Đại sứ văn hóa đọc 2022

Nguyễn Vũ Minh Châu - Mã số SV: 20040997

Điện thoại: 0983310172
Email: nvmchau1012@gmail.com
Khoa Ngôn ngữ và Văn hóa Nhật Bản, Trường Đại học Ngoại ngữ, ĐHQGHN

Đề 1
Câu 1: Chia sẻ cảm nhận về một cuốn sách anh (chị) được đọc đã truyền cảm hứng, nâng cao
nhận thức, hướng anh (chị) tới lối sống tích cực, trách nhiệm với xã hội, khơi dậy khát vọng cống
hiến, xây dựng và phát triển đất nước Việt Nam phồn vinh, hạnh phúc.

Happiness and sorrow, romance and tragedy, life and death, laughter and tears... in any respect,
the novel "The fault in our stars" by author John Green is a true reflection.

Nhan đề cuốn sách được lấy ý tưởng từ vở kịch Julius Caesar của nhà soạn kịch Shakespeare.
Cassius đã nói rằng: “The fault is not in our stars, but in ourselves”. John Green đã đặt tên cho
cuốn sách của mình với hàm ý: Lỗi thuộc về những vì sao định mệnh chiếu sai đường, nên những
người yêu thương chẳng thể đồng hành cùng nhau. Cuốn sách là câu chuyện về mối tình của đôi
bạn trẻ trong cuộc chiến chống lại bệnh ung thư, mang đến nhiều suy ngẫm cho người đọc.

The Fault in Our Stars (Khi lỗi thuộc về những vì sao) - cuốn tiểu thuyết thứ sáu của nhà văn
John Green (xuất bản vào tháng 1 năm 2012) đã lấy đi nước mắt của hàng triệu độc giả trên thế
giới, đồng thời đây cũng là cuốn sách bán chạy nhất theo bình chọn của tờ New York Times và
Wall Street Journal. Bộ phim chuyển thể cùng tên của đạo diễn Josh Boone với sự tham gia của
các diễn viên Shailene Woodley, Ansel Elgort và Nat Wolff được ra mắt vào ngày 6 tháng 6 năm
2014, đem đến thành công lớn không chỉ về mặt chuyên môn mà còn cả về mặt doanh thu cho tác
phẩm này.

Nhân vật chính đồng thời cũng là người kể chuyện Hazel Grace Lancaster - một cô gái trẻ mắc
bệnh ung thư tuyến giáp đã di căn tới phổi đang sống lơ đễnh trong những ngày tháng cuối cùng
của cuộc đời. Phần lớn quãng thời gian sống của cô đều gắn liền với căn bệnh ung thư này nên
trong tâm trí cô lúc nào cũng cho rằng nó sẽ sớm đặt dấu chấm hết cho cuộc đời mình.

Nhưng rồi cuộc đời của cô gái trẻ này lại vô tình bước sang một trang mới, một màu sắc mới khi
cô gặp được chàng trai tên Augustus Water (hay còn gọi là Gus) mắc chứng bệnh ung thư xương
với một bên chân giả và nỗi sợ một ngày nào đó mình sẽ bị chìm vào quên lãng. Hai người tình cờ
gặp nhau tại một câu lạc bộ dành cho những bệnh nhân ung thư gặp khó khăn trong việc hòa nhập
với cuộc sống. Họ gây ấn tượng mạnh với nhau ngay từ ánh nhìn đầu tiên, cùng tranh luận về việc
ai rồi một ngày cũng sẽ phải đối diện với cái chết và nhanh chóng trở thành bạn của nhau.

Chuyện tình giữa hai nhân vật chính vừa làm động lòng, vừa làm đau lòng người đọc. Tình yêu
của hai con người ấy lúc dịu êm, lúc lãng mạn, lúc nhiều tiếng cười nhưng đôi lúc lại bi thương tột
cùng. Câu chuyện bất hạnh này lắm lúc được xoa dịu bởi những lời nói đùa của Gus, lắm lúc lại
dễ thương bởi sự ngại ngùng, suy nghĩ đa sầu đa cảm của cô gái trẻ Hazel khi yêu, lắm lúc lại lấy
đi nước mắt của hàng triệu độc giả bởi những lần tái phát bệnh ở các nhân vật.

Không chỉ dừng lại ở vị trí là những nhân vật trong một bi kịch tình yêu ướt át, Hazel và Augustus
đã trở thành một hiện tượng trong lòng giới trẻ với phương châm sống của những “Nerdfighter”
(người đấu tranh với số phận), với những “mật ngữ” thân thuộc như “okay” (có nghĩa là “always”)
hay những quan niệm sống như “Thế giới này không phải nhà máy ban phát điều ước”… Không
có phép màu, quyền năng hay sức mạnh từ một thế lực thần thánh nào, các nhân vật của “Khi lỗi
thuộc về những vì sao” chỉ đơn giản sống và chiến đấu từng ngày với thần chết để thực hiện nốt
những dự định, ước mơ của mình.

