6

Edukasyon sa
Pagpapakatao
Ikalawang Markahan – Modyul 2:
Pagkamapanagutan sa Kapwa,
Isasagawa!
Edukasyon sa Pagpapakatao – Ikaanim na Baitang
Alternative Delivery Mode
Ikalawang Markahan – Modyul 2: Pagkamapanagutan sa Kapwa, Isasagawa!
Unang Edisyon, 2020

Republic Act 8293, section 176 states that: No copyright shall subsist in any work
of the Government of the Philippines. However, prior approval of the government agency or
office wherein the work is created shall be necessary for exploitation of such work for profit.
Such agency or office may, among other things, impose as a condition the payment of
royalties.

Borrowed materials (i.e., songs, stories, poems, pictures, photos, brand names,
trademarks, etc.) included in this module are owned by their respective copyright holders.
Every effort has been exerted to locate and seek permission to use these materials from
their respective copyright owners. The publisher and authors do not represent nor claim
ownership over them.

Published by the Department of Education

Secretary: Leonor Magtolis Briones
Undersecretary: Diosdado M. San Antonio

ELEMENTARY MODULE DEVELOPMENT TEAM

Author : Joan F. Tuazon

Co-Author - Content Editor : Cris V.Regala
Co-Author - Language Reviewer : Maria Fe A. Visda
Co-Author - Illustrator : Jeffrey R. Cordova
Co-Author - Layout Artist : Joan F. Tuazon

DISTRICT MANAGEMENT TEAM:

District Supervisor, Dinalupihan : Rodger R. De Padua, EdD
Principal District LRMDS Coordinator : Miralou T. Garcia, EdD
Teacher District LRMDS Coordinator : Jennifer G. Cruz
District SLM Content Editor : Marlon D. Paguio
District SLM Language Reviewer : Cris V. Regala

DIVISION MANAGEMENT TEAM:

Schools Division Superintendent : Romeo M. Alip, PhD, CESO V
OIC- Asst. Schools Division Superintendent : William Roderick R. Fallorin, CESE
Chief Education Supervisor, CID : Milagros M. Peñaflor, PhD
Education Program Supervisor, LRMDS : Edgar E. Garcia, MITE
Education Program Supervisor, AP/ADM : Romeo M. Layug
Education Program Supervisor, Learning Area : Jacqueline C. Tuazon
Project Development Officer II, LRMDS : Joan T. Briz
Division Librarian II, LRMDS : Rosita P. Serrano

Inilimbag sa Pilipinas ng Department of Education – Schools Division of Bataan

Office Address: Provincial Capitol Compound, Balanga City, Bataan
Telefax: (047) 237-2102
E-mail Address: bataan@deped.gov.ph
 6

Edukasyon sa
Pagpapakatao
Ikalawang Markahan – Modyul 2:
Pagkamapanagutan sa Kapwa,
Isasagawa!
Paunang Salita
Para sa tagapagdaloy:

Malugod na pagtanggap sa asignaturang Edukasyon sa Pagpapakatao –

Ikaanim na Baitang ng Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul para sa araling
Pagkamapanagutan sa Kapwa, Isasagawa!

Ang modyul na ito ay pinagtulungang dinisenyo, nilinang at sinuri ng mga

edukador mula sa pampubliko at pampribadong institusyon upang gabayan ka,
ang gurong tagapagdaloy upang matulungang makamit ng mag-aaral ang
pamantayang itinakda ng Kurikulum ng K to12 habang kanilang pinanagumpayan
ang pansarili, panlipunan at pang-ekonomikong hamon sa pag-aaral.

Ang tulong-aral na ito ay umaasa ng makauugnay ang mag-aaral sa

mapatnubay at malayang pagkatuto na mga gawain ayon sa kanilang kakayahan,
bilis at oras. Naglalayon din itong matulungan ang mag-aaral upang makamit ang
mga kasanayang pan-21 siglo habang isinasaalang-alang ang kanilang mga
pangangailangan at kalagayan.

