Wydawnictwo Lekarskie PZWL LEKI DOSTEPN W APTEKACH LEKSYKON LEKOW Nie oszukujmy sie — nawet jesli mamy zaufanie do lekurza., lubimy sprawdzié, c6é to zg specyfik nam on zapisat t jak ten lek dziala. Nie ma w tym nic ztego. Swiadomy udzial pacjenta w procesie leczenia jest tak samo wazny, jak jego wiara w wyzdrowienie. ie katdy ma smiatos¢ zapytac lekarza. na jakiej zasadzie lek dztala, czesto po prostu nie ma na to czasu. Niekiedy problemem jest cay lek zazywac po jedzeniu czy preed. «sq to wbrew pozorom informacje waine”. DRN. MED. IWONA KURZENIEWSKA-RYBICKA DR N. MED. WONA KURKOWSKA-JASTRZEBSKA LEK. WOJCIECH MASEEBAS REDAKTOR NAUKOWY PROF. DR HAB. MED, WITOLD 5. GUMUEKALeksykon Nasy,,,Leksykon" to spis lekow za- rejestrowanych w Polsce przezna- czonych do leczenia poza szpitalem. Zawiera informacje zrozumiale nie tylko dla lekarzy, ale takée wska- zowki czy ostrzezenia, ktore sq szczegdlnie uzyt ‘atem w odrdéznieniu od znajdu- jacych sie w kazdym gabinecie le- karskim podrecznych indeksow le- kéw ten leksykon jest przeznaczo- ny dla os6b bez wyksztalcenia me- dyeznego. Opisy lekéw maja tu charakter in- strukeji dla pacjenta. Tresé kazde- go hasla zawiera najistotniejsze in- formacje oleku. Zwrécilismy szeze- gélng uwage na to, conalezy powie- dzie¢ lekawrzowi przed rozpoczeciem leczenia, oraz na mozliwe powikla- nia, zwlaszeza te, ktore wymagaja. pilnego kontaktu z lekarzem. Za- miast przedstawienia schematu dawkowania, ktory w kazdym pray: padku jest dostosowany do indywi- dualnych potrzeb chorego, informu- jemy, ezy lek moana laczyé z posil- kiem, ojakiej porze go najlepiej przyj- mowa¢é i w jakiej postaci. Ufamy, formato] lek6w ulatwi korzysta- nie z leksykonu, a przez to by¢ mo- 4e poprawi przebieg leczenia iuezy- ni Panstwa udzial w tym procesie bardziej Swiadomym. Wobec niezwykle dynamieznego rozwoju przemyslu farmaceutycz- nego i wprow: ianarynek weiaz nowych lekow, grup lekéw ezy po- lekKOW staci technologieznych lekow (oraz wobec zjawiska wycofywania lekow zrynku) kompendium tego typu wy- maga czestych unowoczesnien. Obecnie glownym Zrédlem danych do stworzenia, miejmy nadzieje, jak najpelniejszego zestawienia prepa- ratow byly dla nas listy lekow zare- jestrowanych w Polsce publikowa- ne nastronie internetowej Minister- stwa Zdrowia. Jako Ze leksykon ma charakter edukacyjny, chcemy zwrécié Pai stwa uwage na kilka powszechnych probleméw ogéInych dotyczacych farmakoterapii. Nalezy zdawaé so- bie sprawe z tego, ze ostatecznie oprzebiegu leczenia farmakologicz- nego decyduje sam pacjent. Jego stosowanie sie do zalecet lekarskich dotyezyeych schematu dawkowe nia lekow determinuje skuteczno: terapii. Nawet najskuteczniejsze w dangj chorobie leki okazuja sie bezwartosciowe, jesli pacjent przyj- muje je niezgodnie ze wskazowka- milekarza ezy wrecz przerwic le- ezenie. Niestosowanie sie do zale- cen lekarza moze mieé charakter celowy lub by¢ wynikiem przypad- kowych bled6éw. W literaturze me- dyeznej podkresla sie, Ze bardzo wielu chorych nie trzyma sie scisle zaleceh lekarza dotyezacych dawek lekow, schematu dawkowania i cza- su trwania terapii. Analizy wyka- zuja, Ze stopien niestosowania sie chorych do zaleceh (co najlatwiej ba tabletek, ktore po- zostaja niewykorzystane w dniu, kiedy opakowanie leku powinno byé teoretyeznie puste) to zjawisko osig- gajace og6lnie 30-60 proc., z ten- dencjg do wzrostu. Sugeruje sie na- wet, Ze zjawisko nieprzestrzegania przez pacjentow zalecen odnosnie do farmakoterapii powinnobyt ‘wsze rozwazane na pierwszym mie} seu wéréd przyezyn niedostatec7- nej reakeji na leki lub braku takie) reakeji. Moéna wymienié licane przyezy- nyniewlasciwego stosowania sie pa- gjentéw dozalecef lekarskich, wSrod ktorych glowne to: duzalliczba lekow, ktére trzeba przyjmowaéz powodu jednej lub kilku wspélistniejacych choréb, oraz skomplikowany sche- mat dawkowania (np. kilka razy weiggu doby). Co interesujace, wy- daje sig, ze cena leku, choé istotna, nie jest glownym determinantem prawidlowego leczenia, poniewaz wykazano, ze nawet zalecenie lekow Swiadomosé, ze kazdy lek, niezaleznie od tego, jak lagodny jest jego wplyw na or- ganizm ijak jest zaaplikowany, mo- ze powodowaé dzialania niepozq- dane. Trudno jest precyzyjnie okre- Slié, jak ¢zesto wystepujg one pod- ezasstosowania dopuszezonych do leezenia lekéw, ktore przeszly juz przed rejestracja badania bezpic-ezefistwa. Rejestry szpitalne wska- zuja, Ze ezestos¢ polekowych dzia- laf niepozadanych u chorych hos- pitalizowanych wynosi 15-30 proc. przy ezym ryzyko zwigzane z kaé- dym kursem terapii wynosi okolo5 proc. WiekszoSé, bo okolo 80 proc., stanowig przewidywalne reakeje niepozadane, czyli opisane wdostep- nej informagji o danym leku. Stara- lismy sie w akapicie o dzialaniach niepozadanych w naszych hastach opisaé je wyezerpujaco, z zaznacze- niem, ktre sq rzeezywiscie ezesto spotykane, a kt6re niebezpieczne iwymagaja pinego kontaktu leka- rzem. Intencjg autoréw nie bylo prze- straszenie Czytelnika ich wystepo- waniem, leez raczej przypomnienie, ze wiekszoSé choréb powoduje znacznie bardziej niebezpieezne po- wiklania, jesli nie stosuje sie wlasci- wego leczenia. Celowo nie opisywaligmy w ha- slach proces6w, ktrym lek podle- ga w organizmie leczonego, ale jest przeciez oczywiste, e podobnie jak lek oddzialuje na organizm czlowie- ka, tak réwniez podlega zmianom wludzkim organizmie ima to wplyw na jego dzialanie. W praktyce pod- czas stosowania leku 0 znanych pa- rametrach nalezy pamietaé, ze cho- roby narzadéw ezy ukladéw waz nych dla jego losow w organizmie moga 2mieniaé skutecznos¢ i bez- pieczenstwo leczenia. Funkeje na- rzad6w ulegaja tez zmianom w za- legnoSei od wieku. Dlatego ezesto w charakterystykach lekow poja- wiajg sie wskaz6wki, Ze nalezy po- informowaé lekarza, jesli stwierdzo- no jaka§ chorobe, nawet w6wezas, gdy z pozoru nie wydaje sie to mieé zwigzkuztym lekiem. Zamieszez0- ne sq tez ostrzezenia, jesli bezpie- czenistwo stosowania leku jest mniej- szew skrajnych grupach wiekowych. Byé moze zastanawiaja sie Pari- stwo, dlaczego nie zamieScilismy tu opiséw lekow pochodzenia natural- nego ilek6w homeopatyeznych. Ro- Sliny zawsze byly wykorzystywane wlecznictwiei do dzisleki pochodze- nia naturalnego wabudzaja duze za- interesowanie pacjent6w. W Polsce jest zarejestrowanych wiele takich jednosktadnikowych i wielo- -skladnikowych preparatow, takie dostepnych bez recepty. W nowo- ezesnej medycynie odgrywajq one jednak pomoenicza role inie stano- wig podstawy leczenia zadnej cho- roby. Wiedza 0 ich dziataniu i sku- tecznoéci opiera sie na dlugoletnim doswiadezeniu ich stosowania. W wiekszosci przypadkéw nie ma jednak badaf tych lekow przepro- ‘wadzonych zgodnie z zalecanymi standardami. Mimo Ze nie opisujemy szezego- lowo lek6w pochodzenia naturalne- go, chcemy zwrécié uwage Pafistwa, na kilka ogéInych zagadnien doty- czacych ich stosowania. Tak jak wprzypadku wszystkich innych le- k6w, tak itenalezy przyjmowaé tyl- ko wtedy, gdy istnieja wskazania, Trzeba pamietaé, ze wbrew rozpo- wszechnionej opinii nie sq one poz bawione dzialan niepozadanych, aw niektorych chorobach moga byé wreez przeciwwskazane.O tym, ze pacjent przyjmuyjeleki ziolowe, mu- si byé poinformowany lekarz. Do opakowania takich preparat6w po- winna byé dolaezona informacja oskladzie z wymienieniem dawek. Niestety, wystepuja problemy wich standaryzacjiikontrolijakosei. Ho- meopatia jest alternatywng meto- daleczenia, ktéra powstala na kon- cepejach calkowicie odmiennych od zasad medycyny konwencjonalnej. Budzi wiele kontrowersji. Jedna z je} podstawowych zasad jest Scisle in- dywidualny dobér lekow. Zgodnie zzasadami homeopatii te same ob- jawy u réznych chorych wymagaja stosowania innych lekow. Niezrozu- miale jest wiee istnienie na rynku gotowych preparatow homeopatyez- nych, np. ,na kaszel”, Podstawowym problemem jest jednak brak wystar- ezajacych badan potwierdzajacych skuteeznoS¢ kliniezng lekéw home- opatyeznych. Mamy nadzieje, Ze ,Leksykon le- k6w” ulatwi Panstwu wspdlprace zlekarzem dotyezacq farmakotera- pii