Belgia

Belgia, Królestwo Belgii (niderl.  Koninkrijk Królestwo Belgii

België, fr. Royaume de Belgique, niem. Königreich Koninkrijk België

Belgien) – państwo federacyjne w zachodniej Royaume de Belgique

Europie, w południowych Niderlandach. Belgia jest Königreich Belgien

członkiem Unii Europejskiej, ONZ oraz NATO.

Graniczy od południa z Francją (620  km) i z

Luksemburgiem (148  km), od wschodu z
Niemcami (167  km) i od północy z Holandią
(450 km). Łączna długość granic lądowych wynosi
1385  km, ponadto istnieje 64  km fragment
wybrzeża Morza Północnego na zachodzie. Flaga Belgii Herb Belgii
Podzielona jest na trzy strefy językowe: francuską, Dewiza: (niderl.) Eendracht maakt macht

niderlandzką i niemiecką. (fr.) L’union fait la force

(niem.) Einigkeit macht stark

(W jedności siła)
Hymn:
Spis treści 1:04

Geografia Brabançonne

(Brabantka, Brabansona)
Wody powierzchniowe
Historia
Przed utworzeniem Belgii
Belgia
Ustrój polityczny
Partie polityczne
Podział administracyjny
Polityka zagraniczna
Członkostwo w organizacjach
międzynarodowych
Demografia
Miasta
Konstytucja Konstytucja Belgii
Struktura etniczna
Język urzędowy niderlandzki,
Gospodarka
francuski, niemiecki
Emisja gazów cieplarnianych
Stolica Bruksela
Turystyka
Ustrój polityczny demokratyczny
Transport
Transport drogowy Typ państwa monarchia
Transport kolejowy konstytucyjna,
Komunikacja miejska federacja
Transport lotniczy Głowa państwa król Filip I Koburg
Transport wodny Następczyni tronu księżna Elżbieta
Transport rurociągowy
Szef rządu
Siły zbrojne premier Alexander De
Oświata Croo
Powierzchnia

Media  • całkowita

 • wody śródlądowe 30 528[a][1] km²

Religia
6,4%
Uwagi Liczba ludności (2021)

Przypisy  • całkowita 
[2]
 • gęstość zaludnienia 11 778 842

Linki zewnętrzne 385 osób/km²

PKB (2017)

 • całkowite 

494,7 mld[3] USD

Geografia  • na osobę

43 582[3] USD
PKB (PSN) (2017)

Geograficzny środek Belgii:  • całkowite 

50.596498935082835, 5.104640724332736  • na osobę 528,5 mld[3] dolarów

Braives międzynar.

46 553[3] dolarów
Najwyższy punkt: Signal de Botrange 694 m międzynar.
n.p.m.
Waluta 1 euro = 100 centów
Najniższy punkt: Morze Północne 0 m n.p.m.
Niepodległość od Królestwa
Większą część powierzchni Belgii stanowią Zjednoczonych
peryglacjalne i aluwialne niziny; w północnej części Niderlandów

płaska, częściowo zabagniona równina Flandrii (ogłoszenie:

(tzw. Belgia Niska), oddzielona od morza wałem 4  października 1830;
wydm (wys. do 20 m), oraz pagórkowata i uznanie przez
piaszczysta kraina Kempen (wys. do 95 m); w Holandię: 1839)
środkowej części (Belgia Średnia) wysoczyzna Religia dominująca katolicyzm
Brabancji (wys. 100–200 m) zbudowane głównie z
glin i piasków trzeciorzędowych pokrytych lessem Strefa czasowa UTC +1 – zima

oraz wzgórza Hainaut (na zachodzie) zbudowane z UTC +2 – lato

utworów glinianych. Kod ISO 3166 BE
Największe miasta: Bruksela (stolica), Liège, Domena internetowa .be
Antwerpia, Gandawa, Charleroi, Brugia, Namur. Kod samochodowy B
Więcej o miastach zobacz w artykule miasta w
Kod samolotowy OO
Belgii.
Kod telefoniczny +32
Wody powierzchniowe

