q1w1 Karunungang Bayan SSC Fili8

PANALANGIN
SURIIN NATIN!
Aanhin pa ang damo kung patay na ang kabayo
SITWASYON: Nang yumao ang dating pangulong

Corazon Aquino, ang tanyag na action star na si
Fernando Poe Jr. (FPJ), ang bantog na komedyanteng
si Dolphy at iba pang sikat na personalidad sa mundo
sa politika at pelikula, samu’t-saring parangal ang
iginawad sa kanila.
SUBUKIN NATIN!
Ayusin ang ginulong mga letra o jumbled letters
upang matukoy ang mga paksang tatalakayin sa
aralin.
BILANG 1:
PNNATIAKI
BILANG 1:
PANITIKAN
BILANG 2:
KURANNUAGNG
-BYAAN
BILANG 2:
KARUNUNGANG
-BAYAN
BILANG 3:
SNIKAALIWA
BILANG 3:
SALAWIKAIN
BILANG 4:
SKWIAANI
BILANG 4:
SAWIKAIN
BILANG 5:
BGGOTUN
BILANG 5:
BUGTONG
BILANG 6:
KSAAHNIBA
BILANG 6:
KASABIHAN
BILANG 7:
PLASIAPNAI
BILANG 7:
PALAISIPAN
BILANG 8:
BGONLU
BILANG 8:
BULONG
UNANG MARKAHAN, UNANG LINGGO
KARUNUNGANG-BAYAN
Inihanda ni: Bb. Alysa Bettina Crema
Guro I, Kagawaran ng Filipino
KARUNUNGANG-BAYAN UNANG MARKAHAN, UNANG LINGGO
LAYUNIN:
 Naiuugnay ang mahahalagang kaisipang nakapaloob sa
mga karunungang-bayan sa mga pangyayari sa tunay na
buhay sa kasalukuyan
 Naipamamalas ng mag-aaral ang mapanuring pag-iisip
upang mabigyang kahulugan ang iba’t-ibang mga
karunungang-bayan na ginamit
 Nakagagawa ng isang brochure ukol sa napapanahong
mga pangyayari na may caption gamit ang mga
karunungang-bayan
Ano ang Panitikan?

PANITIKAN
- pagpapahayag ng mga damdamin ng
tao hinggil sa mga bagay-bagay sa
daigdig, pamumuhay, lipunan, at
pamahalaan
Ano ang Karunungang-Bayan?

KARUNUNGANG-BAYAN
- tinatawag ding kaalamang-bayan
- isang sangay ng panitikan na nagiging daan
upang maipahayag ang mga kaisipan at
karanasan tungkol sa mga bagay na kabilang
sa bawat kultura ng isang tribo.
KARUNUNGANG-BAYAN
- ipinasa sa atin ng ating mga ninuno mula
henerasyon hanggang henerasyon at may
malaking parte sa kultura ng Pilipinas
kaya dapat itong respetuhin at bigyang
halaga
KARUNUNGANG-BAYAN
- ang karaniwang paksa ay karanasan ng mga
mamamayan gaya ng paghahanapbuhay
- mahahalagang okasyon gaya ng kaarawan,
kasal, at kamatayan; gayundin ang ugnayan
sa pamilya, kapwa, at kalikasan
Kahalagahan ng Karunungang-bayan
Nagsisilbing tuntunin at
01 Pag-unawa at 02
pagpapahalaga sa patnubay sa pang-araw-
kultura at tradisyon araw na pamumuhay
Pagpapaunlad at
03 04 Pagpapalawak ng
pagpapahalaga sa kaalaman at
panitikan talasalitaan
Ang karunungang-bayan ay binubuo ng:
Salawikain Sawikain Bugtong

Palaisipan Kasabihan Bulong
SALAWIKAIN
 Ito ay nakaugalian nang sabihin at
sundin bilang tuntunin ng
kagandahang asal ng ating mga
ninuno na naglalayong mangaral at
akayin ang kabataan tungo sa
kabutihan.
Mga Halimbawa ng SALAWIKAIN:
01 Kung ano ang puno, 02 Gumawa ng mabuti sa kapwa,

higit ang balik sa iyo ng
siya ang bunga. ginhawa.
03 Ang maniwala sa sabi- 04 Aanhin pa ang damo,

sabi, kung patay na ang
walang bait sa sarili. kabayo.
Bigyang kahulugan ang mga sumusunod:
01 Sa paghahangad ng 02 Ubos-ubos biyaya,

kagitna, bukas nakatunganga.
isang salop ang nawala.
03 Kung anong bukambig,

siyang laman ng dibdib
SAWIKAIN o IDYOMA
 Ito ay mga salita o pahayag na

nagtataglay ng talinghaga at
nagbibigay ng di-tuwirang
kahulugan.
Mga halimbawa ng SAWIKAIN at kahulugan nito:

