Professional Documents
Culture Documents
Amerikan Otomotiv Grubunu temsil eden AIAG ve Alman Otomotiv Grubunu temsil
eden VDA ortak bir çalışma grubu oluşturarak ve birkaç yıllık çalışma sonunda,
üzerinde uzlaştıkları FMEA kitapçığını yayınlamak üzereler. Bu kitapçık her iki
endüstri grubunun en iyi uygulamalarını kapsamakta olup, proses yaklaşımı ile
beklentilerin karşılanmasını hedeflemektedir.
Yayın tarihi olarak 2019 yılı 2.yarısı olacağı Mart 2019 da açıklandı. Önceki AIAG
FMEA El kitabı 4.versiyonun yerini alacak olan yeni el kitabı, otomotiv endüstrisi
tedarik zinciri içerisinde yapacağı değişimler uygulayıcılar tarafından merakla
beklenmektedir.
Yeni FMEA yaklaşımında temel amaçlar; kalite maliyetlerinin daha iyi yönetilmesi
böylelikle maliyetlerin düşürülmesi, risklerin azaltılması, benzer proseslere
uygulamaların sağlanması ile FMEA etkinliğinin ve verimliliğinin sağlanmasıdır.
- Ürün için gerekli fonksiyonların ve proses için gerekli performansların net olarak
tanımlanması,
- Ürün ve prosesten beklenen fonksiyonun sağlanmadığında ortaya çıkacak
sorunların tanımlanması,
1
- Hata kriterlerinin değerlendirilmesiyle gerçekçi bir risk yaklaşımı geliştirmek,
mevcut önlemeye ve keşfetmeye yönelik kontrolleri güçlendirmek,
- Risk profilini temel olarak kullanarak daha iyi kararlar ve beklentileri
karşılayacak uygun aksiyonları alabilmek.
FMEA nın etkinliği, iç ve dış hataların kabul edilebilir limit seviyelerde kalması ile
ölçülür. Eğer FMEA çalışması sonrası hatalar devam ediyor ise çalışma gözden
geçirilmeli ve etkin olması sağlanmalıdır.
FMEA nın verimliliği, FMEA etkinliğini sağlamak için harcanan gayret, maliyet ve
harcanan kaynakları göz önünde bulundurularak ölçülür. Bu ölçümde göz önünde
bulundurulması gerekenler;
COQ Kalite Maliyetinde; iç dış hata maliyeti ve hata önleme maliyeti dengesi çok önemlidir!
2
- Test ve Değerlendirme maliyetleri; Ürün ve proses için yapılan test,
laboratuvar analizleri, izleme ve değerlendirme maliyetleridir.
- İç Hata maliyetleri; Organizasyon içinde meydana gelen iç hataların
maliyetleridir. COPQ Kötü Kalite Maliyeti kategorisinde yer alır. Iskarta
maliyeleri, yeniden işlem, ayıklama ve yüksek ıskarta oranları nedeniyle hafta
sonları yapılan fazla mesailer, fazla çalışan makine maliyetleri yine bu kapsamda
değerlendirilir.
- Dış Hata Maliyetleri; Organizasyonun satış yaptığı ürünlerden kaynaklanan
maliyetlerdir, istenilen müşteri gerekliliği sağlanamadığı için oluşur. Garanti
maliyetleri, müşteri iadeleri, ayıklama ve geri çağırma maliyetleri dış hata
maliyetidir. COPQ Kötü Kalite Maliyeti kategorisinde yer alır.
AIAG & VDA FMEA El Kitabının temel amacı FMEA çalışmasının güçlendirilmesidir.
3
AIAG & VDA FMEA DEĞİŞİKLİKLER & BEKLENİLEN FAYDALARI
AIAG ve VDA en iyi uygulamalarını içeren yeni FMEA metodu, ortak yayın bir el kitabı
olarak, proses odaklı yaklaşımla dizayn ve proses FMEA çalışmalarını geliştirecek ve
her iki endüstri grubu gerekliliklerini karşılayacak şekilde tasarlanmıştır.
FAYDALARI:
4
GELİŞMİŞ FMEA PLANLAMA & HAZIRLIK
Diğer büyük değişiklik, FMEA gelişiminin 1.adımı olarak geliştirilmiş FMEA Planlama
ve Hazırlık aşamasıdır. FMEA kapsamını belirlerken planlama ve hazırlık her zaman
bir parçası olmuştur, AIAG &VDA FMEA el kitabı bu faza ayrı bir önem vermektedir.
FMEA Planlama ve Hazırlık aşaması için açıkça ifade edilen örnek unsurlar;
FAYDALARI:
5
İlave olarak, AP Aksiyon Önceliği, RPN Risk Öncelik Göstergesinin yerini almıştır. S
Şiddet, O Olasılık ve D Keşfedilebilirlik derecelendirmeleri tekil olarak olabildiği gibi üç
faktörün kombinasyonu olarak yapılarak, risk-düşürme aksiyon önceliğini belirlemek
için Yüksek, Orta ve Düşük olarak değerlendirilmektedir. Bir yüksek öncelikli risk,
önleme veya keşfetmeye yönelik kontrollerin geliştirilmesi için bir risk düşürme
aksiyonu veya mevcut kontrollerin niçin uygun görüldüğünü doğrulayan bir talep
anlamına gelir.
