RADIO-BASED INSTRUCTION (RBI)

FINAL SCRIPT
DIVISION OF ILOILO

EPISODE NUMBER: 1 (Q1-WK1-ARALIN 1)

LEARNING AREA: FILIPINO 9
PAKSA: MAIKLING KUWENTO
MGA LAYUNIN:
1. NAIPALILIWANAG ANG SALITANG MAY HIGIT NA ISANG KAHULUGAN. (F9PT-If – 42)
2. NAGAGAMIT ANG MGA PANG-UGNAY SA PAGPAPAHAYAG NG SARILING
PANANAW. (F9WG – If – 44)

TIME TECHNICAL SPIEL

INSTRUCTIONS

1 00:00 OBB KAMPEON SA KAHANGINAN. EDUKASYON PARA SA

00:31 KABATAAN. INI ANG RADYO KAMPEON.

2 00:31 TAGAPAGSALAYSAY (LIVE): MAGANDANG ARAW.

00:41 KUMUSTA? AKO’Y NAGAGALAK AT TAYO’Y
MAGKAKASAMA NA NAMAN NGAYON.
MAGANDANG ARAW RIN SA ATING MGA MAGULANG
NA GUMAGABAY SA INYO SA ATING PANG-ARAW-
ARAW NA ARALIN.
3 00:41 MUSIC 1 UP,
00:58 SUSTAIN FOR
17 SECS THEN
FADE UNDER
4 00:58 TAGAPAGSALAYSAY (LIVE): TAYO AY NASA
01:07 EPISODE 5 NG ATING PAGTATALAKAY NG MGA
ARALIN SA UNANG MARKAHAN. NASASABIK NA BA
KAYO? (PAUSE) (SAGOT NG MGA BATA).
SA BAHAGING ITO NG ATING PAG-AARAL AY
TATALAKAYIN NATIN ANG SANAYSAY.
SA PAGTALAKAY NG ARALIN AY GAGABAYAN KA NA
MATAMO MO ANG INAASAHANG LAYUNIN:
NAIPALILIWANAG ANG SALITANG MAY HIGIT NA
ISANG KAHULUGAN AT NAGAGAMIT ANG MGA
PANG-UGNAY SA PAGPAPAHAYAG NG SARILING
PANANAW.

5 01:07 MUSIC 1 UP,

01:24 SUSTAIN FOR
17 SECS THEN
FADE UNDER
6 01:24 TAGAPAGSALAYSAY : KAYONG MGA BABAENG
01:49 MAG-AARAL, MAY KAALAMAN BA KAYO SA
KALAGAYAN NGA MGA KABABAEHAN ISANG DAANG
TAON ANG NAKALIPAS?
 NARINIG NYO RIN BA ANG SINASABING ANG
BABAE NOON AY HINDI PINAPAG-ARAL DAHIL MAG-
AASAWA LANG NAMAN SIYA KUNG SAAN MAG-
AALAGA SIYA SA KANYANG MGA ANAK AT
MAGSISILBI SA KANYANG ASAWA?

NGAYON, NARITO NA ANG INYONG GURO SA

HIMPAPAWID.
7 01:49 MUSIC 1 UP,
02:06 SUSTAIN FOR
17 SECS THEN
FADE UNDER
8 02:06 GURO: MAGANDANG ARAW! AKO SI MA’AM
02:23 RHONA JEAN ANG INYONG GURO SA ARAW NA ITO.
SA BAHAGING ITO NG ATING PAG-AARAL AY
MAGBABASA TAYO NG ISANG SANAYSAY.

9 02:23 MUSIC 1 UP,

02:40 SUSTAIN FOR
17 SECS THEN
FADE UNDER
10 02:40
03:00

GURO: UPANG MAKAMIT MO ANG LAYUNIN NG

ARALING NAIPALIWANAG ANG SALITANG MAY HIGIT
SA ISANG KAHULUGAN, PAKINGGAN MO ANG
BABASAHIN KONG ISANG SANAYSAY NA
PINAMAMAGATANG KAY STELLA ZEEHANDELAAR.
KUMUHA KA MUNA NG BALLPEN MO AT PAPEL.
NAIS KONG ITALA MO ANG SALITANG SA TINGIN MO
AY MAY IBANG KAHULUGAN.

HANDA KA NA BA?