Bilang karagdagan sa materyal ng pangunahing teksto, makikita ninyo ang

kahong ito sa pinakakatawan ng modyul:

Mga Tala para sa Guro

Ito'y naglalaman ng mga paalala,
panulong o estratehiyang magagamit sa
paggabay sa mag-aaral.

Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mong paunang kaalaman ang

mag-aaral kung paano gamitin ang modyul na ito. Kinakailangan ding subaybayan
at itala ang pag-unlad nila habang hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang
sariling pagkatuto. Bukod dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang hikayatin at
gabayan ang mag-aaral habang isinasagawa ang mga gawaing nakapaloob sa
modyul.

ii
Para sa mag-aaral:

Malugod na pagtanggap sa Edukasyon sa Pagpapakatao - Ikaanim na

Baitang ng Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul ukol sa Pagkamapanagutan sa
Kapwa, Isasagawa!

Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan.

Layunin nitong matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid-
aralan. Hangad din nitong madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa
pagkatuto.

Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan.

Alamin Sa bahaging ito, malalaman mo ang mga dapat

mong matutuhan sa modyul.

Subukin Sa pagsusulit na ito, makikita natin kung ano na

ang kaalaman mo sa aralin ng modyul. Kung
nakuha mo ang lahat ng tamang sagot (100%),
maaari mong laktawan ang bahaging ito ng modyul.

Balikan Ito ay maikling pagsasanay o balik-aral upang

matulungan kang maiugnay ang kasalukuyang
aralin sa naunang leksyon.

Tuklasin Sa bahaging ito, ang bagong aralin ay ipakikilala sa

iyo sa maraming paraan tulad ng isang kuwento,
awitin, tula, pambukas na suliranin, gawain o isang
sitwasyon.

Suriin Sa seksyong ito, bibigyan ka ng maikling pagtalakay

sa aralin. Layunin nitong matulungan kang
maunawaan ang bagong konsepto at mga
kasanayan.

Pagyamanin Binubuo ito ng mga gawaing para sa malayang

pagsasanay upang mapagtibay ang iyong pang-
unawa at mga kasanayan sa paksa. Maaari mong
iwasto ang mga sagot mo sa pagsasanay gamit ang
susi sa pagwawasto sa huling bahagi ng modyul.

Isaisip Naglalaman ito ng mga katanungan o pupunan ang

patlang ng pangungusap o talata upang maproseso
kung anong natutuhan mo mula sa aralin.

Isagawa Ito ay naglalaman ng gawaing makatutulong sa iyo

upang maisalin ang bagong kaalaman o kasanayan
sa tunay na sitwasyon o realidad ng buhay.

iii
 Tayahin Ito ay gawain na naglalayong matasa o masukat
ang antas ng pagkatuto sa pagkamit ng natutuhang
kompetensi.
Karagdagang Sa bahaging ito, may ibibigay sa iyong panibagong
Gawain gawain upang pagyamanin ang iyong kaalaman o
kasanayan sa natutuhang aralin.
Susi Naglalaman ito ng mga tamang sagot sa lahat ng
saPagwawasto mga gawain sa modyul.

Sa katapusan ng modyul na ito, makikita mo rin ang:

Ito ang talaan ng lahat ng pinagkuhanan sa

Sanggunian
paglikha o paglinang ng modyul na ito.

Ang sumusunod ay mahahalagang paalala sa paggamit ng modyul na ito:

1. Gamitin ang modyul nang may pag-iingat. Huwag lalagyan ng anumang

marka o sulat ang anumang bahagi ng modyul. Gumamit ng hiwalay na
papel sa pagsagot sa mga pagsasanay.
2. Huwag kalimutang sagutin ang Subukin bago lumipat sa iba pang gawaing
napapaloob sa modyul.
3. Basahing mabuti ang mga panuto bago gawin ang bawat pagsasanay.
4. Obserbahan ang katapatan at integridad sa pagsasagawa ng mga gawain at
sa pagwawasto ng mga kasagutan.
5. Tapusin ang kasalukuyang gawain bago pumunta sa iba pang pagsasanay.
6. Pakibalik ang modyul na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos nang
sagutin lahat ng pagsasanay.
Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga gawain sa modyul na ito,
huwag mag-aalinlangang konsultahin ang inyong guro o tagapagdaloy. Maaari ka
rin humingi ng tulong kay nanay o tatay, o sa nakatatanda mong kapatid o sino
man sa iyong mga kasama sa bahay na mas nakatatanda sa iyo. Laging itanim sa
iyong isipang hindi ka nag-iisa.