Vùng trời của họ sở dĩ bé nhỏ hơn, khiêm nhường hơn bởi nỗi mặc cảm và sự tuyệt vọng trước
căn bệnh hiểm nghèo đã che lấp ánh mặt trời phía trước. Hazel cảm thấy không còn nhu cầu kết
bạn, không muốn đón nhận những cơ hội, không muốn ra ngoài bởi cô chẳng thể cảm nhận nhiều
hơn ngoài chiếc ống thở oxy qua mũi và bình hô hấp nặng nề lê bước theo chân. Đó cũng là lý do
cô thấy “nỗi sợ bị lãng quên” của Augustus hết sức ngớ ngẩn. Bởi lẽ, cũng như cái chết, việc ai đó
lãng quên mình chỉ là chuyện sớm hoặc muộn, trước hoặc sau. Hazel tin rằng đó là phán quyết của
số phận và chúng ta chỉ có thể chấp nhận nó, đợi chờ nó đến.

Hai mươi lăm chương truyện là những lần người đọc đi từ những cung bậc cảm xúc này đến cung
bậc cảm xúc khác. Khi đọc truyện, tôi rất hay lo lắng bởi không biết trang sau họ có còn hạnh
phúc, có còn bên nhau như trang này nữa không. Nhưng rồi điều tôi sợ hãi nhất cũng đến, Gus ra
đi mãi mãi. Gus ra đi để lại trong lòng Hazel một nỗi đau, đau gấp ngàn lần nỗi đau mà căn bệnh
ung thư đã mang lại cho cô. Món quà cuối cùng Gus để lại cho người bạn gái của mình chính là
bức điếu văn mà anh đã nhờ nhà văn Van Houten - tác giả của cuốn sách mà Hazel yêu thích nhất
- Nỗi đau tột cùng giao đến cho cô. Hazel đã cảm nhận trọn vẹn tình yêu lớn lao mà Gus dành cho
mình. Dù không biết khi nào cái chết ập đến, đến như cách mà nó đã từng đến với Gus nhưng có
lẽ tình yêu cuối đời này sẽ là những hồi ức đẹp nhất, ý nghĩa nhất, đáng trân trọng nhất và đọng
mãi trong lòng Hazel. Gus yêu cô rất nhiều “Anh yêu em, và anh biết rằng tình yêu chỉ là một tiếng
hét vào khoảng không, và sự lãng quên là không thể tránh khỏi, và rằng tất cả chúng ta phải chịu
số phận, đến một ngày, khi tất cả những việc ta đã làm trở thành cát bụi, anh biết Mặt trời sẽ nuốt
chửng Trái đất, dù có thế nào thì anh vẫn cứ yêu em.” và cô cũng vậy.

Từ những trang đầu của cuốn tiểu thuyết thì cái kết là đều mà chúng ta ít ai ngờ tới nhất, chắc chắn
câu chuyện vẫn sẽ là một kết thúc buồn thôi, và tôi tin chắc rằng nhiều độc giã đã, đang hoặc có
thể sẽ đọc cuốn tiểu thuyết này ước gì tác giả có thể tạo ra một chút phép màu, nhưng cái gì đến
thì vẫn phải đến… Tôi tin rằng đây là cái kết phù hợp nhất với thông điệp mà cuốn sách cũng như
tác giả John Green muốn truyền tải. Mặc dù Augustus đã ra đi, cuộc tình giữa cậu và Hazel chỉ
diễn ra trong một khoảng thời gian hết sức ngắn ngủi nhưng nó lại vô cùng đẹp, trọn vẹn và đầy ý
nghĩa. Qua đây, tác giả muốn nhắn nhủ với tất cả độc giả rằng, dù khoảng thời gian chúng ta có
chỉ là hữu hạn nhưng chúng ta vẫn có thể sống một cuộc sống ý nghĩa như chúng ta muốn và có
được những phút giây thực sự hạnh phúc với những người mà chúng ta yêu thương.