FAYDALARI:
Belirtmiş olduğumuz değişikliklere ilave olarak gelen diğer büyük değişikler şöyle
özetlenebilir;
6
- Her iki FMEA çalışmasında da analiz edilen özellikler için aynı hata etkisi göz
önünde bulundurularak, Dizayn FMEA ve Proses FMEA arasında korelasyonu
sağlanmalıdır.
- FMEA Proje planlama yaklaşımı için 5T kriterleri uygulanmalıdır;
InTent - Amaç: Ekiple birlikte çalışmanın amacı ve kapsamı netleştirilmelidir.
Timing - Zamanlama: Çalışma APQP İleri Ürün Kalite Planlaması Fazları ile
uyumlu olmalıdır.
Team - Ekip: Rol ve sorumluluklar belirlenmelidir.
Task – Görev: 7 Adımlı FMEA yaklaşımı kullanılmalıdır.
Tool – Araç: Örnek çalışmalar, firmanızda FMEA çalışması için belirlenmiş olan
yazılım ve hesap tabloları kullanılmalıdır.
DİZAYN FMEA
DFMEA formu ürün sistem yapısını anlama ile başlar. Dizayn çalışması; sistem, alt
sistem, parça ve komponent alt kırılımına kadar sonraki üst seviye, sonraki alt seviye
formda tanımlanır. Yardımcı diyagramlar, yapısal analiz araçları (Block Diagram,
Structure Tree) DFMEA çalışması öncesi temin edilmelidir.
Konsept Hata Tipi ve hata zinciri modeli daha kapsamlı olarak hatalar tanımlanır ve FE
Hata Etkisi, FM Hata Modu, FC Hata Nedeni arasındaki tutarlılıklara dikkat edilir.
7
DFMEA 5.Adım Risk Analizi
Tavsiye edilen aksiyonun yerini, hata önleyici aksiyon ve hata yakalamaya yönelik
aksiyon almıştır. Form üzerine Durum sütunu ilave edilmiştir. Durum sütunu;
planlanmış, karar verilmiş veya yaygınlaştırma bekliyor, tamamlanmış ve plandan
çıkarılmış faaliyet seçeneklerini içermelidir. Alınan Aksiyon sütununda ise aksiyon
kanıtı yer almalıdır.
FMEA kitapçığında MSR İzleme ve Sistem Reaksiyonu olarak adlandırılan komple yeni
bir bölüm yer almaktadır. FMEA MSR İzleme ve Sistem Reaksiyonu son kullanıcı
(sürüş) operasyonları esnasında hatayı yakalayabilir ve Orijinal Yüksek Öncelikli hata
etkisini DFMEA da tanımlandığı gibi risk seviyesi düşük operasyon seviyesine getirir.
8
PROSES FMEA
Sonraki Üst Seviye Proses: Göz önünde bulundurulacak proses sistemi (tüm üretim
prosesleri)
Sonraki Alt Seviye Proses: 4M faktörleri göz önünde bulundurulur (Ishikawa yaklaşım
temelli)
Ekip üyelerinin, İnsan, Makine, Malzeme, Metot kategorilerini, hata sebeplerini tam bir
liste halinde göz önünde bulundurarak çalışmayı yürütmesini sağlar.
Fonksiyonları ve gerekliliklerini sonraki üst seviye ve sonraki alt seviye ile ilgili olarak
tanımlamak için ilave edilmiştir. Bu destek, hata etkilerinin ve hata sebeplerinin net ve
tam olarak tanımlanması ile gerçekleşir.
Potansiyel hata modu terimi değişmiş, odaklanılmış elemanın Hata Modu terimi olarak
tanımlanmıştır. Hatanın potansiyel etkisi terimi değişmiş olup, sonraki üst seviye
elemandaki ve/veya araç son kullanıcısındaki Hata Etkisi olarak PFMEA da yer
almaktadır. Potansiyel Hata Sebebi de, İş Elemanının Hata Sebebi olarak
değiştirilmiştir.
9
Olasılık derecelendirmesi artık, mevcut önlemeye yönelik kontrolleri belirlemede yol
gösteren, hata sebebinin oluşum öngörüsü olarak tanımlanmıştır.
Mevcut proses kontrol – Önleyici, Hata Sebebinin Mevcut Önleyici Kontrolü olarak
değişmiştir.
Mevcut proses kontrol – Tespit, Hata Sebebinin veya Hata Modunun Mevcut Tespit
Edici Kontrolü olarak değişmiştir.
Tespit artık üç farktör esaslıdır, bunlar; tespit metodu olgunluk seviyesi, tespit imkanı
ve tespit yeteneğidir.
AP Aksiyon Önceliği, RPN Risk Öncelik Göstergesinin yerini almıştır. Düşük, Orta ve
Yüksek Aksiyon Önceliği seviyeleri aksiyon alınacak risklerin öncelik sıralamasında
kullanılır.
Tavsiye edilen aksiyonun yerini, hata önleyici aksiyon ve hata yakalamaya yönelik
aksiyon almıştır. Form üzerine Durum sütunu ilave edilmiştir. Durum sütunu;
planlanmış, karar verilmiş veya yaygınlaştırma bekliyor, tamamlanmış ve plandan
çıkarılmış faaliyet seçeneklerini içermelidir. Alınan Aksiyon sütununda ise aksiyon
kanıtı, özel karakteristikler ve açıklamalar yer almalıdır.
10