Ders Not Lari

YAPAY ZEKA ve UZMAN SİSTEMLER
Yrd.Doç.Dr. Ahmet Cumhur KINACI
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

Bilgisayar Mühendisliği Bölümü
2015-2016 Bahar Dönemi

Yapay Zeka
I Yapay zeka (YZ)1 , zekayı anlamayı ve zeki varlıklar
oluşturmayı amaçlayan bir çalışma alanıdır.
I YZ, bilim ve mühendislik konusu içinde en yeni alanlardan
biridir.
YZ Tanımları
İnsansı Düşünme Mantıklı Düşünme
İnsansı Davranma Mantıklı Davranma
1
Artificial Intelligence (AI)
İnsansı Davranma
Turing Testi
I 1950 yılında Alan Turing tarafından önerilmiştir. Önerdiği test
ile tatmin edici, uygulamalı bir zeka tanımı ortaya koymuştur.
I Bir bilgisayar bu testi şu koşulda geçmiş kabul edilir: Eğer
insan sorgulayıcı, sorulan yazılı sorulara verilen cevapların, bir
bilgisayardan mı yoksa bir insandan mı geldiğini ayırt
edemiyorsa.
I Bu testi geçmiş bilgisayarın gerçekten zeki olduğu konusu
tartışmaya açıktır.
I Bir bilgisayarın bu testi geçmesi için sahip olması gereken belli
başlı yetenekler bir kaç başlık altında toplanabilir:
I Doğal Dil İşleme2 : İnsanların konuştuğu dillerden (Örneğin:
İngilizce, Türkçe) en az birinde başarılı şekilde iletişim
kurabilmesi.
I Bilgi Temsili3 : Kendisine ulaşan bilgiyi saklayabilmesi.
I Otomatik Çıkarsama4 : Kayıtlı bilgileri kullanarak sorulara
cevap verebilme ve yeni sonuçlar çıkarabilme.
I Makine Öğrenmesi5 : Yeni koşullara uyum sağlamak, desenleri
tespit etmek ve tahmin etmek.
İnsansı davranış ile mantıklı davranışı birbirinden ayırırken
kastedilen, insanları “duygusal anlamda dengesiz” veya “deli”
olduğu tarzında bir mantıksızlıktan bahsedilmemektedir. Burda
ayrımı sağlayan şey insanın mükemmel olmamasıdır; tüm satranç
oyuncuları usta oyuncular değildir veya bir sınavda herkes 100
alamaz.
2
Natural Language Processing
3
Knowledge Representation
4
Automated Reasoning
5
Machine Learning
Turing testi kasıtlı olarak doğrudan fiziksel etkileşimden kaçınmıştır.
Çünkü insanın fiziksel simülasyonu zeka için gerekli değildir.
İnsanın fiziksel özelliklerinin bu anlamda incelendiği başlıklar
şunlardır:
I Bilgisayar Görmesi6 : Nesneleri algılama
I Robotik7 : Nesneleri değiştirme ve hareket ettirme
6
Computer Vision
7
Robotics
Bu 6 bilim dalı YZ’nın çoğunu
1. Doğal Dil İşleme oluşturur. Turing testi hala üzerinde
2. Bilgi Temsili durulması gereken bir çalışma olsa
da günümüzde YZ araştırmacıları bu
3. Otomatik
testi geçecek sistemler hazırlamak
Çıkarsama
üzerinde fazla uğraşmamaktadırlar.
4. Makine Öğrenmesi Bunun temel nedeni; zekanın
5. Bilgisayar Görmesi altında yatan ilkeleri anlamanın, bir
6. Robotik örneği kopyalamaktan daha önemli
olmasıdır.
Bu yaklaşımın benzerini “yapay uçuş” çalışmalarında görebiliriz.
Wright kardeşler kuşları taklit etmeyi bırakıp rüzgar tünelleri
kullanmaya ve aerodinamik öğrenmeye başladıklarında başarılı
olmuşlardır. Havacılık mühendislerinin amacı “diğer güvercinleri
kandırabilecek kadar iyi ve bir güvercin gibi uçan makineler
üretmek” değildir!
İnsansı Düşünme : Bilişsel Modelleme8 Yaklaşımı
Bir programın insan gibi düşündüğünü söyleyebilmek için, insanın

