IKALAWANG

MARKAHAN
Filipino 7
 IKALAWANG
MARKAHAN
Panitikan ng
Filipino 7
Kabisayaan
 IKALAWANG
MARKAHAN
Panitikan ng
Filipino 7
Kabisayaan
 Panimula
Ang Visayas ay isa sa tatlong
pangunahing pulo sa Pilipinas.
Binubuo ang Visayas ng mga islang
nakapalibot sa Dagat Kabisayaan
kasama ang pinakadulong hilagang
bahagi ng Sulu.
 Panimula
Pangunahing mga pulo sa
Visayas ang Panay, Negros,
Cebu, Bohol, Leyte at Samar.
 Panimula
Ang panitikang Bisaya ay hitik sa
panitikan na sumasalamin sa kulturang
umiikot sa isang pamayanan. Sa
pamamagitan ng panitikan, nakikilala
ang
imahe ng bawat rehiyon.
 "Ang mga Pilipino'y
likas na mahilig sa
musika,
Bahagi ito ng makulay
at mayaman nating
 ARALIN 1

Mga Awiting-Bayan at
Bulong mula sa
Kabisayaan"
 Awiting Bayan
Ang awiting-bayan (tinatawag ding
kantahing-bayan) ay isang tulang
inaawit na nagpapahayag ng
damdamin, kaugalian, karanasan,
pananampalataya, gawain o
hanapbuhay ng mga táong naninirahan
sa isang pook.
 Awiting Bayan
Ang mga awiting-bayan ay isa sa mga
matatandang uri ng panitikang Filipino
na lumitaw bago dumating ang mga
Kastila. Ito’y naglalarawan ng mga
kalinangan ng ating tinalikdang
panahon.
 Mga Uri ng Awiting
• OYAYI O AYAYIBayan
-ITO AY AWITING PANGHELE O PAMPATULOG SA
BATA.

• KUTANG-KUTANG
-ITO AY AWITING PANLANSANGAN. ANG
LAYUNIN AY MAGPATAWA, MAGPASARING O
MANUKSO.
 • KUNDIMAN
- ANG PANLAHAT NA KATAWAGAN SA AWIT
NG PAG-IBIG.
• DIONA O IHIMAN
- ITO AY AWITING-BAYAN TUNGKOL SA
KASAL
• BALITAW
- ITO AY AWIT SA PAGHAHARANA NG MGA
BISAYA
• PANANAPATAN
-ITO AY PANGHAHARANA SA TAGALOG.
 AWIT SA PAG-IBIG SA BAYAN:

• KUMINTANG O TIKAM
- ITO AY PANDIGMANG AWIT NA PANG-AKIT SA
PAKIKIHAMOK O KAYA NAMAN AY PAGBATI SA
BAYANING NAGTATAGUMPAY
• TALINDAW
-ITO AY AWIT SA PAMAMANGKA.
• SOLIRANIN
-ITO AY AWIT SA PAGGAGAOD.
 • DALIT O IMNO
-ITO AY AWIT NA PANRELIHIYON, AWIT NG
PAPURI, LUWALHATI, PASASALAMAT PARA SA DIYOS.
Iba pang uri ng awiting-bayan na namayani sa iba’t ibang
lugar sa bansa:

• MALUWAY
-ITO AY AWIT SA SAMA-SAMANG PAGGAWA.

• SAMBOTANI
-ITO AY AWIT NG PAGTATAGUMPAY SA ISANG
PAKIKIPAGLABAN.
 • PANGANGALUWA.
-ITO AY AWIT SA ARAW NG MGA PATAY NG MGA
TAGALOG.
• DUNG-AW.
-ITO AY AWIT SA PATAY NG MGA ILOKANO.
• UMBAY
-ITO AY AWIT PANLIBING.
• TINGAD. -ITO AY AWIT SA PAMAMAHINGA MULA
SA MAGHAPONG PAGTATRABAHO.
• TINGUD.-ITO AY AWIT PANTAHANAN.
• OMBAYI- -ITO AY ISANG MALUNGKOT NA AWIT
• OMIGUING- -ITO AY ISANG MALAMBING NA AWIT
 Bulong
Ang bulong ay isang matandang katawagan sa
orasyon ng mga sinaunang tao sa Pilipinas. Ang
bulong ay isang panalangin na ginagamit upang
makamtan ang isang kanais-nais na pangyayari
sa hinaharap. Binubuo ng iláng taludtod at
ginamit upang hingan ng paumanhin ang mga
lamang-lupa, tulad ng duwende at espiritung
hindi nakikita.
 Bulong
May mga bulong ding inuusal sa panggagamot
tulad ng ginagawa ng isang magtatawas sa
napaglaruan ng lamang-lupa o namaligno o
kaya’y sa mga nakulam.
 Bulong
Ginagamit ding pansumpa ang mga bulong. Ang
ganitong mga bulong ay hindi madaling
malaman. Ito’y lihim na karunungan na
isinasalin o itinuturo lamang sa mga napipili at
karapat-dapat sapagkat kung hindi marunong
gumamit ang napagsalinan, ito’y nawawalan ng
bisa at ang nagsalin ay napapasama.
Halimbawa ng
Bulong
 Halimbawa ng
Bulong
ILAGA NGA HANGGOD DAGANG MALAKI,
ILAGA NGA GAMAY DAGANG MALIIT,
BUL-A ANG UNTO KO HETO ANG NGIPIN
NGA GUBA KAG RAW- KONG SIRA NA’T
AY PANGIT,
KABAY NGA ISLAN MO SANA AY BIGYAN MO
KANG BAG-O. NG BAGONG KAPALIT.
 Pagsasanay #1
Paghambingin ang Awiting Bayan at Bulong.
Isulat ang kanilang pagkakatulad at
pagkakaiba sa Venn diagram. Gawin ito sa ½
crosswis.
Pagsasanay #1
 Pagsasanay # 2
PAGKATAPOS MONG PAG-ARALAN AT MATUTUHAN ANG
TUNGKOL SA AWITING-BAYAN AT BULONG NG MGA TAGA-
VISAYAS, SURIIN MO KUNG SUMASANG-AYON KA O HINDI
SA SUMUSUNOD NA IDEYA MULA SA NASABING MGA
AKDA.
LAGYAN NG TSEK ( ) SA KOLUM NG MAPIPILING SAGOT
AT PAGKATAPOS AY IPALIWANAG ITO.

GAYAHIN ANG KASUNOD NA PORMAT SA SÁGÚTANG

PAPEL.
Pangkatang Gawain

SAYAWIT
 Pamantayan sa
PAMANTAYAN PUNTOS
Pagmamarka
Tono at Bigkas (Angkop ang tono, angkop ang lakas ng
tinig)- 15 puntos
Masining na Indayog (May sariling koryograpi)- 15 puntos

Pagkasabay-sabay (May kaisahan ang galaw ng bawat

miyembro. - 10 puntos

Kaaliwan (May dating sa manonood/ napukaw ang

atensyon ng madla) -10 puntos
KABUUAN: 50 puntos
Paalala:
Maghanda para sa maikling
pagsusulit.
Pagsasanay # 1
PAMAGAT MENSAHE URI NG
(DANDANSOY) AWITING
BAYAN
Pagsasanay # 2
Pahina 95