Một điểm sáng nữa là, dù tình yêu là nguyên liệu không thể thiếu trong tác phẩm của mình, nhưng
John Green đã chinh phục hàng triệu trái tim không chỉ nhờ câu chuyện tình yêu cảm động lấy đi
nhiều nước mắt ấy mà còn vì những mảnh ghép hết sức đời thường, giản dị của cuộc sống được
ông xây dựng trong tác phẩm của mình. Không có phép màu, cũng chẳng có một cái kết đẹp như
cổ tích. Thậm chí, cuộc đời vẫn nghiệt ngã và phũ phàng đến phút cuối với Hazel. Cuộc gặp gỡ
không như mơ với nhà văn thần tượng đã kéo cô về với hiện thực. Ở đó có bóng dáng của thần
chết, nhưng cũng có cả Augustus thương yêu.

Mỗi người trong câu chuyện đều mang một nỗi mất mát. Hazel, Issac, Gus, người thân của ba
người đó và cả Van Houten… có lẽ sẽ không có chuyện gì đáng để nói nếu không xuất hiện tình
yêu giữa Hazel và Gus, nó như tưới nước vào bãi cỏ đang khô héo, như ban thêm hạnh phúc cho
những nhân vật xung quanh… cái kết của nó cũng giống như nỗi đau tột cùng, bất ngờ đến và để
lại nhiều niềm tiếc thương. Tôi vẫn còn băn khoăn về những nhân vật còn lại, nhưng tôi sẽ tự tưởng
tượng ra nó. Mọi người sẽ có một cuộc sống hạnh phúc hơn sau khi Hazel qua đời, tôi hy vọng là
vậy và tôi cũng muốn vậy. Suy ngẫm thật kĩ thì tôi nhận thấy đây quả thực là cái kết hoàn hảo nhất
cho câu chuyện này.

Dù đây là một chuyện tình bi kịch thì nó cũng là một câu chuyện trong mơ hoàn hảo và khó cưỡng
lại được. Hazel và Gus nắm giữ sức mạnh tinh thần, một khả năng khẳng định sự chân thật trong
mọi hành động của họ mà ít người có được và cũng thật nhiều người thèm muốn. Họ hiểu ý nghĩa
cuộc sống của họ, và căn bệnh ung thư đã góp phần tạo nên sự hoàn hảo đó. Câu chuyện của Hazel
và Augustus đã lấy đi rất nhiều nước mắt của độc giả. Tiếng khóc lớn nhất mà bạn nghe được -
bao gồm cả của chính bạn - có lẽ không chỉ xuất phát từ nỗi tiếc thương hay ngưỡng mộ, mà có lẽ
ẩn chứa trong đó còn là sự ghen tị?

Khép lại cuốn sách để ngắm nhìn nó, bạn sẽ càng cảm nhận sâu sắc hơn về màu xanh bao trùm
không gian đọc sách của mình. Đó là một màu xanh mang dư vị của tuổi trẻ, với một chút ảm đạm,
một chút cứng cỏi, một chút lạc quan, một chút ngông nghênh, và có lẽ hơn hết là một chút yêu
thương của tình yêu đôi lứa.
Sau khi đọc xong cuốn sách, tôi cảm thấy bản thân mình vẫn còn là một người may mắn mặc dù
có lúc, tôi cũng cảm thấy mặc cảm không ít về bản thân. Ít nhất tôi vẫn là một người được bố mẹ
sinh ra lành lặn, khỏe mạnh, có thể đi đến bất cứ nơi đâu tôi thích. Trái lại, Hazel - một cô gái đang
ở độ tuổi đẹp nhất của đời người nhưng lại bị căn bệnh ung thư quái ác cướp đi mất sự tươi trẻ, sự
bay bổng trong tâm hồn. Cô ấy sống vì để chờ chết, đúng hơn là chờ tới ngày căn bệnh ấy chính
thức lấy đi sự sống của mình. Gus và Hazel, tuy là những con người không lành lặn về mặt thể
chất nhưng họ đã vẽ nên một câu chuyện tình khắc cốt ghi tâm, muôn màu muôn vẻ, dù kết thúc
không thể tránh khỏi là sự chìa lìa, nhưng những đoạn hồi ức hạnh phúc của hai người quả thực là
vô giá. Nó đã tiếp cho tôi rất nhiều sức mạnh tinh thần, những con người có ý chí quật cường đó
có thể làm được, tại sao tôi không làm được?

Theo tôi, Điều mà tác giả muốn nhấn mạnh ở đây là trong cuộc sống có rất nhiều vấn đề mà chúng
ta không thể thay đổi hay kiểm soát được nó, ví dụ như việc Hazel và Augustus bị mắc phải căn
bệnh ung thư, đó là một sự thật không thể thay đổi được. Tuy nhiên, bên cạnh đó, John Green cũng
có thể hiện quan điểm của riêng mình về vấn đề ngược lại, đó là mặc dù có những điều tưởng
chừng như bất di bất dịch, đó là những sự thật hiển nhiên mà ta không thể thay đổi được, chúng ta
vẫn có quyền quyết định là chúng ta sẽ sống một cuộc sống như thế nào và lựa chọn thái độ sống
của mình ra sao dựa trên những điều không thể thay đổi đó. Cách lựa chọn tiêu đề này của John
Green đã thể hiện sự sáng tạo và sức hút đặc biệt trong lối hành văn của ông.

