ივ.

ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

Ivane Javakhishvili Tbilisi State University

სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი

ფაკულტეტი იურიდიული ფაკულტეტი

საგანმანათლებლო პროგრამა სამართალი
უმაღლესი განათლების საფეხური ბაკალავრიატი

ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი I (საჯარო მმართველობა)

სასწავლო კურსის სახელწოდება
General Administrative Law I (Public Administration)

სასწავლო კურსის სტატუსი სავალდებული სასწავლო კურსი

სახელი, გვარი ირმა ხარშილაძე

სამეცნიერო ხარისხი სამართლის დოქტორი
სასწავლო კურსის თანამდებობა პროფესორი
განმახორციელებელი საკონტაქტო ტელ. 599 97 70 90
E-mail Irma.kharshiladze@tsu.ge
კონსულტაციის დღე: ფაკულტეტის დეკანის მიერ დამტკიცებული გრაფიკის შესაბამისად

სასწავლო კურსის კოდი

სწავლების ენა ქართული

წინაპირობები სასწავლო კურსი - საქართველოს საკონსტიტუციო (სახელმწიფო მოწყობის) სამართალი

კრედიტი (ECTS) 5
საათები (1 კრედიტი = 25 სთ) 125
საკონტაქტო საათები, მ.შ 55
სტუდენტის სასწავლო
დატვირთვა ლექცია 26 სთ.
სემინარი 24 სთ.
შუალედური და დასკვნითი გამოცდები 5 სთ
დამოუკიდებელი საათები 70

სასწავლო კურსის მიზანი სასწავლო კურსის მიზანია სტუდენტს:

 მისცეს სიღრმისეული ცოდნა ადმინისტრაციული სამართლის ცნების, მიზნების, დამახასიათებელი

ნიშნების, სისტემის, ადმინისტრაციულსამართლებრივი ნორმების და ურთიერთობების, საჯარო
მმართველობის ცნების, საჯარო მმართველობის კონსტიტუციური საფუძვლების, საჯარო
მმართველობის პრინციპების, საჯარო მმართველობის ორგანიზაციული მოწყობის ფორმების, საჯარო
მმართველობის განხოციელების სამართლებრივი ფორმების, საჯარო მმართველობის სისტემაში საჯარო
 სამართლის იურიდიული პირის ადგილისა და როლის, საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული
კოდექსის მოქმედების სფეროს, ადმინისტრაციული ორგანოს ცნების, ადმინისტრაციულ ორგანოთა
სახეების, ადმინისტრაციული სამართლის პრინციპების, საჯარო მმართველობის ორგანიზაციული
მოწყობის ფორმების, აღმასრულებელი ხელისუფლების ორგანოების, საქართველოს მთავრობის
საქმიანობის სამართლებრივი ფორმების, ადგილობრივი თვითმმართველობის არსის, ადგილობრივი
თვითმმართველობის სისტემის, თვითმმართველი ერთეულის სტატუსის და მისი
უფლებამოსილებების, ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოების, ადმინისტრაციული ორგანოს
საქმიანობის ძირითადი სამართლებრივი და არასამართლებრივი ფორმების, ინდივიდუალური
ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ცნების, ფუნქციების, სახეების, ნორმატიული
ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ცნების, კლასიფიკაციის, რეალაქტის ცნების, რეალაქტის
გამოვლენის ფორმების, ადმინისტრაციული ხელშეკრულების არსის, ასევე ინფორმაციის
თავისუფლების შესახებ;
 გამოუმუშაოს საჯარო მმართველობის მარეგულირებელი სამართლებრივი ნორმების ანალიზის,
პრაქტიკული გამოყენების, სამართლებრივად სწორი გადაწყვეტილების გამოტანის, საჯარო
მმართველობის მარეგულირებელი სამართლებრივი ნორმისადმი კრიტიკული დამოკიდებულებისა და
მისი უკეთესით შეცვლის უნარი.

სწავლის შედეგები
სასწავლო კურსის გავლის შემდეგ სტუდენტი შეიძენს სიღრმისეულ ცოდნას ადმინისტრაციული
სამართლის ცნების, მიზნების, დამახასიათებელი ნიშნების, სისტემის, ადმინისტრაციულსამართლებრივი
ნორმების და ურთიერთობების, საჯარო მმართველობის ცნების, საჯარო მმართველობის კონსტიტუციური
საფუძვლების, საჯარო მმართველობის პრინციპების, საჯარო მმართველობის ორგანიზაციული მოწყობის
ფორმების, საჯარო მმართველობის განხოციელების სამართლებრივი ფორმების, საჯარო მმართველობის
სისტემაში საჯარო სამართლის იურიდიული პირის ადგილისა და როლის, საქართველოს ზოგადი
ადმინისტრაციული კოდექსის მოქმედების სფეროს, ადმინისტრაციული ორგანოს ცნების,
ადმინისტრაციულ ორგანოთა სახეების, ადმინისტრაციული სამართლის პრინციპების, საჯარო
მმართველობის ორგანიზაციული მოწყობის ფორმების, აღმასრულებელი ხელისუფლების ორგანოების,
საქართველოს მთავრობის საქმიანობის სამართლებრივი ფორმების, ადგილობრივი თვითმმართველობის
ცოდნა და გაცნობიერება
არსის, ადგილობრივი თვითმმართველობის სისტემის, თვითმმართველი ერთეულის სტატუსის და მისი
უფლებამოსილებების, ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოების, ადმინისტრაციული ორგანოს
საქმიანობის ძირითადი სამართლებრივი და არასამართლებრივი ფორმების, ინდივიდუალური
ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ცნების, ფუნქციების, სახეების, ნორმატიული
ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ცნების, კლასიფიკაციის, რეალაქტის ცნების, რეალაქტის
გამოვლენის ფორმების, ადმინისტრაციული ხელშეკრულების არსის, ასევე ინფორმაციის თავისუფლების
შესახებ.