Umaasa kami, sa pamamagitan ng modyul na ito, makararanas ka ng

makahulugang pagkatuto at makakakuha ka ng malalim na pang-unawa sa
kaugnay na mga kompetensi. Kaya mo ito!

iv
 Alamin

Ang modyul na ito ay maingat na idinisenyo at isinulat para sa iyo. Naglalaman ito
ng mga gawaing sadyang nilikha para sa ikauunlad ng iyong kaalaman.
Tinatalakay ng modyul na ito ang kahalagahan ng pagiging responsable sa kapwa.
Sana ay makatulong ang araling ito sa paghasa ng iyong kaalaman at kasanayan.

Ang modyul ay naglalaman ng isang aralin na nakatuon sa kahalagahan ng

pagiging responsable sa mga kamag-aral, kaibigan at nakatatanda. Tatalakayin din
ng modyul na ito kung paano mapapanatili ang pagiging mabuting kaibigan.

Pagkatapos ng mga gawain sa modyul na ito, inaasahan na naipamamalas mo ang

kakayahang:
* Naipapakita ang kahalagahan ng pagiging responsable sa kapwa
- 1.1 Napapanatili ang pagiging mabuting kaibigan
- 1.2 Naipapaliwanag kung paano mapapanatili ang mabuting
pakikipagkaibigan

Subukin

Isulat sa sagutang papel ang salitang TAMA kung ang pangungusap ay

nagpapahayag ng pagiging responsable sa kapwa at MALI kung hindi.

1. Tumutulong ako sa aking kamag-aral lalo na sa oras ng kanilang kagipitan.

2. Hindi ako tumutupad sa pangakong binitawan ko sa aking kaibigan.
3. Isinasauli ko ang mga bagay na aking hiniram pagkatapos ko itong gamitin.
4. Pinagtatawanan ko ang mga batang may kapansanan.
5. Iginagalang ko ang opinyon ng aking mga kaibigan kahit na kaiba ito sa
aking pananaw.
6. Nagsasabi ako ng totoo sa lahat ng oras.
7. Minamaliit ko ang aking kaibigan na mahina sa klase.
8. Nakikiisa ako sa mga programa na makakapaglinang ng aking
pakikipagkapwa tao.

1
 9. Iginagalang ko ang pagkakaiba-iba ng mga taong aking nakakasalamuha.
10. Pinapakitunguhan ko nang mabuti ang aking kapwa dahil gusto ko ring
pakitungahan ako ng mabuti ng iba.

Aralin
Pagkamapanagutan sa
1 Kapwa
Ang pagkamapanagutan ay nangangahulugan ng pagiging responsable. Ang isang
taong marunong tumupad sa pinagkasunduang usapan, marunong magsauli ng
mga bagay na kaniyang hiniram, alam gampanan ang mga tungkuling iniatas sa
kaniya at higit sa lahat marunong gumalang sa kapwa ay mga katangian ng isang
taong responsable.

Kung ang mga katangiang ito ng isang taong responsable ay malilinang sa iyong
katauhan habang ikaw ay bata pa lamang tiyak na ikaw ay lalaking mabait,
masunurin, matulungin, magalang at higit sa lahat ay kalulugdan hindi lamang ng
iyong mga magulang kung hindi maging ng iyong kapwa.

Ngunit paano nga ba malilinang sa iyong katauhan ang pagiging responsable sa

kapwa? Tiyak na makatutulong sa iyong paglilinang ang pagiging isang mabuting
kaibigan kaya’t halina at ating alamin sa araling ito ang kahalagahan ng pagiging
mabuting kaibigan at kung paano mo ito mapapanatili.

