Dynamiczny rozwój technologii medycznej i stomatologicznej oraz konieczność

udoskonalenia procedur leczniczych w celu skrócenia czasu ich trwania, zwiększenia

komfortu pracy lekarzy oraz odczuć pacjenta doprowadziły do powstania wielofunkcyjnych
laserów diodowych (półprzewodnikowych). Urządzenia te charakteryzują się małymi, wręcz
podręcznymi wymiarami, niskim zużyciem prądu, a także wielokierunkowością
zastosowania, począwszy od stomatologii zachowawczej i endodoncji, poprzez chirurgię
stomatologiczną, periodontologię, aż po implantologię i stomatologię estetyczną

LASER — czyli light amplification by stimulated emission of radiation, powstaje poprzez

wzmocnienie światła przez wymuszoną emisję promieniowania. Dla światła laserowego
charakterystyczne są:
● monochromatyczność (prawie jednakowa długość fali)
● spójność (koherencja w przestrzeni jak i w czasie)
● równoległość (kolimacja czyli mała rozbieżność kątowa)
● intensywność (cała moc zawarta w wąskiej wiązce)
Wykorzystanie lasera jest alternatywą terapeutyczną dla tradycyjnych technik
chirurgicznych, wskazaną w wielu zabiegach chirurgii stomatologicznej. Technika laserowa
pozwala niejednokrotnie na uniknięcie konieczności szycia rany, a dzięki właściwościom
dekontaminującym sprzyja niepowikłanemu przebiegowi procesu gojenia.
Wyróżnia się podział laserów ze względu na moc generowanego promieniowania
● małej mocy 1-5mW
● średniej mocy 6-500mW
● dużej mocy >500mW
Do zabiegów z zakresu chirurgii stomatologicznej, w których możliwe jest wykorzystanie
lasera zaliczyć można: plastykę wędzidełka wargi górnej, dolnej i języka, plastykę
przedsionka jamy ustnej, gingivoplastykę, odsłanianie zatrzymanych zębów oraz usuwanie
nawisów dziąsłowych podczas utrudnionego wyrzynania zębów mądrości. Laser
wykorzystuje się również do usuwania nowotworów łagodnych i przerostowych zmian
gumopodobnych, a także w leczeniu zmian opryszczkowych, aft oraz w leczeniu leukoplakii
Zastosowanie Laserów ze względu na ich moc:

niskoenergetyczne (biostymulujące ) – soft lasers

działanie:
~ poprawia krążenie
~ odżywia tkankę
~ pobudza regenerację komórki
~ pobudza regenerację naczyń krwionośnych
~ pobudza syntezę białek
~ działa przeciwbólowo
~ przeciwzapalnie

wysokoenergetyczne (chirurgiczne) – hard lasers

Laser CO2 i Diodowy

(światło o dł. fali 810 nm. absorbuje w ciemnych tkankach)
najlepsze w chirurgii
do delikatnych i głębokich cięć, tnie w ukrwionych tkankach
Końcówki światłowodu o średnicy 200, 400, 600 µm
niewielkie krwawienie w czasie jak i po operacji
~stosowany:
~w nacięciu ropnia
~operacje kamieni w śliniankach
~ziarniniak szczelinowaty
~plastyka przedsionka
~guzy tkanek miękkich
~leukoplakię
~operacje ze wskazań ortodontycznych i plastyczne (wędzidła)

Laser Neodymowo – YAG i Erbowo – YAG

~w stomatologii zachowawczej wymagają znieczulenia
~przebarwienie tkanek zęba
~szczelność materiału

Właściwości promieniowania laserowego

efekt przeciwbólowy — następstwo przemian zachodzących w komérkach i wiéknach

nerwowych; podniesienie progu bélowego tkanek poprzez pobudzenie mechanizmu
mitochondriéw, — zwiększenie potencjału energetycznego i wyréwnanie potencjału
spoczynkowego oraz stabilizacja błon komérkowych; pobudzenie produkcji endorfin lub
substancji opiat podobnych
zmiany wewnatrzkomérkowe — wzrost aktywności mitochondriéw (zwiększenie produkcji
ATP, wzrost syntezy DNA, RNA i samej liczby mitochondriéw); limfocytéw T (wzrost, ilość);
monocytéw, makrofagéw, neutrofilow — zwiekszenie odpornosci miejscowej komérek
organizmu zwiększenie poziomu przeciwciał — przyspieszenie procesu gojenia, wydłużenie
okresu remisji schorzert

efekt przeciwzapalny — pobudzenie do zwiększonego wydzielania cytokin w szczegélnosci

prostaglandyn (PGE, PGF), ktére powodują poszerzenie naczyń i stabilizację ciśnienia
osmotycznego; szybsze powstanie krążenia obocznego i drenażu ognisk zapalnych droga
naczyń limfatycznych (przyspieszenie ich uprzątnięcia, wchłanianie wysięku i zanikanie
obrzekéw); zmiana stężenia heparyny i histaminy (poprawienie mikrokrążenia, zmniejszenie
pooperacyjnego obrzęku i formowanie ziarniny)

przyspieszenie procesu regeneracji kości — pobudzanie w ogniskach zapalnych rozplemu

fibroblastów oraz ich stymulacja do wzmożonej produkcji pro kolagenu; stymulacja proceséw
metabolicznych w makrofagach i osteoblastach

Techniki aplikacji:

Kontaktowe
Punktowa kontaktowa
Punktowa zaciskowa
Punktowa Laserowa Punktowa
Wielopunktowa Kontaktowa
Płaszczyznowa Kontaktowa
Bezkontaktowe
Punktowa bezkontaktowa
Płaszczyznowa bezkontaktowa
Płaszczyznowa bezkontaktowa automatyczna
Płaszczyznowa bezkontaktowa wielopunktowa

Przeciwwskazania bezwzględne do laseroterapii biostymulacyjnej

● nadwrażliwość na światło
● nowotwory złośliwe
● zmiany rozrostowe
● nadziąślaki brodawczakowatość
● nadmierne rogowacenie błony śluzowej jamy ustnej
● ciąża
● ciężka niewydolność sercowo naczyniowa
● stan po zawale serca(do 3 miesięcy)
● rozrusznik serca

Przeciwwskazania względne do laseroterapii biostymulacyjnej

● przyjmowanie leków fotouczulających
● wysoka gorączka
● niewyrównane zaburzenia wydzielania gruczołów dokrewnych (nadczynność i
niedoczynność tarczycy, nieustabilizowana cukrzyca )
● ciężka arytmia serca
● ciężkie uogólnione zakażenie wirusowe, grzybicze
piśmiennictwo Dembowska E. Lasery w stomatologii. Czelej, Lublin 2015
Maciej Sorbian 52563