Schildklier

Inhoud
Inleiding ................................ ................................ ................................ ................................ ............. 4 De Schildklier ................................ ................................ ................................ ................................ ..... 4 Bouw................................ ................................ ................................ ................................ .............. 4 Bloedvoorziening................................ ................................ ................................ ........................ 4 Functie ................................ ................................ ................................ ................................ ........... 4 Werking ................................ ................................ ................................ ................................ ......... 5 Metabolisme ................................ ................................ ................................ .............................. 5 Vetstofwisseling ................................ ................................ ................................ ......................... 5 Koolhydraatstofwisseling................................ ................................ ................................ ............ 6 Groei ................................ ................................ ................................ ................................ .......... 6 Cardiovasculair systeem ................................ ................................ ................................ ............. 6 Centrale zenuwstelsel................................ ................................ ................................ ................. 6 Voortplantingssysteem................................ ................................ ................................ ............... 6 Schildklierhormoon ................................ ................................ ................................ ........................ 6 Belangrijke stoffen: ................................ ................................ ................................ ........................ 6 Wisselwerkingen tussen hormonen................................ ................................ ................................ 7 Jodium en stoffen die daar veel op lijken................................ ................................ ........................ 7 Straling................................ ................................ ................................ ................................ ........... 7 Schildklieraandoeningen ................................ ................................ ................................ .................... 7 Hypothyrodie ................................ ................................ ................................ ................................ 7 Oorzaken................................ ................................ ................................ ................................ .... 7 Symptomen ................................ ................................ ................................ ................................ 8 Diagnose ................................ ................................ ................................ ................................ .... 9 Behandeling ................................ ................................ ................................ ............................... 9 Bijwerkingen ................................ ................................ ................................ .............................. 9 Hyperthyrodie ................................ ................................ ................................ ............................... 9 Oorzaken................................ ................................ ................................ ................................ .. 10 Symptomen ................................ ................................ ................................ .............................. 10 Diagnose ................................ ................................ ................................ ................................ .. 10 Thyreotoxische crisis ................................ ................................ ................................ ................ 10 Behandeling ................................ ................................ ................................ ............................. 11 Schildklierkanker ................................ ................................ ................................ .......................... 11 Oorzaken................................ ................................ ................................ ................................ .. 11 Symptomen ................................ ................................ ................................ .............................. 11 Diagnose ................................ ................................ ................................ ................................ .. 12 Behandeling ................................ ................................ ................................ ............................. 12 Lokale effecten in de tandheelkunde................................ ................................ ................................ 12 2

Patientencasus A................................ ................................ .................... Error! Bookmark not defined. Patientencasus B................................ ................................ .................... Error! Bookmark not defined. Literatuurlijst ................................ ................................ ......................... Error! Bookmark not defined.

Inleiding
Deschildklieris degrootsteklierinde nek. Het is gelegeninde voorkant vande nekonder dehuiden despierenlagen. Hij bestaat uit twee kwabben, opgebouwd uit follikels. Tussen de follikels van de schildklier liggen de parafolliculaire cellen, de zogenaamde C-cellen. De schildklier wordt van bloed voorzien door tweeslagadersen is hiermee een van de meest doorbloede orgaan van het menselijk lichaam.Schildklierhormonen zijn essentieel voor foetale en postnatale regulering van de neuropsychologische functie , groei en stof isseling. Schildklierhormoon wordt geproduceerd en w afgescheiden door de schildklier. De schildklier is de eerste endocriene klieren die verschijnttijdensde embryonaleontwikkeling. Het komt voort uit een mediane endodermale verdikking in de vloer van de primitieve keelholte dat ontwikkelt zich tot een caudaal groeiende divertikel

De Schildklier
Deschildklieris deeerste vanendocrieneklierenvan het lichaamteontwikkelenopongeveerde2 4edag. De klierontstaatalseen proliferatievanendodermaleepitheelcellenopde mediaanoppervlak vandeontwikkeling vande keelholte. De plaatsvandezeeersteontwikkelingligttussen tweebelangrijkestructuren,detuberculumimparendecopulaen staat bekendalshetforamencae cum. Deschildklierontwikkeltin eerste instantiecaudaal vandetuberculum.Dezeembryonalezwellingvloeit voort uitde eerstefaryngealeboog. De schildklier voorloper, de schildklier primordium, begint als een simpele middellijn verdikking en ontwikkelt zich tot de schildklier diventrikel. Deze structuur is in eerste instantie hol, hoewel zij later gaat verharden. De twee kwabben bevinden zich aan weerszijden van de middellijn en zijn met elkaar verbonden.

