργανισμό», ανέφερε. Χαρακτήρισε γίνει ώστε να φύγουμε από τη γραφει-
ιστορικό λάθος τη συρρίκνωση της εκπρο- οκρατία. Να ασχοληθούμε με αυτό που
σώπησης των κοινωνικών εταιρών στο ΔΣ πρέπει να κάνει καλύτερα, την ενεργη-
του Οργανισμού τονίζοντας ότι έρχεται σε τική υποστήριξη των ανέργων. Η βελ-
αντίθεση «με τις ευρωπαϊκές πρακτικές τίωση της ευημερίας των Ελλήνων
που επιδιώκουν πρωταγωνιστική συμμε- συνδέεται με τη μείωση του ποσοστού
τοχή των κοινωνικών εταίρων στα θέματα ανεργίας αλλά και τη μείωση του χρό-
που αφορούν τις πολιτικές απασχόλησης». νου που παραμένουν σε ανεργία» είπε.
Ο πρόεδρος της ΕΣΑμεΑ Γιάννης Βαρδακα- Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρή-
στάνης υπογράμμισε ότι «το σχέδιο νόμου Επιχειρήσεων και Λιανικής Πωλήσεως σεων και Λιανικής Πωλήσεως Ελλά-
Ελλάδος (ΣΕΛΠΕ) Αντώνης Μακρής
δεν ικανοποιεί τις βασικές συνταγματικές δος (ΣΕΛΠΕ) Αντώνης Μακρής εξέ-
δεσμεύσεις και τις υποχρεώσεις της χώ- φρασε την άποψη ότι το σχέδιο νόμου
ρας, ούτε της ευρωπαϊκής στρατηγικής για τα δι- μία αναγκαία μεταρρύθμιση για τον εκσυγχρονισμό, κινείται στη σωστή κατεύθυνση της ενδυνάμωσης
καιώματα των ατόμων με αναπηρία» και ζήτησε τη τόσο του πλαισίου στήριξης των ανέργων, όσο και των πολιτικών ενίσχυσης της απασχόλησης.
συμμετοχή της ΕΣΑμεΑ στο ΔΣ του ΟΑΕΔ. της ίδιας της αγοράς εργασίας, αλλά και της ίδιας Η Δήμητρα Αγγελή- Λυκούδη, γενική γραμματέας
Ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ομο- της λειτουργίας του ΟΑΕΔ. Συνδέει τα επιδόματα της Ανώτατης Συνομοσπονδίας Πολυτέκνων Ελλά-
σπονδίας Υπαλλήλων ΟΑΕΔ Γιώργος Μακράκης ανεργίας με εισοδηματικά κριτήρια, καταργώντας δας, σημείωσε ότι το νομοσχέδιο εμφανίζει έλλειμα
επεσήμανε ότι κινείται σε λάθος κατεύθυνση «η από τις λίστες του ΟΑΕΔ τους κατά φαντασίαν ανέρ- στο κομμάτι της κοινωνικής στέγασης. «Μια χώρα
μετατροπή του Διοικητικού Συμβουλίου του ΟΑΕΔ, γους, που είναι κάτι απολύτως λογικό. Επιτέλους, που έχουμε δημογραφική κατάρρευση, η κοινωνική
από κοινωνική πλειοψηφία που ήταν μέχρι τώρα σε επιδοτείται και πριμοδοτείται, όχι η ανεργία, αλλά στέγαση θα έπρεπε να αποτελεί αιχμή του δόρατος,
κυβερνητική πλειοψηφία». η εργασία». όπως στα περισσότερα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένω-
H Σοφία Κουνενάκη-Εφραίμογλου, πρόεδρος του Ο Γιώργος Δημητριάδης, πρόεδρος του Πανελλήνι- σης, που η στεγαστική πολιτική είναι, πρωταρχικά,
Εθνικού Επιμελητηριακού Δικτύου Ελληνίδων Επι- ου Συλλόγου Πτυχιούχων, υποστήριξε ότι «δημιουρ- εργαλείο δημογραφικής, οικογενειακής πολιτικής
χειρηματιών τόνισε ότι το «το νομοσχέδιο αποτελεί γείτε μια εικόνα ότι στον ΟΑΕΔ όσοι είναι εγγεγραμ- και δευτερευόντως, εργαλείο πρόνοιας» είπε.

19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 9
ΡΕΠΟΡΤΑΖ Δείτε τη
συνεδρίαση εδώ

Θ. Σκυλακάκης:
Και νέα μέτρα
στήριξης για
την ενεργειακή
κρίση μετά
τις αποφάσεις
της Ε.Ε.
Ναι στον συμπληρωματικό
προϋπολογισμό ύψους 2,6 δις από ΝΔ,
ΚΙΝΑΛ και Ελληνική Λύση, κατά από
ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ και ΜεΡΑ25. Θ. Σκυλακάκης

Νέα μέτρα στήριξης για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης μετά τις αποφάσεις της ΕΕ τον Μάϊο προανήγγειλε
ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών σημειώνοντας ότι η παρέμβαση αυτή θα γίνει «με αποτύπωμα δημοσιονομικό». Παράλληλα
γνωστοποίησε ότι η φορολόγηση των κερδών των ηλεκτροπαραγωγών εταιρειών θα συζητηθεί στη Βουλή τις επόμενες ημέρες.
ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΦΩΤΟΥΛΑ ΦΩΤΟ: ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ/ ΑΛΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ- ΦΡΟΣΩ ΚΑΝΕΛΛΙΔΟΥ- ΣΠΥΡΟΣ ΤΣΑΚΙΡΗΣ

Η
ανάγκη ενός συμπληρωματικού προϋπολο- ακή κρίση, η αύξηση των
γισμού κατέστη εντελώς σαφής κάτω από Μπ. Παπαδημητρίου τιμών, είχε αρχίσει στο
τις έκτακτες συνθήκες μέσα στις οποίες τέλος του καλοκαιριού
εκτελείται ο ψηφισμένος προϋπολογισμός, τόνισε ο και εσείς κάνατε ότι δεν
εισηγητής της ΝΔ Μπ. Παπαδημητρίου. Σκοπό έχει, τη βλέπατε», τόνισε.
είπε, την παροχή υποστήριξης στην οικονομία και σε Κατήγγειλε ότι η κυβέρ-
κοινωνικές ομάδες που το έχουν απόλυτη ανάγκη. « νηση παρακολουθεί με
Έχουμε λάβει υπόψη μας τις τρέχουσες δυσμενείς απάθεια το κύμα ακρί-
συνθήκες και την ανάγκη να εφαρμοστούν ειδικά και βειας που σαρώνει τα
ουσιαστικά μέτρα στήριξης της κοινωνίας και της οι- νοικοκυριά και ζήτησε
κονομίας, με σκοπό να περιοριστούν οι επιπτώσεις να γίνουν αποδεκτές οι
της ενεργειακής κρίσης εντός προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ
όμως των δημοσιονομικών δυ- Σ. Ελευθεριάδου
για την φορολόγηση
νατοτήτων», τόνισε. των υπερκερδών των
Από τον ΣΥΡΙΖΑ η Σ. Ελευθε- εταιρειών ενέργειας,
ριάδου ανέφερε ότι η κυβέρ- για πλαφόν στη χονδρι-
νηση με τον συμπληρωματικό κή τιμή του ηλεκτρικού
προϋπολογισμό «απέδειξε για ρεύματος για μείωση του ειδικού φόρου κατανά-
ακόμα μία φορά την τεχνική λωσης στα καύσιμα στα κατώτατα επίπεδα της Ευ-
ανεπάρκεια, την αστοχία των ρωπαϊκής Ένωσης για μείωση του ΦΠΑ σε βασικά
οικονομικών της εκτιμήσεων είδη τροφίμων και αύξηση, του κατώτατου μισθού
και την επικινδυνότητα της οι- τουλάχιστον στα 800 ευρώ.
κονομικής πολιτικής που ακο- Ο Κ. Σκανδαλίδης από το Κίνημα Αλλαγής τόνισε ότι
λουθεί». «Για ακόμα μία φορά «στη συζήτηση για τον κρατικό προϋπολογισμό τον
πέσατε απολύτως έξω και δεν περασμένο Νοέμβριο και Δεκέμβριο προειδοποίη-
πέσατε έξω λόγω του πολέμου σα ότι η αίσθηση της Κυβέρνησης ότι ο προϋπολο-
στην Ουκρανία αφού η ενεργει- γισμός είναι αυτάρκης και ότι ανταποκρίνεται στις

10 ΤΕΥΧΟΣ_041
 Κ. Σκανδαλίδης
Γ. Λογιάδης
ανάγκες της χώρας για το τρέχον έτος εξέφρα-
ζε μια παράλογη αισιοδοξία. Είχα κάνει την πρό-
βλεψη ότι ταχύτατα θα φέρετε έναν συμπληρω-
ματικό προϋπολογισμό, γιατί δεν πρόκειται να
υλοποιηθεί αυτός». Έτσι, λοιπόν, είπε, έρχεστε
«προτού αλέκτωρ λαλήσει τρις» και φέρνετε
συμπληρωματικό προϋπολογισμό και τόνισε
ότι «πολύ φοβάμαι ότι στους επόμενους μήνες
θα αναγκαστείτε να φέρετε και νέο συμπληρω-
ματικό προϋπολογισμό, γιατί πάλι θα πέσετε
Κ. Χήτας
έξω στους υπολογισμούς σας».  Έκανε αναφορά
τους λογαριασμούς της ΔΕΗ τους οποίους χα-
ρακτήρισε «δολοφονικούς» και κατήγγειλε ότι
η κυβέρνηση «καθυστερεί τεχνηέντως τη λήψη
δραστικών μέτρων, όπως τη φορολόγηση των
υπερκερδών των ενεργειακών εταιρειών».
Από το ΚΚΕ η Μ. Κομνηνάκα τόνισε ότι οι
όποιες παρεμβάσεις γίνονται, «θα παραμένουν
αναποτελεσματικές όσο δεν αλλάζει ο βασικός
αντιλαϊκός χαρακτήρας του ίδιου του Προϋπο-
λογισμού, δηλαδή η κραυγαλέα δυσαναλογία που
έχει να κάνει και με το από ποιους θα παίρνει,
με τον κύριο όγκο των φορολογικών βαρών να
παραμένει στις πλάτες των μισθωτών και των λαϊ-
κών στρωμάτων, αλλά και με το σε ποιους τα δίνει».
Σημείωσε επίσης ότι η συζήτηση που εξελίσσεται για
την απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο, «τε-
λικά μετατρέπεται σε εξάρτηση από το ακριβότερο
αμερικανικό LNG, που ο λαός θα πληρώνει χρυσάφι,
την ίδια ώρα που οι Έλληνες εφοπλιστές θα κάνουν
χρυσές δουλειές γύρω από τη μεταφορά και την απο-
θήκευσή του».  μισθού και τη μείωση των έμμεσων δυσβάστακτων
Από την Ελληνική Λύση ο Κ. Χήτας κατήγγειλε ότι
τα χρήματα από τον συμπληρωματικό προϋπολογι-
σμό θα προέλθουν από την υπερφορολόγηση των
Ελλήνων επί των αυξημένων τιμών χαρακτηρίζο-
ντας μάλιστα «σκουπίδια» τον Προϋπολογισμό που
ψηφίστηκε προ τετραμήνου. Εκτίμησε επίσης ότι οι
ενισχύσεις του συμπληρωματικού προϋπολογισμού
δεν θα επαρκέσουν «διότι με τις πολιτικές επιλογές
της κυβέρνησης οι κυρώσεις θα είναι μόνιμες έναντι
της Ελλάδος και η μετάβαση με το πανάκριβο υγρο-
ποιημένο αέριο, το LNG, το πάρτι αισχροκέρδειας θα
Μ. Κομνηνάκα
συνεχίσει να υφίσταται».  που έχουν ήδη προαναγγελθεί και θα νομοθετηθούν
Καταψηφίζουμε τον συμπληρωματικό προϋπολογι-
σμό, όπως καταψηφίσαμε τον Προϋπολογισμό είπε
από το ΜέΡΑ25 ο Γ. Λογιάδης και για την αντιμετώ-
πιση της ακρίβειας, πρότεινε την «άμεση κατάργηση
του ψευτοχρηματιστηρίου ενέργειας» που όπως
είπε ξεκίνησε ο ΣΥΡΙΖΑ και συνεχίζει η ΝΔ, την αυ-
τόματη τιμαριθμική αναπροσαρμογή του κατώτατου
φόρων που οδηγούν στην παραοικονομία.
Ο Θ. Σκυλακάκης
Νέα μέτρα στήριξης την αντιμετώπιση των επι-
πτώσεων της ενεργειακής κρίσης προανήγγειλε
στην ομιλία του, ο αναπληρωτής υπουργός Οικο-
νομικών, Θ. Σκυλακάκης τονίζοντας ότι «η κυβέρ-
νηση θα παρέμβει και θα παρέμβει σημαντικά». Θα
περιμένουμε, είπε, τις εξελίξεις στην Ευρώπη και η
παρέμβαση θα γίνει με «αποτύπωμα δημοσιονομικό».
Σημείωσε ότι η ταχεία απεξάρτηση από το ρωσικό
φυσικό αέριο θα έχει ως αποτέλεσμα υψηλό-
τερες τιμές ενέργειας τα επόμενα χρόνια ενώ
αναφερόμενος στον τρόπο φορολόγησης των
υπερκερδών των ηλεκτροπαραγωγών εται-
ρειών, είπε ότι θέμα θα συζητηθεί στη Βουλή
τις επόμενες ημέρες.
Ξεκαθάρισε πάντως ότι «θα φορολογήσουμε
τα υπερκέρδη και δεσμευόμαστε ως κυβέρνη-
ση ότι και το τελευταίο ευρώ από αυτά θα το
επιστρέψουμε στον καταναλωτή».
Όπως είπε ο Θ. Σκυλακάκης οι δαπάνες για
τον έκτακτο προϋπολογισμό θα καλυφθούν
από μια περιορισμένη μικρή αύξηση του ελ-
λείμματος, από την πολύ καλύτερη πορεία
του ΑΕΠ το 2021 και από την αύξηση του
ονομαστικού ΑΕΠ λόγω του υψηλότερου πλη-
θωρισμού που θα έχουμε φέτος.
Όσο για το πώς θα χρησιμοποιηθεί ο συμπλη-
ρωματικός προϋπολογισμός, ο αναπληρωτής
υπουργός είπε ότι τα 600 εκατ. αφορούν το
συγχρηματοδοτούμενο σκέλος του προϋπο-
λογισμού δημοσίων επενδύσεων. Από τα υπό-
λοιπα τα 590 εκατομμύρια αφορούν δαπάνες
στο αμέσως επόμενο διάστημα και είναι: 142 εκα-
τομμύρια για τους χαμηλοσυνταξιούχους και τους
ανασφάλιστους υπερήλικες, 33,9 εκατομμύρια για
τους ΑμεΑ, 50,9 εκατομμύρια για το Ελάχιστο Εγγυ-
ημένο Εισόδημα τη διπλή δόση, 97,5 εκατομμύρια για
το μιάμιση φορά πάνω το Επίδομα Παιδιού, 130 εκα-
τομμύρια για την Κάρτα Καυσίμου, 23 εκατομμύρια
για την βοήθεια στο ντίζελ, 6 εκατομμύρια για τα 200
ευρώ στα ταξί, 47 εκατ. στους κτηνοτρόφους και 60
εκατομμύρια για το ντίζελ στους αγρότες.
Τα υπόλοιπα, είπε, αφορούν πιθανές, επιπλέον,
δαπάνες των οποίων δεν μπορεί να προβλεφθεί το
ύψος. «Είναι οι αυξημένες δαπάνες για την ηλεκτρική
ενέργεια και τα καύσιμα στο Δημόσιο και άλλες δα-
πάνες που θα προκύψουν με βεβαιότητα στο αμέσως
επόμενο διάστημα, καθώς έχουμε ανάγκη να βοηθή-
σουμε την κοινωνία να αντιμετωπίσει το κύμα της
ακρίβειας που μας το έφερε, κατά κύριο λόγο, η ρω-
σική εισβολή στην Ουκρανία», τόνισε.
19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 11
ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Δείτε τη
συνεδρίαση εδώ

Ο Πρόεδρος της Βουλής Κ. Τασούλας χειροκροτεί

τον Πρόεδρο της Ουκρανίας

Β. Ζελένσκι: Να μην αποδεχθούμε να

γίνει η Μαριούπολη νέες Θερμοπύλες
Κ. Τασούλας: «Η Ελλάδα στέκεται τίμια στο πλευρό σας μέχρι την τελική νίκη»
«Ελευθερία ή Θάνατος, έλεγαν οι δικοί σας επαναστάτες. Το ίδιο λέμε και εμείς σήμερα. Αντιμετωπίζουμε τη θέληση να καταστραφεί η
Ουκρανία και σε αυτή αντιπαραθέτουμε το Ελευθερία ή Θάνατος» επεσήμανε μεταξύ άλλων στην τηλεομιλία του στη Βουλή των Ελλήνων ο
Πρόεδρος της Ουκρανίας Β. Ζελένσκι και πρόσθεσε ότι «πέρα από την Μαριούπολη απειλείται και η Οδησσός, ένα άλλο μεγάλο κέντρο του
Ελληνισμού».
ΦΩΤΟ: ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ/ ΑΛΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ

Π
αρουσία της Προέδρου της Δημοκρατί-
ας, Κ. Σακελλαροπούλου, ο Πρόεδρος
της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι,
απηύθυνε μέσω τηλεδιάσκεψης, ομιλία στην
Ολομέλεια της Βουλής, ύστερα από πρόσκληση
του πρωθυπουργού. Κ. Μητσοτάκη.
Προσφωνώντας τον Ουκρανό Πρόεδρο, ο Πρό-
εδρος της Βουλής Κ. Τασούλας τόνισε ότι η Ελ-
λάδα και η Ουκρανία συνδέονται με μοναδικούς
ιστορικούς δεσμούς. «Ο ελληνισμός», ανέφερε,
«έχει παρουσία στην περιοχή του Ευξείνου Πό-
ντου από την αρχαιότητα, και η ελληνική κοινό-
τητα της Ουκρανίας είναι συγκεντρωμένη κυ-
ρίως στη μαρτυρική Μαριούπολη. Δοκιμάζεται
σκληρά από τους ρωσικούς βομβαρδισμούς και
θρηνεί θύματα.»
Ο Πρόεδρος της Βουλής υπογράμμισε τις συ-
νεχείς εκκλήσεις του Προέδρου Ζελένσκι «να
αποκατασταθεί άμεσα η ισχύς του καταστατικού
των Ηνωμένων Εθνών και να σεβασθεί η Ρωσία
το Διεθνές Δίκαιο», συμπληρώνοντας: «Η Ελλά-
δα και ο ελληνισμός με τον οποίο σήμερα όλη τη
μέρα επικοινωνείτε, στην Αθήνα και στην Κύπρο,
εδώ και τουλάχιστον πέντε δεκαετίες υποστηρί-
ζουν ακριβώς τα ίδια και για λόγους απαράβατων
αρχών, και για λόγους προάσπισης των εθνικών
μας δικαίων. Το βόρειο τμήμα της Κύπρου από το
1974 βρίσκεται υπό τουρκική κατοχή.»
Κλείνοντας την προσφώνησή του ο Κ. Τασούλας
επισήμανε: «Η μοίρα το έκανε να μην ηγείσθε
μόνο της χώρας σας αυτή τη δύσκολη στιγμή,
αλλά στο πρόσωπό σας η ελευθερία να αντιπα-
ρατίθεται με τους εχθρούς της, και η Ελλάδα, που
πριν 200 χρόνια κήρυξε και νίκησε τον πόλεμο
της ελευθερίας της, και πριν ακριβώς από 81
χρόνια σαν σήμερα στα οχυρά της Μακεδονίας
στη βόρειο Ελλάδα αντιστεκόταν ηρωικά στις
πανίσχυρες ορδές του 3ου Ράιχ, αυτή ακριβώς η
Ελλάδα, η ίδια Ελλάδα, εδώ σήμερα στην εθνική
της αντιπροσωπεία σας καλωσορίζει και στέκε-
ται τίμια στο πλευρό σας μέχρι την τελική νίκη».
«Ελευθερία ή Θάνατος» λέμε και εμείς σήμερα 
«Ελληνικέ λαέ, Καλημέρα σας. Για πάνω από ένα
μήνα τώρα, κάθε πρωί ξυπνάω και σκέφτομαι την
Μαριούπολη, λαμβάνοντας τις φρικτές πληρο-
φορίες για το τι συμβαίνει σε αυτή την μαρτυρι-
κή πόλη που καταστρέφουν τα Ρωσικά στρατεύ-
ματα κάτι που δεν έχει συμβεί στην ευρωπαϊκή
ιστορία εδώ και πάνω από μισό αιώνα» ανέφερε
στην αρχή του μηνύματός του ο Πρόεδρος της
Ουκρανίας Βολοντιμίρ Ζελένσκι.
Αναφερόμενος στη Μαριούπολη, ο Πρόεδρος
της Ουκρανίας ανέφερε πως «οι Ρώσοι την κα-

12 ΤΕΥΧΟΣ_041

Ο Πρόεδρος της Βουλής συνοδεύει
την Πρόεδρο της Δημοκρατίας στην
αίθουσα της Ολομέλειας
τέστρεψαν, την ισοπέδωσαν, ανα-
γκάζοντας τον άμαχο πληθυσμό
να φύγει από την πείνα και τις
κακουχίες. Υπάρχουν ακόμα 100
χιλιάδες άνθρωποι που παραμέ-
νουν στα όρια της Μαριούπολης.
Δεν έχει μείνει όμως κανένα κτί-
ριο το οποίο να μην έχει βληθεί.
Η μεγάλη πλειοψηφία των κτιρί-
ων έχουν ισοπεδωθεί. Οι Ρώσοι
στρατιωτικοί καταστρέφουν τα
πάντα. Έχουν βομβαρδίσει νοσο-
κομεία, μαιευτήρια, πολιτιστικά
κέντρα, ακόμα και το δημοτι-
κό θέατρο της πόλης το οποίο
εβλήθη από πύραυλο, όλοι τα
έχουμε δει αυτά στις φωτογρα-
φίες και αυτό είναι το έργο των
Ρώσων πιλότων, που προφανώς
μπορούσαν να δουν επακριβώς
τι κάνανε και παρόλα αυτά δεν
δίστασαν να χτυπήσουν»
Η Μαριούπολη, είπε «έχει κα-
ταστραφεί, αυτά τα έχει δει ο
καθένας μας, πώς φαίνεται η
πόλη μετά από την ΄προσέγγιση΄
του ρωσικού πολιτισμού σήμερα.
Αυτή η ειρηνική πόλη, έζησε τη
βία των ρωσικών στρατευμά-
των. Η Μαριούπολη υπήρξε το
λίκνο μιας πολύ μεγάλης ελλη-
νικής κοινότητας, μιας από τις
μεγαλύτερες ανά τον κόσμο που
επί αιώνες ζούσαν ειρηνικά πλάι
στους άλλους κατοίκους, χτίζο-
ντας την πόλη τους, το μέλλον
τους και πραγματικά είναι αδύ-
Από αριστερά διακρίνονται: Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Κατερίνα Σακελλαροπούλου, ο Πρέσβης της
Ουκρανίας κ. Sergii Shutenko, ο Πρύτανης του Διπλωματικού Σώματος κ. Κυριάκος Κενεβέζος, ο Σύμβουλος της
Πρεσβείας της Γαλλίας στην Αθήνα κ. Nicolas Croizer, ο Γενικός Γραμματέας της Προεδρίας Πρέσβης κ. Βασίλειος
Παπαδόπουλος, ο Γενικός Γραμματέας της Βουλής, κ. Γεώργιος Μυλωνάκης, ο Ειδικός Θεματικός Γραμματέας
της Βουλής κ. Κωνστανστίνος Δαλαγγέλης, ο Διπλωματικός Σύμβουλος της Βουλής Πρέσβης κ. Κωνσταντίνος
Οικονομίδης, η Διπλωματική Σύμβουλος του Πρωθυπουργού Πρέσβης κα Άννα-Μαρία Μπούρα
Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας στην
ομιλία του προς τα μέλη της Βουλής
των Ελλήνων νατον να βρούμε τις απαρχές
αυτής της παρουσίας στις
ακτές του Ευξείνου Πόντου.
Η υπέρ-χιλιετής ειρηνική
συνύπαρξη των κοινοτήτων
μας είναι δεδομένη. Ακόμα
και στο νόμισμά μας, αυτό έχει
απεικονιστεί. Έχει συνδεθεί η
ανάπτυξη του Χριστιανισμού
όχι μόνο στη χώρα μας αλλά
και στην εν όλω περιοχή του
κόσμου. Η Ουκρανία είναι μια
από τις ορθόδοξες χώρες
που εκχριστιανίστηκε από
τους Έλληνες. Στην ουκρα-
νική κουλτούρα και ιστορία
θα φανεί πολύ εύκολα ότι
θα χάσουμε ένα πολύ μεγάλο
κομμάτι της ταυτότητάς μας
χάνοντας αυτή τη διάσταση
που έφερε η ελληνική κοινό-
τητα, η ελληνική κουλτούρα,
ο ελληνικός πολιτισμός. Γατί
είμαστε στενά δεμένοι».
   «Ελευθερία ή Θάνατος, έλε-
γαν οι δικοί σας επαναστάτες.
Το ίδιο λέμε και εμείς σήμερα.
Αντιμετωπίζουμε τη θέληση
να καταστραφεί η Ουκρανία
και σε αυτή αντιπαραθέτουμε
το Ελευθερία ή Θάνατος» είπε
ο Β. Ζελένσκι και πρόσθεσε
ότι «πέρα από την Μαριούπο-
λη απειλείται και η Οδησσός,
ένα άλλο μεγάλο κέντρο του
Ελληνισμού». «Ο υπουργός
των Εξωτερικών σας, επισκέ-
19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 13
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Οι βουλευτές παρακολουθούν την ομιλία του Βλάντιμιρ Ζελένσκι
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συνομιλεί με τον
αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Παναγιώτη Πικραμένο
φθηκε προσφάτως την πόλη» σημείωσε και προ-
σέθεσε: «Τα δικά μας στρατεύματα κατάφεραν να
εκδιώξουν τους βαρβάρους, τα ρωσικά στρατεύ-
ματα, σε απόσταση σχετικά ασφαλή, μιλώντας
για τις χερσαίες δυνάμεις. Τα στρατεύματα αυτά
έφεραν τον θάνατο και την αγωνία σε περιοχές
και εδάφη όπου η ελληνική κοινότητα και οι
άλλες κοινότητες ζούσαν ειρηνικά, όπως είπα
προηγουμένως. Είναι δεκάδες χιλιάδες αυτοί οι
οποίοι αναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν εσωτε-
ρικά ή εξωτερικά. Ξέρουμε πάρα πολύ καλά, ότι
τα ρωσικά στρατεύματα χτύπησαν τους αμάχους
βάσει σχεδίου και βεβαίως αυτό δεν συνέβη μό-
νοι εκεί. Η οδύνη είναι μεγάλη και στην ελληνική
κοινότητα και στην ουκρανική κοινότητα και σή-
μερα οι Ρώσοι απελαύνουν πληθυσμούς αμάχων
προς την Ρωσία».
   «Οι Ρώσοι θεωρούν ότι θα παραμείνουν ατι-
μώρητοι» συνέχισε ο Ουκρανός Πρόεδρος και
συμπλήρωσε: «Πρέπει να τους τιμωρήσουμε.
14 ΤΕΥΧΟΣ_041
Πρέπει να σταθούν υπόλογοι. Η λογοδοσία έχει
τεράστια σημασία. Πρέπει να σώσουμε όσους
μπορούμε να σώσουμε.
   Η Φιλική Εταιρεία συγκροτήθηκε εδώ και είναι
κάτι που έχει τεράστια σημασία, θεωρώ ότι θα
μπορούσε μια «νέα Φιλική Εταιρεία» να δημιουρ-
γηθεί στην Ελλάδα και να παλέψει για να σώσει
και την Ουκρανία και τον ελληνισμό στην Ουκρα-
νία. Η Μαριούπολη και η Οδησσός χρειάζονται
άμεσα βοήθεια και υποστήριξη. Οι άνθρωποι εί-
ναι βαριά τραυματισμένοι, οι κοινότητες αυτές
είναι αποδεκατισμένες, οι Ρώσοι επιτίθενται με
χερσαίες θαλάσσιες και αεροπορικές δυνάμεις,
αλλά είμαι βέβαιος ότι με την έμπρακτη βοήθεια
της Ελλάδας θα μπορέσουμε να νικήσουμε. Ο χρό-
νος είναι η πιο κρίσιμη διάσταση».
O πρόεδρος της Ουκρανίας, στο σημείο αυτό
διέκοψε την ομιλία του και παρουσίασε ένα
βίντεο με δύο, όπως είπε, Ελληνο-Ουκρανούς
μαχητές, ο ένας εκ των οποίων φορούσε μά-
σκα, οι οποίοι είπαν:
Μιχαήλ, Ελληνο-Ουκρανός μαχητής: «Απευθύνο-
μαι σε εσάς, σαν Έλληνας στην καταγωγή, λέγομαι
Μιχαήλ, ο παππούς μου πολέμησε στον Β παγκό-
σμιο πόλεμο κατά των ναζιστών, τραυματίσθηκε
τρεις φορές, εγώ γεννήθηκα στην Μαριούπολη
και συμμετέχω στην άμυνα της πόλης από τους
Ρώσους ναζιστές. Δεν θα μιλήσω για τις δυσκο-
λίες που έχουμε στην ουκρανική άμυνα μέσα από
το Τάγμα Αζοφ, αυτό είναι το χρέος μου έναντι
της πόλης και ως άντρας. Θέλω να μιλήσω για
τις καταστροφικές συνθήκες που βρίσκεται η
Μαριούπολη. Πολύ μεγάλο μέρος του πληθυ-
σμού, όπως ξέρετε, είναι Έλληνες και πάντα η
Ελλάδα ήταν στο πλευρό μας. Σήμερα, η πόλη
έχει καταστραφεί κατά 90% από τους Ρώσους
ναζιστές. Από τους καθημερινούς βομβαρδι-
σμούς. Από την 1η Μαρτίου, η πόλη κυκλώθηκε
από τους Ρώσους ναζιστές και μείναμε κάποια
στιγμή χωρίς νερό, χωρίς ρεύμα, χωρίς τρόφιμα.
Συμπατριώτες, έχουμε μια πόλη που ζουν χιλιά-
δες και όπου πεθαίνουν χιλιάδες. Παρακαλώ
βοηθήστε μας».
   Αναστάσιος, Ελληνο-Ουκρανός μαχητής: «Καλη-
μέρα συμπατριώτες, λέγομαι Αναστάσιος, είμαι
και εγώ Έλληνας ομογενής και βρίσκομαι ανά-
μεσα σε αυτούς που προστατεύουν σήμερα την
Μαριούπολη. Και παρακαλώ να ακούσετε την
έκκληση που σας απευθύνουμε. Εκατοντάδες
άνθρωποι πεθαίνουν, τώρα αυτή την στιγμή που
μιλάμε, κάτω από τα καταστραμμένα κτίρια. Δεν
υπάρχει κανένας για να τους βοηθήσει. Ο εχθρός
δεν αφήνει τους ανθρώπους να φύγουν από την
πόλη και εμείς δεν έχουμε τη δυνατότητα να
τους σώσουμε. Τι μπορείτε να κάνετε; Μπορεί-
τε να μιλήσετε, μπορείτε να στείλετε ανθρωπι-
Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Βλαντιμιρ Ζελένσκι
στική βοήθεια στην Μαριούπολη γιατί είναι και
δικοί σας άνθρωποι».
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Β. Ζελένσκι, αμέσως
μετά είπε «ευχαριστούμε εκ βάθους καρδίας την
Ελλάδα για την ανθρωπιστική βοήθεια και την
στρατιωτική όπως επίσης και τη συμμετοχή
της Ελλάδας για τις κυρώσεις που αποφάσισε
ο δημοκρατικός κόσμος. Δυστυχώς όμως, όπως
ακούσατε από αυτούς τους δύο μαχητές, αυτούς
τους δύο ήρωες, καταστρέφεται παρ’ όλα αυτά,
γι› αυτό παρακαλούμε χρησιμοποιείστε τη δική
σας επιρροή σαν μέλη της ΕΕ για να οργανώσουμε
καλύτερα την όποια διάσωση μπορεί να γίνει στη
Μαριούπολη. Οι Ρώσοι ξύπνησαν από το όνειρο
ότι θα κατάφερναν να γονατίσουν την Ουκρανία.
Η Ουκρανία έχει μείνει όρθια και αυτή τη στιγμή
πρέπει να δουλέψουμε μαζί για σώσουμε αυτά
που δημιούργησαν Έλληνες και Ουκρανοί μαζί».
   Ο Ουκρανός Πρόεδρος τόνισε ότι «δεν θα
πρέπει να επιτρέψουμε να καταστρέψουν την
κοινή μας πολιτιστική κληρονομία. Δεν πρέπει
να αποδεχθούμε ότι η Μαριούπολη θα είναι οι
Θερμοπύλες όπου πέθαναν κάποιοι ήρωες- θα
πρέπει να βρούμε τον τρόπο να εκδιώξουμε τα
ρωσικά στρατεύματα, από τα ουκρανικά εδάφη,
άπαξ και δια παντός. Έτσι ώστε να μάθει κάθε
βάρβαρος επιτιθέμενος, ότι όποιος επιλέγει τον
πόλεμο στο τέλος θα χάσει. Προσπαθούν να προ-
σβάλλουν την εδαφική μας κυριαρχία και ακεραι-
ότητα και θα χάσουν, όπως πάντα χάνει μακρο-
πρόθεσμα ο επιτιθέμενος. Ας πούμε τα πράγματα
ξεκάθαρα, εξ αρχής οι ενέργειες της Ρωσίας δεν
στράφηκαν μόνο κατά της Ουκρανίας, αλλά κατά
της Ευρώπης. Οι Ρώσοι κάνουν ότι μπορούν ώστε
να προσβάλουν όλη την Ευρώπη. Κυρίως βέβαια
Οι βουλευτές χειροκροτούν αμέσως μετά την ομιλία του Προέδρου της Ουκρανίας
χρησιμοποιώντας τα
ορυκτά τους καύσιμα,
όπως το αέριο και το
πετρέλαιο, προκαλώντας ελλείμματα στις αγο-
ρές ενέργειας και προκαλώντας και τεράστια
ελλείμματα στη διατροφική βιομηχανία παγκο-
σμίως. Αυτά, λοιπόν, είναι προκλήσεις οι οποίες
πρέπει να αντιμετωπιστούν ευρωπαϊκά, εάν όχι
παγκόσμια. Οι ρωσικές τράπεζες, δεν πρέπει να
μπορούν να κερδίζουν χρήματα από το διεθνές
τραπεζικό σύστημα. Θα πρέπει να τους κλείσου-
με την πόρτα. Όχι μόνο σε αυτές. Όσο διαρκεί αυ-
τός ο φρικτός πόλεμος, δεν πρέπει να επιτραπεί
σε κανένα ρωσικού νηολογίου ή συμφερόντων
πλοίο να προσεγγίσει ευρωπαϊκούς λιμένες. Τα
λεφτά τα οποία κερδίζουν κατά αυτό τον τρόπο
τα χρησιμοποιούν για να φτιάξουν τους πυραύ-
λους και τα βλήματα με τα οποία καταστρέφουν
τις πόλεις μας. Καμία αποδοχή στα ρωσικά δεξα-
μενόπλοια».
Επισήμανε επίσης πως «η Ουκρανία χρειάζεται
τις κυρώσεις και χρειάζεται βέβαια και όπλα.
Χρειαζόμαστε αντιαεροπορικά συστήματα, αντι-
αρματικά, τεθωρακισμένα και μια σειρά πραγμά-
των που οι Δυτικοί μας σύμμαχοι γνωρίζουν πολύ
καλά. Μόνο έτσι, θα μπορέσουμε να σώσουμε
σήμερα την Ουκρανία και εάν έχουμε αυτή την
στήριξη και αλληλεγγύη θα τη σώσουμε. Οι λαοί
μας ήταν πάντοτε στενά συνδεδεμένοι και είμαι
πεπεισμένος ότι θα φέρουμε την ειρήνη στην
Ουκρανία και θα κάνουμε τους υπεύθυνους να
λογοδοτήσουν».
Καταλήγοντας τόνισε: «Θα ξανά χτίσουμε τη
Μαριούπολη και τις άλλες κοινότητες όπου Ου-
κρανοί και Έλληνες θα συνεχίσουν να ζουν από
κοινού, ειρηνικά και σεβόμενοι η μια κοινότητα
την άλλη, όπως στο παρελθόν. Ισότιμοι εταίροι
μέσα στο κοινό μας ευρωπαϊκό σπίτι και την ΕΕ.
Το πιστεύω, το γνωρίζω. Θα κερδίσουμε. Μαζί
όμως. Δόξα στην Ουκρανία». 
  Ο πρόεδρος της Βουλής Κ. Τασούλας αποχαι-
ρέτησε τον Ουκρανό Πρόεδρο λέγοντας ότι και
«εμείς ευχαριστούμε τον κ. Ζελένσκι για τη συ-
γκινητική του παρέμβαση στη Βουλή των Ελλή-
νων και μέσω της Βουλής των Ελλήνων προς τον
ελληνικό λαό. Και θέλουμε να τον διαβεβαιώσου-
με ότι το ελληνικό Κοινοβούλιο θα κάνει το χρέ-
ος του, ώστε αυτή η βοήθεια -που ούτως ή άλλως
η Ελλάδα προσφέρει στη χώρα του- να ενταθεί
και να ενισχυθεί. Γιατί βοηθώντας την Ουκρανία,
βοηθάμε την Ελευθερία. Ζήτω η Ουκρανία. Ζήτω
η Ελευθερία».
Στην ομιλία του Ουκρανού Προέδρου παραβρέ-
θηκαν: ο αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολί-
τευσης Α. Τσίπρας, ο επικεφαλής της Κοινο-
βουλευτικής Ομάδας του ΚΙΝΑΛ Μ. Κατρίνης,
μέλη του υπουργικού συμβουλίου, βουλευτές
της ΝΔ, του ΣΥΡΙΖΑ, του Κινήματος Αλλαγής και
εκπρόσωπος της Κ.Ο του Μέρα25. Επίσης την
ομιλία παρακολούθησαν ο πρέσβης της Ουκρα-
νίας . Sergii Shutenko, ο  Πρύτανης του Διπλω-
ματικού Σώματος Κυριάκος Κενεβέζος, ο Σύμ-
βουλος της Πρεσβείας της Γαλλίας στην Αθήνα
. Nicolas Croizer, ως εκπρόσωπος της Γαλλικής
Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ, ο Γενικός
Γραμματέας της Προεδρίας Πρέσβης Β. Παπα-
δόπουλος, ο Γενικός Γραμματέας της Βουλής,
Γ. Μυλωνάκης, ο Διπλωματικός Σύμβουλος της
Βουλής Πρέσβης Κ. Οικονομίδης, και η Διπλω-
ματική Σύμβουλος του Πρωθυπουργού Πρέσβης 
Άννα-Μαρία Μπούρα.
*Τα αποσπάσματα από την ομιλία του Ουκρα-
νού Προέδρου και των παρεμβάσεων των Ου-
κρανών μαχητών ελληνικής καταγωγής είναι
προϊόν διερμηνείας και όχι μετάφρασης.
19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 15
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Κ. Τασούλας: Η θεωρία ότι μας
παγίδευσαν δεν ευσταθεί
Πιο αξιοσέβαστες  πλέον οι έννοιες της εδαφικής ακεραιότητας
και της εθνικής κυριαρχίας
Συνέντευξη στον Λάμπρο Σταυρόπουλο*
*ΔΗΜΟΣΙΕΎΤΗΚΕ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΊΔΑ ΤΟ ΒΉΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΉΣ ΣΤΙΣ 10/4/22
Τ
ην δική του απάντηση για τον πολιτικό σάλο
που προκλήθηκε από την βιντεοσκοπημένη
παρέμβαση του «μαχητή» του φασιστικού
Τάγματος Αζόφ κατά την ομιλία του Ουκρανού προέ-
δρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι ενώπιον της εθνικής αντι-
προσωπείας, δίνει στην συνέντευξη που παραχώρη-
σε στο «ΒΗΜΑ» ο Πρόεδρος της Βουλής Κώστας
Τασούλας. Χαρακτηρίζει ιστορική την ομιλία και
σημειώνει για τις σφοδρές αντιδράσεις που προκλή-
θηκαν ότι «το να μεγεθύνουμε μια απολύτως αχρεί-
αστη παρέμβαση που ο Πρόεδρος Ζελένσκι ενσφή-
νωσε στην ομιλία του καταλήγει στο να συσκοτίζει
τη μεγάλη εικόνα». Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά
«δεν κρίνεις ένα βιβλίο από ένα παρόραμα ή από μια
υποσημείωση» και τονίζει ότι «εν πάση περιπτώσει,
σε τέτοιες καταστάσεις το δίλημμα είναι ένα: είμα-
στε με το θύμα που σφαγιάζεται ή με τον θύτη που
σφαγιάζει;». Όσον αφορά την στάση της ουκρανικής
πλευράς η οποία έφερε την Βουλή προ τετελεσμέ-
νων γεγονότων με τα επίμαχα βίντεο, αλλά και την
μη αναφορά του κ. Ζελένσκι στο Κυπριακό, δηλώνει
ότι «η θεωρία πως δήθεν μας παγίδευσαν επειδή
λάβαμε το βίντεο λίγα μόλις λεπτά πριν την έναρξη
της συνεδριάσεως ή ότι δεν μίλησαν για το Κυπριακό
γιατί είναι φίλοι της Τουρκίας δεν ευσταθεί» και ότι
«η μόνη παγίδευση που υπάρχει είναι η ρωσική παγί-
δευση της Ουκρανίας με βάρβαρο τρόπο».
Στον απόηχο της ομιλίας Ζελένσκι και τις πολιτι-
κές προεκτάσεις που έλαβε η βιντεοσκοπημένη
παρέμβαση του «μαχητή» του Τάγματος Αζόφ,
κάποιοι μίλησαν για «ντροπή», άλλοι για «φιάσκο»
και άλλοι, όπως ο κ. Σαμαράς, για «μεγάλο λάθος».
Τι απαντάτε;
Στην ομιλία του στη Βουλή, ο κ. Ζελένσκι περιέγρα-
ψε την τραγωδία που περνά η χώρα του, ζήτησε βο-
ήθεια και εξέφρασε την ελπίδα του για την τελική
έκβαση. Μίλησε ο ηγέτης μιας χώρας που δέχεται
απρόκλητη και βάρβαρη εισβολή από τη Ρωσία και
που η αντίστασή της δεν είναι μόνο ηρωική, είναι και
εκφραστική της διεθνούς νομιμότητας και της δημο-
κρατίας. Ήταν συνεπώς μια ιστορική ομιλία που δεν
έχει προηγούμενό της. Το να μεγεθύνουμε μια απολύ-
τως αχρείαστη παρέμβαση που ο Πρόεδρος Ζελένσκι
ενσφήνωσε στην ομιλία του καταλήγει στο να συσκο-
τίζει τη μεγάλη εικόνα που μόλις σας περιέγραψα.
16 ΤΕΥΧΟΣ_041
Μα αυτή ακριβώς η «αχρείαστη παρέμβαση» δεν
«θόλωσε» το μήνυμα που ήθελε να στείλει ο
Ζελένσκι -πέραν του ακραίου συμβολισμού που
εξέπεμπε;
Δεν κρίνεις ένα βιβλίο από ένα παρόραμα ή από μια
υποσημείωση. Εν πάση περιπτώσει, σε τέτοιες κα-
ταστάσεις το δίλημμα είναι ένα: είμαστε με το θύμα
που σφαγιάζεται ή με τον θύτη που σφαγιάζει; Για να
παρηγορήσω όμως όσους στενοχώρησε όλη αυτή η
εικόνα της φασαρίας, θυμίζω πως τον Δεκέμβριο
του 1959, όταν μίλησε στη Βουλή ο Αϊζενχάουερ,
οι επικεφαλής των κομμάτων της αντιπολίτευσης,
ζήτησαν από τον Πρόεδρο της Βουλής να του απα-
ντήσουν και αυτοί. Όταν ο Πρωθυπουργός, τότε,
Κωνσταντίνος Καραμανλής, το αρνήθηκε, επικαλού-
μενος κίνδυνο «χασμωδίας» και είπε ότι μόνο αυτός
θα μιλούσε, απλά για να ευχαριστήσει τον υψηλό
καλεσμένο, τότε απειλήθηκε με μαζική αποχώρηση
της αντιπολιτεύσεως. Και εξηγεί στα αρχεία του ο Κ.
Καραμανλής: «Για να αποφύγω τη γελοιοποίηση της
χώρας αποφάσισα να αφήσω αναπάντητο τον Πρό-
εδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά είχα μεγάλη
δυσκολία, προκειμένου να εξηγήσω τους λόγους της
παραλείψεώς μου, χωρίς να αποκαλύψω την αθλιό-
τητας της πολιτικής μας ζωής».
Η αντιπολίτευση σας καταλόγισε ευθύνες όσον
αφορά την προετοιμασία της όλης διαδικασίας
με αποτέλεσμα τον αιφνιδιασμό της Βουλής με
το επίμαχο βίντεο. Τελικά η ουκρανική πλευρά
«παγίδευσε» την Βουλή;
Η μόνη παγίδευση που υπάρχει είναι η ρωσική παγί-
δευση της Ουκρανίας με βάρβαρο τρόπο. Καλέσαμε
επισήμως, ως Βουλή, μέσω της εν Αθήναις Ουκρανι-
κής Πρεσβείας, τον Πρόεδρο μιας χώρας που υφίστα-
ται απρόκλητη στρατιωτική εισβολή, να μιλήσει στην
Ολομέλεια, όπως έκαναν και κάνουν δεκάδες άλλα
κοινοβούλια σε ένδειξη αλληλεγγύης. Δεν καλέσα-
με τον Ζελένσκι για να του απευθύνουμε επερώτηση,
ούτε για να επιβεβαιώσει τη δική μας οπτική για το
τι συνέβαινε στην Ουκρανία προ της εισβολής, αλλά
μόνο για συμπαράσταση στο δράμα ενός λαού που δέ-
χεται επίθεση από πανίσχυρο στρατιωτικά αντίπαλο
και υφίσταται ανθρωπιστική καταστροφή. Oύτε πε-
ριμέναμε από έναν πολιορκούμενο ηγέτη να δώσει
προτεραιότητα στα δικά μας θέματα, ενώ το δικό του
σπίτι καιγόταν. Δεν το κάναμε για εμάς. Το κάναμε
για τον λαό της Ουκρανίας, τους αμάχους, την ομο-
γένεια, που εξοντώνονται καθημερινά. Και ασχέτως
λεπτομερειών, σημασία έχει ότι ο κ. Ζελένσκι ακού-
στηκε, ακούστηκε δηλαδή η φωνή μιας πληττόμενης
χώρας που κάνει έκκληση βοήθειας στο ελληνικό
κοινοβούλιο, ευχαριστώντας ταυτόχρονα τη χώρα
μας για τη μέχρι τώρα συμπαράστασή της σε αυτή τη
μάχη. Η θεωρία πως δήθεν μας παγίδευσαν επειδή
λάβαμε το βίντεο λίγα μόλις λεπτά πριν την έναρξη
της συνεδριάσεως ή ότι δεν μίλησαν για το κυπριακό
γιατί είναι φίλοι της Τουρκίας δεν ευσταθεί, παρά
μόνο για να εξάψει όσους δεν καταλαβαίνουν πως
υπάρχουν και άλλες χώρες, με πολύ σοβαρότερα,
αυτή τη στιγμή, προβλήματα από τα δικά μας και
πως δικαιούνται να τα χειρίζονται όπως νομίζουν
καλύτερα για τα συμφέροντά τους. Αυτοί θερίζονται
καθημερινά από τους Ρώσους και εμείς για δικές μας
σκοπιμότητες τους ζητάμε να βλέπουν τον κόσμο με
τα δικά μας μάτια!
Ας έρθουμε στο γενικότερο πλαίσιο που διαμορ-
φώνει η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία η οποία
αμφισβητεί την μεταπολεμική αρχιτεκτονική
ασφάλειας. Κάποιοι φοβούνται ότι ο Πούτιν
άνοιξε την «Πύλη της Κολάσεως». Ποιοι είναι οι
κίνδυνοι που διανοίγονται μπροστά μας;
Ο πόλεμος που μαίνεται και έχει εξελιχθεί σε μια
ανθρωπιστική καταστροφή στην Ουκρανία, δεν είναι
στην πραγματικότητα ένας πόλεμος ανάμεσα στον
Πούτιν και στην Ουκρανία. Είναι στην πραγματικότη-
τα μια επίθεση της βαρβαρότητας ενάντια στη δημο-
κρατία γι’ αυτό μας αφορά όλους. Δεν υπήρχε απειλή
της Ρωσίας από την Ουκρανία. Υπήρχε η ελπίδα της
άνθισης της Ουκρανίας, της δημοκρατικής και πα-
ραγωγικής άνθισης. Κι αυτή η άνθιση είναι η απειλή
για κάθε απολυταρχικό καθεστώς. Αν αφήσουμε τη
βαρβαρότητα να χτυπήσει τη δημοκρατία, τότε αύριο
θα πάρει σειρά ο επόμενος. Εμείς ως Ελλάδα, έχουμε
σταθεί από την πρώτη στιγμή δίπλα στην Ουκρανία.
Γιατί αυτός ο πόλεμος απειλεί τελικά όλους.
Τι ακριβώς κρίνεται αυτή την στιγμή στην Ου-
κρανία; Ποιες είναι οι πραγματικές επιδιώξεις,
κατά την γνώμη σας, του Κρεμλίνου και ποιες οι
επιπτώσεις για τον υπόλοιπο κόσμο;
Τις πραγματικές επιδιώξεις του Κρεμλίνου τις ξέρει
μόνο το Κρεμλίνο! Οι δικές μου εικασίες έχουν ως
 χώρας - μέλους της Ένωσης…
εξής: Η σημασία της Ευρασίας για την παγκόσμια
Σας θυμίζω πως ο Πρόεδρος Ζελένσκι επιθυμεί
ηγεμονία έχει επισημανθεί από πολλούς, περισσό-
περισσότερη αποφασιστικότητα από το ΝΑΤΟ και
τερο όμως επίμονος και προφητικός ανάμεσά τους
την Ε.Ε. Όσον αφορά τώρα στη στάση της Ευρώπης,
είναι ο Μπρεζίνσκι, Πολωνικής καταγωγής σύμ-
έναντι της στρατιωτικής κατοχής από την Τουρκία
βουλος δύο Προέδρων των ΗΠΑ, του Τζόνσον
της Β. Κύπρου, έχετε δίκιο. Όμως, οι έννοιες της
και του Κάρτερ. Στο βιβλίο του «Η μεγάλη
εδαφικής ακεραιότητας και εθνικής κυριαρχίας γί-
σκακιέρα» (1997) είχε γράψει πως οι μεγά-
νονται πλέον με τη δοκιμασία της Ουκρανίας πολύ
λες γεωστρατηγικές εξελίξεις του 21ου
πιο αξιοσέβαστες και αυτό δεν θα είναι άμοιρο
αιώνα θα λάβουν χώρα στην Ευρασία για-
σημασίας και για τις μελλοντικές διευθετήσεις
τί ο έλεγχός της συνεπάγεται τεράστια
του κυπριακού. Η Δύση δίνει λύσεις όταν τα
επιρροή στις παγκόσμιες υποθέσεις.
πράγματα γίνουν απροχώρητα. Το ουκρανικό
Η Μόσχα ξέρει καλά πως η απώλεια
μπορεί να εξελιχθεί στο απροχώρητο εκεί-
της Ουκρανίας της στερεί τον έλεγ-
νο σημείο που θα επιβάλει μια άλλη στάση
χο της Ευρασίας και περιορίζει το
της Δύσης έναντι των εδαφικών αναθεω-
στρατηγικό της βάθος. Συγχρόνως,
ρητισμών και αυτό προφανώς ευνοεί το
γίνεται επίθεση στην κουρασμένη
κυπριακό.
απ’ την οικονομική κρίση και την τρέχου-
σα πανδημία κοινωνία της Δύσης, μέσω
Διατυπώνονται επιφυλάξεις και
των επιπτώσεων του πολέμου, δηλαδή
ανησυχίες από πολλές πλευρές για την
της ακρίβειας και των ελλείψεων, κά-
αποστολή αμυντικού εξοπλισμού στην
νοντάς την ευάλωτη στο λαϊκισμό και
Ουκρανία και την συνακόλουθη αλλαγή
στη συνακόλουθη πολιτική αστάθεια
του δόγματος που ακολουθούσε διαχρο-
και αναταραχή. Άρα, ο κ. Πούτιν δηλα-
νικά η Ελλάδα. Γιατί δεν περιοριστήκαμε
δή πολεμά την Ουκρανία ενόπλως και τη
στην αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας;
Δύση τελικά οικονομικώς.
Είμαστε μπροστά σ’ ένα πόλεμο κατά χώρας-μέ-
λους του ΟΗΕ, η οποία θυμίζω, έχει συνάψει σύμ-
Πρόσφατα στην Διάσκεψη των Προέδρων των
φωνο σύνδεσης με την Ε.Ε. το 2014 κατά το εξάμηνο
Ευρωπαϊκών Κοινοβουλίων υποστηρίξατε την
της Ελληνικής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ε.Ε.
άποψη ότι η εισβολή στην Ουκρανία πρέπει να
Την ίδια στιγμή, όλη αυτή η συμφορά, πέραν της
εξελιχθεί «σε τεράστιο λάθος του Πούτιν». Με
ανθρωπιστικής τραγωδίας στην Ουκρανία, πλήττει
ποια έννοια;
και την Ε.Ε., όπως εξηγήσαμε, στον τομέα
Ο αποκλεισμός το Βερολίνου το 1948 από τον Στά-
της οικονομίας. Συγχρόνως, όμως, οι
λιν το μετέτρεψε σε παγκόσμιο σύμβολο ελευθερί-
ομοιότητες της περιπτώσεως της
ας και επιτάχυνε απίστευτα την αμυντική αφύπνι-
Ουκρανίας με την Κύπρο είναι προ-
ση της Δύσης. Τον Απρίλιο του 1949 ιδρύθηκε
φανείς. Η Γενική Συνέλευση του
το ΝΑΤΟ. Ο αποκλεισμός σταμάτησε τον Μάιο
ΟΗΕ καταδίκασε πρόσφατα με τον
του 1949, χάρη όμως στην κολοσσιαία ειρηνική
πιο έντονο τρόπο την επίθεση της
επιχείρηση αερογέφυρας το Βερολίνο άντεξε.
Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και κα-
΄Έγιναν 270 πτήσεις και ρίφθηκαν 2 εκ τόνοι
λεί τη Ρωσία να σταματήσει άμεσα τη
εφοδίων! Ο αποκλεισμός του Βερολίνου
χρήση βίας και να αποσύρει εντελώς
ήταν τεράστιο λάθος του Στάλιν, πρώτον
και άνευ όρων τις στρατιωτικές της
γιατί δεν απέδωσε λόγω της αερογέφυ-
δυνάμεις. Το Ψήφισμα 353/1974, του
ρας και δεύτερον γιατί «ξύπνησε» τη
Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για
Δύση! Έτσι και τώρα, αν οι πόλεμοι που
την Κύπρο, λέει ακριβώς τα ίδια. Άμε-
έχει κηρύξει ο Πούτιν στην Ουκρανία
σο τερματισμό της ξένης στρατιωτικής
και στη Δύση αποτύχουν, χάρις στην
επέμβασης και άμεση αποχώρηση του ξέ-
ενότητα και την αποφασιστικότητα
νου στρατιωτικού προσωπικού, Όταν
της Δύσης, θα έχουμε ένα τεράστιο
οι ομοιότητες με την περίπτωση της
λάθος του Πούτιν, στον οποίο θα
Κύπρου είναι τόσες, όταν ζητάμε τα
χρωστάμε, με τεράστιο κόστος βέ-
τελευταία 48 χρόνια αυτό για την
βαια, την αφύπνισή μας.
Κύπρο, που σήμερα ζητάει ο ΟΗΕ
για την Ουκρανία, η συμπαράστα-
Η Ευρώπη πάντως δεν έχει δείξει
σή μας στην τελευταία,
ανάλογης ισχύος απο-
με κάθε τρόπο, δεν εί-
φασιστικότητα
ναι μόνο τήρηση απα-
όσον αφορά την
ράβατων αρχών και
συνεχιζόμενη
αξιών είναι και υπερά-
παράνομη τουρκική
σπιση των εθνικών μας
κατοχή του βόρειου
συμφερόντων.
τμήματος της Κύπρου,
19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 17
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Δείτε τη
συνεδρίαση της