Belgia leży w zlewisku Morza Północnego, i prawie

całe jej terytorium należy do dorzecza dwóch rzek:
Skaldy i Mozy (ich źródła znajdują się na terenie
Francji, a ujścia na terenie Holandii). Skalda w
granicach Belgii ma długość 200  km – wraz z
dopływami (m.in. Leie, Dender, Senné i Rupel)
oraz kanałami tworzy rozgałęziony system wodny
Flandrii. Moza (w granicach Belgii) ma 183  km,
większość rzek Walonii to jej dopływy; na pewnym
odcinku stanowi granicę między Belgią a Holandią.
Belgijskie rzeki mają mały spadek, są połączone
siecią kanałów i wykorzystywane do żeglugi. We Flandrii znajduje się też gęsta sieć kanałów
odwadniających poldery.
Historia

Przed utworzeniem Belgii

Przed zajęciem terenów obecnej Belgii przez wojska Republiki rzymskiej w 57 roku p.n.e. jej obszar
zamieszkiwali Celtowie[4]. Przez kolejne setki lat tereny te znajdowały się we władaniu Rzymu
(część prowincji Galia – Gallia Belgica). Od III wieku rozpoczęła się chrystianizacja prowincji. Od
roku 486 obszar dzisiejszej Belgii stał się częścią państwa germańskich Franków. Po traktacie w
Verdun w roku 843 został on podzielony pomiędzy Francję i państwo Lotara.

Współczesny kryzys tożsamości belgijskiej[5] i walka o zachowanie jedności kraju to wynik niejako
„mechanicznego” zespolenia różnych regionów o często odmiennych dążeniach, kulturze, dawniej
nie zawsze w przyjaźni.
W średniowieczu obszary należące dziś do Belgii zajmowały następujące
kraje:

Biskupstwo Leodium
Księstwo Limburgii
Hrabstwo Hainaut
Hrabstwo Flandrii
Hrabstwo Namur
Księstwo Brabancji

W XV wieku obecna Belgia była częścią Burgundii, a w roku 1477 została przejęta przez Austrię
cesarza Maksymiliana I. W latach 1556–1714 należała do Hiszpanii, a następnie znowu do Austrii
(1714–1794), Francji (1794–1814), a w okresie 1814–1830 była połączona z Holandią – Królestwo
Niderlandów.

Podczas panowania Habsburgów w Niderlandach Południowych zaczęła kształtować się belgijska

świadomość narodowa, której pierwszym wyraźnym przejawem był przewrót brabancki (1789).

Belgia

Dopiero jednak w roku 1830 Belgia stała się niezależnym państwem. Niepodległość zdobyła w
wyniku powstania przeciwko dominacji holenderskiej (rewolucja belgijska)[6]. Na konferencji w
Londynie w 1839 ustalono granice i neutralność Belgii[7]. 3 sierpnia 1914, na początku I wojny
światowej, Niemcy zaatakowały neutralną Belgię, co spowodowało przystąpienie Wielkiej Brytanii
do wojny przeciw Niemcom. Na mocy traktatu wersalskiego do Belgii przyłączono niemieckie
okręgi Eupen i Malmedy. W 1925 Belgia została stroną paktu reńskiego. W 1940 roku ponownie
neutralna Belgia została zaatakowana, tym razem przez hitlerowskie Niemcy. Po zakończeniu II
wojny światowej Belgia porzuciła neutralność i stała się członkiem NATO, a także została jednym z
członków założycieli Wspólnoty Europejskiej. Z Holandią i Luksemburgiem Belgia stworzyła w
roku 1948 unię celną, a 1960 unię gospodarczą – powstał Benelux. W roku 1960 niepodległość
uzyskała największa kolonia tego państwa Kongo Belgijskie, a w roku 1962 terytoria mandatowe
Rwanda i Burundi.

W XX wieku dochodziło do stopniowego podziału na dwie strefy językowe: położoną na północy

Flandrię (język niderlandzki) i na południu Walonię (język francuski). Spowodowało to w 1963
roku formalny podział Belgii na trzy regiony: Flandrię, Walonię i Region Stołeczny Brukseli. W
roku 1993 doszło do przekształcenia Belgii w państwo federalne z trzema regionami o szerokiej
autonomii. W 2007 spór o dalszą reformę i większą samodzielność Flandrii przyczynił się do
kłopotów ze sformowaniem rządu federalnego[8]. Od czerwca 2010 roku do grudnia 2011 w Belgii
trwał najdłuższy we współczesnej Europie kryzys rządowy.

