3 - Sıkı Çalışmaktan Zevk Alın

Değerler Eğitimi Serisi

Gündem
• Tartışma soruları
• Çalışmak ve yaşamımızdaki yeri
• Çalışmanın toplumdaki yeri
• Çalışmak ve psikoloji
Tartışma soruları
• Neden çalışıyoruz?

• Çalışmak iyi bir şey mi yoksa kötü bir şey mi olarak görülüyor? Siz
ne düşünüyorsunuz?

• Çalışmanın bize psikolojik olarak ne gibi faydaları olabilir?

Çalışmak ve yaşamımızdaki yeri
• Fiziksel ya da zihinsel çaba, beceri, bilgi veya diğer kişisel
kaynakların uygulamaya konması (Warr, 1987).
• Belirli bir çıktı ortaya koymak amacıyla yaratıcılıktan, sorun
çözmeden ve muhakemeden faydalanmak
• Maddi anlamda iyi olma ve topluma katılma noktasında ekonomik
kaynak elde etmek önemlidir ve bir işe girmek, bunun en temel
yoludur (Waddell ve Burton, 2006).
• İş bireysel kimliğimize, sosyal rollerimize ve sosyal statümüze temel
teşkil eder.
Çalışmak ve yaşamımızdaki yeri
• Türkiye'de insanların haftanın altı günü 8 saat çalıştığını ve günde 7
saat uyuduğunu varsayarsak, bir haftanın %40'ı çalışarak
geçmektedir.
• Bu, bir ayda 12 güne karşılık gelir.
• Ulaşımda geçen zamanı, ev işlerini de hesaba katarsak, yaşamımız
her şeyden çok çalışmakla geçmektedir.
• Çalışma zamanından keyif alıyorsanız, yaşamınız büyük ölçüde iyi
olur.
• Çalışma zamanından nefret ediyorsanız, yaşamınız büyük ölçüde
cehenneme döner.
Çalışmak ve yaşamımızdaki yeri
• Çalışma ortamından hiç keyif almayan bir kişi, bu
memnuniyetsizliği yaşamının diğer alanlarına da yansıtır, iş-yaşam
dengesinin bozulması daha olasıdır (Agha, Azmi ve Irfan, 2017).
• Çalışmayı sevmeyen kişi, iş yerinde potansiyelinden çok daha
düşük bir performans sergiler (Judge, Thoresen, Bono ve Patton,
2001) ve bu hem kendisi hem de şirket için olumsuzluklarla
sonuçlanır.
Çalışmanın toplumdaki yeri
• Toplumda her insanın, çalışmanın amacına ve değerine ilişkin farklı bir
yaklaşımı vardır.
-Yemek buldun giriş, iş buldun sıvış.
-İşleyen demir pas tutmaz.
-Kısmetinde ne varsa, kaşığında o çıkar.

