Professional Documents
Culture Documents
ZAMAN YÖNETİMİ
YRD. DOÇ. DR. BÜLENT ŞEN
Zaman; Yerine konması, geri döndürülmesi,
yenilenmesi, depolanması, satın alınması mümkün
olmayan bir kaynaktır.
Yapılacak her iş için bir zaman gereklidir.
ZAMANIN ÖNEMİ !!!
BİR SENE’nin değerini anlayabilmek için sınıfta kalan bir öğrenciye sorun.
BİR AY’ın değerini anlayabilmek için, prematüre bir bebek dünyaya getiren
bir anneye sorun.
BİR HAFTA’nın değerini anlayabilmek için haftalık bir derginin editörüne
sorun.
BİR SANİYE’nin değerini anlayabilmek için, bir kazayı kıl payı atlatan bir
adama sorun.
BİR MİLİSANİYE’nin değerini anlamak için, olimpiyatlarda gümüş madalya
alan sporculara sorun.
Zamanı Nasıl Yönetiyorum?
İlk değerlendirmeyi yapmayan bir kişi rasgele yaşıyor demektir. Bırakın zamanı hayatını bile
etkin olarak yönettiği söylenemez.
Zaman Darlığı Çekiyor musunuz?
Kişiler;
• Yapmaları gereken önemli işler,
• Acilen yapılması gereken işler,
• Kendileri için yapmayı arzu ettikleri şeyler,
• Bazen de gereksiz bazı uğraşlar arasında kalır ve zamanlarını
bunlar arasında paylaştırmaya çalışırlar.
Kendinizi Yeterince Geliştiriyor musunuz?
Kişiler çoğunlukla günlük koşuşturma arasında acil olan veya yapmaya mecbur oldukları
işlerden zaman ayırıp da kendilerini geliştirmeye yönelik faaliyetlere vakit ayıramazlar.
Bu konuya bir çözüm getirme işini ise hep ileri bir tarihe atarlar.
Hobilerinize Zaman Ayırabiliyor musunuz?
ve spor müsabakaları
• Yapayalnız akrabalar
İşleri Yetiştirememe
Adamın biri ormanda doIaşırken bir ormancıya rastlar. Ormancı bütün gücüyle henüz yeni kesiImiş olan
bir ağaç kütüğünü parçalarına ayırmakla meşguIdür.
Adam ormancıya yaklaşır ve ormancının kan ter içinde, kör bir testere ile işini yapmaya çalıştığını görür
ve dayanamaz:
“Afedersiniz, testereniz kör ve siz hala kütüğü kesmeye, parçalamaya çaIışıyorsunuz. HİÇ TESTERENİZİ
BİLEMEYİ DÜŞÜNDÜNÜZ MÜ?”
Bunun üzerine ormancı sinirlenerek adama döner ve “Bunun için hiç zamanım yok, bir an önce işimi
bitirmek zorundayım, lütfen bana engel olmayın .” diye söylenir.
ABC ANALİZİ :
Bu analiz öncelikIerin tespitinde kullanılan bir metottur. ABC analizi
zaman kullanımında değer analizi yapıIması ile olur. Yapılması
gereken tüm işler aynı öneme sahip değillerdir. İşimizi taşıdıkları
değerlere göre belli kategorilere ayırmak mümkündür. Örneğin:
A grubundaki işler çok önemIi,
B grubundaki işleri önemli,
C grubundaki işleri daha az önemli. rutin v.s.olarak
sınıflandırabiliriz.
ZAMAN KULLANIMINDA DEĞER ANALİZİ :
FAALİYETİN DEĞERİ
% 65 % 20 % 15
% 15 %20 %65
ABC analizi yalnızca A şıkkındaki işlerin halledilmesini ve C şıkkındaki işIerin de bir kenara
bırakılmasını öngörmüyor. Aksine tüm bu işIeri taşıdıkIarı öneme göre belirli bir öncelik sırasına
koyarak bir işgünü içinde en verimli şekiIde halledilmeleri için gerekli ortamı hazırlamayı
öngörüyor.
A grubu işIerinden yaInızca bir veya ikisini planımıza alabiliriz. ( Örneğin; ortalama 3 saat
süre için)
B grubu işIerinden iki yada üçünü ortalama 1 saat süre iIe günlük planımızda
öngörebiIiriz.