nasıl düşündüğünü tespit etmek gerekir. İnsan aklının gerçek
işleyişinin anlamak gerekir. Bunu yapmanın üç yolu vardır:
1. İçgözlem ile : düşüncelerimizi oluşurken yakalamaya çalışmak
2. Psikolojik deneyler ile : bir kişinin davranışlarını gözlemlemek
3. Beyin görüntüleme ile : beynin çalışmasını gözlemlemek
8
Cognitive Modeling
Bilişsel Bilim9
I Zihnimizle ilgili yeterli kesinlikte bir teori geliştirilebilirse, bu

teorinin bir bilgisayar programı olarak ifade edilmesi mümkün
olur. Eğer bu programın girdi-çıktı davranışları ilgili insan
davranışıyla uyumlu olursa, bu programın işleyişinin en
azından bir kısmının insanda da çalıştığına kanıt olur.
I Disiplinlerarası bir konu olan bilişsel bilim, YZ’de bulunan
bilgisayar modelleri ile psikolojideki deneysel yöntemleri bir
araya getirerek insan zihini ile iligli tam ve test edilebilir
teorileri oluşturmayı hedefler.
9
Cognitive Science
YZ ve Bilişsel Bilim
I YZ yöntemleri ile insan bilişi arasında hem benzerlikler hem de

farklılıklar vardır. Bilişsel bilim gerçek anlamda, insan veya
hayvanlar üzerinde yapılan deneysel gözlemler üzerine
kuruludur.
I YZ ve bilişsel bilim birbirlerine ilham vermekle beraber ayrı iki
alan olarak düşünülmelidir.
Mantıklı Düşünme
I Yunan düşünür Aristo “doğru düşünmeyi” tanımlamaya

çalışan ilk kişilerdendir. Bu sayede verilen doğru önbilgilere
karşılık doğru sonuçlara ulaşmayı amaçlar.Örneğin: Sokrat bir
insandır. Tüm insanlar ölümlüdür. Bu yüzden Sokrat
ölümlüdür. Bu düşünme kurallarının zihnin çalışma sistemini
yönettiği kabul edilir; bunların araştırılması “mantık10 ” alanını
oluşturur.
I YZ içinde mantıkcı yaklaşım mantık kurallarına dayalı zeki
sistemler oluşturmayı hedefler.
10
logic
Mantıklı Düşünme II
Bu yaklaşımın önünde iki temel engel bulunmaktadır:

I Düzenli olmayan bilgiyi mantık gösteriminin gerektirdiği
şekilde ifade etmek zordur.
I Bir problemi teoride çözmek ile pratikte çözmek arasında
büyük fark vardır. Basit problemerde bile çıkarsama sürecinde
hesaplama kaynakları tükenebilir.
Mantıklı Davranma
Doğru sonuçlar çıkarmak mantıklı davranmanın bir parçasıdır ancak

tamamı değildir. Bazı durumlarda yapılacak doğru bir davranış
olmamasına rağmen bir şeyin yapılması zorunludur.
Etmen11
Bir etmen eylemde bulununan herhangi birşey olabilir. Latince
“agere (yapmak)” fiilinden türemiştir.
11
Agent
Soru
Bir soru
Refleks eylemleri (sıcak sobadan kaçınmak gibi) mantıklı mıdır? Ya
da zeki midir?
YZ’nin Temelleri
Felsefe
I Geçerli sonuçlar çıkarmak için düzenli kurallar kullanılabilir mi
?
I Fiziksel beyinden nasıl zihin ortaya çıkar?
I Bilgi nerden gelmektedir?
I Bilgi, eylemi nasıl doğurur?
Matematik
I Geçerli sonuçlar çıkarmak için gerekli düzenli kurallar nelerdir?
I Neler hesaplanabilir?
I Kesin olamayan bilgiyle nasıl çıkarsama yapılabilir?
Sinirbilim12
I Beyin bilgiyi nasıl işler?
12
YZ’nin Temelleri - II
Psikoloji
I İnsanlar ve hayvanlar nasıl düşünür ve hareket eder?
Bilgisayar Mühendisliği
I Etkin bir bilgisayar nasıl oluşturulur?
Kontrol Teorisi ve Sibernetik13