• Bir uçta insanlar düşük ücret, kötü yönetim, adaletsizlik vb. olumsuz
durumlara maruz kalıp çalışmaktan bıkmaktayken, bir uçta da hem bireysel
hem de şirket açısından olumsuz olarak adlandırılabilecek işkoliklik
sergilemektedirler.
• Siz kendi çevrenizdeki kişilerde çalışmaya yönelik nasıl bir tutum
görüyorsunuz?
Çalışmak ve psikoloji
• İlk psikologlar, çalışmaya ruh sağlığı açısından önem vermişlerdir.
• Sevebilen ve çalışabilen bir insan, psikolojik olarak sağlıklıdır.
(Sigmund Freud)
• İnsanın yaşamda üç temel görevi vardır: iş, arkadaşlık ve sevgi.
(Alfred Adler)
• Çalışmamak (ya da işsizlik) kişideki yetkinlik ve kontrol duygusunu
ve dolayısıyla da genel iyilik halini olumsuz etkileyebilmekte ve
depresyon, kaygı ve stres seviyesini arttırabilmektedir (Goldsmith,
Veum ve Darity, 1996; Rafi vd., 2019).
Çalışmak ve psikoloji
• Ancak iş sahibi insanların da her zaman mutlu olduğu söylenemez.
Neden? –İş memnuniyeti
• İş memnuniyetini sağlamanın kurumsal bir görev olduğu açıktır.
Ancak burada hem kurumsal hem de bireysel sebepler vardır.
• İş memnuniyeti çalışılan yerle olduğu kadar çalışanla da ilgilidir.
• Bunun için işiniz sizin için bir "anlam" ifade etmeli, işinizde bir
"değer" görmelisiniz.
• Globoforce tarafından 2017 yılında ABD'de 2700'ü aşkın çalışanla
yapılan çalışma bulguları bu noktada önemlidir.
Çalışmak ve psikoloji
Çalışmak ve psikoloji
• İşin anlamlılığı, iyi bir ekip ve iyi bir kazanç
• Paranın ötesine bakın derken kastettiğimiz şey tam olarak budur.
• Hizmet odaklı olmak (ilk değerimizi hatırlamak) bu noktada bize
yardımcı olacaktır.
• Yapılan iş, aslında bir kelebek etkisi şeklinde fayda sağlamaktadır.
• Biz, ailemiz, şirketimiz, diğer şirketler, toplum ve dünya
Çalışmak ve psikoloji
Çalışmak ve psikoloji
• Anlam tanımını belirlemek için kişinin kendisine sorabileceği en güçlü
sorulardan biri “Yaptığım işi neden yapıyorum?” sorusudur. Japoncadaki
“ikigai” sözcüğünü Türkçeye çevirmeye çalıştığımızda “sabahları bizi
yataktan kaldıran şey” tanımına ulaşıyoruz. Sabahın karanlığında alarm
çaldığında kalkıp hazırlanıp evlerimizden çıkmamızı sağlayan
düşüncelerimiz, duygularımız tam olarak nelerdir? Cevap sadece para
kazanmak olamaz. Çünkü “para” yeterince güçlü bir anlam değildir.
Yataktan bir ay kaldırır, iki ay kaldırır, belki bir sene kaldırır ancak otuz
beş yıllık bir kariyer yolculuğu için yeterli bir motivasyon değildir... Çoğu
kişi ay sonunda faturaları, ev kirasını, çocuğunun okul taksiti gibi mecburi
ödemeleri yapabilmek ister. Ancak sadece bunları başarmış olmak,
kişinin kendi hayatında ve başkalarının hayatında önemli bir fark
yaratmasına yetmez (Yetimoğlu, 2019).
Çalışmak ve psikoloji
• Biz her bir çalışanın şu dört temel soruya (4S) cevap bulmaya
hakkı olduğunu ve bu soruların, odağımızı doğru yöne çevireceğini
düşünüyoruz.

1) Nereye gidiyoruz?

2) Benim rolüm ne?

3) Performansım ne durumda?

4) Geleceğim ne?
Özet
• Çalışmak, yaşamımızın büyük bir bölümünü kapsamaktadır.
Dolayısıyla, çalışmaya yönelik bakışımız da büyük bir önem taşır.
• Çalışmaya yönelik fikirler oldukça çeşitlidir. Ancak çalışmayı
istediğimiz şeylere kavuşmak amacıyla istemeyerek geçirdiğimiz bir
süre olarak görmek doğru değildir.
• Çalışmak yaşamımıza anlam katar ancak bunun için çalışmamızın
arkasında 'anlamlı' bir temel olmalıdır.
• Hizmet etmek ve ettiğimiz hizmetin farkında olmak, bize anlam
katacaktır.
Haftalık sorular
• Sizin 'ikiagai'niz nedir?
• İşinizle ilgili en gurur duyduğunuz şey nedir?
• İşinizle ilgili neler size keyif veriyor?
• Çalışmalarınızla hangi boşluğu dolduruyorsunuz?
• 4S soruları sizin için cevaplandı mı?
Kaynakça
• Agha, K., Azmi, F. T. ve Irfan, A. (2017). An Emperical study focusing
on Higher Education Teachers in Oman. International Journal of Social
Science and Humanity Education and Research, 7(3), 164-171.

• Globoforce WorkHuman Research Institute. (2017). Survey Report.

Erişim adresi: http://www.globoforce.com/wp-
content/uploads/2017/10/WHRI_2017SurveyReportA.pdf

• Goldsmith, A. H., Veum, J. R. ve Darity, W. (1996). The psychological

impact of unemployment and joblessness. The Journal of Socio-
Economics, 25(3), 333-358.
Kaynakça
• Judge, T. A., Thoresen, C. J., Bono, J. E. ve Patton, G. K. (2001). The
job satisfaction–job performance relationship: A qualitative and
quantitative review. Psychological Bulletin, 127(3), 376-407.

• Rafi, M., Mamun M. A., Hsan, K., Hossain, M. ve Gozal, D. (2019).

Psychological Implications of Unemployment among Bangladesh Civil
Service Job Seekers. Frontiers in Psychiatry, 10, 578.

• Waddell, G. ve Burton, A. K. (2006). Is Work Good for Your Health and

Well-Being? London: TSO.
Kaynakça
• Warr, P. (1987). Work, unemployment, and mental health. Oxford
University Press.

• Yetimoğlu, S. (2019). İnsan Neden Çalışır? Harvard Business Review

Turkey. Erişim adresi: https://hbrturkiye.com/blog/insan-neden-calisir