Bouw
Bloedvoorziening
De schildklier heeft een overvloedige bloedtoevoer . De arterile levering aan elke schildklier kwab is tweeledig. De superieure schildklier slagaders komt uit de externe halsslagader aan elke kant en dalen af van enkele centimeters in de nek naar de bovenste polen van elke schild klier kwab, waar ze gaan vertakken. De inferieure schildklier slagaders vloeien voort uit de thyrocervicale stam van de subclavia. De bloedtoevoer naar de schildklier wordt geschat op ongeveer 5ml/gram van weefsel. Dit maakt de bloedtoevoer bijna twee keer zo rijk als dat van de nieren. De schildklier wordt door de volgende slagaders van bloed voorzien: 1) Superior schildklier slagader 2) Inferior schildklier slagader

Functie
Bijna alle cellen in het lichaam worden gestimuleerd door schildklierhormonen. Schildklierhormonen hebben diepgaande effecten op veel fysiologische processen, zoals ontwikkeling, groei en metabolisme, en tekort aan schildklierhormonen is niet verenigbaar met de normale gezondheid. Schildklierhormonen (TH) spelen een belangrijke rol bij energiestofwisseling in de cel. De belangrijkste spelers in energiemetabolisme zijn mitochondrin, die zich bezighouden met desynthese van ATP in combinatie met oxidatieve fosforylatie, waarvan de effectiviteit afhankelijk is van de tijdige synthese van polypeptiden die nodig zijn voor dit proces.

Werking
De schildklierisonder decontrole vande hypofyse. Wanneer hetniveau vanschildklierhormonen(T3 enT4) te laag zijn, gaat er een signaal naar de hypothalamus, de hypothalamus reageert hierop door TRH uit te scheiden dat de hypofyse stimuleert voor het maken van thyrod stimulerend hormoon (TSH), die deschildklierstimuleert ommeerhormonen. Dit heet negatieve terugkoppeling. Indien de schildklierhormonen te veel in het bloed aanwezig zijn, zal de hypothalamus een signaal krijgen waardoor het geen TRH meer zal produceren zodat de hypofyse ook geen TSH meer maakt die de schildklier stimuleert. Daarnaast produceert de schildklier het hormoon calcitonine. Hyperthyreoidie maakt de beta-receptoren gevoeliger voor schildklierhormonen waardoor de gevolgen lijken op een verhoogde adrenalinegehalte. Gevolgen zijn onder andere snelle hartslag, zweten, nervositeit etc.

Metabolisme
Schildklierhormonen stimuleren diverse metabolische activiteiten in de meeste weefsels in het lichaam, wat leidt tot een toename van de basale stofwisseling. Een gevolg van deze activiteit is het de productie van warmte in het lichaam.

Vetstofwisseling
Verhoogde schildklierhormoon niveau stimuleert vetmobilisatie, wat leidt tot verhoogde concentraties van vetzuren in het plasma. Ze dragen ook bij oxidatie van vetzuren in weefsel. Daarnaast zijn plasmaconcentraties van cholesterol en triglyceriden zijn omgekeerd gecorreleerd met schildklierhormoon niveaus.

Koolhydraatstofwisseling
Schildklierhormonen stimuleren bijna alle aspecten van de koolhydraatstofwisseling, inclusief verbetering van de insuline-afhankelijke aanvoer van glucose in de cellen en verhoogde gluconeogenese en glycogenolyse.

Groei
Schildklierhormonen zijn duidelijk noodzakelijk voor een normale groei bij kinderen, zoals blijkt uit de groei-achterstand die gezien wordt bij patienten met schildklier deficintie.