w réznych jej aspektach. Autorzy Kolejne zeszyty co piatek tylko z ,Gazeta Wyborcza”A ABAKTAL Pefloxacinum) Lek na recepte, Opakowanie: 10 tabl. powlekanych, Itabl. = 400 mg pefloksacyny. ‘Zastosowanie: Jest to chemioterapeutyk zgrupy fluorochinolonéw oszerokim zakre- sie dzialania bakteriobojezego. Stosuje sig go wleczeniu zakazen ukladu oddechowe- 0, moczowego, przewodu pokarmowego, narzqdow jamy brzusznej, kosci, staw6w, sk6ry i tkanek miekkich bakteriami tleno- wymiopornymina inne chemioterapeutyki. ¢: Nadwradliwos na lek i innechemioterapeutykiz grupy chinolon6w, dziecii mlodzie#.do 182. U osdbw podeszlym, wieku, chorych na padaezkeorazzniewydol- noscia watroby nalezy zachowaé szezegéina, ostroinosé, dy ryzyko dzialan niepotada- nychjestui Jeku oraz w ciggukilkunastepnych dni poza- kofezeniu terapii ni ‘Dziatania niepozadane: Stosunkowo czesto moze powodowaé dolegliwogei ze strony przewodu pokarmowego (nudnosei, pelnosé wnadlbrzuszu, wymioty), ponadto béleiza- wroty glowy, nadmierne pobudzenie, bez- sennosé, béle mi¢sni i staw6w, zaburzenia widzenia i sluchu, nadwrazliwosé na pro- mienie sloneczne, aniekiedy nawet drgaw- ki. W wyjathowych przypadkach, szezeg6l- nie podezas dlugotrwatego stosowania le- ku, moze dojsé do uszkodenia Sciggien oraz zakaZeh przewodu pokarmowego bakteria- mi opornymi na lek (co charakteryzuje sie zlym samopoczuciem, goraezka, bolami brzucha, cie?ka biegunka). Dawkowanie: Scisle wedlug wskazaf leka- rza. Tabletki nalezy przyjmowaé podezas posilk6w lub tuz po jedzeniu, popijajac du- 2 iloScig wody. Uwagi: Nalezy unikaé silnie operujacych promieni sloneeznych. Zalecane jest pici uzej loci plyn6w oraz powstrzymanie sig od prowadzenia pojazd6w i obslugi urz: dzefimechanieznych w ruthu. Aby osiagnaé pelng skutecznoé¢ leezenia, konieezne jest stosowanie leku przez okreszalecony przez lekarza, nawet jeéli dolegliwosci ustapia juz pokilku dawkach leku. JeSii stoaujesz inne leki: Pefloksacyna nasila duialanie doustnych lek6w praceiwzalazepo- wychoraz.teofiliny. Srodkizobojetniajgce kwas- ny sok Zoladkowy (szezegélnie zwigzki wap- niaimagneau) zmniejszaja weblanianie leku, zmniejszajqe skutecznoS¢ terapii przeciwhak- teryjnej. W razie koniecznogciich stosowania nalezy zachowaé co najmuniej dwugodzinna przerwemigdzy przyjeciem obu tych lekow. Jezeli jestes w cigzy lub karmisz dziecko piersia: Leku nie wolno stosowa¢ u kobiet, weiady iw okresie karmienia piersia. W przypadku, gdy stosowanie leu jest ko- nieeznoscia, aleca sie zaprzestaniekarmies nia piersia. Producent: Lek Polska, PL; Lek, SI. (WAM.) ABC-SALBE (preparat zloéony) Lek bez recepty. Opakowanie: 50 g maéci, 1g=50 mg salicy- lanu dietyloaminy, 20 mg nikotynianu ben- zylu, 3 mg noniwamidu, Zastosowanie: Mas¢ dziala przeciwzapal- nie, przeciwbélowo, rozgrzewajaco ipowo- duje przekrwienie skory. Jeststosowana w Teczeniu miejscowych dolegliwosei bélo- wych zwigzanych z chorobami reumatyez- nymi, stluczeniami, skreceniami, naciagnie- ciem Sciegien, krwiakami, rwa kulszowa. Praeciwwekazania: Nadwradliwosé na sklad- niki preparatu. Leku nie nalezy stosowaéna sk6re zapalnie zmieniona, otwarte i sacza- ce rany, blony Sluzowe oraz w przypadku luszezycy i niewydolnosci nerek. U oséb z astma oskrzelowg oraz malych dzieci lek powinien byé stosowany bardzo ostroznie, najlepiej pod kontrola lekarza. Nalezy chronié oczy iblony éluzowe przed dostaniem sie magci. Daialania niepozadane: Moie powodowaé wysypke, Swigd i zaczerwienienie skory. Dawkowanie: W skére nad miejscami bo- Jesnymi weieraé kilka razy dziennie niewiel- ka iloSé masci. ‘Uwagi: Po nalozeniu magci nalezy doklad- nie umyé rece woda zmydiem. W przypad- ‘ku dostania sie masci do oka lub na blony Sluzowe zmyé duza iloseig wody. Jeéeli jestes w cigzy lub karmisz dziecko piersig: U kobiet w ciazy iw okresie karmie- ia piersiq lek moze byé stosowany wylacz- nie na zlecenie lekar Producent: Beiersdorf, DE.(W.M.) ABDOMILON (preparat zloéony) : Lek bez recepty. : 100 ml wyciagu alkoholowe- g0= 14 gkorzeniarzewienia, 30g klaczata- taraku, 1,0 g korzenia goryczki, 1,0 g kory kruszyny, 10 g ligcia melisy, 0,6 g korzenia arcydziggielu, 0,5 g zicla piolunu oraz.Sklad- niki smakowe: 30 mg olejku kminkowego, 20 mg anyZkowego, 20 mg olejku goédziko- ‘wego, 20 mg mentolu, 6 mg olejku cytryno- wego i2mg olejku rumiankowego. ‘astosowanie: Jest towieloskladnikowy pre- paratziolowy ostabym dzialaniurozkureza- Jacym miesnie gladkie przewodu pokarmo- ‘wego iuspokajajgcym. Lek ma ponadto wama- ¢gné laknienie, lagodzi¢ objawy niestrawno- Sci,znosié wadecia, dzialaé przeciwzapalnie ilekko przeezyszczajqco. Preparat mozna stosowaé pomocniczo w kolce jelitowej,nie- strawnosei, wzdeciach, bolach brzucha, bo- lesnych miesigczkach, stanach zapalnych przydatk6w imacicy. Skuteczmosé leku jest vwatpliwa nie zostala udowodniona wrandomizowanych badaniach Klinieznych. Praeciwwekazania: Niedroznoséjelit, czyn- na choroba wrzodowa Zoladka i dwunast- niey, wrzodziejace zapalenie jélita grubego, béle brauchao nieustalonej przyezynie. Nie stosowaé u dzieci do6 ri. Dziatania niepozadane: Wystepuja stosun- koworzadko, najezesciej wymioty, uezucie przelewania w brauchu, dyskomfort w ja- mie brzusznej. Dawkowanie: Dorosli8razy dziennielyzke stolowa (15 ml) przed jedzeniem. ‘Uwagi: llyéka leku = 1,7 galkoholu. Jezeli jestes w ciazy lub karmisz dziecko piersia: Leku nie nalezy stosowaé u kobiet weigiy iw okresic karmienia piersia. Producent: Cesra Arzneimittel, DE.(WM.) ABE - PLYN DO USUWANIA ODCISKOW (preparat zloéony) Lek bez recepty. Opakowanie: 8 g plynu zawierajacego kwas salicylowy i kwas mlekowy do stosowania naskére. ‘Zastosowanie: Plyn stosowany miejscowo dousuwania odcisk6w. Powodujezmiekeze- nie’ zluszezenie zrogowacialegonaskérka. Przeciwwakazania: Uczulenie na kwas sa- licylowy. Nienaledy stosowaé preparatuna sk6reuszkodzona (rany,otareia) oraz.2dro- ‘wa (niezmieniona). Dzialania niepotgdane: Po zastosowaniu preparatu moze wystapié pieezenieizaczer- wienienie sk6ry w miejscu stosowania, cza- sami wysypka. Dawkowanie: Przedzastosowaniem prepa- ratunalezy wymoezyé stope, nastepnie sma- rowaé odciski i miejsca stwardniale. Stoso- waé dwa razy dziennie przez ok.7 dni. Na- lezy zabezpieezyé zdrowa sk6re wokél zmia- ny, JeSli kuracja nie przyniesie efektu, na- lezy poradzié sie lekarza. Jezeli jestes w cigiy lub karmisz dziecko iersig: Lek moina stosowa¢-u kobiet w cia- Zy iw czasie karmienia piersia. Producent: Inco-Veritas, Celia, PL. (LK.-J.) nee ee ABUTOL (Acebutololi hydrochloridum) ABUTOL LONG 400 (Acebutololum) Leknarecepte. Opakowanie: 20 tabl. lub 30 tabl. powleka- nych, 1 tabl. = 200 mg acebutololu; Abutol Long:30 tabl. powlekanych, I tabl. = 400 mg acebutololu. Zastosowanie: Jest to lek beta-adrenoli- tyczny. Mode mieé przez to wiele roznych dzialaf na organizm ezlowieka, wplywa przede wszystkim nauklad krazenia. Dzia- Ja bardziej wybi6rezona seree w porowna-niuz innymi lekami tej grupy (np. propra- nololem). Ma przez to mniej dzialai ni dadanych charakterystyeznych dla lek6 beta-adrenolityeanych, w tym takie wmniej saym stopniu zaburza ezynnosé serca. 