Α. Γεωργιάδης:
Ολομέλειας
Α’ ΜΕΡΟΣ

Μειώνουμε τη Β’ ΜΕΡΟΣ

γραφειοκρατία,
απλοποιούμε
τις διαδικασίες
ίδρυσης
επιχειρήσεων
Α. Γεωργιάδης

Χρήστος Ταραντίλης

Αντιπολίτευση: Μεριμνήστε
για την αξιοπιστία των στοιχείων
μέσω επαρκών δειγματοληπτικών
ελέγχων
Με ευρεία πλειοψηφία εγκρίθηκε από την
Ολομέλεια της Βουλής, το νομοσχέδιο του
υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων για
το ΓΕΜΗ και τις Υπηρεσίες Μιας Στάσης
με στόχο τη βελτίωση εξυπηρέτησης των
Γιάννης Σαρακιώτης
επιχειρήσεων. «Ναι» είπαν Νέα Δημοκρατία,
ΣΥΡΙΖΑ και Κίνημα Αλλαγής. Κατά του
νομοσχεδίου τάχθηκαν ΚΚΕ και Ελληνική
Απόστολος Πάνας και υπενθύμισε ότι
Λύση, ενώ «παρών» δήλωσε το ΜεΡΑ 25.
το ΠΑΣΟΚ δημιούργησε το ΓΕΜΗ και
ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ Ε. ΧΡΥΣΙΚΟΥ ΦΩΤΟ: ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ νομοθέτησε πρώτο την απλούστευση
ΕΛΛΗΝΩΝ/ ΑΛ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ, ΦΡ. ΚΑΝΕΛΛΙ-
των διαδικασιών ίδρυσης επιχειρήσε-
ΔΟΥ, ΣΠ. ΤΣΑΚΙΡΗΣ
ων. «Είναι γέννημά μας» είπε και πρό-

«Τ
ο νομοσχέδιο αυτό επεκτείνει τη χρήση
των ψηφιακών εργαλείων και την καθι-
έρωση online διαδικασιών στη λειτουρ-
γία των Υπηρεσιών Μίας Στάσης και του Γενικού
Εμπορικού Μητρώου, πρωτοβουλία που σίγουρα
αναβαθμίζει το επιχειρηματικό κλίμα και διαμορ-
φώνει ένα πλαίσιο διαφάνειας και εμπιστοσύνης
μεταξύ των συναλλασσόμενων» ανέφερε μεταξύ
άλλων, ο εισηγητής της Νέας Δημοκρατίας Χρήστος
Ταραντίλης.
Η Υπηρεσία Μιας Στάσης Σχεδιάστηκε το 2016 και
υλοποιήθηκε το 2018, οδηγώντας τότε την Ελλά-
δα στην πρώτη θέση του δείκτη «Doing Business»
μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην
κατηγορία της έναρξης επιχείρησης, επεσήμανε
ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ- ΠΣ Γιάννης Σαρακιώτης.
Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ κάλεσε το υπουργείο να
μεριμνήσει για την ποσοτική και ποιοτική επάρκεια
των δειγματοληπτικών ελέγχων από τις αρμόδιες
υπηρεσίες. «Προφανώς και η επιτάχυνση των δια-
δικασιών σύστασης εταιρείας αποτελεί ζητούμενο,
όπως και η άρση των γραφειοκρατικών εμποδίων.
Όμως αυτό πρέπει να συνδυαστεί με ελέγχους, οι
οποίοι διασφαλίζουν την επαρκή εποπτεία της δια-
δικασίας», είπε ο κ. Σαρακιώτης.
«Εμείς στο Κίνημα Αλλαγής και στο ΠΑΣΟΚ δεν
στεκόμαστε απέναντι σε οποιοδήποτε νομοσχέδιο
η Κυβέρνηση φέρνει προς ψήφιση. Αντίθετα, επι-
σημαίνουμε τα θετικά στοιχεία, αλλά και τις προτά-
σεις των υποψηφίων προς ψήφιση νομοσχεδίων»,
υποστήριξε ο εισηγητής του Κινήματος Αλλαγής
σθεσε ότι ,«θέλουμε την αρτιότερη
σύνθεση του νομοθετήματος αυτού
που δύναται να ενισχύσει επιπλέον
τον σημαντικότατο ρόλο του ΓΕΜΗ».
«Οι διατάξεις του παρόντος νομοσχε-
δίου συνιστούν ένα νέο γύρο διευκο-
λύνσεων των επιχειρηματικών ομί-
λων, του ψηφιακού εκσυγχρονισμού του κρατικού
μηχανισμού, ώστε με ταχύτητα και μειωμένο κόστος
να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των επιχειρηματι-
κών ομίλων της καπιταλιστικής οικονομίας, γενικό-
τερα», υποστήριξε ο εισηγητής του ΚΚΕ Μανώλης
Συντυχάκης. Αναφερόμενος στο ΓΕΜΗ, παρατήρησε
πως ήταν αίτημα των μεγάλων εμπόρων, δεν ήταν
αίτημα και ούτε ενδιαφέρει το μικρέμπορα επαγγελ-
ματία, τον αυτοαπασχολούμενο.
«Η σύσταση εταιρείας με μία στάση είχε ήδη θεσμο-
θετηθεί με το νόμο 4072/2012 χωρίς ασφαλώς να
έχει επιτευχθεί κάτι, αφού το πρόβλημα δεν είναι

18 ΤΕΥΧΟΣ_041
 Απόστολος Πάνας
η νομοθεσία, αλλά η οικονομία. Άλλωστε, όταν
υπάρχει αντικείμενο και επιχειρηματικό ενδι-
αφέρον, οι επενδυτές πιέζουν όσον αφορά τις
διαδικασίες, όπως το παράδειγμα του ξεπουλή-
ματος των αεροδρομίων μας στη FRAPPORT,
του Ελληνικού, της El Dorado World και ούτω
καθεξής», ανέφερε ο εισηγητής της Ελληνικής
Λύσης, Βασίλης Βιλιάρδος.
Ο εισηγητής του ΜέΡΑ 25 Γιώργος Λογιάδης
υποστήριξε ότι αποτελεί «μέγιστη υποκρισία
το να παρουσιάζεται η απλούστευση των δια-
δικασιών και της γραφειοκρατίας ως το μονα-
δικό εμπόδιο στην ανάπτυξη και το μοναδικό
αίτιο για την επενδυτική ένδεια της ελληνικής
οικονομίας και όχι οι απαράδεκτες πολιτικές
που εφαρμόζονται από το σύνολο των μνημονι-
ακών κυβερνήσεων ΚΙΝΑΛ-ΠΑΣΟΚ, της Νέας
Δημοκρατίας και ΣΥΡΙΖΑ».
Αναφερόμενος στο νομοσχέδιο, ο υπουργός
Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνης Γεωργιά-
δης, σημείωσε ότι «κάνει τη ζωή των επιχει-
ρήσεων και των επιχειρηματιών ευκολότερη, την
οικονομική δραστηριότητα ευκολότερη. Είναι στο
μεγαλύτερό του μέρος υιοθέτηση μιας ευρωπαϊκής
οδηγίας και ούτως ή άλλως έχει συμμετάσχει και η
προηγούμενη κυβέρνηση στη συνδιαμόρφωσή της».
Όπως ανέφερε ο κ. Γεωργιάδης, με τις διατάξεις
του νομοσχεδίου οι επιχειρηματίες θα μπορούν «να
ιδρύουν την επιχείρησή τους ευκολότερα, ει δυνα-
τόν με κανένα έγχαρτο μέσο, αλλά μόνο ηλεκτρο-
νικά», ενώ όπως συμπλήρωσε θα συμβάλλει στη
βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και
τη μείωση της γραφειοκρατίας. Ο κ. Γεωργιάδης,
προανήγγειλε επίσης, την ψήφιση τριών μέτρων
ενόψει των έκτακτων συνθηκών για τη στήριξη των
επιχειρήσεων και την αντιμετώπιση φαινομένων αι-
σχροκέρδειας εις βάρος των καταναλωτών.
Ειδικότερα:
Θεσπίζεται ειδική διάταξη που θα ορίζει ανώτατο
όριο, στην αύξηση των ενοικίων των επαγγελματι-
κών μισθώσεων για όλο το 2022, από την 1/1/2022
στο 3%.
Προωθείται ειδική διάταξη κατά τα πρότυπα της
διατάξεως του Covid για να μπορεί η Γενική Γραμ-
ματεία Καταναλωτή να δημοσιοποιεί τις επωνυ-
Βασίλης Βιλιάρδος
Γιώργος Λογιάδης
μίες των επιχειρήσεων στις οποίες επιβάλλουμε
πρόστιμα για λόγους αισχροκέρδειας. Ο υπουργός
ανέφερε ότι η κυβέρνηση εισηγείται τη διάταξη, με
την επιφύλαξη των νομικών ζητημάτων που τυχόν
θα ανακύψουν, και γι›αυτό ζήτησε τη στήριξη των
κομμάτων «ώστε να υπάρχει ένα επιπλέον επιχείρη-
μα για τη στήριξη της διάταξης αυτής στη δικαστική
αίθουσα».
Τέλος, το υπουργείο εισηγείται διάταξη με την
οποία παρατείνεται η θητεία των διοικήσεων των
Επιμελητηρίων για ακόμη έναν χρόνο, δηλαδή μέχρι
το τέλος του 2023. «Θα ψηφίσουμε κάνοντας δεκτό
το αίτημα της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων
και του ΕΒΕΑ, την παράταση της θητείας των διοι-
κήσεων για έναν ακόμη χρόνο» είπε ο κ. Γεωργιάδης.
«Είναι βούληση του Πρωθυπουργού, του συνόλου
της Κυβέρνησης και εμού να μη φεισθούμε κανενός
όπλου και κανενός εργαλείου που μπορούμε να σκε-
φτούμε ή που μας δίνει ο νομικός μας πολιτισμός,
για να βοηθήσουμε τους συμπολίτες μας να περά-
σουν όλοι μαζί απέναντι σε αυτήν την πολύ μεγάλη
πρόκληση που η παράνομη εισβολή της Ρωσίας στην
Ουκρανία έχει φέρει σε όλη την Ευρώπη και φυσικά
και στην Ελλάδα» είπε ο υπουργός.
Μανώλης Συντυχάκης
Οι βασικές διατάξεις
του νομοσχεδίου
• Ενσωματώνεται στην ελληνική έννομη
τάξη η Οδηγία (ΕΕ) 2019/1151 του Ευρω-
παϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου
της 20ης Ιουνίου 2019 αναφορικά με τη
χρήση ψηφιακών εργαλείων και διαδικα-
σιών στον τομέα του εταιρικού δικαίου, με
σκοπό τη βελτίωση του επιχειρηματικού
περιβάλλοντος.
• Ορίζεται ως υπεύθυνος επεξεργασίας
δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα το
Τμήμα Υποστήριξης και Ανάπτυξης των
Πληροφοριακών Συστημάτων Γενικού
Εμπορικού Μητρώου (Γ.Ε.ΜΗ.) και
Υπηρεσίας Μίας Στάσης (Υ.Μ.Σ.) της Κε-
ντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος
(Κ.Ε.Ε.Ε.)
• Επανακαθορίζονται τα στοιχεία προς
καταχώριση και δημοσίευση των: υπόχρε-
ων εγγραφής στο Γ.Ε.Μ.Η. καθώς και τα
πρόσθετα στοιχεία που οφείλουν να κα-
ταχωρίζουν και να δημοσιεύουν οι αναφε-
ρόμενες προσωπικές και κεφαλαιουχικές
εταιρείες με έδρα στην ημεδαπή
• Θεσπίζονται ποινικές κυρώσεις για τους
πιστοποιημένους χρήστες ΓΕΜΗ και Υπη-
ρεσίας Μιας Στάσης που δεν θα κάνουν
ορθή χρήση των κωδικών πρόσβασης στα
πληροφοριακά συστήματα ΓΕΜΗ και Υπη-
ρεσία Μίας Στάσης.
• Συγκροτείται Γενικό Μητρώο Μελών
Επιστημονικών Φορέων (ΓΕ.Μ.Μ.Ε.Φ.)
στο οποίο εγγράφονται προαιρετικά τα
πρόσωπα που ασκούν ελεύθερη επαγγελ-
ματική δραστηριότητα και δεν διενεργούν
εμπορικές πράξεις, τα οποία είναι εγγε-
γραμμένα στους αναφερόμενους επιστη-
μονικούς φορείς.
19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 19
ΡΕΠΟΡΤΑΖ

«Ναι» στην
ηλεκτρονικοποίηση
των διαδικασιών
σύστασης
επιχειρήσεων
Δείτε τη
συνεδρίαση της
Επιτροπής

είπαν οι φορείς
Αντίθετοι οι δικηγορικοί σύλλογοι
στην υποχρεωτική εγγραφή
των μελών τους στο ΓΕΜΗ
Τη στήριξή τους στη θέσπιση διατάξεων
που θα επιτρέψουν τη μείωση του χρόνου
και του κόστους σύστασης εταιρείας μέσω
της ηλεκτρονικοποίησης των διαδικασιών
και της διασύνδεσης των πληροφοριακών
συστημάτων Γ.Ε.ΜΗ. και Υπηρεσίας Μιας
Στάσης με άλλα μητρώα του Δημοσίου,
εξέφρασαν οι εξωκοινοβουλευτικοί φορείς
κατά την ακρόασή τους στην Διαρκή
Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου.
Ο Πρόεδρος του ΔΣ
ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ Ε. ΧΡΥΣΙΚΟΥ του Οικονομικού

Ο
Πρόεδρος του ΔΣ του Οικονομικού Επιμε-
λητηρίου Ελλάδος Κωνσταντίνος Κόλλιας
εξέφρασε τη θετική στάση του στο νομο-
σχέδιο. «Πάγια θέση του φορέα μας», είπε, «αποτελεί
η καταχώριση των δεδομένων των επιχειρήσεων σε
μία και μόνο ηλεκτρονική πύλη από την οποία κάθε
δημόσιος φορέας θα αντλεί ή θα ελέγχει τα στοιχεία
που είναι αναγκαία για την λειτουργία του και για
τους σκοπούς του, όπως είναι το μητρώο της ΑΑΔΕ,
το μητρώο του ΕΦΚΑ, το πληροφοριακό σύστημα
ΕΡΓΑΝΗ, το μητρώο πραγματικών δικαιούχων»
είπε. Τόνισε επίσης, ότι για την διευκόλυνση των
οικονομικών καταστάσεων που αναρτώνται στο
ΓΕ.ΜΗ η υπηρεσία του ΟΕΕ θα διαθέσει στην κεντρι-
κή υπηρεσία του ΓΕ.ΜΗ αρχείο με τα στοιχεία των
πιστοποιημένων από το Οικονομικό Επιμελητήριο
λογιστών φοροτεχνικών, ώστε με την πληκτρολόγη-
ση του ΑΦΜ ή του αριθμού της επαγγελματικής τους
ταυτότητας να ελέγχεται άμεσα και σε πραγματικό
χρόνο αν ο υπογράφων τις οικονομικές καταστάσεις
είναι νόμιμος ο λογιστής- φοροτεχνικός πιστοποιη-
μένο από το Οικονομικό Επιμελητήριο της Ελλάδος.
Ο Μιχάλης Μητσόπουλος, διευθυντής στον τομέα
Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος και Ρυθμιστικής
Ο Μιχάλης Μητσόπουλος, διευθυντής στον τομέα Επιχειρηματικού
Περιβάλλοντος και Ρυθμιστικής Πολιτικής του ΣΕΒ
Επιμελητηρίου
Ελλάδος
Κωνσταντίνος
Κόλλιας
Πολιτικής του ΣΕΒ δήλωσε σύμφω-
νος με την επέκταση των διασυνδέσε-
ων με άλλα πληροφοριακά συστήμα-
τα και μητρώα. Πρόσθεσε ακόμη ότι
η πλήρης καταγραφή όλων των με-
τόχων θα αποδειχθεί «εξόχως προ-
βληματική. Καταρχήν, αναφέρομαι
και στις εισηγμένες εταιρείες, όπου
και οι μεταβολές ποσοστών μικρο-
μετόχων είναι σε καθημερινή βάση.
Πιστεύουμε ότι ο φόρτος από την
υποχρέωση αυτής της ενημέρωσης
θα αποδειχθεί υπερβολικά μεγάλος
στην πράξη και θα είναι ατελέσφορο
και αυτός είναι και ο λόγος που μάλ-
λον δεν συναντάμε κάτι αντίστοιχο
πουθενά αλλού».
Ο νομικός σύμβουλος του Επαγγελμα-
τικού Επιμελητηρίου Αθηνών, Στάθης
Σταματελόπουλος, επεσήμανε ότι το

20 ΤΕΥΧΟΣ_041

νομοσχέδιο κινείται προς την σωστή κατεύθυνση.
«Κάθε νομοσχέδιο με τη χρήση ψηφιακών εργαλεί-
ων και κυρίως με τη χρήση της διασύνδεσης και της
διαλειτουργικότητας των υπαρχόντων μητρώων
βοηθά στην αναβάθμιση του επιχειρηματικού περι-
βάλλοντος, στην αύξηση της αγωνιστικότητας και
στη βελτίωση και στην προώθηση της ελληνικής
οικονομίας» είπε. Ωστόσο, χαρακτήρισε προβλημα-
τική τη διάταξη του άρθρου 12 παράγραφος 8 του
σχεδίου νόμου, που αναφέρει ότι οι υπό σύσταση
εταιρίες δεν υποχρεούνται να προσκομίζουν ή να
καταχωρούν στο πληροφοριακό σύστημα του ΓΕΜΗ
όλα τα νομιμοποιητικά τους έγγραφα. «Στην πορεία
αποδεικνύεται ότι κάποια από τα νομιμοποιητικά
έγγραφα δεν ήταν επαρκή ή ικανά να προσδώσουν
την ιδιότητα του εταίρου ή πολύ περισσότερο του
διαχειριστή ή του ομόρρυθμου εταίρου ή και του δι-
αχειριστή μιας Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εταιρίας
σε μία υπό σύσταση εταιρία» παρατήρησε.
Ο Βασίλης Κορκίδης, πρόεδρος του ΔΣ του Εμπο-
ρικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς,
τάχθηκε με τη σειρά του υπερ των διατάξεων
του νομοσχεδίου, «γιατί συγκεντρώνει διάσπαρτες
διατάξεις σε ένα νόμο και επιτέλους μπορούμε να
έχουμε μια σαφή εικόνα πώς πρέπει να λειτουργεί
η υπηρεσία μιας στάσης, πώς πρέπει να λειτουργεί
το Γενικό Εμπορικό Μητρώο». Τόνισε ότι πρέπει να
ολοκληρωθεί η ταξινόμηση των επιχειρήσεων ώστε
να γνωρίζει κάθε εταιρία σε ποιο επιμελητήριο θα
πρέπει να εγγραφεί. «Νομίζω ότι θα ξεκαθάριζε το
τοπίο μια και καλή και δεν θα υπήρχαν προβλήματα
και τάσεις «κανιβαλισμού» του ενός επιμελητηρίου
έναντι του άλλου. Θέλουμε να έχουμε πραγματικά
τον οικονομικό χάρτη της χώρας και η μόνη πηγή
που μπορεί να προσφέρει αυτή την πληροφόρηση,
όχι στατικά, αλλά δυναμικά σε πραγματικό χρόνο
είναι το Γενικό Εμπορικό Μητρώο, το οποίο, θεωρώ
ότι χειρίζονται πάρα πολύ καλά τα επιμελητήρια και
η Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων» σημείωσε.
Ο Παύλος Ραβάνης, πρόεδρος του ΔΣ του Βιοτεχνι-
κού Επιμελητηρίου Αθηνών, αναφερόμενος στο άρ-
θρο 12, ζήτησε την έκδοση ΚΥΑ σχετικά με το τρόπο
με τον οποίο θα διενεργείται από τους υπηρεσίες
ΓΕΜΗ ο δειγματοληπτικός έλεγχος των συστάσεων.
Ο νομικός
σύμβουλος του
Επαγγελματικού
Επιμελητηρίου
Αθηνών, Στάθης
Σταματελόπουλος
Ο Παύλος Ραβάνης,
πρόεδρος του ΔΣ
του Βιοτεχνικού
Επιμελητηρίου
Αθηνών
«Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η διασύνδεση με
ΑΑΔΕ, το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής,
την Αστυνομία και τον e-ΕΦΚΑ, γιατί πιστεύουμε,
ότι πολλές φορές εδώ γίνονται πράγματα τα οποία
είναι μη νόμιμα, παράτυπα, θα έλεγα, έτσι ώστε να
υπάρχει πλήρης ταυτοποίηση των στοιχείων των
πολιτών τρίτων χωρών και συγκεκριμένα τις άδειες
διαμονής τους, που να τους επιτρέπει πρόσβαση
στην ανεξάρτητη οικονομική δραστηριότητα», επε-
σήμανε.
Ο Θανάσης Μακρυγιάννης, μέλος της Ολομέλειας
των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλά-
δος, εξέφρασε την πλήρη αντίθεσή του στην υπο-
χρεωτική εγγραφή των μελών των δικηγορικών
συλλόγων στο ΓΕΜΗ. «Ιδιαίτερα είχαμε σταθεί στην
υποχρεωτικότητα εγγραφής των μελών μας και δη
στην εγγραφή στο εμπορικό μητρώο επιστημόνων
και λειτουργών της δικαιοσύνης, δημιουργίας, δη-
λαδή, μιας βάσης δεδομένων που ήταν περιττή,
κατά την άποψη μας, δεδομένου ότι ήταν δυνατή η
Ο Βασίλης
Κορκίδης,
πρόεδρος του ΔΣ
του Εμπορικού
και Βιομηχανικού
Επιμελητηρίου
Πειραιώς
άντληση στοιχείων εκ μέρους του υπουργείου από
την ΑΑΔΕ» είπε.
Ο Αντώνης Μέγγουλης, νομικός σύμβουλος και Δι-
ευθυντής της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου
και Επιχειρηματικότητας τόνισε ότι «οι έμποροι
αγκάλιασαν το ΓΕΜΗ και γι’ αυτό παρακαλούμε το
υπουργείο να ακούσει τις παρατηρήσεις των Επιμε-
λητηρίων. Σίγουρα είναι οι πιο αρμόδιοι γιατί ζουν
το ζήτημα της λειτουργίας από μέσα, ώστε να μιλή-
σουν».
Ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συλλόγων Υπαλλή-
λων Επιμελητηρίων Μιχάλης Γιάγκας τόνισε οτι
«απαιτείται, η ύπαρξη συντονιστικού κέντρου, με
τη διάσταση που παίρνει το ΓΕΜΗ, με τη συμμετο-
χή της κεντρικής ένωσης και εκπροσώπων των
συναρμόδιων φορέων των υπουργείων. Το συντο-
νιστικό αυτό κέντρο είναι μια εξελιγμένη μορφή
του κατηργημένου ήδη εποπτικού συμβουλίου και
θα επεξεργάζεται προβλήματα και θα συμμετέχουν
σε αυτό φορείς διασύνδεσης και θα επεξεργάζονται
προβλήματα που έχουν να κάνουν με τις ανάγκες της
αγοράς και την προσαρμοστικότητα των πληροφορι-
ακών συστημάτων».
Ο Μανώλης Αλιφιεράκης, μέλος του ΔΣ της Κεντρι-
κής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος παρατήρησε
ότι «οι ατομικές επιχειρήσεις δεν εγγράφονται στην
Υπηρεσία Μιας Στάσης του Γ.Ε.ΜΗ. και αυτό θεωρώ
ότι είναι ένα μειονέκτημα το οποίο πρέπει να το ξα-
νασκεφτεί η κυβέρνηση, για να έχουμε μια καλύτερη
ομογενοποίηση αλλά και καλύτερη απόδοση σε αυτό
το οποίο γίνεται μέσα από το Γ.Ε.ΜΗ.»
Ο Πέτρος Φρέρης, εκπρόσωπος της Ένωσης Φορέ-
ων Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας Νοτί-
ου Αιγαίου «Αρχιπέλαγος» σημείωσε ότι οι φορείς
Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας (ΚΑΛΟ),
«είναι οι πλέον ενδεδειγμένες νομικές μορφές,
ώστε άνθρωποι με μικρό αρχικό κεφάλαιο όπως
αρκετοί από εμάς είμαστε ή ήταν, να δημιουργή-
σουν την εργασία τους». Πρότεινε να διατηρηθεί
το μητρώο φορέων ΚΑΛΟ και ο Αριθμός Γενικού
Μητρώου Κοινωνικής Οικονομίας (ΑΓΕΜΚΟ), «κα-
θώς είναι ένας επιτυχημένος θεσμός, ο οποίος
λειτουργεί σχεδόν άψογα για τα δεδομένα ελλη-
νικού δημοσίου».
19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 21
ΡΕΠΟΡΤΑΖ Δείτε τη
συνεδρίαση της
Ολομέλειας

Ν. Μπακογιάννη:
Η υπόθεση
της Θράκης μας
ενώνει όλους
Αντιπολίτευση: Παρωχημένο,
μακριά από τα πραγματικά
προβλήματα της περιοχής
το κυβερνητικό σχέδιο
Για την ανάγκη να τεθούν οι βάσεις για μια
μακροπρόθεσμη βιώσιμη ανάπτυξη της
Θράκης, συμφώνησαν όλες οι πτέρυγες
της Βουλής, παρά τις διαφορετικές
προσεγγίσεις που ανέδειξαν τα κόμματα
κατά τη συζήτηση στην Ολομέλεια,
επί της Έκθεσης της Διακομματικής
Κοινοβουλευτικής Επιτροπής, για την
ανάπτυξη της περιοχής.
ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ Ε. ΧΡΥΣΙΚΟΥ
ΦΩΤΟ: ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ/ ΑΛ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ, ΦΡ.
ΚΑΝΕΛΛΙΔΟΥ, ΣΠ. ΤΣΑΚΙΡΗΣ

Η
πρόεδρος της Επιτροπής Ντόρα Μπα-
κογιάννη είπε ότι «έγινε σημαντική προ-
σπάθεια για να καταλήξουμε σε ένα κοινό
κείμενο. Συστάθηκε ομάδα εμπειρογνωμόνων για
να συμβάλει στη σύνταξη ενός κοινού προσχεδί-
ου. Όμως, παρά τον έναν και πλέον χρόνο, δεν κα-
τάφεραν να παρουσιάσουν ένα κοινό κείμενο» και
πρόσθεσε ότι «οι συνάδελφοι της αντιπολίτευσης
δεν επιθυμούσαν ένα κοινό ενιαίο κείμενο». Όπως
επεσήμανε εν συνεχεία, η κ. Μπακογιάννη, «ο ανα-
πτυξιακός σχεδιασμός που πρεσβεύει το πόρισμα
της Νέας Δημοκρατίας είναι ενιαίος και αδιαίρετος
και αυτή είναι η ουσία του. Ανάπτυξη και ευημερία
σημαίνει επενδύσεις στις υποδομές, στην ενέργεια,
στον τουρισμό. Σημαίνει στήριξη και εκσυγχρονισμό
του πρωτογενή, δευτερογενή και τριτογενή τομέα.
Σημαίνει να επενδύσουμε στους ανθρώπους, στην
παιδεία, στην εκπαίδευση, εξασφαλίζοντας καλύ-
Νατάσα Γκαρά
τερη ποιότητα και προσφορά υπηρεσιών. Σημαίνει
ενδυνάμωση των ευπαθών και ευάλωτων ομάδων,
των μειονοτήτων, των γυναικών, των ανθρώπων
που η διαφορετικότητά τους αποτελεί δύναμη για
εκείνους και για την κοινωνία μας». Η κ. Μπακογιάν-
νη επεσήμανε ότι τα υπουργεία λαμβάνουν υπόψη τα
συμπεράσματα του πορίσματος για την χάραξη της

Γ. Βαρουφάκης: Η κυβερνητική πρόταση για την ανάπτυξη

της Θράκης την καταδικάζει σε μόνιμη υποανάπτυξη.
Ο γραμματέας του ΜεΡΑ 25 Γιάννης Βαρουφάκης υποστήριξε ότι η κυβερνητική πρόταση για
την ανάπτυξη της Θράκης την καταδικάζει σε μόνιμη υποανάπτυξη. «Η ακριτική, στρατηγικής
σημασίας Θράκη, έχει ανάγκη της φροντίδας μας ενώ εσείς την καταδικάζετε στην μόνιμη υποα-
νάπτυξη. Της επιβάλλετε ένα απαρχαιωμένο μοντέλο αρχών του 20ού αιώνα και όχι ένα βιώσιμο
μοντέλο ανάπτυξης. Για εμάς η βιομηχανία του μέλλοντος που θα έπρεπε να στηθεί στη Θράκη
είναι το πράσινο υδρογόνο και οι πλωτές ανεμογεννήτριες. Πουθενά όμως στο πόρισμα σας δεν
Δείτε την ομιλία το είδαμε. Αν περάσει το ανατριχιαστικό σχέδιο σας η Θράκη θα είναι γη σκουριασμένων αγωγών
του Γ. Βαρουφάκη
εγκαταλελειμμένων. Δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη σε μια περιοχή που είναι ορμητήριο του
αμερικανικού στρατού» επεσήμανε.

22 ΤΕΥΧΟΣ_033
 Δ. Κουτσούμπας: Κριτήριο
πολιτικής τους και έφερε ως παράδειγμα το υπουρ-
του πορίσματός μας η λαϊκή
γείο Ανάπτυξης το οποίο υιοθέτησε την πρόταση του ευημερία όχι τα κέρδη των λίγων
πορίσματος και μεσαίες επιχειρήσεις που θα προχω- «Τα πορίσματα μιας επιτροπής της Βουλής για την
ρούν σε επενδύσεις στους τρεις νομούς της Θράκης ανάπτυξη της Θράκης δεν είναι γιατί πιστεύουμε ότι
θα μπορούν να λάβουν μέσω του αναπτυξιακού νό-
σας έπιασε ο πόνος για τα προβλήματα που αντιμετω-
μου, όχι μόνο ενίσχυση φορολογικής απαλλαγής που
πίζουν οι εργαζόμενοι, οι αυτοαπασχολούμενοι επαγ-
ισχύει για όλη την επικράτεια, αλλά και επιχορήγηση.
Καταλήγοντας η πρόεδρος της Διακομματικής Επι- γελματίες, οι αγρότες, τα νέα παιδιά στην ακριτική
τροπής επεσήμανε ότι η υπόθεση της Θράκης δεν αυτή περιοχή. Είναι γιατί σ’ αυτή την περιοχή, η οποία Δείτε την ομιλία
είναι υπόθεση ενός κόμματος, «δεν είναι υπόθεση συγκεντρώνει το αναβαθμισμένο ενδιαφέρον του του Δ. Κουτσούμπα
την οποία θα ξεχάσει η Βουλή των Ελλήνων» είπε. αμερικάνικου παράγοντα, καθρεφτίζονται οι στόχοι
«Η Θράκη μάς ενώνει, διότι τις ίδιες ευαισθησίες της άρχουσας τάξης, η οποία επιδιώκει, βέβαια, τη
έχουμε όλοι» σημείωσε. γεωπολιτική της αναβάθμιση, συμμετέχοντας ενεργά σε στρατιωτικούς και πολιτικούς σχεδι-
Από την πλευρά της η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Νατά- ασμούς άλλων. Αυτούς τους στόχους έχετε πάρει επ’ ώμου και εσείς της Νέας Δημοκρατίας,
σα Γκαρά, κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι είναι απού- που κυβερνάτε, και εσείς του ΣΥΡΙΖΑ και του Κινήματος Αλλαγής που κυβερνήσατε» επεσήμανε
σα από τα πραγματικά προβλήματα της περιοχής και ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας. Τόνισε επίσης ότι το πόρισμα που
τόνισε ότι η συζήτηση δεν είναι μόνο επίκαιρη, αλλά καταθέτουν οι Βουλευτές του ΚΚΕ κινείται σε αντίθετη διαμετρικά κατεύθυνση από τα άλλα
είναι και αναγκαία για την άμεση στήριξη της κοινω-
πανομοιότυπα σχεδόν, πορίσματα, «αλλά και γιατί αποτυπώνει την ολοκληρωμένη πρόταση του
νίας της Θράκης, και την αλλαγή του παραγωγικού
ΚΚΕ, η οποία έχει ως κριτήριό της τη λαϊκή ευημερία, την προκοπή και όχι τα κέρδη κάποιων
μοντέλου και του στρατηγικού σχεδίου ανάπτυξης.
«Οι παγκόσμιες εξελίξεις επιτάσσουν, η Θράκη να λίγων» είπε.
είναι πυλώνας σταθερότητας και ανάπτυξης στην
ευρύτερη περιοχή. Δεν μπορούμε όμως να συναινέ- Κωνσταντίνος Μπούμπας
σουμε σε λογικές ιδιωτικοποίησης του λιμανιού της
Αλεξανδρούπολης. Το κείμενο περιλαμβάνει μόνο
λεκτικές αναφορές και ευχολόγια επικοινωνιακού
χαρακτήρα για την ανάπτυξη της Θράκης», υπογράμ-
μισε η κ. Γκαρά, ενώ έθεσε και το θέμα της εκλογής
μουφτήδων, τονίζοντας ότι πρέπει να έχουν την
ευρεία αποδοχή της μουσουλμανικής μειονότητας.
«Το πόρισμα είναι μια συρραφή προτάσεων, χωρίς
συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα και στοχεύσεις.
Επαναλαμβάνοντας τις αποτυχημένες πολιτικές του
παρελθόντος, διαιωνίζει αντί να αμβλύνει τις ανισό-
τητες» ανέφερε και πρόσθεσε: «Η πραγματικότητα
και η πολιτική διαψεύδουν το πόρισμα της πλειοψη-
φίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσε τη δική του πρόταση με ένα
ολιστικό στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης της Θράκης, στρατηγικό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή», κατέληξε Θράκης», τονίζοντας ότι η πρόταση του κόμματός
που την καθιστά πυλώνα σταθερότητας ανάπτυξης η κ. Γκαρά. του συνδέεται μεταξύ άλλων, με φορολογικά κίνη-
και συνεργασίας. Χρειάζεται ένα σχέδιο με συγκεκρι- Ο εκπρόσωπος της Ελληνικής Λύσης, Κωνσταντίνος τρα, εφαρμογή της νησιωτικής ρήτρας, εκσυγχρονι-
μένους στόχους, που θα αξιοποιεί τις δυνατότητες Μπούμπας, έκανε λόγο για «διαφορετικές ιδεολογι- σμό του οδικού και σιδηροδρομικού δικτύου, αλλά
της Θράκης για να παίξει σημαντικό γεωπολιτικό και κές προσεγγίσεις ως προς την τροχιά ανάπτυξης της και την ίδρυση πολιτοφυλακής.

Μ. Κατρίνης: Πρέπει να αναστρέψουμε την εικόνα μαρασμού

στη Θράκη
«Το Κίνημα Αλλαγής, το ΠΑΣΟΚ, που μετέτρεψε σε πλειοψηφικό και κοινωνικό ρεύμα ο Ανδρέας Παπαν-
δρέου, είχε πάντα μια ευρεία πατριωτική ανάγνωση για τον γεωπολιτικό ρόλο της χώρας, για τα εθνικά
θέματα, για την περιφερειακή πολιτική σε κρίσιμες εθνικά και γεωγραφικά περιοχές, όπως είναι η Θρά-
κη, όπως είναι το Αιγαίο» επεσήμανε στην τοποθέτησή του ο επικεφαλής της ΚΟ του Κινήματος Αλλαγής
Μιχάλης Κατρίνης. Πρότεινε επίσης τη θέσπιση ειδικών φορολογικών κινήτρων που θα ενισχύσουν την
ανταγωνιστικότητα του πρωτογενούς τομέα. «Γιατί η Θράκη και η περιφέρεια, με τις άφθονες πλουτο-
Δείτε την ομιλία παραγωγικές πηγές και την πλεονεκτική γεωγραφική θέση που γειτνιάζει με μεγάλες αγορές στα Βαλ-
του Μ. Κατρίνη κάνια, την Τουρκία, αλλά και την Ευρωπαϊκή Ένωση, πρέπει άμεσα να αναστρέψει την εικόνα μαρασμού»,
είπε, ενώ κατήγγειλε την προσπάθεια εργαλειοποίησης της θρησκευτικής μειονότητας από τη Τουρκία
η οποία υπονομεύει τη σταθερότητα και την ασφάλεια στην περιοχή.

21 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2021 23
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Ανάσα αποσυμφόρησης
δίνει η σύμβαση
μετακίνησης προσφύγων
προς το εξωτερικό
Ευνοούνται οι δομές των νησιών
καθώς δεν θα υπερβαίνουν
το 50% της χωρητικότητάς τους
Η κυβέρνηση με την σύμβαση για τις
μετακινήσεις πολιτών τρίτων χωρών είναι
συνεπής στην δέσμευσή της ότι οι δομές
στα νησιά δεν θα υπερβαίνουν το 50% της
χωρητικότητάς τους ενώ δημιουργείται
και διάδρομος αποσυμφόρησης προς
το εξωτερικό, είπε ο Ν. Μηταράκης.
Κριτική από την αντιπολίτευση για τον
τρόπο διαχείρισης των κονδυλίων για το
μεταναστευτικό.
ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΦΩΤΟΥΛΑ
ΦΩΤΟ: ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ/ ΑΛΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ-
ΦΡΟΣΩ ΚΑΝΕΛΛΙΔΟΥ- ΣΠΥΡΟΣ ΤΣΑΚΙΡΗΣ
Γ. Καμίνης
Μ
ε το έργο «Παροχή υπηρεσιών μετακι-
νήσεων Πολιτών Τρίτων Χωρών» σε
συνδυασμό με το δίκτυο δομών που
λειτουργεί ήδη στην ηπειρωτική Ελλάδα, «μπο-
ρούμε να είμαστε συνεπείς προς την δέσμευσή
μας ότι οι δομές των νησιών δεν θα υπερβαίνουν
το 50% της χωρητικότητας τους. Δημιουργούμε
έναν διάδρομο αποσυμφόρησης για ολόκληρη τη
χώρα προς το εξωτερικό», τόνισε ο υπουργός
Μετανάστευσης και Ασύλου Ν. Μηταράκης, ενη-
μερώνοντας την αρμόδια κοινοβουλευτική Επι-
τροπή για την σχετική σύμβαση πριν την σύναψή
της.  είμαστε συνεπείς προς την δέσμευση μας ότι οι
24 ΤΕΥΧΟΣ_041
Ν. Μηταράκης
Ο υπουργός τόνισε χαρακτηρι-
στικά ότι με το συγκεκριμένο
έργο δημιουργείται ένας «διάδρομος αποσυμφό-
ρησης για ολόκληρη τη χώρα προς το εξωτερικό.
Ένας διάδρομος που θα αξιοποιηθεί περαιτέρω
και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς η χώρα μας
βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της διαπραγμά-
τευσης για το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο Μετανάστευ-
σης και Ασύλου».
Αναφέρθηκε και στην κυβερνητική δέσμευση
διαρκούς και συνεπούς αποσυμφόρησης των
νησιών, επισημαίνοντας ότι «με την σύμβαση
μετακινήσεων και το δίκτυο δομών που λειτουρ-
γεί ήδη στην ηπειρωτική Ελλάδα, μπορούμε να
Π. Πούλου Δείτε τη
συνεδρίαση εδώ
δομές των νησιών δεν θα υπερ-
βαίνουν το 50% της χωρητικότη-
τας τους». 
Τόνισε επίσης ότι με την στρατη-
γική αποσυμφόρησης δίνεται έμ-
φαση σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη,
όπως προκύπτει με το κλείσιμο
της δομής του Ελαιώνα και τη
μεταφορά των διαμενόντων στο
Σχιστό, αλλά και τον τερματισμό
του προγράμματος ESTIA. Από
16 Απριλίου 2022, είπε, οι θέσεις
του προγράμματος στέγασης
θα περιοριστούν σε 10.000 από
27.000 που διέθετε το 2021, με
προοπτική το πρόγραμμα να ολο-
κληρωθεί στο τέλος του 2022.  
Έκανε λόγο για τα θετικά απο-
τελέσματα της σύμβασης, το-
νίζοντας ότι εξασφαλίζει «την
ισορροπημένη κατανομή των
αιτούντων άσυλο σε όλη τη χώρα κάτω από το
στόχο του 1% ανά περιφέρεια, χαρακτηρίζοντάς
την ως κρίσιμη για μετακινήσεις στο εξωτερικό,
βάσει του Κανονισμού του Δουβλίνου.  
Αναφορικά με τους όρους της σύμβασης, είπε ότι
«πραγματοποιήθηκε ανοιχτός διεθνής διαγωνι-
σμός με κριτήριο την οικονομικότερη προσφορά,
με διάρκεια τέσσερα έτη, ενώ θα χρηματοδοτη-
θεί από ενωσιακούς πόρους.  
Ο διαγωνισμός για τις μετακινήσεις πολιτών
τρίτων χωρών καλύπτει τις οδικές μετακινήσεις
πάσης φύσεως εντός των νήσων Λέσβου, Χίου,
Σάμου, Κω και Λέρου, τις ακτοπλοϊκές μετακινή-
σεις από τα νησιά στην ενδοχώρα και τις οδικές
μετακινήσεις πάσης φύσεως στην ηπειρωτική

Μ. Κομνηνάκα
Ελλάδα και στην Κρήτη. Επίσης τις αεροπορικές
μετακινήσεις στα πλαίσια του Δουβλίνου από την
Ελλάδα προς το Εξωτερικό, αφού ολοκληρωθεί η
υφιστάμενη αντίστοιχη σύμβαση που έχει σήμερα
το υπουργείο.  Ο Κ. Χήτας από την Ελληνική Λύση
«Πρόκειται για μια σύμβαση για την αποσυμφό-
ρηση των νησιών, των αστικών κέντρων και γε-
νικά της χώρας μας, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής
αλληλεγγύης που προβλέπουν οι Κανονισμοί. Το
υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου κάνει την
διαφάνεια πράξη στην διαχείριση των εθνικών
και των συγχρηματοδοτούμενων πόρων», κατέ-
ληξε.
Η Π. Πούλου από τον ΣΥΡΙΖΑ έθεσε το θέμα της
γενικότερης διαχείρισης των κονδυλίων που δια-
χειρίζεται το υπουργείο και τόνισε ότι «η εθνική
στρατηγική για την ένταξη κρίθηκε από τη μεριά
μας καθαρά προσχηματική, αφού δεν συμπερι-
λαμβάνει όλους τους πρόσφυγες και μετανάστες
αλλά διακρίνει και περιορίζεται μόνο στους πρό-
σφυγες και βεβαίως είναι προσχηματική μόνο και
μόνο για να καταφέρετε να εκταμιεύσετε πόρους
από την Επιτροπή». Μεγάλο πρόβλημα, είπε εί-
ναι το πρόγραμμα «Εστία» που «για τρίτη φορά
αυτή τη χρονιά, ως συνέχεια της προηγούμενης
χρονιάς, έχει μείνει απλήρωτο δημιουργώντας
τεράστια προβλήματα στους Δήμους που υλοποι-
ούν το πρόγραμμα» .«Μας προξενεί εντύπωση,
ότι έρχεστε εδώ με συμφωνίες πλαίσιο εκατομ-
μυρίων, 30 εκατομμυρίων η συγκεκριμένη, και
δεσμεύετε για τα επόμενα 4 χρόνια με αυτή την
συμφωνία πλαίσιο κάθε διαφορετική διαχείριση.
Αφήνετε απλήρωτες δομές, εργαζόμενους σε
αυτές και πρόσφυγες και παρόλα αυτά έχετε
χρήματα για να συνάψετε αυτές τις συμφωνίες
των 30 εκατομμυρίων», κατέληξε.
O Γ. Καμίνης από το Κίνημα Αλλαγής τόνισε ότι τα
έργα του υπουργείου Μετανάστευσης, κατασκευ-
αστικά ή προμηθειών και υπηρεσιών, δεν έχουν
μόνο τεχνική, αλλά και πολιτική διάσταση, που
Κ. Χήτας
Μ. Απατζίδη
έχει μάλιστα και μεγάλο οικονομικό αντίκτυπο.
Απαντώντας στους κυβερνητικούς ισχυρισμούς
ότι το υπουργείο Μετανάστευσης έχει πάρει πλέ-
ον στον έλεγχό του την κατάσταση τόνισε: «Εί-
ναι η περιβόητη ανάκτηση του ελέγχου από τις
ΜΚΟ και τους διεθνείς οργανισμούς. Μόνο που ο
έλεγχος αυτός αμέσως μετά, παραχωρήθηκε σε
ιδιωτικές εταιρείες μεγάλου μεγέθους χωρίς,
ουσιαστικά, να υπάρχει ανταγωνισμός και με απο-
κλεισμό των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων».
Ανέφερε δε ότι σε σχετική με την σίτιση συμφω-
νία το υπουργείο αποφάσισε ότι οι διαμένοντες
στις δομές της Ηπειρωτικής Ελλάδας, θα σιτίζο-
νται από εταιρείες κέτερινγκ και δεν θα μαγει-
ρεύουν μόνοι το φαγητό τους. «Έτσι, όμως, δεν
υπήρξε εξοικονόμηση αλλά αντίθετα, το κόστος
πολλαπλασιάστηκε», κατήγγειλε.
Η Μ. Κομνηνάκα από το ΚΚΕ ανέφερε ότι «προ-
φανώς αναγνωρίζουμε την ανάγκη να εξασφα-
λίζεται και με τον καλύτερο τρόπο η υπηρεσία
μετακίνησης των αιτούντων άσυλο και διεθνή
προστασία των προσφύγων και μεταναστών»
αλλά τόνισε: «Φυσικά, όπως και σε όλα τα άλλα
ζητήματα της διαχείρισης του προσφυγικού με-
ταναστευτικού, δε συμφωνούμε με την εμπορευ-
ματοποίηση αυτής της ανάγκης για να θησαυρί-
ζουν οι κάθε είδους ιδιωτικές επιχειρήσεις και
ιδιαίτερα οι μεγάλες σε κάθε κλάδο, όπως συμ-
βαίνει και με την παρούσα σύμβαση,
με την οποία δίνονται 27 εκατ. για
μια 4ετία, σε ένα επιχειρηματικό
σχήμα το οποίο, μάλιστα, αναλαμβά-
νει το σύνολο των υπηρεσιών μετα-
κίνησης όλων των ειδών, σε όλη την
επικράτεια».
έκανε λόγο για αλλη μία συμφωνία
– πλαίσιο, δεκάδων εκατομμυρίων
ευρώ που «ουσιαστικά καταρρίπτει
τους ισχυρισμούς σας για μια επιτυ-
χημένη μεταναστευτική πολιτική».
Η κυβέρνηση, τόνισε, με την παρού-
σα σύμβαση εμμένει «στις ίδιες πο-
λιτικές της στο ζήτημα, πολιτικές
που είναι επιζήμιες για τη χώρα
μας». Γεμίζει, είπε, την επικράτεια
«με παράνομους μετανάστες» και
την κάνει «ένα μεγάλο hotspot πα-
ράνομων μεταναστών, προσφύγων,
ανιθαγενών, που δεν θέλουν να είναι
στις δικές τους χώρες» και με αυτό
τον τρόπο, η χώρα μας, εξακολου-
θεί «να σηκώνει ένα πολύ μεγάλο,
ένα δυσανάλογο φορτίο στις πλάτες
της».
Από το ΜεΡΑ25 η Μ. Απατζίδη παρα-
τήρησε ότι η συζητούμενη σύμβαση
θα καλύπτει τους αιτούντες και τα άτομα που
διαπιστωμένα χρήζουν διεθνούς προστασίας, δη-
λαδή, τους αναγνωρισμένους πρόσφυγες, τους
δικαιούχους επικουρικής προστασίας και τους
δικαιούχους ανθρωπιστικού καθεστώτος. Εδώ
όμως, είπε, ανακύπτουν κάποια σημαντικά προ-
βλήματα τονίζοντας ότι «ως ΜέΡΑ25 θεωρούμε
ότι η διάκριση μεταξύ αναγνωρισμένων προσφύ-
γων και μεταναστών αποτελεί ένα μισανθρωπικό
ιδεολόγημα αφού καθιερώνει την διαφοροποί-
ηση και την διαφορετική μεταχείριση των προ-
σφύγων που κινδυνεύει άμεσα η ζωή τους από
τους μετανάστες που απλά οραματίζονται μια
καλύτερη δυνατή ζωή».
19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 25
ΡΕΠΟΡΤΑΖ Δείτε τη
συνεδρίαση της
Επιτροπής

