BLIZNA PROBLEM NIE TYLKO CHIRURGICZNY

DR N. O ZDR. AGNIESZKA KSIĄŻEK-CZEKAJ

 CAŁKOWITE USUNIĘCIE BLIZNY, KTÓRA JUŻ POWSTAŁA NIE JEST MOŻLIWE.

Przeciwdziałanie jest zatem preferowaną metodą postępowania z nieprawidłowo gojącymi się bliznami.

Najlepsze efekty terapeutyczne osiąga się przez stosowanie metod skojarzonych,

łączących kilka z opisanych form leczenia.

(Magdalena Jurzak, Anna Goździalska, Grażyna Dębska. Państwo i Społeczeństwo, 2012 (XII) nr 2).
 Nowe podejście i nowatorskie terapie w leczeniu blizn.

Leczenie blizn przerostowych i bliznowców nie jest łatwe, musi być zindywidualizowane w zależności od:
• rozmieszczenia,
• wielkości,
• grubości,
• zmian chorobowych na ciele.

Metoda połączenia (kombinacji) terapii wydaje się być najlepszym rozwiązaniem.

 Nowe podejście i nowatorskie terapie w leczeniu blizn.

NIEIWAZYJNE INWAZYJNE
Silikonowe plastry Wycięcie chirurgiczne
Silikonowe żele Laseroterapia
Masaże Krioterapia
Terapia uciskowa Zastrzyki sterydowe w obrębie rany
Preparaty sterydowe Mezoterapia igłowa
Opatrunki poliuretanowe
Inne: maści i kremy witaminowe,
cebulowe, macica perłowa
 Nowe podejście i nowatorskie terapie w leczeniu blizn – suche igłowanie.

Suche igłowanie – stosowane w fazie przebudowy.

Igły wbijamy pod bliznę, naprzemiennie i „dokręcamy”.
 Nowe podejście i nowatorskie terapie w leczeniu blizn – pinoterapia.

Pinoterapia czy też pinopresura, stworzona przez dr Składowksiego to nieinwazyjna

metoda polegająca na stymulacji obszarów na skórze człowieka. Metoda zaliczana jest do
terapii odruchowych, gdzie wykorzystuje się procesy samonaprawcze organizmu. Przy
pomocy miedzianych gwoździ (zwanych pinami) oraz noży (katów) uciska i stymuluje się
określone punkty na ciele.
Nowe podejście i nowatorskie terapie w leczeniu blizn – fala uderzeniowa.

FALA UDERZENIOWA
1. Neowaskularyzacja - polega na zwiększeniu
dopływu krwi do wybranej części ciała. Na
skutek powstania nowych naczyń
włosowatych poprawia się metabolizm
i następuje przyspieszenie zaopatrzenia
w tlen danego obszaru.
2. Remodelowanie kolagenu (zwiększenie
produkcji tkankowych czynników wzrostu
– szybsze gojenie się rany) – pod wpływem
działania mechanicznego zmienia się
ułożenie włókien kolagenowych
3. Eliminacja - następuje udrożnienie
limfatycznego układu naczyniowego, co
w efekcie wpływa na szybszą regenerację
tkanki.
 Nowe podejście i nowatorskie terapie w leczeniu blizn – fala uderzeniowa.

Można je wprowadzić dwa tygodnie po operacji o ile leczenie przebiega prawidłowo.

4 - 8 zabiegów
1 x tygodniowo.

Zmniejsza się ból, siniaki i obrzęki.

Nowe podejście i nowatorskie terapie w leczeniu blizn – laser frakcyjny.

Zasada działania
Emitowana przez laser wiązka światła działa wybiórczo na
określone fragmenty skóry, a nie na całą jej powierzchnię. Jest to
możliwe dzięki zastosowaniu rozproszonej wiązki światła, która
„dziurkuje” skórę, pozostawiając nienaruszoną tkankę wokół
powstałych mikrouszkodzeń.

https://olan-estetyka.pl/pl/blog/fototermoliza-frakcyjna
Nowe podejście i nowatorskie terapie w leczeniu blizn – laser frakcyjny.

