Chương 5: Cơ cấu XH- GC và liên minh GC,

tầng lớp trong thời kỳ quá độ lên CNXH

1. Cơ cấu XH và XH – GC
XH: sản phẩm của sự tác động lẫn nhau giữa người với người được hình thành
trong quá trình lịch sử.

1.1. Cơ cấu XH:

Là tổng thể những cộng đồng người cùng toàn bộ quan hệ XH do sự tác động
lẫn nhau giữa các cộng đồng đó tạo nên (dân tộc, GC, nhóm XH,…Trong đó bộ
phận cơ bản, quan trọng nhất là cơ cấu XH - GC)

tính đa dạng của cơ cấu xh

- Cơ cấu XH – Dân tộc: Những cộng đồng người được hình thành, pt lâu
dài trong lịch sử có tính ổn định gắn với lãnh thổ, KT, VH, ngôn ngữ
- Cơ cấu XH – nghề nghiệp: Kết quả của quá trình phát triển sx và phân
công lao động XH
- Cơ cấu XH – dân số: Phản ánh quan hệ vận động, biến đổi theo quy luật
TN – XH (sinh tử, di dân, giới tính, độ tuổi…)
- Cơ cấu XH – tôn giáo: Cộng đồng có cùng đức tin dựa trên giáo lý, giáo
luật chịu chi phối bởi điều kiện lịch sử.

vị trí của cơ cấu xh- gc trong cơ cấu xh

Cơ cấu XH – GC giữ vị trí quan trọng chi phối  cơ cấu XH khác là do:
- Liên quan đến sở hữu tư liệu sản xuất của đảng, phái chính trị, NN 
- Biến đổi của cơ cấu này tất yếu dẫn đến biến đổi của toàn bộ nền KT – XH
- Xây dựng chính sách phát triển KT – XH thì cơ cấu XH – GC trong từng giai
đoạn lịch sử là căn cứ cơ bản.
- Không tuyệt đối hóa cơ cấu này.

tính quy luật trong sự biến đổi cơ cấu xh – gc thời kỳ quá độ 
 -  Cơ cấu XH – GC biến đổi  gắn và bị quy  định bởi cơ cấu kinh tế.
 - Sự biến đổi của cơ cấu này mang  tính đa dạng, phức tạp làm xuất hiện
các giai tầng XH mới.
 - Vận động, biến đổi trong quan hệ đấu tranh, liên minh, xích lại gần nhau
giữa các giai tầng cơ bản.

2. Liên minh GC, tầng lớp trong thời kỳ quá độ lên XHCN
 2.1Tính tất yếu và cơ sở khách quan
Tính tất yếu
  Xuất phát từ mục tiêu của CM XHCN
 Xuất phát từ nguyên tắc tập hợp lực lượng
 Xuất phát từ nguyên tắc lãnh đạo của ĐCS và vai trò của nhà nước
Cơ sở khách quan
 Đều là những người lao động bị áp bức, bóc lột
 Công nghiệp và nông nghiệp là hai ngành SX chính trong XH
 Lực lượng chính trị to lớn trong xây dựng, bảo vệ nhà nước và khối đại
đoàn kết dân tộc

2.2. Nội dung và nguyên tắc cơ bản của liên minh

Nội dung của liên minh
LIÊN MINH VỀ CHÍNH TRỊ
 Cùng tham gia vào chính quyền nhà nước
 Cùng bảo vệ chế độ và thành quả cách mạng
 Dựa trên lập trường chính trị của GCCN
LIÊN MINH VỀ KINH TẾ
 Xây dựng nền công – nông nghiệp hiện đại
 Dựa trên chế độ công hữu về TLSX chủ yếu
 Xây dựng hệ thống chính sách KT phù hợp
 Đặc biệt quan tâm đến GCND
LIÊN MINH VỀ VĂN HÓA – XÃ HỘI
 Nâng cao dân trí
 Xây dựng một xã hội nhân văn, nhân đạo
 Tạo điều kiện cho nhân dân tham gia quản lí nhà nước

Nguyên tắc cơ bản trong liên minh

- Đảm bảo vai trò lãnh đạo của ĐCS
- Đảm bảo nguyên tắc tự nguyện
- Kết hợp đúng đắn các lợi ích

3.cơ cấu xh – gc, liên minh gc, tầng lớp xh ở vn 

3.1. Cơ cấu XH – GC ở VN trong thời kỳ quá độ
- Sự biến đổi mang tính quy luật, được chi phối bởi sự biến đổi KT dẫn đến biến
đổi XH
-  Sự biến đổi mang tính đặc thù:
 + Diễn ra trong nội bộ giai, tầng  cơ bản của XH
 + Chuyển hóa giữa các giai tầng của XH
 + Vận động của cơ cấu XH – GC là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế.
 + Vai trò, vị trí của các giai tầng được khẳng định

những giai tầng của xh vn hiện nay

GCCN giữ vai trò đặc biêt quan trọng:
- GC lãnh đạo CM thông qua  ĐCSVN
- Đại diện cho phương thức SX tiên tiến, tiên phong trong xây dựng XH
- Đi đầu trong công nghiệp hóa, hiện đại hóa
- Lực lượng nòng cốt trong liên minh với giai cấp nông dân và trí thức hiện nay.
- Bộ phận công nhân – trí thức xuất hiện trong thời đại 4.0
- Một bộ phận thu nhập thấp, nhiều khó khăn vẫn tồn tại

GC nông dân:
 Nông nghiệp, nông thôn có vị trí quan trọng
 CNH, HĐH nông nghiệp, nông thôn, HĐH nông nghiệp
 Chất lượng GCND xu hướng tăng
 Xu hướng giảm dần về số lượng, tỷ lệ trong cơ cấu
 Phân hóa giàu nghèo rõ rệt
 XD nông thôn mới hiện nay cần chiến lược, chính sách phù hợp.

Trí thức VN:

 LL lao động sáng tạo đặc biệt quan trọng nhằm thúc đẩy CNH, HĐH.
  XD KT tri thức, thời đại 4.0 và phát triển VH phải gắn với xd đội ngũ trí
thức VN
 Trí thức là một bộ phận trong liên minh giữa các giai tầng XH hiện nay.
 Trí tuệ và sức mạnh dân tộc liên quan trực tiếp đến tầng lớp trí thức.
 Đầu tư XD đội ngũ trí thức là đầu tư cho phát triển bền vững