21 dujezastosowanie w leczeniu choroby ni dokrwiennej serea, nadcignienia tetnieze- g0,a take w niektorych zaburzeniach ryt- muserea, Praeciwwskazania: Nie naleZy przyjmowaé acebutololu w nadwraéliwosei na lek jinne leki beta-adrenolityezne (np. propranolol, nadolol, oksprenolol, pindolol), w astmie, przy wystepowaniu chromania przestan- kowego (bélu koriczyn dolnych, uniemod! wiajgcego chodzenie bez odpoczynku, na skutek miazdzycy zarostowej tetnic kof- czyn dolnych), w nadmiernie wolnej ezyn- nosei serea i blokach serea. Ryzyko powi- lan wiage sig ze stosowaniem leku w eu- krzycy, gdyz.maskuje objawy niedocukrze- nia. Poinformyj lekarza, jeslistwierdzonou ciebie chorobe tarczyey lub uposledzenie ezynnosei nerek. Dzialania niepozadane: Zawroty glowy, oslabienie, zaburzenia snu, nerwowose, nudnosei izaburzenia poteneji. Rzadziej, w pordwnaniu z innymilekami tej grupy, po- ‘woduje zaburzenia gospodarki tluszezowej organizmu, zaburzenia gospodarki weglo- wodanowoj u chorych na cukrayee, objaw zigbnigcia kofezyn gornych i dolnych. Po- wainiejsze powiklania to wolne bieie ser- ca (wystepuje rzadko), zaburzenia orien- tacji, omamy, depresja, obrzeki wokél ko- stek, béle stawowe, goraezka, bél gardla i wysypki sk6rne. Piinego kontaktu z leka- rzem wymagaja: pokrzywka ze Swigdem, swisty, trudnosei w oddychaniu oraz niere- gularne bicie serea i bél w klatce piersio- wei. Dawkowanie: Wedlug wskazaf lekarza; praymowa¢ lacznie z pokarmem. ‘Uwagi: Nie wolno nagle zaprestaé lecze- zaréwno w nadcisnieniu, jak iw choro- bie niedokrwiennej serca, gdyz moze to spo- wodowaé zaostrzenie objawow choroby. Uniiektérych os6b Ick moze uposledzaézdol- nos prowadzenia pojazdow iobstugiwania urzgdzeh mechanieznych. Poinformuj leka- za stosowaniu leku przed zabiegiem ope- racyjnym. JeSlistosujesziinne leki: Preparat nasila dzia Janie lekow przeciweukrzycowych, amio- daronu, disopyramidu, chinidyny, werapa- milu, diltiazemu, niektérych lekw neuro- Jeptyeznych, np. chlorpromazyny, chlorpro- tiksenu, Skitecznos¢ dzialania zmniejsza- Ja: ibuprofen, indometacyna, piroksykam, naproksen. Lek nie powinien byé stosowa- ny, jesli odstawiana jest klonidyna —Iek ob- nizajgcy cinienie krwi, ani z inhibitorami ‘monoaminooksydazy, gdya moi to spowo- dowaé duzy warost cisnienia krwi. Jeieli jestes w ciaty lub karmisz.dziecko piersig: Lek moina stosowaéukobiet weig- y. Nienalezy go podawaé w okresie karmie- nia piersia, poniewad w duzych ilosciach wy- dziela sie zmlekiem. Producent: Schwarz Pharma, PL. (LK-R.) ACARD (Acidum acetylsalicylicum) Lekbez recepty. Opakowanie: 60 tabl. powlekanych, 1 tabl. =75 mg kwasu acetylosalicylowvego. Zastosowanie: Kwas acetylosalicylowy po- dawany w dawkach zawartych w prepara- cie dziala przeciwplytkowo, zapobiega za- torom, udarom niedokrwiennym mézgu i powt6rnemu zawalowi serca. Lek jest sto- sowany w chorobie niedokrwiennej serea, ‘wzapobieganiu powiklaniom po zawaleser- ce, zapobieganiu zatorom i zakrzepom na- czyniowym. : Dawkowanie: 1 tabl. raz dziénnie ostalej po- ze. Tabletke nalezy prayjmowa¢ po posil- ku, popijaé duza iloseig wody. ‘Uwagi: Specjalna postaé tabletkizapewnia uwalnianie leku dopiero w jelicie cienkim, co ma chronié przed dzialaniem draénia- eymnablonesluzowa Zoladka. Ze wrgledu na niewielkg zawartoS¢ kwasu acetylosali- cylowego dzialania niepozadane wystepu- jabardzo rzadko, niemal wylacznie u os6b znadwraéliwosciq na Iek lub po przedaw- kowaniu. Opis: Patrz Aspirin. Producent: Polfa Warszawa, PL. (WM.) Lek bez recepty. Opakowanie: 15 ml, 20 ml lub 30 ml 0.05% aerozolu do nosa z oksymetazoling. Zastosowanie: Jest to lek kurezacy naczy- niakewionosne, Aerozol jest przeznaczony do stosowania wylacznie miejseowo na blo- ne Sluzowa nosa, gdzie stosunkowo dlugo- trwale kurezy naczynia, zmniejsza objawy niezytu blony Sluzowej nosa, czyli kataru: wyciek i uezucie zablokowanego nosa. Lek ie objawowo, nie likwidujac przyezyny nie7ytublony sluzowej nosa. Jest, stosowany w krétkotrwalym leczeniu nic- dytu blony Sluzowej w chorobach alergicz- nych jzakaénych orazma znaczenie pomoc- na lek ina inne leki stosowane w przeszlosei w le- 1u blony Sluzowej nosa oraz ja~ im katem przesqczania. Leku nie nalezy stosowaé u dzieci do 6 r2. Poin- formuj lekarza, jesli stwierdzono u ciebie nadcignienie tetnicze, chorobe serca, krzyce, nadezynnost tarezycy, zaburzenia woddawaniumoczu. Nienalezy jednoezes- nie stosowa¢ inhibitoréw monoaminooksy- dazy (Klorgyliny, izokarboksazydu, nialami- du, pargyliny,fenelzyny itranyleyprominy). Dzialania niepotadane: Lek moze powodo- ichanie oraz uczucie pieczenia, ktucia lub suchosei w jamie nosowej. Pilnego kon- taktuzlekarzem wymaga wystapienie nie- regularnego lub szybkiegobicia serca, trud- nosei w oddawaniumoczu, drgawek lub oma- mow. Stosowanieleku u dzieci mozedopro- wadzié do cigzkiego zatrucia z wystepowa- niem drgawek. Dawkowanie: Dorosii i dzieci powyzej 2 ri: 2-8 dawki aerozolu co 12 h do kazdego przewodu nosowego, dzieci7-12 r2.:1daw- ka aerozolu co 12h do kazdego przewo- du nosowego. Po oezyszezeniunosa naleiy rozpyli¢ lek do kazdego nozdrza, odezekaé 3-5 min, ponownie czy! alnie powtérzyé te ezynnosei, Koneowke pojemnika nalezy umyé ciepla woda i wy- trzeé. Uwagi: Lekunienalezy stosowaé dlugotrwa- le (ponad 3-5 dni), gdyé moze to spowodo- wa przy probie odstawienia silny nawrot kataru. Diugotrwale stosowanie moze tak- ze prowadzié do uszkodzenia niedokrwio- nej blony sluzowej nosa. Z opakowania nie powinny korzystaé inne osoby. Jeteli jestes w ciazy lub karmisz dziecko piersig: Nie jest ustalone ryzyko stosowa- nialekuukobiet w ciazyiwokresie karmie- nia, Producent: US Pharmacia, US. (LK-R.) sip ceremamereceermmemmenrmmnen et ACC, ACC 100, ACC 20 ACC 600 - (Acetyleysteinum) Lek na recepte. ‘Opakowanie: 30 g lub 60 g granulatudo przy- gotowania odpowiednio 75 ml i 150 ml za- wiesiny, 5 ml (lyzeczka do herbaty) = 100mg acetylocysteiny; 20, 50 lub 100 tabl. musu- Jaeych, Itabl. = 100 mg, 200 mg lub 600 mg acetylocysteiny, 20 kaps. ub 50 kaps,, 1kaps. = 200 mg acetylocysteiny. Zastosowanie: Jest to lek mukolityezny, kt6- ry przez.zmiane skladu wydzieliny zmniej- szajej lepkos¢ i ulatwia odkrztuszanie. Jest. stosowany w chorobach drig oddechowych zzaleganiem geste] wydzicliny, rownie w mukowiscydozie. Lek (posta dozylna) jest poza tym skuteczny wzapobieganiu uszko- dzeniom watroby po przedawkowaniu pa- racetamolu. Praeciwwskazania: Nadwrailiwosé nalek. Poinformajlekarza, jesli stwierdzonou cie~ bieastme lub przewleklezapalenie oskrze- li, gdyz lek moze powodowa¢ nasilenie ob- jawow choroby. Daialania niepozadane: Lek moze powodo- waé nieprzyjemny smak w ustach, podrai- nienie blony shuzowej nosa igardla i spora- dycznie nudnosei, wymioty i dusznosé. ‘Dawkowanie: Wediug wskazaf lekarza. Po zastosowaniu, aby unikngé nieprzyjemne- gosmaku, nalezy plukaé gardlo. ‘Uwagi: W leczeniu chorob zakaénych drog oddechowych, ktérym towarzyszy kaszel, korzystne jest przyjmowanie zwiekszonej ilosci plynéw.Jebli stosujesz:inne leki: Wicle antybioty- kow,np.ampicylina, dikloksacylina, erytro- mycyna,cefsulodyna, dziala mnie skutecz- nie w polgezeniu z acetylocysteing. Jeieli jestes w cigity lub karmisz dziecko piersia: Nie jest ustalone ryzyko stosowa- nia lekuukobiet w ciazy iwokresie karmie- nia Producent: Hexal, DE. (LK-R.) ACCOLATE (Cafirlukastum) Lekna rei Opakowanie 2 28 tabl. lub 56 tabl. powleka- nych, Itabl. =10 mglub 20 mg zafirlukastu. ‘Zastosowanie: Lek blokujacy receptory leu- kotrienowe (leukotrieny to substancje po- wodujace stan zapalny iskurez oskrzeli) sto- sowany w profilaktyce i dugotrwalym le- ezeniuastmy. Nie sluzy do przerywaniana- padu dusznosei w tej chorobie. Jest ted sku- tecany w atopowym zapaleniu skéry, edyz ogranicza alergicany odezyn zapalny. Przeciwwskazania: NadwraZliwoéé na pre- parat jinne leki blokujace receptory leuko- trienowe, np. montelukast. Poinformaj le- karza, jesli stwierdzono u ciebie choroby ‘watroby lub jesi stosujeszleki wymienione wezesci ,Jeslistosujesz inne leki". Dzialania niepotadane: Jest to lek rzadko powodujacy objawy niepozadane, do kté: rych naleza béle glowy, sennos¢, nudno: pobolewania brzucha, utrata apetytu, bie- gunki, Najpowatniejszym, bardzo rzadkim (nie) niz 0,1% os6b stosujacych lek) dzia- lanier niepozadanym jest wystapienie zes- polu Churga-Straussa (obserwowano po 3 dniach terapii, aletakze po 4 miesigcach). Dochodzi wowezas do nasilenia objawow astmy, podwyzsza sig temperatura ciala, wystepuja wybroczyny skorne o réanym charakterze, béle migéni, powiklania kar- diologiczne i neurologiczne, w badaniach krwi stwierdza sig charakterystycane nie- prawidlowosci, glownie eozynofilig. Obja- ‘wy ustepuia po odstawieniu leku i zastoso- ‘waniu odpowiedniego postepowania. W ra- zie wystapienia wyZej opisanych nieprawi- dlowosci lub zazbleenia sk6ry i bialkowek oczu naledy niezwlocznie zglosié sig do le- karza. Pilnego kontaktu lekarzem wyma- gaja rowniez objawy mogace swiadezyé 0 nadwrazliwoéci na preparat: uczucie cie- faruwlatce piersiowewolna, sey lub nieregularna ezynnosé serca, dretwienie konezyn gérnych lub dolnych, wysypkiskor- ne, Swigd sk6ry, obrzeki twarzy i gardla, trudnosci w oddychaniu. Dawkowanie: Wedlug zalecef lekarza. Lek nalezy przyjmowaé na godzing przed posil- kiem lub 2 h po nim, gdy pokarm prawie o polowe zmniejsza wehlanianie zafirluka- stu z przewodu pokarmowego. Uwagi: Leczenie astmy nalezy kontynuo- waé nawet w okresie, kiedy nie wystepuja jel objawy. Jebli stosujesz.inne lela: Niebezpiecznajest interakcjaacenokumarolem, gdy?zafirlu- kast zwieksza dzialanie tego leku przeciw- zakrzepowego, co powoduje zagrozenie Jerwawieniami, Kwas acetylosalicylowy (np. Aspirin) 2wieksza ryzyko dzialah niepoza- danych pozastosowaniu zafirlukastu, nato- miast erytromycyna iteofilina zmniejszaja, jegoskuiecznosé. Poinformyjtakie lekarza, jeSlistosujesz.leki pracciwlekowe ezy prze- ciwdepresyjne lub leezyszsiez, powodu za- palenia stawéw, cukrzycy, chordb ukladu krazenia, hipercholesterolemii,zakazeti, pa- daczki, choroby wrzodowej ezy zakazenia HIV. Jeéeli jesteé w cigiy lub karmisz dziecko piersig: Nie wykazano jak dotad szkodliwe- gowplywu leku na pléd iprzebieg cigzy. Le- kunie nalezy stosowaé w okresie karmic- nia piersia. Producent: AstraZeneca, UK. (LK-R.) ACCUPRO (Quinapriti) Lek na recepte. Opakowanie: 30 tabl., 50 tabl. lub 100 tabl., I tabl. = 5 mg, 10 mg lub 20 mg chinaprilu. ‘Zastosowanie: Lek nalezy do tzw. inhibito- row konwertazy angiotensyny, ezyli grupy zwiazkow hamujacychaktywnos¢ enzymu przeksztalcajacego angiotensyne Fw ak- tywnie dzialajaca w organizmie angioten- syne II, substancje o udowodnionym nie- korzystnym dzialaniuw niektorych choro- bach ukladu sercowo-naczyniowego i ne- rek. Angiotensyna II jest to substangja. sil- nie zwezajaca naczynia krwionosne oraz aktywrujgea ezese wepelenulnguklad ner. wowego, wplywajgea na wydzielanie hor- monéw: wazopresyny i aldosteronu, pobu- dzajqea przerost biony migSniowej naczyh ewionosnych i migsnia sereowego, prowa- dzqca dozmian strukturalnych i uszkodze- nia klebuszk6w nerkowych. Inhibitory kon- wert verzaja naczymia krwionosne ihamuja niekorzystny przerost migsnia ser- cowego, przywracaja prawidlowa budowe naczyf oraz. hamuja proces uszkodzenia nerek. Lek jest stosowany w leezeniu nadcisnienia tetniezego i niewydolnosci serea. Wykaza- nokorzyScize stosowania inhibitoréwkon- wertazy angiotensyny w cela zmniejszenia rozwoju powiklafi w pozawalowym uszko- dzeniu mieSnia sercowego oraz w nefropa- tii(uszkodzeniu nerek) w przebiegueukrzy- cyizinnych powod6w. Chinapril dziala po przeksztalceniu w wa- trobie w czynny zwiazek - chinalaprilat. Charakteryzuje sie dlugim dzialaniem - mo- ie by¢ stosowany raz dziennie. Dawkowanie: Scisle wedlug wskazafileka- 12a; pr7yjmowaéna 1h przed posilkiem lub 2h po posilku. Opis: Patrz Captopril Producent; Gédecke, DE. (LK.-R.) ACCUZIDE = (preparat zlotony) Lek na recepte. Opakowanie: 30 tabl., 1 tabl. =10 mg chinaprilu il2,5 mg hydrochlorotiazydu lub 20 mg chinaprilu i 12,5 mg hydrochlo- rotiazydu. Zastosowanie: Jest to preparat zlozony za- wierajgcy chinapril, nalezqey do grupy in- hibitor6w konwertazy angiotensyny itiazy. dowy lek moczopedny hydrochlorotiazyd, przeznaczony do leczenia nadeignienia tet- niezego i przewleklej niewydolnosci serea. acane stosowanie wyinienionych lekow po- prawia kontrole cignienia krwi, a chinapril czgSeciowo zapobiega dzialaniom niepoda- danym hydrochlorotiazydu, zwlaszeza tym awigzanymznadmiernautrata potasuzor- ganizmu. Prreciwwskazania: Nadwradiiwosé na inhi- bitory konwertazy angiotensyny: kaptopril, benazepril, chinapril, cilazapril, enalapril, fosinopri lizinopril, moeksipril, perindopril, ramipril i trandolapril oraz leki tiazydopo- dobne (chlortalidon, Klopamia), a takze fu- rosemid, sulfonamidy i acetazolamid. Leku nie nalezy takze stosowaé w zwezeniu obu tetnic nerkowych lub tetnicy jedynej nerki, niewydolnosci nerek, wkardiomiopatii prze- rostowej oraz jezeli wystepuje zwetenie za- stawki mitralne] i aortalne}, Ryzyko wysta- pienia dzialah niepozadanych jest. wigksze uuos6bw podeszlym wiekui chorych odwod- nionych,z.chorobami autoimmunologiczny- milub w ezasie leezenia immunosupresy}- nego, u os6b z.cukrzyca, dng moczanowa, zaburzeniami lipidowymi, toczniem uklado- ym. Poinformuj lckarza, eslistwierdzono uciebiezaburzeniaezynnoscinerek lub cho- robe watroby. Nienalezy bez porozumienia zlekarzem przyjmowa¢ jednoczesnie pre- paratéw potasu, amilorida, triamterenu, spi- ronolaktonu, solilitu, kortykosteroid6w, gli kozyd6w nasercowych (np. digoksyny) i le- kow praeciwzakrzepowych. Dzialania niepozadane: Jest to lek stosun- kowo bezpieczny. Najezestszym dzialaniem niepozadanym jest suchy kaszel, lagodzo- ny przez preparaty acetylocysteiny, ktory ustepuje po odstawieniu leku i ezesto nie powraca przy ponownym jegopodaniu. Cze- sto wystepuja takZe zmniejszenie laknie~ nia i dolegliwoSei ze strony przewodu po- karmowego oraz zmniejszenie odezuwania smaku. Na poczatku leezenia moze dojsé do nadmiernego obniienia cignienia ze sklonnoscig dozaslabnigé, dlatego zaleca- nejest rozpoezynanie od malych dawek le- ku (na dzialanie to narazone sq przede wszystkim osoby odwodnione). Rzadko ob- serwuje sie wysypkisk6rne, nadwradliwose na promieniowanie sloneezne, béleizawro- tyglowy, zaslabnigcia, zmeczenie, zmniej- szenie potencji, b6lw klatce piersiowe}, bol staw6w,gorgezkez dreszezami, zwigksze-nienie moczu. Do powaznyeh dzialan, kt6- re wymagaja pilnego kontaktuzlekarzem, naleza: obrzeki twarzy, warg, rk i stp, chrypka, trudnosei w polykaniv ioddycha- niu, pokraywka i iporezywy Swiad, samo- istne krwawienia isiniakina skérze, bol gar- dla, goraczka, silny bél braucha, 26lte za- barwienie skory i oezu. Zgloszenie do leka- raajest takée koniecane, jesli wystapia ob- jawynadmiernego nagromadzenia potasu ‘worganizmie:nieregulamne bicie serca, sla- bos¢kofiezyn dolnych, dretwienierak istop oraz nerwowos¢ lub przeciwnie objawy wy- nikajace ze zmniejszenia stezenia potasu ‘worganizmie: uczucie suchosei w jamie ust- ne}, zwi¢kszone pragnicnie, zmiany nastro- ju,uezucie nieregularnego bicia serca, skur- czemigsniowe, duie oslabienie, nudnoseii wymioty. Dawkowanie: Scisle wedlug wskazaf leka- za; prayjmowaG na |hprzed posilkiem lub 2hpoposilku. Poniewaé lek powodujezwie- ksvenie ezestosci oddawania moezu, nie po- winien byé stosowany przed snem. Uwagi: Nie nalezy przerywaé terapii nad- cisnienia tetniezego mimo dobrego samo- poczucia, gdyz moze to spowodowaé prze- Jomnadeignieniowy nawet zagrazajacy Zy- ‘iu -wysokie wartosci cignienia zazwyezaj nie powodujg objaw6w, ale prowadza do po- wainych i nieodwracalnych uszkodzen na- rzadowych. Nalezy poinformowaé lekarza oprzyimowaniu leku przed planowana ope- racja, hemodializa lub hemofiltracja. W eza- sie leezenia nalezy unikaé przebywania na sloficu, Traebazachowaé ostroznosé w eza- sie prowadzenia samochodu i obslugi urza- dzeh mechanieznych podezas stosowania leku, glownie ze wzgledu na wystepujaca tendencje do zawrotéw glowy. Jedli stosujesz. inne leki: SkutecznoS¢ leku w obniéaniu cignienia krwi zmniejszaja le- ki przeciwzapalne, np. kwas acetylosalicy- lowy, ibuprofen, indometacyna, naproksen, oraz Ieki zobojetniajace kwas solny stoso- ‘wane w chorobie wrzodowe}. Obnizeniccis- nienia jest wigksze pray laezeniu prepara- tuzinnymilekamistosowanymi wleczeniu nadcisnienia tetniczego. Jeieli jestes w cigzy lub karmisz driecko piersia: Nie nalezy stosowaé leku u kobiet w cigzy iw okresie karmienia. Producent: Parke-Davis, DE.(LK--R.) ACEBUTOLOL (Acebutololum) Leknarecepte. 