A ve B GRUBUNA GiREN İŞLERİN TESPİTİ VE HALLEDİLMESİ :
Bulunduğunuz görev ve pozisyon gereği A grubuna giren işIerinizi yazar mısınız?
.........................................................................................................................................................................
Her gün en az bir veya iki A grubu işini, zaman faktörünü de göz önünde tutarak halletmeniz için yapmanız gerekenleri
yazın!
.........................................................................................................................................................................
Bulunduğunuz görev ve pozisyon gereği B grubuna giren işIerinizi yazar mısınız?
.........................................................................................................................................................................
Her gün en az iki veya üç B grubu işini zaman faktörünü de göz önünde tutarak yapmanız gerekenleri yazın!
.........................................................................................................................................................................
KİŞİNİN GÜN BOYUNCA SAHİP OLDUĞU İŞ GÖRME GÜCÜ :
Her insanın kendine özgü yaşam alışkanIıkIarı vardır; beslenme sosyal iIişkiIer,
uyku düzeni, çaIışma koşulları vs. gibi.Bütün bu bireysel farklara rağmen her
insanın doğal yaşam ritminde ortak olan teme! özellikler vardır. Bu özelliklerden
biride bilim adamlarınca yapılan araştırmalara göre, bir insanın 24 saat boyunca iş
görme güçlerinin yani randımanlarının ortak bir ortalama grafiğe sahip olmalarıdır.
G
Ö
R
M 0
E
G
Ü
C
Ü
- 50
6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 2 4
24 SAATİN DAĞILIMI / BİR GÜN
KİŞİNİN 1 SAAT BOYUNCA SAHİP OLDUĞU İŞ GÖRME GÜCÜ:
Peki bir insanın bir saat içindeki iş görme gücü ve konsantrasyon kapasitesi nasıldır?.
Tıbbi araştırmalar en uygun dinIenme zamanının 1 saatlik çalışma sonunda olduğunu ortaya koyuyor.
Bu dinlenme süresinin ise azami olarak 10 dakika olması gerektiğini, çünkü en verimli ve etkili dinlenmenin ilk
on dakika içinde gerçekIeştiğini, bu süre aşıldığında dinlenmenin etki ve verimliliğinin süratle azaldığını
belirtiyorlar.
1 saatlik çalışma sonunda en fazla 10 dakika ara verin. Verimli ve etkin çalışabilmek için düzenli ve kısa aralar
vermelisiniz. Bu sizi işinizde daha başarılı kılar.
Günlük planınızda düzenli ve kısa aralar öngörebilirsiniz.
“ ZAMANIMIZI, ÖNCE BAŞKALARININ ONA OLAN İHTİYACINI KARŞILADIKTAN SONRA SIRANIN BİZE GELDİĞİNİ
DÜŞÜNEREK KULLANMAYA ÇALIŞMIŞIZDlR.
AMA SIRA BİZE HİÇ GELMEZ. “
Başarının Gerekleri
Kişiler Nasıl Başarılı Oluyor?
ODAKLANMAK
Bu insanlar;
- belli bir hedef seçiyorlar,
- tüm çabalarını bu konuya yönlendiriyorlar.
MİMAR SİNAN
6 ambar ve mahzen
48 hamam olmak üzere toplam 350’ye yakın
yapıyı gerçekleştirmiştir.
Önemsiz işler.
3. Odaklan !
Saat Pusula
Kişinin vermiş olduğu Kişinin vizyonunu,
sözleri, randevularını ve değerlerini ve
programını temsil eder. ilkelerini temsil eder.
Zaman Nelere Harcanıyor?
ZAMAN YÖNETİMİ
ZAMAN YÖNETİMİ İÇİN
Amaç ve hedeflerin
belirgin olması
Önceliklerin
belirlenmiş olması
Planlama yapılması
Acil durum
değerlendirilmesi
NE
AMAÇ
NEDİR NEDEN
Belirli
Ulaşılabilir Ölçülebilir
HEDEF
Sonuca
Zamanlı
yönelik
Başarı İçin Hangi İşler Yapılmalı?
Acil işler ise, “reklâm budalası” gibidir. Kendini göstermeye ve ilgi odağı
olmaya çalışırlar. Gerçekte önemsizdirler, ama etrafa saçmaya çalıştıkları
ışığın, gözleri kamaştırmasından bu anlaşılmaz.