Bukas ang Isip
Kahulugan: Tumatanggap ng
opinyon ng kapwa
Halimbawa: Mabuti na
lamang at bukas ang isip ni
Abel sa mga usaping iyan.

Lahing Kuwago
Kahulugan: Sa umaga
natutulog
-Itong si Nene ay may
sa lahing kuwago.

Lantang gulay
Kahulugan: Halos hindi na maigalaw
ang katawan sa sobrang pagod
-Ang layo ng tinakbo niya kaya
lantang gulay na siya nang
matapos ang karera.
Ano ang kahulugan ng sumusunod na mga SAWIKAIN?
Maputi ang tainga

Maputi ang tainga

Kahulugan: KURIPOT
Matalas ang ulo

Matalas ang ulo

Kahulugan:
MATALINO
Alilang-kanin
Alilang-kanin
Kahulugan:
UTUSANG WALANG BAYAD
Balitang kutsero
Balitang kutsero
Kahulugan:
MALING BALITA o
HINDI TOTOONG BALITA
KASABIHAN
 karaniwang ginagamit sa panunukso o
pagpuna ng isang gawi o kilos ng isang
tao.
 madalas madaling makuha ang kahulugan
dahil lantad ang kahulugan nito
HALIMBAWA
Ang mabuting ugali,
01 Nadadaig ng 02
maaagap ang mga masaganang buhay ang
masisipag sukli.
Kung ayaw mong

03
maghirap, ikaw ay
magsikap.
Ano ang kahulugan ng sumusunod na mga KASABIHAN?
Utos na sa pusa,
utos pa sa daga.
Utos na sa pusa,
utos pa sa daga.
Kahulugan: UTOS DITO,
UTOS DOON
Tulak ng bibig,
Kabig ng dibdib
Tulak ng bibig,
kabig ng dibdib
Kahulugan: IBA ANG SINASABI SA
NILALAMAN NG PUSO O
DAMDAMIN.
BUGTONG
 inilalarawan ang bagay na pinahuhulaan, ito ay
nangangailangan ng mabisang pag-iisip.
 Ang bugtong ay mayroon ding sukat at tugma, at
karaniwang binubuo ng dalawa hanggang apat
na taludtod at lima hanggang labingdalawang
pantig.
BUGTONG
 Ang unang (dalawang) linya ay
nagsisimula sa ilang pamilyar na bagay sa
kapaligiran.
 Ang huling (dalawang) linya naman ay
nagbibigay ng katangi-tanging katangian
ng bagay na binabanggit sa naung linya.
Apat na katangian ng BUGTONG

1 Tugma 3 Kariktan
pagkaparehong tunog ng kagandahan, karilagan o
sa dulo ng dalawa o kahali-halina sa
higit pang salita. paningin ng isang tao
2 Sukat 4 Talinhaga
dalawa hanggang mga salita na may
apat na taludtod ibang kahulugan
Mga Halimbawa ng BUGTONG:
Nagtago si Nanganak ang

Ate mo, ate ko,
Pedro, birhen,
ate ng lahat ng
labas din ang itinago ang
tao. lampin.
ulo.
Sagot: PAKO Sagot: ATIS Sagot: SAGING
Magbugtungan tayo!
Langit sa itaas,
langit sa ibaba,
tubig sa gitna
SAGOT?
Magbugtungan tayo!
Langit sa itaas,
langit sa ibaba,
tubig sa gitna
SAGOT: NIYOG
Magbugtungan tayo!
Naligo si Kaka,
ngunit hindi man lang nabasa
SAGOT?
Magbugtungan tayo!
Naligo si Kaka,
ngunit hindi man lang nabasa
SAGOT: DAHON NG GABI
Magbugtungan tayo!
Bumili ako ng alipin,