Ustrój polityczny
Belgia jest monarchią konstytucyjną. Konstytucja Belgii została
przyjęta w roku 1831, po zwycięstwie rewolucji sierpniowej 1830 roku.
Była rewidowana siedmiokrotnie: w 1893, 1919, 1970, 1980, 1988,
1993, 2001.

Parlament składa się z dwóch izb:

Izby Deputowanych, w której skład wchodzi 150 deputowanych

wybieranych w wyborach bezpośrednich, zgodnie z systemem
proporcjonalnym.
Senatu, który jest wybierany zarówno w wyborach bezpośrednich
(25 przez społeczność flamandzką, 15 przez Walonów), jak
również przez rady prowincjonalne. W senacie zasiada również
potomstwo panującego monarchy.
Król Belgów Filip I

Partie polityczne

Belgijskie partie polityczne: Flamandzcy Liberałowie i Demokraci (Open Vlaamse Liberalen en

Democraten, O-VLD), Chrześcijańscy Demokraci i Flamandowie (Christen-demokratisch en
Vlaams, CD&V), frankofońska Partia Socjalistyczna (Parti Socialiste, PS), Ruch Reformatorski
(Mouvement Réformateur, MR), Interes Flamandzki (Vlaams Belang, VB), flamandzka Partia
Socjalistyczna (Socialistische Partij Anders, sp.a), frankofońska Partia Ekologiczna (Ecolo),
Centrum Demokratyczno-Humanistyczne (Centre démocrate humaniste, cdH), flamandzka Partia
Ekologiczna (Groen), Nowy Sojusz Flamandzki (Nieuw-Vlaamse Alliantie, N-VA), Front
Narodowy (Front National, FN), Spirit, Vivant.

Podział administracyjny

Belgia jest państwem federacyjnym. Każdy z 3

regionów Belgii ma własną władzę
ustawodawczą – Radę Regionalną.

Antwerpia

Flandria
Flandria

ZachodniaWschodnia Brabancja
Limburgia
Flamandzka
Brabancja Walońska
Hainaut Liège

Namur
Regiony i prowincje Belgii

Luksemburg
       Flamandzki
Region Waloński
       Region Stołeczny Brukseli

Polityka zagraniczna

Członkostwo w organizacjach międzynarodowych

Belgia jest członkiem założycielem Rady Europy[9].

Demografia
Językami urzędowymi są w Belgii francuski,
niderlandzki i niemiecki. Większa część populacji
(56–60%) posługuje się językiem niderlandzkim,
około 40–44% francuskim, bądź walońskim i
zaledwie 1% niemieckim.

Grupy etniczne: Flamandowie – 57%, Walonowie –

33%[10].

Miasta Demografia Belgii (1948–2009)

Najludniejsze miasta Belgii (powyżej 100 tysięcy

mieszkańców w 2012 roku):

Bruksela
 Liczba Powierzchnia
Miasto Prowincja
ludności [km²]

Region Stołeczny
1 124 497 161,38 km²
Brukseli
Bruksela

493 920 204,5 km² Antwerpia

Antwerpia

Antwerpia
248 285 156,18 km² Flandria Wschodnia
Gandawa

202 981 102,1 km² Hainaut

Charleroi

Liège 195 076 69,4 km² Liège

116 342 138,4 km² Flandria Zachodnia

Brugia

Namur 109 686 175,7 km² Namur

Struktura etniczna
Flamandowie: Kabylowie: Grecy:
55,09% 0,47% 0,17%
Walonowie: Turcy: 0,45% Chińczycy:
31,5% Hiszpanie: 0,16%
Włosi: 1,95% 0,43% Romowie:
Arabowie: Europejczycy: 0,14%
1,85% 0,43% Kongijczycy:
Francuzi: Berberowie: 0,13%
1,1% 0,36% Polacy:
Holendrzy: Żydzi: 0,28% 0,11%
0,97% Brytyjczycy: Amerykanie:
Niemcy: 0,27% 0,11%
0,92% Kurdowie: Czarni
Portugalczycy: 0,25% Afrykanie:
0,6% 0,11%
pozostali:
2,15%