Balikan

Isulat ang salitang DAPAT sa katapat na kolum ng bilang kung dapat bang gawin
ang isinasaad ng pahayag at HINDI DAPAT kung hindi. Gawin ito sa iyong
sagutang papel.

Dapat Bang
Pahayag Gawin o Hindi
Dapat Gawin

1. 1. Agarang pagsasauli ng mga bagay na hiniram sa kaibigan.

2. 2. Paghihingi ng paumanhin kung hindi magagawa ang

napagkasunduang gawain.

2
3. 3. Dumarating sa takdang oras ng usapan.

4. 4. Pinagsusumikapang panindigan ang binitiwang pangako

sa kaibigan.

5. 5. Madalas na hindi tumutupad sa pangakong binitawan.

6. 6. Pinapahalagahan ang anumang kasunduang ginawa sa

kapwa.

7. 7. Ginagawa ang makakaya upang tumupad sa isang

kasunduang ginawa.

8. 8. Nagbabayad ng tamang halaga ng perang hiniram ayon na

rin sa napagkasunduan.

9. 9. Nagsasabi ng maaga sa kaibigan tuwing hindi

makakatupad sa isang bagay na napangakuan.

10. Tumutupad sa pangako sa lahat ng pagkakataon.

Mga Tala para saGuro

Ang modyul na ito ay tumutulong sa mga mag-aaral na nasa
ikaanim na baitang upang malaman ang kahalagahan ng pagiging
responsable sa kapwa at maipaliwanag ang kahalagahan ng
pagiging mabuting kaibigan.

3
 Tuklasin

Marami ka bang kaibigan? Sino ang iyong matalik na kaibigan? Hindi ba at kay
saya na napalilibutan ka ng mga kaibigan? Subalit, bago ka magkaroon ng mga
kaibigan dapat ay maging mabuting kaibigan ka sa kanila upang magkaroon kayo
ng magandang samahan.

Halika at sabayan mo akong basahin ang kuwento ng matalik na magkakaibigang

sina Allan, Dino at Ed.

Gintong Samahan

Sa paaralang elementarya ng Pita sa lalawigan ng Bataan, nag-aaral ang

magkakaibigang sina Allan, Dino at Ed.

4
 Sila ay nasa ikaanim na baitang na at magkakaibigan na simula pa lamang
noong sila ay nasa unang baitang. Sila ay pare-parehong nabibilang sa pamilyang
hirap sa buhay kaya naman ang kanilang baon sa paaralan ay maliit lamang.

Isang araw, nagkasakit ang ina ni Dino na siyang tanging naghahanap-

buhay sa kanilang pamilya sapagkat ang kaniyang ama ay yumao na noong nasa
ikaapat na baitang pa lamang siya. Mayroong isang kapatid si Dino na nasa
ikatlong baitang pa lamang. Dahil sa pagkakasakit ng ina ay lalong nahirapan si
Dino sa kaniyang babaunin sa paaralan lalo at kailangan niya ng pera upang
ipambili ng kaniyang gagamitin sa pagguhit sa kanilang asignaturang Sining.

Ngayon ay problemado si Dino kung saan hihingi ng pambili ng kaniyang

gagamitin sa pagguhit. Pumasok siyang malungkot sapagkat wala siyang baon at
wala siyang gagamitin sa kanilang Sining. Higit sa lahat ay may sakit pa ang
kaniyang ina.

5
 Sa pag-iisa ay napansin ni Dino nang ilagay ng kaniyang kamag-aral na si
Ana ang kaniyang baon sa bag habang ito ay mag-isang nagbabasa sa isang
upuan.

Dahil sa problema sa pera ay naisipan ni Dino na kalkalin ang bag ng

kamag-aral na si Ana upang manguha ng perang hindi kaniya. Subalit habang
ginagawa ito ni Dino ay nakita siya ng kaibigang sina Ed at Allan.