LASER
FRAKCYJNY

ABLACYJNY NIEABLACYJNY

ER: YAG
CO2
(erbowo-yagowy)
 LASER CO2 LASER ER:YAG

OŚRODEK GENERUJĄCY CO2 (GAZ) CIAŁO STAŁE

ŚWIATŁO LASERA

DŁUGOŚĆ ŚWIATŁA 10 600 nm 2940 nm

POZIOM ABSORPCJI W Bardzo wysoka absorpcja Długość fali warunkuje

WODZIE w wodzie maksymalny poziom
absorpcji wody

DZIAŁANIA Ryzyko poparzeń, Mniejsze ryzyko

NIEPORZĄDANE przebarwień, większe poparzeń, mniejsze
dolegliwości bólowe dolegliwości bólowe.
CZAS Dłuższy czas Krótki czas
REKONWALESCENCJI rekonwalescencji rekonwalencencji
 Nowe podejście i nowatorskie terapie w leczeniu blizn – laser frakcyjny.

Mikrouszkodzenia, które powstają w trakcie zabiegu, są potrzebne – zapoczątkowują one

proces ożywiania struktury blizny. W wyniku procesów regeneracji powstają nowe komórki,
naczynka i białko. Blizna obkurcza się, zmienia swój kolor i konsystencję do tego stopnia, że
zaczyna przypominać otaczającą ją skórę. Jednak przeprowadzanie takich zabiegów wymaga
czasu, a co za tym idzie – cierpliwości ze strony pacjenta.
 Nowe podejście i nowatorskie terapie w leczeniu blizn – laser frakcyjny.

Porównanie efektów pracy z laserem ablacyjnym i nieablacyjnym w bliznach chirurgicznych.

1. Usunięcie tarczycy
55 pacjentów z bliznami leczono przy użyciu laserów frakcyjnych: lasera ablacyjnego (34 pacjentów) lub
nieablacyjnego (21 pacjentów). Każdy pacjent przeszedł 4 sesje zabiegowe w 3-4-tygodniowych
odstępach czasu, przeprowadzone 1-2 miesiące po zabiegu. Poprawę wyglądu blizn oceniano metodą
obiektywną oraz subiektywną. Średnie zmniejszenie blizn wynosiło odpowiednio 3,91 i 3,47 w grupie
ablacyjnej i nieablacyjnej. Redukcja blizny pomiędzy dwiema grupami nie wykazuje żadnej znaczącej
różnicy statystycznej (p = 0,16). W ponownej ocenie blizn pod względem oceny ich barwy, grupa
nieablacyjna uzyskała istotnie lepszy wynik, natomiast w ocenie wartości konturu blizn lepszy rezultat
zaobserwowano w grupie ablacyjnej. W obu grupach pacjenci wysoko oceniali satysfakcję z zabiegu. Co
istotne, badacze nie odnotowali żadnych komplikacji.

( R. Abdel Hay, K. Shalaby, H. Zaher, V. Hafez, C.C. Chi, S. Dimitri, A.F. Nabhan, A.M Layton: Interventions for acne scars, Cochrane Database of Systematic Reviews, 4, 2016, 1-136 )
 Nowe podejście i nowatorskie terapie w leczeniu blizn – laser frakcyjny.

2. Blizny hipertroficzne
Leczenie blizn hipertroficznych za pomocą laserów frakcyjnych ablacyjnych zostało ocenione w
badaniu z zastosowaniem lasera Er: YAG w porównaniu z laserem CO2 , gdzie do oceny wykorzystano
skalę VSS. W badaniu zaobserwowano, że średnie procentowe zmiany VSS wynosiły 28,2% dla lasera
Er: YAG i 49,8% dla lasera CO2 . Odnotowano poprawę elastyczności blizn, natomiast zmiany
unaczynienia i pigmentacji blizn były nieistotne statystycznie. Na podstawie ogólnej oceny lekarza, w
pięciopunktowej skali oceny osiągnięto wyniki na poziomie 1,8 dla lasera Er: YAG oraz 2,7 dla lasera
CO2 . Podobnie rezultaty zostały ocenione obiektywnie przez pacjentów. Laser frakcyjny CO2 został
oceniony jako skuteczny w terapii blizn hipertroficznych.

(J.E. Choi, G.N. Oh, J.Y. Kim, S.H. Seo, H.H. Ahn, Y.C. Kye: Ablative fractional laser treatment for hypertrophic scars: comparison between Er:YAG and CO2 fractional lasers)
 Nowe podejście i nowatorskie terapie w leczeniu blizn – laser frakcyjny.