mas mataas pa sa akin
SAGOT?
Magbugtungan tayo!
Bumili ako ng alipin,

mas mataas pa sa akin
SAGOT: SUMBRERO
Magbugtungan tayo!
May balbas,
ngunit walang mukha
SAGOT?
Magbugtungan tayo!
May balbas,
ngunit walang mukha
SAGOT: MAIS
Magbugtungan tayo!
Yumuko man ang reyna, hindi

malalaglag ang korona.
SAGOT?
Magbugtungan tayo!
Yumuko man ang reyna, hindi

malalaglag ang korona.
SAGOT: BAYABAS
Magbugtungan tayo!
Sa loob ng isang minuto ay mag-isip

ng isang bugtong na huhulaan ng
mga kamag-aral.
THINK, SHARE, GUESS!

PALAISIPAN
 ito ay nasa anyong tuluyan (tanong o
pangungusap) na kalimitang
gumigising sa isipan ng mga tao
upang bumuo ng isang kalutasan sa
isang suliranin.
Mga halimbawa ng PALAISIPAN:
Sa isang kulungan ay may limang

baboy na inaalagaan si Juan,
lumundag ang isa, ilan ang
natira?
SAGOT: LIMA
Mga halimbawa ng PALAISIPAN:
Mayroong tandang sa ibabaw ng bubong na

piramido ang hugis. Nagtatalo-talo ang mga
kapitbahay kung saan babagsak ang itlog ng
tandang. Saan babagsak ang itlog ng tandang?
SAGOT: WALA, HINDI NANGINGITLOG ANG TANDANG

Ano sa tingin mo ang sagot sa mga PALAISIPAN?
May isang bola sa mesa, tinakpan ito ng

sumbrero. Paano nakuha ang bola nang
hindi man lang nagalaw ang sombrero?
May isang bola sa mesa, tinakpan ito ng

sumbrero. Paano nakuha ang bola nang
hindi man lang nagalaw ang sombrero?
SAGOT: BUTAS ANG SUMBRERO


Mayroong limang magkakapatid sa silid. Si Ria
ay nagbabasa. Si Mara ay nagluluto. Si KC ay
naglalaro ng chess. Habang si Maria naman ay
nagsusulat. Ano ang ginagawa ng ikalimang
anak?

Mayroong limang magkakapatid sa silid. Si Ria
ay nagbabasa. Si Mara ay nagluluto. Si KC ay
naglalaro ng chess. Habang si Maria naman ay
nagsusulat. Ano ang ginagawa ng ikalimang
anak?
SAGOT: NAGLALARO NG CHESS KASAMA SI KC

Mayroong isang babae na mayroong dalawang

anak na babaeng ipinanganak nang parehong
oras, parehong araw, at parehong taon. Pero
hindi sila kambal. Paano nangyari iyon?
Mayroong isang babae na mayroong dalawang

anak na babaeng ipinanganak nang parehong
oras, parehong araw, at parehong taon. Pero
hindi sila kambal. Paano nangyari iyon?
SAGOT: TRIPLETS SILA, DALAWA AY BABAE AT ISA AY LALAKI

BULONG
 mga pahayag na may sukat at tugma na
kalimitang ginagamit na pangkulam o
pangontra sa kulam, engkanto, at
masamang espiritu.
 paghingi ng pahintulot sa pinaniniwalang
mga elemento
Mga halimbawa ng BULONG:
Tabi, tabi po, ingkong.

"Nagnakaw ka ng bigas ko,

Umulwa sana mata mo,
mamaga ang katawan mo,
patayin ka ng mga anito"
BULONG NG MGA BAGOBO SA MINDANAO
"Huwag magalit, kaibigan,

aming pinuputol lamang
ang sa amiy napagutusan"
BULONG SA ILOCOS
"Dagang malaki, dagang maliit,

ayto ang ngipin kong sira na't pangit.
sana ay bigyan mo ng kapalit"
BULONG SA BICOL
Ano ang pagkakaiba ng mga KARUNUNGANG-BAYANG ito?