“Anong ginagawa mo?” mataas na boses na tanong ni Ed. “Bakit mo

pinakikialaman ang bag na hindi iyo?” Nagdududang tanong naman ni Allan. Alam
ng dalawa na kung hindi lamang nila nakita si Dino ay balak nitong manguha ng
gamit ng kanilang kamag-aral.

6
 Dahil sa nahuli si Dino ng dalawang kaibigan ay nagsabi na siya ng totoo.
Sinabi niyang wala siyang gagamiting pera upang ipambili ng kakailanganing gamit
sa Sining sapagkat walang trabaho ang kaniyang ina dahil sa ito ay nagkasakit.
Naintindihan ng dalawa ang sitwasyon ni Dino kaya naman sinabi ni Allan na
sabihin sa kanilang guro ang tangkang pagnanakaw ni Dino upang malaman ng
guro ang kaniyang problema.

Bago sumapit ang takdang oras nila para sa pagguhit, palihim na kinausap
ng tatlo ang kanilang guro at ipinaliwanag ang nangyari.

Naintindihan naman ng guro ang pangyayari at hindi na pinagalitan si Dino

sa halip kaniya na lamang itong pinagsabihan. Naki-usap naman sina Allan at Ed
na kung maaari ay sila na lamang ang magbibigay kay Dino ng gamit sa pagguhit
upang mayroon itong magamit. Pumayag naman ang kanilang guro.

Ipinatawag din si Ana ng kanilang guro upang makahingi ng paumanhin si

Dino sa balak sanang pagkuha nito ng kaniyang baon. Maluwag sa loob na
tinanggap ni Ana ang paghingi ng tawad ni Dino at sinabihan na lamang na huwag
na muling gagawin ang pagkuha ng gamit ng iba dahil ito ay masamang gawain.

7
 Dumating ang takdang oras ng pagguhit at makikita ang tatlong masayang
gumuguhit nang sama-sama.

Nasiyahan ka ba sa iyong binasa? Ngayon sagutin mo ang ilang katanungan

tungkol sa binasang kuwento upang lubos na maunawan ang aralin.

1. Sino-sino ang mga tauhan sa kuwento?

2. Sino sa magkakaibigan ang nagtangkang magnakaw sa gamit ng kamag-aral?
3. Sa iyong palagay, tama ba ang ginawa ng dalawa na magsabi ng pangyayari sa
kanilang guro? Bakit?
4. Masasabi mo bang tunay at mabuting kaibigan sina Ed at Allan sa kanilang
ginawa? Ipaliwanag ang iyong sagot?
5. Sa iyong palagay, bakit kaya pinamagatang “Gintong Samahan” ang kuwento?

Suriin

Ang pagiging responsable sa kapwa ay isang magandang katangian na dapat

taglayin ng isang batang katulad mo. Ito ay hindi lamang limitado sa pagiging
magalang at matulungin. Ang pagkamapanagutan o pagiging responsable sa kapwa
ay nangangahulugan ng pag-unawa at pag-aalala sa kapakanan at kaligtasan ng
bawat isa. Ang pagiging mabuting kaibigan ay isa sa katangian ng pagiging
responsable sa kapwa.

8
Ang pagiging mabuting kaibigan ay nangangahulugang gagawin mo ang iyong
makakaya upang hindi mapahamak ang iyong itinuturing na kaibigan ngunit hindi
ito nangangahulugang hahayaan mo ang iyong kaibigan na gumawa ng hindi
magandang bagay sapagkat ayaw mo siyang mapahamak.

Tulad ng ginawa nila Allan at Ed sa kuwento, bakit pa nila sinabi ang pangyayari
sa kanilang guro gayong maari naman nilang ilihim ang katotohanang
nagtangkang magnakaw si Dino sa kanilang kamag-aral? Ito ay sapagkat sila ay
mabuting kaibigan at ayaw nilang gumagawa ng hindi maganda ang kanilang
kaibigan.

Isa sa paraan upang mapanatili mo ang pagiging mabuting kaibigan ay huwag

mong hahayaang gumawa ng masama ang iyong kaibigan. Maari kang maging
tapat at totoo at mapapalakas nito ang inyong samahan at pagiging magkaibigan.