Zasady leczenia blizn laserami:

• terapie progresywne wieloetapowe,
• długie odstępy między zabiegami,
• terapia złożona zindywidualizowana,
• zabiegi uzupełniające (fizjoterapia, farmakoterapia).
 Nowe podejście i nowatorskie terapie w leczeniu blizn – krioterapia.

Krioterapia - głębokie zamrażanie blizn (np. za

pomocą specjalnych urządzeń z ciekłym
azotem) powoduje spłaszczenie bliznowców
i poprawę ich wyglądu u 50 - 75% pacjentów
po kilku sesjach. Dość często występujące,
liczne efekty uboczne pod postacią
długotrwałego (kilkutygodniowego) gojenia,
dolegliwości bólowych, trwałego odbarwienia
lub przebarwienia skóry lub nawet jej zaniku
w miejscach poddanych krioterapii,
ograniczają jej zastosowanie do leczenia
małych zmian.
 Nowe podejście i nowatorskie terapie w leczeniu blizn – presoterapia.

PRESOTERAPIA
Jest to metoda optymalizacji przebiegu procesu bliznowacenia
poprzez stosowanie odpowiedniego ucisku/masażu z użyciem
specjalistycznej odzieży uciskowej. Najczęściej stosujemy tę
metodę w przypadkach blizn pooparzeniowych (po liposukcji).
Presoterapia po oparzeniach trwa zwykle ok. 2 lat, a ubranie
uciskowe pacjent nosi przez 24 godziny na dobę.

I klasa – lekki ucisk (18 – 21 mmHg),

II klasa – średni ucisk (23 – 32 mmHg),
III klasa – mocny ucisk (34 – 46 mmHg),
IV klasa – bardzo mocny ucisk (min. 49 mmHg).
 Nowe podejście i nowatorskie terapie w leczeniu blizn – presoterapia.

Badania w Siemianowicach oraz Polanicy Zdroju z zastosowaniem wyrobów uciskowych:

• blizny ulegały stopniowemu spłaszczeniu,
• żywoczerwone zabarwienie blizny stopniowo bledło,
• blizny stawały się bardziej elastyczne,
• nie zaobserwowano objawów uczulenia na materiał, z którego wykonane zostały wyroby,
• porównując u tych samych chorych miejsca nieuciśnięte z bliznami leczonymi wyrobem
uciskowym stwierdzono różnice w postaci utrzymujących się przerostów i twardych blizn w miejscach
nieuciśniętych,
• zastosowanie wyrobów uciskowych bezpośrednio po zagojeniu rany oparzeniowej dało lepsze wyniki
w porównaniu z drugą grupą chorych, u których wyroby uciskowe zastosowano po powstaniu blizn
przyrosłych.

(doc. dr inż. A. Nawrocki i inni, Ocena kliniczna – Opracowanie technologii i ocena artykułów medycznych do zastosowania w chirurgii plastycznej)
 Nowe podejście i nowatorskie terapie w leczeniu blizn - silikony

Silikony (polisiloksany) są syntetycznymi

polimerami zawierającymi wiązania Si-O
• Właściwości silikonów zależą od rodzaju
podstawników organicznych związanych
z atomami krzemu oraz od długości łańcuchów
siloksanowych.
• Silikon powstaje w wyniku połączenia krzemu,
Według międzynarodowych wytycznych,
tlenu, węgla i wodoru.
preparaty silikonowe, obok doogniskowych iniekcji
• Materiał ten łączy w sobie właściwości zarówno kortykosteroidów, są jedynymi skutecznymi
szkła, jak i plastiku. i rekomendowanymi preparatami stosowanymi
• Silikon jest odporny na wilgoć i temperaturę, w zapobieganiu i leczeniu blizn.
jest też substancją chemicznie obojętną
i izolacyjną.
 Nowe podejście i nowatorskie terapie w leczeniu blizn - silikony

BLIZNY DOJRZAŁE

Podwyższenie temperatury o ok. 1,7 st. C

Pobudzenie limfocytów

Wydzielanie enzymów hydrolitycznych, gł. KOLAGENAZY

Rozpuszczanie tkanki dojrzałej blizny

Nowe podejście i nowatorskie terapie w leczeniu blizn - silikony

Silikon jest JEDYNĄ NIEINWAZYJNĄ MEDTODĄ profilaktyki

i leczenia blizn potwierdzoną w badaniach naukowych.
 Nowe podejście i nowatorskie terapie w leczeniu blizn - silikony