ÖNCELİK
HEDEFE ULAŞMAK İÇİN EN ÖNEMLİ VE EN ÖNCE
YAPILMASI GEREKEN “FAALİYET” DİR.
ÖNCELİK BELİRLEMEK
Önemli olanı belirleyip önce onu
gerçekleştirmektir.
ANCAK ÇOĞUMUZ;
Hoşlanmadıklarımız yerine hoşlandıklarımızı
Önemli
Önemli değil
3 4
Kaynak : Stephen Covey
Zaman Yönetimi Matrisi
Acil Acil değil
1 2
Önemli
• Krizler • Planlama
• Son Günü Gelen İşler • Hazırlanma
• Müşteri Sorunları • Stratejik İşler
• Gereksiz İşler
Önemli değil
• Rutin İşler
• Kesintiler • Gereksiz telefonlar
• Çalan telefonlar • Zaman hırsızları
• E-Posta • Fazla TV
• Randevusuz ziyaretçiler
3 4
www.mpm.org.tr
PARETO KANUNU :
80:20 olarak bilinen bu teori yalnız rasyonel zaman yönetimi için değil, değişik bilimsel
alanlarda da geçerlidir. Bu teoriye göre, örneğin ;
v Ciromuzun % 80' nini müşterilerimizin % 20' si sağlar.
v % 20 üretim hatası % 80 kayba neden olur.
v Gazetenin % 20 'si haberlerin % 80' nini oIuşturur.
v Toplantı zamanının % 20 'si kararların % 80' nini doğrudan etkiler.
v Masa üstü çaIışmanın % 20' si işteki başarının % 80 ' nini sağlar.
80:20 kuralı ilk defa İtalyan ekonomist ViIfredo Pareto tarafından 19. Y.Y da ortaya atılmıştır.
Burada önemli olan mesleki ve özeI alanda hedefleri tespit edip bunlara uIaşabiImek için bu
kuralı göz önünde tutarak gerekli çabayı sarf etmektir.
PLAN YAPMIYORUZ?
Amaç ve
Önemini
hedeflerin
bilmemek
belirsizliği
Günlük ve
Sıkılmak acil olaylara
önem verme
NEDEN
PLAN YAPMANIN ÖNEMİ
PLAN
Uzun dönem
Orta dönem
Kısa dönem
Her bir gün için
Kalan süre
Uyku:
Kişisel Bakım/Temizlik:
Yemek hazırlama/
Yeme/Toplama:
Aile ile zaman geçirme:
Dinlenme: TV/
video izleme,vb:
spor/egzersiz:
Ulaşım
(okul, iş, vb.):
Çalışma/yardım:
Okuma:
Plan yapma
Diğer:
GÜNLÜK PLAN ÖRNEĞİ
Saat Telefon
Kişilerden Kurumlardan
kaynaklanan tuzaklar kaynaklanan tuzaklar
Dışarıdan
Teknolojik tuzaklar
kaynaklanan tuzaklar
KİŞİSEL TUZAKLAR
Öz disiplin
yokluğu ve Masa düzeninin
organize olmayışı
olamamak
Hayır
Ertelemek
diyememek
Kendim
Sürüncemede
yapacağım
bırakma
tutkusu
ÖZ DİSİPLİN YOKLUĞU VE ORGANİZE OLAMAMAK
Haz duygusunu
erteleyebilmeyi Nasıl olmak istediğimizi
öğrenmek belirleyip belirlediğimiz bu
modele uygun davranmayı
ve düşünmeyi seçmek.