10 tabl. powlekanych, | tabl. =200 mg acebutololu. Opis: Patrz. Abutol. Producent: Sanofi-Synthélabo, PL. (LK. ACECOR (Acebutololi hydrochloridum) Lek na recepte. Opakowanie: 20 tabl. powlekanych, 1 tabl. =200 mg acebutololu;30 tabl. powlekanych, Itabl. = 400 mg acebutololu. Opis: Patra, Abutol. Producent: SPA Societa Prodotti Antibiotii, IRGK-R.) ACENOCOUMAROL (Acenocoumarolum) Lek na recepte. Opakowanie: 60 tabl., 1 tabl. = 4 mg aceno- kumarolu. Zastosowanie: Lek ma dzialanie praeciw- zakrzepowe. Acenokumarol dziala przeciw- nie do witaminy K i powoduje zahamowa- nie wytwarzania caynnik6w krzepnigcia krwi, Jest stosowany w zapobieganiu cho- robom zatorowo-zakrzepowym naczyh krwionoSnych, w zapaleniu zakezepowym, yl glebokich, powiklaniach zatorowych mi- gotania przedsionk6w, wadzie zastawki mi- ‘ralnej, po operacjach naczyniowych, wszeze- pieniu proteznaczyh krwionosnych isztucz- nych zastawek serca oraz w leczeniu prae- ciwzakrzepowyin po zawale serea. Przeciwwakazania: Skazy krwotoczne,cho- roba wrzodowa Zoladka i dwunastniey, ura- zy czaszki lub zabiegi chirurgiczne we) ob- rebie, niestabilna cukrzyea, cigzkienadeis- nienie tetnicze, bakteryjne zapalenie wsier- dzia, kewiomocz, choroby nerek i watroby przebiegajacez niewydolnoscia tych narzq- dow oraz podeszly wiek. Dzialania niepodadane: Podezas stosowa- nia Ieku moga wystapié nudnoéci, wymio- ty, gorzki smak w jamie ustnej, biegunka, uczuleniowe zmiany skérne (wysypka i za- czerwienienic sk6ry), wypadanie wloséw. Acenokumarol moze powodowaé krwawie- nia znosa i dziqse} oraz podbarwienie mo- caukrwig. W przypadku przedawkowania istnieje niebezpieczenstwo krwotokuz na- rzadéw wewnetranych. Dawkowanie: Scisle wedlug wskazah leka- rea, Tabletkinaledy przyjmowaé co najmnie} Th przed posilkiem, nie rozgryzaé, popij niewielka iloseia wody lub inne- goplynu. ‘Uwagi: Chorzy leezeni dlugotrwale powin- ni, dla wlasnego bezpieczenistwa, nosié prey sobie ksigzeczke leezenia przeciwzakrze- powego. Jeklistosujeszinneleki: Wiele lekow nasila lub oslabia dzialanic acenokumarolu, pro- wadzac do zmian krzepliwosci krwi. Wniektérych przypadkachmoie to byé po- wodem nieskutecznosci leezenia przeciw- zakrzepowego lub prowadzié do powikla w postaci krwawies. Przy rozpoczeciu le- czenia nalezy poinformowaé lekarza 0 wszystkich lekach, ktore sie przyimuje,a bez Jogo wiedzy izgody nie wolno siegaé pozad- ne inne preparaty. Szczegélne znaczenie ‘maja tu preparaty o dzialaniu przeciwplyt- kowym, ktére rowniez powoduja utrudnie- nie krzepnigcia krwi. Jedi jestes w ciniyy hub karmiszdziecko pier- sig. Leku bezwzglednie nie wolno stosowaé ukobiet w ciazy iw okresie karmienia, Producent: Polfa Pabianice, PL.(WM.) ACENOL (Paracetamotum) Lek bez recepty Opakowanie: 6 (2bl.lub 20tabl, mg paracetamolu. ‘Zastosowanie: Lek ma dzialanie przveiwbo- lowe i przeciwgoraczkowe. Usmierza subiek- tywne objawy zakazenia wirusowego (bile glowy, miegni, og6Ine rozhicie, oslabienie). Jest ezesto stosowany w przezigbieniu, jako lek przeciwgoraczkowy oraz przeciwb6lo- wy whélach réznego pochodzenia (béle glo- wy, zebdw, migéni, staw6w, nerwobsle, bole nowotworowe i inne). WHO zaleca go jako jeden z podstawowych lekéw w walce z b6- lem przewleklym wystepujacym w choro- bienowotworowe}. Paracetamol jest lekiem przeciwgoraczkowym i przeciwbolowym seczegblnie zalecanym do stosowania u dzie- ciiniemowlat, jednak nie w tej posta Przeciwwskazania: Uczulenie na lek, cigz- kie upostedzenie czynnosci nerek lub wa- troby, nadeignienie duzego stopnia, niedo- krwistosé. U chorych z astma aspirynowg paracetamol moe powodowaénapady dus7- nosei - podezas stosowania leku wskazana jest szczegolna ostroinosé. Lek w postaci tabletek nic jest zalecany w leezeniu niemo- wlat idzieei ponitej ri. gdyi:dawki stoso- wane w tych praypadkach sq zzasady mniej- sze niz zawarte w preparacie. Dzialania niepozadane: Stosunkowo rzad- kie, gdyé preparat jest dobrzeznoszony. mo to moga wystapié nudnosci, wymioty, zaburzenia trawienia, skérnereakejeuczu- leniowe (pokrzywka, wysypka). Stosowany wduiych dawkach moée uposledzié ezyn- nosé watroby, zwlaszcza uosbb przewlekle naduzywajacych napojéw alkoholowych, oraznerek, wywola¢ Z6ltaczkei wyjatkowo zaburzenia czynnosei ukladu nerwowego. Dawkowanie: Dzieci o masie ciala powyzej 20kg doradnie (przeciwbélowo lub przeciw- goraczkowo) I tabl. W razic dluze} trwaja- cych dolegiiwosei dawka mote byé powta- rzana co 6h. U dzieci, wzaleinosci od wie- ku, maksymalniedo 4-6 tabl. Doroslidorad- nie w razie bélu 2tabl. W przypadku diuzej utrzymujacych sie dolegliwosci (przeciw- bélowo i przeciwgoraezkowo) 2tabl.co6h, jednak nie wigcej niz 8 tabl. na dobe. ‘Uwagi: Lek nalezy przyjmowaé doustnie, Popijajae duza iloscia wody. W bélach prze- wleklych dawkowanie leku powinien usta- liglekarz. Nie przekraczaé zaleconego daw- kowania, JeSli odjawy choroby utrzymuja sie ponad 3 dni u dziecii7 dni u os6b doro- siych, nalezy sie skontaktowa¢ z lekarzem. Paracetamol stosowany dlugotrwale w du- Zych dawkach moze powodowaé zatrucie ‘objawiajace sie: apatia, zlym samopoczu- tabl.=300ciem, uczuciem pelnosei w nadbrzuszu, 26l- tym zabarwieniem skory ibialkéwekoczu. W praypadku wystapienia wymienionyeh dolegliwosci nalezy przerwa¢ leezenieinic- zwloeznie skontaktowaé sie lekarzem. ‘Jedi stosujeszinneleki: Paracetamol wzma- ga dzialanie doustnych lekow praeci krzepowych i moze powodowaé przediuzo- nekrwawienie. Stosowany zlekamizerupy inhibitoréw monoaminooksydazy moie wy- wolaéstany pobudzenia i wysokagoraczke. Jezeli jestes w cigzy lub karmisz dziecko piersia: Paracetamol nie jest szkodliwy wokresie ciazy ikarmienia piersig, jednak, Jezeliniema bezwzglednej koniecznosei,za- leca sig unikanie jego stosowania w 3 pier- wszych miesiacach cigzy. Producent: Galena, PL. (WM.) ACENOL CUM COFFEINO (preparat ziozony) Lek na recepte. Opakowanie: 20 tabl., | tabl. =250 mgpara- cetamolui80 mg kofeinobenzoesanusodu, Zastosowanie: W preparacie wykorzysta- no przeciwbblowe i przeciwgoraczkowe Janie paracetamolu oraz korzystny wplyw kofeiny na poprawe samopoczucia. Lek usmierza subiektywne objawy zakafenia wirusowego (béle glowy, migéni, ogélneroz- bicie, ostabienie). Jest stosowany jako lek praeciwbélowy w bélach roznego pochodze- nia (béle glowy, zebow, mieSni, stawov, ner- wobile, béle nowotworowe i inne). Przeciwwskazania: Uczulenie na lek, cigz kie uposledzenie ezynnosci nerek lub wa- troby, nadeignienie duzego stopnia, niedo- kkrwistos6. Lek nie powinien byé stosowany udzieci. Uchorychzastma aspirynowa pa- racetamol moze powodowaé napady dusz- noéei ~ podezas stosowania leku wskazana jest szezeg6lna ostroznosé. Ze wagledu na zawartos¢ kofeiny preparat nie powinien by stosowany przez osoby znadcignieniem, choroba wieficowa, zaburzeniami rytmu serca, ezynng choroba wrzodows Zoladka Jub dwunastniey oraz przez osoby w wieku podeszlym. Drialania niepodadane: Podezas stosowania Jeku moga wystapié nudnosei, wymioty, za- burzenia trawienia, skorne reakeje uezule- niowe (pokrzywka, wysypka). Paracetamol podawany w duych dawkach moze uposle- dzié ezynnosé watroby, zwiaszeza uos6b prze- wlekle naduzywajacych alkoholu, oraz. ne- rek, wywolaéZltaczkeiwyjatkowo zaburze- nia ukladunerwowego. Kofeina moze powo- dowa¢niepokéj, utrudnienie zasypiania,draz- liwosé, przyspieszenie czynnosei serca, ko- latanie serea. Stosowana w wiekszych daw- kach mode prowokowaé wystapienie bolow wieficowych oraz zaostrzaé chorobe wrzo- dowa Zoladka lub dwunastnicy, Dawkowanie: Scisle wedlug wskazarileka- za. Tabletkinalezy popija¢ duza iloScia wo- dy. Nieprzekraczaé zaleconego dawkowania. ‘Uwagi: Paracetamol stosowany dlugotrwa- lew duzych dawkach maze powodowaé za- trucie charakteryzujqce sig: apatia, zlym samopoczuciem, uezuciem pelnosej w nad- brzuszu, 26ltym zabarwieniem skéry ibial- k6wek oczu. W praypadku wystapienia wy- mienionych dolegliwosei nalezy przerwaé leczenie i niezwlocznie skontaktowaé sie z Tekarzem. Jeéli stosujesz inne leki: Lek wzmaga dzia- lanie doustnych lekéw przeciwzakrzepo- vwych imoze powodowaé przediuzone krwa. wienie. Stosowany z lekamiz grupy inhibi- toréw monoaminooksydazy moze wywolaé stany pobudzenia i wysoka goraczke. Jeaeli jestes w ciazy lub karmisz dziecko piersia: Preparat nie jest szkodliwy u kobiet ww cigzy i w okresie karmienia piersia, jed- nak, jezeli nie ma bezwzglednej konieczno- Sci, zaleca sig unikanie jego stosowania w3 pierwszych miesigcach ciazy. Producent: Galena, PL. (WM) earns neater ACENOL FORTE Paracetamolum) Lek bez recepty. Opakowanie: 20 tabl.,1 tabl. = 500 mg paracetamolu. Dawkowanie: Dorosli doraénie w razie bo- lu 1-2 tabl. Lek nalezy przyjimowaé doust- nie, popijajac duza iloscia wody. W przypad- ku dluzej utrzymujgeych sie dolegi- wosci (przeciwbélowo i przeciwgoraczko- wo) 1 tabl. 3-4 razy dziennie. Maksymalnie 6 tabl. na dobe. Uwagt: Lek w postacitabletek nie jest 2a- lecany wleczeniu niemowlat imalych dzie- ci, gdyz dawki stosowane w tych przypad- kachsqz paracie. Opis: Patrz Acenol Producent: Galena, PL. (WM) Lek bez recepty. Opakowanie: 7 tabl. powlekanych, | tabl. =10 mg cetirizyny. Opis: Patrz Allertec. Producent: ratiopharm, DE.