Cardiovasculair systeem
Schildklierhormonen verhogen de hartslag,cardiale contractie en cardiac output. Ze bevorderen ook vasodilatatie, die leidt tot een verhoogde bloedtoevoer naar vele organen.

Centralezenuwstelsel
Zowelgedaaldeenverhoogde concentratiesvan schildklierhormonenleidttotveranderingenin dementaletoestand. Teweinigschildklierhormoon heeft tot gevolg een geestelijk traag gevoel, terwijlteveelangsten nervositeit veroorzaakt.

Voortplantingssysteem
Normaal reproductief gedrag en fysiologie is afhankelijk van een normaal niveau van schildklierhormoon. Hypothyreodie in het bijzonder wordt vaak geassocieerd met onvruchtbaarheid.

Schildklierhormoon
De schildklierhormonen worden aangemaakt door hypofyse stimulatie door middel van TSH (throid stimulating hormone) oftewel het schildklierstimulerend hormoon. Jodium is nodig voor de productie van het schildklierhormoon. Dit wordt uit het bloed gehaald die we via onze voeding binnenkrijgen. Het schildklierhormoon heet T4 en wordt in de lever omgezet in T3. Deze zijn voornamelijk verantwoordelijk voor de regulering van de stofwisseling. In het algemeen, in een normale situatie wordt precies voldoende T4 hormoon gemaakt en in T3 omgezet Het schildklierhormoon calcitonine . wordt geproduceerd door de C-cellen van de schildklier en heeft een belangrijke functie in het calciummetabolisme. Calcitonine remt de afbraak van botweefsel. De productie en uitscheiding van calcitonine wordt bevorderd door hoge calciumconcentraties in het bloed, die onder meer h gevolg et kunnen zijn osteoporose.Calcitonine verlaagt het calcium gehalte in het bloed door: y de botafbraak in de beenderen te remmen y de calciumopname uit de darmen te verlagen y de calcium uitscheiding door de nieren te verhogen

Belangrijke stoffen:
Voor een goede werking heeft schildklier selenium , zink en ijzer nodig. Selenium is ook nodig om giftige stoffen zoals zware metalen onschadelijk te maken en beschermt het ons lichaam mogelijk tegen het ontstaan van kanker.Zowel jodium en selenium spelen een belangrijke rol in de functie van de schildklier. Jodium is een belangrijke bestanddeel van de schildklierhormonen thyroxine (T4) en triiodothyronine (T3). Selenium is in hoge concentratie aanwezig in de schildklier.Selenium tekort kan leiden tot een verminderde omzetting van T4 naar het actieve hormoon T3.

Wisselwerkingen tussen hormonen

Hormonen hebben een sterke onderlinge wisselwerking. Een ontregeling van bijvoorbeeld de bij ieren n heeft invloed op de functie van de schildklier. Bij bijvoorbeeld chronische stress moet de bijnier zo hard werken dat de schildklier daardoor minder snel werkt. Mensen die last hebben van depressiviteit hebben meestal een hoog gehalte aan het bijnierhormoon cortisol dat wordt aangemaakt bij chronische stress.Cortisol remt de omzetting van het inactieve schildklierhormoon naar de actieve vorm. Als gevolg van te lang en te hard werken gaat de bijnier op een bepaald moment minder hard werken, hierdoor kan er een te lage hoeveelheid van het stresshormoon cortisol ontstaan. Ook een te lage hoeveelheid cortisol heeft echter een negatieve invloed op het functioneren van de schildklierhormonen, want die kunnen alleen in de cel werkzaam zijn als cortisol ervoor zorgt dat de celreceptoren (beta-receptoren) goed werken.Een aantal stoffen zoals de anticonceptiepil en andere chemische stoffen met een oestrogene werking maken de omzetting naar het actieve schildklierhormoon moeilijker.