Câu 2: Anh (chị) hãy viết một sáng kiến kinh nghiệm nhằm phát triển văn hóa đọc cho cộng
đồng? (Nêu rõ được mục đích, tính sáng tạo mới mẻ, các kết quả, tác động (đã đạt được hoặc dự
kiến đạt được) và khả năng ứng dụng, triển vọng nhân rộng sáng kiến trong cộng đồng).

Theo tôi, sách đóng vai trò vô cùng to lớn trong đời sống của con người. Đọc sách có vai trò quan
trọng trong việc định hình tư duy, phát triển trí tuệ, nhân cách, tâm hồn cao đẹp và lối sống lành
mạnh của mỗi người, góp phần xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Phát triển
văn hóa đọc trong cộng đồng khu dân cư là yếu tố quan trọng trong xây dựng cộng đồng khu dân
cư văn hóa, thúc đẩy quá trình học tập, nghiên cứu, khám phá tri thức, làm đẹp tâm hồn của mọi
người. Xây dựng thói quen đọc sách, lan tỏa phong trào đọc sách trong cộng đồng là góp phần
thiết thực nâng cao chất lượng dân trí các khu dân cư, lối sống văn hóa trong cộng đồng, củng cố
lòng yêu quê hương đất nước, góp phần hoàn thiện nhân cách toàn diện cho thế hệ trẻ ngày nay.
Tuy nhiên, đi cùng với thời đại 4.0, thời đại của máy móc công nghệ thông tin, thời đại của công
nghiệp hóa và hiện đại hóa, những trang sách giấy trắng mực đen dường như trở thành thứ gì đó
xa xỉ với con người hiện đại. Vì thế, nhằm phát triển văn hóa đọc cho cộng đồng, theo tôi, nên phát
huy hiệu quả của hệ thống thư viện. Thư viện là đầu ra chính của ngành xuất bản, là nơi tổ chức
đọc sách, báo, tài liệu một cách tiết kiệm, hiệu quả nhất. Tuy nhiên, sách đến thư viện chỉ nằm
nguyên trên kệ, trong tủ, chưa phát huy được giá trị, hiệu quả nên rất lãng phí. Vì vậy, để sách đến
được với bạn đọc ngày càng nhiều, hệ thống ngành thư viện cần: thực hiện tốt công tác tuyên
truyền giới thiệu sách; chủ động đổi mới về nhiều mặt để thu hút bạn đọc; hệ thống thư viện cấp
huyện tăng cường công tác bổ sung sách, báo, tài liệu... Bên cạnh đó, Nhà nước cần quan tâm hơn
đến việc xây dựng thư viện cấp xã, hỗ trợ thư viện cộng đồng do tư nhân mở ra giúp cho việc đọc
của nhân dân trong quá trình tự học, làm giàu tri thức, nâng cao khả năng tư duy, năng lực tự
nghiên cứu. Từ đó, khuyến khích, thúc đẩy phong trào đọc sách trong giới trẻ, hình thành thế hệ
đọc tương lai.
Tiếp đó, để khuyến đọc trở thành mục thường kỳ của báo chí, đài phát thanh và truyền hình. Các
báo nên có chuyên mục giới thiệu sách hay, sách mới, tác giả trẻ… thường xuyên, liên tục bằng
các mục như “Đọc sách cùng bạn”, “Sách mới nóng hổi”, “Cây viết trẻ”… Đặc biệt, những tờ báo
dành cho học sinh, sinh viên như Mực tím, Hoa học trò, Thiếu niên tiền phong,… nên dành những
phần “đất” lớn để thực hiện giải pháp này.
Các báo có lượng độc giả lớn nếu thực hiện giải pháp tăng cường chuyên mục giới thiệu sách
thường kỳ sẽ tạo thành thói quen quan tâm đến sách, đọc sách thường xuyên. Qua đó giúp bạn đọc
biết nhiều hơn sách hay, sách nên đọc… Đài phát thanh, truyền hình địa phương và quốc gia nên
có những chương trình giới thiệu sách hoặc đọc sách cho trẻ em nghe. Những chương trình này
nếu được thực hiện phát hằng ngày theo một khung giờ cố định sẽ đưa đến rất nhiều lợi ích cho
khán giả nghe/xem đài.