ZAKRYTE I NIERUCHOME RUCHOME

POWIERZCHNIE CIAŁA POWIERZCHNIE CIAŁA I TWARZY
 Nowe podejście i nowatorskie terapie w leczeniu blizn - silikony

DZIAŁANIE SILIKONU:
• zmniejszają, rozjaśniają i wygładzają bliznę,

• zapobiegają powstawaniu blizn przerostowych i keloidów,

• mogą być stosowane na bliznach świeżych jak i dojrzałych, nawet 9-cio letnich,

• niwelują uczcie napięcia i swędzenia,

• mogą być łączone z innymi metodami terapeutycznymi np. masażem,

• żel może być sortowany już od 6 miesiąca życia.

 METODOLOGIA:
• grupa 80 pacjentów obojga płci (K, M)
• wiek: 18 - 63
• blizny przerostowe i keloidy (10 pacjentów blizna pooparzeniowa, 70 pacjentów blizna chirurgiczna)
• pacjenci z bliznami w wieku od 2 miesięcy do 3 lat
• Badanie zaślepione
• Wstępna ocena lekarska w zakresie patologii blizny była związana z objawami pacjenta, takimi jak( świąd,
ból i obiektywne zmiany skórne (zaczerwienione, opuchnięte, funkcja ograniczająca)
• dwie grupy: Grupa A: 40 pacjentów stosowało plastry silikonowe z witaminą E
Grupa B: 40 pacjentów stosowało plastry z samym silikonem
• Plastry na skórze przyklejone na 10 h (22.00 - 8.00) przez 2 miesiące
• Ocena efektów terapii po 4 i 8 tygodniach wg skali VAS (Visual Analogu Scale ; Scotta – Husskinosn)

https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1365-4362.1995.tb00628.x
Skala wzrokowo-analogowa (VAS - Visual Analogu Scale)

• Analogowa, wizualna skala oceny bólu jest narzędziem umożliwiającym określenie nasilenia bólu
• Skala ma postać linijki o długości 10 cm. Pacjent wskazuje palcem lub suwakiem nasilenie bólu
od 0 - zupełny brak bólu do 10 - najsilniejszy wyobrażalny ból.
• Stosuje się również zmodyfikowane skale zawierające na skrajnych biegunach rysunki twarzy -
uśmiechniętej (brak bólu) i wykrzywionej grymasem bólu (najsilniejszy ból) lub opatrzone
dodatkowo słownymi określeniami bólu pod osią graficzną (graficzna skala opisowa).
 85% 55% 95% 75%

WNIOSKI:
• W miarę upływu czasu stosowania plastrów w obu przypadkach (silikon, silikon z witaminą E ) okazały
się skuteczną terapią w łagodzeniu dolegliwości ze strony blizn.
• Plastry silikonowe są skuteczne w remodelingu blizny (skutecznie hamują nadprodukcję kolagenu).
• Silikon łagodzi dolegliwości bólu, uczucia ciągnięcia w przypadku blizn przerostowych i keloidów.
 Chirurgiczne leczenie blizn

CHIRURGICZNE LECZENIE BLIZN

• Operacyjne leczenie blizny obejmuje zmianę jej kształtu, zmniejszenie jej rozmiaru, zlikwidowanie
przykurczu; są to precyzyjne zabiegi chirurgiczne, do których przeprowadzenia konieczna jest
znajomość patofizjologii procesów bliznowacenia i ich modulacji, a także anatomii i odpowiedniej
techniki chirurgicznej.
• Usunięcie blizny i transplantacja skóry właściwej – w miejscu wycięcia blizny dokonuje się
przeszczepu skóry, który pozwala na uzyskania równej i gładkiej blizny.
• Zabiegi z zakresu plastyki skóry – szycie brzegów rany i ponowne ich zbliżanie z minimalnym
napięciem tkanek.
• Największym zagrożeniem w sytuacji, w której decydujemy się na leczenie chirurgiczne, jest
odczynowy przerost. Z tego powodu bardzo ważna jest odpowiednia diagnostyka pacjentów oraz
umiejętność ocenienia ryzyka w przypadku konkretnej osoby. Należy rozważyć możliwość wystąpienia
powikłań.
 Linie napięcia skóry Langera