Ilan lamang sa katangian ng pagiging responsable sa kapwa ay ang mga

sumusunod:

1. Pagiging magalang sa lahat bata man o matanda.

2. Pagiging matulungin.

3. Pagiging tapat at mapagkakatiwalaan

4. Pagiging maalalahanin sa kapakanan ng kapwa.

5. Marunong magpahalaga sa pag-aari ng iba

6. Paggalang sa karapatan ng ibang tao

Pagyamanin

Gawain 1

I-Reak Mo! Iguhit ang thumbs up ( )kung ang mga sumusunod na pahayag ay
makatutulong sa pagpapanatili ng pagiging mabuting kaibigan o nagpapakita ng
pagiging responsable at thumbs down ( ) naman kung hindi.

9
 Pahayag Reaksiyon

1. Hindi ko pinapakopya ang aking

kaibigan sa aming takdang
aralin.

2. Hinahayaan ko ang aking

kaibigan na magkuwento kahit
oras ng talakayan sa aming klase.

3. Binabawalan ko ang aking

kaibigan kapag nakikita ko
siyang nambubuska ng aming
kamag-aral.

4. Hinihikayat ko ang aking

kaibigan na sumali sa mga
programa sa aming paaralan
tungkol sa pangangalaga ng
kapaligiran

5. Hindi ko tinuturuan ang aking

kaibigan sa mga aralin kahit na
nakikita ko siyang nahihirapan.

6. Hindi ako nagsasabi ng totoo sa

aking mga kaibigan.

7. Malimit kong ayain ang aking

mga kaibigan na lumiban ng
klase at maglaro na lamang ng
computer games.

8. Inuugali ko ang pananakit ng

kapwa dahil sa tingin ko ay
malakas ako tuwing ginagawa ito.

9. Tumutulong ako sa mga

nabiktima ng kalamidad kahit na
kapos rin kami sa buhay.

10. Ako ay may paggalang sa

pagkakaiba-iba ng mga pananaw

10
 at paniniwala naming mga
magkakaibigan

Gawain 2

Hanapin Mo! Upang maipakita mo ang kahalagahan ng pagiging responsable sa

kapwa kinakailangang taglayin mo muna ang mga katangiang ito. Ano-ano ang
mga ito? Hanapin ang sagot sa word hunt at isulat ang mga sagot sa iyong
sagutang papel.

F J D R M E H Q F N
A L J S A V Y M O D
N M G L A P F A A Z
M A T U L U N G I N
N B M B A V B A C X
L A W D L S F L Y Y
K I E M A R A A H R
J T T B H Y S N Y W
H W Y F A H W G J R
G Q U H N R E Y G E
F A I J I G R Y H E
D S O U N F Y U T W
D M A T A P A T T I

Gawain 3

I-Share Mo! Paano mo mapapanatili ang pagiging mabuting kaibigan. Isulat ang
iyong sagot sa papamagitan ng pagkumpleto sa grapikong nasa ilalim. Gawin ito sa
iyong sagutang papel.

11
 Isaisip

Muling balikan sa isip ang mga katangiang dapat mong taglayin upang malinang
sa iyong katauhan ang mga katangian ng pagiging responsable sa kapwa at
pagiging mabuting kaibigan. Punan ang mga bilog ng tamang sagot.

Responsableng
kapwa, mabuting
kaibigan

12
 Isagawa

Gawain 1

Pagnilayan. Isulat kung ano ang nais ipakita ng mga larawan. Sabihin kung dapat
mo ba itong gawin o hindi. Gawin ito sa iyong sagutang papel.

Mga Larawan Ano ang nais ipakita ng Dapat mo ba itong

larawan? gawin? Oo o
Hindi?

13
Gawain 2

Ano ang isasagot mo sa mga sumusunod na katanungan? Isulat ang iyong sagot sa
sagutang papel.

Masasabi mo bang
isa kang mabuting
kaibigan? Paano?

14
 Ano ang ibig sabihin
ng pagiging
responsableng
kapwa?

Paano mo maipapakita
ang kahalagahan ng
pagiging responsableng
kapwa?