Źródło: Joshua Project

Gospodarka
Jedno z najlepiej rozwiniętych państw Europy. PKB wyniósł 254 mld euro (30 001 euro na 1
mieszkańca). Podatki w Belgii należą do najwyższych w Europie i stanowią 47% PKB. Wskaźnik
Giniego, czyli poziom rozpiętości w dochodach, wynosi 27. Belgia ma również najwyższy na świecie
eksport per capita. W ostatnich latach udało się także zmniejszyć zadłużenie ze 120% PKB w 1980
roku do obecnych 90% PKB. Podstawą gospodarki jest wysoko rozwinięty przemysł (głównie
hutniczy, maszynowy, elektrotechniczny, spożywczy, chemiczny, włókienniczy) oraz
wysokotowarowe rolnictwo (hodowla bydła, trzody; uprawa zbóż, buraków cukrowych). Antwerpia
jest największym w świecie ośrodkiem szlifowania diamentów. Liczne atrakcyjne miejscowości
turystyczne, między innymi: Antwerpia, Bruksela, Gandawa, Brugia. Belgia posiada siedem
reaktorów jądrowych, które w 2013 roku wyprodukowały 52% energii elektrycznej oraz ok. 20%
całkowitego zużycia energii w kraju. W 2003 rząd Belgii przyjął ustawę obejmującą zakaz budowy
nowych elektrowni jądrowych oraz program wyłączenia wszystkich pracujących reaktorów
jądrowych do 2025 roku, gdy ich wiek osiągnie 40 lat. Jednocześnie nowe moce powstaną w
energetyce gazowej i wiatrowej[11].
Największym przedsiębiorstwem belgijskim (mającym centralę
na terenie Belgii) jest międzynarodowy koncern browarniczy Anheuser-Busch InBev, z główną
siedzibą w Leuven. Jest to również jedyna belgijska firma znajdująca się na liście 500 największych
korporacji świata pisma Fortune[12].

Emisja gazów cieplarnianych

Łączna emisja równoważnika dwutlenku węgla z Belgii wyniosła w 1990 roku 142,040 Mt, z czego
116,003 Mt stanowił dwutlenek węgla. W przeliczeniu na mieszkańca emisja wyniosła wówczas
11,593 t dwutlenku węgla, a w przeliczeniu na 1 dolar PKB 380 kg. Na drugim miejscu była emisja
metanu, następnie podtlenku azotu i gazów fluorowanych. Po roku 1990 poziom emisji wahał się,
przy czym w XX w. raczej powoli rósł, a w XXI w. przeważnie powoli opadał. W 2018 roku emisja
dwutlenku węgla pochodzenia kopalnego wyniosła 105,752 Mt, a w przeliczeniu na mieszkańca
9,197 t i w przeliczeniu na 1 dolar PKB 214 kg. Różne branże były odpowiedzialne za tę emisję w
podobnym stopniu[13].

Turystyka

W 2015 roku kraj ten odwiedziło 8,033 mln turystów (1,8% więcej niż w roku poprzednim),
generując dla niego przychody na poziomie 11,736 mld dolarów[14].

Na terenie Belgii w 2019 znajdowało się 115 kąpielisk wyznaczonych zgodnie z przepisami
dyrektywy kąpieliskowej. Wśród nich 42 znajdowały się na wodach przybrzeżnych, 64 na jeziorach,
a 9 na rzekach. Jakość wody oceniono jako doskonałą w 98 z nich, a jako niedostateczną w 1[15].

Transport

Transport drogowy

Transport drogowy w Belgii odbywa się po 145 850  km dróg, w tym 117 701  km o nawierzchni
asfaltowej, w tym 1682 km autostrad (w całości bezpłatnych i oświetlonych na całej długości). Pod
względem gęstości sieci dróg kołowych Belgia zajmuje pierwsze miejsce w Europie, pod względem
gęstości autostrad drugie (po Holandii).
Szkielet sieci transportu drogowego stanowią autostrady
oraz obwodnice autostradowe wszystkich większych miast kraju. Ze względu na swoje położenie,
Belgia jest ważnym krajem tranzytowym. Największymi węzłami transportu samochodowego są
Bruksela, Antwerpia i Liège.