Nazywanych liniami cięcia, są narysowane na

mapie ludzkiego ciała. Odpowiadają naturalnej
orientacji włókien kolagenowych w skórze
właściwej i zasadniczo równoległe do orientacji
podstawowych włókien mięśniowych.
Linie napięcia skóry Langera
 Radioterapia w leczeniu blizn

Radioterapia - stosowana jest oddzielnie lub w połączeniu z leczeniem chirurgicznym. Skuteczność

naświetlania promieniami rentgenowskimi jako monoterapii (jedynego leczenia) ocenia się na 10 do
90% a odsetek nawrotu przerastania blizn po jej zakończeniu na 50 do 100%.
Lepsze wyniki osiąga się w leczeniu skojarzonym tj. chirurgicznym wycięciu blizny z 5-6 sesjami
naświetlań w okresie pooperacyjnym. W ocenie większości lekarzy radioterapia pozostaje
kontrowersyjną metodą leczenia przerośniętych blizn i bliznowców z powodu potencjalnego ryzyka
rozwoju nowotworów skóry jakie ze sobą niesie. Z tego względu jest ona w zasadzie zarezerwowana
dla dorosłych pacjentów z bliznowcami opornymi na inne formy leczenia.
W Polsce metoda ta praktycznie nie jest stosowana.

(G. Broniarczyk-Dyła, Izabela Urysiak, Anna Wawrzycka- Kaflik - „Keloidy i blizny przerosłe”).
 Leczenie dodatkowe

1. OSOCZE BOGATOPŁYTKOWE, PRZESZCZEP KOMÓREK TŁUSZCZOWYCH.

Zabiegi te dzięki właściwościom komórek macierzystych, które posiadają specyficzną i cenną
zdolność różnicowania się w kierunku wszystkich typów komórek i tkanek – umożliwiając ich
regenerację – pozwalają jeszcze optymistyczniej spojrzeć w przyszłość i otwierają nowe możliwości
w leczeniu blizn, szczególnie zanikowych.
 Leczenie dodatkowe

2. WSTRZYKIWANIE PODSKÓRNE W TKANKĘ BLIZNY, POŁĄCZENIA 3 LEKÓW:

- antymetabolitu, który hamuje proliferację fibroblastów,
- środka przeciwzapalnego,
- środka, który rozpuszcza pasma włókniste.
Wszystkie te środki były wypróbowywane pojedynczo lub w kombinacji dwóch składników we
wcześniejszych badaniach klinicznych, wykazując zachęcające efekty.
(J Clin Aesthet Dermatol. 2014;7(11):31–34.)
 Leczenie dodatkowe

W celu wypróbowania tej metody, naukowcy zwerbowali dwudziestu pacjentów ze Szpitala Bombaj
i Szpitala Lilavti w Indiach, u których pojawiły się keloidy oraz blizny przerostowe. Większości tych
pacjentów wcześniej wstrzykiwano w blizny kortykosteroidy (acetonid triamcynolonu) bez długotrwałych
korzyści, tj. nawrócenia towarzyszących objawów bólu i świądu. Wszyscy pacjenci odczuwali ból i / lub
uporczywy świąd przed włączeniem do badania klinicznego. Pacjenci zostali poinformowali co do
sposoby leczenia (wstrzykiwania potrójnej kombinacji leków). Każdy z nich wyraził zgodę na uczestnictwo
w badaniu.
(J Clin Aesthet Dermatol. 2014;7(11):31–34.)
 Dlaczego terapia blizny jest tak istotna przy jej przebudowie?

1. Wpływ na przebudowę blizny.

2. Modyfikacja wyglądu blizny.
3. Modyfikacja nieprzyjemnych odczuć związanych z wystąpieniem blizny.
4. Zapobieganie późnym skutkom ubocznym blizny.
 W jaki sposób możemy wspomóc proces przebudowy?

1. Fizykoterapia.
2. Terapia mięśniowo-powięziowa.
3. Terapia manualna.
4. Kinezjologytaping.
5. Farmaceutyki, opatrunki, plastry.
6. Inne.
 Co jeśli terapia nie przyniesie efektów i powstanie bliznowiec?

Podejście indywidualne z konsultacją chirurga, dermatologa,

chirurga estetycznego, fizjoterapeuty.

Łączenie różnych metod leczenia.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