Jodium en stoffen die daar veel op lijken

De halogenen Fluor, chloor en broom zijn stoffen die tot dezelfde chemische groep behoren als jodium. Ze kunnen makkelijk de plaats van jodium in het lichaam in nemen, vanwege de grote overeenkomst op moleculair niveau. Alleen hebben ze nie het zelfde effect wat jodium op die t plaatsen zou veroorzaken. Daarom dienen we dagelijks meer jodium in te nemen om ons te beschermen voor de andere halogenen.

Straling
De schildklier is zeer gevoelig voor radio-actieve straling. Het is nog onduidelijk wat de effecten zijn van straling die wordt uitgezonden door bijvoorbeeld magnetrons, mobiele telefoons en draadloze TVontvangers en computerapparatuur.

Schildklieraandoeningen
Hypothyrodie
Hypothyrodie is een endocriene ziekte waarbij de schildklier onvoldoende thyrod hormoonaanmaakt. Het is een veel voorkomende ziekte die in het Westen vaak bij vrouwen tussen 30-45 voorkomt. De belangrijkste oorzaak is een tekort van het sporenelement jodium. Dit komt veel voor in zeevissen en zeevruchten, maar we nemen ze ook in door de wettelijke verplichtingen om in brood en zout jodium te verwerken. Bij mensen die dus weinig vis, brood en zout eten kan een tekort aan jodium ontstaan

Oorzaken
Jodium tekort
De belangrijkste oorzaak wereldwijd van een te lage aanmaak van thyrode hormonen is een tekort aan jodium opname in de voeding. Deze ziekte komt voornamelijk voor in ontwikkelingslanden. Mensen halen hun jodium uit zeevissen en zeevruchten. Jodium is een sporenelement dit is een stof , waarvan een persoon dagelijks een kleine hoeveelheid moet opnemen via de voeding om gezond te blijven, en is nodig voor de aanmaak van thyrod hormoon. DeWHOstelt vast dat kinderen dagelijks 50 tot 120 microgram jodium moeten opnemen, volwassenen zouden 150 microgram moeten opnemen en vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven moeten minstens 200 microgram opnemen.

Thyreoditis
Thyreoditis is een auto-immune ziekte waarbij het lichaam afweerstoffen maakt tegen de eigen schildklier, hierdoor maakt de schildklier minder thyrod hormonen aan waardoor hypothyreodie onstaat. De schildklier zal ontsteken en vernietigt worden door de afweercellen van het lichaam. Het is dus belangrijk om dit snel te diagnostiseren.De ziekte komt tien tot twintig keer vaker voor bij vrouwen dan bij mannen en wordt vaak gezien bij vrouwen van middelbare leeftijd.De ziekte van Hashimoto is de belangrijkste vorm van autoimmune thyreoditis, maar andere ziektes kunnen een gelijkaardig ziektebeeld tonen. Andere vormen van ontsteking van de schildklier zoals Riedel's thyreoditis, thyreoditis van De Quervain komen niet zo vaak voor.

Na Operatie
Soms wordt een hypothyreodie opgewekt na een gedeeltelijke of volledige operatieve verwijdering van de schildklier (thyrodectomie), Dit kan uitgevoerd zijn omdat er een tumor in de schildklier ontstond of door een te snel werkende schildklier.

Medicatie
Bij hyperthyreodie kan men de werking van de schildklier verlagen door medicatie of door radioactief jodium toe te passen. Het gevolg hiervan is een te trage werking van de schildklier. Lithium, dat gebruikt wordt bij psychiatrische stoornissen,kan ook een effect hebben op de schildklier.

Aangeboren Afwijkingen
Zeldzame aangeboren afwijkingen kunnen leiden tot een slechte werking van de schildklier. Dit kan optreden door een te lage inname van jodium door de moeder tijdens de zwangerschap.Dit heet ook wel cretinisme: de baby werd geboren met dwerggroei en mentale achterstand. Dit komt niet meer zo veel voor in het Westen omdat er wordt gescreend en tijdig wordt ingegrepen

Secundaire Hypothyreodie
Bij deze zeldzame vormen van hypothyreodie ligt het probleem niet in de schildklier zelf, maar erbuiten. De meest voorkomende oorzaak is een te lage productie van thyrod stimulerend hormoon (TSH) door een goedaardige tumor in de hypofyse.