MUSIC 3 SECS
11 03:00 MUSIC 1 UP,
03:17 SUSTAIN FOR
17 SECS THEN
FADE UNDER
12 04:49 GURO:
05:49 “KAY ESTELLA ZEEHADELAAR”

ANG SANAYSAY NA ITO AY ISANG SALIN

NI RUTH ELYNIA S. MABANGLO BUHAT SA
LIHAM NA ISINULAT NI RADING ADJING KASTINI
KAY ESTELLA ZEEHANDELAAR NA ISANG
DUTCH O OLANDES. ISINULAT ITO NOONG IKA
25 NG MAYO SA TAONG ISANLIBO WALO,
SIYAM NA PU’T SIYAM SA JAPARA.
NAGLALAMAN ITO NG PAGPAPAABOT NG
ISANG PRINSESANG JAVANESE NG KANILANG
SITWASYON KUNG SAAN NINANAIS NIYANG
MAGING MALAYA SILANG MGA KABABAIHAN.
NAGHAHANGAD SIYANG MAGING “BABAENG
MODERNO”, MALAYA, HINDI NAKATALI SA
KANILANG LUMANG TRADISYON NA GUSTO
NIYANG LABANAN NGUNIT HINDI NIYA DAPAT
SUWAYIN. NAIS NIYANG MALAMAN NG IBANG
MGA TAO SA IBANG BANSA PARTIKULAR SA
EUROPA NA HINDI PANTAY ANG PAGTINGIN SA
MGA KABABAIHAN SA KANILANG BANSA.
KINAIINGGITAN NIYA ANG MGA BABAENG
KANLURANIN SAPAGKAT SILA AY MALAYA. ANG
MGA KAPATID NIYANG LALAKI AY NAKAPAG-
ARAL AT NAKAPAGTRABAHO SA IBANG BANSA,
SAMANATALANG SILANG MGA BABAE AY
WALANG PAGKAKATAONG MAKAPAG-ARAL
TULAD NG SA MGA LALAKI . SILA’Y UMAASA NA
BALANG ARAW AY MAKAMIT NILA ANG
KALAYAANG NINANAIS. HINIHINTAY NILA ANG
TAMANG PANAHON. KAHIT NOONG MALIIT PA
SIYA AY MAY PANG-AKIT NA SA KANYANG
PANDINIG ANG SALITANG “EMANSIPASYON.”

13
05:50 MUSIC 2 UP,
05:57 SUSTAIN FOR
17 SECS THEN
FADE UNDER
14 05:58 MUSIC 2 UP, INFOMERCIAL
06:13 SET AS
BACKGROUND TAGAPAGSALAYSAY: ALAM MO BA NA ANG
MUSIC MAAGA MONG PAGTULOG AY NAGDUDULOT NG
KAGINHAWAAN SA IYONG KATAWAN?

KARANIWAN SA MGA TIN-IDYER SA NGAYON AY

NAHUHUMALING SA PAGGAMIT NG CELLPHONE O
GADGETS NA KUNG SAAN NAKASANAYAN NANG
NATULOG NANG HATING-GABI O MINSAN PA NGA
AY INUUMAGA NA SA PAGTULOG.

MARIO: NGUNIT BAKIT NGA BA KAILANGAN

NATING MATULOG NANG MAAGA MAMA?

INA : MARAMI ANG MAGANDANG MAIDUDULOT

NANG MAAGANG PAGTULOG ANAK.
TULAD NA LANG NG

1. NAPAPANATILI NITONG MALUSOG ANG ATING

PUSO

2. NAISAAYOS ANG ASUKAL SA ATING DUGO

3. NABABAWASAN ANG STRESS NA

NARARAMDAMAN

4. NABABAWASAN ANG PAMAMAGA NG ATING

MGA SUGAT O KALAMNAN

5. NAPAPANATILING ALERTO TAYO SA LAHAT NG

ORAS

6. NAPAPAUNLAD ANG ATING MEMORYA

7. MAAARING BINABAWASAN ANG ATING BIGAT O

TIMBANG

8. NAPANANATILING BALANSE ANG TING

KATAWAN.
16 06:13 MUSIC 2
06:21 UP THEN
FADE
OUT
MUSIC 2 UP,
SUSTAIN
FOR 6
SECS
 THEN
FADE OUT
18 6:22
7: 00 GURO: MALIGAYANG PAGBABALIK!
BAGO NATIN BINASA ANG SANAYSAY KANINA
AY SINABIHAN KO KAYONG MAGTALA NG
SALITANG SA PALAGAY MO MAY IBA PANG
HATID NA KAHULUGAN.

TINGNAN NGA NATIN KUNG ANO ANG MGA

SALITA O BAHAGI NG PAHAYAG ANG
NAGPAPAKITA NG DALAWA O HIGIT PANG
MUSIC 3 KAHULUGAN….
SECS
TUKUYIN NATIN ANG MGA ITO:

1. BABAENG MODERNO
2. NAKATALI SA TRADISYON
3 PANTAY ANG PAGTINGIN
4. MAY PANG-AKIT SA PANDINIG

MAG-AARAL 1 - BABAENG MODERNO. KAPAG

SINABI PO NATING BABAENG MODERNO MAM
HINDI SIYA ANG BAGO KUNDI MAKABAGO O
NAAKMA SA KASALUKUYANG PANAHON ANG
KANYANG PANINIWALA, PAG-IISIP, KILOS O
GALAW.