(LK-R.) ACERIN - Lek bez recepty. Opakowanie: 8 g plynu, 1g = 195 mg kwasu salicylowego i 98 mg kwasu mlekowego. Zastosowanie: Plyn o dzialaniu rozmiek- ezajacym i zluszezajaeym nadmiernie 2ro- gowacialy nask6rek, stosowany wodeiskach, Przeciwwskazania: Uczulenie na kwas sa- licylowy, zapalne zmiany sk6ry. Nie stoso- wat u dzieci Deialania niepotadane: Pray prawidlowym stosowaniu preparatu dzialanianiepozada- ne prawie nie wystepuja. Czasamimoga wy- stapi¢ objawy podradnienia, jak: zaczerwie- nienie, obrzmienie, wysypka, Swiad, boli pie- ezenie, wysuszenie skéry w miejscu stoso- wania. Jesli plyn wehlonie siez powierzchni skéry, mote dojsé do nudnosei, wymiotow, zmiansk6mych w postaci rumienia lub po- krzywki, napadu dusznosci, niepokoju, u dzieci do drgawek. Przy zatruciu kwasem salicylowym pojawia sig dusenosé, szybkie bicie sera, bladosé, sine zaharwienie sk6- ry, 26Itaczka, omdlenie. Dawkowanie: Po wymoczeniu stopy przy- egaéodcisk punktowo za pomoca nasaczo- nego pedzelka lub koreczka. Nie stosowaé na zdrowa sk6re. Jezeli jestes w cigzy lub karmisz dziecko piersig: Unikaé stosowania preparatu uko- biet w ciazy iw okresiekarmienia piersia, Producent:Scan-Anida, PL. (K.-J.) ACESAN Acidum acetylsaticylicum) Lek bez recepty. Opakowanie: 60 tabl.,1tabl. =30 mg,50mg lub 75 mg kwasu acetylosalicylowego. Zastosowanie: Kwas acetylosalicylowy po- dawany w dawkach zawartych w prepara- cie dziala praeciwplytkowo, zapobiega za- torom, udarom niedokrwiennym izawato- wiserca. Lek stosowany jest w chorobienie- dokrwiennej serea, w zapobieganiu powi- Klaniom po zawale serea, zapobieganiu za- torom izakrzepom naczyniowym. ‘Dawkowanie: | tabl.raz dziennie o stalej po- rze, Tabletke nalezy przyjmowaé po posil- ku, popijaé duza ilogeig wody. ‘Uwagi: Ze wegleduna niewielka zawartosé kewasuacetylosalicylowego dzialania niepo- Zadane wystepuja wyjatkowo rzadko, nie- mal wylacznie po predawkowaniu. Opis: Patrz Aspirin. Producent: Sun Farm, PL. (WM.) ACESPARGIN ia Lek bez recepty. Opakowanie: 30 tabl,,1 tabl. = 250mg kwa- suacetyloasparaginowego. ‘Zastosowanie: Lek jest stosowany w sta- nach przemeczenia, rekonwalescengji, w zaburzenisch snu ikoncentracji. Ma wply- ‘waé stymulujqco na ezynnosé mézgu, po- prawiaé samopoczucie ilagodzié zaburze- niasnu. Przeciwwskazania: Nie nalezy stosowa¢ le- kuw niewydolnogcinerek. Drialania niepodadane: Czasami moze wy- stapi¢ biegunka i nudnosci, szezeg6lnie Slilek podawany jest przed posilkiem. Dawisowanie: Lek podaje sie w 2.dawkach weciggu doby po posilkach. Dorosli2-6 tabl. na dobe, dzieci 1-2 tabl, na dobe. Leezenie prowadzi sie 4-6 tygodni. Producent: Filofarm, PL (EK-J)ACIDUI E-AMINOCAPRONICUM (Acidum E-aminocapronicum) Leknarecepte. : 100 g granulatu = 50g kwasu E-aminokapronowego; 100 g proszku = 100 gkwasu E-aminokapronowego; 100 ml sy- ropu, 5 ml= 1g kwasuE-aminokapronowego. ‘Zastosowanie: ek hamujeresorpeje skrze- pliny powstajacej w miejscu krwawienia hib rany. Stosowany jest w krwawieniach po- porodowych z drég rodnych, profilaktyez~ nie leczniczo w krwawieniach po zabiegach laryngologieznych, ginekologicznych, poro- nieniach, nadmiernych krwawieniach mie- sigezkowych, krwawieniach w chorobach nowotworowych, krwawieniach pousunie- ciuzeba u chorych na hemofilig. Praeciwwskazania: Uczulenie na lek. Za- krzepica naczyf tetniczych ub Zylnych, cho- roba zakrzepowa Zyl glebokich, niewydol- nosé watroby lub nerek, krwiomocz. Dzialania niepozadane: Lek moze powodo- waé nudnosci, wymioty, biegunki, béleiza- wroty glowy, nickiedy omdlenia spowodo- wane naglym spadkiem cignienia tetniczego. Dawkowanie: Scisle wedlug wskazat leka- ra. Jesli stosujesz inne leki: Rownoczesne stosowanie doustnych Srodkéw antykon- cepeyjnych lub preparatow zawierajacych estrogeny nasila ryzyko powstania zakrze- pow. ‘Tezeli jestes w cinzy lub karmisz dziecko piersig: Ryzyko stosowania leku u kobiet weigdy iwokresic karmienia piersig nie zo- stalookreslone. Producent: Ziololek, PL. WM.) ACIFUNGIN, ACIFUNGIN FORTE (preparat zlogony) Lek bez recepty. Opakowanie: 30 ml plynu; Acifungin: 100 mi = 2,5 g kwasu borowego, 0,6 mg kwasu salicylowego, 1,2 g kwasu octowego, 6,1 g kwasu taninowego, I g kwasu galusowego, 1g salicylanu metylu, 43,8 g octanu etylu, 43,8 alkoholu absolutnego; Acifungin For- te: 100g = 4 gkwasu borowego, 960 mg kwa- su salicylowego, 2 ¢ kwasu octowego, 4,4 g kwasu taninowego, 161 g kwasu galusowe- g0,1g:salicylanu metylu, 43,01 goctanuety- Tu, 43,01 g alkoholu absolutnego. Zastosowanie: Jest:to preparat do stosowa- ia zewngtrznego oslabym dzialaniu odka- Zajacym, przeciwgrzybiezym, przeciwbak- teryinymizluszezajqeym zewnetrzna war- stwe naskérka. Jest stosowany w grzybi- cezych zakazeniach skory ipaznokei. Prveciwwakazania: Nadwradliwoséna skiad- niki preparatu. Plynu nie nalezy stosowaé na otwarte i sqezqce rany, na rozlegle po- wierzchnie skéry ina blony sluzowe. Nie wolno go stosowaé u dzieei do 3 rz, Ostroz- noS¢ jest wakizana, jeZeli lek jest stosowa- ny ustarszych dzieci Daialania niepoiadane: Dzialania niepoza- dane wynikaja zmiejscowego dzialania drad- nigcego preparatu, Powadniejsze powiklania rozwijaja sie, joa was borowy ulegnie wchlo- nigciu (wehlania sieze skory nieuszkodzone) udzieci, au dorosiych ze skéry uszkodzone}, blon Sluzowych i przewodu pokarmowego), powodujac objawy ostrego albo przewlekle- gozatrucia, Do objawéw ostrego zatrucia na- leza: wymioty, biegunka, bdl braucha, zmia- nyrumieniowena sk6rze’iblonach sluzowych znastepujacym ziuszezaniem isermosé. Mo- ga wystapié drgawki i gorqezka, Rzadko wy- stepujezaz6leenie ocmiskory oraz zaburze- nia oddawania moczu, Przewlekle zatrucie charakteryzuje sie jadlowstretem, dolegli- ‘woéciami Zolgdkowymi zaburzeniamiorien- tacjii inteligengii, stanami zapalnymi skory, lysieniem i drgawkami. Dawkowanie: Zewnetrznie, Acifungin: 2-Brazy dziennie pedzlowaé miejscaskory zmienione chorobowo. Leczenie jest dlugo- trwale, powinno trwaé 4-6 tygodni. Acifun- gin Forte:3-4 razy dziennie pedzlowaé wa- ly paznokciowe i plytki paznokei. Jeteli jestes w cinzy lub karmisz dziecko piersig: Nalezy unika¢ stosowanialekuuko- diet weiaiy. Producent: Unia, PL.(LK.-R.) ACLOTIN Lekna recepte. Opakowanie: 20 tabl. powlekanych, tabl. = 250 mg tiklopidyny. ‘Zestosowanie: Tiklopidyna hamujezlepianie sigplytek krwi, dzieki ezemuzapobiega two- rzeniusiezakrzep6w izatoréw wnaczyniach krwionosnych. Lek jest stosowany w profi- laktyce chondb zatorowo-zakrzepowych na- ezyh mézgowych, zawalu serca, w chorobie niedokrwiennej serca, miazdycy tetnic koti- czyndolnych oraz retinopatii cukrzycowe}. Przeciwwskazania: Uczulenie na lek, ska- zy krwotocznez zaburzeniami krzepniecia, ostra choroba wrzodowa zoljdka lub dwu- nastnicy, Swiegy wylew krwido mézgu, ura- zy glowy. Leku nie nalezy stosowaé u cho- rych z niewydolnoscig nerek i zaburzenia- miobrazu morfologicznego krwi orazznacz- nego stopnia niekontrolowanymnadeisnic- niem tetniczym. Drialania niepozadane: Dolegliwoscizolgd- kowo-elitowe, nudnosei, wymioty, biegun- ka, béle braucha, zaburzenia ezynnosei ne- rek i watroby, zaz6leenie skory ibialkéwek cocau, skérne odezyny uezuleniowe (wysyp- kaizaczerwienienie skéry). Ponadtow wy- iku dzialania na szpik kostny moze wysta- umniejszenie liczby krwinek bialych i czerwonych oraz. plytek krwi (co objawia sig bladoscig skéry i blon sluzowych, gora- czka, zakazeniami gardla, dreszezami, krwa- wieniem