Symptomen
Hypothyreodie heeft de volgende symptomen: Algemene toestand
Algehele malaise Koude intolerantie Snel slapen Gewichtstoename Vochtophoping

Psychisch
Apathie Concentratiestoornis Geheugenverlies Traag denken, handelen Depressie vermoeid

Voortplantingsstelsel
Verminderd libido Impotentie Vruchbaarheidstoornis Vertraagde pubertijd Ontwikkelstoornis geslachtorgaan Hevige menstrautie

Spijsvertering s-stelsel
Constipatie Verlies eetlust

Huid
Bleke huid Haaruitval schedel, wenkbrouw Brokkelige nagels Droge, koude huid

Andere
Kortademig-heid Spierstijf-heid, gewrichts-pijn Hartritme-stoornis Monotone, zware stem Hoog cholesterol in bloed kropgezwel

Cretinisme
Bij gevallen van aangeboren hypothyrodie door een te lage jodium opname van de moedertijdens de zwangerschap (cretinisme) treden ook nog volgende symptomen op: y y y y y y dwerggroei typisch bol gezicht met gezwollen ogen geelzucht dikke, uitstekende tong mentale achterstand navelbreuk

Diagnose
Vrouwen van middelbare leeftijd worden vaak jaarlijks gescreend op een traag werkende schildklier. In het algemeen zal een arts testen op een te weinig actieve schildklier bij het vertonen van de symptomen, zoals loomheid, constipatie, lusteloosheid, droge huid en haar.

Bloedonderzoeken
De diagnose zal bevestigd worden door het niveau van TSH en soms het niveau van het schildklierhormoon thyroxine in het bloed te meten. Een laag niveau van thyroxine en een hoog niveau van TSH wijzen op een te trage schildklier. De hypofyse zal meer TSH produceren in een poging om de schildklier te stimuleren om meer schildklierhormoon aan te maken.De TSH-bloedtest speelt ook een belangrijke rol in het opvolgen van hypothyrodie en in het bepalen van de juiste dosering van de medicatie.

Behandeling
Hypothyreodie is een ziekte die goed behandeld kan worden en snel na het beginnen van de behandeling zullen de symptomen verminderen. De standaard behandeling voor hypothyreodie bestaat uit het dagelijks oraal innemen van het synthetische thyrod hormoon levothyroxine. Voor het bepalen van de juiste dosis levothyroxine die de patint nodig heeft, zal men verschillende malen het gehalte TSH in het bloed controleren en indien nodig de dosis aanpassen. De behandeling is meestal levenslang.

Bijwerkingen
Levothyroxine is een synthetisch aangemaakte vorm van een lichaamseigen stof thyroxine.Indien de juiste dosis wordt ingenomen zijn er geen bijwerkingen.Een te hoge inname kan dezelfde ziektetekens veroorzaken als hyperthyreodie.

Hyperthyrodie
Hyperthyreodie is een ziekte waarbij de schildklier te veel thyroxine produceert en zo het metabolisme of de stofwisseling van het lichaam in een hogere versnelling zet. De belangrijkste oorzaak is een auto-immune aandoening waarbij de lichaamsafweer de eigen schildklier aanvalt en vernietigd.

Oorzaken
Er zijn verschillende oorzaken van hyperthyrodie. De meest voorkomende is de ziekte van Graves waarbij antilichamen worden gemaakt tegen schildklierweefsel. Het is een autoimmuunziekte.Schildklier knobbels kunnen soms overmatige hoeveelheden schildklierhormoon uitscheiden. Indien de oorzaak van de hyperthyreodie buiten de schildklier zelf ligt spreekt men van secundaire hyperthyreodie. Dit kan optreden door een te hoge uitscheiding doo de hypofyse van het r hormoon TSH omwille van een tumor. Ook het zwangerschapshormoon HCG kan een lichte overstimulatie van de schildklierveroorzaken.