ERTELEME
ERTELEMENİN NEDENLERİ
Başarısızlık ve
Planlamaya
“Hata
zaman Alışkanlıklar
yapacağım”
ayırmamak
korkusu
Hoş olmayan
Verilmesi güç İşe konsantre
bir iş yaptığını
kararlar olamamak
düşünmek
Takıntılı şekilde
mükemmellik
tutkusu
ERTELEMEDEN KURTULMAK İÇİN
Sıkıcı ve
Ertelenebilecek
Hemen işe sevimsiz işleri
işleri parçalara
başlamak başkalarına
ayırmak
devretmek
İş bitiminde
kendini Tarih saptamak
ödüllendirmek
TAKINTILI ŞEKİLDE MÜKEMMELİYETÇİLER
“KENDİM YAPACAĞIM”
TUTKUSU
Yetki devri konusunda isteksiz
Astlarına güvensiz
“HAYIR” DİYEMEMENİN
NEDENLERİ
Sevilmeme korkusu
Kendine güvensizlik
Bencillik etme korkusu
Yalnız kalma korkusu
Kabul edilmemek
Önemsenmeme korkusu
Dinlemek “Hayır” demek
“HAYIR”
DEMENİN
ADIMLARI
Nedenlerini Alternatifler
açıklamak sunmak
MASA DÜZENİ
Masa Düzeninin
Masa Düzeninin
Kalıcı Olabilmesi
Olmayışı
İçin
Çalışanlar iş üzerinde hakimiyetini Lüzumsuz her şey çöp kutusuna
kaybederler atılmalı
YETKİ DEVREDİN
Yetki veren
açısından
Yetki
Kurumlar
verilen
açısından
açısından
Yetki Veren Açısından Yetki Verilen Açısından
Engeller Engeller
Hatalara hoşgörüyle yaklaşmamak Karar vermek için gerekli bilginin ve otoritenin yetersizliği
Güvensizlik
Kendine güvensizlik
Yetenekli olmamak
“En iyi ben yaparım” düşüncesinde olmak
Üstlere bağımlılık
Takıntılı şekilde mükemmellik tutkusu
Haberiniz var mı ?
Bir problemim var…
Bilgi yetersizliği
Riskten kaçmak
Eleştirilmekten korkmak
Sabır
Yeniliklere açıklık
Öğleden
Her Sabah
sonra
zaman tipleri
hazırtipleri
tipler
A , B ve C TİPİ DAVRANIŞ ÖZELLİKLERİ
TİP A TİP B
•Ben merkezci
•Telaşlı
• Daha az rekabetçi
•Mükemmelliyetçi
• Sabırlı
•Aceleci
• Yumuşak başlı
•Detaycı
• İyi dinleyici
•Rekabetçi
• Kolay sinirlenmez
•İşini ciddiye alır
• ve tedirgin olmaz
•Agresif
• Agresif değil
•Saldırgan
•Hırslı yapı
A , B ve C TİPİ DAVRANIŞ ÖZELLİKLERİ
TİPC TİP B
TİP A
•Ben merkezci
•Telaşlı • Detaycı • Daha az rekabetçi
•Mükemmelliyetçi • Mükemmelliyetçi • Sabırlı
•Aceleci • İşlerini ciddiye alır • Yumuşak başlı
•Detaycı • Kurallara uyarlar • İyi dinleyici
•Rekabetçi • Sabırlı • Kolay sinirlenmez
•İşini ciddiye alır • İnsanları mutlu etme • ve tedirgin olmaz
•Agresif çabası • Agresif değil
•Saldırgan • Agresif değil
•Hırslı yapı • Hislerini çok dışa
vurmazlar
ZAMAN KULLANIMI VE DAVRANIŞ BİÇİMLERİ
ZAMAN
ZAMAN BASKISI
BASKISI
ZAMAN
BASKISI
STRES
STRESLE MÜCADELEYİ ZORLAŞTIRAN ve KOLAYLAŞTIRAN FAKTÖRLER
Düşmanlık
Kendilerini her
duyguları
konuda
baskın olan
suçlayanlar
kişiler
İş ve sosyal Mücadele ve
hayata daha aktif değişiklikten
katılanlar hoşlananlar
Aşırı duyarlı ve
duygusal Ben merkezciler
olanlar
Hayatı ve
çevresini kontrol Gelecekten
Olayları çok
Olgunlaşmamış ettiklerine beklentisi olanlar
kötü ya da çok inananlar
çocuk kişilikliler
iyi bulanlar
İşe yoğunlaşmışken,
Hedefleri, öncelikleri
bu durumu önemsiz
ve işle ilgili görevleri
şeylerle kesintiye
gerçekçi belirlemek.
uğratmamak
ZAMAN YÖNETİMİ AÇISINDAN STRESLE BAŞA ÇIKMAK İÇİN
Aşırı iş yükünden
Yerine
kaçınmak, zamanında Kendine her gün 10
getirilemeyecek
yetiştiremeyecek dakika ayırmak
sözler vermemek
işleri yüklenmemek,