SALAWIKAIN BUGTONG
KASABIHAN PALAISIPAN
BULONG
SAWIKAIN
Ano ang pagkakatulad ng mga KARUNUNGANG-BAYANG ito?
SALAWIKAIN PALAISIPAN SAWIKAIN

BUGTONG KASABIHAN SALAWIKAIN
BULONG BUGTONG
Bakit kailangan nating patuloy

na pag-aralan at gamitin ang
karunungang-bayan?
Anuman ang gagawin,

Makapitong iisipin.
SALAWIKAIN SA ARAW NA ITO
MARAMING SALAMAT SA INYONG PAKIKINIG
AT PAGKIKIISA SA TALAKAYAN!
UNANG MARKAHAN, UNANG LINGGO
KARUNUNGANG-BAYAN
Inihanda ni: Bb. Alysa Bettina Crema
Guro I, Kagawaran ng Filipino

q1w1 Karunungang Bayan SSC Fili8

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

q1w1 Karunungang Bayan SSC Fili8

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

PANALANGIN

SITWASYON: Nang yumao ang dating pangulong

Ano ang Panitikan?

Ano ang Karunungang-Bayan?

Ang karunungang-bayan ay binubuo ng:

Salawikain Sawikain Bugtong

Mga Halimbawa ng SALAWIKAIN:

01 Kung ano ang puno, 02 Gumawa ng mabuti sa kapwa,

03 Ang maniwala sa sabi- 04 Aanhin pa ang damo,

Bigyang kahulugan ang mga sumusunod:

01 Sa paghahangad ng 02 Ubos-ubos biyaya,

03 Kung anong bukambig,

 Ito ay mga salita o pahayag na

Mga halimbawa ng SAWIKAIN at kahulugan nito:

Mga halimbawa ng SAWIKAIN at kahulugan nito:

Mga halimbawa ng SAWIKAIN at kahulugan nito:

Ano ang kahulugan ng sumusunod na mga SAWIKAIN?

Maputi ang tainga

Ano ang kahulugan ng sumusunod na mga SAWIKAIN?

Maputi ang tainga

Ano ang kahulugan ng sumusunod na mga SAWIKAIN?

Matalas ang ulo

Ano ang kahulugan ng sumusunod na mga SAWIKAIN?

Matalas ang ulo

Ano ang kahulugan ng sumusunod na mga SAWIKAIN?

Ano ang kahulugan ng sumusunod na mga SAWIKAIN?

Ano ang kahulugan ng sumusunod na mga SAWIKAIN?

Ano ang kahulugan ng sumusunod na mga SAWIKAIN?

Kung ayaw mong

Ano ang kahulugan ng sumusunod na mga KASABIHAN?

Ano ang kahulugan ng sumusunod na mga KASABIHAN?

Ano ang kahulugan ng sumusunod na mga KASABIHAN?

Ano ang kahulugan ng sumusunod na mga KASABIHAN?

Apat na katangian ng BUGTONG

Mga Halimbawa ng BUGTONG:

Nagtago si Nanganak ang

Bumili ako ng alipin,

Bumili ako ng alipin,

Yumuko man ang reyna, hindi

Yumuko man ang reyna, hindi

Sa loob ng isang minuto ay mag-isip

THINK, SHARE, GUESS!

Mga halimbawa ng PALAISIPAN:

Sa isang kulungan ay may limang

Mga halimbawa ng PALAISIPAN:

Mayroong tandang sa ibabaw ng bubong na

SAGOT: WALA, HINDI NANGINGITLOG ANG TANDANG

Ano sa tingin mo ang sagot sa mga PALAISIPAN?

May isang bola sa mesa, tinakpan ito ng

Ano sa tingin mo ang sagot sa mga PALAISIPAN?

May isang bola sa mesa, tinakpan ito ng

SAGOT: BUTAS ANG SUMBRERO

Ano sa tingin mo ang sagot sa mga PALAISIPAN?

Ano sa tingin mo ang sagot sa mga PALAISIPAN?

SAGOT: NAGLALARO NG CHESS KASAMA SI KC

Ano sa tingin mo ang sagot sa mga PALAISIPAN?

Mayroong isang babae na mayroong dalawang

Ano sa tingin mo ang sagot sa mga PALAISIPAN?

Mayroong isang babae na mayroong dalawang

SAGOT: TRIPLETS SILA, DALAWA AY BABAE AT ISA AY LALAKI

Mga halimbawa ng BULONG:

Tabi, tabi po, ingkong.

Mga halimbawa ng BULONG: