il przetworzenia

MJ.roiiła, Sm.ka. South Pole

}1 .01.2.016 "- Bayerische Staatsoper, Monachium

Polifoniczne echo na biegunie południowym

G ianluią;i Manietti' , Kc,m plI:t na widowni na wielu po nim, ale w drodze powrotnej z~ąl on i wszyscy
bpekt.wdru:h 'i. nędu - to._kq cz łonkowi e wyprawy.
pop ularCW6C.lą Clelly 011, uowa opera Sou.Lit Pole Libretto w dwóch aktach autorstwa Toma Hollowaya .
M..t.ro:Fla"'lł
SrokJ, ,n.Jo 2.0.c1J1~0 czt.erdzi.eslololko, ( młode11;0 dramatur11;a pochodzące11;0 z Tasmruu..1, J·edneJ :
UWlOwiona prLeL 8.a~em,clle St.aatsoper w Monachiu m.
z k.rnin Ziemi po łożonych najbliżej Antaxktydy), c.hoc
~-WUCle puolu„mo..c pnyc.14"'1~ły t.akz.e ~l ośne
dobrze ułożone, jes t raczej pedantyczni e dosłown e _
aarwu:ka: Kmlla Pt-trenk.i - dyry~enla uwielbion e~o
niż poetyckie. Na je~o podstawie czeski korop~zylot
pn,. , n,on...ch1,c, ykvw, ktory pod.cza.o oi.tatn1e~o
uczeń Lvana Fede le~o i Philippe'a Manoury ego,
tJ>t"ht..lJu, ...... ,od LunlJ..., ) Ch liraw, i;w1ętowol s woje . . l Pro~ue Mode m Ense.m
. bi e, bOJ·dzo oktY'vnv
za.łozyc1e .
Ul'f„d11n, , .I wu•., ~euenfd.bd O{:j)\ora operowej . . . sk.iego
l'ł' t )'it:m 11,vtrJ.Jilw lh.uH p;,,Jna I Rolanda V1lwzóno
takze Jako muzykoloq, dyrektor ~łownego czi! · ·iych
lµv fh1, p u· r „ o t ) rn, dl-.ka,c·h Opt·ry wi, polczesnt-j ) oru1.
wydnwn.iclwn muzyczne11;0, red.a ktor wycIan. krytycz1.
Mo;l,.1 l::.ni 11 uu,11 l'u l,1!1..11,1,.-., kuio.i L1·, nu' cod t wnn y wielu utworów Dvoroka, Jo.nóck u .I Ma rt·nu1 - . \V :."'eJ
No
l.tulil t i.ly111w 1n.;"~11•& ryw11l11..uqu tlfJllllt;'. d1.y ti-~ iaj open o po Wnłl (Berlin i QOS) oraz Malt~
iifJ~)L•l.l:, kuu <ldk r Y\~t:l\ łło\)f'r1.1-1i1 1' ok,1111-11l s (' Oltt•111 Nuib·e (Monochium t ou) stworzy ł swego l'odzaJU
1 N,>n,,,e((.wm 1(1,uldPm AJOl.llldł>t'111·11l , il.tóny „opt•rt; pudwó1t1•( . . ·w
.,,,, IIJ J I ,oku ,.dohyli b1~un t)(,ludn 1owy l )powmdu onu rów nocles. 111e . h'U:1tone
. Obu bohntci 0
. . i•, vt'
' . . . ki. ZYl ' ll, .
A111u1,d ..,-u doll,rl tom JJ;tko pw,--...•sl y, Fkott mU>o i (łc w puru lt> li, nuk ladając i k1"2yi ając ich sctez t .,,,
1 noukowt•, pokaz ując ich jako postoc1 · konlt't-ui O\•
 uzyskując duże zróżnicowanie efekt ,
.
wyci e , zi,-zy ty, lodow ate en..,; d . oh.w, s_u~eru1ących
., ... z Y, w1c ry i skrzy p tern · .
T .. e.
oczqc e się równ olegl e oba w tki
ciągł e nawa rstw · . , ~ęstą, nasyc ą narraCJ1 budowały
oną faktu r
cznyc h pr;es uni ć
. iema
orkie strow ą i woka lną pełną rytmi
~zas ~~ statyczną, zmrożoną na długi
ch klast erach ęgdzie
m?zl eJ ruchliwą i kalejdosko pową, pełną szybk i ch '
Takz e obecn ość pięci u głosó w męski ch pok •d . gam .
az eJ ze s tron
.
tworz y ł a rueus tanne gry echa , po!U:on1·1·, fi n e conce rtato
al
. .
Gak _w p~ze p1ęk nym kwar tecie , niem al a cappe lla, pod
kome_c pierw szego aktu) , który m częst
o odpowiadały
w psów i kuców . Śpiew,
echa ms~r um_e ntaln ych chóró
~ozbrzm1ewa1ący na przem ian z mową (źle nagło śnioną)
Sprechgesc 1.ng , miał rys dekla macy jny, choć
1 ze
any w po-
stawał się bardz o ruchl iwy i zrytm izow
szcze gólny ch sytua cjach , na przyk ład gdy Amu ndsen
począ tku i na końcu opery),
odczytywał tele~ amy (na
nuty wybi jane
mieszając pojed yncze litery i nerw owe
, albo gdy recyt owan o
w alfab ecie mors a (,,dah -di-di -dit")
współrzędne geo~ aficz ne.
przyb ycia na biegu n
W drug im akcie (zaczynającym się do
trycz ne, stopn iowo
południowy) obie histo rie, dotąd syme
także w sensi e muzy cznym
przybierały inny obrót ,
zą różno rodno ść sytua cji dram atycz nych
osiągnęły więks
iej urozmaiconą
i muzy czny ch rozwiązań poprz ez bardz
entów kame ralny ch,
fakturę orkiestrową, wiele mom
ących samot ność i rozpa cz Angl ików
podkreślaj
próbujących odwr otu, brzm ienia
tkane rzadk o i rozdz ie-
rająco, które dosko nale oddaw ały fizyc zny i mora lny
upad ek ludzi pokal eczon ych, skrw awio nych, kulejących ,
o odmrożonych stopa ch.
giwała się także
Grą elem entów lustrz anyc h posłu
eria N euenf elsa, dzieląca scenę
na dwie
reżys
żnikiem ,
równ e części, rozgr anicz one białym krawę
a ci obu ekip w syme trycz ny ruch po
wprawiając posta
ająca wszy stko w czym ś
dwóc h stron ach sceny i zamyk
wielk iego, białeg o, klaus trofo biczn ego
w rodza ju
pudła, przypominającego olbrz
ymi odwr ócony nami ot
(scen ograf ia Neue nfels a i Katri n Conn an). Reżyserii .
choć bardz o klaro wnej i osobi
stej, włączającej do toku
spekt aklu realis tyczn e sceny (mecz e gry w pil.kę na
ząt, zepsu ty
lodzie , zabij anie wycieńczonych zwier
ny) u.mkn ął jedna k wym iar uprze strze nnie-
skute r śnież
wego ) świat a wyobrażonego 73
nia (wizu alneg o i brzm ienio
ozyto ra - zreali zowa nie założonej pr,1;ez
przez komp
cznej , w której
niego bardz o głębokiej przes trzen i sceni
a rozmi eścić posta ci i chóry instru ment al-
możn by
efekt y echa Rez ultat okazał
ne i uzyskać precy zyjne
, a Kiri ll Petre n.ko. na
s ię akustyczni e bardz o płaski
siał niemało
S,:, ulh Pnle swej pierw szej ś wiatowej pre mie rze. mu
Mon achium , styczeń 20
16 ź wi ę kowq równowag ę
s i ę n a trudzić, aby odnal eźć d
ins trum e ntaln e
i wyważ yć W8z ys t.k.ie partie woka lne i
poddan e nagłoś ni eni u .
cy, na we t je::ili od tworc v
ś wi e tni e wypa dli ws:.iys cy ś piewa
. . W pa rt Yt ur.,._ ,,., też wi;zy _ s tko. obu 1.tlów nych ró l wyra. zn ie s tracil i wiele ze sweg u
t lu.&tn .ane jedno czesm e. ków. z Jedn e) wtU1eJ
. . . odk .