Σ. Βούλτεψη: Οι
τέσσερις πυλώνες της
Εθνικής Στρατηγικής
για τους πρόσφυγες
Απουσία κονδυλίων, έλλειψη
διαβούλευσης με την Τοπική
Αυτοδιοίκηση καταγγέλλει
η αντιπολίτευση
Βασικός στόχος της νέας εθνικής στρατηγικής για τους
αιτούντες άσυλο- δικαιούχους διεθνούς προστασίας
«είναι η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με Σ. Βούλτεψη
παράλληλη δημιουργία θέσεων εργασίας σε
κρίσιμους τομείς της ελληνικής οικονομίας
και αύξηση του ΑΕΠ ώστε να επωφελούνται
Έλληνες και πρόσφυγες», ανέφερε η
υφυπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου,
Σοφία Βούλτεψη, ενημερώνοντας τα μέλη
των Επιτροπών Δημόσιας Διοίκησης και
Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής.
ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ Ε. ΧΡΥΣΙΚΟΥ
ΦΩΤΟ: ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ/ ΑΛ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ,
ΦΡ. ΚΑΝΕΛΛΙΔΟΥ, ΣΠ. ΤΣΑΚΙΡΗΣ

Η
υφυπουργός εξήγησε πως η νέα εθνική
στρατηγική για την ένταξη «διαφέρει
σημαντικά από την προηγούμενη, καθώς
εστιάζει στην ένταξη των προσφύγων στην ελλη-
νική κοινωνία και όχι στη δημιουργία παράλληλων
κοινωνικών συστημάτων, που οδηγούν σε γκέτο και
αυξημένη κοινωνική περιθωριοποίηση φτώχεια,
ριζοσπαστικοποίηση και εγκληματικότητα». Όπως
επεσήμανε, είναι «ένα κείμενο βάσης, εναρμονισμέ-
νο με την ισχύουσα νομοθεσία δομημένο με τρόπο
που να περιλαμβάνει το σύνολο των αναγκαίων Γιώτα Πούλου
παρεμβάσεων, σε τέσσερις διακριτούς πυλώνες,
με γενικές αρχές που δεν δημιουργούν στεγανά και του κράτους δικαίου, καθώς και την πρόληψη και εποπτεία της ενταξιακής πορείας μέσω κοινώς απο-
αφήνουν ανοικτές όλες τις προοπτικές για συμπερί- αποτελεσματική προστασία από κάθε μορφή βίας. δεκτών και συγκρίσιμων δεικτών.
ληψη προ πολλών δράσεων» για αυτό και «σκόπιμα,  Ο δεύτερος εστιάζει στην κοινωνική ένταξη των Σχετικά με την υλοποίηση Προγραμμάτων, η υφυ-
περιλαμβάνει γενικές αναφορές, αλλά και εξειδι- δικαιούχων διεθνούς προστασίας, δηλαδή, των προ- πουργός ανέφερε πως έχουν ήδη υπογραφεί μνη-
κεύσεις όπου χρειάζεται, κυρίως, όσον αφορά στην σφύγων με ανάπτυξη εντατικών προγραμμάτων μόνια συνεργασίας με τα Ελληνικά Πανεπιστήμια
προστασία των δικαιωμάτων». εκπαίδευσης και κατάρτισης για τη διευκόλυνση για την κατάρτιση προγραμμάτων σπουδών. Επίσης
της πρόσβασής τους στην αγορά εργασίας και εδώ προωθείται μνημόνιο συνεργασίας με τον Διεθνή
Οι τέσσερις πυλώνες προβλέπουν τα εξής: σημαντικό ρόλο παίζει η εξοικείωσή τους με τον ευ- Οργανισμό Μετανάστευσης με σκοπό την υλοποίη-
 Ο πρώτος αφορά την ένταξη για όσους διαθέτουν ρωπαϊκό τρόπο ζωής, αφού θα πρέπει να εργαστούν ση των δράσεων εκπαίδευσης και επαγγελματικής
προσφυγικό προφίλ με στόχο την ομαλή μετάβαση στην Ευρώπη. κατάρτισης και την ομαλή μετάβαση στην απασχό-
των ενηλίκων στην επαγγελματική ζωή και των  Ο τρίτος επικεντρώνει στην πρόληψη, την αποτε- ληση. Τα προγράμματα θα λειτουργούν παράλληλα
ανηλίκων από την άτυπη στην τυπική εκπαίδευση λεσματική προστασία από κάθε μορφή βίας, εκμε- και συμπληρωματικά με το «ΑΙΓΑΙΟΣ» που επεκτεί-
χωρίς διακρίσεις. Την προάσπιση των δικαιωμάτων τάλλευσης και κακοποίησης. νεται και εμπλουτίζεται. Με την Ύπατη Αρμοστεία
και την προώθηση του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής και  Ο τέταρτος περιλαμβάνει την παρακολούθηση και του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες έχει, επίσης, ξεκινή-

26 ΤΕΥΧΟΣ_041
 Γιώργος Καμίνης

σταθερά το δόγμα της, με κάθε τρόπο, αποτροπής

των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών και
μόνο προσχηματικά ενδιαφέρεται για την Εθνική
Στρατηγική Ένταξης. «Πώς να σας πιστέψουμε ότι
επιθυμείτε πραγματικά την ένταξή τους όταν υπο-
νομεύετε τα βασικά εργαλεία της ένταξης; Όταν
καταργείτε τα Ανοιχτά Κέντρα Φιλοξενίας, τις
πλησιέστερες δομές στις τοπικές κοινωνίες και
επενδύετε τεράστια ποσά στις φυλακές ψυχών των
«φαραωνικών» κλειστών camps και μάλιστα μέσω
απευθείας αναθέσεων με κατασπατάληση εκατομ-
μυρίων ευρώ;» αναρωτήθηκε.
Ο βουλευτής του Κινήματος Αλλαγής Γιώργος Κα-
μίνης χαρακτήρισε τη νέα Στρατηγική Ένταξης ως
μια επιλεκτική επανάληψη του σχεδίου δράσης
της Ε.Ε. «Δεν υπάρχει ούτε μια αναφορά, στο ποια
είναι τα μέλη της ομάδας εργασίας που συνέταξε
αυτή τη στρατηγική. Δεν αναφέρεται
Μαρία Κομηνάκα κάποια προηγούμενη διαβούλευση που
σει συνεργασία για περαιτέρω στήριξη των να υπήρξε με τα συναρμόδια Υπουρ-
ενταξιακών δράσεων της κυβέρνησης και γεία, με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, με
την απλούστευση των διαδικασιών, ενώ η τους κοινωνικούς και οικονομικούς
Ύπατη Αρμοστεία ξεκινά σειρά πιλοτικών εταίρους, με τις ΜΚΟ και τις κοινό-
ενταξιακών δράσεων με παράλληλη χαρ- τητες των μεταναστών» υποστήριξε
τογράφηση των δεξιοτήτων των προσφύ- ο κ. Καμίνης. «Εμείς», συμπλήρωσε,
γων. «Με την UNICEF έχουμε υπογράψει «έχουμε προτείνει την εξειδίκευση και
μνημόνιο για τριετές πρόγραμμα άτυπης την κάλυψη όλων των βασικών ελλειμ-
εκπαίδευσης για παιδιά, πρόσφυγες και με- μάτων που παρουσιάζει, αλλά και την
τανάστες ηλικίας τεσσάρων έως 17 ετών ουσιαστική εναρμόνιση με την κεντρι-
με στόχο την προετοιμασία της πρόσβασης, κή πολιτική για την αντιμετώπιση των
την ένταξη και την υποστήριξή τους στην προσφυγικών ροών».
τυπική εκπαίδευση, δηλαδή, στο ελληνικό Η βουλευτής του ΚΚΕ, Μαρία Κομηνάκα
δημόσιο σχολείο» σημείωσε. ανέφερε πως η χρονική συγκυρία της
Κωνσταντίνος Χήτας
Σύμφωνα με όσα ανέφερε η κ. Βούλ- σημερινής συζήτησης «είναι ιδιαίτερα
τεψη, «σχεδιάζουμε το «HELIOS αποκαλυπτική, τόσο για τις πραγματικές αιτίες της
JUNIOR» που φιλοδοξούμε να αντι- μετανάστευσης και της προσφυγιάς, αλλά και για
μετωπίσει ένα από τα σοβαρότερα την ίδια την αντιδραστική πολιτική της Ευρωπαϊ-
προβλήματα που γεννιούνται κατά κής Ένωσης». Πρόσθεσε επίσης ότι στο κείμενο
την ενηλικίωση των ασυνόδευτων της εθνικής στρατηγικής απουσιάζει κάθε αναφορά
ανηλίκων. Με έναρξη έξι μήνες πριν για κονδύλια από τον κρατικό προϋπολογισμό προς
από την ενηλικίωση και λήξη με τη τους Δήμους, οι οποίοι αναλαμβάνουν την ίδια στιγ-
συμπλήρωση του 21ου έτους της μή σημαντικές δράσεις. «Υπάρχει εμπορευματοποί-
ηλικίας τους». Το πρόγραμμα αυτό ηση, ΜΚΟ, ιδιώτες παντού, σύνδεση με την αγορά,
είπε αποσκοπεί στην ομαλή μετάβα- αξιολόγηση δεξιοτήτων, αξιοποίηση των δουλεμπο-
ση των ασυνόδευτων ανηλίκων στην ρικών γραφείων ευρέσεως εργασίας» επεσήμανε.
ενήλικη ζωή, δηλαδή σπουδές, επαγ- Ο βουλευτής της Ελληνικής Λύσης, Κωνσταντίνος
γελματική αποκατάσταση, συνέχιση Χήτας ζήτησε η Ελλάδα να βοηθήσει τους πρόσφυ-
της υποστήριξής τους. Επίσης, έχουν ήδη υποβληθεί μετά, 3 Μαΐου, περίπου, θα τεθεί σε γες από την Ουκρανία να ορθοποδήσουν, να σταθούν
προτάσεις ύψους άνω των 300 εκατομμυρίων ευρώ διαβούλευση. Σχετικά με την εκπαίδευση των παι- στα πόδια τους, καθώς σύμφωνα με την ευρωπαϊκή
προς ένταξη στο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και διών από την Ουκρανία, η υφυπουργός ανέφερε πως νομοθεσία είναι πρόσφυγες και δικαιούνται διεθνή
στο Ταμείο Ασύλου Μετανάστευσης και Ένταξης, τα παιδιά αυτά θα συνεχίσουν και θα τελειώσουν τη προστασία. Η μεγάλη ανθρωπιστική κρίση, είπε,
τα οποία αποτελούν και τις κύριες χρηματοδοτικές σχολική τους χρονιά μέσω της τηλεκπαίδευσης που ανέδειξε τα μεγάλα προβλήματα αντιμετώπισης
πηγές για τη δημόσια πολιτική της κοινωνικής έντα- ήδη κάνουν, ενώ ήδη κάποια από αυτά πηγαίνουν και της παράνομης μετανάστευσης, της διαχείρισης του
ξης. Πρόκειται, είπε η υφυπουργός, για 23 δράσεις, στο ελληνικό σχολείο, για λόγους εξοικείωσης. προσφυγικού, τόσο σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης
οι οποίες κατανεμήθηκαν ανά ταμείο με βάση τις Λαμβάνοντας τον λόγο η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, αλλά και σε επίπεδο πολιτείας. Ανέφερε πως όσοι
επιλεξιμότητες. Επίσης, προανήγγειλε ότι το νο- Γιώτα Πούλου επέκρινε την πολιτική της κυβέρνη- εισέρχονται παράνομα στη χώρα μας, δεν μπορεί να
μοσχέδιο για την Επιτροπεία, θα παρουσιαστεί στο σης, λέγοντας ότι στον πυρήνα της διαχείρισης του έχουν την ίδια αντιμετώπιση. Άλλο πράγμα, είπε, εί-
Υπουργικό Συμβούλιο στις 29 Απριλίου και αμέσως προσφυγικού εδώ και σχεδόν τρία χρόνια βρίσκεται ναι οι πρόσφυγες και άλλο οι μετανάστες.

19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 27
ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Δείτε τη
συνεδρίαση εδώ

Χρ. Ταραντίλης

Άνοιξε ο δρόμος για την διεθνή

αναγνώριση της ελληνικής
καινοτομίας
Πέντε περιπτώσεις νεοφυών συζητήθηκαν στην Επιτροπή Έρευνας και Τεχνολογίας
Η συνεργασία της εταιρείας Viva Wallet με τη μεγαλύτερη συστημική τράπεζα παγκοσμίως, την J.P.Morgan Chase έδειξε ότι η Ελλάδα
έχει την ικανότητα, τους επιχειρηματίες και τα καινοτόμα προϊόντα που μπορούν να σταθούν παγκοσμίως, ήταν το συμπέρασμα από την
παρουσίαση της δράσης της εταιρείας.
ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΦΩΤΟΥΛΑ ΦΩΤΟ: ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ/ ΣΠΥΡΟΣ ΤΣΑΚΙΡΗΣ, ΑΠΕ- ΜΠΕ/ ΧΑΡΗΣ ΑΚΡΙΒΙΑΔΗΣ

«Ο
δρόμος προς την επιτυχία της ελλη-
νικής τεχνολογικής καινοτομίας: Η
περίπτωση της Viva Wallet» ήταν το
θέμα της συνεδρίασης της Επιτροπής Έρευνας
και Τεχνολογίας και τα μέλη της Επιτροπής ενη-
μέρωσε ο Χ. Καρώνης, Ιδρυτής και Διευθύνων
Σύμβουλος της Viva Wallet.  ότι η αποτίμηση που έκανε η η J.P.Morgan Chase
Παρουσιάζοντας τον Χ. Καρώνη, ο πρόεδρος της
Επιτροπής Χρ. Ταραντίλης τόνισε ότι η δημοσι-
οποίηση της συνεργασίας της εταιρείας Viva
Wallet με τη μεγαλύτερη συστημική τράπεζα
παγκοσμίως, την J.P.Morgan Chase, πήρε πολύ
μεγάλη προβολή όχι μόνο από τα μέσα μαζικής
ενημέρωσης της χώρας αλλά και από τα μέσα
μαζικής ενημέρωσης του εξωτερικού και όπως
ανέφερε «με αυτό τον τρόπο πραγματικά έγινε
γνωστό ότι η Ελλάδα μπορεί, έχει την ικανότητα,
έχει τους επιχειρηματίες, έχει τα στελέχη, έχει
αυτά τα καινοτόμα προϊόντα που μπορεί να στα-
θούν παγκοσμίως». Είναι χαρακτηριστικό, είπε,
για το 48,5% της Viva Wallet έδειξε τη συνολική
αξία της εταιρείας περίπου στα 2 δισ. Ευρώ.
Ο Χ. Καρώνης παρουσιάζοντας την εταιρεία του
είπε ότι η Viva είναι ένας όμιλος εταιρειών που
φτιάχτηκε στις αρχές του 2000 και από τότε
μέχρι και σήμερα, το μόνο που κάνει είναι να πα-
ράγει τεχνολογία.
«Ξεκινήσαμε στο 2012 με την πρώτη άδεια που
ήταν η μικρότερη, μια άδεια ιδρύματος πληρω-
μών. Πολύ σύντομα, διαπιστώσαμε ότι η συγκε-
κριμένη άδεια δεν μπορούσε να μας καλύψει για
να παρέχουμε τις υπηρεσίες που θέλαμε και
επεκτείναμε την άδειά μας, δύο χρόνια μετά,
παίρνοντας μια άδεια έκδοσης ηλεκτρονικού
χρήματος», είπε και ανέφερε ότι στα τέλη του
2014, η εταιρεία κατάφερε να ολοκληρώσει την
αδειοδότησή της και να πάρει την άδεια έκδοσης
ηλεκτρονικού χρήματος και να μπορεί να δώσει
ένα σύνολο υπηρεσιών, τις οποίες σχεδίαζε.
Σε εκείνο το χρονικό διάστημα,, συνέχισε, η εται-
ρεία «ήταν πάρα πολύ τυχερή να την πιστέψει

28 ΤΕΥΧΟΣ_041

Χ. Καρώνης
η οικογένεια Λάτση, η οποία πρακτικά και μας
στήριξε οικονομικά» και σήμερα πλέον «έχουμε
24 υποκαταστήματα σε 24 χώρες, απασχολούμε
760 άτομα προσωπικό και από αυτά τα 395 στην
Αθήνα. Αναμένεται ουσιαστικά να φτάσουμε
γύρω στα 650 άτομα μέχρι το τέλος της επόμε-
νης χρονιάς στην Αθήνα και στα 1800 συνολικά
στην Ευρώπη».
Η J. P. Morgan, είπε, παρακολουθούσε την εται-
ρεία επί τρία περίπου χρόνια και «ο τρόπος με
τον οποίο εξελισσόμασταν σε όλη την Ευρώπη,
πρακτικά τους έδινε την αίσθηση ότι πρόκειται
για μια εταιρεία που δεν έκανε μια επιφανειακή
ανάπτυξη, αλλά πήγαινε και έφτιαχνε υποδομές
στην κάθε μια χώρα όπου δραστηριοποιούνταν».
Εντυπωσιάστηκαν, συνέχισε, από τον τρόπο που
είχε φτιαχτεί η πλατφόρμα και η υποδομή μας,
και στον έλεγχο που έκαναν πριν την συνεργασία
συμμετείχαν από την πλευρά τους 384 άνθρωποι
και ζήτησαν απαντήσεις σε 2.200 ερωτήσεις.
«Ανεβάσαμε 3.500 αρχεία στο data room. Ήταν
μια διαδικασία που κράτησε περίπου 10 μήνες,
με πολλά ταξίδια, πολλές συναντήσεις, η οποία
κατέληξε σε αυτή την επένδυση της JP Morgan»,
είπε περιγράφοντας την διαδικασία που προη-
γήθηκε της συνεργασίας. Πλέον, τόνισε, η JP
Morgan έχει το 48,5%, χωρίς δικαιώματα βέτο
και εμείς διατηρούμε το μάνατζμεντ της εται-
ρείας, το ανθρώπινο δυναμικό της εταιρείας,
χωρίς καμία παρέμβαση και κανένα βέτο για
την υποδομή μας. «Στο σημερινό σημείο που
είμαστε η J.P Morgan έχει βάλει ένα 1 δισεκα-
τομμύριο 150 εκατομμύρια δολάρια για να έχει
το 48,5% στην εταιρεία», είπε και ανακοίνωσε
ότι «η συναλλαγή, αναμένεται να ολοκληρωθεί
προς το τέλος της χρονιάς γιατί πρέπει να πάρει
τις εγκρίσεις από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τρά-
πεζα και από τις επιτροπές ανταγωνισμού ανά
την Ευρώπη σε διάφορες χώρες που έχουν και
αυτοί παρουσία. Και εμείς θέλουμε να συνεχί-
σουμε και θα συνεχίσουμε να παράγουμε τεχνο-
λογικές λύσεις και να προσπαθούμε να μεγαλώ-
σουμε την εταιρεία για την οποία εργαζόμαστε».
«Η υποδομή μας εμπορικά πλέον έχει φτάσει
σε ένα σημείο να δίνει τοπικούς iban σε κάθε
χώρα, αλλά και ταυτόχρονα να δίνουμε κάρτες
Επιδημία εξαγορών
Στην Επιτροπή Έρευνας, εκτός από τη Viva
Wallet που όπως είπαμε ανέπτυξε μια
εφαρμογή η οποία επιτρέπει τις συναλ-
λαγές με κάρτες μέσω κινητών, παρουσι-
άστηκαν επίσης σε άλλη συνεδρίαση από
τους εκπροσώπους τους, τέσσερις ακόμη
ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις που
εξαγοράστηκαν από ξένες εταιρείες. Πρό-
κειται για:
Την Softomotive, μια εταιρεία με σημαντι-
κά προϊόντα στον τομέα της ρομποτικής
αυτοματοποίησης διεργασιών που εξαγο-
ράστηκε από την Microsoft.
Την Think Silicon, που ειδικεύεται στην
σχεδίαση μονάδων επεξεργασίας γραφι-
κών υψηλής απόδοσης και πολύ χαμηλής
κατανάλωσης ενέργειας για φορητές συ-
σκευές, όπως για παράδειγμα, τα έξυπνα
ρολόγια. Εξαγοράστηκε από την αμερικανι-
κή πολυεθνική Applied Materials
Την Innoetics, που αναπτύσσει τεχνολογίες
μετατροπής κειμένου σε ομιλία, και εξαγο-
ράστηκε από την Samsung.
Την Lenses.io, που δημιούργησε την ομώ-
νυμη πλατφόρμα λογισμικού που υποστη-
ρίζει τους οργανισμούς στην αξιοποίηση
μεγάλου όγκου δεδομένων σε πραγματικό
χρόνο και εξαγοράστηκε από την γερμανι-
κή εταιρεία Selonis.
στην κάθε χώρα», τόνισε.
Από την ΝΔ ο Κ. Μαραβέγιας τόνισε ότι είναι
σημαντικό ότι η Viva Wallet είναι μια εταιρεία
ελληνικής προέλευσης με διεθνή πλέον χαρα-
κτήρα αλλά, και αυτό είναι σημαντικό, με ελλη-
νικό ΑΦΜ. «Θα είστε σίγουρα περήφανοι για την
ξεχωριστή θέση που έχετε κατακτήσει και στις
ηλεκτρονικές συναλλαγές, αλλά και τις δυνατό-
τητες που σας έχει δημιουργήσει αυτή η έρευνα
και ανάπτυξη σε ότι αφορά την ψηφιακή τραπε-
ζική και όχι μόνο», είπε. Ανέφερε ότι είναι σημα-
ντικό να υπάρξουν ελληνικά ινστιτούτα ή πανε-
πιστήμια που θα μπορούσαν να συνεργαστούν με
την εταιρεία προκειμένου να δημιουργηθεί νέα
προστιθέμενη αξία.
Από τον ΣΥΡΙΖΑ ο Ι. Σαρακιώτης έκανε λόγο για
μια εταιρεία που είχε άκρως επιτυχημένη πορεία
αλλά υπογράμμισε ότι οι περισσότερες ελληνι-
κές startup εταιρείες αλλά και οι εταιρείες που
δραστηριοποιούνται στον τομέα της τεχνολογίας
και της καινοτομίας είναι δύσκολο να βρουν κε-
φάλαια στη χώρα μας, στα πρώτα τους βήματα.
Παρεμβάσεις έκαναν επίσης οι βουλευτές της
ΝΔ Γ. Αμανατίδης, Π. Βρυζίδου, Α. Δαβάκης και
Α. Παπακώστα- Παλούρα.
19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 29
ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Καύσιμο της 10ετιας

του ‛30 το υδρογόνο
Φορολογικά κίνητρα για την
ανάπτυξη υποδομών
υδρογόνου για όλα τα μέσα
μεταφοράς προβλέπει
η εθνική στρατηγική
Η χρήση του υδρογόνου ως ναυτιλιακού
καυσίμου, καθώς επίσης και η υλοποίηση
εθνικής στρατηγικής η οποία θα
ευθυγραμμίζεται με την ευρωπαϊκή,
συζητήθηκαν μεταξύ άλλων στην
Υποεπιτροπή Υδατικών Πόρων της Ειδικής
Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας του
Περιβάλλοντος, με θέμα «Καινοτομία,
περιβάλλον, κλίμα. Υδρογόνο ως καύσιμο
κίνησης για τα πλοία».

ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ Ε. ΧΡΥΣΙΚΟΥ ΦΩΤΟ: ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ/ ΦΡΟΣΩ ΚΑΝΕΛΛΙΔΟΥ, ΑΠΕ-ΜΠΕ. Γ. ΚΟΛΕΣΙΔΗΣ

Ο
Ευάγγελος Κυριαζόπου- στους λιμένες της χώρας για τους οποίους
λος, γενικός γραμματέας προβλέπεται να υπάρχει μεσομακροπρόθεσμα
Λιμένων, Λιμενικής Πολι- ζήτηση. Ο κ. Κυριαζόπουλος επεσήμανε μέχρι
τικής και Ναυτιλιακών Επενδύ- το 2030 οι λιμένες με υποδομή ανεφοδιασμού
σεων, του υπουργείου Ναυτιλίας υδρογόνου παγκοσμίως προβλέπεται να είναι
και Νησιωτικής Πολιτικής, τόνι- περιορισμένοι. Ανέφερε ως πρωτοπόρους
σε ότι τα καύσιμα με βάση υδρο- αυτούς που ήδη συμμετέχουν στην παγκό-
γόνο προσελκύουν τα ποντοπό- σμια συμμαχία λιμένων υδρογόνου. «Είναι το
ρα πλοία, στα οποία η ελληνική Ο Ευάγγελος Κυριαζόπουλος, Λονδίνο, το Άμστερνταμ, το Γκέτεμποργκ, η
ναυτιλία έχει πρωτοκαθεδρία σε γενικός γραμματέας Λιμένων, Μασσαλία, η Βαλένθια και η Στοκχόλμη από
Λιμενικής Πολιτικής και
ολόκληρο τον κόσμο και εκτίμη- Ναυτιλιακών Επενδύσεων, την Ευρώπη, η Γιοκοχάμα και το Κόμπε από
σε ότι οι υποδομές υδρογόνου θα του υπουργείου Ναυτιλίας και την Ιαπωνία, το Λος Άντζελες και το Λονγκ
καταστούν απαραίτητες για την Νησιωτικής Πολιτικής Μπιτς από την Καλιφόρνια των Ηνωμένων
Ελλάδα την επόμενη δεκαετία. Πολιτειών και το Όκλαντ από την
Όπως είπε ο κ. Κυριαζόπουλος, η χώρα μας Ο Σοφοκλής Μακρίδης, Αυστραλία» σημείωσε.
φέρνει σύντομα σε δημόσια διαβούλευση την αναπληρωτής καθηγητής Ο Παναγιώτης Μήτρου, διευθυ-
και διευθυντής του
εθνική στρατηγική για το υδρογόνο, η οποία θα εργαστηρίου Φυσικής ντής Τεχνολογίας και Ανάπτυξης
ευθυγραμμίζεται με την ευρωπαϊκή. Τόνισε ότι Περιβάλλοντος και Τομέα Αερίων, Lloyd’s Register)
θα δοθεί έμφαση στις κρατικές ενισχύσεις για Τεχνολογιών Υδρογόνου αναφέρθηκε μεταξύ άλλων, στις
της Πολυτεχνικής Σχολής
την ανάπτυξη των αντίστοιχων υποδομών σε του Πανεπιστημίου τεχνολογίες καυσίμου που θα επι-
όλα τα μέσα μεταφοράς με προτεραιότητα τα Πατρών κρατήσουν στα επόμενα χρόνια.
οχήματα και όχι τα πλοία αρχικά, ενώ σε επόμε- «Τη δεκαετία του 2030 και αργό-
νη φάση αναμένεται να ξεκινήσει η υλοποίηση τερα, θα υπάρχει ικανή παραγωγή
των πρώτων πιλοτικών έργων. «Ο ρόλος του μπλε υδρογόνου, δηλαδή, υδρογό-
κράτους παραμένει σημαντικός δίνοντας έμφα- νου με αποθήκευση του άνθρακα
ση σε φορολογικά κίνητρα, αλλά και σε ενισχύ- και μετά το 2040, θα γίνει αποδο-
σεις, ενώ από το 2027 και μετά προβλέπεται τική η ηλεκτρόλυση, έτσι ώστε να
ότι η αγορά του υδρογόνου θα έχει αρχίσει να σήμερα δεν υφίσταται, ενώ κρίσιμο είναι και μιλάμε για πράσινο υδρογόνο σε ανταγωνιστικές
διαμορφώνεται» είπε. το εθνικό πλαίσιο πολιτικής για τις υποδομές συνθήκες». Τόνισε ότι στην Ελλάδα «το υδρο-
Ανέφερε επίσης ότι είναι απαραίτητη η διαμόρ- εναλλακτικών καυσίμων και ο σχεδιασμός της γόνο μπορεί να είναι ένας ισχυρός παίκτης, ει-
φωση του κατάλληλου θεσμικού πλαισίου που χώρας για υποδομές υδρογόνου και αμμωνίας δικά σε ό,τι έχει να κάνει με την έγχυση ή μίξη

30 ΤΕΥΧΟΣ_041
 Χαρά Καφαντάρη Τόνια Αντωνίου

του με άλλα καύσιμα, όπως το υγροποιημένο

φυσικό αέριο». Ανέφερε πως μπορεί να επε- τη δυνατότητα να εδραιώσουμε το
κταθεί στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών υδρογόνο σαν μια ενεργειακή πηγή»
Ενέργειας, στα νησιά, εκεί όπου πιθανώς το ανέφερε.
πλεόνασμα ενέργειας μπορεί να χρησιμο- Η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ- ΠΣ Χαρά
ποιηθεί για ηλεκτρόλυση. Σε ότι αφορά στη Καφαντάρη επεσήμανε ότι το υδρογό-
μεταφορά εκτίμησε ότι τα υπάρχοντα δίκτυα νο σαν καύσιμο, αποτελεί μια από τις
φυσικού αερίου μπορούν, πιθανώς, μετά από μεγάλες προκλήσεις. «Το υδρογόνο
σχετική μελέτη και επιβεβαίωση, να χρησιμο- συμπεριφέρεται διαφορετικά από το
ποιηθούν για τη μεταφορά αερίου υδρογόνου. φυσικό αέριο. Η αποθήκευση και δια-
«Και αυτό θα μπορούσε, για παράδειγμα, να Διαμάντω Μανωλάκου νομή υδρογόνου είναι το μεγάλο πρό-
είναι μία λύση για το λιμάνι του Πει- βλημα. Εκτός από τη δυνατότητα για
ραιά, όπου θα μπορούσαμε, στο μέλ- δημιουργία εκρηκτικών μειγμάτων με
λον, να δώσουμε μικρές ποσότητες οξυγόνο ή αέρα, είναι άκρως διαβρωτικό, αυτό
συμπιεσμένου αέριου υδρογόνου πρέπει να το τονίσουμε, λόγω της ικανότητας
σε μικρά πλοία, καθαρά πλοία, που να δημιουργεί υδροξύλιο, για τα συνηθισμένα
κάνουν τοπικούς πλόες». μέταλλα δεξαμενών και σωληνώσεων».
Ο Γιάννης Ανδρεόπουλος, τεχνικός Η βουλευτής του Κινήματος Αλλαγής Τόνια
σύμβουλος της Ένωσης Ελλήνων Αντωνίου, σημείωσε ότι «έχει αρχίσει και μπαί-
Εφοπλιστών , τόνισε ότι είναι ευ- νει σε συζήτηση ακόμα και η πυρηνική ενέργεια
κολότερο το υδρογόνο ή η πυρη- και στη χώρα και σε όλο τον κόσμο, άρα δεν μπο-
νική ενέργεια, που θα παράγει ρούμε να μην συζητήσουμε σίγουρα για το νέο
υδρογόνο, να το μετατρέψουν σε καύσιμο που παράγεται από το υδρογόνο» και
συνδετικό καύσιμο. «Υπάρχει η μέ- προσέθεσε ότι η χώρα μας θα πρέπει να επεν-
θοδος Fisher- Tropsch,» είπε, «να Κωσταντίνος Μπούμπας δύσει στην χρήση, αλλά και στην εξαγωγή αυτού
παράγουμε συνθετικά καύσιμα, τα του πρωτοποριακού καυσίμου.
οποία θα χρησιμοποιούνται από το ίδιο δίκτυο και σχετικών τεχνολογιών» είπε. Η βουλευτής του ΚΚΕ Διαμάντω Μανωλάκου
διανομής που χρησιμοποιούνται και οι ορυκτοί Ο Σοφοκλής Μακρίδης, αναπληρωτής καθηγη- εκτίμησε ότι «επιταχύνονται οι εξελίξεις και για
υδρογονάνθρακες, με αποτέλεσμα ενδεχομένως τής και διευθυντής του εργαστηρίου Φυσικής την αξιοποίηση του υδρογόνου σαν «πράσινο»
να συμφέρει αντί να αλλάξουμε τις μηχανές των Περιβάλλοντος και Τεχνολογιών Υδρογόνου καύσιμο, για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργει-
πλοίων και να φτιάξουμε καινούργια πλοία, ενώ της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου ας και μάλιστα, όχι μέσω θερμικής καύσης του,
έχουμε ήδη ένα αποτελεσματικό παραγωγικό Πατρών, επεσήμανε ότι το υπουργείο Ενέργει- αλλά με χημικές διαδικασίες. Τις κυψέλες καυ-
μοντέλο με υψηλούς βαθμούς απόδοσης με τις ας και Περιβάλλοντος και το υπουργείο Ανά- σίμου υδρογόνου, ενός καυσίμου που η παραγω-
δίχρονες ναυτικές ντιζελομηχανές, να έχουμε πτυξης, πρέπει να θεσμοθετήσουν το υδρογόνο γή και η αξιοποίησή του θα επιδοτηθεί».
πολύ καλύτερη απόδοση, ασφάλεια στη θάλασ- σαν εναλλακτική πηγή καυσίμου, αλλά και να το Ο βουλευτής της Ελληνικής λύσης Κωσταντίνος
σα, μηδενικές ρυπάνσεις, διότι στην ουσία αυτό εξάγει η χώρα μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. «Η Μπούμπας εκτίμησε ότι το υδρογόνο θα είναι το
το συνθετικό καύσιμο δεν θα ρυπαίνει πρακτι- τεχνολογία υπάρχει, η πολιτική βούληση δεν καύσιμο του μέλλοντος ή και η πυρηνική ενέρ-
κά». Πρόσθεσε ότι η προσπάθεια αυτή απαιτεί υπάρχει και το γνωρίζω επειδή τα τελευταία γεια τέτοιου τύπου μικρών αντιδραστήρων,
μεγάλες επενδύσεις και συνεργασία όλων των τρία χρόνια έχω κάνει απίστευτες προσπάθει- όπου η παρέμβαση του ανθρώπου θα είναι πολύ
εμπλεκόμενων φορέων, «στη λογική αυτή, κι- ες σε κάθε επίπεδο, όντας και μέλος του IPCI, μικρή και είναι τέταρτης γενιάς. Όπως είπε αυ-
νείται η προ 6μηνου ελληνική πρόταση προς την για τις τεχνολογίες υδρογόνου στο υπουργείο τοί οι αντιδραστήρες δεν έχουν καμία σχέση με
Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη δημιουργία Ευρωπα- Ανάπτυξης και στο υπουργείο Ενέργειας και Πε- τους παραδοσιακούς καθώς ψύχονται όχι με
ϊκού Κέντρου Έρευνας Εναλλακτικών Καυσίμων ριβάλλοντος. Δυστυχώς, θα χάσουμε και αυτή νερό αλλά με ήλιον, αλάτι είτε και με μόλυβδο.

19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 31
ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Δείτε τη
συνεδρίαση εδώ

Επείγει
η αντιμετώπιση
του προβλήματος
με τα αγροτικά
απόβλητα
Πλησιάζουν τους 8,5 χιλιάδες
τόνους τα πλαστικά που
χρησιμοποιούνται στον
αγροτικό τομέα Χρ. Καλογήρου

Το σημαντικό για το περιβάλλον και για τη δημόσια υγεία θέμα της διαχείρισης των πλαστικών του αγροτικού τομέα, αφού τα πλαστικά της
γεωργίας πλησιάζουν τους 8,5 χιλιάδες τόνους, απασχόλησε την Επιτροπή Περιβάλλοντος της Βουλής.
ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΦΩΤΟΥΛΑ ΦΩΤΟ: ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ: ΦΡΟΣΩ ΚΑΝΕΛΛΙΔΟΥ- ΣΠΥΡΟΣ ΤΣΑΚΙΡΗΣ, ΑΠΕ-ΜΠΕ: Α. ΒΛΑΧΟΣ- Π. ΣΑΪΤΑΣ

Τ
ο ζήτημα των αγροτικών απόβλητων
είναι ένα θέμα που δεν αφορά μόνο το Σ. Φάμελλος
παρόν αλλά αφορά και το μέλλον του πε-
ριβάλλοντος και της ελληνικής γεωργίας, τόνισε
η Χρ. Καλογήρου, Γενική Γραμματέας του υπουρ-
γείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ανα-
φέροντας ότι για το υπουργείο αποτελεί ζήτημα
«υψίστης σημασίας».
Στη χώρα μας, είπε, υπάρχει πλέον έντονη η
θερμοκηπιακή καλλιέργεια, αλλά και η δικτυο-
καλλιέργεια, που κάνουν χρήση κατά κύριο λόγο
πλαστικών μιας χρήσης και, ως εκ τούτου, η δια-
χείρισή τους είναι ένα μεγάλο ζήτημα. Συνολικά,
συνέχισε, είναι 10.000 τα εκτάρια των ειδών της
θερμοκηπιακής καλλιέργειας και η Ηλεία είναι
πρώτη σε ποσοστό αφού από τα 10.000 εκτά-
ρια περισσότερα από 1.700
βρίσκονται στην Ηλεία και Γ. Αρβανιτίδης
ακολουθεί πολύ κοντά το
Λασίθι με 1.600. Όπως προ-
κύπτει στις δύο αυτές περιο-
χές της χώρας έχουμε πάνω ληση των παραγωγών και των καλλιεργητών
από το 30% της συνολικής να υπάρξει η διαχείριση των πλαστικών αυτών
παραγωγής και συνακόλου- τόσο σε επίπεδο θερμοκηπιακής καλλιέργειας,
θα αντίστοιχες είναι και οι όσο και σε επίπεδο όλων των υπόλοιπων καλ-
συγκεντρώσεις σε πλαστικά λιεργειών.
τα οποία χρίζουν διαχείρισης. Ένα εξαιρετικά αποδοτικό μέσο, τόνισε, είναι
Τα πλαστικά της γεωργίας να δώσουμε κίνητρα στους παραγωγούς για
σε όλη τη χώρα πλησιάζουν να ξεπλένουν τις συσκευασίες, για να εναποθέ-
τους 8,5 χιλιάδες τόνους, και τουν τα πλαστικά της μίας χρήσης από τα θερ-
όπως είπε η Χρ. Καλογήρου μοκήπια στους ειδικούς χώρους και, όπως είπε,
είναι διαπιστωμένη η βού- «μπορούμε, κάλλιστα, να το συνδέσουμε και με

32 ΤΕΥΧΟΣ_041

κριτήρια ένταξής τους σε προγράμματα
αφού πάντα το κίνητρο της ενθάρρυνσης
είναι πολύ πιο αποτελεσματικό από το κί-
νητρο της επιβολής κάποιων προστίμων».
Με βάση την παραπάνω εκτίμηση, ανέφε-
ρε ότι «αυτό που έχουμε επισημάνει ως
υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, είναι ότι
θα πρέπει η προσπάθεια να είναι διπλή, δη-
λαδή και στην ενθάρρυνση, την παρότρυν-
ση με θετικά κίνητρα και, βεβαίως, στους
ελέγχους και στην αποτροπή ακολούθως».
Επομένως, είπε, το να ενωθούν οι δυνά-
μεις όλων για να αντιμετωπιστεί, νομίζω
ότι δεν είναι μόνο υποχρέωση, αλλά είναι
και ύψιστη ευθύνη. «Οι παραγωγοί μας
αυτό το έχουν αντιληφθεί και είναι έτοι-
μοι και μέσα από τις συνεταιριστικές ορ-
γανώσεις τους, αλλά και τις ομάδες παραγωγών
να συνδράμουν στο μέγιστο δυνατό βαθμό, για να
έχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα, ώστε
να πιάσουμε, όχι μόνο τους στόχους που έχουμε
βάλει ενόψει του 2020 – 2030, αλλά κυρίως του
μεγάλου στόχου που έχουμε βάλει ως χώρα να
μπορέσουμε να έχουμε όσο γίνεται παραγωγή,
που να υπηρετεί την Αρχή της Αειφορίας και της
Προστασίας του Περιβάλλοντος», είπε.
Καταλήγοντας ανέφερε ότι ο Έλληνας παραγω-
γός έχει υψηλή περιβαλλοντική συνείδηση, έχει
συνειδητοποιήσει πόσο σημαντική είναι για το πε-
ριβάλλον και για τη δημόσια υγεία, η διαχείριση
των πλαστικών του αγροτικού τομέα. «Εμείς σε
συνεργασία με το αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλο-
ντος προχωρούμε να υλοποιήσουμε μία πολιτική,
η οποία θα διευκολύνει τον Έλληνα αγρότη σε
εκείνα τα σημεία συλλογής, που θα μπορεί να πη-
γαίνει να εναποθέτει τα πλαστικά μιας χρήσης και
από κει και πέρα, να ακολουθούνται όλες εκείνες
οι διαδικασίες για την αξιοποίησή τους», είπε.
Από τον ΣΥΡΙΖΑ ο Σ. Φάμελλος τόνισε ότι δυστυ-
χώς η σημερινή κυβέρνηση δεν κάνει τίποτα
όσον αφορά τα προβλήματα με τα αγροτικά από-
βλητα και ανέφερε: «Η κυβέρνηση του Κυριάκου
Δ. Μανωλάκου
Θ. Αυγερινοπούλου
Μητσοτάκη εδώ και τρία χρόνια δεν έχει καταλή-
ξει τι θα κάνει με τις συσκευασίες των φυτοπρο-
στατευτικών και γενικότερα των αγροχημικών»,
αφού, όπως είπε, εγκατέλειψε την ολοκληρωμέ-
νη πρόταση που είχε ήδη δρομολογηθεί για την
προετοιμασία συστήματος εναλλακτικής διαχεί-
ρισης των αγροτικών αποβλήτων.Έθεσε δε και το
θέμα του περιβαλλοντικού τέλους για τον περι-
ορισμό χρήσης της λεπτής πλαστικής σακούλας
λέγοντας ότι ενώ έχουν συγκεντρωθεί πάνω 10
εκατομμύρια από τους πολίτες αυτά δεν έχουν
αξιοποιηθεί. Επ΄αυτού απάντησε ο παριστάμενος
επικεφαλής του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύ-
κλωσης Ν. Χιωτάκης λέγοντας ότι «δεν θέλουμε
να σπαταλήσουμε αυτά τα χρήματα» και μέχρι να
αποφασιστεί πως αυτά θα αξιοποιηθούν, τα χρή-
ματα είναι σε κλειστό λογαριασμό, στο Ταμείο
Παρακαταθηκών και Δανείων και στην Τράπεζα
της Ελλάδος.
Ο Γ. Αρβανιτίδης από το ΚΙΝΑΛ τόνισε ότι η χώρα
μας με ευθύνη όλων των κυβερνήσεων βρίσκεται
πολύ πίσω στο θέμα της διαχείρισης των αγροτι-
κών αποβλήτων όσο και συνολικότερα στο θέμα
της ανακύκλωσης. Ειδικά για τα αγροτικά από-
βλητα είπε ότι το πρόβλημα είναι τραγικό υπο-
Κ. Μπούμπας
γραμμίζοντας: «Αρκεί να πάει
κανείς δίπλα σε αρδευτικά
έργα, σε περιοχή η οποία έχει
ακόμα αγροτική παραγωγή
και θα δει σε ποια κατάσταση
βρίσκεται». Ανέφερε δε ότι
υπάρχει έλλειψη ενημέρωσης
από την πολιτεία, σχετικά με
το νομοθετικό πλαίσιο και τις
βέλτιστες πρακτικές για την
διαχείριση των αγροτικών
αποβλήτων.
Η Δ. Μανωλάκου από το ΚΚΕ
είπε ότι στο θέμα των αγροτι-
κών αποβλήτων «έχουν μείνει
πολλά πράγματα πίσω» αφού
το νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης που παρουσιά-
στηκε από την κυβέρνηση, αποφεύγει να υπεισέλ-
θει στις αιτίες αυτού του σοβαρού προβλήματος.
Από την Ελληνική Λύση ο Κ. Μπούμπας έκανε
λόγο για ένα μεγάλο και σύνθετο πρόβλημα και
αναφέροντας την περιοχή των Σερρών όπου
εκλέγεται είπε η ρύπανση στον ποταμό Στρυμώνα
έχει λάβει σοβαρές διαστάσεις εξαιτίας των φυ-
τοφαρμάκων και των βιομηχανικών αποβλήτων.
Σε παρέμβασή της η πρόεδρος της Επιτροπής Δ.-
Θ. Αυγερινοπούλου τόνισε ότι «η μη ορθή διαχεί-
ριση των γεωργικών πλαστικών έχει έντονο το
αποτύπωμά της στο θαλάσσιο περιβάλλον καθώς
επίσης και στο ίδιο το έδαφος, το οποίο, χάνει και
την παραγωγική του ικανότητα μετά από λίγο,
όταν εμποτίζεται με αυτό το αγροτικό πλαστικό,
αλλά και στη δημόσια υγεία, γιατί καταλήγει με
τον έναν τον άλλο τρόπο στο πιάτο μας». Μάλιστα
είπε ότι «έχουμε δει, τις τελευταίες ημέρες απο-
τελέσματα επιστημονικών μελετών, οι οποίες
δείχνουν πως μέσα στους ιστούς μας τους ίδιους
μεγαλώνουν τα ανθρώπινα όργανα έχοντας πλα-
στικό και αυτό είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο ακόμα
και για τα έμβρυα και για τα παιδιά σε μικρή ηλι-
κία».
19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 33
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Ο δήμαρχος Κυθρέας Δρ.
Πέτρος Καρεκλάς, προσφέρει
στον Πρόεδρο της Βουλής Κ.
Τασούλα αναμνηστική πλακέτα
της Επιτροπής Κατεχομένων
Δήμων Κύπρου με το καράβι της
Κερύνειας

Να σταματήσει η εισβολή
της Τουρκίας στην Κύπρο
Συνάντηση του Προέδρου της Βουλής με αντιπροσωπεία Επιτροπής
Κατεχόμενων Δήμων Κύπρου
«Αυτό που βιώνει σήμερα η μαρτυρική Ουκρανία, βιώθηκε πριν από δεκαετίες στην Κύπρο και αυτός ο αγώνας του πολιτισμένου κόσμου
ενάντια στη βαρβαρότητα που σήμερα την εκφράζει η Ρωσία του Πούτιν, είναι αγώνας που, αν ευοδωθεί, θα δώσει επιτέλους λύση και
στο ζήτημα της Ουκρανίας και στο ζήτημα της Κύπρου και θα αποτρέψει μελλοντικά παρόμοιες τραγωδίες».
ΦΩΤΟ: ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ / ΣΠΥΡΟΣ ΤΣΑΚΙΡΗΣ

Μ
ε αυτή τη φράση ο Πρόεδρος της Βου-
λής των Ελλήνων, κ. Κωνσταντίνος
Τασούλας, υποδέχθηκε την Τρίτη 5
Απριλίου στο Κοινοβούλιο, αντιπροσωπεία της
Επιτροπής Δημάρχων των Κατεχόμενων Δήμων
της Κύπρου που επισκέπτεται την Αθήνα
Όπως επεσήμανε ο Πρόεδρος της Βουλής, «η
Ελλάδα έχει συμπαρασταθεί σε αυτή την πε-
ριπέτεια του κυπριακού ελληνισμού από την
πρώτη στιγμή και στόχος είναι η εφαρμογή των
ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του
Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Στόχος είναι να
σταματήσει το σοβαρότατο πρόβλημα που έχει
προκαλέσει η Τουρκία στην Κύπρο, που είναι
κυριολεκτικά πρόβλημα εισβολής και κατοχής
μιας κυρίαρχης χώρας-μέλους της Ευρωπαϊκής
Ένωσης».
Ο κ. Τασούλας υπογράμμισε πως «η περιπέτεια
και η δοκιμασία του ουκρανικού λαού, πάνω
στις ίδιες ακριβώς παραβιάσεις με εκείνες που
έγιναν στην Κύπρο το 1974 και κρατάνε ακό-
μη, ανέδειξαν παγκοσμίως τα προβλήματα που
προκαλεί η επιθετικότητα, ο αναθεωρητισμός,
η βαρβαρότητα, η αγνόηση βασικών αρχών του
διεθνούς δικαίου και της ειρηνικής διαβίωσης
των λαών, όπως είναι η κυριαρχία μιας χώρας,
η εδαφική της ακεραιότητα, το δικαίωμά της
να έχει αυτοδιάθεση και να ορίζει τη μοίρα της
μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες».
Όπως τόνισε, «παρακολουθούμε με μεγάλη
προσοχή και ρεαλισμό τις προσπάθειες του
Προέδρου της Κύπρου, μέσα από τα νέα μέτρα
οικοδόμησης εμπιστοσύνης που προτείνει, να
προκαλέσει μία επανέναρξη του διαλόγου ώστε,
υπό την αιγίδα του ΟΗΕ και με γνώμονα τις απο-
φάσεις του, επιτέλους να προχωρήσει το πρό-
βλημα της Κύπρου σε μία επίλυση».
Ο Πρόεδρος της Βουλής κατέληξε πως «τελικά
όλοι καταλαβαίνουμε, βλέποντας και αυτά που
συμβαίνουν σήμερα στην Ουκρανία, ότι αυτό
που η ανθρωπότητα πρέπει να επιτύχει είναι το
μέγεθος του δικαίου να γίνει συνώνυμο και να

34 ΤΕΥΧΟΣ_041
 Ο κ. Κ. Τασούλας χαιρετά την
αντιπροσωπεία των δημάρχων

μετατραπεί σε δύναμη δικαίου», εκφράζοντας

την ελπίδα «η τελευταία δοκιμασία όλης της αν-
θρωπότητας να οδηγήσει σε αυτή την ευόδωση,
σε αυτή την εξέλιξη, από την οποία θα ωφελη-
θούν όλοι οι λαοί, ακόμη και ρωσικός. Γιατί τα
προβλήματα σήμερα της ανθρωπότητας είναι
πολύπλοκα και τέτοιες αρχαϊκές συμπεριφο-
ρές, όπως εισβολές και γενοκτονίες, είναι αδι-
ανόητες για τον 21ο αιώνα».
Εκπροσωπώντας την Επιτροπή Δημάρχων
των Κατεχόμενων Δήμων της Κύπρου, ο Πρό-
εδρος και Δήμαρχος Κυθρέας, Δρ. Πέτρος Κα-
ρεκλάς, εξέφρασε  την ευγνωμοσύνη του «για
ό,τι η Ελλάδα κάνει για την Κύπρο» επισημαί-
νοντας  ταυτόχρονα «ότι χτυπάει και κάποιο
καμπανάκι του επείγοντος, καθώς, εδώ και 48 Ο Πρόεδρος της
χρόνια, το 37% της Κυπριακής Δημοκρατίας Βουλής απευθύνεται
στους δημάρχους της
βρίσκεται υπό κατοχή».   Επιτροπής Κατεχομένων
Αναφερόμενος στο δράμα του ουκρανικού λαού, Δήμων Κύπρου
τόνισε πως «και εμείς ως κατεχόμενοι δήμοι
της Κύπρου, με σεβασμό στο διεθνές δίκαιο,
έχουμε καταδικάζει με τις ανακοινώσεις μας ρας-μέλους των Ηνωμένων Εθνών και της Ευ- Δημοκρατίας».
αυτή την κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς ρωπαϊκής Ένωσης». Η αντιπροσωπεία της Επιτροπής αποτελείτο
δικαίου. Ταυτόχρονα επισημαίνουμε, αν θέλετε, Ο κ. Καρεκλάς, υπογράμμισε το γεγονός πως η επίσης από τους κ.κ. Βίκτωρα Χατζαβραάμ, Δή-
και τη δυσαρέσκειά μας για το γεγονός ότι η δι- κατεχόμενη Κύπρος «είναι ευρωπαϊκό έδαφος μαρχο Μόρφου, Ελένη Μυλωνά-Χατζημιχαήλ,
εθνής κοινότητα που σε 48 ώρες έχει επιβάλει που κατέχει η Τουρκία, με αποτέλεσμα η Τουρ- Δήμαρχο Ακανθούς, Ζήνα Λυσάνδρου-Παναγίδη,
κυρώσεις, τα μέσα μαζικής επικοινωνίας που κία να είναι στο απυρόβλητο και να παρουσιά- Δήμαρχο Λευκονοίκου, Νεοπτόλεμο Κότσαπα,
προβάλλουν με τόσο έντονο τρόπο αυτή την ζεται σήμερα ως ειρηνοποιός και μάλιστα να Δήμαρχο Λαπήθου και Μαρία Μουστάκα Κουρου-
τραγωδία, στην περίπτωση της Κύπρου, εδώ και γίνεται και λόγος να εγγυηθεί την ανεξαρτη- γιάννη, Αντιδήμαρχο Κερύνειας. Στη συνάντηση
48 χρόνια, δεν έχουν κάνει αυτά που όφειλαν να σία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανί- παρέστη επίσης ο διπλωματικός σύμβουλος της
κάνουν για την  αποκατάσταση του δικαίου και ας, τη στιγμή που παραβιάζει την ανεξαρτησία Βουλής των Ελλήνων, πρέσβης κ. Κωνσταντίνος
την απαλλαγή της Κυπριακής Δημοκρατίας, χώ- και την εδαφική ακεραιότητα της Κυπριακής Οικονομίδης.