znosa idzigsel). Dawkowanie: Scisle wedlug wskazaf leka- za, Tabletkinaledy prayjmowaé conajun Ihpreed posilkiem, nie rozgryzaé, popijac niewielka ilosciq wody lub innego plynu. Uwagi: W trakeieleczenia nalezy systet tycznie kontrolowa¢ obraz krwi. W ezasie leezenia nie wolno pié alkoholu. JeSli stosujesz inne leld: Wiele lekéw nasila lub oslabia dzialaniettiklopidyny, prowadzqe dozmian krzepliwosei krwi. W niektérych przypadkach mo‘e to byé powodemniesku- tecanoseileczenia przeciwzakrzepowego lub prowadzi¢ do powiklaf w postaci krwawien Prey rozpoczeciuleczenianaledy poinformo- ‘waé lekarza o wszystkich lekach, ktore sie przyjmuje,abezjego wiedzy izgody nie wol- no siegaé po Zadne inne preparaty. Jeieli jestes w cigty lub karmisz.dziecko piersia: Ryzyko stosowania leku ukobiet w cigzy iw okresie karmienia piersig nie 0- staloustalone. Producent: ICN Polfa Rzeszbw, PL. (WM.) ACNE-DERM (Acidum azelaicum) Lek bez recept Opakowanie: 20 gkremu,1g=200mg kwa- suazelainowego. Opis: Patrz Skinoren. Dawkowanie: Zewnetrznie, Scisle wedlug wskazai lekarza Uwagi: Nie dopuszezaé do kontaktukremu zblonami sluzowymi. Leczenie powinno ‘trwaé co najmniej 4 tygodnie. Producent: Unia, PL. WM.) ACNE SULF Lek bez recepty. Opakowanie: 50 ml emulsjizawiera 5g stra- ‘conej siarki, 750 mg kamfory i35 g wody wa- piennej. ‘Zastosowanie: Skladniki preparatu wykazu- jastabe dzialanie bakteriobdjeze, grzybo- béjeze i Sciggajace oraz odtluszczaja po- wierzchnie skéry. Preparat jest stosowany wleczeniu tradziku pospolitego i rézowate- g0, lojotokowego zapalenia skory i innych zmian, ktorych przyezyna jest nadmierne wydzielanie gruczolow lojowych. Przeciwwskazania: Uczulenie na skladniki leku. Nie nalezy stosowaé na duze po- wierzchnie skéry, rozlegle zmiany ropne i sgezgce. Daialania niepozadane: Moze powodowaé uczuleniowe zmiany sk6rnezzaczerwienie- niem, wysypka i gwigdem skory. W przypadku ezestego stosowania na duze powierzchnie uszkodzonej skory moze pro- wadzié do béléwi zawrotéw glowy, zabu- rzeh stuchu, oszolomienia, sennosci. Dawkowanie: Miejsca zmienione chorobo- wo smarowaé cienka warstwa emulsji 1-2razy dziennie. Producent: R&C, PL. (WM.)ACNOSAN Cian) Lek bez recepty Opakowanie: 80 ¢ 0,5% plynu do stosowa- nia na skére z tioksolonem, 1g = 5 mg tiok- solonu. ‘Zastosowanie: Preparat wykazuje dziatanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze, zmniejsza ilosé wydzielanego loju, po~ woduje zluszczenie naskorka, rozszerza caynia krwionosne skéry i poprawia je} ukrwienie. Lek jest stosowany w kazdej po- staci tradziku (poza tradzikiem réiowa- tym), w lupiezu i zapaleniu mieszk6w wlo- sowych. Przeciwwakazania: Ropnezmiany sqczace, tradzik rézowaty, wyprysk kontaktowy. Dzialania niepodadane: Niekiedy powodt jeprzejsciowezaczerwienienic i podraznie- nie skory. Dawkowanie: Skére chorobowozmienion, przemywaé wacikiem nasqezonym plynem 2-Brazy dziennie. Uwagi: Nie nalezy stosowaé plynu w oko- licy oczu i ust. W przypadku dostania luzowe lub dooka przemyé dua, ilogcig letniej wody lub innego plynu. Producent: Unia, PL. WM.) ACODIN, ACODIN 150, ACODIN 300 (Dextromethorphani kydrobromidum) Lekna recepte. Opakowanie: 30 tabl., 1 tabl. strometorfanu; 100 ml syropu, 100 ml=300 mgdekstrometorfanuilg D-pantenolu lub 100 ml = 150 mg dekstrometorfanu il g D-pantenolu, Zastosowanie: Jest tolek praeciwkaszlowy. W praktyce istniejeniewiele wskazafdoje- go stosowania, poniewaz odruch kasrlowy jest najezeScie} mechanizmem obronnym organizmu inienale?y go hamowaé.Dowy- Jatkowych sytuagji, w ktérych zastosowa- nie lelu ma uzasadnienie, naledj: meczacy kaszel w zakazeniach drog oddechowych utrudniajacy zasypianielub uosobzniewy- dolnoscia krazenia, suchy kaszel utraymu- Jacy sie po wyleczeniu zakazen ukladu od. dechowego, kaszel po urazie lub opera Klatki piersiowej i jamy brausznej, kaszel wywolany przez cialo obce w tchawiey lub oskrzelach. Lek ma w porownaniuzinnymi i przeciwkaszlowymi, np. kodeina, dzialan niepozadanych. Wykazuje bardzo slabe dzialanie uzal praktyce nie powoduje zaleino: Przeciwwskazania: Nadwradliwosé na ek. Lek mofna stosowaé tylko pod éci- slym nadzorem lekarza, jesli kaszeltrwa dluzej nid 7 dni lub jesli towarzyszy mu goraczka, wysypki, bdl glowy, nudnoseii wy- ’oinformuj lekarza, jesli stwierdzo- nouciebieastme lub chorobe watroby. Nie zenia pié alkoholu ani tq- ezyé leku z inhibitorami monoaminooksy- dazy (Klorgylina, izokarboksazydem, par- gylina, fenelzyna, selegilina, tranyleypro- mina). Nie nalezy takée jednoczesnie sto- sowa¢ lek6w nasennych, uspokajajacych, przeciwlekowych, przeciwdepresyjnych inarkotycznych przeciwbolowych. Lekow przeciwkaszlowych nie lgczy siez podawa- nymiw lagodzeniu wilgotnego kaszlu leka- mi wykrztusnymii sckretolityezaymi. Daialania niepozadane: Lek rzadko powo- duje lagodne dzialania niepozadane: zawro- ty glowy, nudnosci, wymioty, bél brzucha i wysypkisk6rne. Po przedawkowaniu mo- gawystapié:nerwowos, rozdraznienie,nie- pok6j ruchowy, zaburzenia orientacji i sil na dusznosé. Dawkowanie: Wedlug wskazan lekarza; przyjmowaé ,na pusty Zoladek” lub po je- dzeniu. Jezeli jestes w cigty lub karmisz dziecko piersia: Nie jest ustalone ryzyko stosowa- nialekuukobiet w cigéy iwokresiekarmic- tia. Producent: Sanofi-Synthélabo, PL. (1. ACTIFED (preparat zlozony) Lek bez recepty. Opakowanie: 100 ml syropu, 5: Smil(lyzecrka do herbaty) = 10 mg dekstrometorfanu, 30 mg pseudoefedryny i 1,25 mg triprolidyny. ‘Zastosowanie: Jest topreparato dzialaniu przeciwhistaminowym (triprolidyna), ob- kurezajgeym naczyniakrwionosne (pseudo- efedryna) iprzeciwkaszlowym (dekstrome- torfan), stosowany glownie w celu zmniej- scenia objawow stanu zapalnego gornych drog oddechowych, a zwlasztza wycieku iuczucia blokady nosa oraz kaszlu. Proeciwwskazania: Nadwradliwoséna sklad- niki preparatu lub piperazyne ijej pochod- ne. Leku nie naledy stosowaé u wezesnia- kow iniemowlat. Nie laczy6z inhibitorami monoaminooksydazy. Nie powinnosie przyj- mowaé leku, jesli stwierdzono zaburzenia rytmuserca, utrudnione oddawaniemoczu, padaczke, jaskre, przerost gruezolu kroko- ‘wego (prostaty), astme, nadeignienie tetni- eze, chorobe serea, nerek lub watroby, cu- krzyce, przewlekle zapalenie oskrzeli lub chorobe tarezycy. Nie nalezy w ezasielecze- nia pi¢alkoholu. Dzialania niepozadane: Glownymi dziala- niaminiepozadanymisa bile izawroty glo- wy, nudnosei, wymioty, suchos¢ blony élu- zowej jamy ustnej, nadmierna sennos¢ lub bezsennosé, uezucie leku, wzmozona pobu- dliwosé nerwowa, prayspieszenie czynno- Seiserea. U os6b wradliwych lek moze upo- Sledzaé sprawnosé psychomotoryezna. Dzia- niepozadane wystepuja czesciejudzie- ciiosdb starszych. Dawkowanie: Dorosliidzieci powyzej 12rz. doustnie 3-4 razy dziennie 10 ml syropu w sie posilkéw lubmigdzy nimi; daieci 6-12 ri: 8-4 razy dziennie 5 ml syropu. ‘Uwagi: W czasie leczenia nalegy unikaé opa- lania. Preparat nalezy odstawié na ok. 7 dni przed wykonaniem skérnych testow aler- gieznych, ‘JeSli stosujesz inne leki: W polaczeniu di- goksyna 2wieksza sie ryzykozaburzefiryt- muserca, Preparatoslabia dzialanie lekow przeciwnadcisnieniowych. Jezeli jestes w cigty lub karmisz Adziecko piersia: Nieznane jest ryzyko sto- sowania leku u kobiet w cigéy. Lek nie po- winien byéstosowany w okresie karmienia piersia. Producent: Glaxo Wellcome, UK. (IK-R.) ACTIVELLE (preparat zlozony) Lekna recepte. Opakowanie: 28 tabl. powlekanych, Itabl.