I İnsanın tarafından yapılan şeyler kendi kendilerine nasıl çalışır?
Dilbilim14
I Dil ile düşünce arasındaki ilişki nedir?
13
Control theory and cybernetics
14
Linguistics
STANLEY: Sürücüsüz araba
http://en.wikipedia.org/wiki/Stanley_(vehicle)
Ses tanıma
Otonom Planlama - NASA Rover
http://aegis.jpl.nasa.gov/publications/estlin_icra07_
marsrover.pdf
Oyun - IBM DEEP BLUE
http://en.wikipedia.org/wiki/Deep_Blue_(chess_
computer)
Lojistik - Roterdam Limanı
http://en.wikipedia.org/wiki/Port_of_Rotterdam#
Robotic_container_operations
Robotik - Elektrik Süpürgesi Robotu
http://www.irobot.com/us/learn/home/roomba.aspx
Makine Tercümesi
http://translate.google.com/
Etmen15 Kavramı
I Etmen, algılayıcıları
sayesinde ortam bilgisini
alabilen ve çeşitli araçlarla
bu ortamda eylemde
bulunan hertürlü şeye denir.
I Bir insan etmeni algılayıcı
olarak göz, kulak vb.
organlara sahiptir. El, ayak
gibi ortamda eylemde
bulunmasını sağlayan
araçları da vardır.
I Bir robot etmeninde kamera,
kızılötesi cihazlar algılayıcı
olarak ve çeşitli motorlar da
işletici araçlar olarak
15
bulunabilir.
Agent
Tam ve Kısmen Gözlemlenebilir16 Ortamlar
Eğer bir etmenin algılıyıcıları,

ortamın herhangi bir andaki
durumuna tamamen erişebiliyorsa
tam gözlemlenebilir denir.
Kısman gözlemlenebilir
ortamda ya algılayıcılar yeterli
hassasiyette değildir veya
durumun belli parçalarına ait
veri eksiktir.
16
Fully observable vs. partially observable
Tek Etmenli ve Çok Etmenli Ortamlar
Rekabetçi17 ve İşbirlikçi18
17
Competitive
18
Cooperative
Deterministik ve Stokastik Ortamlar
Eğer ortamın bir sonraki durumu, bulunulan o anki durum ve

etmenin gerçekleştirdiği eylem kullanılarak tamamen tespit
edilebiliyorsa deterministiktir. Değilse stokastiktir (olasılıksal).
Bölümlü19 ve Ardışık20 Ortamlar
I Bölümlü bir görev ortamında, etmenin deneyimleri atomik

bölümler halindedir. Her bir bölümde etmen bir uyarana
karşılık bir eylemde bulunur. Bir sonraki bölüm daha önceki
bölümlerdeki eylemlere bağlı değildir.
Örneğin ürün paketlemenin
yapıldığı bir üretim bandında
çalışan robotlar, bölümlü ortamda
bulunurlar.
19
Episodic
20
Sequential
Bölümlü ve Ardışık Ortamlar - 2
I Ardışık ortamlarda ise etmenin verdiği karar gelecekteki tüm

kararları etkiler.
I Bölümlü ortamlar, ardışık ortamlara göre çok daha kolaydır.
Çünkü etmenin ilerisini düşünmesine gerek yoktur.
Araç kullanmak ardışık bir

ortamda gerçekleşir.
Durağan21 ve Devingen22
I Eğer etmen karar verme ve planlama süreci sırasında ortam