19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 35
ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Δείτε τη
συνεδρίαση εδώ

Δ. Κόκοτας

ΑΗΕPA: 100 χρόνια στήριξης

των εθνικών συμφερόντων
Δ. Κόκοτας: Είμαστε εδώ να σας υποστηρίξουμε εκεί που μπορούμε
Για τις δραστηριότητες της AHEPA (American Hellenic Educational and Progressive Association) ενημερώθηκαν από τον ύπατο πρόεδρο της
ομογενειακής οργάνωσης Δ. Κόκοτα, οι Επιτροπές Εξωτερικών και Ελληνισμού της Διασποράς
ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΦΩΤΟΥΛΑ ΦΩΤΟ: ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ/ ΑΛ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ- ΣΠ. ΤΣΑΚΙΡΗΣ

«Η
ομογενειακή οργάνωση AHEPA Σ. Αναστασιάδης να κρατήσει τις ρίζες με τις οποίες
βρίσκεται πάντα στην πρώτη γραμ- μεγαλώσαμε, ως Έλληνες, τη γλώσσα
μή για τη στήριξη των θεμάτων μας, τη θρησκεία μας, τα έθιμα», τόνι-
της πατρίδας μας. Εδώ και 100 χρόνια βάζει τη σε ο ύπατος πρόεδρος της AHEPA, Δ.
σφραγίδα της, σε ένα σημαντικό εκπαιδευτικό, Κόκοτας και πρόσθεσε: «Είμαστε εδώ
πολιτιστικό και φιλανθρωπικό έργο», ανέφερε να σας βοηθήσουμε, να σας εξυπηρε-
ο πρόεδρος της Επιτροπής Ελληνισμού της Δι- τήσουμε και να σας υποστηρίξουμε
ασποράς, Σ. Αναστασιάδης, προλογίζοντας τον εκεί που μπορούμε». «Είναι πολύ
Δ. Κόκοτα και τα μέλη της αντιπροσωπείας της σπουδαίο να φτάσει στα 100 χρόνια
οργάνωσης. «Αυτή η άλλη Ελλάδα, η εκτός των μια οργάνωση σαν τη δικιά μας. Εμείς,
συνόρων Ελλάδα, ουσιαστικά εξυπηρετεί, αγω- δεν πληρωνόμαστε κανένας, είμαστε
νίζεται και δρα υπέρ των εθνικών μας συμφερό- άνθρωποι που έχουμε μια θέληση να
ντων, όπου κι αν βρίσκεται, με όποιον πρόσφορο βοηθήσουμε και να κάνουμε καλό»,
τρόπο. Και ειδικά η οργάνωση της AHEPA, είναι είπε.
μια οργάνωση που έχει προσφέρει πάρα πολλά», Αναφερόμενος στο έργο της οργά-
πρόσθεσε με την σειρά του, ο πρόεδρος της επι- νωσης, η οποία έχει 500 τμήματα σε
τροπής Εξωτερικών και Άμυνας, Κωνσταντίνος Ευρώπη, Αμερική, Κύπρο και Αυστρα-
Γκιουλέκας. λία, ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι στην
«Γιορτάσαμε φέτος τα εκατό χρόνια της AHEPA. Αμερική έχει βοηθήσει να αγοραστούν
Εκατό χρόνια μιας οργάνωσης που προσπαθεί οικόπεδα και να χτιστεί το 70% των

36 ΤΕΥΧΟΣ_041

Θ. Τζάκρη
εκκλησιών ενώ υπενθύμισε ότι η οργάνωση
δημιούργησε το νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ στη Θεσ-
σαλονίκη. H οργάνωση, είπε, προσπαθεί να εί-
ναι παρούσα και να ασκεί επιρροή όταν κάποιο
θέμα ελληνικού ενδιαφέροντος απασχολεί το
Κογκρέσο των ΗΠΑ ενώ αναφερόμενος στην
αμερικανική βάση στην Αλεξανδρούπολη είπε
ότι «η Αλεξανδρούπολη θα είναι μια ευκαιρία
να εξασφαλίσουμε το μέλλον της χώρας μας».
Εκ μέρους της ΝΔ ο Α. Δημοσχάκης τόνισε
ότι «με περισσότερα από 250.000 μέλη, η
μεγαλύτερη ομογενειακή οργάνωση συ-
μπληρώνει φέτος έναν αιώνα, από την ίδρυσή
της. Από το 1922 λειτουργεί ως ένας άξιος
πρεσβευτής του Ελληνισμού, με σπουδαίο κοι-
νωνικό, φιλανθρωπικό και ανθρωπιστικό έργο,
αλλά και την υποστηρικτική, σθεναρή της στάση
στα εθνικά μας θέματα» και πρόσθεσε: «Η ηχη-
ρή παρουσία της ομογενειακής οργάνωσης στον
Έβρο, ισχυροποιείται, γιατί αποκτά στην Αλεξαν-
δρούπολη ιστορική έδρα, η οποία πρόκειται να
αποτελέσει το πρώτο μουσείο παγκοσμίως της
βοήθειας των AHEPA στην Ελλάδα».
«Η ΑΗΕΡΑ είναι μια από τις ελάχιστες, αν όχι η
μοναδική, αυτού του μεγέθους, ομογενειακή ορ-
γάνωση, της οποίας τα διαπιστευτήρια της προ-
σφοράς στο έθνος κατατίθενται αδιαλείπτως
επί δεκαετίες, μέσα από σχολεία, μέσα από νο-
σοκομεία, μέσα από λοιπές υποδομές, μέσα από
Κ. Γκιουλέκας Α. Δημοσχάκης
Γ. Φραγγίδης
οποία έχουν σχέση με
την εξωτερική πολι-
τική και την πολιτική
της άμυνας, αλλά και
με άλλα κοινωνικά, με
κοινωνικές προσφο-
ρές. Δεν θα ξεχάσου-
με εμείς, τουλάχιστον,
από τη βόρειο Ελλάδα
το νοσοκομείο ΑΧΕ-
ΠΑ, που είναι χρόνια
Σ. Σακοράφα
και είναι ένα από τα μεγαλύτερα και
σημαντικότερα νοσοκομεία της Ελλά-
δας». «Η πατρίδα όπως και όλοι μας,
σας οφείλουμε ένα μεγάλο ευχαριστώ.
Και επειδή όλα αυτά προέρχονται από
το μόχθο των ξενιτεμένων συμπατρι-
ωτών μας, ευχόμαστε από καρδιάς να
πιάσουν τόπο», τόνισε η βουλευτής του
ΜέΡΑ25 Σ. Σακοράφα και αναφερόμενη
στη σημερινή συγκυρία είπε: «Μετά
την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία
οι Ηνωμένες Πολιτείες ανακοίνωσαν
στα κράτη της Ε.Ε. τις κυρώσεις που
πρέπει και αυτές σαν μέρος της Δύ-
υποτροφίες και τόσα άλλα, που συνθέτουν το σης να τις εφαρμόσουν σε βάρος της Ρωσίας.
ιστορικό της προσφοράς σας στον Ελληνισμό», Οι κυρώσεις αυτές για τον αμερικανικό λαό δεν
είπε η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Θ. Τζάκρη και πρό- θα έχουν ιδιαίτερο κόστος. Οι ευρωπαϊκοί λαοί
σθεσε: «Η προσφορά σας προέκυψε και προκύ- όμως, όπως και ο ελληνικός λαός, πραγματικά
πτει από δικούς σας πόρους, από τις εισφορές θα γονατίσουν».
και τις δωρεές των μελών σας και όχι από τα «Η Ελλάδα έχει μια δεύτερη Ελλάδα εκτός συνό-
χρήματα των Ελλήνων φορολογουμένων. Είναι ρων. Οι Έλληνες της Διασποράς μπορούν να εί-
χρήματα βγαλμένα με ιδρώτα, είναι το υστέ- ναι πολύ μεγαλύτερη δύναμη πυρός για τα εθνι-
ρημα ή το πλεόνασμα χιλιάδων Ελλήνων του κά μας συμφέροντα και για την πορεία αυτής της
εξωτερικού, που, όσο μακριά και αν βρίσκονται χώρας και του λαού της», ανέφερε ο βουλευτής
από την πατρίδα, τίποτα δε μπόρεσε να μικρύ- της ΝΔ Σπ. Λιβανός.
νει το μέγεθος της αγάπης τους προς αυτήν». «Όλοι γνωρίζουμε την προσφορά της AHEPA
«Σας καλωσορίζουμε, με αίσθημα συγκίνησης», στον Ελληνισμό. Προσφορά ενίσχυσης δραστη-
τόνισε ο βουλευτής του Κινήματος Αλλαγής Γ. ριοτήτων φιλανθρωπικών στην Ελλάδα, αλλά
Φραγγίδης που υπογράμμισε: «Αυτή η οργάνωση και προσφορά μέσω της παρέμβασής σας στα
στο διάβα των χρόνων, έκανε αισθητή την πα- πολιτικά πράγματα στις Ηνωμένες Πολιτείες»,
ρουσία της και στην Ελλάδα, είτε σε θέματα τα είπε ο βουλευτής της ΝΔ, Μ. Βολουδάκης.
19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 37
ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Κ. Τασούλας προς AHEPA: Ο κ. Τασούλας

παραδίδει στον

«Αναγνωρίζουμε
Ύπατο Εκπρόσωπο
της  ΑΧΕΠΑ Jimmy
Kokotas το μετάλλιο

την προσφορά σας

της Βουλής, που είναι
αφιερωμένο στα 200
χρόνια δημιουργίας
του νέου Ελληνικού

στη διατήρηση του

κράτους

πολιτισμού μας»
Συνάντηση του Προέδρου της Βουλής με αντιπροσωπεία της ομογενειακής
οργάνωσης American Hellenic Educational Progressive Association
Ο Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων κ. Κωνσταντίνος Τασούλας συναντήθηκε την Τρίτη 5 Απριλίου με την 14μελή επίσημη
αντιπροσωπεία της ομογενειακής οργάνωσης American Hellenic Educational Progressive Association (AHEPA), που πραγματοποιεί
επίσκεψη στη χώρα μας, για επαφές με την πολιτική και πολιτειακή ηγεσία της χώρας.
ΦΩΤΟ: ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ / ΣΠΥΡΟΣ ΤΣΑΚΙΡΗΣ

Ο
κ. Τασούλας καλωσορίζοντας την αντι-
προσωπεία τόνισε την ιδιαίτερη χαρά του,
αλλά και το πλούσιο έργο της ομογενειακής
οργάνωσης, «που φέτος, όπως ανέφερε, συμπληρώ-
νει έναν αιώνα ευδόκιμης παρουσίας όχι μόνο στις
Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά στα πέρατα του κόσμου.
Εκπροσωπείτε έναν οργανισμό ο οποίος πάντα υπο-
στήριξε τα δίκαια του ελληνισμού στη μεγάλη χώρα
της Αμερικής και πάντα προσέφερε φιλανθρωπικό
και κοινωνικό έργο».
Ο Πρόεδρος της Βουλής, κατά τη διάρκεια της
συνάντησης αναφέρθηκε ιδιαίτερα στην ρωσική
εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, χαρακτηρίζο-
ντάς την απρόκλητη και βάρβαρη, επισημαίνοντας:
«Αυτό που συμβαίνει αυτές τις μέρες με την απρό-
κλητη και βάρβαρη εισβολή της Ρωσίας του Πούτιν,
στην Ουκρανία συνιστά  παραβίαση της εδαφικής κυ-
ριαρχίας, του διεθνούς δικαίου της αυτοδιάθεσης και
επιβουλή της ζωής  και της ελευθερίας. Όλες αυτές
οι σκληρές εικόνες που έχουμε από αυτή τη βάρβα-
ρη εισβολή δείχνουν παραβίαση αξιών, που  ο ελλη-
νισμός έχει υποστεί, με τελευταίο παράδειγμα την
παράνομη εισβολή της Τουρκίας και την κατοχή στο
36% των εδαφών της Βορείου Κύπρου. Είμαι βέβαι-
ος ότι η αντίδραση του δυτικού κόσμου, η αντίδραση
του πολιτισμένου κόσμου, είδατε τι έγινε στον ΟΗΕ
με 141 ψήφους καταδίκης αυτής της εισβολής, θα
συμβάλει, ώστε αυτό που όλοι θέλουμε επιτέλους
στις διεθνείς σχέσεις το μέγεθος του δικαίου να γί-
νει τελικά και δύναμη του δικαίου. Γιατί μόνο όταν το
μέγεθος του δικαίου στις διεθνείς σχέσεις μετατρα-
πεί σε δύναμη, σε ισχύ δικαίου, τότε θα ειρηνεύσει ο
κόσμος. Τότε η διπλωματία θα επικρατεί. Και τότε
οι αξίες που εμείς πρεσβεύουμε και που πρώτη η
Ελλάδα τις θύμισε όταν έγινε η εισβολή, γιατί πρώτη
η Ελλάδα είπε: ‘’Είμαστε με την Ουκρανία γιατί δέ-

38 ΤΕΥΧΟΣ_041
 Ο κ. Κ. Τασούλας καλωσορίζει τα μέλη
του Προεδρείου των AHEPA στη Βουλή

ριξη των εθνικών δικαίων Ελλάδας και

Κύπρου στα μεγάλα πολιτικά κέντρα
των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής.
Ο κ. Τασούλας παρέδωσε στον Ύπατο
Εκπρόσωπο της  ΑΧΕΠΑ το μετάλλιο
της Βουλής, που είναι αφιερωμένο στα
χεται επίθεση κατά της κυριαρχίας κατά 200 χρόνια δημιουργίας του νέου Ελλη-
της ελευθερίας κατά της αυτοδιάθεσης νικού κράτους και παρέλαβε αναμνηστι-
της, κατά της ακεραιότητας της’’,    τότε κό δώρο για τα 100 χρόνια δράσης της
θα μπορέσει ο κόσμος να ειρηνεύσει και ομογενειακής οργάνωσης και δύο νέες
να ασχοληθεί με τα πραγματικά προβλή- εκδόσεις της με τον απολογισμό της
ματα, όπως είναι η κλιματική κρίση που δράσης της και τις θέσεις της Ελλάδας
είναι ένας τεράστιος εχθρός που απειλεί για τον καθορισμό των ΑΟΖ.
τους πάντες και τους Ρώσους και δεν θα Ο Πρόεδρος της Βουλής συνομιλεί με τα μέλη Την επίσημη αντιπροσωπεία της AXEPA
της AHEPA που επισκέφτηκαν τη Βουλή
ασχολούμαστε με αυτή τη βαρβαρότητα αποτελούν οι: κ. Jimmy Kokotas, Ύπα-
που θα πρέπει να τερματιστεί.» τος Πρόεδρος AHEPA, κ. Emannuel
Εστιάζοντας στην 100χρονη δράση της Constans, Ύπατος Πρόεδρος AHEPA Καναδά, κυρία
ΑHEPA ο Πρόεδρος της Βουλής σημείω- Kathy Bizoukas, Ύπατη Πρόεδρος Θυγατέρων Πη-
σε:  «Η χώρα μας, η χώρα σας,  η χώρα της νελόπης, κ. Nick Karacostas, Πρόεδρος ΔΣ, πρώην
καταγωγής σας είναι ευγνώμων προς τους Ύπατος Πρόεδρος AHEPA, κ. George Horiates, πρώ-
ΑΧΕΠΑ για ό,τι έχετε προσφέρει, ιδιαίτε- ην Ύπατος Πρόεδρος AHEPA, κ. Lou Atsaves, Ύπα-
ρα μετά την καταστροφή που υπέστη   από τος Πρόεδρος AHEPA, κ. Savas Tsivikos, Ύπατος
τους πολέμους και την εμφύλια σύρραξη η γραμματέας AHEPA, Δρ. Zenon Christodoulou, Πρό-
Ελλάδα. Οι σχέσεις της χώρας μας με τις εδρος Επιτροπής Ελληνικών Υποθέσεων AHEPA, κ.
Ηνωμένες Πολιτείες τη μεγάλη σύμμαχο της Basil Mossaidis; Εκτελεστικός Διευθυντής AHEPA
Από αριστερά: George Horiates, πρώην Ύπατος Πρόεδρος
Ελλάδος, που φιλοξενεί τη ζωή σας και τις AHEPA, Kathy Bizoukas, Ύπατη Πρόεδρος Θυγατέρων Αμερικής, κυρία Elena Saviolakis, Εκτελεστική Δι-
ζωές των προγόνων σας  σήμερα είναι πιο Πηνελόπης, Emannuel Constans, Ύπατος Πρόεδρος AHEPA ευθύντρια Θυγατέρων Πηνελόπης, κ. Γιάννης Μη-
στενές και πιο καλές από ποτέ. Και σ΄ αυτό Καναδά, Jimmy Kokotas, Ύπατος Πρόεδρος AHEPA, Nick τρόπουλος, Ύπατος Κυβερνήτης AHEPA Ευρώπης,
Karacostas, Πρόεδρος ΔΣ, πρώην Ύπατος Πρόεδρος AHEPA
έχετε συμβάλει και εσείς, γιατί έτσι τηρείτε και ο Πρόεδρος της Βουλής Κ. Τασούλας κ. Κώστας Βαρσάμης, Κυβερνήτης AHEPA Ελλάς,
πιστά τους σκοπούς ίδρυσης της οργανώσε- κυρία Μαρία Σοφιανού, Συντονίστρια Τμημάτων
ως σας. Ποτέ δεν ξεχάσατε τις αφετηρίες σας, τις ρυθμούς, τις ίδιες επιτυχίες και να ξέρετε ότι εδώ Θυγατέρων Πηνελόπης Ελλάδος. Συνοδεύονταν
ρίζες σας, την προέλευσή σας, τη γλώσσα σας τον στη Βουλή των Ελλήνων θα έχετε πάντα έναν φίλο από τον κ. Ιωάννη Χρυσουλάκη, Γενικό Γραμματέα
πολιτισμό σας γι’ αυτό και είμαστε υπόχρεοι. Σας έναν αρωγό ένα συμπαραστάτη στην τόσο πολύτιμη Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας
αναγνωρίζουμε και σας θαυμάζουμε για   την προ- και γόνιμη δράση.» του Υπουργείου Εξωτερικών.
σφορά σας στη διατήρηση του πολιτισμού μας,  στην Ο κ. Jimmy Kokotas, Ύπατος Πρόεδρος AHEPA, ευ- Από την πλευρά της Βουλής των Ελλήνων παραβρέ-
επαφή της ομογένειας μας στις ΗΠΑ με τις ρίζες χαρίστησε τον Πρόεδρο της Βουλής για τη θερμή θηκαν ο Πρόεδρος της της Ειδικής Μόνιμης Επιτρο-
τους και στην δικαίωση όλων των εθνικών στόχων υποδοχή και αναφέρθηκε αναλυτικά στις προσπά- πής Ελληνισμού της Διασποράς κ. Σάββας Αναστασι-
της Ελλάδος και της Κύπρου, του Ελληνισμού δηλα- θειες που κάνει η ομογενειακή οργάνωση, όχι μόνο άδης, ο Γενικός Γραμματέας της Βουλής κ. Γεώργιος
δή, έναντι των αρχών των ΗΠΑ. Σας καλωσορίζω για τη διατήρηση της γλώσσας, των παραδόσεων Μυλωνάκης και  ο Διπλωματικός Σύμβουλος της
με αισθήματα χαράς και ευγνωμοσύνης. Εύχομαι η και των δεσμών των Ομογενών με την πατρίδα των Βουλής των Ελλήνων πρέσβης κ. Κωνσταντίνος Οι-
δουλειά που κάνετε να συνεχιστεί με τους ίδιους προγόνων τους, αλλά και τη δράση της για τη στή- κονομίδης.

19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 39
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Ν. Μηλιώνης

Δείτε τη
συνεδρίαση

Η Ελλάδα στις έξι καλύτερες χώρες

στην απορρόφηση ευρωπαϊκών
κονδυλίων
Η απορρόφηση των διαρθρωτικών ταμείων βραδύτερη από το προηγούμενο
δημοσιονομικό πλαίσιο
Η Ελλάδα είναι ανάμεσα στις έξι χώρες με τις καλύτερες επιδόσεις στην απορρόφηση ευρωπαϊκών κονδυλίων, αφού έχει σημαντική
αύξηση των δαπανών το 2020, που αντιστοιχεί περίπου στο 31% του προϋπολογισμού για την περίοδο 2014-2020, ανέφερε
ενημερώνοντας τις αρμόδιες κοινοβουλευτικές επιτροπές ο εκπρόσωπος της Ελλάδος στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο,
Ν. Μηλιώνης.
ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΦΩΤΟΥΛΑ ΦΩΤΟ: ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ/ ΑΛΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ

Τ
ο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο είναι Εκεί που υπάρχει χρόνιο πρόβλημα, τόνισε καθόσον το εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος
ο ανεξάρτητος εξωτερικός ελεγκτής είναι οαδι δαπάνες. «Διατυπώσαμε για ακόμα στις δαπάνες για τον προϋπολογισμό, ήταν
της Ένωσης, συστάθηκε το 1977 με τη μια φορά αρνητική γνώμη, σε ότι αφορά τη σημαντικό και παρέμεινε άνω του 2%. Ήταν 2,7%,
Συνθήκη των Βρυξελλών και κατέστη θεσμικό νομιμότητα και κανονικότητα των δαπανών, όπως ήταν και τον προηγούμενο χρόνο όταν το
όργανο με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ το 1992.
Η αποστολή του είναι να ασκεί ελεγκτικό
έργο και να αξιολογεί την οικονομία, την
αποτελεσματικότητα, την αποδοτικότητα
των ευρωπαϊκών δημόσιων πολιτικών
και τη νομιμότητα και κανονικότητα των
πληρωμών της Ε.Ε. Στις αρμοδιότητές του
είναι η αξιολόγηση του Προϋπολογισμού της
Ένωσης και εάν αυτός εκτελείται σύμφωνα
με τις νομοθετικές διατάξεις και η έκδοση
γνωμοδότησης σχετικά με την αξιοπιστία των
λογαριασμών της Ένωσης.
Ο Ν. Μηλιώνης είπε ότι για το οικονομικό
έτος 2020 «διατυπώσαμε μια ελεγκτική
γνώμη, χωρίς επιφύλαξη. Σε ότι αφορά την
αξιοπιστία των λογαριασμών, είμασταν
καθαροί και σε ότι αφορά τα έσοδα, επίσης
τα κρίναμε νόμιμα και κανονικά και πως
δεν περιέχουν ουσιώδες σφάλμα. Εκεί, τα
πράγματα ήταν καθαρά».

40 ΤΕΥΧΟΣ_041
όριο σημαντικότητας είναι το 2%». Σφάλμα,
είπε, είναι «κάθε τι το οποίο καταβλήθηκε, ενώ
δεν έπρεπε να είχε καταβληθεί στις δαπάνες
και είναι κονδύλια, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν,
ενώ δεν υπήρχε νομική βάση, ή αντίθετα με την
Ενωσιακή Νομοθεσία, με διαφορετικό σκοπό
από αυτόν για τον οποίο επιδίωκε το Συμβούλιο
ή το Κοινοβούλιο, ή δεν χρησιμοποιήθηκαν
βάσει των συγκεκριμένων εθνικών κανόνων».
Αναφερόμενος στην απορροφητικότητα
των κονδυλίων είπε ότι η απορρόφηση των
ευρωπαϊκών διαρθρωτικών και επενδυτικών
ταμείων, επιταχύνθηκε το 2020 σε σύγκριση
με τα προηγούμενα έτη, «αλλά εξακολουθεί να
είναι βραδύτερη απ’ ότι ήταν στο προηγούμενο
πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο». «Η Ελλάδα
είναι ανάμεσα στις έξι χώρες με τις καλύτερες
επιδόσεις στην απορρόφηση ευρωπαϊκών
κονδυλίων, αφού έχει σημαντική αύξηση των
δαπανών το 2020, που αντιστοιχεί περίπου στο
31% του προϋπολογισμού για την περίοδο 2014-
2020», είπε ο Ν. Μηλιώνης.
Σε ότι αφορά τις δαπάνες για τον COVID είπε
ότι «κάναμε ειδικούς ελέγχους χωρίς όμως
επιτόπιο έλεγχο εξ αιτίας των συνθηκών που
επικρατούν λόγω της πανδημίας. «Ελέγξαμε, Ένωση το 2020 αντιστοιχεί στο 1,1% του έχουμε υπόψη μας, αλλά είναι λίγο ρητορικού
καταρχάς, την αρχική συμβολή της Ευρωπαϊκής ακαθάριστου εισοδήματος στην Ευρωπαϊκή χαρακτήρα, από τη στιγμή που δεν μπαίνουμε
Ένωσης στην αντιμετώπιση του ιού, στον Ένωση και τόνισε: «Το πενιχρό ύψος του πρακτικά σε διαδικασίες ουσιαστικής σύγκλισης
τομέα της δημόσιας υγεία», είπε ενώ ένα άλλο ευρωπαϊκού προϋπολογισμού παραπέμπει σε και ουσιαστικής εφαρμογής στον αντίστοιχο
ζήτημα ήταν «τα δικαιώματα των επιβατών των προϋπολογισμούς Ευρωπαϊκής Κοινότητας και χρόνο με την κυβερνητική πολιτική εδώ και με
αεροπορικών μεταφορών, κατά την πανδημία θυμίζει πόσο απέχουμε από μια πραγματική την πολιτική που κάνει η Ε.Ε».
γιατί η μεταχείριση των επιβατών από τις Ευρωπαϊκή Ένωση». Απαιτείται, είπε, όχι Από την Ελληνική Λύση ο Β. Βιλιάρδος ανέφερε
αεροπορικές εταιρείες ήταν εξαρτώμενη απλώς αύξηση, αλλά πολλαπλασιασμός αυτών ότι για τις δαπάνες αναφέρεται ένα ποσοστό
από τις πολιτικές ανά κράτος μέλος, ενώ οι των ποσών, «ώστε να χρηματοδοτούνται πολύ σφάλματος 2,7% κατά μέσο όρο και τόνισε:
αεροπορικές εταιρείες έπαιρναν ειδική κρατική περισσότερες και αποτελεσματικότερες «Οι κοινοτικές δαπάνες σίγουρα έχουν
ενίσχυση για να συνεχίσουν να υπάρχουν». παρεμβάσεις των ευρωπαϊκών θεσμών στην αυξηθεί πολύ λόγω της πανδημίας. Στην
Από την ΝΔ Ο Γ. Αμανατίδης στην παρέμβασή κοινωνική και οικονομική ζωή των κρατών – Ελλάδα πάντως έχουν δοθεί έως και 7 δισ. €
του αναφέρθηκε στο «υψηλότατο ποσοστό μελών». Στην ίδια λογική, τόνισε, απαιτείται απευθείας αναθέσεις προμηθειών, πολλές
απορρόφησης κονδυλίων των ευρωπαϊκών να διευρυνθεί το ποσοστό ιδίων πόρων της με κατά παρέκκλιση διαδικασίες». Είναι θέμα
διαρθρωτικών ταμείων για το 2020» αφού Ευρωπαϊκής Ένωσης από το 11% που είναι είπε το ποιοι έχουν λάβει τις ενισχύσεις
όπως είπε σύμφωνα με την Έκθεση φτάνει το σήμερα και ανέφερε ότι «μία Ένωση πρέπει να με το πρόγραμμα «Συνεργασία» και με τις
21%. «Νομίζω ότι είναι το δεύτερο υψηλότερο έχει δικά της φορολογικά έσοδα και να εκδίδει επιστρεπτέες της πανδημίας αφού έχουν δοθεί
στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το 2020 και δικό της δημόσιο χρέος». τουλάχιστον 15 δισ και τόνισε ότι απαιτούνται
είναι επομένως μια προσπάθεια που θα πρέπει Από το ΚΙΝΑΛ Ο Κ. Σκανδαλίδης τόνισε ότι σοβαροί έλεγχοι για τα διάφορα ΕΣΠΑ αλλά
η χώρα μας να την ενισχύσει» είπε και τόνισε ενώ οι οδηγίες της Ε.Ε. και τα όργανά της ειδικά τώρα με το Ταμείο Ανάκαμψης που θα
ότι η χώρα μας βελτιώνει το θεσμικό και το καθορίζουν ένα συνεκτικό πλαίσιο με πολύ αυξηθούν τα κονδύλια.
νομικό περιβάλλον και ήδη εναρμόνισε τις αντικειμενικά και σοβαρά κριτήρια, η εφαρμογή Ο Γ. Λογιάδης από το ΜεΡΑ25 έκανε μια γενική
διατάξεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου με το αυτού του πλαισίου δηλαδή «στο πώς έρχονται πολιτική αναφορά σχετικά με την Ευρωπαϊκή
αντίστοιχο ευρωπαϊκό. «Ταυτόχρονα, είναι εδώ τα κονδύλια και πώς εδώ τα διαχειρίζεται Ένωση τονίζοντας ότι «είναι μια ένωση
πολύ σημαντικό να πούμε ότι μειώθηκε το μια κυβέρνηση» είναι λίγο πολύ τυπική. «Καλό χαμένων ευκαιριών». Όπως είπε η Ευρώπη
όριο στα πέντε εκατομμύρια ευρώ, πάνω από είναι να θυμόμαστε τα κριτήρια αλλά το δεν δρα ενιαία και τα προβλήματα συνεχώς
το οποίο οι δημόσιες συμβάσεις υπόκεινται πολιτικό και το πρακτικό αποτέλεσμα αυτών μεγαλώνουν όπως φάνηκε μεταξύ άλλων με
σε προσυμβατικό έλεγχο κλιμακίων του των ελέγχων δεν μπορεί να το συζητήσει η την οικονομική κρίση που χτύπησε την Ευρώπη
Ελεγκτικού Συνεδρίου, προκειμένου για Βουλή επί της ουσίας», είπε και τόνισε: «Αυτό το 2008, την κρίση χρέους της Ελλάδος,
συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα ενώ ότι το είναι το πρόβλημα μας και πιστεύω ότι αυτή την μεταναστευτική κρίση μετά, την κρίση
προηγούμενο όριο ήταν 10 εκατ. Ευρώ», τόνισε. είναι μια πραγματικότητα που μετατρέπει αυτές Ελλάδος-Τουρκίας, την κρίση του κορωνοϊού
Ο Γ. Μπουρνούς από τον ΣΥΡΙΖΑ σημείωσε τις συζητήσεις στην επανάληψη πραγμάτων, μετά, τον πόλεμο της Ουκρανίας σήμερα και
ότι το ύψος των δαπανών στην Ευρωπαϊκή σοβαρών και θετικών που πρέπει να τα την ενεργειακή κρίση».

19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 41
 Γ. Γεραπετρίτης

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Γ. Γεραπετρίτης:
Περισσότερα από
30.000 κτίρια γίνονται
προσβάσιμα σε ΑμΕΑ
Κριτική της αντιπολίτευσης
για καθυστερήσεις στα ζητήματα
προσβασιμότητας και στο θεσμό Δείτε τη
συνεδρίαση της
του «Προσωπικού Βοηθού» Επιτροπής

Δόμνα Μιχαηλίδου
Η συγκρότηση της Εθνικής Αρχής
Προσβασιμότητας αποτελεί μεγάλη
καινοτομία, καθώς είναι ο βασικός αρωγός
της Πολιτείας για την χάραξη πολιτικής,
ενώ παράλληλα δίνει πρόσθετη αξία στο
αναπηρικό κίνημα, τόνισε ο υπουργός στην βάση του πληθωρισμού, ο
Επικρατείας, Γιώργος Γεραπετρίτης, υπουργός απάντησε πως «όλοι κα-
κατά την συζήτηση της ετήσιας έκθεσης ταλαβαίνουμε ότι πάντα υπάρχουν
της Αρχής, στην Επιτροπή Ισότητας και οι δημοσιονομικοί περιορισμοί και
Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. ιδιαιτέρως υπό τις συνθήκες αυ-
τής της πολύ δύσκολης συγκυρίας
ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ Ε. ΧΡΥΣΙΚΟΥ με την πολεμική οικονομία, πάντα
ΦΩΤΟ: ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ/ ΑΛ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ, ΦΡ.
ΚΑΝΕΛΛΙΔΟΥ, ΣΠ. ΤΣΑΚΙΡΗΣ
είναι καλό να κρατούνται αποθέ-
ματα για τους ευάλωτους». Τόνισε
Γιάννης Βαρδακαστάνης όμως, πως «οι δικαιούχοι των κοι-
νωνικών επιδομάτων συμπεριε-
λήφθησαν και στις δύο ενισχύσεις
που δόθηκαν, και τον περασμένο
Δεκέμβριο, και στην τωρινή έκτα-
κτη οικονομική ενίσχυση για την
αντιμετώπιση της κρίσης» και υπο-
γράμμισε ότι «τα άτομα με αναπη-
ρία θα είναι πάντα στην αιχμή των
Ανδρέας Ποττάκης πολιτικών μας για την ενίσχυσή
τους». Για τον «Προσωπικό Βοη-
θό», ο κ. Γεραπετρίτης τόνισε πως
«μπορεί πράγματι να υπάρχουν κάποιες ατέλειες
που θα προσπαθήσουμε να διορθώσουμε, όπως και
να διευρύνουμε την περίμετρο του προγράμματος,

Ο
κ. Γεραπετρίτης επεσήμανε ότι βρίσκεται
σε εξέλιξη η καταγραφή των συνθηκών
προσβασιμότητας των κτιρίων δημοσίου
ενδιαφέροντος, ιδιωτικού και δημοσίου, στην ηλε-
κτρονική πλατφόρμα του Τεχνικού Επιμελητηρίου
Ελλάδος. Όπως ανέφερε, «μέχρι τώρα έχουν κατα-
γραφεί στην πλατφόρμα περισσότερα από 30.000
κτίρια, στα οποία δρομολογούνται οι απαιτούμενες
παρεμβάσεις προσβασιμότητας και ο αριθμός ανα-
μένεται να αυξηθεί έως τη λήξη της καταληκτικής
ημερομηνίας υποβολής, η οποία είναι η 10η Μαΐου».
Σχετικά με το αίτημα αναπροσαρμογής επιδομάτων
όμως δεν παύει να είναι μια σπουδαία κατάκτηση
για την χώρα και τον πολιτισμό μας». Δήλωσε θε-
τικός στην πρόταση του προέδρου της ΕΣΑμεΑ για
την επικαιροποίηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης,
σημειώνοντας πως αυτό άλλωστε προβλέπεται
και μέσα στο Σχέδιο. Αναγνώρισε πως πολλοί από
τους στόχους που είχαν τεθεί ήταν φιλόδοξοι, και
σε ορισμένα πεδία υπάρχει μια μικρή χρονική υστέ-
ρηση λόγω της πανδημίας. Στο αίτημα για την συμ-
μετοχή της ΕΣΑμεΑ στο διοικητικό συμβούλιο του
ΕΟΠΥΥ, είπε ότι αυτό είναι κάτι που βεβαίως θα
αξιολογηθεί από το αρμόδιο υπουργείο, μπορεί να

42 ΤΕΥΧΟΣ_041

υπήρξε μια διάθεση για μια πιο τεχνοκρατική
προσέγγιση στην σύστασή του, αλλά πάντοτε
η Συνομοσπονδία ήταν και θα είναι ένας θεσμι-
κός συνομιλητής.
Η υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υπο-
θέσεων Δόμνα Μιχαηλίδου αναφέρθηκε στον
θεσμό του προσωπικού βοηθού. «Ξεκινούμε
με την πρώτη φάση χιλίων ατόμων στην Αττι-
κή, σε όλη την Αττική, στο κέντρο της Αθήνας
στα προάστια, στα νησιά της Αττικής και σε
οκτώ μόλις μήνες σε τέσσερις ακόμα Περι-
φέρειες όλης της Ελλάδας με 42 εκατ. ευρώ
από το Ταμείο Ανάκαμψης, τα οποία μετά θα
γίνουν 320 εκατ. ευρώ, καθότι έχουμε ήδη
εξασφαλίσει τους πόρους από την επόμενη
προγραμματική περίοδο και το πρόγραμμα
αυτό θα έχει πανελλαδική εμβέλεια» τόνισε.
Ο πρόεδρος της ΕΣΑμεΑ Γιάννης Βαρδακα-
στάνης χαρακτήρισε την Αρχή ένα σημαντικό
θεσμό που «μπορεί να διαδραματίσει τερά-
στιο ρόλο στην αξιολόγηση της υλοποίησης
του Εθνικού Σχεδίου Δράσης, που επειδή έχει
ορίζοντα πέρα από την κυβερνητική θητεία
μιας συγκεκριμένης κυβέρνησης, θα πρέπει
να αρχίσουμε να σχεδιάζουμε την επέκτασή
του». Αναφερόμενος στα κοινωνικά επιδό-
ματα, είπε πως αυτά θα πρέπει να έχουν μια
τιμαριθμική αναπροσαρμογή εξ αιτίας της κρί-
σης. Ζήτησε τέλος, τη συμμετοχή της ΕΣΑμεΑ
στο διοικητικό συμβούλιο του ΕΟΠΥΥ, καθώς
πρόκειται για κομβικής σημασίας οργανισμό
για τα άτομα με αναπηρία και τα άτομα με χρό-
νιες παθήσεις.
Ο Συνήγορος του Πολίτη, Ανδρέας Ποττά-
κης, χαρακτήρισε την συνεργασία με την
Αρχή εξαιρετική, και σημείωσε πως «αν και
βρισκόμαστε στο στάδιο της οργανωτικής
συγκρότησης της Επιτροπής, είναι πολύ ευχάριστο
ότι πολλά από τα ζητήματα έχουν επιλυθεί και επι-
λύθηκαν πολύ γρήγορα, με την συνδρομή φυσικά της
κυβέρνησης και του υπουργού Επικρατείας».
Ο πρόεδρος της Εθνικής Αρχής Προσβασιμότη-
τας Κωνσταντίνος Στεφανάδης σημείωσε πως η
Μαρία Κεφάλα Θεανώ Φωτίου
Νάντια Γιαννακοπουλου
Η βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Μαρία
Κεφάλα τόνισε ότι «για πρώτη φορά στην
Ελλάδα, σχεδιάσαμε και υλοποιούμε το Εθνι-
κό Σχέδιο Δράσης για τα δικαιώματα των
ατόμων με αναπηρία».
Η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Θεανώ Φωτίου
αναφερομένη στον προσωπικό βοηθό επε-
σήμανε ότι αφορά πολύ μικρό αριθμό δικαι-
ούχων. «Χίλιοι, καταρχήν, για 2 χρόνια μόνο
στην Αττική και χίλιοι τον τρίτο χρόνο στην
Αναστασία Αλεξοπούλου
υπόλοιπη Ελλάδα» είπε. Σχολίασε πως πρό-
σφατες νομοθεσίες του υπουργείου Υγείας
απαγορεύουν στους ανασφάλιστους ανά-
πηρους να έχουν πρόσβαση μέσω ιδιωτών
γιατρών σε δωρεάν εξετάσεις και απαραίτη-
τες θεραπείες και διαγνώσεις για τα ΚΕΠΑ.
«Φαντάζομαι ότι ξέρετε ότι έχει ξεσηκωθεί
μια τεράστια αγανάκτηση από τους ανάπη-
ρους, διότι δεν μπορούν να πηγαίνουν στα
νοσοκομεία» είπε.
Η βουλευτής του Κινήματος Αλλαγής Νά-
ντια Γιαννακοπουλου τόνισε ότι το αναπη-
ρικό κίνημα απαιτεί «παροχές όχι για την
Μαρία Απατζίδη αδυναμία των αναπήρων, αλλά για την κοι-
νωνική τους συμμετοχή. Απαιτεί στήριξη και
ίσες ευκαιρίες. Απαιτεί πρόσβαση στην απα-
σχόληση και όχι απλά επιδόματα πείνας».
Η βουλευτής της Ελληνικής Λύσης Ανα-
στασία Αλεξοπούλου αναφέρθηκε στο πρό-
βλημα προσβασιμότητας στο τελεφερίκ
του Λυκαβηττού. «Τα αναπηρικά αμαξίδια
δεν μπορούν να φτάσουν, χωρίς βοήθεια
τρίτου, μέχρι το συρμό. Άρα, αποκλείονται
έτσι, έμμεσα, αυτοί οι συνάνθρωποί μας από
ένα δημόσιο χώρο, ο οποίος καθίσταται για
αυτούς μη προσβάσιμος», είπε.
Η βουλευτής του ΜεΡΑ 25 Μαρία Απατζίδη
Αρχή θα συνεχίσει τις προσπάθειές της για την πρότεινε μεταξύ άλλων, «να εκσυγχρονιστεί ο Γε-
εφαρμογή του διεθνούς, ενωσιακού και εθνικού νικός Οικοδομικός Κώδικας στην κατεύθυνση της
πλαισίου για την προσβασιμότητα, στοχεύοντας θέσπισης της προσβασιμότητας των αναπήρων σε
στην πλήρη και ισότιμη πρόσβαση των ατόμων με όλες τις νέες κατασκευές -δημόσιες και ιδιωτικές.
αναπηρία σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης Επίσης, να ανακατασκευαστούν και παλαιότερες,
δραστηριότητας. όπου αυτό είναι δυνατό».
19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 43
ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΉ ΔΙΠΛΩΜΑΤΊΑ
Τα μέλη της Εαρινής Μόνιμης Επιτροπής
της Κ.Σ. του ΝΑΤΟ που συμμετείχαν στην
εαρινή συνέλευση του οργανισμού

Διεξήχθη στη Βουλή των Ελλήνων

η Εαρινή Συνάντηση της Μόνιμης
Επιτροπής της Κ. Σ. του ΝΑΤΟ
Κ. Τασούλας: Στο ΝΑΤΟ πρέπει να έχουμε τη μέγιστη συνεργασία και την ελάχιστη τριβή
Οι εαρινές εργασίες της Μόνιμης Επιτροπής, του διοικητικού οργάνου της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης
του ΝΑΤΟ, διεξήχθησαν το διήμερο 9-10 Απριλίου στη Βουλή των Ελλήνων με αφορμή την επέτειο των 70
χρόνων από την ένταξη της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ. Παραβρέθηκαν  πάνω από 40 βουλευτές κρατών-μελών. 
ΦΩΤΟ: ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ / ΦΡΟΣΩ ΚΑΝΕΛΛΙΔΟΥ

Σ
τη διάρκεια των εργασιών συζητήθηκαν,
κυρίως, ο πόλεμος της Ρωσίας κατά της
Ουκρανίας και τα βήματα που καλείται να
λάβει η Συμμαχία για να αντιμετωπίσει το ριζικά
μεταβαλλόμενο περιβάλλον ασφαλείας. Χαιρετί-
ζοντας την έναρξη των εργασιών ο Πρόεδρος της
Βουλής Κ. Τασούλας επεσήμανε μεταξύ άλλων
τον ρόλο του ΝΑΤΟ, που όπως είπε «αυτό το και-
ρό ενόψει της Συνόδου Κορυφής της Μαδρίτης,  ο κοινοβουλευτικός είχε εκφωνήσει έναν κλασικό
προσαρμόζει τη στρατηγική του από την απόφαση
της Λισαβόνας, πριν 12 χρόνια,  στην απόφαση που
θα παρθεί στη Μαδρίτη για το νέο στρατηγικό του
δόγμα με βάση τη. ΄΄Προσέγγιση 360 μοιρών’’, με
βάση την ΄΄Ατζέντα ΝΑΤΟ 2030’’. Θα ήθελα να στα-
θώ στις κλασικές αξίες του ΝΑΤΟ, στις ρίζες του
ΝΑΤΟ, οι οποίες θα πρέπει οπωσδήποτε να εξακο-
λουθήσουν να μας καθοδηγούν μέσα στο σύγχρονο
κόσμο και μέσα στις σύγχρονες αποφάσεις.
»Ένας διακεκριμένος συνάδελφός σας κύριε πρόε-
δρε – συνέχισε ο Κ. Τασούλας απευθυνόμενος στον
Πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του
ΝΑΤΟ Gerald Connolly - ,εκπρόσωπος του Μίσιγκαν,
ο Άρθουρ Βάντεμπεργκ που ήταν ένας εκ των αρ-
χιτεκτόνων του ΝΑΤΟ, με το «vadeberg resolution»
το 1948 οδήγησε την άνοιξη του 1949 στην ίδρυση
του ΝΑΤΟ. Αυτή η σπουδαία προσωπικότητα, αυτός
λόγο στη Γερουσία των Ηνωμένων Πολιτειών στις
10 Ιανουαρίου 1945. Και αυτός ο λόγος αποτέλεσε
το πρόπλασμα της δημιουργίας του ΝΑΤΟ. Σε αυτό
τον λόγο η Ελλάδα είχε θέση. Είπε ο Άρθουρ Βά-
ντεμπεργκ μιλώντας στις 10 Ιανουαρίου του 1945
στην αμερικανική Γερουσία, μήνες πριν τη συνθη-
κολόγηση της Ιαπωνίας. Όταν ο Τσώρτσιλ μίλησε
στο Βρετανικό Κοινοβούλιο συνηγορώντας υπέρ
της πολιτικής του για την Ελλάδα είπε «πως δεν
υπάρχει αμφιβολία ότι όταν έρθει η ώρα οι Ηνω-
μένες Πολιτείες της Αμερικής θα προχωρήσουν
στις δικές τους αποφάσεις ώστε να εμποδίσουν
το ξέσπασμα μελλοντικού πολέμου..» Στην ίδια
ομιλία του εξήγησε ότι «υπάρχουν δύο στάσεις
για να αντιμετωπίσεις τον πόλεμο. Η παλιά και η
καινούργια. Η παλιά στάση είναι να αντιμετωπί-
ζεις τον πόλεμο μόνος σου. Η καινούργια στάση
είναι να αντιμετωπίζεις τον πόλεμο σε συνεργασία
με άλλες χώρες.» Αποκάλεσε την παλιά στάση
“fraternity of war” και την καινούρια στάση “fraternity
of peace”. Και συνέχισε: «Δεν πιστεύω ότι κανένα
έθνος από δω και πέρα μπορεί να έχει προστασία
από επίθεση με τη δική του αποκλειστική δράση.
Αυτό που χρειαζόμαστε είναι τεράστια ταχύτητα
στις αποφάσεις μας, μέγιστη συμμαχική συνεργασία
και ελάχιστες συμμαχικές τριβές».
»Και πάνω σε αυτή την βάση σε αυτή την ομιλία

44 ΤΕΥΧΟΣ_041
 Δείτε την ομιλία
του Κ. Τασούλα
οικοδομήθηκε αργότερα το Βορειοατλαντικό Σύμ-
φωνο, το οποίο υπεγράφη στην Αμερική ένα μήνα
πριν τη λήξη του αποκλεισμού του Βερολίνου και
το οποίο έδειξε την αποφασιστικότητα του ελεύ-
θερου κόσμου στη διατήρηση της ανεξαρτησίας
του και στην προστασία μέσω της ασφάλειας της
δημοκρατίας και της ευημερίας.
»Χθες είδατε την Ακρόπολη. Στην Ακρόπολη δυό-
μισι χιλιάδες χρόνια πριν ο λόγος του Βάντεμπεργκ
για ατομική ή συλλογική άμυνα πρωτολεγόταν από
τον Αθηναίο έφηβο, ο οποίος γινόταν ενήλικος στα
18 του χρόνια και ως ενήλικος γινόταν πολίτης
και στρατιώτης. Τι έλεγε ο όρκος του Αθηναίου
έφηβου, που για πρώτη φορά έπαιρνε ασπίδα και
λόγχη: «Οὐ καταισχυνῶ τὰ ὅπλα τὰ ἱερὰ, οὐδ’ ἐγκα-
ταλείψω τὸν παραστάτην[1] ὅτῳ ἂν στοιχήσω· ἀμυνῶ
δὲ καὶ ὑπὲρ ἱερῶν καὶ ὁσίων καὶ μόνος καὶ μετὰ
πολλῶν.». Το προηγούμενο παράδειγμα ήταν να αντι-
μετωπίζει κανείς μόνος του τις επιθέσεις. Το νέα
παράδειγμα με το ΝΑΤΟ είναι να τις αντιμετωπίζει
μαζί με πολλούς. Και βλέπετε ότι ενώ ψάχνουμε με
ωραίες λέξεις για να περιγράψουμε τη σύγχρονη
πορεία του ΝΑΤΟ, «στρατηγικός προσανατολισμός»,
«Ατζέντα 2030», «Προσέγγιση 360 μοιρών», οι κλα-
σικές έννοιες τελικά είναι ασφαλέστερες και πολύ
πιο εκφραστικές από τις νεότερες διατυπώσεις
μας. Και πάνω σε αυτή την εκφραστικότητα των
παλαιότερων εκφράσεων, θα σας αναφέρω ότι στις
18 Φεβρουαρίου του 1952, σε αυτήν ακριβώς την
αίθουσα, η Ελληνική Βουλή, με συντριπτική πλει-
οψηφία επικύρωσε την προσχώρηση της Ελλάδας
στο ΝΑΤΟ και ένας διακεκριμένος συντηρητικός
πολιτικός της εποχής εκείνης ο Κωνσταντίνος
Τσαλδάρης, ο οποίος είχε διατελέσει πρωθυπουρ-
γός σε δύσκολα παλαιότερα χρόνια χαρακτήρισε το
Βορειοατλαντικό Σύμφωνο ως ΄΄την επιτύμβια πέ-
τρα της ιδέας κάθε μελλοντικού πολέμου.’’
»Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η χώρα μου υπήρ-
ξε πάντα πιστή στην Ατλαντική Συμμαχία και
κυρίως πιστή στη συλλογική ασφάλεια και είχε
πάντα μεγάλες προσδοκίες από το NATO. Όταν η
ανθρωπότητα δεν ανέπνεε από αγωνία, στα τέλη
Οκτωβρίου του 1962, λόγω της κρίσης της Κούβας,
ο σοβιετικός πρέσβης στην Αθήνα Νικολάι Κοριού-
κιν επισκέφθηκε τον Έλληνα υπουργό Εξωτερι-
κών Ευάγγελο Αβέρωφ και του είπε τα εξής, τα
παίρνω από ένα κιτρινισμένο από τον χρόνο αρχείο
του υπουργείου Εξωτερικών, « Η ελληνική κυβέρ-
νησις επιδοκιμάζει τον αμερικανικό αποκλεισμό.
Εάν είναι έτσι τότε η Ελλάδα επωμίζεται τεράστια
ευθύνη, γιατί είναι ευνόητο ότι η παρούσα δραστη-
ριοποίηση των Ηνωμένων Πολιτειών δύναται να
οδηγήσει εις όλεθρον. Φαίνεσθε να υποστηρίζετε
τις πειρατικές ενέργειες της Αμερικής. Η Ελλάς
οφείλει να αναλογιστεί τις ευθύνες της, γιατί εάν
η Σοβιετική Ένωση εμιμείτο τους Αμερικανούς θα
έπρεπε να είχαμε εφαρμόσει αποκλεισμό κατά
της Ελλάδος, γιατί φιλοξενείτε και εσείς όπλα
που στρέφονται κατά του Συμφώνου της Βαρσοβί-
ας και αν αυτό συνεχιστεί θα έχουμε πόλεμο.» Τι
απάντησε ο Έλληνας υπουργός εξωτερικών μέσα
στην πιο δύσκολη στιγμή του ψυχρού πολέμου στη
σοβιετική απειλή: «Οι κατηγορίες κατά των ΗΠΑ
παραβλέπουν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δια των
19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 45
ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΉ ΔΙΠΛΩΜΑΤΊΑ

Συνάντηση του Προέδρου

της Βουλής με τον Πρόεδρο
της Κοινοβουλευτικής
Συνέλευσης του ΝΑΤΟ
«Αυτό που συμβαίνει σήμερα στην Ουκρανία εί-
ναι αυτό που συνέβη το 1974 στην Κύπρο, όπου
καταλύθηκε   η εθνική κυριαρχία και εδαφική
ακεραιότητα μιας χώρας μέλους του ΟΗΕ. Και
νομίζουμε πως κάτι τέτοιο δεν πρέπει πια να
επιτρέπεται.
Το ΝΑΤΟ, καλείται να παίξει έναν εξίσου ιστο-
ρικό ρόλο αποτροπής όπως έπαιξε τα πρώτα
χρόνια του ψυχρού πολέμου και είμαι βέβαιος
ότι είναι κάτι που μπορεί να το επιτύχει.»  Αυτό
τόνισε ο Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων
κ. Κωνσταντίνος Τασούλας, υποδεχόμενος Από αριστερά: Ο Πρόεδρος της Κ.Σ. του ΝΑΤΟ Gerald Connolly,
στο γραφείο του τον Πρόεδρο της Κοινοβου- Ο Π΄ροεδρος της Βουλής Κ. Τασούλας και ο Αντιπρόεδρος της
λευτικής Συνέλευσης του ΝΑΤΟ, Ομοσπονδια- Κ.Σ. του ΝΑΤΟ, βουλευτής, Σπ. Λιβανός
κό βουλευτή των ΗΠΑ, κ. Gerald Connolly, στο
πλαίσιο της Εαρινής Συνάντησης της Μόνιμης
Επιτροπής της Κ.Σ του ΝΑΤΟ, που φιλοξενεί
αυτό το Σαββατοκύριακο το Ελληνικό Κοινο-
βούλιο
«Η αντίδρασή μας στη βάρβαρη επίθεση του
Πούτιν στην Ουκρανία και στις επιπτώσεις
στις κοινωνίες μας πρέπει να είναι αποφασι-
στική»  τόνισε ο Πρόεδρος της Βουλής  και
συμπλήρωσε: «Πρέπει να οδηγηθούμε σε πα-
ρόμοια αφύπνιση και στο αμυντικό και στο
πολιτικό σκέλος, ώστε να εξελιχθεί η εισβολή
στην Ουκρανία σε τεράστιο σφάλμα του Πούτιν,
που θα αφυπνίσει, με τεράστιο κόστος βέβαια,
τη Δύση και έτσι θα την καταστήσει άτρωτη σε
παρόμοιες εχθρικές ενέργειες. Αν δεν αντι-
μετωπιστούν και οι επιπτώσεις στις δυτικές
κοινωνίες της βάρβαρης εισβολής της Ρωσίας
στην Ουκρανία, όπως η ακρίβεια και οι ελλεί-
ψεις, ο  λαϊκισμός στις κοινωνίες της Δύσης Ο Κ. Τασούλας προσφέρει στον G. Connolly
θα εξελιχθεί σε πέμπτη φάλαγγα του Πούτιν» ως δώρο «το αγγείο των θεριστών»
Ο Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευ-
σης του ΝΑΤΟ από την πλευρά του ευχαρίστη- πληρώσουν ένα τίμημα για αυτές τις ωμότη- μόνο για την οικονομία της Ουκρανίας, αλλά και
σε την Ελλάδα για τη στάση της απέναντι στην τες. Νομίζω ότι η Ευρώπη θα καταφέρει σε για την παγκόσμια οικονομία. Όλος ο κόσμος
Ρωσική εισβολή στο ΝΑΤΟ, τονίζοντας: «οι συνεργασία με τις ΗΠΑ και τους συμμάχους να τρέφεται από το σιτάρι της Ουκρανίας. Σας
΄Έλληνες εξέφρασαν άμεσα τη στήριξή τους επιτύχει σ΄ αυτόν τον αγώνα.» χαρίζω λοιπόν αυτό «το αγγείο των θεριστών», 
προς την Ουκρανία και αυτή ακριβώς η στάση Ο Πρόεδρος δώρισε στον κ. Connolly, ένα αντί- με την πεποίθηση ότι η αποφασιστικότητα του
αποτέλεσε πηγή έμπνευσης και για τα άλλα γραφο του «αγγείου των θεριστών», από το Αρ- ΝΑΤΟ και της Δύσης θα επιτρέψει στην Ου-
κράτη,   για να εκφράσουν την ανταπόκρισή χαιολογικό μουσείου Ηρακλείου Κρήτης, που κρανία να ξαναθερίσει το σιτάρι της και στους
τους.» αναπαριστά μια ομάδα θεριστών που μετά την θεριστές της Ουκρανίας να ξαναζήσουν την
«Θεωρώ», συμπλήρωσε ο κ. Connolly, «ότι αυτή κοπιαστική δουλειά γυρνούν σπίτι τραγουδώ- ειρηνική τους ζωή και εμείς να ξαναγυρίσουμε
τη στιγμή μπορούμε να είμαστε σίγουροι στην ντας. στις ειρηνικές μας ασχολίες, έχοντας διδαχθεί
Ευρώπη λόγω της συνεργασίας με το ΝΑΤΟ, ότι «Στην Ουκρανία κύριε πρόεδρε ο θερισμός πάρα πολλά από αυτό τον βάρβαρο πόλεμο της
θα ανταπεξέλθουμε σε αυτήν την κρίση και ο στους απέραντους σιτοβολώνες  είναι μία από Ρωσίας έναντι όχι μόνο της Ουκρανίας, αλλά
Πούτιν και οι υποστηρικτές του θα πρέπει να τις πιο πολύτιμες δουλειές που γίνονται όχι έναντι της δημοκρατίας.»