Transport kolejowy

Belgia posiada znakomicie rozwiniętą sieć kolejową o długości 3437  km (2003) z czego 2701  km
jest zelektryfikowane, w większości napięciem stałym 3 kV, z wyjątkiem około 80 km linii dużych
prędkości, które zelektryfikowano napięciem przemiennym 25  kV/50  Hz. 2563  km szlaków
kolejowych posiada co najmniej dwa tory. Gęstość linii
kolejowych wynosi 11,5 km/na 100 km², co daje Belgii pierwsze
miejsce w Europie.

Krajowe przewozy pasażerskie prowadzi państwowa kolej

SNCB/NMBS. Jakość usług jest wysoka, pociągi kursują z
wysoką punktualnością, w regularnych odstępach czasu,
maximum dwugodzinnych, na głównych liniach co godzinę i
częściej. Typowe prędkości maksymalne pociągów
pasażerskich na głównych trasach wynoszą od 120  km/h do Bruxelles Midi
160 km/h, na odcinku Louvain – Liège nawet 200 km/h.

Przewozy międzynarodowe są również prowadzone przez

SNCB/NMBS przy współpracy z zarządami kolejowymi sąsiednich państw – Niemiec (DB), Francji
(SNCF), Holandii (NS) i Luksemburga (CFL) – lub przez przewoźników, w których SNCB/NMBS
posiada udziały (Eurostar, Thalys).

Przewozy towarowe prowadzi SNCB/NMBS oraz przewoźnicy z sąsiednich państw, również

prywatni.

Liczba pasażerów korzystających z kolei systematycznie wzrasta, w roku 2001 wyniosła 160,3 mln,
z czego 13,8 mln w ruchu międzynarodowym.

Komunikacja miejska

Komunikacja miejska w Belgii jest obsługiwana przez kilku przewoźników o zasięgu regionalnym:
De Lijn (działający we Flandrii), TEC (działający w Walonii) oraz STIB/MIVB (działający w
regionie Brukseli). Ze względu na wysoką gęstość zaludnienia kraju i jego organizację terytorialną
oraz niewielką liczbę przewoźników w zasadzie nie ma rozróżnienia między autobusową
komunikacją miejską i podmiejską.

W czterech miastach (Antwerpia, Bruksela, Gandawa, Charleroi) istnieją sieci tramwajowe,

ponadto w eksploatacji jest także linia tramwajowa o długości 67  km wzdłuż całego belgijskiego
wybrzeża (łącząca miejscowości wypoczynkowe De Panne i Knokke-Heist).

Sieć metra działa jedynie w Brukseli, chociaż istniały plany budowy metra także w Charleroi (część
infrastruktury tramwajowej projektowano tak, by mogła być bazą dla przyszłych sieci metra). W
Antwerpii, Brukseli oraz Charleroi istnieje także premetro: tramwaje, które jeżdżą na pewnych
odcinkach pod ziemią.

Ze względu na wysoką gęstość sieci kolejowej i wysoką częstotliwość kursowania pociągów, a także
zintegrowane systemy taryfowe, rolę komunikacji miejskiej i podmiejskiej pełnią często pociągi
SNCB.

Transport lotniczy

W 1999 roku Belgia posiadała ok. 42 lotniska w tym 24 z pasami startowymi o nawierzchni twardej
w tym 6 o długości powyżej 3000 m. Najważniejszymi portami lotniczymi są port lotniczy Bruksela
(znany dawniej jako Bruxelles-Zaventem oraz Brussel Nationaal/Bruxelles-National) pod
Brukselą (16 179 733 pasażerów w roku 2005), oraz port lotniczy Bruksela-Charleroi (znany szerzej
jako Aéroport de Charleroi Bruxelles-Sud – 1 873 349 pasażerów w roku 2005, wyłącznie tanich
linii). W transporcie towarów drogą lotniczą główną rolę odgrywają porty lotnicze Bruxelles-
National oraz Liège-Bierset.
Transport wodny

Transport wodny jest szeroko

Westkapelle
wykorzystywany w transporcie Zoersel-Oostmalle
towarów. Belgia ma 2043  km Ostenda-Brugia
Antwerpia Balen
wodnych szlaków śródlądowych w Sint Denijs-Westrem Grimbergen
tym 1532  km otwartych dla żeglugi. Hasselt
Bruksela
Najważniejszym z nich jest kanał Kortrijk-Wevelgem
Alberta łączący autonomiczny port w Liège
Liège (drugi w Europie pod Bruksela-Charleroi Namur Spa-La
względem przeładunku towarów) z Sauvenière
Antwerpią.