Symptomen
Hyperthyreodie kan andere gezondheidsproblemen nabootsen, zodat het soms moeilijk is om de ziekte te diagnostiseren. Het kan ook een grote verscheidenheid van tekens en symptomen veroorzaken, zoals: y y y y y y y y y y y y y y y plotseling gewichtsverlies ondanks een normale of verhoogde voedselinname snelle hartslag en hartkloppingen onregelmatige hartslag nervositeit, angstaanvallen, geprikkeldheid bevingen in handen en vingers zweten veranderingen in menstruele patronen verhoogde gevoeligheid voor hitte veranderingen in darmpatronen, vooral frequentere darmbewegingen moeheid, spierzwakheid slaapstoornissen struma osteoporose: te weinig kalk in de beenderen huidontsteking bij de ziekte van Graves Ziekte van Graves: bij hyperthyreodie veroorzaakt door de ziekte van Graves, kan een typische oogaandoening optreden waarbij de ogen uit de kassen puilen met oogproblemen tot gevolg

Diagnose
Indien hyperthyreodie vermoed wordt, zal de diagnose bevestigd worden door een bloedonderzoek. Bij het bloedonderzoek wordt het gehalte aan TSH en thyroxine in het bloed gemeten. Het thyroxine of schildklierhormoon zal gestegen zijn en het TSH meestal gedaald.

Thyreotoxische crisis
Een onbehandelde hyperthyreoidie kan ontaarden in een zogenaamde thyreotoxische crisis. Dat wil zeggen dat er plotseling een grote hoeveelheid schildklierhormoon vrijkomt. Meestal als gevolg van een acute ziekte of stress. Dit kan gevaarlijk zijn en zelfs tot de dood leiden. Men wordt onrustig, raakt in de war, of zelfs in coma. Het hart kan volledig van slag raken

10

Behandeling
De behandeling van een overactieve schildklier hangt uiteraard sterk af van de oorzaak van de ziekte, maar ook van de ernst ervan en van de leeftijd en fysieke toestand van de patint. Indien men de oorzaak van de hyperthyreodie niet kan wegnemen zal men proberen de schildklier trager te laten werken. Het gevaar is dat de werking te veel afremt wordt waardoor hypothyreodie ontstaat.Er bestaat medicatie die de werking van de schildklier remt en de hormoonaanmaak verminderd. De meest gebruikte zijn methimazole en propylthiouracil.De schildklier is het enige orgaan in het lichaam dat jodium nodig heeft en opneemt uit de bloedbaan. Met radioactief jodium kan me dus de n schildklieractiviteit verlagen zonder hoge concentraties in andere organen te krijgen. Het radioactief jodium zal dus in de schildklier geconcentreerd worden en daar de hyperactieve cellen beschadigen. Er zijn geen aanwijzingen dat het gebruik van deze behandelingsmethode kanker zou kunn en veroorzaken.In sommige gevallen zal men ervoor kiezen om de schildklier gedeeltelijk of volledig te verwijderen. Hierbij kunnen de parathyroden of de stembanden beschadigd worden.

Schildklierkanker
Soms kunnen er knobbeltjes ontstaan in de schildklier. De meeste zijn goedaardig maar het komt toch voor dat het een kwaadaardig gezwel blijkt te zijn. Kwaadaardige schildklierkankers kunnen meestal operatief volledig verwijderd worden en hebben dan een goede prognose.