ry wcow
· An uli
.., )· zwyczaj ne~o blask u. Pom imo n1eko ntrolo
JeSt lustn .ant: pięciu . . dnH(teJ. (bliry tuny , lazón od<hl wał z wit'lk .im µt1los t•111
ięciu Nor,,1 t~ow z . . o t wurto ś n ~los u, Vtl
i.tron y (t.eoo rty) i p
, ) I· 11'1.t!II C p t;OW i-: niełut \vq (.:wlu ,u.c,:u dlt1
t.et roitow b tro~1c Lm\ poi; Ulc ~:kultu , part
1zei,ć kucyk ów z An011 (ódu, . raz dwte ko 1ety, 11z y llll Ł' rLqc ego ~,,. l UIJen.\
); u k. !!ptew uku po nu µ1erw
z Norw ~u (.,ek.b t.tt l<l.urn et.ow
,:jawy , pro1e q e wt; µók,: e,mąJ 1U1we t Je11 lt na µ1~
u1t1 w wv1.to d1 1<' J.
y, . . Koth l~ n . zu r Uł
któn:: w p rowad :w.ly nu „u,n.,- ,,nonJ..81 s i\' 1, µ.u·t11
• 1.
P
rutu~ .0W· koc h,mlw 11rodk uwt•J lt:t1<!1lu rw. Humpt1011 u<l 11Ltl,1tl
m yi,h 1 w;,l"' Jmnie n uuu
•
)Od ni '- An twer pii . uµ,· ru1qc l{ lu.-. ,•111, ktllry
dw u leJlJll1Jl ~"'-Y, Am u 1u.Lw1u:i ,. w 11Jll.t1 jXlwnus c ui,
Y ,.. l(hl
ba,tw 1 Lun dl.udy . ~u1>J
" " . yu1 P. ll.&AU: rwJ.Wfo11.ad 1 .i:ttw i,1.•• ul r,: ym y... ul ti l\' nuJ u rlut•11 1n 1 foru 1':rruu
Amu nd;w1w. bUm <, vuJ,xltw CL
urt.uh ,w l( un) w ru li d t•l(U.lldu t'J I wv 11 1usłt·J l-.t1 t hlt:cn ,
(lll 1' l l 0t>uµr
I chał p., u 11d.c>11 · J)IJ'tl lll
1,p 1cv-a1w J pr.u•,;
ktLo n · u\JuJ udkry w,·y w w d,, tu n 1111.t1k.1t- 1 l"llifll t< J lln •L1 .: 11
, S IJ t<'"' ,ll t1 ,; ubkl111t· , nw
;c.al,r1 ,11yd1 w, w y 1,rov- ę hwll
.;, u, 11
l)IU t< lll1J<. Ju1w.l11 n(U t t1t111,tu
lu w ,.uuu. l4111Jlutl y l\101k1
Caru..., un1 • '· kww •k1 •· rn · '- I artrU/11 , 11 lu. bo.:1t1, 1, b1u.lt·1
1•. n i nwnll 11uw 111lu 11 1~ i i.i bC<!llle Jtl.k 1111
& lw eJl(.I '- J'a r <;y ,,tu - . 1,.1 t;y a t.lłl
uilo -l 11;
hn1111<1n·l(u,
. , WY "
. t,,(!J.<,il b i '<w„lu
h,wt
>i, ltt1k ... , , w uu.lrt- 111 w li lu111 , du)'-1,· ifulJIJS
•
8 rn ka fllf' 0-1,u , • li , 1, 11~ o td d.tlllltl ll, 1.u mu.i:y luunel (o łn1,1.u 1, ,u 1111
,,.,rł. u•Jit I\ y n;w 11t1 ll t<l(U 1tl0e1.1 , b.u·d
o ICJ'l.1nlD,fll.Ch 1>lfllu .e,,o u bo< Ll' J •ut
, w rv r.,._., I
1 "' 1dl,..1q i, rt:, Y'- J• w ko lu1ut urw; h
lortP µ 101ll•m nu~ , i.ruw w J~ .. uo lu
, . ,,r~ Ly11 r . l"'-Jllr: •
UJ{I~ 1.iLW I k rułt' • lld J<lj;,. I,,. ,w jkl.łl ili1J,
(ul..eJf O
iirw n1 y, u 1u.Vl1,&:llll' , .,