değişiyor ise ortam devingendir. Değilse durağandır.
I Durağan ortamlar devingen ortamlara göre başa çıkması daha
kolaydır.
21
Static
22
Dynamic
Ayrık23 ve Sürekli24 Ortamlar
I Ortam durumunu belirleyen kriterlerin ayrık veya sürekli

olmasına göre belirlenir.
I Satranç ortamında birbirinden farklı sonlu sayıda durum
vardır. Ayrıca eylemler de ayrıktır.
I Araç kullanma ortamında ise hız, konum, diğer araçların
uzaklığı gibi değerler sürekli değerlere sahiptir.
23
Discrete
24
Continuous
Kare Bulmaca Örneği
I Tam Gözlemlenebilir
I Tek Etmenli
I Deterministik
I Ardışık
I Durağan
I Ayrık
Tavla
I Tam Gözlemlenebilir
I Çok Etmenli
I Stokastik
I Ardışık
I Durağan
I Ayrık
Araç Kullanma
I Kısmen Gözlemlenebilir
I Çok Etmenli
I Stokastik
I Ardışık
I Devingen
I Sürekli
Arama Stratejileri
7 2 4 1 2
5 6 3 4 5
8 3 1 6 7 8
Start State Goal State

Bilgisiz25 Arama Stratejileri
Sadece problem tanımındaki bilgileri kullanarak yapılan aramadır.

I Genişlik Öncelikli Arama
I Derinlik Öncelikli Arama
I Sınırlı Derinlikte Arama
I Tekrarlı Derinleştirerek Arama
25
Uninformed
Genişlik Öncelikli Arama26
A A A A
B C B C B C B C
D E F G D E F G D E F G D E F G
26
Breadth First Search
Derinlik Öncelikli Arama27
A A A
B C B C B C
D E F G D E F G D E F G
H I J K L M N O H I J K L M N O H I J K L M N O
A A A
B C B C C
D E F G D E F G E F G
H I J K L M N O I J K L M N O J K L M N O
A A
C B C C
E F G E F G F G
27 M N N N
Depth
J KFirst
L Search O K L M O L M O
H I J K L M N O H I J K L M N O H I J K L M N O
Derinlik Öncelikli Arama - II
A A A
B C B C C
D E F G D E F G E F G
H I J K L M N O I J K L M N O J K L M N O
A A
C B C C
E F G E F G F G
J K L M N O K L M N O L M N O
A A A
C C C
F G F G F G
L M N O L M N O M N O
Derinlik Öncelikli Arama - III
Sınırlı Derinlikte Arama28
28
Depth Limited Search
Tekrarlı Derinleştirerek Arama29
A A
Limit = 0
A A
Limit = 1
B C B C
A A
Limit = 2
29
Iterative Deepening Search
Tekrarlı Derinleştirerek Arama - II
A A
Limit = 0
A A A A
Limit = 1
B C B C B C B C
A A A A
Limit = 2
B C B C B C B C
A A A A
B C B C B C B C
A A A A
Tekrarlı Derinleştirerek Arama - III
A A
Limit = 0
A A A A
Limit = 1
B C B C B C B C
A A A A
Limit = 2
B C B C B C B C
A A A A
B C B C B C B C
A A A A
Limit = 3
B C B C B C B C
H I J K L M N O H I J K L M N O H I J K L M N O H I J K L M N O
A A A A
B C B C B C B C
A A A A
Limit = 2
B C B C B C B C
Tekrarlı Derinleştirerek Arama - IV

A A A A
B C B C B C B C
A A A A
Limit = 3
B C B C B C B C
A A A A
B C B C B C B C
A A A A
B C B C B C B C
En İyi Öncelikli Arama30
Bir değerlendirme fonksiyonu f (n) her bir düğümün ne kadar

istenilir olduğunu ölçmek için kullanılır. İstenilirliği en yüksek olan
düğüm genişletilir.
30
Best First Search
Açgözlü En İyi Öncelikli Arama31
Fikir: Hedefe en yakın görünen düğümü genişletmek.
I Değerlendirme fonksiyonu f (n) = h(n)