15
Gawain 3

Sa iyong sagutang papel, iguhit ang iyong palad at sa loob nito sumulat ng
pangakong pahahalagahan ang pagiging responsable sa kapwa sa lahat ng oras.

16
 Tayahin
Lagyan ng tsek ( ✓ ) kung ang mga pahayag ay nagpapakita ng kahalagahan ng
pagiging responsible sa kapwa o pagiging mabuting kaibigan at ekis (  ) naman
kung hindi.

1. Nabasag ni Lori ang paso ng kanilang kapitbahay na si Aling Maring. Kahit na

alam niyang siya ay kagagalitan, sinabi niya nang buong katapatan at
katotohan ang nangyari at humingi ng paumanhin sa kaniyang nagawa.
2. Sumama ang loob ni Marko nang hindi tinanggap ng kagrupo ang kaniyang
ideya sa paggawa ng kanilang proyekto sa Edukasyon sa Pagpapakatao.
3. Humihingi si Ana ng paumanhin tuwing nakakasakit siya ng kapwa.
4. Nagpapakita ng respesto sa kapwa si Juan, sa nakatatanda man o
nakababata.
5. Ugali ni Maria na magpasalamat sa anomang tulong na kaniyang natatanggap
malaki man o maliit.
6. Pinapaalalahanan ni Ken ang kaibigan na bawasan ang paglalaro ng online
games at dagdagan ang oras na inilalaan sa pag-aaral.
7. Tinutukso ni Lyka ang kamag-aral na mahina sa talakayan sa klase.
8. Nagnakaw ng pagkain si Robin para ibigay sa kaniyang kaibigang walang
baon.
9. Dinalaw nina Ed at Allan ang ina ng kanilang kaibigang si Dino dahil ito ay
may sakit.
10. Pinagtakpan ni Joy ang ginawang kamalian ni Trisha na kaniyang kaibigan.

17
 Karagdagang Gawain

Basahin ang tula sa ibaba at sagutan ang kasunod na gawain.

Responsable Ako!
ni Joan F. Tuazon

Bata man po ako sa inyong paningin,

Magandang asal nais nang taglayin.
Upang lumaking mabuti, kalulugdan ng tao;
Bata mang maituturing, reponsable ako!

Mahirap o mayaman lahat ay tao.

Matanda o bata sila ay kapwa ko,
Kapakanan nila isasaalang-alang ko;
Sapagkat bata mang maituturing, responsable ako!

Pagkamapanagutan sa kapwa aking isasabuhay,

Pagkat tao ay nilalang, sa buhay ay karamay.
Kapwa’y hihikayatin, sa iba’y maging responsable rin,
Pagkat sa puso magsisimula, pagiging responsable’y dinggin

Paano mo mahihikayat ang iyong kaibigan na pahalagahan ang pagiging

responsable sa mga nakatatanda, nakababata, o sa ibang kapwa-tao. Isulat ang
iyong sagot sa sagutang papel.

______________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________.

18
Susi saPagwawasto

Mali
Tama

19
Sanggunian
Ylarde, Zenaida, and Gloria Peralta. 2016. Ugaling Pilipino Sa Makabagong Panahon
6. Quezon City: Vibal Group, Inc.

K To 12 Gabay Pangkurikulum Edukasyon Sa Pagpapakatao Baitang 1-10. 2016.

https://www.deped.gov.ph/wp-content/uploads/2019/01/ESP-CG.pdf.

ESP 6 Teacher's Guide. 2017. Ebook. 1st Ed.

https://drive.google.com/file/d/16guz__kV4NV-
BjsEjBCqDmPBI_lBfBxE/view.

K To 12 Most Essential Learning Competencies With Corresponding CG Codes. 2020.

20
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:

Department of Education – Region III,

Schools Division of Bataan- Curriculum Implementation Division
Learning Resources Management and Development Section (LRMDS)

Provincial Capitol Compound, Balanga City, Bataan

Telefax: (047) 237-2102

Email Address: bataan@deped.gov.ph

21