W transporcie morskim główną rolę

odgrywa port w Antwerpii (drugi w
Europie i czwarty na świecie pod
względem ilości przeładowywanych
towarów), dynamicznie rozwija się
też port w Zeebrugge dzięki
możliwości obsługi statków Porty lotnicze w Belgii
olbrzymów oraz statków z ciekłym
gazem ziemnym. Dzięki
rozwiniętemu systemowi kanałów do portów w Gandawie i Brukseli również zawijają statki
pełnomorskie.

Morska flota handlowa Belgii to 22 statki o tonażu powyżej 1 tys. GRT (1999), w tym 7
drobnicowców, 8 chemikaliowców i 7 tankowców. Łączna nośność statków wynosiła ok. 57 347
DWT.

Transport rurociągowy

Na terenie Belgii znajduje się 161  km rurociągów transportujących ropę naftową, 1167  km
służących do transportu produktów naftowych oraz 3301 km rurociągów gazu ziemnego.

Siły zbrojne
Belgia dysponuje trzema rodzajami sił zbrojnych: siłami lądowymi, marynarką wojenną oraz siłami
powietrznymi[16]. Uzbrojenie sił lądowych Belgii (2014) składało się z: 52 czołgów oraz 3295
opancerzonych pojazdów bojowych[16]. Marynarka wojenna Belgii dysponowała: 2 okrętami
obrony przybrzeża, pięcioma okrętami obrony przeciwminowej oraz dwoma fregatami[16].

Wojska belgijskie w 2016 roku liczyły 35 tys. żołnierzy służby czynnej oraz 6,5 tys. rezerwistów.
Według rankingu Global Firepower 2016 belgijskie siły zbrojne stanowią 65 siłę militarną na
świecie, z rocznym budżetem na cele obronne w wysokości 5,08 mld dolarów (USD)[16].

Oświata
Oświata w Belgii, zachowując jednolitą strukturę systemu szkolnego, ma trzy władze oświatowe,
trzy obowiązujące programy nauczania i trzy modele kształcenia. Jest to spowodowane podziałem
państwa na trzy strefy językowe. Edukacja jest obowiązkowa do 18 roku życia.
Media
W Belgii działa radio i telewizja. Stacje państwowe nadają
programy w trzech językach: francuskim (Radio-Télévision
Belge de la Communauté française, RTBF), flamandzkim
(Vlaamse Radio en Televisie, VRT) i niemieckim (Belgisches
Rundfunk und Fernsehzentrum der Deutschsprachigen
Gemeinschaft, BRT). Wśród stacji prywatnych
najpopularniejsze to: RTL-TVI – nadająca programy dla Katholieke Universiteit Leuven
Brukseli i regionu Walonii, Télévision Indépendante – stacja
komercyjna nadająca w języku francuskim, oraz Vlaamse
Televisie Maatschappij – stacja komercyjna nadająca w języku flamandzkim. Najpopularniejszym
kanałem we Flandrii jest één.

Religia
W XIX wieku jednym z bodźców do powstania tego państwa był katolicyzm, gdyż dla mieszkańców
Flandrii nie do zaakceptowania był antykatolicki kalwinizm Niderlandów. Ruch antyklerykalny
początkowo rozwijał się tam słabo, później zaczął się wzmagać na wzór francuski.

Struktura religijna kraju w 2018 roku według CIA World Factbook[17]:

katolicyzm – 57,1%
brak religii – 29,3%
islam – 6,8%
protestantyzm – 2,3%
pozostali chrześcijanie – 2,8%
inne religie – 1,7%.

Uwagi
a. Powierzchnia belgijskich wód terytorialnych wynosi 3462 km².