I h(n) - sezgisel fonksiyonu gösterir. n düğümünden hedefe olan
tahmini maaliyeti verir.
31
Greedy Best-First Search
Açgözlü Arama - I
(a) The initial state Arad Arad 366

366
Bucharest 0
(b) After expanding Arad Arad Craiova 160
Drobeta 242
Eforie 161
Sibiu Timisoara Zerind
253 329 374
Fagaras 176
Giurgiu 77
(c) After expanding Sibiu Arad Hirsova 151
Iasi 226
Lugoj 244
329 374 Mehadia 241
Neamt 234
Arad Fagaras Oradea Rimnicu Vilcea
Oradea 380
366 176 380 193
Pitesti 100
(d) After expanding Fagaras Arad Rimnicu Vilcea 193
Sibiu 253
Timisoara 329
Urziceni 80
329 374
Vaslui 199
Arad Fagaras Oradea Rimnicu Vilcea Zerind 374
366 380 193
Açgözlü Arama - II

366
Bucharest 0
Drobeta 242
Eforie 161
253 329 374
Fagaras 176
Giurgiu 77
Iasi 226
Lugoj 244
329 374 Mehadia 241
Neamt 234
Oradea 380
366 176 380 193
Pitesti 100
Sibiu 253
Timisoara 329
Urziceni 80
329 374
Vaslui 199
366 380 193
Açgözlü Arama - III

366
Bucharest 0
Drobeta 242
Eforie 161
253 329 374
Fagaras 176
Giurgiu 77
Iasi 226
Lugoj 244
329 374 Mehadia 241
Neamt 234
Oradea 380
366 176 380 193
Pitesti 100
Sibiu 253
Timisoara 329
Urziceni 80
329 374
Vaslui 199
366 380 193
329 374
Açgözlü Arama - IV
366 176 380 193
Arad 366
(d) After expanding Fagaras Arad
Bucharest 0
Craiova 160
Drobeta 242
Sibiu Timisoara Eforie 161
Zerind
329 Fagaras 176374
Giurgiu 77
Hirsova 151
Iasi 226
366 380 193
Lugoj 244
Mehadia 241
Sibiu Bucharest Neamt 234
253 0 Oradea 380
Pitesti 100
Rimnicu Vilcea 193
Sibiu 253
Timisoara 329
Urziceni 80
Vaslui 199
Zerind 374
A* Arama : Toplam çözüm maliyetini en aza indirgemek
Fikir: Maaliyeti yüksek olan yollardan sakınmak
I Değerlendirme fonksiyonu f (n) = g (n) + h(n)

I g (n) = n düğümüne ulaşılana kadar olan maaliyet.
I h(n) = n düğümünden hedefe olan tahmini maaliyet
I f (n) = n düğümü üzerinden hedefe ulaşan yolun tahmini
maaliyeti.
A* Arama

366=0+366 Bucharest 0
Craiova 160
(b) After expanding Arad Arad
Drobeta 242
Eforie 161
Fagaras 176
393=140+253 447=118+329 449=75+374
Giurgiu 77
Hirsova 151
(c) After expanding Sibiu Arad
Iasi 226
Lugoj 244
Sibiu Timisoara Zerind Mehadia 241
447=118+329 449=75+374 Neamt 234
Arad Fagaras Oradea Rimnicu Vilcea Oradea 380
646=280+366 415=239+176 671=291+380 413=220+193 Pitesti 100
Rimnicu Vilcea 193
(d) After expanding Rimnicu Vilcea Arad Sibiu 253
Timisoara 329
Sibiu Timisoara Zerind Urziceni 80
447=118+329 449=75+374 Vaslui 199
646=280+366 415=239+176 671=291+380
Craiova Pitesti Sibiu

526=366+160 417=317+100 553=300+253
A* Arama - II

Bucharest 0
366=0+366
Craiova 160
Drobeta 242
161
Eforie
Fagaras 176
Giurgiu 77
Hirsova 151
393=140+253 447=118+329 Iasi 449=75+374
226
Lugoj 244
(c) After expanding Sibiu Mehadia 241
Arad
Neamt 234
Oradea 380
Sibiu Timisoara Pitesti 100
Zerind
Rimnicu Vilcea 193
447=118+329 449=75+374
Sibiu 253
Arad Fagaras Oradea Rimnicu Vilcea Timisoara 329
Urziceni 80
646=280+366 415=239+176 671=291+380 413=220+193
Vaslui 199
Zerind 374
(d) After expanding Rimnicu Vilcea Arad
A* Arama - III
393=140+253 447=118+329 449=75+374
Arad 366
(c) After expanding Sibiu Arad
Bucharest 0
Craiova 160
Drobeta 242
Eforie 161
447=118+329 Fagaras 449=75+374
176
Giurgiu 77
Hirsova 151
646=280+366 415=239+176 671=291+380 413=220+193 226
Iasi
Lugoj 244
(d) After expanding Rimnicu Vilcea Arad Mehadia 241
Neamt 234
Oradea 380
Sibiu Timisoara Pitesti 100
Zerind
447=118+329 Rimnicu Vilcea 193
449=75+374
Sibiu 253
Arad Fagaras Oradea Rimnicu Vilcea Timisoara 329
646=280+366 415=239+176 671=291+380 Urziceni 80
Vaslui 199
Craiova Pitesti Sibiu Zerind 374
526=366+160 417=317+100 553=300+253
(e) After expanding Fagaras Arad

A* Arama - IV 447=118+329 449=75+374

646=280+366 415=239+176 671=291+380 413=220+193
Arad 366
(d) After expanding Rimnicu Vilcea Arad Bucharest 0
Craiova 160
Drobeta 242
Sibiu Timisoara Eforie 161
Zerind
Fagaras 176
447=118+329 449=75+374
Giurgiu 77
Arad Fagaras Oradea Rimnicu Vilcea Hirsova 151
646=280+366 415=239+176 671=291+380 Iasi 226
Lugoj 244
Craiova Pitesti Sibiu Mehadia 241
526=366+160 417=317+100 553=300+253 Neamt 234
Oradea 380
Pitesti 100
(e) After expanding Fagaras Arad Rimnicu Vilcea 193
Sibiu 253
Timisoara 329
Sibiu Timisoara Urziceni 80
Zerind
447=118+329 Vaslui 199
449=75+374
Zerind 374
646=280+366 671=291+380
Sibiu Bucharest Craiova Pitesti Sibiu

591=338+253 450=450+0 526=366+160 417=317+100 553=300+253
A* (e) After expanding
Arama - V Fagaras Arad

447=118+329 449=75+374
Arad 366
Arad Fagaras Oradea Rimnicu Vilcea Bucharest 0
646=280+366 671=291+380 Craiova 160
Drobeta 242
Sibiu Bucharest Craiova Pitesti Sibiu Eforie 161
591=338+253 450=450+0 526=366+160 417=317+100 553=300+253Fagaras 176
Giurgiu 77
Hirsova 151
(f) After expanding Pitesti Arad Iasi 226
Lugoj 244
Mehadia 241
Sibiu Timisoara Neamt Zerind
234
447=118+329 Oradea 449=75+374
380
Pitesti 100
Rimnicu Vilcea 193
646=280+366 671=291+380 Sibiu 253
Timisoara 329
Sibiu Bucharest Craiova Pitesti Sibiu
Urziceni 80
591=338+253 450=450+0 526=366+160 553=300+253 Vaslui 199
Zerind 374
Bucharest Craiova Rimnicu Vilcea
418=418+0 615=455+160 607=414+193
Probleme Uygun Sezgiler
7 2 4 1 2
5 6 3 4 5
8 3 1 6 7 8
Figure: 8-puzzle
Probleme Uygun Sezgiler - II
I h1(n) = doğru yerinde olmayan parça sayısı
I h2(n) = toplam Manhattan uzaklığı (parçaların istenilen
konumundan olan uzaklığı)
7 2 4 1 2
5 6 3 4 5
8 3 1 6 7 8
Figure: 8-puzzle
h1(S) = 8
h2(S) = 3+1+2+2+2+3+3+2 = 18
Yerel Arama Algoritmaları
Bir çok eniyileştirme algoritmasında gidilen yol yerine hedefin