= Img estradiolu i 0,5 mgnoretisteronu. ‘Zastosowanie: Jest to preparat przeznaczo- ny do stosowania w hormonalnej terapii za- stepezej okresu przekwitania, a takze w nie- vwydolnosciwydzielniczejjajnikow lub poich chirurgicanymusunigeiu. W okresie poprze- dzajacym ostatnia miesiqezke dochodzi do zmniejszonego wydziclania hormonéw pleio- ‘wych, najpierw progesteronu, a pézniej estro- _genéw. Do poczatkowych objaww niedobo- ru hormonéw pleiowych naleza: uderzenia orqca, potlivos, bole izawroty glowy, wa- hania cignienia tetniczego, trudnosci w kon- centracji uwagi, zaburzenia snu, draZliwos, stany depresyjne i oslabienie popedu pleio- ‘wego. Po kilkulatach rozwijajasiezmiany 2a- nikowe wobrebieukladumoezowo-pleiowe- go: suchosé pochwy, sklonnos do zakaien i nietrzymanie moczu. Takée sk6ra traci ela styezno&i wystepuje wypadanie wloséw: Sko- Jarzona terapia estrogenowo-gestagenowa mana celu zlagodzenie objawéw subiektyw- nych, a takéezapobieganie zmianom w obre- bie ukladu moczowo-pleiowego oraz osted- porozie (porowatos¢ kosci, charakteryzuja- casiesklonnoscig dozlaman), Whrewwezes- niejszym poglqdom rolahormonalne)terapii zastepezej w chorobie niedokrwiennej serea ‘jest niepewna. Ochrorinego dzialania w tej chorobie nalezy sig spodziewaé tylkou kobiet niepalgeych pray przezskornym stosowanin cestrogenu. Preparatprzeznacrony dia kobiet majacychmotywacje do utrzymania regular nych, wzglednie slabych krwawieh. Nie jest todoustny srodek antykoncepeyjny. Przeciwwekazania: Cigikie choroby watro- by, choroba zakrzepowa, take wystepuja- caw przesziosci, nowotwory sutka, narzq- dow rodnych i watroby, takze po ich lecze- niu, nie adiagnozowane krwawienia z.drog rodnych oraz. endometrioza, Leku nie po- winny stosowaé dziewczeta praed zakori- czeniem okresu wzrostu, poniewai estro- geny powodujg praedwezesne zarastanie chrzqstek stawowych. Poinformujlekarza,jeslistwierdzono ticicbie cukrzyce, nadeis- nienie tetnicze, padaczke, kamice pecherzy- ka Zélciowego, porfirie, niewydolnos¢ ne- rek lub serea. W caasie prayjmowania leku nalezy unikaé palenia papierosow ze wzgleduna zwigksze- nie ryzyka wystapienia dzialah niepozqda- nych, atakZe opalaniana sloficuiw solarium. ‘Daialania niepoigdane: Moga wystapié nud- nosei,zwlaszeza podezas pierwszych tygod- ni stosowania leku, wymioty, b6le brzucha, zmniejszenie laknienia, b6l glowy, obrzeki koriczyn dolnych, bél piersi, zmiany pope- du pleiowego, nieprawidlowe krwawienie (krwawienia w trakcie przyjmowania pre- paratu), ktérenalezy dokladnie zdiagnozo- waé, depresja, b6li krwawienie z dzigsel oraz wysypki sk6rne. Do dzialai niepoza- danych, ktore wymagajg pilnego kontaktu zlekarzem, nale*a: nagle, silne bole glowy, zaburzenia widzenia, mowy i koordynacji, él koficzyn lub pachwin, trudnosei w od- dychaniu, oslabienie i dretwienie kohezyn dolnych i gornych, bél w Klatce piersiowej, silne béle braucha, zaZ6lcenie skéry ioezu. Dawkowanie: Wedlug wskaz: dlugkolejnosci tabletek w opakowaniu przez 28 dni (zawsze o tej samej porze) bez przer- wy. Kobiety, ktore juz nie miesiqezkuja lub maja bardzo nieregularne miesiqezki, mo- ga rozpocza¢ przyjmowanie preparatu w dowolnym ezasie. Uwagi: Naledy przerwaé stosowanie prepa- atu wezasie dlugotrwalegounieruchomie- nia i poinformowaé lekarza o przyjmowa- niuleku przed planowana operacja. Podezas stosowania preparatu pamigtaj o kontrol- nych badaniach internistyeznych i gineko- logicznych co 6 miesigcy. JeAli stosujesz.inne leki: Skutecznos¢ leku zmniejszajq niektére antybiotyki,leki prze- ciwgrzybicze, leki przeciwpadaezkowe i uspokajajace. Lek mode zwiekszaé zapo- trzebowanie na insuling, doustne leki prze- ciweukrzycowe, doustne leki przeciwza- krzepowe ileki obnizajgce cignienie krwi. - Jezelijestes w cigzy lub karmisz dziecko piersigz Preparatunie wolno stosowaé uko- Diet w ciaZy, poniewaz moze wywolywaé wa- dy rozwojawe izaburzenia hormonalneu plo- du, Niemozna wykluezy¢ przedwezesnego wystepowania nowotwordw narzad6w rod- nychudziewerynek poddanych ekspozyeji naestrogeny w okresie rozwoju wewnatr?- macicanego. Preparatunienale?y stosowaé w okresie karmienia piersia, poniewaz ha- muje laktacie. Producent: Novo Nordisk, DK. (LK.-R.) ACTONEL (Risedronatuam natricum) Lekna recepte. Opakowanie: 28 tabl. powlekanych, ltabl.= 5 mg lub 30 mg kwasu rizedronowego. Zastosowanie: Rizedronian wplywana pro slumasy kostnej oraz.zwigkszenia wytrzy- malosci koéci. Likwiduje bile kostne oraz zmniejsza ryzyko zlaman. Lek jest stosowa- ny w osteoporazie pomenopauzalnej w ce- luzmniejszenia ryzyka zlamaf, w leezeniu izapobieganiu osteoporozie wywolanej dlu- gotrwalym stosowaniem glikokortykoste- roidéw oraz w chorobie Pageta. Przeciwwskazania: Uczulenienalek. Niski poziom potasu we krwi, stany chorobo- we przelyku, powodujace zaburzenia |. Rozmigkanie kosei, niewy- dolnos¢nerek, cigza, chorzyzezlamaniami doczasuzrostukosei. Bezpieczefistwo sto- sowania leku u dzieci nie zostalo ustalone. Drialania niepoigdane: Dolegliwosi ze stro- ny przewodu pokarmowego:zaburzenia tra- wienia, nudnosei, béle brzucha, wymioty, zaparcia. Rownoczesnie moga wystapié ob- r2eki, wysypki sk6rne, pokrzywka, swedze- nie skory. Dawkowanie: Dorosli: Scisle wedlug wska- zaf lekarza. Tabletki nalegy prayjmowaé doustnie na czez0, popijajac dua iloseig wo- dy, Podezasleczeniazalecane jest prayjmo- wanie 1-1,5 g wapnia dziennie oraz prepa- ratow witaminy D. Jesli stosujesz inne leki: Rownoczesne stosowanie preparatow wapnia, witamin, le- kowzobojetniajgcych kwagny sok zoladkowy, Srodk6w przeezyszezajqeyeh ub przyjmo- wanie posilkéw bogatych w nabial mnie} szawehtanianic leku, Nalezy go prayjmowae co najmniej 2h przed posilkiem. Jezeli jestes w ciaizy lub karmisz dziecko piersiq: Stosowanie leku przez kobiety w cigzy jest przeciwwskazane. W przypadku konieeznoSci stosowania leku przez kobie- tykarmigce piersia zaleca sig zaprzestanie karmienia. Producent: Aventis, SE, (W.M.) ACTRAPID HM, ACTRAPID HM PENFILL, ACTRAPID NOVOLET, ACTRAPID INNOLET Gnsulinum) : Lek na recepte. Opakowanie: | fiol. 10 ml, 1ml = 40 jm. lub 100 jm. insuliny; Actrapid HM Penfill: 5 wklad6w do wstrzykiwaezy po 1,5 ml lub mi, 1 ml = 100 jm. insuliny; Actrapid No- voLet: 5 wstrzykiwaczy po 1,5 mi lub ml, 1ml=100jm. insuliny;Actrapid Inno- let: 5 dozownik6w po 3 ml, 1 ml = 100 jm. insuliny. Opis: Patrz Insuliny krotko dzialajace ludz- kie Producent: Novo Nordisk, DK. (LK-R.) ACUDEX Dextranomerum) Lek narecepte. Opakowanie: 10 saszetek zasypki, Isaszet- ka=4 gdekstranomeru. Zastosowanie: Lek wehlania wydzieline, produkty rozpadu tkanek i drobnoustroje. Jest stosowany do oczyszezania sezacych ran i owrzodzeh takze zakazonych, takich jak: owrzodzenia podudzi, zakazone rany pourazowe i chirurgiczne. Prueciwwakazania: Nie naledy stosowaé za- sypki w przypadku uczuleniana lek. Daialania niepozadane: Lek moze powodo- wa krotkotrwaly bol, krwawienie,obrzek, zaezerwienienie ipecherzykiwmiejscu za- stosowania, Dawkowanie: Po oczyszezeniu rany na- lezy pozostawiéjq wilgotna,coulatwia dziala- nie leku, Potem pokryé rang cienkg 6 mm warstwa zasypki. 6 mm warstwa jest ko- nieczna dla dzialania leku. Aby utrzymaé zasypke, nalezy zalozy¢ opatrunek zamkni¢- ty.Zmiana opatrunku powinna nastepowaé 012 h lub w ciedkich przypadkach nawet ‘ezeSciej, Usuwanie zasypki powinno byé do- Kdadne przez zmycie jej jalowa woda lub in- nym grodkiem ezyszezacym (np. izotonicz- nym roztworem chlorku sodu, tzw. sola fi- Zjologicana). Leknie powinienbyé stosowa- nyna miejsca,zktryeh nie moze byé latwo usuniety. JebelijesteS w cigiy nb karmic driecko pier- sig: Brak informacjiostosowaniu preparatu ulobiet w ciagy iw okresic karmienia. Producent: PolfarKutno, PL. (LK.-R.) ACYCLOVIR . (Acidov Lek na recepte. Opakowanie: 3 3% maéci dooczu. ‘Zastosowanie: Lek o dzialaniu przeciwwi- rusowym przeciwko wirusom opryszczki i ospy wietrzne}, Jest stosowany w zapale- niu opryszezkowym spojowek i rogowki, réwniez w ospie wietrzne] z wykwitami na spojéwkach. Przeciwweskazania: Leku nie naleiy stoso- waé w przypadku nadwrazliwo: Daialania niepoigdane: Przy diugim stoso- waniu moze pojawi¢ sie pieczenie, swiad, zaczerwienienie spojéwek, bardzo rzadko zapalenie spojowki i rogowki. ‘Dawkowanie: Scisle wedlug wskazan leka- ra. Doworkaspojéwkowego naklada< naraz, ok. Lem maéci. Leczenie kontynuowaé co najmniej przez 3 dni po ustapienitt objawow. Producent: Glaxo Wellcome, PL. (LK.-J.) en etme eer ACYCLOVIR 200 STADA, ACYCLOVIR 400 STADA, ACYCLOVIR 800 STADA Cciclovirim) Leknarecepte. . Opakowanie: 25 tabl. lub 100 tabl,, | tabl. = 200 mg aciklowiru; 35 tabl., 1 tabl. =400 mg lub 800 mg aciklowiru. Opis: Patrz Antivir Producent: Stada Arzneimittel, DE.(LK.-J.)