Oorzaken
De oorzaken van het ontstaan van kanker zijn nog niet helemaal duidelijk en zeer veel verschillende factoren kunnen een rol spelen. In het geval van schildklierkanker lijkt radioactieve straling een belangrijke rol te kunnen spelen, maar ook familiale aanleg en vele andere factoren sp elen mee.Een ongezonde levensstijl lijkt de kans op vele types van kanker te verhogen.Vrouwen hebben 2 tot 3keer meer kans op schildklierkanker dan mannen en de kanker komt ook meer voor bij blanken dan bij andere mensen.De schildklier bestaat uit follikels en C-cellen. De follikels produceren het hormoon thyroxine, terwijl de C-cellen calcitonine produceren. Kanker kan verschillende soorten hebben, dit hangt af van het type aangetaste cel.Papillair carcinoom is de meest voorkomende schildkliertumor en ontstaat in de follikels van de schildklier. Vaak is het papillair carcinoom traag groeiend. Het folliculair carcinoom is ook een kanker van de follikels van de schildklier maar is agressiever dan het papillair carcinoom. De kans op uitzaaiingen is wat groter. Kanker die in de C-cellen ontstaan noemt men medullaire kanker. Deze vorm is veel agressiever, heeft een snellere uitzaaiingen en is moeilijker te behandelen. Deze vorm van schildklier kanker schijnt soms vaker voor te komen in bepaalde families. Anaplastisch carcinoom is een zeer agressieve kanker die zelden voorkomt. Men noemt deze vorm anaplastisch omdat het niet meer duidelijk is van welke cel hij afkomstig is.Behandeling is zelden succesvol.

Symptomen
De symptomen van schildklierkanker zijn in het begin algemeen van aard en kunnen sterk lijken op andere aandoeningen van de schildklier: y y y y y y een knobbel net onder de adamsappel heesheid moeilijkheden bij het slikken gezwollen lymfeklieren keel- of nekpijn doe soms uitstraalt naar de oren Medullaire carcinomen veroorzaken nogal eens diarrhee.

Het grootste gevaar van schildklierkanker zijn uitzaaiingen naar andere organen. Als dit gebeurd wordt de prognose veel slechter en zullen ook andere ziektetekens optreden.

11

Diagnose
De diagnose kan vermoed worden aan de hand van de symptomen en de zwelling van de schilklier.Bij verdenking van kanker aan de schildklier zal men een bloedonderzoek doen voor het bepalen van de gehaltes aan schildklierhormoon, TSH en calcitonine. Hieruit kan men ook andere aandoeningen van de schildklier uitsluiten of aantonen.Indien men een schildklierkanker vermoed zal men een biopt nemen. Dit weefsel wordt dan microscopisch beoordeeld om eventuele kankers te ontdekken en het type ervan te bepalen.Ook kan men beeldvormende technieken, zoals radiografie, CT scan, echografie en Magnetische Resonantie uitvoeren om kanker te diagnosticeren.

Behandeling
Meestal zal geprobeerd worden om de tumor operatief te verwijderen. Vaak zal de volledige schildklier verwijderd worden en krijgt de patint dus hypothyrodie.Men kan beslissen om na de chirurgie een behandeling met radioactief jodium in te stellen. De schildklier is het enige orgaan in het lichaam dat jodium opneemt. De radioactieve jodium zal de hyperactieve (kankercellen) vernietigen. Deze behandeling heeft geen enkel effect op medullaire carcinomen, omdat C -cellen geen jodium opnemen.Chemotherapie is medicatie die erop gericht is om snel delende cellen (zoals kankercellen) te vernietigen. Deze behandeling wordt voornamelijk gebruikt bij medullaire en anaplistische carcinomen, omdat die niet reageren op andere behandelingsvormen.

Lokale effecten in de tandheelkunde

Tandartsen zullen alert moeten zijn indien de lamina dura ontbreekt en al er sprake is van lichte s parodontitis. Dit zouden de tekenen kunnen zijn van hyperthyreodie. Daarnaast zou de tandarts vooral op subtiele lichamelijke kenmerken kijken en naar het gedrag van de patient in verband met koude intolerantie of benauwdheid. Bij hyperthyreoidie is adrenaline gecontraindiceerd. Tandartsen moeten alert zijn op verhoogde caries en parodontitis risico in verband met droge mond bij hyperthyreoidie. Daarnaast is er een snelle eruptie van de tanden te waarnemen. Hypothyreoidie patienten hebben daarentegen een vergrote tong, smaakverlies en trage wondgenezing zodat je bij parodontale therapie zo veel mogelijk atraumatisch moet werken. Vraag bij deze patienten altijd naar de oorzaak en historie van de afwijking. Vraag ook altijd of er hartklachten zijn bij de patient.

12

13