46 ΤΕΥΧΟΣ_041
ληφθέντων μέτρων απέβλεψαν στην αποτροπή
μιας επίθεσης. Αλλά ασχέτως όλων αυτών, κ.
πρέσβη, η θέση της Ελλάδας, είναι θέση εντίμου
συμμάχου των Ηνωμένων Πολιτειών και πιστού
μέλους της Οργάνωσης του ΝΑΤΟ και δεν μας φο-
βίζει ο πόλεμος.» Σας ανέφερα αυτό το παράδειγ-
μα για να καταλάβετε πόσο πιστή ήταν ανέκαθεν η
Ελλάδα στο ΝΑΤΟ. Και για να θυμίσω τη φράση του
Βαλτεμπεργκ ότι στο ΝΑΤΟ πρέπει να έχουμε τη
μέγιστη συνεργασία και την ελάχιστη τριβή πρέπει
να το τηρούμε. Έτσι και σήμερα η χώρα μου συμμε-
τέχει στις κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας. Είχαμε
φιλοξενήσει πριν 3 μέρες εδώ τον πρόεδρο της
Ουκρανίας κ. Ζελένσκι με τηλεδιάσκεψη, που μας
είπε το μαρτύριο που τραβάει η χώρα του από τη
βάρβαρη ρωσική εισβολή. Και να ξέρετε ότι είστε
σε μια χώρα, η οποία ανέκαθεν στήριξε, με κόστος,
την παρουσία της στο ΝΑΤΟ και τώρα μετέχει και
εκφράζει απόψεις γόνιμες για τον στρατηγικό με-
τασχηματισμό του, ο οποίος θα πρέπει να λάβει
υπόψη όχι μόνο τις απειλές ασφαλείας, αλλά και
τα σύγχρονα προβλήματα της κλιματικής κρίσης
και της μεταναστευτικής κρίσης.
»Σας καλωσορίζω λοιπόν στο Ελληνικό Κοινοβού-
λιο. Σας καλωσορίζω στην Ελλάδα της οποίας οι
κλασικές αξίες διατρέχουν ακόμη και τα κλασικά
κείμενα του ΝΑΤΟ και της οποίας οι κλασικές αξί-
ες της ελευθερίας και της δημοκρατίας, είναι ο
μόνος λόγος για τον οποίον πρέπει να εξακολου-
θήσουμε να παρέχουμε ασφάλεια, όχι απλώς στα
μέλη μας, αλλά σε όλο τον κόσμο, εάν θέλουμε να
είναι δημοκρατικός και να ζουν οι λαοί με προκο-
πή».
Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπου-
λος στην ομιλία του αναφέρθηκε στην «αντιμετώ-
πιση των σημερινών προκλήσεων ασφαλείας» το-
νίζοντας ότι «απαιτούνται πάνω από όλα η ισχυρή
προσήλωση όλων των κρατών – μελών στο όραμα
και στις αρχές της Συμμαχίας και η συνεισφορά
όλων για την εδραίωση ενός σταθερού και ασφα-
λούς διεθνούς περιβάλλοντος απαλλαγμένου και
από κάθε αναθεωρητισμό. Πρέπει να το κάνουμε
όλοι μαζί, αλλιώς δεν γίνεται, και πρέπει να το κά-
νουμε περισσότερο καλά από ποτέ, επισήμανε, με-
ταξύ άλλων» ο κ. Παναγιωτόπουλος. Αναφερόμε-
νος στην ουκρανική κρίση είπε ότι «διακυβεύονται
τα όρια του διεθνούς δικαίου, η ισχύς των συνθη-
κών, η γεωπολιτική σταθερότητα στην Ευρώπη, το
παγκόσμιο ενεργειακό ισοζύγιο ακόμα και το ίδιο
το δικαίωμα των κρατών να είναι ελεύθερο» ενώ
πρόσθεσε ότι η Ελλάδα, «ανταποκρίθηκε αμέσως
στο αίτημα της Ουκρανίας δείχνοντας έμπρακτη
αλληλεγγύη στον πάσχοντα ουκρανικό λαό από
την πρώτη στιγμή παρέχοντας παρείχε αμυντικό
υλικό, ιατρικές προμήθειες και σημαντική αν-
θρωπιστική βοήθεια. Στην παρούσα φάση, με την
ουκρανική κρίση σε εξέλιξη, η χώρα μας υποστη-
Φόρο τιμής στη μνήμη της Μαριέττας Γιαννάκου
Την εκλιπούσα βουλευ-
τή Μαριέττα Γιαννάκου,
που διετέλεσε αντιπρό-
εδρος της και επικε-
φαλής της ελληνικής
αντιπροσωπείας στην
Κοινοβουλευτική Συνέ-
λευση του ΝΑΤΟ, τίμη-
σε η Εαρινή συνάντηση
της Μόνιμης Επιτροπής
της.
Ο Πρόεδρος της Βου-
λής Κ. Τασούλας ανα- Ο Πρόεδρος της Κ.Σ. του
φέρθηκε στην πολιτική ΝΑΤΟ Gerald Connolly,
σταδιοδρομία της εκλι- προσφέρει μια ανθοδέσμη
στην αδερφή της Μαριέττας
πούσας που ξεκίνησε Γιαννάκου, Φανή
ως ευρωβουλευτής το
1984 και ολοκληρώθηκε ως αντιπρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του ΝΑΤΟ.
Όπως είπε ο κ. Τασούλας τα δύο αυτά αξιώματα στην αρχή και στο τέλος της πολιτικής
ζωής της «συμβολίζουν την προσήλωση όχι μόνο της ίδιας, αλλά και της χώρας μας στις
βασικές ευρωπαϊκές αξίες, πάνω στις οποίες οικοδομήσαμε τη μεταπολεμική μας ιστορία
και τη μεταπολεμική μας ευημερία και προοπτική».
Ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του ΝΑΤΟ, ομοσπονδιακός βουλευτής των
ΗΠΑ, Gerald Connolly αναφερόμενος στην πρόσφατη εκδημία της  Μαριέττας Γιαννάκου,
τονίσε μεταξύ άλλων: «Έχουμε ωφεληθεί από την πολιτική σκέψη και την εμπειρία της
Μαριέττας, στα ευρωπαϊκά θέματα, αλλά και την αίσθηση αφοσίωσης προς την διατλαντι-
κή σκέψη. Όταν λέμε ότι δεν θα την ξεχάσουμε αυτά δεν είναι κενά λόγια. Η μάχη για τις
δημοκρατικές αξίες στις δημοκρατικές κοινωνίες και θεσμούς, είναι μια μάχη στην οποία
αφιέρωσε τη ζωή της η Μαριέττα. Είναι μια μάχη που εξελίσσεται, όχι εικονικά αλλά κυρι-
ολεκτικά. Η δική της συμβολή στην ενίσχυση της δημοκρατικής πλευράς σε αυτή τη μάχη
είναι σημαντική. Θα μας λείψει το κουράγιο, η αποφασιστικότητα και η ευγένεια της».
Ο Σπήλιος Λιβανός, ο οποίος μετά την ομόφωνη εκλογή του διαδέχθηκε την Μαριέττα Γιαν-
νάκου στη θέση του Αντιπροέδρους της ευχαρίστησε «για την τιμή που μου έκαναν με να με
ορίσουν Αντιπρόεδρο στην ΚΣ ΝΑΤΟ, διαδεχόμενος, και αυτό αποτελεί μια δεύτερη τιμή για
μένα, τη Μαριέττα Γιαννάκου, την οποία τιμήσαμε και όλοι μαζί σήμερα στο Κοινοβούλιο».
ρίζει τη διατήρηση εκ μέρους της Συμμαχίας πλή- απάνθρωπης επιθετικότητας όσο και στην έμπρα-
ρους ετοιμότητας προκειμένου να συνδράμει στην κτη υποστήριξη της Ουκρανίας, λέγοντας χαρα-
προάσπιση του ευρωατλαντικού χώρου έναντι της κτηριστικά: «Η Ελλάδα από την πρώτη μέρα κατα-
ρωσικής απειλής». δίκασε σθεναρά τη ρωσική εισβολή και στηρίζει
Για τη Ρωσία, ανέφερε ότι «έχει το χαρακτήρα κύ- πλήρως με κάθε μέσο την κυριαρχία της Ουκρανίας,
ριας απειλής για τη Συμμαχία διευρύνοντας συνε- το δικαίωμα στην ελευθερία και την αυτοδιάθεση».
χώς τις πυρηνικές και συμβατικές στρατιωτικές Επιπλέον, αναφέρθηκε στις συγκεκριμένες ενέρ-
της δυνατότητες, προβαίνοντας σε υβριδικού γειες που έχει προβεί έως σήμερα η Ελλάδα,
τύπου επιθέσεις εναντίον συμμάχων χωρών, για όπως η απερίφραστη καταδίκη της αναγνώρι-
παράδειγμα, κυβερνοεπιθέσεις ή εκστρατείες σης από τη Ρωσία των “λαϊκών δημοκρατιών”
παραπληροφόρησης, γενικά δε υιοθετώντας μια Donetsk και Luhansk, η αποστολή αμυντικού και
επιθετική ρητορική». ανθρωπιστικού υλικού στην Ουκρανία, η απέλα-
Κατά την τοποθέτησή του στη Μόνιμη Επιτροπή ση 12 Ρώσων διπλωματών από τη χώρα μας, η
για το ζήτημα του πολέμου της Ρωσίας ο κ. Σπή- αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στην Οδησσό
λιος Λιβανός, ο οποίος εξελέγη στη θέση του Αντι- με επικεφαλής τον Υπ. Εξωτερικών κ. Νίκο Δέν-
προέδρου της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του δια και η δέσμευση του Πρωθυπουργού Κυριάκου
ΝΑΤΟ, τόνισε την ξεκάθαρη στάση της Ελλάδας Μητσοτάκη για ανοικοδόμηση του μαιευτηρίου
τόσο στην καταδίκη της ρωσικής παράνομης και της Μαριούπολης.
19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 47
 ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΉ ΔΙΠΛΩΜΑΤΊΑ

Από αριστερά, Δ. Καιρίδης, Πατρίκ Μεζονάβ, Ν. Κακλαμάνης, Θ. Παπαδόππουλος

Δείτε τη
συνεδρίαση

Η ουκρανική κρίση πρέπει να

ΕΔΩ:

λειτουργήσει ως συναγερμός για την ΕΕ

Για τις δράσεις της Γαλλικής Προεδρίας ενημερώθηκε η Επιτροπή
Ευρωπαϊκών Υποθέσεων
Η κρίση στην Ουκρανία θα πρέπει να λειτουργήσει ως «εγερτήριο σάλπισμα» για την ΕΕ, τόνισε ο πρέσβης της Γαλλικής Δημοκρατίας
στην Αθήνα, Πατρίκ Μεζονάβ και έκανε λόγο για την ανάγκη στρατηγικής αυτονομίας της ΕΕ αλλά και της «κάλυψης του χαμένου
χρόνου στον τομέα της Άμυνας». Την λήψη μέτρων από την ΕΕ για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης ζήτησαν οι βουλευτές στις
παρεμβάσεις τους.
ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΦΩΤΟΥΛΑ ΦΩΤΟ: ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ/ ΣΠΥΡΟΣ ΤΣΑΚΙΡΗΣ

Κ
ατά την ενημέρωση ο Γάλλος διπλωμάτης
αναφερόμενος στην Ουκρανική κρίση είπε
ότι αυτή «πρέπει να λειτουργήσει ως συ-
ναγερμός, ένα ξύπνημα για κάποια κράτη μέλη και
για την Ευρωπαϊκή Ένωση εν τω συνόλω». Ήρθε η
ώρα για τους Ευρωπαίους «να αποχωριστούν την
αφέλεια» είπε και τόνισε: «Η Ευρωπαϊκή Ένωση εί-
ναι ένας θεσμός που αφορά τον καιρό της ειρήνης.
Ήταν το αποτέλεσμα πολέμων στην ήπειρό μας,
ώστε να μην επαναληφθούν. Πιστέψαμε όμως ότι
οι αξίες μας όπως η προστασία των συνόρων και
ο σεβασμός στα δικαιώματα του ανθρώπου, ήταν
ζητήματα αυτονόητα, για να αποχωριστούμε το φά-
ντασμα του πολέμου σε ευρωπαϊκό έδαφος». «Ίσως
ήταν ένα ιστορικό σφάλμα, ιδιαίτερα σε συγκε-
κριμένα κράτη-μέλη, για τα οποία ο πόλεμος στην
Ουκρανία αποτελεί ένα σοκ της πραγματικότητας»
επισήμανε, προσθέτοντας ότι η ουκρανική κρίση
«μάς ευαισθητοποιεί ως προς την ανάγκη να καλύ-
Πατρίκ Μεζονάβ
ψουμε τον χαμένο χρόνο στον τομέα της άμυνας».

48 ΤΕΥΧΟΣ_041

Ο Π. Μεζονάβ ανέφερε ότι το ΝΑΤΟ είναι το πλαίσιο
της συλλογικής μας ασφάλειας, «και ταυτόχρονα θα
πρέπει να είμαστε ρεαλιστές και πραγματιστές και
να δούμε ποια είναι τα ίδια τα θεμέλια αυτής της
συλλογικής ασφάλειας. Να δούμε πώς εξελίσσεται
ο ρόλος των Ηνωμένων Πολιτειών και νομίζω ότι
δεν πρέπει να παίξουμε ανταγωνιστικά, μεταξύ της
Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ, αλλά θα πρέπει
να δούμε τη συμπληρωματικότητά μας».
Και πρόσθεσε: «Και θα υπάρξουν καταστάσεις όπου
το ΝΑΤΟ για λόγους που γνωρίζετε πάρα πολύ καλά
δεν θα μπορεί να λειτουργήσει λόγω ενός θέματος
που τίθεται ανάμεσα σε ορισμένους συμμάχους. Βλέ-
πετε, πολύ καλά σε τι αναφέρομαι και η Ευρωπαϊκή
Ένωση δίπλα στο ΝΑΤΟ, αλλά συμπληρωματικά το
ΝΑΤΟ θα πρέπει να αναλάβει τις δικές του ευθύ-
νες . Ευθύνες παντού, όπου η δική σας κυριαρχία
απειλείται, όπου η δική μας ευρωπαϊκή κυριαρχία
απειλείται».
Για την ουκρανική κρίση ανέφερε ότι εκτός από
μια ανθρωπιστική καταστροφή, «είναι ενδεχομέ-
νως μια διπλωματική αποτυχία». Δεν μπορέσαμε,
είπε, να αποτρέψουμε την έναρξη της σύγκρουσης
αυτής και υπογράμμισε: «Θα πρέπει να αναλάβουμε
τις ευθύνες για τη νέα αυτή δύσκολη γεωπολιτική
κατάσταση. Ίσως δεν εντοπίσαμε εγκαίρως την άνο-
δο αυτού του αυταρχικού καθεστώτος στη Ρωσία.
Ίσως κλείσαμε τα μάτια σε αυτή την άνοδο ισχύος
τής Ρωσίας, αν και η επέμβασή της στη Γεωργία στο
2008 αλλά και στη Συρία και τη Λιβύη θα έπρεπε να
είχαν οδηγήσει σε μια πιο ταχεία ευαισθητοποίηση
εκ μέρους των Ευρωπαίων».  Τελικά, όμως, τόνισε, η
ευρωπαϊκή αντίδραση ήταν «ομόφωνη καταδίκη, και
δεν ήταν κάτι το αυτονόητο».
Eκ μέρους της ΝΔ ο Δ. Βαρτζόπουλος στην παρέμ-
βασή του έθεσε το θέμα της απεξάρτησης της ΕΕ
από το ρωσικό φυσικό αέριο και την ανάγκη παρέμ-
βασης για την αντιμετώπιση της ενεργειακής ακρί-
βειας. Ζήτησε να υπάρξει παρέμβαση στο ευρω-
παϊκό σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών
ρύπων έτσι ώστε να εκπλειστηριάζονται περισσό-
τερα δικαιώματα και να πέσουν οι τιμές έστω και
προσωρινά για να αντιμετωπιστεί η παρούσα κρίση.
Ανέφερε ότι η Γαλλία ορθώς διατηρεί τους περισ-
σότερους, μετά τις ΗΠΑ, πυρηνικούς αντιδραστήρες
και ζήτησε να πληροφορηθεί εάν εξετάζεται η βι-
ώσιμη χρηματοδότησης της παραγωγής ηλεκτρικού
ρεύματος από πυρηνική ενέργεια.
Ο Θ. Παπαδόπουλος από τον ΣΥΡΙΖΑ υπογράμμισε
ότι η Γαλλική Προεδρία, ανελήφθη σε μια ιδιαίτερα
τραγική περίοδο για την ανθρωπότητα, μετά την
εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, κατάσταση
η οποία βάζει στο προσκήνιο τη μεγάλη συζήτηση
για την εμβάθυνση της ενωμένης Ευρώπης. «Εμείς
δίνουμε τεράστιο βάρος στα ζητήματα της υπερά-
σπισης των συνόρων μας, καθώς διαπιστώνουμε ότι
αυτά τα ζητήματα της κοινής άμυνας και της ασφά-
λειας δεν μπορεί να τα αφήσει η Ενωμένη Ευρώπη
στο ΝΑΤΟ», είπε και τόνισε ότι «είδαμε την ανεπάρ-
κεια του ΝΑΤΟ να προστατεύσει από την τουρκική
εισβολή στη βόρεια Κύπρο».
Από το Κίνημα Αλλαγής η Χ. Κεφαλίδου τόνισε ότι
μετά την εισβολή στην Ουκρανία «η βίαιη ενηλικίω-
ση της Ενωμένης Ευρώπης ήταν εντυπωσιακή και
για αυτό και θέλουμε να ελπίζουμε ότι η αδράνεια
και οι αμφιταλαντεύσεις της ανήκουν πλέον στο
παρελθόν». Παρατήρησε όμως ότι «αυτή τη στιγμή
η Ευρώπη αδυνατεί να βρει διπλωματική λύση σε
αυτό το θέμα και δίνουμε χώρο σε χώρες όπως εί-
ναι η Τουρκία, για να πάρει τέτοιες πρωτοβουλίες».
Έκανε δε αναφορά και στην Αμυντική Συμφωνία Ελ-
λάδος- Γαλλίας και ζήτησε να πληροφορηθεί κατά
πόσο είναι πιθανό «να δούμε Έλληνες στρατιώτες
και αξιωματικούς, εάν υπάρξει κάποιο θέμα στη μα-
κρινή περιοχή του Σαχέλ».
Επ΄αυτού ο Πρέσβης απάντησε ότι το Σαχέλ παραμέ-
νει μια περιοχή όπου αναπτύσσονται ορισμένα τρο-
μοκρατικά κινήματα και είναι πεδίο όπου η δική μας
Άποψη απο τη συνεδρίαση
συλλογική ασφάλεια πλήττεται και «ίσως μια μέρα,
θα υπάρχει θέση, ούτως ώστε, ελληνικές δυνάμεις
να παρέμβουν σε επιχειρησιακά πεδία».
Η Δ. Μανωλάκου από το ΚΚΕ αναφέρθηκε στην
τελευταία απόφαση του Συμβουλίου της Ευρωπα-
ϊκής Ένωσης για την απεξάρτηση ενέργειας από
τη Ρωσία αλλά τόνισε με βάση αυτήν αυξήθηκε η
εξάρτηση από τις ΗΠΑ. «Συνεπώς, την Ευρωπαϊκή
Ένωση δεν την απαλλάσσει από την εξάρτηση, ούτε
τα κράτη μέλη, που θα μπορούσαν να χρησιμοποιή-
σουν και εγχώριες πηγές, ώστε ο κάθε λαός να έχει
επάρκεια και προσιτές τιμές» τόνισε και υπενθύμισε
ότι «στην Ελλάδα έχουμε τέτοιες δυνατότητες, από
αξιοποίηση γεωθερμίας, υδροηλεκτρικών, αλλά κυ-
ρίως του λιγνίτη».
Από την Ελληνική Λύση ο Β. Βιλιάρδος αναφερόμε-
νος στην ενεργειακή κρίση είπε ότι «εμείς στηρίζου-
με τις πρωτοβουλίες της Ισπανίας και της Πορτο-
γαλίας για τον περιορισμό του κόστους ενέργειας
με παρεμβάσεις στην ανώτατη τιμή του φυσικού
αερίου». Εκτός αυτού, είπε, υπάρχει επιτακτική
ανάγκη αύξησης της παραγωγής στον πρωτογενή
τομέα, για να αντιμετωπιστεί τυχόν επισιτιστική
κρίση και τόνισε ότι υπάρχει ανάγκη τόνωσης των
νοικοκυριών».
Από το ΜεΡΑ25 Α η Σ. Σακοράφα αναφερόμενη στα
όσα είπε ο Πρέσβης για την ανάγκη οικοδόμησης
μαζί με το ΝΑΤΟ μιας νέας τάξης ασφάλειας
υπενθύμισε ότι «ένα κράτος μέλος του ΝΑΤΟ-
στην προκειμένη περίπτωση η Γαλλία- πούλησε
πανάκριβα οπλικά συστήματα σε ένα άλλο κράτος
μέλος του ΝΑΤΟ, στην προκειμένη περίπτωση στην
Ελλάδα, λόγω της απειλής που αντιμετωπίζει από
ένα άλλο τρίτο μέλος κράτος του ΝΑΤΟ και αυτό το
κράτος είναι η Τουρκία». Εκτίμησε δε ότι η Γαλλία
στην κρίση της Ουκρανίας «δεν ανταποκρίθηκε στις
ευθύνες της ιδιαίτερης παγκόσμιας θέσης της και
περιορίστηκε στο να σύρεται πίσω από τις ΗΠΑ και
το ΝΑΤΟ».
19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 49
ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΉ ΔΙΠΛΩΜΑΤΊΑ

Ο κ. Τασούλας και τα μέλη της αντιπροσωπείας της

Γερουσίας του Καναδά σε αναμνηστική φωτογραφία

Συνάντηση του Προέδρου της Βουλής με

τον Πρόεδρο της Γερουσίας του Καναδά
Κ. Τασουλας:0ι αρχές της ελευθερίας
και της εδαφικής ακεραιότητας θα επικρατήσουν
G. J. Furey: Τιμή για μας να αντιμετωπίσουμε
τις προκλήσεις με συνεργασία 
Τον Πρόεδρο της Γερουσίας του Καναδά G. J. Furey υποδέχθηκε την
περασμένη Τετάρτη στο γραφείο του ο Πρόεδρος της Βουλής Κ.
Τασούλας. Οι δύο άνδρες συζήτησαν τις προκλήσεις που δημιούργησε ο
πόλεμος στην Ουκρανία αλλά και για το βάθος που διέπει παραδοσιακά
τις ελληνοκαναδικές σχέσεις.
ΦΩΤΟ: ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ / ΑΛΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ

«Μ
ε τον Καναδά αντιμετωπίζουμε
τις ίδιες προκλήσεις και μέσα
σε αυτή την τεράστια κρίση που
περνάμε, πιστεύουμε πως οι αρχές και οι αξίες
της ελευθερίας και της εδαφικής ακεραιότη-
τας, παρά τη βαρβαρότητα, τελικώς θα επικρα-
τήσουν». Αυτό δήλωσε ο Πρόεδρος της Βου-
λής των Ελλήνων, κ. Κωνσταντίνος Τασούλας,
υποδεχόμενος στο Κοινοβούλιο τον Πρόεδρο
της Γερουσίας του Καναδά, κ. George J. Furey,
ο οποίος πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη στη
χώρα μας, μετά από πρόσκληση
του κ. Τασούλα.
Όπως τόνισε ο Πρόεδρος της
Βουλής, «η Ελλάδα κι ο Καναδάς
ουδέποτε χωρίστηκαν. Πάντα Ο Κ. Τασούλας προσφέρει στον Πρόεδρο της Γερουσίας του Καναδά
το χρυσό μετάλλιο της Βουλής με τη μορφή της Θεάς Αθηνάς
πήγαιναν μαζί. Και στους δύο
Παγκόσμιους Πολέμους. Ακόμη
και στην Κορέα, την περίοδο της νευτικές επιχειρήσεις του Οργανισμού Ηνωμέ-
έξαρσης του Ψυχρού Πολέμου, ενώ στην Κύπρο νων Εθνών». Συμπλήρωσε πως «υπάρχουν πάνω
έχουν υπηρετήσει πάνω από 20.000 Καναδοί από 350.000 Έλληνες που ζουν και προκόβουν
στρατιώτες από το 1964 έως το 1993, στις ειρη- στον Καναδά, άξιοι πολίτες αυτής της τεράστιας

50 ΤΕΥΧΟΣ_041
 Ο κ. Τασούλας συζητά με τα μέλη της
αντιπροσωπείας της Γερουσίας του Καναδά

Ο Πρόεδρος της Γερουσίας του Καναδά George J.

Furey κατά την ξενάγησή του στην Έκθεση της Βουλής
τωπίσουμε σε συνεργασία με την
Ελλάδα».
χώρας». Αναφέρθηκε στη συμπλήρωση 80
Όπως είπε στη συνέχεια ο Πρόεδρος χρόνων διπλωματικών σχέσεων
της Βουλής «σε όλα τα θέματα γενι- Ελλάδας-Καναδά, εκφράζοντας
κώς που έχουν να κάνουν με εθνική την επιθυμία για ακόμη μεγαλύτε-
κυριαρχία, με διεθνές δίκαιο με εδα- ρη ανάπτυξη της  συνεργασίας των
φική ακεραιότητα, η Ελλάδα και ο δύο χωρών, τόσο σε επίπεδο λαών
Καναδάς συμμερίζονται παρόμοιες Ο Πρόεδρος της Βουλής και ο όσο και σε επίπεδο διοικήσεων.
απόψεις. Πρόεδρος της Γερουσίας του Στη συνάντηση παρέστησαν επίσης
Το πολιτικό σύστημα του Καναδά Καναδά με τους Γερουσιαστές ο Πρόεδρος της Κοινοβουλευτι-
που τον συνόδευσαν
είναι λίγο διαφορετικό από το δικό κής Ομάδας Φιλίας Ελλάδας-Κα-
μας, υπάρχουν δύο Βουλές, η Γε- ναδά, κ. Σταύρος Κελέτσης, ο Γενι-
ρουσία έχει ένα σημαντικό ρόλο και κός και ο Ειδικός Γραμματέας της
προσωπικότητες όπως ο Πρόεδρός Βουλής κ.κ. Γεώργιος Μυλωνάκης
της και οι συνεργάτες του και οι και Βασίλειος Μπαγιώκος, καθώς
συνάδελφοι Γερουσιαστές συμβάλ- και ο Διπλωματικός Σύμβουλος της
λουν στην αναβάθμιση της πολιτικής Βουλής, Πρέσβης κ. Κωνσταντίνος
ζωής του Καναδά». Οικονομίδης.
Τον κ. Furey συνοδεύουν στην
Ο κ. Τασούλας αναφέρθηκε στην ομι- επίσημη επίσκεψη στη χώρα μας
λία του Πρωθυπουργού του Καναδά, οι Γερουσιαστές κ.κ. Raymonde
κ. Τζάστιν Τριντό, στο Ευρωπαϊκό Saint-Germain, Leo Housakos, Tony
Από αριστερά: George J. Furey,
Κοινοβούλιο, στην οποία «καταδίκα- Κωνσταντίνος Τασούλας, Σταύρος Loffreda.
σε τη βάρβαρη και απρόκλητη ρωσι- Κελέτσης, Γεώργιος Μυλωνάκης και Στο τέλος της συνάντησης ο Πρό-
κή εισβολή στην Ουκρανία και υπήρ- Βασίλειος Μπαγιώκος εδρος της Βουλής των Ελλήνων
ξε ένας από τους ηγέτες του δυτικού προσέφερε στον Πρόεδρο της
κόσμου που εκδήλωσαν την αμέριστη συμπαρά- αχαρακτήριστά: «θέλω να σας πω πόσο μας τί- Γερουσίας του Καναδά το χρυσό μετάλλιο της
στασή τους στον δοκιμαζόμενο ουκρανικό λαό», μησε και μας συγκίνησε το γεγονός πως είδαμε Βουλής με τη μορφή της Θεάς Αθηνάς, σε σφρα-
υπογραμμίζοντας πως «θα μπορούσε κανείς να όλοι μας την καναδική σημαία να κυματίζει στην γίδα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, μαζί
προσυπογράψει κάθε λέξη, κάθε παράγραφο της πρόσοψη του ελληνικού Κοινοβουλίου». με συνοδευτικό τιμητικό πάπυρο.
ομιλίας του». Στη συνέχεια ο κ. Furey συμφώνησε με τον κ. Τα- Στη συνέχεια ο Πρόεδρος της Γερουσίας του
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος της Γερουσί- σούλα ως προς τη σοβαρότητα των προκλήσεων Καναδά ξεναγήθηκε στο κτίριο του Κοινοβουλί-
ας του Καναδά, δήλωσε συγκινημένος από το που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε με αφορμή ου καθώς και στην Έκθεση «Αντικρίζοντας την
γεγονός πως η καναδική σημαία κυματίζει στην τον πόλεμο στην Ουκρανία, επισημαίνοντας πως Ελευθερία! Στη Βουλή των Ελλήνων, δύο αιώνες
πρόσοψη του ελληνικού Κοινοβουλίου, λέγοντας «είναι τιμή για μας να μπορούμε να τις αντιμε- μετά».

19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 51
ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΉ ΔΙΠΛΩΜΑΤΊΑ

Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης

Παρεμβάσεις της ελληνικής αντιπροσωπείας σε επίπεδο Ολομέλειας
Οι εργασίες της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης, σε επίπεδο Ολομέλειας, πραγματοποιήθηκαν στο Στρασβούργο στις 7-9 Απριλίου.
Η ελληνική αντιπροσωπεία, αποτελούμενη από τους κ.κ. Δημήτρη Καιρίδη, Γιάννη Κεφαλογιάννη και Γιάννη Μπουρνού, συμμετείχε ενεργά,
λαμβάνοντας το λόγο σε διάφορες θεματικές ενότητες.

Σ
την τοποθέτησή του για το θέμα της μετανά-
στευσης στην Ολομέλεια της Διάσκεψης, ο κ.
Καιρίδης σημείωσε πως οι προτάσεις που κα-
τατέθηκαν είναι υψηλής ποιότητας, ιδιαίτερα  φιλό-
δοξες και με πρακτικό προσανατολισμό, επιτυγχάνο-
ντας απόλυτη συναίνεση στη συνιστώσα των εθνικών
κοινοβουλίων. Ανακεφαλαιώνοντας τις προτάσεις, ο
κ. Καιριδης υπογράμμισε τα εξής: α. η μετανάστευση
είναι ένα φαινόμενο που δεν μπορεί να καταργηθεί
και θα πρέπει να τύχει καλύτερης διαχείρισης β. στη
διαχείριση της μετανάστευσης παρατηρείται μεγάλη  σης, τα οποία επεξεργάστηκε η ομάδα εργασίας  όπου
κατάτμηση αρμοδιοτήτων κι ως εκ τούτου χρειάζε-
ται καλύτερος συντονισμό σε εθνικό και ευρωπαϊκό
επίπεδο, περισσότερη διαφάνεια, σαφήνεια, λογοδο-
σία και οικονομικούς πόρους,  γ. χρειάζεται αποτελε-
σματικότερη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων και
προστασία από υβριδικές επιθέσεις όπως αυτές που
δέχθηκε η Ε.Ε. προσφάτως από τη Λευκορωσία και το
2020 από  την Τουρκία.
Ο κ. Καιρίδης κατά την παρέμβασή του στη θεματική
ενότητα για τις αξίες και τα δικαιώματα, το κράτος
δικαίου και την ασφάλεια, τόνισε ότι ο πόλεμος στην
Ουκρανία μας υπενθύμισε ότι βρισκόμαστε σε κατε-
πείγουσα και εμπόλεμη κατάσταση με τα αυταρχικά
καθεστώτα, καθώς και ότι η δημοκρατία στην Ευρώ-
πη βάλλεται και βρίσκεται σε κίνδυνο.
Ο κ. Κεφαλογιάννης, κατά την τοποθέτησή του στην
Ολομέλεια για τα ζητήματα της ψηφιακής μετάβα-
σης, υποστήριξε ότι η Διάσκεψη θα πρέπει να ολοκλη-
ρωθεί καταλήγοντας σε συγκεκριμένα και μετρήσιμα  έδαφός τους, νομίμως να κάνουν δωρεές χρημάτων
συμπεράσματα και αποτελέσματα, που θα ευθυγραμ-
μίζονται με τις απόψεις των πολιτών, όπως αυτές
εκφράστηκαν στις συζητήσεις τους σε εθνικό και ευ-
ρωπαϊκό επίπεδο κατά τη διάρκεια της διασκέψεως.
Ειδικότερα για τα ζητήματα της ψηφιακής μετάβα-
είναι μέλος, εστίασε σε τρία ζητήματα, που θα πρέ-
πει να συμπεριληφθούν στα συμπεράσματα. Πρώτον,
η οικονομική ενίσχυση των νησιωτικών περιοχών,
ούτως ώστε να μην μείνουν πίσω στα ζητήματα της
ψηφιοποίησης. Δεύτερον, η πλήρης υποστήριξη των
μικρομεσαίων επιχειρήσεων, οι οποίες αποτελούν
τη ραχοκοκαλιά της ευρωπαϊκής οικονομίας και θα
πρέπει να πρωταγωνιστήσουν στα ζητήματα της ψη-
φιακής τεχνολογίας και της ενσωμάτωσης τους στην
παραγωγική διαδικασία.
Ο κ. Μπουρνούς, κατά την τοποθέτησή του στην Ολο-
μέλεια για τα ζητήματα της μετανάστευσης, υποστή-
ριξε, μεταξύ άλλων, ότι η ευρωπαϊκή ηγεσία απέτυχε
να επιβάλει κοινή αντιμετώπιση στη διαχείριση των
προσφυγικών ροών. Αναφερόμενος στο νέο σύμφωνο
μετανάστευσης  και ασύλου, το οποίο βρίσκεται υπό
διαπραγμάτευση,  τόνισε ότι δίνεται η δυνατότητα
στα κράτη μέλη, που δεν επιθυμούν πρόσφυγες στο
στις χώρες πρώτης γραμμής. Επιπλέον πακτωλός
χρημάτων δίνεται και για την κατασκευή γιγάντιων
δομών φιλοξενίας στα νησιά του ανατολικού Αιγαί-
ου. Ακόμη υπογράμμισε ότι, λόγω του πολέμου στην
Ουκρανία, η  Ευρώπη δέχεται νέα προσφυγικά κύματα
και εξέφρασε την ελπίδα του ότι  κυβερνήσεις κρα-
τών, όπως η Πολωνία, θα αλλάξουν ρότα ως προς
το προσφυγικό, καθώς τώρα πλήττονται ευθέως οι
ίδιες λόγω του πολέμου. Κατέληξε υπογραμμίζοντας
ότι η Ευρώπη, στο σύνολό της, θα πρέπει να εφαρμό-
σει την υποχρεωτική αλληλεγγύη στη μεταναστευτι-
κή πολιτική της.
Στην παρέμβασή του για την ενότητα της ευρωπαϊ-
κής δημοκρατίας στην Ολομέλεια, ο κ. Μπουρνούς
δήλωσε την στήριξή του στις τροπολογίες της
Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Συνδικάτων, που
προωθούν μια ευρωπαϊκή δημοκρατία χωρίς απο-
κλεισμούς, που ενδυναμώνει τους εργαζόμενους,
προωθεί την ισότητα και επεκτείνει τη δημοκρατία
στον χώρο εργασίας.

52 ΤΕΥΧΟΣ_041
Συνάντηση του Προέδρου της Κοινοβουλευτικής Ομάδας Φιλίας Ελλάδας – Γεωργίας
με τον Πρέσβη της Γεωργίας στην Αθήνα
Με αφορμή τη συμπλήρωση 30 ετών εγκαθιδρύ-
σεως διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Ελλάδας
και Γεωργίας, πραγματοποιήθηκε στις 13 Απρι-
λίου στη Βουλή των Ελλήνων,  επετειακή συνά-
ντηση μεταξύ του  Προέδρου της ΚΟΦ Ελλάδας
– Γεωργίας κ. Δημήτρη Κούβελα και του Πρέσβη 
της Γεωργίας στην Αθήνα, κ. David Dondua.

ΦΩΤΟ: ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ / ΑΛΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ

Στην συνάντηση  o κ. Κούβελας αναφέρθηκε στις
μακροχρόνιες σχέσεις των δύο χωρών, οι οποίες
είναι βασισμένες σε ισχυρούς δεσμούς ιστορίας,
φιλίας και αμοιβαίου σεβασμού. Πάνω σε αυτή
τη βάση, ανέφερε, συνεχίζουμε μια εποικοδο-
μητική συνεργασία, ενώ ταυτόχρονα ενισχύουμε
τον διμερή διάλογο. Επίσης, τονίστηκε ότι η ελ-
ληνική κοινότητα στη Γεωργία και η γεωργιανή
διασπορά στην Ελλάδα, μακράν η μεγαλύτερη
στην Ευρώπη, παίζουν σημαντικό ρόλο προς την
κατεύθυνση αυτή. Τέλος ο Έλληνας βουλευτής
επισήμανε ότι η Ελλάδα θα στηρίξει  την εμβά-
θυνση των σχέσεων Ε.Ε. – Γεωργίας.
Ο Πρέσβης της Γεωργίας, κ. David Dondua,  εξέ-
φρασε την ευγνωμοσύνη του για την συμπαρά- περαιτέρω συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση στην Ε.Ε.
σταση της ελληνικής πλευράς όσον αφορά στις αποδεικνύεται έμπρακτα με την υπογραφή μνη- Παράλληλα, εκφράσθηκε η αμοιβαία επιθυμία
προσπάθειες ένταξης της χώρας του στο ΝΑΤΟ μονίου συνεργασίας, μεταξύ  της Γεωργίας της για αύξηση των ανταλλαγών επισκέψεων τόσο
και στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Δήλωσε δε, ότι Ουκρανίας και της Μολδαβίας με σκοπό να προ- σε διπλωματικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο πο-
η ισχυρή πολιτική  βούληση της Γεωργίας  για ωθήσουν τους κοινούς στόχους ένταξης  τους λιτιστικών δράσεων.

Συνάντηση του Προέδρου της Βουλής με ομογενείς από την Ουκρανία

Με τον Πρόεδρο της Βουλής, κ. Κωνσταντίνο Τασούλα,

συναντήθηκαν στις 8 Απριλίου 2002, η πρόεδρος της
Ομοσπονδίας Ελληνικών Συλλόγων της Ουκρανίας, Αλε-
ξάνδρα Προτσένκο και η πρόεδρος της Ελληνικής Κοινό-
τητας Μαριούπολης, Νάντια Τσαπνή.
Οι δύο ομογενείς συζήτησαν με τον κ. Τασούλα τις τε-
λευταίες εξελίξεις σε σχέση με τα θέματα των Ελλήνων
της Ουκρανίας.
Τις κ. Προτσένκο και Τσαπνή, υποδέχτηκε στη Βουλή, ο
πρόεδρος της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Ελληνισμού
της Διασποράς της Βουλής, βουλευτής, κ. Σάββας Ανα-
στασιάδης.
Στη συνάντηση, στην οποία παρέστη και ο Γενικός Γραμ-
ματέας της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ορθοδοξί-
ας, βουλευτής, κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος, συζητήθηκαν
τα κρίσιμα ζητήματα που αντιμετωπίζει λόγω του πολέ-
μου ο ελληνισμός στην Ουκρανία και ιδιαίτερα στη μαρτυ-
ρική περιοχή της Μαριούπολης, με τα 25 ελληνικά χωριά.
Οι δύο εκπρόσωποι της ελληνικής ομογένειας στην Ου-
κρανία παρακολούθησαν την ομιλία του Ουκρανού προέ-
δρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι προς το ελληνικό Κοινοβού-
λιο. Ακολούθως συναντήθηκαν

19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 53
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

1821, ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ,

μέσα από τις εφημερίδες της Παλιγγενεσίας
Παρουσίαση του βιβλίου του βουλευτή Κωνσταντίνου Γκιουλέκα
από τον Πρόεδρο της Βουλής Κωνσταντίνο Τασούλα
«Το χρονικό της Επανάστασης, από το 1821 έως το 1831, όπως αποτυπώνεται στις εφημερίδες που εξέδωσαν οι ίδιοι οι αγωνιστές,
είναι ένα διάστημα που καταλαβαίνοντάς το ακόμη καλύτερα, μέσα από τη δημοσιογραφική έρευνα, δυναμώνει την πίστη μας για την
πατρίδα, για τον εαυτό μας, για το σήμερα, αλλά και για το αύριο» επεσήμανε ο Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, κ. Κωνσταντίνος
Τασούλας, κατά την παρουσίαση του νέου βιβλίου του Προέδρου της Διαρκούς Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών
Υποθέσεων της Βουλής, κ. Κωνσταντίνου Γκιουλέκα, με τίτλο «1821, ΤΟ   ΧΡΟΝΙΚΟ   ΤΗΣ    ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ, μέσα από τις εφημερίδες
της Παλιγγενεσίας. ΣΤΗΝ ΦΩΤΙΑ, ΜΕ ΑΙΜΑ ΚΑΙ ΜΕΛΑΝΙ. 1821-1831, από τον ξεσηκωμό ως την δημιουργία του Ελληνικού Κράτους». Η
παρουσίαση του βιβλίου έγινε την Τρίτη 5 Απριλίου στο αμφιθέατρο του Πολεμικού Μουσείου.
ΦΩΤΟ: ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ / ΑΛΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας του
Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων:
«Αυτή η αποτύπωση μέσα από τον ελληνικό συνολικά
Τύπο των επαναστατικών γεγονότων και τον ξένο
-όχι συνολικά αλλά απολύτως ενδεικτικά- Τύπο, είναι
μια επιβεβαίωση του πόσο ενδιαφέρον, χρήσιμο και
ζωντανό μπορεί να είναι το δημοσιογραφικό υλικό
στην αποτύπωση ιστορικών γεγονότων, δεδομένου
ότι πάντα όταν ζεις σε ένα γεγονός ακόμη και
τέτοιων διαστάσεων δεν συλλαμβάνεις στην
πλήρη του έκταση και στην πλήρη του διάσταση την
ιστορικότητα των γεγονότων.
»Με εξαίρεση τον Θουκυδίδη, σπάνια σύγχρονος
μπόρεσε να αντιληφθεί και να αποτυπώσει τη
βαρύτητα της ιστορικής σημασίας των γεγονότων
που βιώνει. Και βεβαίως η εφημεριδογραφία δεν
αποτελεί ιστοριογραφία, γιατί η ιστορία θέλει και
μια χρονική απόσταση ώστε να κατασταλάξουν
και να καταλαγιάσουν τόσο οι απεικονίσεις των
γεγονότων όσο και τα συναισθήματά μας για τα
γεγονότα.
Η δημοσιογραφία όμως αποτελεί ένα πρώτης
τάξεως υλικό για να κατανοήσουμε το πώς οι
σύγχρονοι συνέλαβαν και προσλάμβαναν τα
γεγονότα. Ένα παράδειγμα αυτής της ικανότητας
των σύγχρονων δημοσιογράφων, των συγχρόνων
της επαναστάσεως και της εποχής αποτυπώνεται
στην εφημερίδα «Ελληνική Σάλπιξ» της Καλαμάτας,
η οποία την 1η Αυγούστου του 1821 έγραψε
μία διακήρυξη για τα γεγονότα που ξεκίνησαν
λίγους μήνες πρωτύτερα. Επίσης, προβαίνει και
σε συστάσεις υψηλής πολιτικής αξίας οι οποίες
είχαν να κάνουν με το πώς έπρεπε οι Έλληνες να
χειριστούν-όχι τους δυνάστες τους Οθωμανούς
αλλά- τους ευρωπαίους από τους οποίους
προσδοκούσαν συμπαράσταση.
»Γράφει λοιπόν η «Ελληνική Σάλπιξ» την 1η
Αυγούστου του 1821:
‘‘Χρωστούν ομοίως άπαντες να αποδίδωσιν το
οφειλόμενο σέβας εις τας ευρωπαϊκάς διοικήσεις
και κανείς να μην πειράξει στο παραμικρό, ούτε εις
την γην ούτε εις την θάλασσαν, άνθρωπον ή πράγμα
ευρωπαϊκής διοικήσεως ή άλλου τινός έθνους
ουδέτερου εις τον παρόντα πόλεμον’’.
»Εάν αυτό δεν είναι μία ένδειξη υψηλής
πολιτικότητας τότε τι είναι; Διατρέχοντας στις
σελίδες των έργων του κυρίου Γκιουλέκα, βλέπει
κανείς ότι την περίοδο εκείνη οι επαναστάτες δεν
είχαν μόνο να επιδείξουν άφταστο και αδάμαστο
ηρωισμό αλλά και πολιτική ικανότητα, καθώς ήδη
από το πρώτο τους σύνταγμα έως άλλα κείμενα
διατύπωναν προς την Ευρώπη ότι δεν συνιστούν
κίνδυνο για το ευρωπαϊκό στάτους κβο (status quo),
αλλά ότι θέλουν αυτό που κάθε ευρωπαϊκός λαός
απολαμβάνει: να απολαύσουν δηλαδή, την ιδιοκτησία,
την τιμή και την ελευθερία τους. Δικαιώματα τα
οποία δεν ταίριαζαν με ανθρώπους οι οποίοι είχαν
σκοπό να ανατρέψουν το ισχυρό στάτους κβο (status
quo) το οποίο είχε καθιερωθεί από το συνέδριο της
Βιέννης- στο οποίο ο αυτοκράτορας της Αυστρίας

54 ΤΕΥΧΟΣ_041

για να επιτύχει είχε διαθέσει 30 εκατομμύρια
φιορίνια.
»Οι επαναστάτες είχαν λοιπόν, άφθαστη
πολιτικότητα η οποία προκύπτει και από τα κείμενα
του Τύπου της εποχής. Βλέπουμε, ότι όλη αυτή η
προσπάθεια- η οποία τελικά εστέφθη από επιτυχία
και οδήγησε στην ίδρυση του ελληνικού κράτους
το οποίο σιγά σιγά μεγάλωνε μέχρι το ορόσημο
στον επόμενο αιώνα της ενσωμάτωσης των
Δωδεκανήσων- ήταν ένας απίστευτος συνδυασμός
τόσο επιτυχημένων και ακούραστων πολεμικών
προσπαθειών όσο και πολιτικών προσπαθειών οι
οποίες είχαν τότε εντάξει τη χώρα στη λεγόμενη
σωστή πλευρά της ιστορίας.
»Χάρη σε αυτή την ένταξή τους στη σωστή πλευρά
της ιστορίας, κατάφεραν, ταυτιζόμενοι με τα
συμφέροντα κυρίως της Μεγάλης Βρετανίας, να
πείσουν τις μεγάλες δυνάμεις ότι ο μόνος τρόπος για
να λυθεί το ζήτημα της ελληνικής επαναστάσεως
και να ειρηνεύσει, η Ανατολική Μεσόγειος ώστε
το εμπόριο τους να διεξάγεται ομαλά, ήταν διά της
πλήρους αναγνωρίσεως και όχι δια της αυτονομίας
της Ελλάδος, όπως και επετεύχθη.
»Όλη αυτή η ταυτόχρονη πολιτική και διπλωματική
προσπάθεια αναδύεται μέσα από τις εφημερίδες
της εποχής και μπορεί να παρακολουθήσει ο
αναγνώστης με επάρκεια, αλλά με τους όρους της
επικαιρότητας, με τους όρους της απεικονίσεως
της συγκυρίας και όχι της ιστορίας που είναι
μεταγενέστερη καταγραφή και επίδοση του πώς
αντιλαμβανόταν ο Τύπος της εποχής τα γεγονότα
και τον αντίκτυπό τους τόσο στο πολιτικό όσο στο
στρατιωτικό πεδίο.
»Η ελληνική επανάσταση εικαστικά ξεκινάει με
την πυρπόληση της τουρκικής ναυαρχίδας από
τον Κανάρη. Είναι η πρώτη εθνική ανατριχίλα που
νιώσαμε όλοι, βλέποντας στα σχολικά μας βιβλία
στη ζωγραφιά του Νικηφόρου Λύτρα τον Κανάρη
και τους συντρόφους
του μέσα σε μια βάρκα
να απομακρύνονται
από την καιόμενη
τουρκική ναυαρχίδα
το καλοκαίρι του
‘22 στα ανοιχτά της
Χίου. Μια τεράστια
επιτυχία, η οποία
έγινε και στον απόηχο
της καταστροφής
του νησιού από τις
οθωμανικές ορδές.
Η λήξη αυτής της
ένδοξης περιπέτειας,
πάλι εικαστικά, μας πάει πολύ μετά και απεικονίζεται
από έναν Κερκυραίο ζωγράφο, τον Λυκούργο
Κογεβίνα, στο έργο του με τίτλο ‘‘Το θωρηκτό
Αβέρωφ καταπλέει στην Κωνσταντινούπολη’’.
»Είμαστε στον Νοέμβριο του 1918, έχει υπογραφεί
η συμφωνία του Μούδρου, έχει λήξει ο πρώτος
παγκόσμιος πόλεμος και το θωρηκτό «Αβέρωφ»
που μαζί με το θωρηκτό «Κιλκίς» βρίσκονται
στον Κεράτιο κόλπο μπροστά από το ανάκτορο
του Ντολμά Μπαχτσέ, που η κατασκευή του
κόστισε 35 τόνους χρυσού, και φανταστείτε
εκείνη την εποχή το πώς αισθάνονταν οι Έλληνες
της Κωνσταντινουπόλεως και της Ελλάδος,
βλέποντας αυτό το πλοίο που συμβόλιζε όλους
τους εθνικούς πόθους να βρίσκεται αντίκρυ προς
την Αγιά Σοφιά.
‘‘Το ξέραμε πως ήταν ωραία τα νησιά. Κάπου εδώ
τριγύρω που ψηλαφούμε. Λίγο πιο χαμηλά, λίγο
πιο ψηλά, ένα ελάχιστο διάστημα’’ έγραψε λίγο
αργότερα Σεφέρης.
Αυτό το ελάχιστο διάστημα δεν πραγματώθηκε και
οδηγηθήκαμε στη γνωστή σε όλους μας μικρασιατική
καταστροφή, η οποία αντικατέστησε τη μεγάλη
ιδέα από εδαφική, σε ιδέα προκοπής, ανάτασης,
νοικοκυροσύνης, ευημερίας και μετατροπής της
χώρας σε ένα ευημερούν ευρωπαϊκό κράτος.
»Οι ρίζες όλης αυτής της υπέρτατης προσπάθειας,
που την απεικόνισε ο Κογεβίνας με τόσο συγκινητικό
τρόπο, οι ρίζες της μετατροπής αυτής της ιδέας σε
ιδέα προκοπής, προόδου και ευημερίας, βρίσκονται
στα 11 χρόνια που περιγράφει ο Κώστας Γκιουλέκας
το βιβλίο του μέσω της ειδησεογραφίας της εποχής.
Αυτές οι ρίζες μας γίνονται γνωστές, μας γίνονται
αρεστές, μας προκαλούν συγκίνηση, δέος και
καταλαβαίνουμε πως
ένας λαός και μια χώρα
που ξεκίνησε τόσο
δύσκολα και κατάφερε
τόσα πολλά- κυρίως
αν αναλογιστούμε τι
είχαμε περάσει- ώστε
να καταλήγουμε στο
συμπέρασμα ότι παρά
τις σύγχρονες δυσκολίες
τελικά και πάλι θα τα
καταφέρουμε.
‘‘Εν μέρει, λοιπόν, να
εξακριβώσω μια εποχή
εν μέρει και την ώρα να
περάσω’’, καμάρωσα μια
πυκνή, πολυσήμαντη,
πολύτιμη εργασία ενός
συναδέλφου με τον
οποίο συμβαδίζουμε στα
βουλευτικά έδρανα από
το 2000 αδιάκοπα, που
εκπροσωπεί τη Θεσσα-
λονίκη επάξια, αλλά και που συγκινεί πάντα με τις
ιστορικές του αναζητήσεις.
»Αυτό το διάστημα των 11 ετών που μας παρουσίασε
ο Κώστας Γκιουλέκας μέσα από την αμεσότητα της
δημοσιογραφικής έρευνας είναι ένα διάστημα που
καταλαβαίνοντάς το ακόμη καλύτερα, δυναμώνει
η πίστη για την πατρίδα μας, τον εαυτό μας, το
σήμερα αλλά και για το αύριο. Για όλα αυτά, κύριε
συνάδελφε, σας ευχαριστούμε θερμά».
Το βιβλίο παρουσίασαν επίσης, ο Υπουργός
Εξωτερικών, κ. Νίκος Δένδιας, ο Υπουργός Εθνικής
Άμυνας, κ. Νίκος Παναγιωτόπουλος και ο καθηγητής
της Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας, κ. Αθανάσιος
Χρήστου. Το βιβλίο προλόγισαν οι πανεπιστημιακοί
καθηγητές, κ.κ. Ιάκωβος Μιχαηλίδης και Ιωάννης
Λεοντιάδης.
Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν ο Μακαριότατος
Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος
Ιερώνυμος, ο πρώην πρωθυπουργός, κ. Κώστας
Καραμανλής, υπουργοί, βουλευτές, εκπρόσωποι των
Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας,
εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης,
πανεπιστημιακοί και πλήθος κόσμου.
19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 55
ΑΦΙΕΡΩΜΑ - Γ. ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗΣ

Γεώργιος Καραϊσκάκης:
O κανένας που έγινε ο Ένας
ΤΟΥ ΔΗΜΉΤΡΗ ΒΛΑΧΟΠΆΝΟΥ, ΦΙΛΌΛΟΓΟΥ – ΣΥΓΓΡΑΦΈΑ

Δείτε τα βίντεο
του συνεδρίου για
τον Γ. Καραϊσκάκη

1η Ημέρα

2η Ημέρα

2η Ημέρα -
Απογευματινή
Συνεδρία

3η Ημέρα - `Α μέρος

3η Ημέρα - `Β μέρος

3η Ημέρα -
Απογευματινή
Συνεδρία

Το υπόγειο κελί της Μονής Κοίμησης Θεοτόκου Η ομιλία του

Σκουληκαριάς Άρτας που γεννήθηκε ο Γ. Καραϊσκάκης. Δημήτρη Αγγελή
ΦΩΤΟ: Δ. Βλαχοπάνος

Κι εσύ καβάλα στον αχό και στ’ αγεριού τη χαίτη

σφίγγεις την πάλα τ’ αρχηγού και τ’ άρματα του ηγέτη

Στη Σκουληκαριά
και στο Μαυρομάτι
Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης γεννήθηκε, κατά την
επικρατεστερη εκδοχή, στη Σκουληκαριά Άρτας
το 1782. Υπήρξε καρπός της παράνομης -για τα
τότε δεδομένα- σχέσης της Ζωής Ντιμισκή και του
συγχωριανού της Νικόλαου Πλακιά, τσαούση του
οθωμανικού στρατού. Μεταξύ των Ντιμισκαίων
και Πλακαίων υπήρχε βεντέτα, η οποία κατέληξε
σε τραγωδία.
Ήταν δεκαοχτώ χρονών η Ζωή, όταν τ’ αδέρφια
της, Μήτρος και Κωνσταντής, όντας κλέφτες,
την εμπιστεύτηκαν στον ηγούμενο της μονής της
Σκουληκαριάς «Κοίμησις της Θεοτόκου» Καλλίνικο
Τρίμπο, παρακαλώντας τον να την αναλάβει υπό
την προστασία του και να της αναθέσει κάποιες Ο Καραϊσκάκης αποβιβάζεται στο Κερατσίνι. Πίνακας του Κ. Βολανάκη, 1895
δουλειές της μονής, όπως το άναμμα των καντη-
λιών, το σκούπισμα της αυλής, τη φροντίδα των λαβε παιδί. Όταν πλησίαζε η ώρα του τοκετού και Μαυρομμάτι της Καρδίτσας, ο ηγούμενος του
μικρών κοπαδιών, καθώς οι ίδιοι επείγονταν να έπεσε στην αντίληψη του ηγούμενου Καλλίνικου, οποίου ήταν φίλος του. Περνώντας μέσα από
ανέβουν στο βουνό, κυνηγημένοι απ’ τ’ ασκέρια εκείνος την έκρυψε επιμελώς στο σκοτεινό κελί δύσβατα μονοπάτια κι απάτητα λαγκάδια και
των Τούρκων. Ο Καλλίνικος δέχτηκε τη Ζωή, για κάτω από το ηγουμενείο του, όπου γέννησε ένα βαδίζοντας μόνο τη νύχτα, έφτασαν ύστερα από
λόγους, ωστόσο, προστασίας της, άλλαξε το όνομά μαυριδερό αγόρι. τέσσερα μερόνυχτα στο μοναστήρι του Μαυρομ-
της και το έκανε Διαμάντω. Φοβούμενος ο Καλλίνικος την οργή των αδελ- ματίου. Εκεί έμεινε η Ζωή τέσσερα χρόνια. Ο γιος
Στη διάρκεια των ασχολιών της με τις εξωτερικές φών της, την έστειλε μερικές μέρες μετά τη γέν- της βαφτίστηκε στη μονή και έλαβε το όνομα του
εργασίες της μονής, συνήψε ερωτικό δεσμό με τον να, με τη συνοδεία ενός καλόγερου που γνώριζε αγίου της Γεώργιος.
Νικόλαο Πλακιά και από τη σχέση της αυτή συνέ- τα μέρη, στο μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου στο Όταν η Ζωή, επιστρέφοντας στη Σκουληκαριά,

56 ΤΕΥΧΟΣ_041

Το σπίτι του οπλαρχηγού Δ. Ίσκου στο Σταθά του Βάλτου
όπου μεγάλωσε ο Καραϊσκάκης, όπως είναι σήμερα  Στο βουνό
πλησίαζε το χωριό της, πληροφορήθηκε τα συντα-
ρακτικά γεγονότα που ακολούθησαν μετά τη φυγή
της. Τα αδέρφια της, μη αντέχοντας την προσβολή,
αποφάσισαν να ξεπλύνουν τη ντροπή που έφερε
στην οικογένειά τους ο Νικόλαος Πλακιάς: του
έστησαν καρτέρι στην περιοχή Γιαννιώτη, πέντε
χιλιόμετρα στην ανηφόρα πριν τη Σκουληκαριά, και
τον σκότωσαν. Και οι συγγενείς του Πλακιά ξεκίνη-
σαν το κυνηγητό για να πάρουν το αίμα τους πίσω.
Με απόσπασμα που φτιάχνουν με τους Τούρκους,
τους κλείνουν το δρόμο στο χωριό Άνω Πέτρα,
όπου τους εκτέλεσαν.
Στη Ντούνιστα
Οι πληροφορίες αυτές ανάγκασαν τη Ζωή με το
παιδί της να αλλάξει προορισμό . Κατέληξε στο
χωριό Ντούνιστα του Βάλτου, σημερινό Σταθά, και
στο αρχοντικό του Δημητράκη Ίσκου, πρώτου εξά-
δελφου της μητέρας της, όπου μπήκε στη δούλε-
ψή του. Στη Ντούνιστα μάνα και γιος έζησαν οχτώ
χρόνια. Εκεί ο μικρός Γιώργος έγινε Ισκάκης, όπως
τον φώναζαν τα παιδιά στα παιχνίδια τους. Ήταν
δώδεκα χρονών, όταν η μητέρα του αποφάσισε να
επιστρέψουν στη Σκουληκαριά. Φτάνοντας ζήτησε
ξανά τη φιλοξενία του ηγούμενου Καλλίνικου στο
μοναστήρι, αλλά ένιωθε πως η καρδιά της άρχισε
να βαραίνει.
Τραβά μαζί με το παιδί της για το κονάκι του ξά-
δερφού της Γώγου Μπακόλα, ξακουστού αρματο-
λού της περιοχής. Και το εμπιστεύεται σ’ αυτόν.
Λίγες μέρες μετά εξέπνευσε σε ηλικία λίγο μετά
τα τριάντα της. Κι έμεινε ο γιος της στο έλεος των
ανθρώπων και των καιρών.
Ένα αγρίμι σε μια μικρή και κλειστή κοινωνία, που
κάτω απ’ την ίδια στέγη συγκατοικούσαν και συ-
γκρούονταν το μίσος και η αγάπη, η συμπόνια και η
καταφρόνια, μα πιότερο ο παιδεμός κι ο διωγμός,
ο οικτιρμός κι ο κατατρεγμός. Και χωρατεύανε τ’
άλλα παιδιά με τον Γιώργο του Ίσκου, με τον Ισκά-
κη, όπως περιπαικτικά τον φωνάζανε. Και δεν τον
αφήνανε σε ησυχία. Τον πειράζανε. Κι είχαν πολλά
να του ξεφουρνίσουν όταν θυμώνανε. Μα ούτε κι
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Μα η τύχη του δούλευε αλλιώς!
Κάποιο δειλινό που κουβαλού-
σε τ’ ασκί γεμάτο νερό απ’ το
πηγάδι της Σάρινας του Γαβρό-
γου για να το πάει στο τούρκικο
καρακόλι του Αϊ Λιά, τον λιμπί-
στηκε ο Τούρκος που τον συνό-
δευε. Και του ρίχτηκε. Ατίθα-
σος και ανυπότακτος ο μικρός,
αγριεύει, πετά κάτω το ασκί
και τραβάει απ’ το ζωνάρι του
την πιστόλα του. Και ξάπλωσε
κάτω τον Τούρκο. Κι έσκυψε
και τον ξαρμάτωσε. Κι έφυγε
να κρυφτεί πάνω στα βράχια
όπου δεν πατούσε ανθρώπινο
πόδι και κάτω απ’ τα δέντρα
όπου δεν πέφτανε οι ακτίνες
του ήλιου. Κι έμεινε μέρες
εκεί. Βδομάδες ολόκληρες. Κι
όταν ξεθάρρεψε ή δεν άντεχε
άλλο, βγήκε απ’ τις κρυψώνες
του και πήγε να συναντήσει
τους τσοπαναραίους και τους
κλέφτες.
Ο πίνακας του Θεοφίλου για τον Κατσαντώνη, δίπλα στον οποίο
ανδρώθηκε ως πολεμιστής ο Καραϊσκάκης
Το πήραν περήφανοι εκείνοι
στα χέρια τους και τον ανακή-
ρυξαν ήρωα! Μπήκε κι αυτός
αυτός άφηνε αναπάντητα τα πειράγματά τους. στο μπουλούκι του οπλαρχηγού Φώτη Σκαλτσο-
Έβγαιναν παντός είδους βρισιές απ’ το στόμα του. γιάννη με αχώριστο σύντροφο τον ξάδερφό του
Τα γεννητικά του όργανα είχαν κάθε φορά την τι- Νίκο Ντιμισκή. Ένα κλεφτόπουλο ο Γιώργος, που
μητική τους. Εκεί τους έγραφε όλους! Και μ’ αυτά γυρόφερνε με τους άλλους Σκουληκαρίτες στο Ρα-
θα τους τιμωρούσε! δοβίζι, στα Τζουμέρκα, στον Βάλτο και στ’ Άγραφα.
Κι όπως συμβαίνει στις περιστάσεις αυτές, κάποια Και βρήκε τον εαυτό του. Γεννήθηκε πολεμιστής.
παιδιά, μα και μεγαλύτεροι βγάζανε το άχτι τους Και αφοσιώθηκε στα γυμνάσια και στα έργα του πο-
από μέσα τους εναντίον του φωνάζοντάς τον μπα- λέμου. Έμαθε να τρέχει σαν ζαρκάδι, να πηδά πάνω
στί, μούλο και γύφτο. Κι οι μανάδες που θέλανε να στα βράχια, να κρύβεται, να στήνει παγίδες, να βλέ-
φρονιμέψουν τα παιδιά τους ή να τα χουγιάξουν πει μες στο βαθύ σκοτάδι, ν’ αντέχει στο ξενύχτι,
για τον ατίθασο χαρακτήρα τους, τον φέρνανε σαν στην πείνα, στη δίψα, στις κακουχίες, στα βασανι-
το κακό παράδειγμα και τους λέγανε: θα γίνεις κι στήρια. Έμαθε να ξύνει και να στύβει καλά το μυα-
εσύ σαν το μπαστί τον Ισκάκη! Δεν τον σήκωνε ο λό του, να καταστρώνει σχέδια μάχης, να παίρνει
τόπος του. γρήγορες αποφάσεις, να πιστεύει στον εαυτό του,
Ψάχνοντας να βρει λύση στο πρόβλημα ο θείος του να ρίχνεται πρώτος στη μάχη. Έμαθε να δημιουργεί
Γώγος, παρακάλεσε τους φίλους του Τούρκους και πνεύμα συντροφικότητας, να ενθαρρύνει, να κατα-
προσέλαβαν το παιδί στο καρακόλι για υπηρέτη κεραυνώνει τους δειλούς και ν’ ανταμείβει τους
τους, να τους κουβαλάει νερό με τ’ ασκιά. Το εί- θαρραλέους. Μα έμαθε πιο πολύ να μη λογαριάζει
δαν μαυριδερό οι Τούρκοι και τον κράζανε καρά. το θάνατο. Ήταν γεννημένος ηγέτης.
Κι από Ισκάκης έγινε Καραϊσκάκης. Λίγο από εδώ,
λίγο από εκεί, βρήκε επιτέλους το μεγάλο όνομά
του, απέκτησε κι αυτός όπως κι οι άλλοι επίθετο.
Στον Αλή
Το παραγκώμι του Καραϊσκάκης έγινε μετά το Ήταν η εποχή που πασάς στο σαντζάκι των Ιωαν-
επίσημο όνομά του: Γεώργιος Καραϊσκάκης. Από νίνων έγινε ο διαβόητος Αλή, που του καρφώθηκε
πού κι ως πού Καραϊσκάκης, ούτε η μακαρίτισσα η η ιδέα πως, αν όλα πάνε κατά την ευχή του Αλλάχ,
μάνα του ούτε κανείς άλλος θα μπορούσε ποτέ να μπορεί να γίνει σουλτάνος αυτός στη θέση του
το φανταστεί. Παιδί της τύχης! σουλτάνου σ’ ολόκληρο το βιλαέτι! Μα χάραζε και
19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 57
ΑΦΙΕΡΩΜΑ - Γ. ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗΣ
Ο Καραϊσκάκης καταδιώκων τον Κιουταχή. Πίνακας του Θεοφίλου
η εποχή που οι ραγιάδες έπαιρναν να σηκώνουν κε-
φάλι και να σηκώνουν στα χέρια τους και τα όπλα.
Και το ρωμαίικο αρματολίκι βάλθηκε να οργώνει
τα βουνά και τους κάμπους στήνοντας ευλαβικώς
το αφτί του και περιμένοντας το σεφέρι για να
σκάσει το πρώτο καψούλι και να πάρει φωτιά το
φιτίλι.
Κλέφτης στα βουνά ο Καραϊσκάκης. Χίλια δυο κόλ-
πα σοφίζονταν το μυαλό του για να το γλεντάει με
τους γκέκηδες του πασά και να τους ξεφτιλίζει.
Μα τον πιάσανε και τον φέρανε δεμένο στα Γιάν-
νενα. Και μαρτύρησε στο μπουντρούμι το γάλα που
ήπιε. Του περάσανε φάλαγγα. Και τα πόδια του
πρήστηκαν κι έγιναν τούμπανο. Μεσολάβησαν οι
θείοι του Γώγος Μπακόλας και Δημητράκης Ίσκος
και τον βγάλανε απ’ τα σίδερα. Και τον έβαλε ο πα-
σάς στην προσωπική του φρουρά.
Ήταν τότε η αυλή του σχολή πολέμου. Πέρασαν
από εκεί και μυήθηκαν στο πνεύμα της πολεμικής
τακτικής σημαντικές μορφές του αγώνα. Ανδρού-
τσος, Διάκος, Πανουργιάς, Δυοβουνιώτης, Βέικος,
Γρίβας, Ίσκος, Βαρνακιώτης… Ήταν τα Γιάννενα του
Αλή ένα μελίσσι ακοίμητο. Μεγάλοι και ξακουστοί
δάσκαλοι σαν τον Αθανάσιο Ψαλλίδα, γιατροί, ποιη-
τές και φιλόλογοι σαν τον Ιωάννη Κωλέττη και τον
Γιάννη Βηλαρά, πολέμαρχοι και καπεταναίοι, τα
τζάκια των Ιωαννίνων, η αφρόκρεμα της Ηπείρου
και της Θεσσαλίας, άνθρωποι από την Εσπερία πή-
γαιναν κι έρχονταν στο σεράι του χαρίζοντας στον
μεγάλο βεζίρη φήμη, λάμψη και κύρος. Κι εκείνος
χάριζε στους Ευρωπαίους σημαίνοντες μαλάματα
και γουναρικά, σπαθιά χρυσοποίκιλτα κι ασημένια
κουμπούρια, τραπεζώματα και σεράγια, ως και
ανήλικες οδαλίσκες.
Λίγα χρόνια μετά, το 1805, ο Καραϊσκάκης το σκάει
για τα βουνά των Αγράφων και για τον Κατσαντώ-
νη. Ξεχώρισε εκεί με τα έργα του κι έγινε πρωτο-
παλίκαρο. Λύσσαγε απ’ το κακό του ο Αλή, καθώς
του στέλνανε απ’ τα βουνά χαιρετίσματα μαζί με
τα χαμπέρια για τον ξολοθρεμό των μπουλου-
58 ΤΕΥΧΟΣ_041
Το στρατόπεδο του Καραϊσκάκη στην Καστέλα του Πειραιά. Κάτω δεξιά στο άκρο
διακρίνεται η Μαριώ(«Ζαφείρης»). Πίνακας του Θ. Βρυζάκη
κιών που κατέφταναν
ένα μετά τ’ άλλο. Αλλά
κάνανε την ψυχή του
μπαρούτη κυρίως με την αβάσταχτη βρισιά «ο Κα-
τσαντώνης χέζει τα γένια του βεζίρη». Στέλνει τον
ξακουστό Βεληγκέγκα να του φέρει δεμένο στα σί-
δερα τον Κατσαντώνη. Τρία βόλια τού Καραϊσκάκη
τον βρίσκουν και τον σωριάζουν στη γη. Το 1811 ο
Κατσαντώνης αποφασίζει να ενδώσει στις προτά-
σεις του Αλή και συνθηκολογεί μαζί του. Φέρνουν
στον Αλή τον Καραϊσκάκη. Τον βλέπει εκείνος.
«Εσύ, ωρέ παλιόγυφτε;» τον… καλωσορίζει.
«Εγώ, πασά μου», αποκρίνεται εκείνος.
«Και τι να σε κάνω, ωρέ, τώρα;» συνεχίζει τάχα θυ-
μωμένος ο Αλή.
«Αν με γνωρίζεις άξιον δι’ αφέντη, κάνε με αφέντη,
αν με γνωρίζεις άξιον δι’ υπηρέτην, κάνε με υπηρέ-
την, αν με γνωρίζεις ανάξιον του παντός, ρίξε με
στο γιαλό της λίμνης», του απαντά και τον αφήνει
άναυδο.
Και τον κράτησε δεύτερη φορά στην αυλή του.
Ήταν η εποχή που στοχαζόταν ο Αλή να κηρύξει
αντάρτικο στον σουλτάνο. Κι ο Καραϊσκάκης ανήκε
στα χρήσιμα για τα πονηρά του σχέδια παλικάρια.
Έμεινε εκεί ως τις αρχές του 1821.
Η Γκόλφω κι η Μαριώ
Όσο είναι στα Γιάννενα, παντρεύεται τη Γκόλφω,
κόρη αρματολικής οικογένειας του Βάλτου. Η
Γκόλφω τού χάρισε τρία παιδιά: τον Σπύρο, την
Πηνελόπη, που παντρεύτηκε τον Ανδρέα Νοταρά,
και την Ελένη, που έγινε γυναίκα του Ι. Δεληγιάννη.
Όταν άναψε η επανάσταση, μετέφερε για ασφάλεια
την οικογένειά του στο σγγλοκρατούμενο νησάκι
Κάλαμος, κοντά στη Λευκάδα. Η γυναίκα του πέθα-
νε τον Αύγουστο του 1826. Οι υποχρεώσεις προς
την πατρίδα και τον επαναστατικό αγώνα δεν επέ-
τρεψαν στον Καραϊσκάκη να μεταβεί στον Κάλαμο
για να παρευρεθεί την κηδεία της.
Άγρυπνος και αχώριστος, ωστόσο, φρουρός του
Καραϊσκάκη ήταν η όμορφη τουρκοπούλα με το
όνομα Μαριώ. Όταν τον Σεπτέμβρη του 1822 ο Κα-
ραϊσκάκης βρισκόταν στην Πελοπόννησο, τον πλη-
σίασε έξω απ’ το Ναύπλιο ένα μικρό κορίτσι κάπου
οκτώ χρονών. Έπεσε στα πόδια του και του ζήτη-
σε με αναφιλητά προστασία. Έκτοτε την πήρε μαζί
του, τη βάφτισε χριστιανή και την είχε πάντα κοντά
του πάνοπλή σαν αστακό. Το πολεμικό της όνομα
ήταν Ζαφείρης. Παρείχε στον στρατηγό όλες τις
υπηρεσίες και ήταν ο ακοίμητος φρουρός του. Δε
ν είναι βέβαιο αν είχε και ερωτική σχέση μαζί της.
Στη διαθήκη του περιλαμβάνει και τη Μαριώ, στην
οποία αφήνει 4.000 γρόσια.
Όταν τον Οκτώβρη του 1825, πηγαίνοντας για το
Μεσολόγγι, πέρασε και απ’ τον Κάλαμο για να δει
την οικογένειά του, πήρε μαζί του και τη Μαριώ,
η οποία ντυμένη Ζαφείρης πείραζε με διάφορες
πονηριές τα κορίτσια. Ανήσυχη η Γκόλφω παρα-
πονέθηκε στον άντρα της κι εκείνος ζήτησε να
του φέρουν μπροστά του τον Ζαφείρη. Ξέσπασε
στα γέλια και αποκάλυψε στη Γκόλφω πως είναι η
Μαριώ. Λογικό ήταν να εξεγερθεί η Γκόλφω και να
του ζητά το λόγο για την παρουσία της δίπλα του.
«Έννοια σου, μωρή, μη μου χολιάζεις, έχω και για
σένα», χωράτεψε εκείνος και διέλυσε τις υποψίες
της.
Στη φωτιά του αγώνα
για τη λευτεριά
Ο Καραϊσκάκης δόθηκε με όλες του τις ψυχικές
και σωματικές δυνάμεις στον αγώνα, μη λογα-
ριάζοντας τη ζωή του. Έγραψε λαμπρές σελίδες
στις μάχες της Άρτας, των Τζουμέρκων και του
Ραδοβιζίου. Όργωσε με το σπαθί του την Ήπειρο,
τη Ρούμελη και τον Μοριά. Κι ήταν ο ηγέτης που

Ο θανάσιμος τραυματισμός του Γ. Καραϊσκάκη στο Φάληρο Χρωμολιθογραφια
ΑΛ. Ησαΐα (Βενετία 1834,ΕΙΜ)
έμπαινε πρώτος στη μάχη, παρασύροντας μαζί του
και τα παλικάρια του, άλλοτε με τα αστεία του και
τις βωμολοχίες του κι άλλοτε με τις κραυγές του
και τις προσβολές.
Καμμιά εκτίμηση δεν έτρεφε για τους προύχοντες
και τους εκλαμπρότατους. Η πεποίθησή του ήταν
πως εκείνοι νοιάζονταν για τα συμφέροντά τους
και δε δίσταζαν να ξεπουλήσουν την πατρίδα. Πα-
ρομοίως κοτζαμπάσηδες και πρίγκιπες, με πρώτον
τον Μαυροκορδάτο, μεθόδευαν τρόπους για να
τον βγάλουν απ’ τη μέση. Μόνο που τα σχέδια δεν
τους έβγαιναν. Ώσπου βρήκαν την κατηγορία ότι
βρισκόταν σε συνεννόηση με τον Ομέρ Βρυώνη να
του παραδώσει το Μεσολόγγι. Και του κολλήσανε
την κατηγορία του προδότη. Τον πέρασαν από δικη,
αλλά αθωώθηκε.
Όταν στις 10 Απρίλη του 1826 πέφτει το Μεσο-
λόγγι, η επανάσταση στη Στερεά κρέμεται από μια
κλωστή. Οι σύμμαχοι μελετούν την ίδρυση ενός
αυτόνομου, φόρου υποτελές στον σουλτάνο, κρα-
τίδιο με Πελοπόννησο και Κυκλάδες. Ο Καραϊσκά-
κης κρατά τη φλόγα αναμμένη. Η κυβέρνηση, ανα-
γνωρίζοντας πως μόνο ο Καραϊσκάκης μπορεί να
σώσει την επανάσταση, τον διορίζει Γενικό Αρχηγό
της Ρούμελης. Είναι χαρακτηριστική η απάντησή
του στην παρατήρηση του Υδραίου μεγαλοκαρα-
βοκύρη Βασίλη Μπουντούρη ότι δεν είχε κάνει ως
τότε το χρέος του όσο έπρεπε στην πατρίδα: «Δεν
το αρνούμαι. Όταν θέλω γίνομαι άγγελος κι όταν
πάλι θέλω γίνομαι διάβολος. Από τώρα έχω σκοπό
να γίνω άγγελος» απάντησε.
Και έγινε! Όταν στις 25 Οκτωβρίου του 1826 ξε-
κινά απ’ την Ελευσίνα την εκστρατεία του, ολό-
κληρη η Στερεά Ελλάδα βρίσκεται στα χέρια των
Οθωμανών. Κι όταν την 21η Φεβρουαρίου του 1827
επιστρέφει σ’ αυτή, σε ολόκληρη τη Στερεά, από
τον Αμβρακικό μέχρι την Αθήνα, κυματίζει παντού
η σημαία της ανεξαρτησίας. Μόνο στα παράλια
φρούρια του Μεσολογγίου, της Ναυπάκτου
και της Βόνιτσας είναι αναρτημένη η σουλ-
τανική σημαία.
Η έξοδος του Καραϊσκάκη στην Κεντρική
Στερεά υπήρξε μια εποποιία, στην κορυφή
της οποία στέκεται η εξολόθρευση των
τουρκικών μπουλουκιών στην Αράχοβα. Τα
επινίκια της Αράχοβας «γιορτάστηκαν» με
την κατασκευή κωνοειδούς πύργου από κομμένα
κεφάλια των Τούρκων, πάνω στον οποίο οι Έλλη-
νες έγραψαν «Τρόπαιον των Ελλήνων κατά βαρβά-
ρων». Η πράξη αυτή χαρακτηρίστηκε από Έλληνες
ιστορικούς αποτρόπαιη και φρικτή.
Η Τρίτη εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας (Μάρτιος
του 1827) αποφάσισε να διορίσει τον Άγγλο Κόχραν
«στόλαρχον πασών των ελληνικών δυνάμεων» και
τον Τσορτς, Άγγλο επίσης, αρχιστράτηγο διευθυ-
ντή «απασών των κατά ξηράν δυνάμεων». Με άλλα
λόγια αφαίρεσε από τον Καραϊσκάκη τον τίτλο του
αρχιστράτηγου. Παρά την ενόχλησή του και τη βε-
βαιότητά του πως ο διορισμός αυτός κακά θα φέ-
ρει στην πατρίδα, ο Καραϊσκάκης αποκρίθηκε με τη
γενναιοψυχία του πως φτάνει να ελευθερωθεί η
Αθήνα και να μη λείψουν τα μέσα του στρατοπέδου
και αυτός είναι πρόθυμος να δεχτεί οποιονδήποτε
στρατηγό διορίσουν.
Το τέλος του
Φάληρο, 22 Απρίλη 1827. Το μεσημέρι έφαγε ψωμί
και ξάπλωσε να ησυχάσει. Η διαταγή του σαφής: να
αποφύγουν οι στρατιώτες του κάθε σύγκρουση με
τον εχθρό. Δεν πρόλαβε να ησυχάσει όταν άκουσε
πυροβολισμούς. Πετάχτηκε απ’ το στρώμα του.
Του μηνούν πως οι δικοί του χτυπιούνται με τους
άλλους. Καβαλάει τ’ άλογό του και τρέχει οργισμέ-
νος στη μάχη. Γυρίζουν πίσω οι Τούρκοι.
Τέσσερις το απόγευμα. Ένα βόλι χτυπά τον βου-
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Ο Καραϊσκάκης καταστρέφει
τους Τούρκους στην Αραχοβα.
Πίνακας Peter von Hers
βώνα του. Δεν είναι τίποτα, λέει. Μα ήταν το τέ-
λος του. «Επληγώθη από το μέρος των Ελλήνων,
εγνώριζε τον αίτιον και αν ήθελε ζήσει, ήθελε τον
κάμει γνωστόν και εις το στρατόπεδον», γράφει ο
βιογράφος του Δημήτριος Αινιάν, αφήνοντας ανοι-
χτό ακόμη και το ενδεχόμενο δολοφονίας του.
. Στις 4 το πρωί της 23ης Απρίλη του 1827, πριν
ξημερώσει του Αγίου Γεωργίου, ο Γεώργιος Καρα-
ϊσκάκης παραδόθηκε στο βόλι του θανάτου. Λίγο
πριν ξεψυχήσει, ζήτησε τον πνευματικό του να τον
εξομολογήσει και να τον μεταλάβει. Στη συνέχεια
υπαγόρευσε τη διαθήκη του και την υπέγραψε με
το ίδιο του το χέρι.
Τον έκλαψε η Ρωμιοσύνη. Τον τίμησε και τον απο-
χαιρέτησε σαν πατέρα της. Όταν γεννήθηκε, κανείς
δεν το έμαθε. Ήταν ένα όνειδος, ένας απόβλητος.
Κι όταν πέθανε, διαπέρασε η είδηση ολόκληρη την
Ελλάδα! Το όνομά του αντήχησε στα βουνά και στις
ρούγες, στα στρατόπεδα και στις μάχες. Κι έφερνε
φόβο και τρόμο στους Τούρκους. Και στην άρχουσα
τάξη των εκλαμπρότατων και πριγκίπων. Κι έγινε
αυτός ο ΚΑΝΕΝΑΣ ο ΕΝΑΣ! Με το σπαθί του μονά-
χα και τη λεβεντιά του. Απ’ το τίποτε ξεκινώντας,
ανέβηκε το φωτεινό αστέρι, το μεγαλείο της επα-
ναστατημένης Ελλάδας κι έδειξε τη δύναμη της
ψυχής που έκρυβε μέσα του.
• Συμπολεμιστές του, όπως ο Χριστόφορος Περ-
ραιβός και ο Χρήστος Βυζάντιος, αναφέρουν ως
γενέτειρά του το Μαυρομμάτι Καρδίτσας.
19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 59
ΑΦΙΕΡΩΜΑ - Γ. ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗΣ

Ενδεικτική βιβλιογραφία
για τον Γ. Καραϊσκάκη
Τ
ην προσωπικότητα του Γ. Καραϊσκάκη σκιαγράφησαν από πολύ νωρίς οι
δύο γραμματικοί  του, Γ. Γαζής και Δ. Αινιάν. Ακολούθησαν ο ιστορικός Κ.
Παπαρρηγόπουλος και πολύ αργότερα ο ιστορικός Δ. Φωτιάδης. 
Το 2016 εκδόθηκε από τις εκδόσεις Γνώμων  η μονογραφία “Γ. Καραϊσκάκης- Ο
ακατάβλητος ήρωας της επανάστασης”, ενώ με αφορμή την 200ετηριδα από
το 1821 εκδόθηκε στη Λάρισα το βιβλίο του Αλέξη Γαλανούλη “Γ. Καραϊσκά-
κης-Αρχή και τέλος” με τη βιογραφία του, αλλά και όλα τα έγγραφα του αγώνα
που σχετίζονται με τον Γ. Καραϊσκακη. 
Επίσης εκδόθηκαν το ιστορικό μυθιστόρημα του Κ. Ακριβου “Πότε  διάβολος,
πότε  Άγγελος” και το θεατρικό πεζογράφημα, μια αυτοβιογραφική εικασία του
Γ. Καραϊσκάκη όπως την αποκαλεί, του Παντελή Μπουκάλα “Το μάγουλο της Αλέξης Γαλανούλης
Παναγίας”. Πρόκειται για μια μνημειώδη έκ-
δοση 723 σελίδων για τον ήρωα
και εθνομάρτυρα Γεώργιο Καραϊ-
Κώστας Ακρίβος σκάκη. Ο συγγραφέας του Αλέξης
Ένα μυθιστόρημα που δεν είναι Γαλανούλης είναι γνωστό ότι ασχο-
ακριβώς ιστορικό, αλλά μάλλον λούνταν με τον Καραϊσκάκη πολλά
μια σύγχρονη εξιστόρηση που χρόνια έχοντας γράψει σημαντικά
από τη μια ψάχνει να ανακαλύψει άρθρα για τον ήρωα αλλά και τα
ποιος ήταν ο Καραϊσκάκης και παιδιά του. Σ΄ αυτόν τον τόμο μέσω
από την άλλη τι σημαίνει να είσαι επισήμων εγγράφων ερευνά όλη
ένας οιονεί απόγονός του. την πορεία τού Ήρωα.

Δημήτρης Μπελέζος
Πιστή στην ιστορική αλήθεια, η Γνω-
μών Εκδοτική παρουσιάζει τη βιο-
γραφία του Γεωργίου Καραϊσκάκη,
καταρρίπτοντας τους μύθους και
επαναφέροντας στις πραγματικές
της διαστάσεις την ιστορία ενός πα-
ρεξηγημένου ήρωα που συνέβαλε
καθοριστικά στην απελευθέρωση
του υπόδουλου Γένους. Και αυτό δι-
ότι παρά τη δόξα που περιβάλλει το
όνομα του Καραϊσκάκη, ελάχιστες λε-
πτομέρειες είναι γνωστές για τη ζωή
του και τις λαμπρές στρατιωτικές
του επιτυχίες,.
60 ΤΕΥΧΟΣ_041
Παντελής Μπουκάλας
Μπορεί ο Γεώργιος Καραϊσκάκης
να είναι θρύλος ή μύθος, ωστόσο
ο ατίθασος Γιος της Καλογριάς, ο
βίαια ή τερπνά ελευθερόστομος
Γύφτος, είναι και κάτι πολύ ουσι-
ωδέστερο από αυτό. Είναι ιστορία.
Βαριά ιστορία. Ο βίος του, ένοπλος
από πολύ μικρή ηλικία και έως τον
θάνατό του στο Φάληρο, στις 23
Απριλίου 1827, μας κληροδότησε
την πυκνότερη και διαυγέστερη
σύνοψη του Αγώνα.
 ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Προς τιμήν του

Καραϊσκάκη
Τ
ην κρίσιμη νύχτα της 22ης προς την 23η
Απριλίου 1827 ξεκίνησε μια συμπλοκή με-
ταξύ Ελλήνων και Τούρκων στο Φάληρο –
παρά τις αντίθετες διαταγές που είχαν δοθεί για μη
εμπλοκή- με αποτέλεσμα, αν και βαριά άρρωστος, ο
Καραϊσκάκης να σπεύσει στον τόπο της αψιμαχίας.
Εκεί, μέσα στο σκοτάδι, ο Καραϊσκάκης τραυματί-
στηκε βαριά στο υπογάστριο από σφαίρα. Ανήμερα
της ονομαστικής του εορτής υπέκυψε. Η σορός του
μεταφέρθηκε στην Σαλαμίνα, στην εκκλησία του
Αγίου Δημητρίου όπου κηδεύτηκε.
Η προσωπικότητα και η συμβολή του Γεωργίου
Καραϊσκάκη δεν θα μπορούσε να παραβλεφθεί
με κανένα τρόπο στην διάρκεια της επετειακής
χρονιάς της συμπλήρωσης 200 χρόνων από το ξέ-
σπασμα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Με
την σύμπραξη και την αιγίδα πολλών φορέων ορ-
γανώθηκε επιστημονικό συνέδριο με τον τίτλο «Ο
Γεώργιος Καραϊσκάκης και η εποχή του» που πραγ-
ματοποιήθηκε στο Μουζάκι από τις 6 Ιουνίου έως
την 1η Ιουλίου 2021. Την αιγίδα τους προσέφεραν η
Βουλή των Ελλήνων και το Υπουργείο Πολιτισμού
και Αθλητισμού. Την δυναμική πρωτοβουλία είχε η
Ένωση Πολιτιστικών Συλλόγων Νομού Καρδίτσας,
υπό την προεδρία του Μανώλη Στεργιόπουλου. Την
συνδιοργάνωση υποστήριξαν η Περιφέρεια Θεσσα-
λίας-Περιφερειακή Ενότητα Καρδίτσας, ο Δήμος
Μουζακίου και η Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλιώτιδος Δ. ΤΣΟΚΟΣ,
και Φαναροφαρσάλων. Το Συνέδριο βρήκε πρόθυμη Προσωπογραφία
οικονομική στήριξη από σημαντικούς φορείς. Καραϊσκάκη, Εθνικό
Ιστορικό Μουσείο
Η επταμελής Επιστημονική Επιτροπή συγκροτήθη-
κε από τον Αντώνη Αντωνίου, διδάκτορα Οικονο-
μικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου της Σορβόννης δρίου κινητοποίησαν περισσότερους από πενήντα συγκεντρωτισμός προς όφελος μιας επιστημονι-
και συνεργάτη ερευνητή της Ακαδημίας Αθηνών, ερευνήτριες και ερευνητές, οι οποίοι προέρχονταν κής αποκέντρωσης, μοιρασμένης γεωγραφικά πιο
τον Μανώλη Αρκολάκη, ιστορικό επίσης συνεργάτη όχι αποκλειστικά και μόνον από την θεσσαλική το- ομοιόμορφα.
ερευνητή της Ακαδημίας Αθηνών και της Επιτροπής πικότητα αλλά από όλη την Ελλάδα. Περιφερειακές Όσον αφορά τα οργανωτικά του Συνεδρίου οι παρου-
Ερευνών του Πανεπιστημίου Κρήτης, τον Στέφανο συνευρέσεις αυτού του είδους είναι ιδιαίτερα χρή- σιάσεις, εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού που
Κούτρα, διδάκτορα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων σιμες για όλα τα συμμετέχοντα μέρη, ομιλητές και συνεχίζεται έως τις μέρες μας, ήταν «υβριδικές».
και πρόεδρο της «Πανθεσσαλικής Στέγης», τον Από- ομιλήτριες, ακροατές και ακροάτριες. Δημιουργεί- Για όσες και όσους επιθυμούσαν να παρουσιάσουν
στολο Μαγουλιώτη, καθηγητή Πανεπιστημίου Θεσ- ται ένας χώρος προσωπικών γνωριμιών ανθρώπων απομακρυσμένα υπήρξε πρόβλεψη και αντίστοιχη
σαλίας, την Κατερίνα Π. Μπρέγιαννη, Διευθύντρια που δεν είχαν, έως εκείνη την στιγμή, την ευκαιρία τεχνική υποστήριξη. Το εντατικό πρόγραμμα με τις
Ερευνών, Κ.Ε.Ι.Ν.Ε. Ακαδημίας Αθηνών, τον Αντώνη να συναντηθούν. Το αποτέλεσμα είναι η ανταλλαγή πολυποίκιλου περιεχομένου συνεδρίες μαγνητο-
Σμυρναίο, αναπληρωτή καθηγητή Νεοελληνικής απόψεων και ιδεών, η ζύμωση μεταξύ της επιστη- σκοπήθηκε από την αρχή έως το τέλος. Η Επιστημο-
Ιστορίας της Ν. Εκπαίδευσης και Διδακτικής της μονικής προσέγγισης και τεχνογνωσίας και τον λο- νική Επιτροπή έχει ολοκληρώσει την συγκέντρωση
Ιστορίας, Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και γίων που έχουν την γνώση και αμεσότερη πρόσβαση των παρουσιάσεων που πρόκειται να εκδοθούν σε
τον Δημήτρη Τσιάμαλο, διδάκτορα Ιστορίας και στις τοπικές πηγές σε συνδυασμό με έναν ενθου- δύο τόμους Πρακτικών, όπως υπολογίζεται.
φιλόλογο. σιασμό και υπερηφάνεια για την καταγωγή τους. Η Βουλή των Ελλήνων συνέβαλε και με την συμ-
Το Συνέδριο προς τιμήν του Γεωργίου Καραϊσκάκη Συγχρόνως, είναι δυνατόν να επιτευχθεί μια, έστω μετοχή στο Συνέδριο τεσσάρων στελεχών της Βι-
είχε την αποδοχή των τοπικών «αρχόντων». Ιδιαί- και δειλή, διεύρυνση του επιστημονικού δυναμικού βλιοθήκης της Βουλής. Ακολουθούν εδώ χαρακτη-
τερα θερμός ήταν ο χαιρετισμός του Υπουργού Δι- της χώρας. Και χωρίς αμφιβολία, καταπολεμεί- ριστικά αποσπάσματα των ομιλιών τους, πριν την
καιοσύνης κ. Κώστα Τσιάρα. Οι εργασίες του Συνε- ται εμπράκτως ο αθηναϊκός ή και θεσσαλονικιός συνολική δημοσίευσή τους στα Πρακτικά.

19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 61
ΑΦΙΕΡΩΜΑ - Γ. ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗΣ

«Όψεις του δημόσιου λόγου απέναντι

στον Καραϊσκάκη: ο μεσολογγίτικος
τύπος, οι λόγοι και η Ιστορία του
Σπυρίδωνος Τρικούπη»
ΈΛΛΗ ΔΡΟΎΛΙΑ, ΙΣΤΟΡΙΚΌΣ,
Π. ΠΡΟΪΣΤΑΜΈΝΗ ΤΗΣ ΔΙΕΎΘΥΝΣΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΉΚΗΣ ΤΗΣ ΒΟΥΛΉΣ

Πορτρέτο του Γεωργίου Καραϊσκάκη

του Κarl Krazeisen 

Πορτρέτο του Σπυρίδωνος Τρικούπη

στον Αριστογείτονα, με πνεύμα και (χαρακτικό του Γ. Γουρζή) 
σχήματα θρησκευτικά (ρομφαία, άγγε-
λος, βουλές του Ουρανού) γιατί όπως θηρίο της αβύσσου [τον Τούρκο], να του κόψει
διευκρίνιζε στα μεταγενέστερα «Προ- το κεφάλι, να το αντιπαλέψει γιατί θα τον κα-
Το βιβλίο «ΟΙ ΣΩΖΟΜΕΝΟΙ ΛΟΓΟΙ ΤΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ ΤΡΙΚΟΥΠΗ»
έκδοση της Πινακοθήκης Σύγχρονης Τέχνης Αιτωλοακαρνανίας λεγόμενα» της έκδοσης εκφωνήθηκε τάπινε η γη. Και ποιο ήταν εκείνο το χέρι αν όχι
Χρήστου & Σοφίας Μοσχανδρέου σε εκκλησιαστική τελετή και κατά συ- το στιβαρό χέρι του αρχηγού Καραϊσκάκη, που
νέπεια, έφερε χαρακτήρα μεικτό, θρη- ήταν κατά γενική ομολογία «επιχειρηματικός και
[…] σκευτικό και πολιτικό. Λόγος δημόσιος σε χώρο εμπειροπόλεμος άνθρωπος». Με αυτόν τον τρό-
Η πτώση του Μεσολογγίου το 1826 αποτελεί συναθροίσεων, όπου ξεκινά με την παραδοχή πο παρουσιάζεται για να τεθεί επικεφαλής των
σκοτεινό ορόσημο που σημάδεψε την πορεία ότι, μετά την πτώση του Μεσολογγίου, ο Αγώνας γενναίων που «τον πόλεμο έχουν χαράν και τον
της Επανάστασης, σε βαθμό να διακινδυνεύσει στην Στερεά Ελλάδα είχε χαθεί. «[…] ως ελεεινόν κόπον άνεσιν». Δεν είναι όμως, μόνος του. Έχει
το διακύβευμα της ελευθερίας. Η αρχιστρατη- σχεδόν πτώμα εκείτετο χθες η στερεά Ελλάς […] βοήθεια στο πολεμικό του έργο, υποστήριξη πο-
γία όμως, του Καραϊσκάκη, κατάφερε να ανα- σκότος έπεσεν εις την επιφάνειαν της λαμπράς λιτική και θεία. Με συναγωνιστή τον ατρόμητο
τρέψει την κατάσταση των πραγμάτων προς αυτής γης, και το σκότος […] τούτο ήτον σκότος Πελοποννήσιο πολεμιστή Νικήτα [Νικηταρά],
όφελος των Ελλήνων. Ο Αγώνας στην Ρούμελη αβύσσου, και. αυτής το αχανές στόμα ανοίχθη, τους πατριώτες Ψαρριανούς και με «όλην της
αναζωπυρώθηκε, κυριάρχησε το αίσθημα ανα- διά να καταπίη όλην την Ρούμελην […]». Και τα Κυβερνήσεως πατρικήν φροντίδα». Στο σημείο
ζωογονημένης ελπίδας και ανακούφισης και ως παιδιά της Ρούμελης σκορπίστηκαν από εδώ και αυτό συνέτρεξε τον Αγώνα ο «ουράνιος Πατήρ»
επιστέγασμα, ο Σπυρίδων Τρικούπης εκφώνησε από εκεί, άστεγα και άπορα, να κρύβονται στις που βάζει την Ελλάδα σε πειρασμούς αλλά εντέ-
έναν λόγο. «Λόγος αυτοσχεδιασθείς» τον τιτ- σπηλιές και στις τρύπες της γης, στα απροσπέ- λει δεν την εγκαταλείπει, οδηγώντας το θηρίο
λοφόρησε αργότερα, με αφορμή τους πανηγυ- λαστα βουνά κλαίγοντας στην θύμηση νικηφό- στην εξολόθρευσή του. Ο λόγος κλείνει με λόγια
ρισμούς στην Αίγινα για την «λαμπρά νίκη» της ρων μαχών, στα Βασιλικά, στο Μακρυνόρος, την πίστης και προσευχής «[…] , και όλοι με μίαν καρ-
24ης Νοεμβρίου 1826. Ουσιαστικά χωρίς τίτλο, Γραβιά, το Καρπενήσι, την Άμπλιανη. Χρειαζόταν δίαν ας συμψάλλωμεν μεγαλοφώνως· Τις Θεός
ολιγοσέλιδος, ούτε πέντε σελίδες, με αναφορές ένα τολμηρό χέρι να χτυπήσει κατακέφαλα το μέγας ως ο Θεός ημών; Συ ει ο Θεός ο ποιών

62 ΤΕΥΧΟΣ_041

ΛΟΓΟΣ ΑΥΤΟΣΧΕΔΙΑΣΘΕΙΣ Περιλαμβάνεται στην έκδοση
«ΟΙ ΣΩΖΟΜΕΝΟΙ ΛΟΓΟΙ ΤΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ ΤΡΙΚΟΥΠΗ»
θαυμάσια μόνος.»
Ο «Λόγος αυτοσχεδιασθείς» τυπώθηκε σε έκδο-
ση που περιλαμβάνει συνολικά οκτώ λόγους του
Σπυρίδωνα Τρικούπη. Και ο ακριβώς επόμενος
ήταν αφιερωμένος στον Καραϊσκάκη. Πρόκειται
για τον «Λόγο επικήδειο εις τον Γενικόν Αρχη-
γόν/Των κατά την στερεάν Ελλάδα στρατευμά-
των, Γεώργιον Καραϊσκάκην […]». Εκφωνήθηκε
λίγους μήνες αργότερα από τον Σ. Τρικούπη,
στις 24 Απριλίου 1827, την ημέρα που έγινε η
επικήδειος τελετή «αντιπέραν του Πόρου». Εκεί
συγκεντρώθηκαν ο Πρόεδρος Γεώργιος Σισίνης
και οι Πληρεξούσιοι της Εθνικής Συνελεύσεως
της Τροιζήνας, τα μέλη της Αντικυβερνητικής
Επιτροπής Γιωργάκης Μαυρομιχάλης από την
δυτική Σπάρτη, ο Γιαννούλης Νάκος από την
Λειβαδιά και ο Ιωάννης Μακρής Μηλαΐτης από
τα Ψαρά, η φρουρά και «μέγα πλήθος πολιτών».
Ο επικήδειος λόγος ξεκινά αντλώντας από την
θρησκευτική εικονολογία της Παλαιάς Διαθή-
κης με την μεταφορά της αναγγελίας θανάτου
του Σαούλ και του γιου του Ιωνάθαν. Γίνεται
χρήση εικόνων και λόγου της Παλαιάς Διαθή-
κης, με σύγχρονες παράλληλες αναγωγές στην
κατάσταση του θανάτου του ρουμελιώτη στρα-
τηγού, όπως για παράδειγμα: «Θυγατέρες Ισρα-
ήλ επί Σαούλ κλαύσατε» «Κλαύσατε, θυγατέρες
της Ρούμελης τον θάνατον του Καραϊσκάκη […]
αλλά τι προσκαλώ μόνον τας θυγατέρας της
Ρούμελης εις κλαυθμούς; Πώς να μη κλαύσωμεν
όλοι; Πώς να παρηγορηθούμε διά τον θάνατον
τοιούτου ανδρός;» Στην συνέχεια, ο ρήτορας
Τρικούπης στρέφεται προς το παρελθόν και
αναλογίζεται την αξιοθρήνητη κατάσταση του
ΛΟΓΟΣ ΕΠΙΚΗΔΕΙΟΣ Περιλαμβάνεται στην έκδοση
«ΟΙ ΣΩΖΟΜΕΝΟΙ ΛΟΓΟΙ ΤΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ ΤΡΙΚΟΥΠΗ»
περασμένου χρόνου στην Ακαρνανία και την Πε-
λοπόννησο εξαιτίας της αιγυπτιακής εισβολής,
όπως άλλωστε είχε αναφέρει και στον προηγού-
μενο επαινετικό λόγο.
Το σκηνικό της ήττας διαδέχθηκε το φως της
ελευθερίας και της δόξας από τις κορυφές του
Μακρυνόρους στα παράλια της Ακαρνανίας και
γύρω από τις περιοχές της Αττικής που οφείλε-
ται στην «ισχυρά δεξιά του Καραϊσκάκη». Αυτός
συγκέντρωσε και ενέπνευσε τα παλικάρια της
Ρούμελης να τον ακολουθήσουν και να αντιμε-
τωπίσουν τον Οθωμανό μακριά από την βάση
τους, τα Άγραφα. Μαζί υπέμειναν ταλαιπωρίες
και κακουχίες, δίνοντας ο ίδιος το παράδειγμα
επί δέκα μήνες «σεμνυνόμενος» το υψηλό αξί-
ωμα με το οποίο τον τίμησε η Κυβέρνηση. Άφο-
βος, «άτρομος» πάντοτε με τους πολέμιους,
αποδείχθηκε «ατρομώτερος πολύ», από τότε
που ορίστηκε αρχηγός των Στερεοελλαδίτικων
στρατευμάτων. Απλός στην καθημερινότητά του
«η κλίνη του ήτον κλίνη απλού στρατιώτου». Τι-
μούσε και αντάμειβε την παλληκαριά δίνοντας
τα ίδια του τα πιστόλια, την ζώνη του ακόμα και
το τελευταίο του νόμισμα. Με τέτοια χαρακτη-
ριστικά λάμπρυνε την αρχηγία του, ήταν «ποθη-
τός» στους στρατιώτες, σεβαστός στο έθνος
του, φημισμένος διεθνώς. Για αυτό αναρωτιόταν
ο Σπ. Τρικούπης πώς ήταν δυνατόν να μην κλαί-
νε όλοι απαρηγόρητοι με τον πρόωρο και άδικο
θάνατό του.
Και αν αυτή ήταν η διαγωγή του Καραϊσκάκη
τους δέκα μήνες της αρχηγίας του, η τελευταία
στιγμή της ζωής του αποκάλυψε «όλον τον άν-
θρωπον κρυπτόμενον πολλάκις εν όσω ζη, του
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
επισφραγίζει την αληθινήν δόξαν […]».
Ο ρήτορας προσκαλούσε το ακροατή-
ριό του να ακούσουν την διήγησή του
για το τέλος του Καραϊσκάκη: «Ακού-
σατε στρατιωτικοί, ακούσατε πολίται
της Ελλάδος, ακούσατε φιλέλληνες
και φιλάρετοι Ευρωπαίοι».
Θανάσιμα πληγωμένος μεταφέρ-
θηκε στο πλοίο του Στόλαρχου της
Ελλάδος (αυτή η είδηση διαδόθηκε
τότε εκείνη την ώρα, διευκρίνιζε σε
υποσημείωση) προκειμένου να τού
παρασχεθεί η καλύτερη δυνατή ια-
τρική βοήθεια αν και ο ίδιος γνώριζε
από προσωπική εμπειρία στα πεδία
των μαχών και αψιμαχιών, ότι δεν
υπήρχε γιατρειά και ότι πλησίαζε
το μοιραίο. Με πνεύμα ατάραχο, με
πνεύμα γαλήνιο και με φωνή κατανυ-
κτική απευθύνθηκε στους παρόντες
λέγοντας ότι θυσίασε την ζωή του
για την πατρίδα. Στην πατρίδα την
χρωστούσε και στην πατρίδα την
απέδωσε. Το έργο της ελευθέρωσης
της Αθήνας έμενε να ολοκληρώσουν
οι στρατιώτες του. Οι καρδιές όλων ράγισαν
και παρηγοριά δεν μπορούν να βρουν για τον
θάνατο του άνδρα που πέθανε με το όνομα της
γλυκιάς πατρίδας στα χείλη του. Αυτοί οι άν-
δρες δοξάζονται και ακτινοβολούν στον ουρα-
νό. Με τον τρόπο αυτό περιέγραψε ο Σπ. Τρι-
κούπης τις τελευταίες στιγμές του καπετάνιου
αρχιστράτηγου.
Στην συνέχεια, ο Σπ. Τρικούπης αλλάζει το ύφος
και το περιεχόμενο του λόγου του. Από επική-
δειος, ο λόγος μετατρέπεται σε πολεμικός, προ-
τρεπτικός. Απευθύνεται στους «Στρατιώτες της
πατρίδος οι κατά το στρατόπεδον της Αττικής
ευρησκόμενοι!» Τους θυμίζει τις μάχες που συμ-
μετείχαν με αρχηγό τον Καραϊσκάκη: Αράχοβα,
Βελίτσα, Δίστομο και Σάλωνα. Αλλά ο Αγώνας
δεν θα ολοκληρωθεί αν δεν κατακτηθεί η ιερά
πόλη των Αθηνών, προβλέποντας πολύ νωρίς
ότι ίσως να είναι «προωρισμένη από την θείαν
Πρόνοιαν να γενή η πρωτεύουσα της αναγεννω-
μένης Ελλάδος». Εμψυχώνει τους στρατιώτες,
παρόντες και απόντες, ότι ο «ατρόμητος αρχη-
γός σας υπέρ αυτής της πόλεως μαχόμενος απέ-
θανε», στα χώματα αυτής της πόλης έχυσε το
αίμα του, για αυτήν ήταν τα τελευταία λόγια του.
Η ηχώ τους «Τελειώσατε το έργον μου, ελευθε-
ρώσατέ μου τας Αθήνας, τας Αθήνας ελευθε-
ρώσατέ μου!», αποτελούν την γραμμένη με αίμα
διαθήκη του. Με τον τρόπο αυτό θα τιμηθεί η
μνήμη του, το παράδειγμά του ζει, ντυμένος με
δόξα θα παρουσιασθεί στους στρατιώτες όπως
ο άγγελος της Αποκαλύψεως όταν «ξεσπαθωμέ-
νοι κτυθήσετε τα τείχη των Αθηνών».
19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 63
ΑΦΙΕΡΩΜΑ - Γ. ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗΣ

Οι λέξεις-ταμπού στην ιδιόλεκτο

του Γεωργίου Καραϊσκάκη
ΔΡ ΜΑΡΊΑ ΚΑΜΗΛΆΚΗ
ΠΡΟΪΣΤΑΜΈΝΗ ΤΗΣ ΔΙΕΎΘΥΝΣΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΉΚΗΣ ΤΗΣ ΒΟΥΛΉΣ

Γεώργιος Καραΐσκος ή Καραϊσκάκης (περ. 1782-1827)

των πολιτικών παθών. Σε χογιάννης (1922: 18)1, σαπιοκοιλιάς και παλιογελάδα!

αυτό το εκφραστικά φορ- Και ο Κασομούλης (1940, τόμ. Α΄, σ. 372)2 σχολιάζει:
τισμένο περικείμενο, οι «Αν δεν ήταν οι περασμένες φιλίες, και ο Καραϊσκά-
«απαγορευμένες» λέξεις κης δεν ήτανε γνωστός φαφλατάς (η Ρούμελη γεν-
(βωμολοχίες, βλασφημίες, νάει, όχι σπάνια, αυτού του είδους τους ανθρώπους,
δυσφημισμοί κ.ά.) επέτρε- τύπους περίφημους για τα παχιά τους χωρατά, τους
παν κατεξοχήν τη λύτρω- αγριωπούς θυμούς, τις κούφιες και αθώες φοβέρες,
ση που προκύπτει από την που στο τέλος η λαϊκή δόξα και αγάπη τους κάνει αθά-
απελευθέρωση λεκτικής νατους), οι τελευταίες βρισιές με τ’ αμοιβαία “κέρατα”
ενέργειας κατά τη βίωση θα φέρνανε σε φόνους». Η βωμολοχική αυτή τάση
Γ. Γαζής, Βιογραφία των ηρώων Μ. Μπότσαρη και Γ. Καραϊσκάκη ακραίων συναισθηματικών καθιστούσε τον Καραϊσκάκη ιδιαίτερα δημοφιλή:
καταστάσεων. «Η ευφράδειά του και η συναναστροφή του ήτον εν

Η
αθυροστομία κατά την Επανάσταση του Αν υπάρχει ένας ήρωας της εποχής για τον οποίο η θέατρον· και πολλάκις οι στρατιώται χάσκοντες εις
1821 αποτελεί αναμενόμενο κοινωνιο- χρήση λέξεων-ταμπού αποτελεί -τρόπον τινά- par τας κομψότητας και αστειολογίας του, αλησμονούσαν
γλωσσικό χαρακτηριστικό, δεδομένου ότι excellence χαρακτηριστικό, αυτός δεν είναι άλλος να γευματίσουν. […] Είχε νουν εφευρετικόν και γεννη-
πρόκειται για μια κοινωνία προ-αστική, απαλλαγ- από τον Γ. Καραϊσκάκη. Ο αρχιστράτηγος της Ρούμε- τικόν και φυσικήν ρητορείαν»· «Ελάττωμα μόνον είχε
μένη από τα προτάγματα «καθωσπρεπισμού» που η λης συνδύαζε το υβρεολόγιο με μια ευρύτερη ροπή την οξυθυμίαν» (πρόλογος Γ. Βλαχογιάννη, σε Aινιάν
πολιτική ορθότητα επιβάλλει. Οι επαναστατημένοι προς τον αστεϊσμό, ενίοτε ακραίο ή και χοντροκομ- 1903: 6)3, ένα «χούι» που οι συμπολεμιστές του είχαν
Έλληνες ήταν στη συντριπτική τους πλειονότητα άν- μένο: έβριζε δεινά και συστηματικά στρατιώτες, μάθει να αποδέχονται, προκειμένου να μπορέσουν να
θρωποι λαϊκής καταγωγής, οι οποίοι βρέθηκαν μέσα οπλαρχηγούς και στρατηγούς ακόμη, με τους ηπιότε- συνυπάρξουν μαζί του.
στη δίνη των πολεμικών αναμετρήσεων, αλλά και ρους χαρακτηρισμούς να είναι, όπως αναφέρει ο Βλα- Πάμπολλα είναι τα παραδείγματα λέξεων-ταμπού

1 Βλαχογιάννης, Γ. Ανέκδοτα του Καραϊσκάκη και του Κολοκοτρώνη. Ανέκδοτα-γνωμικά-περίεργα. Αθήνα, 1922.
2 Κασομούλης, Ν.Κ. Ενθυμήματα στρατιωτικά της Επαναστάσεως των Ελλήνων, 1821-1833. Προτάσσεται ιστορία του αρματολισμού (εισαγωγή και σημειώσεις: Γ. Βλαχογιάννης), τόμ. Α΄. Αθήνα,
1940.
3 Αινιάν, Δ. Ο Καραϊσκάκης ή του Καραϊσκάκη βιογραφία και λεπτομερής έκθεσις της τελευταίας εκστρατείας αυτού υπέρ των Αθηνών. Χαλκίδα, 1834.

64 ΤΕΥΧΟΣ_041

Δ. Αινιάν, O Καραϊσκάκης βιογραφία
που απαντούν στις βασικές πηγές μελέτης της
ζωής και της δράσης του Γ. Καραϊσκάκη, τις βιο-
γραφίες του από τους Γεώργιο Γαζή, Βιογραφία
των Ηρώων Μάρκου Μπότσαρη και Καραϊσκάκη
(Αίγινα, 1828), και Δημήτριο Αινιάν (ό.π.), οι οποίοι
είχαν διατελέσει έμπιστοι γραμματείς του Καραϊ-
σκάκη, καθώς και στα Ενθυμήματα Στρατιωτικά του
Μακεδόνα Νικολάου Κασομούλη (ό.π.), επίσης στε-
νού του συνεργάτη. Αξίζει να σημειωθεί ότι, παρά
το γεγονός ότι τα κείμενα αυτά είναι γραμμένα σε
μια λόγια ποικιλία, όπως και το σύνολο των σωζό-
μενων πηγών για την Ελληνική Επανάσταση του
1821, εντούτοις διασώζουν σωρεία υβριστικών
λεξημάτων και εκφράσεων του Καραϊσκάκη, που
για τη γλωσσολογική έρευνα αποτελούν πολύτιμες
ενδείξεις της οριστικά απολεσθείσας προφορικό-
τητας της περιόδου.
Ας δούμε μερικά μόνο ενδεικτικά παραδείγματα.
Περίφημη είναι η επιστολή του Καραϊσκάκη προς
τον Μεχμέτ Ρεσίτ Πασά (20 Απριλίου 1827), την
οποία ο ίδιος ο Γαζής (1828: 18-19) χαρακτηρίζει
«…αισχράν μεν και απρεπή εις το να γραφθή, και
να ’κφωνηθή, ηρωικωτάτην δε
και αναγκαιοτάτην». Γράφει σε
αυτήν ο Καραϊσκάκης: «Μου γρά-
φεις ένα μπουϊρουτί, λέγεις να
προσκυνήσω· κ’ εγώ, πασιά μου,
ρώτησα τον π…. μου τον ίδιον, κ’
αυτός μου απεκρίθηκε να μη σε
προσκυνήσω! Κ’ κ’ αν έλθης κατ’
επάνω μου, ευθύς να πολεμή-
σω!». Και συνεχίζει ο Γαζής τον
σχολιασμό: «Αύτη η απόκρισις
στοχάζομαι να υπερβαίνη την
του Λεωνίδου προς τον Ξέρξην·
μολών λαβέ!». Δεν πρόκειται για
μεμονωμένο περιστατικό, καθώς
συνήθης είναι για τον Καραϊσκά-
κη η αναφορά στο γεννητικό του
μόριο, προς το οποίο συχνά-πυ-
κνά κατέφευγε για συμβουλές
(πβ. και το σχόλιο του Κασομούλη
(1940, τόμ. Α΄, σ. 287): «Ο Καραϊ-
σκάκης με το ιδίωμά του άλλοτε
τους έλεγεν εις τα γράμματα να
ερωτήση τον σύνδροφόν του (και
εννοούσεν τον π….ον του), και
άλλοτε τους φιλούσεν τα μέστια,
κατά την διάθεσιν οπού ευρίσκο-
νταν»). Σε κάθε περίπτωση, αν
και το συγκεκριμένο λέξημα ήταν
προφανώς νομιμοποιημένο με-
ταξύ των μελών μιας κοινωνίας
κυρίαρχης αρρενωπότητας, εν-
δεικτικό της αναγνωρίσιμης και
τότε προσβλητικότητάς του εί-
ναι το γεγονός ότι τόσο ο Γαζής,
όσο και ο Αινιάν το καταγράφουν με αποσιωπητικά.
Στο ίδιο πνεύμα, το 1825, κατά την εκστρατεία της
Μεσσηνίας εναντίον του Ιμπραήμ, που κατέληξε
στην οικτρή ήττα των Ελλήνων στο Κρεμμύδι, ο
Βλαχογιάννης (1922: 9) αναφέρει, εν είδει ιστορικού
ανεκδότου, πως ο Καραϊσκάκης δεν είχε διστάσει
να προσβάλει τον «πρωθυπουργό» Κουντουριώτη
με τα εξής: «Ωρέ, Κουντουριώτη άκουγα και νόμι-
ζα θα είναι όλο γιομάτο μυαλό το κεφάλι σου. Εσύ
όμως έχεις τόσο μυαλό, όσο έχω ’γω σπόρο ’στ’ α…
μου! (πάλι με αποσιωπητικά).
Συχνοί είναι στα υπό εξέταση κείμενα και οι χαρα-
κτηρολογικοί δυσφημισμοί. Όταν ο Καραϊσκάκης
εξοργισμένος επιτίθεται στους πολιτικούς του
αντιπάλους, αναφωνεί: «Ποία Κυβέρνησις, Καπιτάν
Νότη (ενν. ο Νότης Μπότσαρης); Το τζιογλάνι (<
ιτζογλάνι < τουρκ. ic oğlanι ‘νεαρός στην υπηρεσία
του παλατιού’) του Ρεΐζ εφέντη, ο τεσσερομάτης;
(ενν. ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, λόγω των πα-
χιών ματογυαλιών που φορούσε). Ποίοι τον έκαμαν
Κυβέρνησιν; Εγώ και άλλοι δεν τον γνωρίζομεν!» (Κα-
σομούλης 1940, τόμ. Α΄, σ. 371). Στο ίδιο επιθετικό
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
κλίμα, ο Γκούρας ήταν παλιόβλαχος, ο Γιαννάκης
Ράγκος, μόνιμος ανταγωνιστής του στο αρματολίκι
των Αγράφων και έμπιστος του Μαυροκορδάτου,
πορδο-Ράγκος κ.ά.
Παροιμιώδης είναι η «πλούσια» σε «φιλοφρονή-
σεις» αποστροφή του το 1823 προς τον απεσταλ-
μένο του Τούρκου στρατιωτικού αρχηγού των
Τρικάλων, Σιλιχτάρ Μπόδα, όταν εκείνος πήγε να
τον συναντήσει στα Άγραφα: «Έλα, Σκατότουρκε, τον
λέγει ο Καραϊσκάκης. Έλα, Εβραίε, απεσταλμένε από
τους Γύφτους. Έλα να ακούσεις τα κέρατά σας […]»
(Κασομούλης 1940, τόμ. Α΄, σ. 308-309).
Το ερώτημα που εύλογα προκύπτει είναι το εξής:
πώς εξηγείται αυτή η «εμμονική» τάση του Καρα-
ϊσκάκη για βωμολοχία, που, κατά τον Κασομούλη
(ό.π., σ. 371), άγγιζε τον «παροξυσμό»; Πέρα από
την Επανάσταση ως ευρύτερο πραγματολογικό
πλαίσιο, ενδέχεται μια ψυχογλωσσολογική προσέγ-
γιση να αποτελεί εξίσου σημαντική ερμηνευτική
παράμετρο. Είναι γνωστό από τις σχετικές πηγές
ότι η μητέρα του Καραϊσκάκη, «Μη ακολουθούσα αυ-
στηρώς τους κανόνας του βίου, εις τον οποίον είχε
αφιερωθή», «…διά την τολμηρότητά της και διά την
γλώσσαν της είχε γείνει γνωστή εις πολλάς επαρχί-
ας» - εξού και ο Καραϊσκάκης «εγνωρίζετο πολλάκις
με την επωνυμίαν “ο υιός της Καλογραίας”» (Αινιάν
1903: 11). Δεδομένου ότι υπεύθυνη για τη γλωσ-
σική κοινωνικοποίηση του παιδιού είναι η μητέρα,
δεν αποκλείεται ο Καραϊσκάκης να ακολούθησε,
συνειδητά ή ασυνείδητα, τα γλωσσικά πρότυπα της
μητέρας του. Επιπλέον, δεδομένου ότι πάντοτε
έφερε το στίγμα του «εξώγαμου», του καρπού του
παράνομου έρωτα ενός κλέφτη καπετάνιου και
μιας καλογριάς, είναι πιθανόν αυτή η αχαλίνωτη
λεκτική επιθετικότητα να ήταν κι ένας μηχανισμός
επιβίωσης, προκειμένου να αντισταθμίσει τις μει-
ωτικές συμπεριφορές και τους αποκλεισμούς που
από παιδί εισέπραττε λόγω του οικογενειακού
του παρελθόντος. Τέλος, μια ακόμη βιογραφική
πληροφορία που ίσως συνεισφέρει στην ερμηνεία
της αθυροστομίας του είναι ότι ενδέχεται αυτή να
υποδήλωνε μια αντισταθμιστική απόπειρα εκ μέ-
ρους του να συμφιλιωθεί με την αναπηρία που είχε
αποκτήσει στη μάχη στο Κομπότι της Άρτας, τον
Ιούλιο του 1821, όταν δέχθηκε στη γεννητική περι-
οχή εχθρικό πυροβολισμό («Ένας Τούρκος Γκέγκας,
κρυμμένος εις κάποια κλαδιά, τον ετυφέκισε, και τον
ελάβωσεν εις τους δύο μηρούς και εις την μέσης του
καυλού», βλ. Γαζής 1828: 18).
*** Το παρόν κείμενο αποτελεί συνοπτική εκδοχή
της ανακοίνωσης της γράφουσας «Η ιδιόλεκτος του
Γεωργίου Καραϊσκάκη», στο πλαίσιο του συνεδρίου
«Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης και η εποχή του» (29 Ιου-
νίου-1 Ιουλίου 2021). Μουζάκι Καρδίτσας: Βιβλιοθή-
κη της Βουλής των Ελλήνων, Ένωση Πολιτιστικών
Συλλόγων Ν. Καρδίτσας & Δήμος Μουζακίου.
19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 65
 ΑΦΙΕΡΩΜΑ - Γ. ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗΣ

Ωδές στον Γεώργιο Καραϊσκάκη:

προσλήψεις και κατασκευές μετά
θάνατον
ΔΡ ΜΑΡΊΑ ΒΛΑΣΣΟΠΟΎΛΟΥ,
IΣΤΟΡΙΚΌΣ, ΠΡΟΪΣΤΑΜΈΝΗ ΤΟΥ ΤΜΉΜΑΤΟΣ ΜΠΕΝΑΚΕΊΟΥ ΒΙΒΛΙΟΘΉΚΗΣ & ΣΥΛΛΟΓΏΝ ΠΟΛΙΤΙΚΏΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΉΤΩΝ

Αγωνιστής με πλούσια δράση, μια από τις σημαντικότερες στρατιωτικές φυσιογνωμίες της Επανάστασης, ο Καραϊσκάκης από νωρίς
αποτέλεσε αντικείμενο επιστημονικής έρευνας, λογοτεχνικής δημιουργίας, καλλιτεχνικής έκφρασης, αλλά και επίσημων τελετουργιών.
Τα λίγα ενδεικτικά παραδείγματα που παρατίθενται διερευνούν την πρόσληψή του στη δημόσια σφαίρα, μετά τον θάνατό του, φανερώνοντας
ότι ήταν παρών σε όλη τη διαδικασία διαμόρφωσης του εθνικού αφηγήματος.

Τα πρώτα έργα που γράφονται μετά τον θάνατο του Καραϊσκάκη μέσα στην Επανάσταση Εφημερίς των Αγγελιών, 23 Απριλίου 1835 Περιοδικό Νέα Εστία, 1 Οκτωβρίου 1942

Τ
α πρώτα έργα για τον Καραϊσκάκη γράφονται
την επόμενη κιόλας χρονιά του θανάτου του.
Το 1828, και ενώ η Επανάσταση είναι σε εξέ-
λιξη, στο Λιβόρνο βλέπει το φως η τραγωδία του
Γεωργίου Αναξαγόρα Ναύτη Ο θάνατος του Καραϊ-
σκάκη ή η διάλυσις του ελληνικού στρατοπέδου εις
την Αττικήν. Το έργο εξαίρει τη φιλοπατρία και την
αυτοθυσία του ήρωα στο πρότυπο της αρχαιότη-
τας, τονίζοντας, όμως και την ολέθρια δύναμη της
διχόνοιας. Από τον γραμματικό του, Γεώργιο Γαζή,
κυκλοφορεί την ίδια χρονιά στο Εθνικό Τυπογραφείο
της Αίγινας η Βιογραφία των Ηρώων Μάρκου Μπό-
τσαρη και Καραϊσκάκη. Στo έντυπο περιλαμβάνεται
και ένας επιτάφιος λόγος για τον Αλέξανδρο Υψηλά-
ντη. Αποτυπώνεται, έτσι, η παράλληλη διαμόρφωση
του ελλαδικού κρατικού σχηματισμού και της ιστορί-
ας του, που ήδη μέσα στην Επανάσταση, εμπλουτίζε-
ται με τη θυσία και την άμεση ηρωοποίηση πρόωρα
χαμένων πρωταγωνιστών της.
Οκτώ χρόνια μετά τον θάνατο του Καραϊσκάκη, η
ανακομιδή των λειψάνων του στη Σαλαμίνα και η
μεταφορά τους στο Νέο Φάληρο πραγματοποιού-
νται με μεγάλη επισημότητα, φανερώνοντας την
κεντρική θέση που διατηρεί ο αγωνιστής και στο
νεοσύστατο ελληνικό βασίλειο. Η Εφημερίς των Αγ-
γελιών (23.4.1835) παρέχει λεπτομερή περιγραφή
των εκδηλώσεων που εκτείνονται σε Σαλαμίνα, Πει-
ραιά και Φάληρο. Οι τελετές ολοκληρώνονται με τον
Όθωνα να αποθέτει το παράσημο του Τάγματος του
Σωτήρος, που φορά, στα λείψανα του Καραϊσκάκη.
Μπροστά στη λάρνακα του «ενδοξοτέρου στρατη-
γού της Ελλάδος», τον Απρίλιο του 1835, ο νεαρός
μονάρχης επιλέγει να υπερασπιστεί τη συμφιλίωση,
ως βασικό πυλώνα της λειτουργίας του νεοσύστα-
του βασιλείου του. Ο λόγος του, έναν περίπου μήνα
πριν να απονείμει χάρη στον φυλακισμένο Γέρο του
Μοριά, αντανακλά τις προθέσεις του: «Απονέμων
την οφειλομένην εις τους υπέρ της ελευθερίας πε-
σόντας τιμήν, γνωρίζω πόσον χρεωστεί η πατρίς εις
τους επιζήσαντας συναγωνιστάς των». Το ιδεώδες
της ενότητας βρίσκει κατεξοχήν τη συμβολική του
έκφραση στην Αίθουσα Υπασπιστών των Ανακτόρων
του (σημερινή Βουλή). Στα μετάλλια των πρωταγω-
νιστών της Ελληνικής Επανάστασης, που φιλοτε-
χνούν οι αδελφοί Μαργαρίτη (1842-3), ανάμεσα σε
πολιτικούς, φιλέλληνες και αγωνιστές τοποθετού-
νται και ο Καραΐσκος και ο Κολοκοτρώνης.
Δέκα χρόνια αργότερα, ο Καραϊσκάκης δεν χαίρει,
όμως, της ίδιας ομόθυμης αποδοχής. Το 1846, έκ-
δηλη γίνεται η αγανάκτηση πολλών, όταν ο πρωθυ-
πουργός Ιωάννης Κωλέττης αποφασίζει η εθνική
γιορτή της 25ης Μαρτίου να πραγματοποιηθεί
μπροστά στο μνημείο του Νέου Φαλήρου. «Ο Αγών
περιλαμβάνει τον Καραϊσκάκην, ουχί δ’ ο Καραϊ-
σκάκης τον Αγώνα», επισημαίνει η εφημερίδα Αιών
(27.3.1846), μεταφέροντας τη δυσαρέσκεια. Η απο-
τυχία του εορτασμού με επίκεντρο τον Καραϊσκάκη
αντανακλά παλιότερες τοπικές συγκρούσεις, τριτο-
σεπτεμβριανές αντιπαραθέσεις, την αντίθεση προς
τον Όθωνα,·κατεξοχήν, όμως, την έλλειψη συναίνε-
σης προς την πρωθυπουργία του Κωλέττη.
Οι επίσημοι, ωστόσο, λόγοι είναι ενωτικοί. Οι εμ-
βληματικοί στίχοι από τους Πέρσες του Αισχύλου,

66 ΤΕΥΧΟΣ_041

Ιωάννου Πετρώφ, Ο υπέρ ανεξαρτησίας ιερός
των Ελλήνων αγών, 1886
«Ὦ παῖδες Ἑλλήνων, ἴτε, ἐλευθεροῦτε πατρίδ᾽,
ἐλευθεροῦτε δὲ παῖδας, γυναῖκας, θεῶν τε και
πατρῴων ἕδη, θήκας τε προγόνων· νῦν ὑπὲρ
πάντων ἀγών», που εισάγουν το κείμενο του
Προέδρου της Βουλής Ρήγα Παλαμήδη (εφ. Αθηνά,
28.3.1846), αποτελούν την αποκρυστάλλωση του
ιδανικού της φιλοπατρίας, που δένει άρρηκτα το πα-
ρελθόν της αρχαιότητας με αυτό του ’21, τις αρχαίες
με τις πρόσφατες μάχες των Ελλήνων.
Παρόμοια, ο ποιητής Παναγιώτης Σούτσος κάνει
ιδιαίτερη μνεία στον Καραϊσκάκη, περιποιεί τιμή,
όμως, σε όλους τους τόπους και τους πρωτεργάτες
της Επανάστασης (Αυτοσχέδιος λόγος πανηγυρικός,
Αθήνα 1846). Ο «τύμβος του Καραΐσκου» του παρέ-
χει, άλλωστε, το δημόσιο βήμα για να δηλώσει την
υποστήριξή του στη νεογέννητη Μεγάλη Ιδέα ως το
όραμα που μπορεί να ενώσει το παρελθόν, το παρόν
και το μέλλον της ελληνικής φυλής. Η Πινακοθήκη
των Ηρώων, που παγιοποιείται σε αυτή την προοπτι-
κή στο β’ μισό του 19ου αι., περιλαμβάνει πάντα και
τον Καραϊσκάκη, όπως φαίνεται, για παράδειγμα, στα
έργα του Θ.Βρυζάκη και του Ιω.Πετρώφ.
Η ευρεία αποδοχή του Καραϊσκάκη εκδηλώνεται και
στα αγάλματα που κοσμούν δημόσιους χώρους πολ-
λών ελληνικών πόλεων, στην ονοματοδοσία δρόμων
και πλατειών. Τον Μάιο του 1895, παρουσία του
βασιλιά Γεωργίου Α’, πολιτικών και στρατιωτικών
αρχών και πλήθους κόσμου τελούνται τα αποκαλυ-
πτήρια του ανδριάντα του Ρουμελιώτη οπλαρχηγού,
στην πλατεία Απόλλωνος του Πειραιά, που την ίδια
μέρα μετονομάζεται σε πλατεία Καραϊσκάκη. Στο
βαρύ κλίμα που συνοδεύει την πρόσφατη πτώχευ-
ση της χώρας, η μνήμη του Καραϊσκάκη καλείται να
λειτουργήσει παρηγορητικά, «να μεταφέρωμεν επί
μίαν ημέραν τουλάχιστον την σκέψιν ημών από του
ειρηνικού μεν αλλ’ αχάριτος και αδόξου παρόντος
εις το παρελθόν και να καθάρωμεν το πνεύμα εν τω
νάματι ιερών αναμνήσεων» (εφ. Εστία, 6.5.1895).
Ο κόσμος καταφέρνει, πράγματι, να ευθυμήσει, αλλά
για απρόβλεπτο λόγο. Όταν αποκαλύπτεται ο ανδρι-
άντας του Γεωργίου Φυτάλη, η μορφή του αναπα-
ριστάμενου δεν ταιριάζει με όσα η παράδοση έχει
σχηματοποιήσει έως τότε και ο Καραϊσκάκης αντί
για άγριο λιοντάρι αποδίδεται ως «θεοφοβούμενον
Εφημερίδα Πρωία, 8 Μαΐου 1895
παλλικάρι» (εφ. Εστία, 8.5.1895). Έκπληκτος και
ο Γεώργιος Α΄ ρωτά τον δήμαρχο Θ. Ρετσίνα: «Σαν
πολύ νέος δεν σας φαίνεται εις τον ανδριάντα του
ο Καραϊσκάκης;». Καταφανής η ανομοιότητα έργου
και πρωτοτύπου, και η εξήγηση αποκαλύπτεται σε
χρονογράφημα του Ιωάννη Κονδυλάκη, λίγα χρόνια
αργότερα: «Το ανώνυμον γλυπτικόν έργον εβαπτί-
σθη Καραϊσκάκης και εστήθη ως ανδριάς δια να
υποστηριχθή η οικογένεια του γλύπτου υπό τινος
δημοτικού συμβούλου ενδιαφερομένου δι’ αυτήν»
(εφ. Εμπρός, 15.2.1908).
Το όνομα και η μνήμη του «Αχιλλέα της Ρωμιοσύ-
νης», όπως τον τραγούδησε στα Δεκατετράστιχά
του ο Κωστής Παλαμάς, θα μείνουν ζωντανά και
σε όλον τον 20ό αι. Ο εορτασμός της εκατονταε-
τηρίδας από τον θάνατο του Καραϊσκάκη, το 1927,
με τελετές εντός και εκτός της πρωτεύουσας,
επιδιώκει να λειτουργήσει εμψυχωτικά, σε μια
περίοδο που η Ελλάδα παλεύει να επουλώσει το
τραύμα της Μικρασιατικής Καταστροφής και να
μετακινήσει το κέντρο βάρους της από μια, για αι-
ώνες, εξωστρεφή σε μια, εκ του αποτελέσματος,
ενδοστρεφή πολιτική.
Στη δύστηνη συγκυρία της Κατοχής, όπου η αρχαι-
ότητα και το ’21 αποτελούν πηγές έμπνευσης, ο
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Ο Τάφος του Καραϊσκάκη
και το Γήπεδο Καραϊσκάκη
στο Νέο Φάληρο
Καραϊσκάκης επανεμφανίζεται για να
τονιστεί η ανάγκη ενότητας ως συστα-
τικό στοιχείο ελευθερίας. Δυο μήνες
πριν την ανατίναξη της Γέφυρας στον
Γοργοπόταμο, που επιτυγχάνεται με τις
συντονισμένες κινήσεις ΕΛΑΣ και ΕΔΕΣ,
το περιοδικό Νέα Εστία φιλοξενεί το
χαρακτικό του Σπύρου Βασιλείου «Ο
θάνατος του Καραϊσκάκη» (Οκτ. 1942),
συνοδευόμενο από τα τελευταία λόγια
του αγωνιστή, όπως τα διαφύλαξε στα
Απομνημονεύματά του ο Μακρυγιάννης: «Τότε
σε ολίγον μαθαίνω ότι βαρέθη ο Καραϊσκάκης.
Πάγω εκεί· μαζευόμαστε· τηράμεν· είτανε βα-
ρεμένος [...]. Μαζωχτήκαμεν όλοι εκεί. Μας
είπε με χωρατά: “Εγώ πεθαίνω· όμως εσείς να
είστε μονοιασμένοι και να βαστήξετε την πα-
τρίδα”».
Τον Καραϊσκάκη ως σύμβολο αντίστασης ανέ-
δειξε και ο Διονύσης Σαββόπουλος, με παρά-
δοξο τρόπο. Αν ο ανδριάντας του 1895 βαφτί-
στηκε Καραϊσκάκης για οικονομικούς λόγους,
εν μέσω της χούντας των συνταγματαρχών ο
έλληνας τραγουδοποιός για πολιτικούς λόγους
βάφτισε ένα πολύ γνωστό, πλέον, τραγούδι
του ως «Ωδή στον Γεώργιο Καραϊσκάκη». Η
ωδή του 1969 στο «ωραίο σαν μύθο παλληκά-
ρι», παρά τον τίτλο της όμως, γράφτηκε για
τον επαναστάτη Ερνέστο Τσε Γκεβάρα και τον
Μάη του ’68, που βρήκαν στον στρατηγό της Ελ-
ληνικής Επανάστασης, τόσο το παράλληλο της
αδούλωτης ψυχής, όσο και την κάλυψη από τη
λογοκρισία.
Σήμερα, για τους επιστήμονες και τους ερευνητές,
ο Καραϊσκάκης παραμένει επίκαιρος σε συζητήσεις
που αφορούν ένα ευρύ φάσμα ερωτημάτων και θε-
ματικών. Για το ευρύ κοινό, ωστόσο, η μεγάλη δημο-
φιλία του οφείλεται σε μία απόφαση που λήφθηκε
από τη δικτατορία του Ιωάννη Μεταξά: Στην αθλη-
τική εβδομάδα του 1938, κατά τη διαδικασία οικειο-
ποίησης του «ένδοξου» παρελθόντος, το Ποδηλατο-
δρόμιο του Νέου Φαλήρου μετονομάζεται σε γήπεδο
Καραϊσκάκη, λόγω της γειτνίασής του με τον τόπο
θανάτου του αγωνιστή. Σαν να προέβλεπε το μέλ-
λον, η εφημερίδα Αθλητικόν Βήμα (22.6.1938), που
κάλυπτε την είδηση, καταλήγει: «Γήπεδο Καραϊσκά-
κη λοιπόν. Η νέα ονομασία θα είνε και πιο κατάλληλη
για τις επικές ποδοσφαιρικές μάχες που θα γίνωνται
εκεί παρά την φαληρική ακτή στο μέλλον...». Και
πράγματι... στο Νέο Φάληρο, στο γήπεδο Καραϊσκά-
κη, ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα, ιαχές, τραγούδια και
βρισιές επιβεβαιώνουν τις επικές ποδοσφαιρικές
μάχες του Ολυμπιακού στο ελληνικό και ευρωπαϊκό
πρωτάθλημα του 21ου αι., κρατώντας, επιπλέον, πα-
ραπάνω από ζωντανά έως τις μέρες μας όχι μόνο το
όνομα αλλά και… την παράδοση αθυροστομίας του
Ρουμελιώτη αγωνιστή.
19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 67
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Οι μεγάλες εκθέσεις
για την επέτειο του ’21
Η γενεσιουργός του νεοελληνικού κράτους επέτειος του 1821 προκάλεσε – παράλληλα με την πλούσια βιβλιοπαραγωγή, τις
ενδιαφέρουσες εκπομπές τεκμηριωτικού χαρακτήρα και το πλήθος των εκδηλώσεων – και αρκετές σημαντικές εκθέσεις.
Η 200ετηρίδα της Ελληνικής Επανάστασης τιμήθηκε δεόντως από μουσεία, θεσμικούς φορείς και ιδρύματα, με μεγάλες
εκθέσεις τεκμηρίων ιστορικού και καλλιτεχνικού χαρακτήρα.
ΘΟΔΩΡΉΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΆΝΝΗΣ ΈΦΟΡΟΣ ΤΗΣ ΣΥΛΛΟΓΉΣ ΈΡΓΩΝ ΤΈΧΝΗΣ ΤΗΣ ΒΟΥΛΉΣ ΤΩΝ ΕΛΛΉΝΩΝ

Τη χορεία των επετειακών εκθέσεων

άνοιξε, ήδη το 2020 – με εγκαίνια στις 12
Φεβρουαρίου και διάρκεια ως τις 20 Ιουλί-
ου – στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο η
εξαιρετική έκθεση «Δι’ αυτά πολεμήσαμεν
– Αρχαιότητες και Ελληνική Επανάσταση»,
σε επιμέλεια της Μ. Λαγογιάννη-Γεωρ-
γακαράκου. Προτάσσοντας στον τίτλο τη
γνωστή ρήση του στρατηγού Ι. Μακρυγιάν-
νη, η έκθεση παρουσίασε τον καλυτικό
ρόλο της αρχαίας πολιτισμικής κληρονο-
μιάς, μέσω των μνημείων της Ελλάδας,
τόσο στην ιστορική συνειδητοποίηση των
Ελλήνων όσο και στην φιλάρχαιη – αλλά
και αρχαιοθηρική πολλές φορές – προσέγ-
γιση των ξένων κλασικιστών.
Η εξέλιξη αυτής της σχέσης, από την περι-
ηγητική αρχαιοδιφία ως την επιστημονική
αρχαιολογία και από την θήρευση και επα-
νάχρηση των αρχαιοτήτων ως την προστα-
σία τους, με τη δημιουργία και του ίδιου του
Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, παρουσι-
άστηκε μέσα από έναν πρωτότυπο διάλογο
26 αρχαίων του με 26 νεώτερα έργα του
18ου και 19ου αιώνα, δάνεια από τη Βουλή
των Ελλήνων, το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο,
το Μουσείο Μπενάκη, το Μουσείο της Πό-
λεως των Αθηνών, την Εθνική Πινακοθήκη Εικονική περιήγηση
και τις ιδιωτικές συλλογές του Μιχάλη
Βαρκαράκη και του Stephan Adler.

Στο Μουσείο Μπενάκη, με τη σύμπραξη της Τράπεζας της Ελλάδος,

της Εθνικής Τράπεζας και της Alpha Bank, εγκαινιάστηκε στις 3 Μαρ-
τίου 2021 μία μεγαλειώδης έκθεση, που παρουσιάστηκε μέχρι και τον
Νοέμβριο. Στους τρεις ορόφους του κτηρίου επί της οδού Πειραιώς,
οι επιμελητές Τ. Σακελλαρόπουλος και Μ. Δημητριάδου κατάφεραν
να τιθασεύσουν έναν πρωτόφαντο όγκο υλικού, περί τα 1.200 τεκμή-
ρια, καλύπτοντας την πορεία του Ελληνισμού από τα τέλη του 18ου
αιώνα και την Τουρκοκρατία έως τον προχωρημένο 19ο αιώνα και την
εδραίωση του νεοελληνικού κράτους. Τα ποικιλοειδή και πολλαπλώς
ενδιαφέροντα εκθέματα παρουσίασαν τόσο τις πολιτικές και στρατω-
τικές εξελίξεις, όσο και τον υλικό πολιτισμό της καθημερινής ζωής,
όπως επίσης το πολιτισμικό και ιδεολογικό πλαίσιο. Αναδείχτηκε επο-
μένως πολύπλευρα η κατάσταση στις τουρκοκρατούμενες περιοχές
της Ελλάδας προεπαναστατικά (1770-1820) και οι προσδοκίες των κα-
τοίκων της, τα επαναστατικά γεγονότα κατά τη δεκαετία του 1821-31,
στη συνέχεια η δημιουργία του μικρού ελληνικού βασιλείου από την
οθωνοκρατία μέχρι και την περίοδο του Γεωργίου Α΄, παράλληλα με
τις προσπάθειες εξάπλωσης και ενδυνάμωσής του.

68 ΤΕΥΧΟΣ_041
Στις 24 Μαρτίου 2021 έλαβαν χώρα λαμπρά
εγκαίνια του νέου κτηρίου της Εθνικής Πι-
νακοθήκης και παράλληλα η επετειακή
έκθεση «Το 1821 στη ζωγραφική», ως η
επίσημη έκθεση της χώρας για τους εορ-
τασμούς των 200 ετών από την εθνεγερ-
σία. Με 35 εμβληματικά ζωγραφικά έργα,
παρουσιάστηκε έως και τις 28 Φεβρουαρί-
ου 2022 η εικαστική απόδοση των κρίσιμων
εξελίξεων του Αγώνα της Ανεξαρτησίας,
καταδεικνύοντας τον κομβικό ρόλο της
τέχνης στην ιστορική μνημείωση. Είναι
ακριβώς αυτή η λειτουργία της τέχνης που
ώθησε τον πρωθυπουργό Ιωάννη Κωλέττη
το 1844 να ζητήσει από τους καλλιτέχνες
Γεώργιο και Φίλιππο Μαργαρίτη να εργα-
σθούν «διότι η Ελλάς απαιτεί την ιστορικήν
Πινακοθήκην της».

Εικονική περιήγηση
Στη Βουλή των Ελλήνων παρουσιάζεται (εξακολουθεί καθ’ όλον το τρέχον έτος 2022) μία μεγάλη
έκθεση, με πολλά και σημαντικά τεκμήρια – χειρόγραφα, έντυπα, έργα τέχνης, αντικείμενα, όπλα –
στην πλειοψηφία τους από τις συλλογές της Βουλής, αλλά και επιλεγμένα δάνεια από τη Συλλογή
Βαρκαράκη και την Πινακοθήκη Αβέρωφ του Μετσόβου. Με τίτλο «Αντικρίζοντας την Ελευθερία!»,
η έκθεση αναπτύσσεται σε δύο επίπεδα – το Περιστύλιο και την Αίθουσα Τροπαίων και Υπασπιστών
– και σε τρεις μεγάλες ενότητες: την Αφύπνιση του Ελληνισμού, δηλ. την ιδεολογική προετοιμασία
προεπαναστατικά, τις Σκηνές και Μορφές της Ελευθερίας, δηλ. τα γεγονότα της επαναστατικής
περιόδου, και το Ηρώον του Αγώνα, δηλ. τους πρωταγωνιστές της Παλιγγενεσίας. Η βασική ιδέα
της έκθεσης, σε επιμέλεια της Μ. Καμηλάκη και του γράφοντος, εδράζεται στη Ζωφόρο της Επα-
νάστασης, στις τοιχογραφίες που κοσμούν την Αίθουσα των Τροπαίων και αποτελούν την πρώτη
επίσημη μνημείωση του ’21.
Συνειδητά επίσης προβάλλεται ιδιαιτέρως η διεθνής διάσταση της Ελληνικής Επανάστασης, με
πολλά φιλελληνικά τεκμήρια, αλλά και δύο εκλεκτά δάνεια από το εξωτερικό, έναν μνημειακό
γαλλικό τοιχοτάπητα που αναπαριστά τη Σχολή των Αθηνών του Ραφαήλ στο Βατικανό και τον εμ-
βληματικό πίνακα του Ludovico Lipparini με τον Όρκο του λόρδου Βύρωνα στον τάφο του Μπότσαρη
στο Μεσολόγγι. Γι’ αυτό άλλωστε και εγκαινιάστηκε στις 19 Απριλίου 2021, ημέρα θεσπισμένη από
το Ελληνικό Κοινοβούλιο ως Ημέρα Φιλελληνισμού, λόγω του θανάτου του Βύρωνα (19/4/1824).

Στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης παρουσιά-

στηκε, μεταξύ 14 Μαΐου και 20 Ιουνίου 2021,
η έκθεση «Αρχαιολατρεία και Φιλελληνισμός».
Σε επιμέλεια της Φ.Μ. Τσιγκάκου και του Ν.Χρ.
Σταμπολίδη, εξετέθησαν 60 φιλελληνικά έργα
(ελαιογραφίες, γλυπτά, αντικείμενα των δια-
κοσμητικών τεχνών) από τη Συλλογή Θανάση
και Μαρίνας Μαρτίνου, σε «διάλογο» με αρχαι-
ότητες από μεγάλα μουσεία της Ιταλίας και
της Ελλάδας. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, αναδεί-
χθηκε η αγάπη για την Αρχαιότητα ως βασικός
παράγοντας του Φιλελληνισμού, που θα ενερ- Εικονική περιήγηση
και κατάλογος
γοποιηθεί εν μέσω του ελληνικού αγώνα για
ελευθερία.