kendisi çözümdür.
Figure: N-Vezir (N-Queens)

Tepe Tırmanma32 Araması
objective function global maximum
shoulder
local maximum
"flat" local maximum
state space
current
state
Karşılaşılabilecek sorunlar nedir?

32
Hill Climbing
8 Vezir Problemi Örneği
h(n) : Birbirlerine saldırabilen vezir ikilileri sayısı
8 Vezir Problemi Örneği - II
h(n)=1 - Yerel minimum durumu

Ders Notları
https://goo.gl/mCpB6Y
Kaynak
S. Russell and P. Norvig. Artificial Intelligence: A Modern

Approach, Third Edition, Prentice Hall, 2009
http://aima.cs.berkeley.edu/

Ders Not Lari

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Ders Not Lari

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

YAPAY ZEKA ve UZMAN SİSTEMLER

Yrd.Doç.Dr. Ahmet Cumhur KINACI

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

2015-2016 Bahar Dönemi

İnsansı Davranma Mantıklı Davranma

Bir programın insan gibi düşündüğünü söyleyebilmek için, insanın

I Zihnimizle ilgili yeterli kesinlikte bir teori geliştirilebilirse, bu

I YZ yöntemleri ile insan bilişi arasında hem benzerlikler hem de

I Yunan düşünür Aristo “doğru düşünmeyi” tanımlamaya

Bu yaklaşımın önünde iki temel engel bulunmaktadır:

Doğru sonuçlar çıkarmak mantıklı davranmanın bir parçasıdır ancak

Kontrol Teorisi ve Sibernetik13

Eğer bir etmenin algılıyıcıları,

Eğer ortamın bir sonraki durumu, bulunulan o anki durum ve

I Bölümlü bir görev ortamında, etmenin deneyimleri atomik

I Ardışık ortamlarda ise etmenin verdiği karar gelecekteki tüm

Araç kullanmak ardışık bir

I Eğer etmen karar verme ve planlama süreci sırasında ortam

I Ortam durumunu belirleyen kriterlerin ayrık veya sürekli

Start State Goal State

Sadece problem tanımındaki bilgileri kullanarak yapılan aramadır.

Tekrarlı Derinleştirerek Arama - IV

Bir değerlendirme fonksiyonu f (n) her bir düğümün ne kadar

Fikir: Hedefe en yakın görünen düğümü genişletmek.

I Değerlendirme fonksiyonu f (n) = h(n)

(a) The initial state Arad Arad 366

(a) The initial state Arad Arad 366

(a) The initial state Arad Arad 366

Fikir: Maaliyeti yüksek olan yollardan sakınmak

I Değerlendirme fonksiyonu f (n) = g (n) + h(n)

(a) The initial state Arad Arad 366

Craiova Pitesti Sibiu

(a) The initial state Arad Arad 366

(e) After expanding Fagaras Arad

A* Arama - IV 447=118+329 449=75+374

Arad Fagaras Oradea Rimnicu Vilcea

Sibiu Bucharest Craiova Pitesti Sibiu

Sibiu Timisoara Zerind

Start State Goal State

Start State Goal State

Bir çok eniyileştirme algoritmasında gidilen yol yerine hedefin

Figure: N-Vezir (N-Queens)

objective function global maximum

Karşılaşılabilecek sorunlar nedir?

h(n)=1 - Yerel minimum durumu

S. Russell and P. Norvig. Artificial Intelligence: A Modern

You might also like