GURO: ABA MAGALING! ANO NAMAN ANG

PAHIWATIG NG NAKATALI SA TRADISYON?

MAG-AARALA 2. ANG NAKATALI SA

TRADISYON PO MAM AY HINDI TUMUTUKOY SA
PISIKAL NA KALAGAYAN KUNDI ANG TAO AY
HINDI MAKAALIS O HINDI MAISAWALANG-
BAHALA ANG NAKAGISNANG TRADISYON

GURO : TAMA! PAANO NAMAN ANG PANTAY

ANG PAGTINGIN?

MAG-AARAL 3.MAM, KAPAG SINABI NATING

PANTAY ANG PAGTINGIN HINDI ITO
TUMUTUKOY SA TINGING GINAGAWA NG MATA
KUNDI PARE-PAREHO ANG DIGRE O ANTAS NG
PAGKILALA.

GURO : ABA MAGALING ANG MGA PALIWANAG

NINYO A. ITONG HULI, MAY PANG-AKIT SA
PANDINIG?
 MAG-AARAL 4. ANG MAY PANG-AKIT SA
PANDINIG HINDI SA MALAMYOS NA TINIG O
BOSES ITO TUMUTUKOY KUNDI
NAGUGUSTUHAN NIYA AT UMAASA SA
MAGANDANG MANGYAYARI

GURO : HANGA NAMAN SAKO SA INYONG MGA

SAGOT AT PALIWANAG.

19 7:01 MUSIC 2 UP,

7:06 SUSTAIN FOR 6
SECS THEN
FADE OUT
20 7:07 GURO: NGAYON AY PAG-USAPAN MUNA NATIN ANG
7: 37 SELEKSYONG BINASA NATIN KANINA.

SA TINGIN NYO, ANONG ANYO NG PANITIKAN ANG

ATING BINASA?

MAG-AARAL: ISA IYONG SANAYSAY MAM.

GURO : PAANO MO NAMAN NATUKOY NA ISA IYONG

SANAYSAY?

MAG-AARAL : NAKASULAT ITO NANG

PATULUYAN, NAGPAPAHAYAG NG ISANG
PANANAW, KURU-KURO, ISANG DAMDAMIN
UKOL SA ISANG KAISIPAN O BAGAY NA
MAPUPULUTAN NG ARAL AT NAAALIW ANG
MAMBABASA.

GURO : TAMA! YAN NGA ANG ISANG SANAYSAY.

ALAM KONG KILALA NA NINYO ANG ANYONG IO NG
PANITIKAN DAHILAN SA ISA ITO SA KARANIWANG
BINABASA NINYO AT PAMINSAN-MINSAN NGA AY
NAISUSULAT NINYO.

GURO: NGAYON NAMAN AY PAG-USAPAN NATIN

ANG MGA SALITANG PANG-UGNAY. KASI SA
PAGSUSULAT NG SANAYSAY KAILANGAN NINYO
ANG KASANAYAN SA PAGPAPALAWAK NG INYONG
PAHAYAG AT MAGAGAWA ITO SA TULONG NG MGA
PANG-UGNAY.

PANG-UGNAY ANG TAWAG SA MGA SALITANG

NAGPAPAKITA NG RELASYON O KAUGNAYAN NG
DALAWANG SALITA, PARIRALA O SUGNAY.
 MAY MGA PANG-UGNAY NA NAGPAPAKITA NG
PAGDARAGDAG TULAD NG AT, ULIT, SAKA,
PAGTATAPOS, BUKOD SA, ANO PA

MAYROON NAMANG NAGPAPAKITA NG

PAGHAHAMBING TULAD NG PERO, SUBALIT,
NGUNIT, GAYON MAN, SA KABILAG BANDA

ANG PANG-UGNAY NA NAGPAPATUNAY AY KUNG

SAAN, DAHIL SA, PARA SA, TUNAY NA, SA
KATUNAYAN,

PANG-UGNAY NA NAGPAPAKITA NG ORAS

KAAGAD, PAGKATAPOS, SA LALONG MADALING
PANAHON, SA WAKAS, NOON

21 7:38 MUSIC 2 UP,

7:44 SUSTAIN FOR
6 SECS THEN
FADE OUT
22 7:45 GURO: SA PUNTONG ITO, MAGSANAY TAYO.
8:10 TUKUYIN ANG MGA KAISIPANG PINAGSASAMA SA
BAWAT PANGUNGUSAP AT KUNG ANO ANG PANG-
UGNAY NA GINAMIT.

1. ANG PRINSESANG JAVANESE AY SUMULAT KAY

STELLA ZEEHANDELAAR UKOL SA KALAGAYAN
NILA SA KANILANG BANSA.

MAG-AARAL 1.
ANG MGA KAISIPANG INIUGNAY AY :
ANG PRINSESANG JAVANESE AY SUMULAT KAY
STELLA ZEEHANDELAAR AT SA KALAGAYAN NILA
SA KANILANG BANSA.
PANG-UGNAY AY UKOL SA

GURO : MAGALING!

2. NAGNANAIS SIYANG MAGING BABAENG

MODERNO NGUNIT HINDI NIYA MAITAKWIL ANG
TRADISYON NG KANILANG LUGAR.

MAG-AARAL 2.
NAGNANAIS SIYANG MAGING BABAENG MODERNO
AT HINDI NIYA MAITAKWIL ANG TRADISYON NG
KANILANG LUGAR
 PANG-UGNAY AY NGUNIT

GURO : TAMA!

3. HANGAD NIYANG MAGAWA ANG MGA BAGAY NA

NAGAGAWA NG KANILANG MGA KAPATID NA
LALAKI KAYA UMAASA SILANG DARATING DIN ANG
ARAW NA MAKAALIS SILA SA PAGKAGAPOS SA
KANILANG TRADISYON.

MAG-AARAL 3:
HANGAD NIYANG MAGAWA ANG MGA BAGAY NA
NAGAGAWA NG KANILANG MGA KAPATID NA
LALAKI AT UMAASA SILANG DARATING DIN ANG
ARAW MAKAALIS SILA SA PAGKAGAPOS SA
KANILANG TRADISYON.
PANG-UGNAY : KAYA

GURO : NATUTUWA AKO AT NATUKOY NINYO

NANG MADALI ANG MGA KAISIPANG INIUUGNAY NG
MGA PANG-UGNAY AT KUNG ANO ANG MGA PANG-
UGNAY NA GINAMIT.

SA PUNTONG ITO GAMIT ANG MGA PANG-UGNAY

NA NAKILALA NINYO, AY KAYO NAMAN ANG
MAGPAHAYAG NG INYONG SARILING PANANAW
UKOL SA MGA KAISIPANG NAKALAHAD SA
SANAYSAY.

MAG-AARAL 1.
ANG MATAPAT NA HANGARIN NG PRINSESA AY
MARAHIL ISA SA MGA DAHILAN KUNG BAKIT
TINATAMASA NG MGA KABABAIHAN NGAYON ANG
PANTAY NA PAGTINGIN NG LIPUNAN.

MAG-AARAL 2:
KUNG ANG MGA BABAE AY PAREHO LAMANG NI
RUTH MABANGLO, SIGURO AY WALA NG PANG-
AABUSONG MANGYAYARI SA MGA KABABAIHAN
SAPAGKAT, MAGIGING MATAPANG SILA
PAGPAHAYAG NG KANILANG NILOLOOB AT
MAGIGING MAALAM SILA SA PAGHARAP SA HAMON
NG PANAHON.
.

23 8:11 MUSIC 2 UP,

8:26 SUSTAIN FOR
15
 SEC THEN
FADE UNDER
24 8:27 GURO: BATID KO NANG LUBOS NINYONG
8: 50 NAUNAWAAN ANG DIWA NG SANAYSAY. MATUKOY
NA NINYO ANG MGA SALITA O BAHAGI NG
PAHAYAG NA NAGKAKAROON NG IBANG
KAHULUGAN. MARUNONG NA KAYONG
MAGPALAWAK NG IYONG MGA PANANAW UKOL SA
MGA BAGAY-BAGAY SA TULONG NG MGA PANG-
UGNAY.

NAGING MALINAW BA SA IYO ANG ARALIN NATIN

NGAYONG ARAW?

SANA AY MALUGOD NINYO SUBAYBAYAN ANG

MASUNOD PANG MGA ARALING ILALAHAD DITO SA
ATING KAMPEON SA KAHANGINAN..

MARAMING SALAMAT SA PAKIKINIG!

25 8: 51 MUSIC 2 UP,
9:01 SUSTAIN FOR
10SEC THEN
FADE UNDER
26 9:02 KAMPEON SA KAHANGINAN, EDUKASYON PARA SA
9:22 KABATAAN. INI ANG RADYO KAMPEON.

SCRIPTWRITER: BIENVENIDA S. TABUADA

VOICE TALENTS: RHONA JEAN D. LANCETA

TECHNICAL: MICHAEL SAINT BRETAÑA

QUALITY ASSURANCE: BIENVENIDA S. TABUADA, ALTHEA M. PUMAREN