19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 69
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο σαφώς και είχε την τιμητική του,

με μια σειρά από περιφερειακές εκθέσεις με συνεργαζόμενους
φορείς ανά την Ελλάδα, καθώς και μία πλωτή έκθεση με σταθ-
μούς σε όλο το Αιγαίο. Στην έδρα του στην Αθήνα εγκαινιάστη-
κε στις 18 Μαΐου 2021 μια πολύπτυχη έκθεση, έργο όλων των
επιμελητών του μουσείου, υπό τον ευφυή τίτλο «Επανασύστα-
ση 21», αναπτυσσόμενη σε επτά μεγάλες ενότητες. Με πλήθος
τεκμηρίων από τις πλούσιες συλλογές του, παρουσιάστηκε η
ιδεολογική προετοιμασία του Αγώνα και οι μάχες της Επανά-
στασης σε στεριά και θάλασσα, εστιάζοντας στα πρόσωπα και τα
γεγονότα, αναδεικνύοντας παράλληλα τον αντίκτυπό της στον
διεθνή περίγυρο, μέσω της πολιτικής, της διπλωματίας και του Ψηφιακή παρουσίαση
Φιλελληνισμού, καθώς επίσης τις συνέπειες και την πρόσληψη
του 1821.

Με την επετειακή Στο Ίδρυμα Θεοχαράκη δόθηκε έμφαση στην συμβολή

χρονιά το κοινό είχε της γυναίκας στην Επανάσταση του 1821, με εκθέματα
την τύχη να «ανακα- από τη Συλλογή Μιχάλη και Δήμητρας Βαρκαράκη, που
λύψει» και να θαυμά- εγκαινιάστηκε στις 27 Μαΐου και διήρκεσε ως και τις
σει αρκετές ακόμη 31 Οκτωβρίου 2021. Σε επιμέλεια της Φ.Μ. Τσιγκάκου,
σημαντικές ιδιωτικές επελέγησαν 100 έργα ζωγραφικής και αντικειμένων
συλλογές, όπως αυτή φιλελληνικής εικονογραφίας, που προβάλλουν τον
του Ιδρύματος Αντώ- καίριο ρόλο των Ελληνίδων γυναικών στον αγώνα, ως
νιος Ε. Κομνηνός. Μία οφειλόμενο φόρο τιμής.
επιλογή, και πάλι σε
επιμέλεια της Φ.Μ.
Τσιγκάκου, από εικα-
στικά έργα φιλελλη-
νικής θεματογραφίας
παρουσιάστηκαν, σε
πρώτη εκδοχή, μεταξύ 19 Ιουνίου και 31 Ιουλίου στην Ερμούπολη της Σύρου, γενέτειρα του
συλλέκτη. Το αθηναϊκό κοινό με τη σειρά του είχε την ευκαιρία να απολαύσει μία εμπλου-
τισμένη εκδοχή αυτής έκθεσης, στο κεντρικό κτήριο του Μουσείου Μπενάκη, υπό τον τίτλο
«Θησαυροί φιλελληνικής ζωγραφικής» (3 Νοεμβρίου 2021 – 9 Ιανουαρίου 2022). Μέσα από Ψηφιακή παρουσίαση
33 ζωγραφικά έργα ξένων κυρίως καλλιτεχνών, οπτικοποιήθηκε η εικόνα της Ελλάδας στη
Δύση κατά την Επανάσταση, αλλά και ευρύτερα κατά τον 19ο αιώνα.

Είχε προηγηθεί, και πάλι στο κεντρικό Μουσείο

Μπενάκη, η παρουσίαση τεσσάρων ιδιωτικών
συλλογών, υπό τον τίτλο «Το ’21 των Συλλεκτών»
(25 Ιουνίου – 12 Σεπτεμβρίου 2021). Από τις συλ-
λογές του Νικήτα και της Ευαγγελίας Σταυρινάκη,
του Πέτρου Βέργου, του Απόστολου Αργυριάδη
και του Stephan Adler παρουσιάστηκε πληθώρα
τεκμηρίων, ιστορικού και καλλιτεχνικού ενδιαφέ-
ροντος: όπλα, αρχεία, έργα τέχνης, αντικείμενα. Σε
επιμέλεια της Μ. Βερύκοκου, η έκθεση κατάφερε
να αποδώσει την αίσθηση των εσωτερικών σπι-
τιών, κυρίως των σαλονιών των Φιλελλήνων, και
την χρηστικότητα της φιλελληνικής μόδας, που
«πλημμύρισε» τη δυτική Ευρώπη και τη βόρεια
Αμερική. Η ίδια έκθεση, ακόμη πιο ανεπτυγμένη
μουσειογραφικά, σε επιμέλεια Α. Γουλάκη-Βουτυ-
ρά, Χρ. Τσαγκάλια και Μ. Ανέστη, παρουσιάστηκε
(1 Οκτωβρίου 2021 – 16 Ιανουαρίου 2022) και στη
Θεσσαλονίκη, στο Τελλόγλειο Ίδρυμα.

70 ΤΕΥΧΟΣ_041
Η Βουλή των Ελλήνων, με πνεύμα εξωστρέφειας, αποφάσισε να τιμήσει τη μεγάλη
επέτειο και εκτός της Αθήνας. Σε αυτό το πλαίσιο και ανταποκρινόμενη σε αίτη-
μα του Δήμου Ερμούπολης, παρουσίασε στην Πινακοθήκη Κυκλάδων στη Σύρο (8
Αυγούστου - 20 Οκτωβρίου 2021) έκθεση με 50 εικαστικά έργα του 18ου και 19ου
αιώνα, με θέμα «Από τις φλόγες του Αγώνα, Αθήνα – Ερμούπολη: η αναγέννηση
της Ελλάδας». Σε επιμέλεια του γράφοντος, οπτικοποιήθηκε η επιλογή του Νεο-
κλασικισμού στην απελευθερωμένη Ελλάδα – μέσα από τις δύο παραδειγματικές
περιπτώσεις, την πρωτεύουσα Αθήνα και την νεόκτιστη Ερμούπολη – ως μνημεια-
κή πραγμάτωση της Παλιγγενεσίας, με την έννοια της σύνδεσης με το ιστορικό πα- Ψηφιακή παρουσίαση
ρελθόν/μεγαλείο, στο πεδίο της μνημειακής τέχνης. Τα εκθέματα, από τη Συλλογή
της Βουλής και από τη Συλλογή Βαρκαράκη, παρουσίασαν την αθηναϊκή περίπτωση,
ενώ η νεότευκτη, εν μέσω της Επανάστασης και από πρόσφυγες των εμπόλεμων
περιοχών, Ερμούπολη αναδείχθηκε μέσα από φωτογραφικές αναπαραγωγές των Στις 7 Ιουλίου 2021 εκγαινιάστηκε στην Αθήνα όχι απλώς μια έκθεση, αλλά ένα
λαμπρών αρχιτεκτονικών και γλυπτικών μνημείων της. ολόκληρο μουσείο, επικεντρωμένο στον Αγώνα της Ανεξαρτησίας, το Μουσείο Φι-
λελληνισμού (οδός Ζησιμοπούλου 12), καρπός και όραμα του συλλέκτη Κωνσταντί-
νου Βελέντζα. Σε τέσσερις ορόφους αναπτύσσεται, μέσα από πλήθος μοναδικών
ιστορικών τεκμηρίων και έργων τέχνης, η «εικόνα» των ξένων για την Ελλάδα, που
οδηγεί στην έκρηξη της φιλελληνικής υποστήριξης, κομβικής σημασίας, κατά τη
διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης. Παρουσιάζεται το φαινόμενο του Φιλελλη-
νισμού πολύπλευρα σε βάθος χρόνου – πριν και μετά το 1821 – εντάσσοντας την
Ελλάδα στο όλον του νεώτερου ευρωπαϊκού πολιτισμού με πρωτεύουσα θέση.
Καθώς τα διαθέσιμα εκθέματα είναι πολύ περισσότερα από όσα παρουσιάζονται,
το Μουσείο θα οργανώνει θεματικές εκθέσεις. Πρώτη κατά σειρά, παρουσιάζεται
στον τρίτο όροφο μία περιοδική έκθεση για τον Αμερικάνικο Φιλελληνισμό, ενώ
αναμένονται διάφορες δράσεις και εκτός της αθηναϊκής έδρας.

Στις 30 Οκτωβρίου 2021 εγκαινιάστηκε στη
Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων η έκθεση «Η
Ελλάδα μετά την Επανάσταση», με εκθέματα
από τη Συλλογή Τίνας και Μιχάλη Κρασάκη,
πολύχρονος συλλεκτικός καρπός του ζεύ-
γους, κατά την δραστηριοποίησή του στη
Γερμανία. Μέσα από σπάνια έργα ζωγραφι-
κής, γλυπτικής, χαρακτικής και των διακο-
σμητικών τεχνών, ξένων αλλά και Ελλήνων
καλλιτεχνών, αναδεικνύονται διάφορες
πτυχές της εξελικτικής πορείας του Ελληνι-
σμού, κατά τη διάρκεια του μεγάλου Αγώνα
αλλά και σε βάθος χρόνου, μετά τη δημιουρ-
γία του ελληνικού κράτους.
Εικονική περιήγηση
Στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών του Αριστοτελείου Παπνεπιστημίου
Θεσσαλονίκης εγκαινιάστηκε, την 1η Οκτωβρίου 2021, μία σημαντική
έκθεση, με τίτλο «Λεωνίδας – Ναπολέων – Μπότσαρης: Η γλώσσα των
συμβόλων». Σε επιμέλεια των Αλ. Γουλάκη-Βουτυρά και Χρ. Τσαγκάλια,
με σημαντικά εκθέματα, προερχόμενα από μουσεία και συλλογές της
Ελλάδας (Βιβλιοθήκη του Αριστοτελείου, Εθνικό Ιστορικό Μουσείο,
Μουσείο Μπενάκη, Γαλλική Σχολή Αθηνών, Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσ-
σαλονίκης), αλλά και από το εξωτερικό (Μουσείο του Λούβρου, Musée
de l’Armée και Fondation Dosne-Thiers στο Παρίσι, Μουσείο Τέχνης στο
Toledo του Ohio και Museo Civico Sartorio της Τεργέστης), αναδείχθηκε
ο ρόλος των συμβόλων στη πολιτική και την τέχνη, η επίδραση της αρ-
χαιότητας και η σφυρηλάτηση του φιλελληνικού κινήματος, μέσα από
τις παραδειγματικές μορφές αρχαίων και νέων ηρώων, που αποκτούν
εμβληματικό ρόλο στο πλαίσιο της Ελληνικής Επανάστασης.
Τη σειρά των μεγάλων εκθέσεων του ’21
έκλεισε μία ακόμη έκθεση στο Ίδρυμα Θεο-
χαράκη, με τίτλο «Θεόφιλος, ο τσολιάς της
ζωγραφικής» (8 Δεκεμβρίου 2021 – 28 Φε-
βρουαρίου 2022). Ο επιμελητής της Τ. Μαυ-
ρωτάς κατάφερε να συγκεντρώσει 94 έργα
του μεγάλου, γνήσιου λαϊκού καλλιτέχνη Θε-
όφιλου, από πολλές δημόσιες και ιδιωτικές
συλλογές ανά την Ελλάδα. Το κοινό είχε την
ευκαιρία να απολαύσει όλη την καλλιτεχνι-
κή πορεία και την ποικίλη και ευφάνταστη
θεματογραφία αυτού του μοναδικού εκφρα-
στή της ελληνικής ψυχής, που μέσα από τις
δροσερές εικόνες του αναπτύσει έναν πρω-
τότυπο «διάλογο» με την ιστορική διαδρομή
του Ελληνισμού.

Όλες αυτές οι μεγάλες εκθέσεις, σε μουσεία, ιδρύματα και φορείς, δημόσιους και ιδιωτικούς, κατάφεραν συνολικά να προσφέρουν στον ελληνικό λαό την «εικόνα» της
Ελληνικής Επανάστασης, την πολυδιάσταση σημασία της και την επίδραση που είχε σε διεθνές επίπεδο. Το ελληνικό 1821 υπήρξε όχι μόνον το κομβικό γεγονός της γένε-
σης της σημερινής Ελλάδας, αλλά και σε απόλυτη θεώρηση ο πρώτος επιτυχημένος εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας, προκαλώντας το έντονο και διαρκές ενδιαφέρον
των ξένων, μέσα από τον Φιλελληνισμό. Η ελληνική Παλιγγενεσία, περισσότερο και από την ελευθερία των Ελλήνων, «χάρισε» το ελληνικό έθνος αποκατεστημένο στο
παγκόσμιο ιστορικό γίγνεσθαι. Όλες οι μεγάλες εκθέσεις που παρουσίασαν διάφορες πτυχές αυτού του θεμελιώδους ιστορικού φαινομένου, συνεισέφεραν σημαντικά –
σε επίπεδο γνωστικό, αισθητικό, παιδαγωγικό – στην ελληνική αυτογνωσία, αλλά και στην ιστορική συνειδητοποίηση των φίλων και εταίρων μας.

19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 71
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

5ο ΔΙΕΘΝΕΣ
ΣΥΝΕΔΡΙΟ
ΠΡΟΦΟΡΙΚΗΣ
ΙΣΤΟΡΙΑΣ
ΒΙΟ-ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ
ΚΟΣΜΟ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ:
ΡΗΞΕΙΣ, ΚΑΜΠΕΣ, ΤΡΟΧΙΕΣ
ΡΕΘΥΜΝΟ 13-15 ΜΑΙΟΥ 2022
Πανεπιστημιούπολη Γάλλου,
Τμήμα Κοινωνιολογίας, Ρέθυμνο

Τ
ο διάστημα 13 με 15 Μαΐου 2022 πενή-
ντα ερευνητές προφορικής ιστορίας
από διάφορες γωνιές της Ελλάδας, από
την Αγγλία, την Πολωνία, την Τσεχία, την Πα-
λαιστίνη, την Ιταλία, τη Δανία και την Ινδία θα
συναντηθούν στο Ρέθυμνο για να μελετήσουν
πως μπορούν να αξιοποιηθούν τα εργαλεία
της προφορικής ιστορίας και της βιογραφικής
προσέγγισης για τη μελέτη των ρήξεων, των
«βιογραφικών καμπών» και των επαναδιαπραγ-
ματεύσεων ταυτοτήτων και υποκειμενικοτήτων
που αναδεικνύονται από τις αφηγήσεις ζωής ερ-
γαζομένων και ανέργων.
Κεντρικός ομιλητής θα είναι ο καθηγητής κοι-
νωνιολογίας Tim Strangleman, ειδικευμένος σε
ζητήματα αποβιομηχάνισης και συγγραφέας του
βιβλίου “Voices of Guinness. An Oral History of
the Park Royal Brewery” (2019). Ο τίτλος της ομι- εργαζόμενων αντρών και γυναικών, αν και όχι σχέσεων, η αποειδίκευση, οι μαζικές απολύσεις
λίας του είναι Listening to working life narratives: πάντα με τον ίδιο τρόπο. H πανδημία COVID-19 και η γενικευμένη επισφάλεια επηρέασαν βασι-
revealing the loss, attachment and meaning in επέδρασε σαν καταλύτης σε εξελίξεις προηγού- κές πτυχές της ζωής των εργαζόμενων αντρών
work. μενων δεκαετιών, επαναπροσδιορίζοντας τον και γυναικών, αν και όχι πάντα με τον ίδιο τρόπο.
H ιστορία της εργασίας με βάση τις προφορικές τρόπο που νοηματοδοτείται η εργασία. Εξάλλου, οι εξελίξεις αυτές επαναπροσδιόρισαν
μαρτυρίες εργαζομένων σημάδεψε το διεθνές H εργασία παίζει κεντρικό ρόλο στη ζωή των τον τρόπο που νοηματοδοτείται η εργασία. Οι
κίνημα της προφορικής ιστορίας από τη δεκα- περισσότερων ανθρώπων. Η ιστορία της εργα- παραπάνω παράγοντες επέδρασαν με ποικίλους
ετία του 1970, με έμφαση ιδίως στην ανάδειξη σίας με βάση τις προφορικές μαρτυρίες εργα- τρόπους στις εργασιακές και επαγγελματικές
των φωνών εργαζομένων της βιομηχανικής ζομένων σημάδεψε το διεθνές κίνημα της προ- ταυτότητες αλλά και στη συσχέτιση της εργα-
εποχής. Από το τέλος της δεκαετίας του 1980 φορικής ιστορίας από τη δεκαετία του 1970, με σίας με άλλες όψεις της ζωής των ανθρώπων.
όμως η μετάβαση στη μεταβιομηχανική εποχή έμφαση ιδίως στην ανάδειξη των φωνών εργα- Στην Ελλάδα η μεταπολεμική εποχή σημαδεύ-
ανέτρεψε συθέμελα μέσα σε μια γενιά την εμπει- ζομένων της βιομηχανικής εποχής. Από το τέ- τηκε αρχικά από την εσωτερική μετανάστευση
ρία της εργασίας και τον ορίζοντα προσδοκιών λος της δεκαετίας του 1980 όμως η μετάβαση προς τα αστικά κέντρα, τη μαζική είσοδο των
του μελλοντικού εργασιακού βίου. Το κλείσιμο στη μεταβιομηχανική εποχή ανέτρεψε συθέμελα γυναικών στην αγορά εργασίας και – από τη
ή η μετεγκατάσταση επιχειρήσεων, η απορρύθ- μέσα σε μια γενιά την εμπειρία της εργασίας και δεκαετία του 1990 και μετά – από την αντικα-
μιση των εργασιακών σχέσεων, η αποειδίκευση, τον ορίζοντα προσδοκιών του μελλοντικού ερ- τάσταση ντόπιου εργατικού δυναμικού από με-
οι μαζικές απολύσεις και η γενικευμένη επισφά- γασιακού βίου. Το κλείσιμο ή η μετεγκατάσταση τανάστες, κυρίως στην οικοδομή, στον αγροτι-
λεια επηρέασαν βασικές πτυχές της ζωής των επιχειρήσεων, η απορρύθμιση των εργασιακών κό χώρο και στην αλιεία. Στα χρόνια της κρίσης

72 ΤΕΥΧΟΣ_041
 Το συνέδριο διοργανώνεται
από την Ένωση Προφορικής
Ιστορίας, σε συνεργασία με
το Τμήμα Κοινωνιολογίας του
Πανεπιστημίου Κρήτης
Οργανωτική Επιτροπή
• Αντώνης Αντωνίου
(Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας)
• Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν
(Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας)
επιταχύνθηκαν οι επιπτώσεις • Βασίλης Δαλκαβούκης
της αποβιομηχάνισης, της (Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης)
χρηματιστικοποίησης της οι- • Μαρία Καβάλα
κονομίας και της παγκοσμιο- (ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης)
ποίησης, αλλάζοντας τη ζωή • Ελένη Καλλιμοπούλου
των ανθρώπων με ιλιγγιώδη (Πανεπιστήμιο Μακεδονίας)
ταχύτητα. Τα μέρη του πλανή- • Μαρία Καραστεργίου
τη που αποτελούν τον λεγόμε- (Πανεπιστήμιο Μακεδονίας)
νο «παγκόσμιο Νότο» [global • Γιώργος Τσιώλης
South], αποτελούν, μαζί με την (Πανεπιστήμιο Κρήτης)
Ελλάδα, ένα προνομιούχο πε- • Κώστας Φαγογένης
δίο για τη μελέτη αυτών των (Πανεπιστήμιο Κρήτης)
αλλαγών.
Σκοπός του συνεδρίου που θα Επιστημονική Επιτροπή
διεξαχθεί στο Ρέθυμνο είναι ακή κουλτούρα • Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν
η αξιοποίηση των εργαλείων της προφορικής  Εργασιακή επισφάλεια και υποκειμενικότητα (Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας)
ιστορίας και της βιογραφικής προσέγγισης για  Εργασία, οικογένεια και κοινότητα • Γιάννης Ζαϊμάκης
τη μελέτη των ρήξεων, των «βιογραφικών κα-  Παιδική εργασία (Πανεπιστήμιο Κρήτης)
μπών» και των επαναδιαπραγματεύσεων ταυ-  Έμφυλες, ταξικές και εθνοτικές διαστάσεις • Χριστίνα Καρακιουλάφη
τοτήτων και υποκειμενικοτήτων που αναδει- της εργασίας (Πανεπιστήμιο Κρήτης)
κνύονται από τις αφηγήσεις ζωής εργαζομένων  Το εργαζόμενο σώμα και η προσέγγιση του • Δήμητρα Κόφτη
και ανέργων. Με αυτή την έννοια, η προφορική ρίσκου (Πάντειο Πανεπιστήμιο)
ιστορία, ως πεδίο διεπιστημονικού και κριτικού  Ο ρόλος των σωματείων και των εργατικών • Δήμητρα Λαμπροπούλου
στοχασμού, μπορεί σήμερα να αποδειχτεί ένα κινητοποιήσεων (Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο
εργαλείο ανανέωσης της ιστορίας της εργασί-  Η εμπειρία της απώλειας εργασίας και της Αθηνών)
ας. Σ’ αυτή τη βάση, σας καλούμε να υποβάλετε ανεργίας • Ειρήνη Σιούτη
προτάσεις που χρησιμοποιούν προφορικές αφη-  Οι αλλαγές στις συνθήκες εργασίας και στις (Ινστιτούτο Κοινωνικής Έρευνας της
γήσεις ζωής για την τεκμηρίωση και ερμηνεία επαγγελματικές τροχιές των εκπαιδευτικών Φραγκφούρτης)
των αλλαγών στο βιόκοσμο της εργασίας τα τε-  Εργασία και μετανάστευση • Μάνος Σπυριδάκης
λευταία 50 χρόνια. Ενδεικτικές θεματικές:  Εθελοντική εργασία και μαθητεία (Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου)
 Οι αλλαγές στην οργάνωση της εργασίας: μορ-  Η προφορική μαρτυρία στις δημόσιες αναπα- • Άρης Τσαντηρόπουλος
φές εργασίας, κοινωνικές σχέσεις και εργασι- ραστάσεις της εργασίας (Πανεπιστήμιο Κρήτης)
• Ελένη Φουρναράκη
(Πανεπιστήμιο Κρήτης)
• Ποθητή Χαντζαρούλα
(Πανεπιστήμιο Αιγαίου)

Χρήσιμες πληροφορίες:
Πότε: 13-15 Μαΐου 2022
Που: Το συνέδριο διεξάγεται στο Τμήμα
Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου
Κρήτης, στην Πανεπιστημιούπολη του
Γάλλου, 5 χλμ. από το κέντρο της πόλης.
Οι ομιλίες θα μεταδίδονται μέσω live-
streaming.
Πρόγραμμα: Διαθέσιμο εδώ
Περιλήψεις: Διαθέσιμες εδώ

19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 73
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Νέα ιστορικά βιβλία για το 1821
Συνεχίζοντας την προσπάθεια καταγραφής και δημοσίευσης των ιστορικών βιβλίων για το 1821 που εκδόθηκαν με αφορμή την
επέτειο για τα 200 χρόνια από την Ελληνική επανάσταση δημοσιεύουμε σήμερα και νέες εκδόσεις που περιήλθαν σε γνώση μας.
Η συμβολή των Ιταλών στην
Ελληνική Επανάσταση. Προε-
τοιμάζοντας την Ιταλική
Παλιγγενεσία
Συγγραφέας: Συλλογικό
Τόπος: Αθήνα
Εκδόσεις: ETP BOOKS
Σελίδες: 656
Ο Ιταλοελληνικός εκδοτικός οίκος ETP Books,
παρουσιάζει το βιβλίο «Η συμβολή των Ιταλών
στην Ελληνική Επανάσταση. Προετοιμάζοντας
την Ιταλική Παλιγγενεσία». Πρόκειται για μια συλλογή ιστορικών μελετών σχετι-
κά με την υποστήριξη της Ελληνικής Επανάστασης από τους Ιταλούς από διπλω-
ματική και θεσμική σκοπιά, αλλά και σε επίπεδο κοινής γνώμης και προσανατολι-
σμού πολιτικών δυνάμεων και επαναστατικών οργανώσεων, που εμπνέονται και
ενθαρρύνονται από την ελληνική εξέγερση.
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ
ΚΑΙ ΟΙ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ
ΦΙΛΕΛΛΗΝΕΣ
Συγγραφέας: ΣΟΣΕΜΑΝ ΜΠΕΡΝΤ
Τόπος: Θεσσαλονίκη
Εκδόσεις: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο
Θεσσαλονίκης
Σελίδες: 64
Ο αγώνας των Ελλήνων συγκίνησε ιδιαίτερα
νέους με ή χωρίς στρατιωτική εκπαίδευση
που προέρχονταν από διαφορετικά κοινωνικά
στρώματα, με διαφορετικό μορφωτικό επίπε-
δο και επάγγελμα. Οι επιστολές που έγραφαν σε
συγγενείς και φίλους ενθουσίαζαν και παρακινούσαν και άλλους συμπατριώτες
τους να έλθουν στην Ελλάδα.
ΑΝΤΑΜΟΙΒΕΣ ΤΩΝ ΑΓΩΝΙ-
ΣΤΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ
ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ 1828-1844
Συγγραφέας: ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΣΩΤΗΡΙΑ
Τόπος: Αθήνα
Εκδόσεις: Παπαδόπουλος
Σελίδες: 392
Το βιβλίο επικεντρώνεται στο «εργαστήρι»
των πολιτικών ανταμοιβών, την πρώτη
μετεπαναστατική περίοδο 1828-1844, παρου-
σιάζοντας διεξοδικά τα κύρια μέσα υλικής και
ηθικής επιβράβευσης που προσέφερε η ελλη-
νική πολιτεία στους αγωνιστές. Ταυτόχρονα,
εξηγεί πώς εκείνες οι πολιτικές έγιναν πρόκριμα για ανταμοιβές του κράτους
και σε μεταγενέστερους πολέμους του έθνους έως τον 20ό αιώνα.
74 ΤΕΥΧΟΣ_041
Η ΕΞΕΓΕΙΡΟΜΕΝΗ ΕΥΡΩΠΗ
ΤΟΥ 1820 – 21
ΤΑ ΔΥΤΙΚΟΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΚΙ-
ΝΗΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΕΝΑΡΞΗ ΤΗΣ
ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ
Συγγραφέας: ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Κ.
ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
Τόπος: Αθήνα
Εκδόσεις: Επίκεντρο
Σελίδες: 296
Πριν από διακόσια χρόνια η Ιδέα της Ελευθε-
ρίας, που είχε κληροδοτήσει η Γαλλική Επανά-
σταση, είχε καταπιέσει η Παλινόρθωση, αλλά είχε θρέψει η πολιτική συνωμοσία,
ξεπρόβαλε απειλητική για τους Τυράννους, στην Ισπανία και στην Ιταλική Χερ-
σόνησο. Στη μελέτη αυτή εκτίθεται η άγνωστη στο ευρύτερο κοινό πορεία των
ιταλοϊβηρικών κινημάτων του 1820-21 και εξετάζεται η στάση της γενιάς της
Ελληνικής Επανάστασης απέναντι στα δυτικοευρωπαϊκά κινήματα.
Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΑΝΟΡΘΟΓΡΑΦΟΣ
Συγγραφέας: ΠΑΠΑΣΠΑΛΙΑΡΗΣ
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
Τόπος: Αθήνα
Εκδότης: Ναυπλιεύς 
Σελίδες: 288
Πόσες εκπλήξεις και πόσες συγκινήσεις μας
επιφυλάσσει ακόμα ο “Ανόνιμος” του 1806; Στο
παρόν, αναδημοσιεύουμε το κείμενο με τα ορ-
θογραφικά του λάθη (τα φωνήεντα). Παράλληλα
κάνουμε μια έντιμη προσπάθεια να ανακαλύψου-
με τον συγγραφέα. Πολλά από τα στοιχεία είναι
εντελώς νέα. Αφήνουμε τον αναγνώστη και
τους ειδικούς να αποφανθούν. Υπάρχει όντως αυτό το ενδεχόμενο; Μα τότε αλλά-
ζουν όλα όσα ξέρουμε για την ιστορία μας, όσα τροφοδοτούν την ιδιοσυστασία μας.
ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ
ΣΤΑ ΟΘΩΜΑΝΙΚΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ
(18ος – 20ος αι.)
Επιμέλεια: ΔΗΜΗΤΡΗΣ Α.
ΣΤΑΝΑΤΟΠΟΥΛΟΣ
Τόπος: Αθήνα
Εκδόσεις: Επίκεντρο
Σελίδες: 400
Ο μακρύς 19ος αιώνας θα τελειώσει αντίστρο-
φα από ό,τι ξεκίνησε. Εάν ξεκίνησε με μια Επα-
νάσταση, τη Γαλλική, που θα προκαλέσει μια
εικοσαετία πολεμικών συγκρούσεων, τους Να-
πολεόντειους Πολέμους, θα τελειώσει με έναν
Μεγάλο Πόλεμο που θα προκαλέσει με τη σειρά του μια Επανάσταση, τη Ρωσική,
η οποία θα ισχυριστεί για τον εαυτό της ότι ολοκληρώνει τις αρχές στις οποίες
βασίστηκε η πρώτη. Κυρίως την αρχή της ισότητας.
 ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ

Ο
Δημήτρης Τσαντούλας είχε γεννηθεί
στην Πρέβεζα το 1936, ήταν Πτυχιού-
χος της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού
και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών,
καθώς και Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστή-
μιο Αθηνών της Ιατρικής Σχολής. Υπήρξε ένα
από τα ιδρυτικά μέλη της Ελληνικής Εταιρεί-
ας Μελέτης Ήπατος και συνέβαλε σημαντικά
στην εξάπλωση των δραστηριοτήτων και
των δράσεων της ΕΕΜΗ μέσω των θέσεων,
που κατείχε για πολλά χρόνια στα Διοικητικά
Συμβούλια της Εταιρείας. Επίσης, ως Πρόε-
δρος της Ελληνικής Εταιρίας Μελέτης του
Ήπατος συμμετείχε σε πολλές ελληνικές
και διεθνείς επιστημονικές εταιρίες όπως:
European Association for the Study of the
Liver, Mediterranean Medical Society, Ιατρική
Εταιρεία Αθηνών και Ελληνική Ανοσολογική
Εταιρεία.
Εξελέγη βουλευτής του Νομού Πρέβεζας
από το 2004 μέχρι και το 2007, με τη Νέα Δη-
μοκρατία, ενώ το διάστημα 2002-2004 ήταν
μέλος της εξωκοινοβουλευτικής επιτροπής
Υγείας και Πρόνοιας της ΝΔ.
Τη θλίψη του για την εκδημία του πρώην βου-
λευτή Πρέβεζας της ΝΔ, Δημήτρη Τσαντούλα,
εξέφρασε ο Πρόεδρος της Βουλής των Ελλή-
νων, Κωνσταντίνος Τασούλας.
Στη συλλυπητήρια δήλωση του ο κ. Τασούλας
ανέφερε τα εξής: «Αποχαιρετούμε με θλίψη
τον πρώην βουλευτή Πρέβεζας της ΝΔ και
διακεκριμένο ιατρό Δημήτρη Τσαντούλα.
Διετέλεσε βουλευτής από το 2004 έως το
2007, ενώ καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής
και της πορείας του πρόσφερε τα μέγιστα
στην ιδιαίτερη πατρίδα του την Πρέβεζα και
στους συντοπίτες του. Η σταδιοδρομία του
στο ιατρικό λειτούργημα υπήρξε μακρά και
άκρως επιτυχημένη. Διετέλεσε Επίκουρος
Καθηγητής της Ιατρικής Σχολής στο Πανεπι-

Απεβίωσε ο πρώην στήμιο Αθηνών και πρόεδρος της Ελληνικής

Εταιρείας Μελέτης του Ήπατος, συμμετέ-

βουλευτής Πρέβεζας
χοντας σε πληθώρα ελληνικών και διεθνών
επιστημονικών φορέων. Στην οικογένειά του
και στους οικείους του εκφράζω τα ειλικρινή

Δημήτρης Τσαντούλας
μου συλλυπητήρια».
Τα συλλυπητήρια του εξέφρασε με ανακοί-
νωση του και το γραφείο Τύπου της Νέας
Δημοκρατίας όπου μεταξύ άλλων σημειώ-
Κ. Τασούλας: Πρόσφερε τα μέγιστα στον νομό νονται τα εξής: «Ο Δημήτρης Τσαντούλας
άφησε έντονο αποτύπωμα στη δημόσια ζωή
Πρεβέζης και στην ιδιαίτερη πατρίδα του, την Πρέβεζα.
Στην οικογένειά του εκφράζουμε τα πιο ειλι-
Σε ηλικία 86 ετών έφυγε από την ζωή ο πρώην βουλευτής Πρέβεζας της Νέας κρινή μας συλλυπητήρια».
Δημοκρατίας, Δημήτρης Τσαντούλας.

19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 75
ΠΡΌΓΡΑΜΜΑ ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΟΎ ΣΤΑΘΜΟΎ
ΔΕΙΤΕ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ 18/4-24/4 2022
Ω Γλυκύ μου Έαρ
Μ. Δευτέρα έως Μ. Παρασκευή
στις 19:00
Χορός Ψαλτικής Σχολής «Εν Ωδαίς». Διευ-
θύνει ο Πρω­τοψάλτης Γεώργιος Ντόβο-
λος. Διαβάζουν ο Γρηγόρης Βαλτινός και
η Βάνα Βάσιου.
Μεγάλη Εβδοµάδα
Μ. Δευτέρα έως Μ. Παρασκευή
στις 19:30
Κορυφαίες στιγµές της µουσικής και της
υµνογραφίας µε τους βυζαντινούς χορούς
της Αγίας Ειρήνης Aθηνών.
Λεονάρντο - Τα Έργα
Μ. Δευτέρα (1/2) και Μ. Τρίτη
(2/2) στις 23:00
Ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι υπήρξε ένας από
τους μεγα­λ ύτερους καλλιτέχνες όλων
των εποχών. Πολλά τηλεο­πτικά προγράμ-
ματα έχουν αναδείξει τη μεγαλοφυΐα του,
αλλά συχνά παραλείπουν να ασχοληθούν
με την πιο σημαντική προσφορά του: την
καλλιτεχνική του δημιουργία. Αυτό το
κενό έρχεται να καλύψει το συ­γκεκριμένο
ντοκιμαντέρ, προσφέροντας ένα συναρπα­
στικό ταξίδι στην πολύπλευρη τέχνη του.
76 ΤΕΥΧΟΣ_041
Συναυλία Κλασικής Μουσικής
Μ. Τετάρτη, 20/4 στις 21:30
Ο Μπερτράντ ντε Μπίλι διευθύνει την
Εθνική Ορχή­στρα της Γαλλίας σε εξαιρε-
τικά έργα από σπουδαίους ερμηνευτές.
Επιμέλεια - Παρουσίαση: Κωνσταντίνος
Κακαβελάκης.
Ρέκβιεμ του Μπερλιόζ
Μ. Πέμπτη, 21/4 στις 24:00
Συναυλία από τον Καθεδρικό Ναό του Ρέ­
γκενσμπουργκ με τη Συμφωνική Ορχήστρα
και Χορω­δία της Βαυαρικής Ραδιοφωνίας.
Ο Κόλιν Ντέιβις διευ­θύνει το έργο που ο
Μπερλιόζ αγαπούσε περισσότερο από
όλες τις συνθέσεις του. Τενόρος: Κιθ
Λιούις.
Η Αποκαθήλωση του Κυρίου
Μ. Παρασκευή, 22/4 στις 11:00
Η συγκινητική και κατανυκτική τελετουρ-
γική αναπαρά­σ ταση της Αποκαθήλωσης
του Ιησού από τον Σταυρό του Μαρτυρίου,
στην εκκλησία της Αγίας Ειρήνης Α­θηνών.
Ρέκβιεμ του Μότσαρτ
Μ. Σάββατο, 23/4 στις 11:00
Συναυλία της Συμφωνικής Ορχήστρας και
της Συμφω­νικής Χορωδίας της Βαυαρικής
Ραδιοφωνίας, υπό τη διεύθυνση του Κόλιν
Ντέιβις. Το τελευταίο έργο του Μότσαρτ,
που έμεινε ημιτελές, λόγω του θανάτου
του, μαγνητοσκοπημένο στο Χέρκουλε-
σάαλ του Μονάχου.
Μικρά Μαθήματα για Έναν Μεγά-
λον Κόσμο
Μ. Σάββατο, 23/4 στις 18:00
Εκπομπή με την καθηγήτρια Ιστορίας Μα-
ρία Ευθυμίου, που προσεγγίζει κομβικά
σημεία της παγκόσμιας ιστο­ρίας και απο-
σκοπεί στο να κατανοήσουμε εξελίξεις,
που επηρέασαν και επηρεάζουν έως σή-
μερα την ανθρώ­πινη μοίρα.
Σε Προσκυνώ Γλώσσα
Μ. Σάββατο, 23/4 στις 19:00
Ο Καθηγητής Γλωσσολογίας και πρώην
Πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστρι-
ακού Πανεπιστημίου Αθη­ν ών Γεώργιος
Μπαμπινιώτης συνομιλεί με τη δημο­
σιογράφο και κλασική φιλόλογο Βίκυ
Φλέσσα για θέ­μ ατα που άπτονται της
γλωσσικής παιδείας και της σχέσεώς μας
με την ελληνική γλώσσα.
Όρθρος και Αναστάσιμη Ακολου-
θία
Μ. Σάββατο, 23/4 στις 23:30
Βυζαντινή υμνογραφία, σε σκηνοθεσία της
Στέλλας Αρκέντη. Όρθρος και Αναστάσιμη
Ακολουθία με τους βυζαντινούς χορούς
της Αγίας Ειρήνης Αθηνών. Με την Ανά-
σταση του Ιησού, το Σύμπαν δονείται από
το «Χριστός Ανέστη!»
Από Τόπο σε Τόπο: Ελλήνων Πά-
σχα
Κυριακή του Πάσχα, 24/4 στις
12:00
Η Τηλεόραση της Βουλής συμμετέχει
στη μεγαλύτερη γιορτή της Χριστιανο-
σύνης, με ένα μουσικό πρόγραμμα γεμά-
το παράδοση και Ελλάδα. Στην εκπομπή
φιλοξενούνται καταξιωμένοι μουσικοί
και ερμηνευτές και τοπικά χορευτικά συ-
γκροτήματα από διάφορες περιοχές του
Ελληνισμού. Αρχισυνταξία-Παρουσίαση:
Χρήστος Μυλωνάς.
Τα Παιδιά της Όπερας
Κυριακή του Πάσχα, 24/4 στις
17:30
Νεανική ταινία σε σκηνοθεσία Ρέιμοντ
Ταν (2018). Μια ομάδα παιδιών του δη-
μοτικού από τη Σιγκαπούρη καλείται να
λάβει μέρος σε μια παράσταση όπερας
στην Κίνα, ξεπερνώντας τα προσωπικά
της όρια και προβλήματα. Ένα αγόρι από
αυτή την ομάδα πρέπει να αντιμετωπίσει
τον αυτισμό του, για να αποδείξει τελι­κά
σε όλους και στον εαυτό του πως έχει ό,τι
χρειάζε­ται για να είναι στη σκηνή.
 Επικοινωνία e-mail: tv-epikoinonia@parliament.gr | Τηλ: 210-3735035

ΔΕΙΤΕ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ 25/4-1/5 2022

αιώνα, αποκρυπτογρα­φώντας την κινημα-
τογραφική εικόνα.
σιογράφο και κλασική φιλόλογο Βίκυ
Φλέσσα για θέ­μ ατα που άπτονται της
γλωσσικής παιδείας και της σχέσεώς μας
με την ελληνική γλώσσα.
Σπίβακ, Αλεξέι Ροζίν, Ντάρια Πισάρεβα
(2017). Η Ζένια και ο Μπόρις βρίσκονται
στα πρόθυρα του διαζυγίου. Οι συνεχείς
καβγάδες τους επηρεάζουν τη σχέση με
τον 12χρονο γιο τους Αλιόσα, ο οποίος μια
μέρα εξαφανίζεται μυστηριωδώς.

Ουρανός
Δευτέρα, 25/4 στις 23:00
Ντοκιμαντέρ σε σκηνοθεσία της Άλισον
Μακάλπιν (2017). Ένα ονειρικό οδοιπορικό
στην έρημο της βό­ρειας Χιλής, αφιερωμέ-
νο στην ομορφιά του νυχτερινού ουρανού.
Κινούμενο μεταξύ ποίησης και επιστήμης,
το ντοκιμαντέρ ξενυχτά με τους κυνηγούς
πλανητών στα αστεροσκοπεία της Ατακά-
μα και με τους κατοίκους της ερήμου, με-
ταφέροντας τις ιστορίες, τους μύθους και
τις υπαρξιακές αναζητήσεις τους.
Ιφιγένεια
Παρασκευή, 29/4 στις 22:00
Ελληνική ταινία σε σκηνοθεσία του Μιχά-
λη Κακογιάν­νη (1977). Πρόκειται για την
κινηματογραφική μεταφο­ρ ά της ομώνυ-
μης τραγωδίας του Ευριπίδη. Ηθοποιοί:
Ειρήνη Παπά, Κώστας Καζάκος, Τατιάνα
Παπαμόσχου, Κώστας Καρράς. Μουσική:
Μίκης Θεοδωράκης.
Χωρίς Αγάπη
Σάββατο, 30/4 στις 23:00
Ρωσογαλλική ταινία, σε σκηνοθεσία
Αντρέι Σβιάνγκι­ντσεφ με τους: Μαριάνα
Κομμώσεις Ρόμι
Κυριακή, 1/5 στις 17:30
Νεανική ταινία σε σκηνοθεσία Μίσα Καμπ
(Ολλανδία, 2018). Στις “Κομμώσεις Ρόμι”,
τρεις γενιές γυναικών έρχονται αντιμέ-
τωπες με τις συνέπειες του Αλτσχάιμερ.
Όταν η ηλικιωμένη κομμώτρια Στάιν απο-
φασίζει να εξομολογηθεί την κατάστασή
της στη δεκάχρονη εγγο­νή της Ρόμι, μια
μεγάλη περιπέτεια αρχίζει.

Μικρά Μαθήματα για Έναν Μεγά-

λον Κόσμο
Σάββατο, 30/4 στις 18:00
Λουτσιάνο Παβαρότι: Η Γέννηση Εκπομπή με την Καθηγήτρια Ιστορίας Μα-
ενός Ποπ Σταρ ρία Ευθυμί­ο υ, που προσεγγίζει κομβικά
Τρίτη, 26/4 στις 23:00 σημεία της παγκόσμιας ιστορίας και απο-
Ο Λουτσιάνο Παβαρότι ήταν ένας από σκοπεί στο να κατανοήσουμε εξελίξεις,
τους δημοφιλέ­σ τερους τραγουδιστές που επηρεάζουν έως σήμερα την ανθρώ-
όπερας όλων των εποχών. Μέσα από την πινη μοίρα.
πληθωρική παρουσία του έκανε την όπερα
δη­μοφιλή στα ευρύτερα λαϊκά στρώματα.
Το ντοκιμαντέρ μας παρουσιάζει τη στρα-
τηγική και τις μεθόδους που ακολούθησε,
ώστε να κερδίσει την αγάπη και την ανα­
γνώριση του απλού κόσμου.

Κοινοβουλευτικό Έργο
Παρακολουθήστε τις συνεδριάσεις της Ολομέλειας της Βουλής και των Κοινοβου-
λευτικών Επιτροπών, σε απευ­θείας και μαγνητοσκοπημένη μετάδοση, καθ’ όλη τη
διάρ­κεια της εβδομάδας.

Τα Αρχεία Αποκαλύπτουν
Τετάρτη, 27/4 στις 23:00
Μια σειρά που φέρνει στο φως σημαντικά
πολιτικά και κοινωνικά γεγονότα του 20ου
Σε Προσκυνώ Γλώσσα
Σάββατο, 30/4 στις 19:00 Για το πλήρες κοινοβουλευτικό και πολιτιστικό πρόγραμμα του Τηλεοπτικού
Ο Καθηγητής Γλωσσολογίας και πρώην Σταθμού της Βουλής των Ελλήνων, επισκεφθείτε την παρακάτω διεύθυνση:
Πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστρι- www.hellenicparliament.gr/Enimerosi/Vouli-Tileorasi/ programma/
ακού Πανεπιστημίου Αθη­ν ών Γεώργιος
Μπαμπινιώτης συνομιλεί με τη δημο­

19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 77
ΧΡΗΣΙΜΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Δραστηριότητα Βουλευτών
στο Κοινοβούλιο
Παρακολουθήστε τη δραστηριότητα ενός Βουλευτή
από την ιστοσελίδα της Βουλής
Στην ενότητα αυτή περιγράφονται αναλυτικά τα βήματα μέσα από τα οποία μπορεί ένας πολίτης να παρακολουθήσει τη
δραστηριότητα ενός βουλευτή, τόσο στο νομοθετικό έργο και τον κοινοβουλευτικό έλεγχο, όσο και στη διεθνή δράση

1
και παρουσία της Βουλής των Ελλήνων.

Αγγίζοντας την κατηγορία

Βουλευτές οδηγείστε
στην αναλυτική καταγραφή
της δραστηριότητας των
βουλευτών όλων των κομ-
μάτων. Επιλέγοντας «Δρα-
στηριότητα βουλευτών»,
έχετε τη δυνατότητα να
«κλικάρετε» αριστερά για
να επιλέξετε κοινοβουλευ-
τική ομάδα-κόμμα, δεξιά
να επιλέξετε το όνομα του
βουλευτή που επιθυμείτε,
ή και τα δύο μαζί, οπότε θα
έχετε διαθέσιμους τους
βουλευτές του κόμματος
που επιλέξατε.

2
Σε κάθε περίπτωση, μόλις επιλέξετε έναν βουλευτή, αμέσως μετά έχετε
διαθέσιμες στην οθόνη σας μία από τις ακόλουθες επιλογές:

78 ΤΕΥΧΟΣ_040
Αναζήτηση ομιλιών

3
Στην ενότητα αυτή, μπορείτε κάνοντας κλικ σε
μία από τις ομιλίες του συγκεκριμένου βουλευ-
τή να την κατεβάσετε σε μορφή pdf (είναι και
το τελικό κείμενο των επίσημων πρακτικών).
Στην εισαγωγική σελίδα του αρχείου των πρα-
κτικών που ανοίξατε, μπορείτε να δείτε τις
αριθμημένες σελίδες όπου είναι καταγεγραμ-
μένη η ομιλία του Βουλευτή που αναζητάτε και
στην συνέχεια, να την εντοπίσετε φυλλομε-
τρώντας το κείμενο. Μπορείτε επίσης να την
κατεβάσετε σε μορφή κειμένου (word),
(είναι τα προσωρινά, χωρίς αριθμημένες
σελίδες, προς διόρθωση πρακτικά).

4
Ερωτήσεις
(μέσα κοινοβουλευτικού ελέγχου)
Μπορείτε να βρείτε και να διαβάσετε τα θέματα των
ερωτήσεων που κατέθεσε και τις απαντήσεις που έλαβε
από τα συναρμόδια υπουργεία στο πλαίσιο του κοινοβου-
λευτικού ελέγχου ένας Βουλευτής, κάνοντας κλικ πάνω
στην συγκεκριμένη ενότητα. Αμέσως μετά μεταφέρεστε
στον πίνακα των ερωτήσεων που έχει καταθέσει κατά
ημερομηνία ο συγκεκριμένος βουλευτής. Οι ερωτήσεις που
έχουν απαντηθεί είναι σημειωμένες με το πράσινο σύμβολο
. Επιλέγοντας με κλικ μια ερώτηση που έχει απαντηθεί
μεταφέρεστε σε μια σελίδα όπου περιλαμβάνονται αναλυ-
τικά όλα τα στοιχεία της (ημερομηνία κατάθεσης, απάντηση
Υπουργείου κλπ), καθώς και τα αναλυτικά κείμενα σε μορφή

5
αρχείου pdf τόσο της αρχικής ερώτησης, όσο και των απα-
ντήσεων των υπουργείων.

Εισηγητής
σε Νομοσχέδια
Στην ενότητα αυτή καταγράφο-
νται οι ομιλίες ενός βουλευτή
ως εισηγητή σε συγκεκριμένα
Νομοσχέδια. Επιλέγοντας τον
τίτλο του νομοσχεδίου στο οποίο
υπήρξε εισηγητής μπορείτε να
διαβάσετε όλες τις παρεμβάσεις
του Βουλευτή κατά τη συζήτηση Συμμετοχή σε διεθνείς οργανισμούς
του Νομοσχεδίου,τόσο στην Στην ενότητα αυτή περιγράφονται οι συμμετοχές ενός βου-
αρμόδια κοινοβουλευτική επι- λευτή κατά την τρέχουσα κοινοβουλευτική περίοδο σε ομά-
τροπή όσο και κατά τη συζήτηση δες φιλίας με τα κοινοβούλια άλλων χωρών. Η δραστηριό-
στην ολομέλεια. Μπορείτε επί- τητα ενός βουλευτή δεν εξαντλείται μόνο στο νομοθετικό
σης να διαβάσετε ολόκληρο το έργο, αλλά επεκτείνεται και στη διεθνή δράση της Βουλής
κείμενο του νομοσχεδίου, πώς με την συμμετοχή του σε ομάδες φιλίας με τα κοινοβούλια
κατατέθηκε αρχικά, πώς διαμορ- άλλων χωρών, την εκπροσώπηση της Βουλής σε διεθνείς
φώθηκε μετά τις νομοτεχνικές διακοινοβουλευτικές ενώσεις όπως λ.χ. η Κοινοβουλευτι-
βελτιώσεις και την ψήφισή του, κή Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης. κλπ.
καθώς και τις τυχόν τροπολογί-
ες που ενσωματώθηκαν
στο νομοσχέδιο αυτό ως
ιδιαίτερα άρθρα.

5 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022 79
 Από αριστερά: Ο Πρόεδρος του Συλλόγου των
εργαζόμενών της Βουλής Σπύρος Δημοσχάκης, η
αντιπρόεδρος Φαίη Γιαννάκου και ο γραμματέας Πάνος
Σόφιος – Σοφιάδης, μπροστά από το ένα από τα δύο κλειστού

Ανθρωπιστική βοήθεια στον Ουκρανικό λαό 

τύπου φορτηγάκια που μετέφεραν την ανθρωπιστική βοήθεια.

από τους εργαζόμενους της Βουλής

Μια πρωτοβουλία του Συλλόγου Υπαλλήλων
ΦΩΤΟ: ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ / ΦΡΟΣΩ ΚΑΝΕΛΛΙΔΟΥ

Ο Σύλλογος Υπαλλήλων της Βουλής παρέδωσε την Μεγά-

λη Τρίτη, 19 Απριλίου 2022 στις αποθήκες του Ερυθρού
Σταυρού, μεγάλη ποσότητα τροφίμων και ειδών πρώτης
ανάγκης για τον δοκιμαζόμενο λαό της Ουκρανίας. Στόχος
η έμπρακτη αλληλεγγύη και συμπαράσταση στην εξελισ-
σόμενη ανθρωπιστική τραγωδία στην Ουκρανία.
Η αποστολή τροφίμων και ειδών πρώτης ανάγκης στην
Ουκρανία αποτελεί έναν ακόμη κρίκο μιας αλυσίδας πρω-
τοβουλιών για τη στήριξη ευπαθών ομάδων, καθώς οι
εργαζόμενοι στο ελληνικό κοινοβούλιο διαχρονικά έχουν
προσανατολίσει τις κοινωνικές δράσεις τους στην ανα-
κούφιση του ανθρώπινου πόνου.
Το Δ.Σ. του Συλλόγου των Υπαλλήλων της Βουλής, που
σχεδίασε και οργάνωσε την συγκέντρωση και παράδοση
του ανθρωπιστικού υλικού για την Ουκρανία, ευχαρίστησε
θερμά τους συναδέλφους για την, ακόμα μια φορά, συγκι-
νητική και άδολη προσφορά τους στην ανάγκη των συναν-
θρώπων μας.
Η ανθρωπιστική βοήθεια μεταφέρθηκε στις αποθήκες
του Ερυθρού Σταυρού και από εκεί τις επόμενες ημέρες
να φτάσει στην Ουκρανία.

80 ΤΕΥΧΟΣ_041