Przypisy
1. Rzut oka na Belgię (https://www.belgium.be/sites/default/files/belgium_at_a_glance_pl_lowres.
pdf), Belgium.be [dostęp 2021-07-06] (pol.).
2. The World Factbook (https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/belgium/), cia.gov
(ang.).
3. Dane dotyczące PKB na podstawie szacunków Międzynarodowego Funduszu Walutowego na
rok 2017: International Monetary Fund: World Economic Outlook Database, April 2018 (https://
www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2018/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=78&pr.y=10&sy=2016&
ey=2023&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=124&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNG
DPDPC%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=). [dostęp 2018-04-18]. (ang.).
4. belgium.be: Prehistory and antiquity (800,000 B.C. – 400 A.D.) (http://www.belgium.be/en/abou
t_belgium/country/history/before_1830/prehistory_and_antiquity/). [dostęp 2015-07-21]. (ang.).
5. Scenariusze dla Belgii: rozpad za 50 lat? (http://www.polskieradio.pl/7/1691/Artykul/808372,Sc
enariusze-dla-Belgii-rozpad-za-50-lat)
6. W Belgii schroniła się część polskich emigrantów po roku 1831.
 7. Traités de Londres 1839 (http://mjp.univ-perp.fr/constit/be1839.htm) (fr.), Treaties and
Documents Relative to the Neutrality of the Netherlands and Belgium (http://wwi.lib.byu.edu/ind
ex.php/Treaties_and_Documents_Relative_to_the_Neutrality_of_the_Netherlands_and_Belgiu
m) (ang.).
8. Najwyższy Czas!, 20.10.2007, str. XXIX, „cztery miesiące po wyborach wciąż nie udało się
sformułować rządu”.
9. Belgium (https://archive.is/2rNpV). [dostęp 2015-04-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (http://
www.coe.int/en/web/portal/belgium) (2015-04-23)]. (ang.).
10. Encyklopedia Interia.pl (http://encyklopedia.interia.pl/tabela.html?sc=img.interia.pl/encyklopedi
a/nimg/Europa.csv&o=Pa%C5%84stwa%20Europy), ostatni dostęp: 2009-11-28.
11. World Nuclear Association: Nuclear Power in Belgium (http://www.world-nuclear.org/info/Countr
y-Profiles/Countries-A-F/Belgium/).
12. Fortune Global 500 List 2017: See Who Made It (http://fortune.com/global500/list/filtered?non-u
s-cos-y-n=true), fortune.com [dostęp 2018-07-03].
13. Belgium, [w:] F. Monforti-Ferrario i inni, Fossil CO2 and GHG emissions of all world countries.
2019 report – Study (https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/9d09ccd1-e0dd-11
e9-9c4e-01aa75ed71a1/language-en) [pdf], Luksemburg: Publications Office of the European
Union, 2019, s. 55, DOI: 10.2760/687800 (https://dx.doi.org/10.2760%2F687800),
ISBN 978-92-76-11100-9 (ang.).
14. UNWTO Tourism Highlights, 2016 Edition (https://www.unwto.org/archive/global/publication/un
wto-tourism-highlights-2016-edition). UNWTO, 2016. s. 8. [dostęp 2016-10-04]. (ang.).
15. Bathing water quality 2018 – 2019-05-23.zip (https://www.eea.europa.eu/data-and-maps/data/b
athing-water-directive-status-of-bathing-water-11/bathing-water-directive-status/excel-format-zi
p) [zip], Europejska Agencja Środowiska (ang.).
16. Belgium (http://www.globalfirepower.com/country-military-strength-detail.asp?country_id=Belgiu
m). Global Firepower. [dostęp 2016-08-21]. (ang.).
17. Belgium (https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/belgium/#people-and-society), CIA
The World Factbook [dostęp 2021-12-31] (ang.).

Linki zewnętrzne
 Wikimedia Atlas: Belgia – wikiatlas z mapami w Wikimedia Commons
Strona oficjalna rządu Belgii (http://www.Belgium.be) (fr. • niderl. • ang. • niem.)

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Belgia&oldid=68500311”

Tę stronę ostatnio edytowano 14 paź 2022, 12:34.

Tekst udostępniany na licencji Creative Commons: uznanie
autorstwa, na tych samych warunkach (http:https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.pl), z możliwością
obowiązywania dodatkowych ograniczeń.
Zobacz szczegółowe informacje o warunkach korzystania
(http:https://foundation.wikimedia.org/wiki/Warunki_korzystania).