სასწავლო კურსის გავლის შემდეგ სტუდენტს გაცნობიერებული ექნება საჯარო მმართველობის არსი და
მნიშვნელობა, ასევე ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი ურთიერთობები.
სასწავლო კურსის გავლის შემდეგ სტუდენტი შეძლებს:

 მიღებული თეორიული ცოდნის საფუძველზე ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი ურთიერთობებში

ცოდნის პრაქტიკაში სამართლებრივად სწორი გადაწყვეტილების გამოტანას;
გამოყენების უნარი  ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი ურთიერთობებთან დაკავშირებული სამართლებრივი პრობლემის
იდენტიფიცირებას და მისი გადაწყვეტის ნორმატიული საფუძვლების მოძიებას;
 საჯარო მმართველობის მარეგულირებელი ნორმების განმარტებასა და შეფარდებას (გამოყენებას);
 ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის და ადმინისტრაციული ხელშეკრულების მომზადებას.
სასწავლო კურსის გავლის შემდეგ სტუდენტი შეძლებს:

დასკვნის უნარი  საჯარო მმართველობის საკითხებზე არსებული პრობლემების ხედვას, ადმინისტრაციული

სამართლებრივი ნორმების ანალიზს და ამის საფუძველზე სამართლებრივად დასაბუთებული დასკვნის
ჩამოყალიბებას.
სასწავლო კურსის გავლის შემდეგ სტუდენტი შეძლებს:
კომუნიკაციის უნარი
 საჯარო მმართველობის საკითხებზე დებატებში ჩართვას, განსხვავებული აზრის გაგებას და
იურიდიული ტერმინოლოგიის გამოყენებით ზეპირი და წერილობითი ფორმით ცოდნის გადმოცემას.
სასწავლო კურსის გავლის შემდეგ სტუდენტი შეძლებს:
სწავლის უნარი
 საჯარო მმართველობის საკითხებზე საკანონმდებლო ცვლილებების, სასამართლო პრაქტიკის და
მეცნიერული სიახლეების მიდევნებას და ცოდნის მუდმივად განახლებას.
სასწავლო კურსის გავლის შემდეგ სტუდენტი შეძლებს:
ღირებულებები
 პრაქტიკული საქმიანობისას სამართლიანობის, კანონის უზენაესობის პრინციპის, ინდივიდთა
უფლებების, სოციალური და დემოკრატიული ფასეულობების დაცვას.

ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი 2 სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი
 ლექცია
სამუშაო ჯგუფში მუშაობა
სწავლება-სწავლის მეთოდები პრაქტიკული მუშაობა
სემინარი
ელექტრონული რესურსით სწავლება
ელექტრონული სწავლება
სხვა

სტუდენტის სწავლის შედეგის მიღწევის დონის შეფასება

სტუდენტის სწავლის შედეგის მიღწევის დონის შეფასება წარმოებს 100-ქულიანი სისტემით. სტუდენტის სწავლის შედეგის მიღწევის
დონის შეფასება მოიცავს შუალედურ შეფასებას (მაქსიმუმ 60 ქულა) და დასკვნით შეფასებას (მაქსიმუმ 40 ქულა), რომელთა ჯამი
წარმოადგენს საბოლოო შეფასებას (100 ქულა).

სტუდენტის სწავლის შედეგის მიღწევის დონის შუალედური შეფასების კომპონენტებია ზეპირი გამოკითხვა და შუალედური წერითი
გამოცდა. სტუდენტის სწავლის შედეგის მიღწევის დონის შუალედური შეფასების თითოეულ კომპონენტს გააჩნია თა ვისი წილი
შუალედური შეფასების 60 ქულის ფარგლებში. სტუდენტის შუალედური შეფასების მინიმალური კომპეტენციის ზღვარის ხვედრითი წილი
შეადგენს 21 ქულას.

სტუდენტის სწავლის შედეგის მიღწევის დონის დასკვნითი შეფასების კომპონენტია დასკვნითი წერითი გამოცდა. დასკვნითი წერითი გა -
მოცდა სავალდებულოა. დასკვნით წერით გამოცდაზე გასვლის უფლება ეძლევა სტუდენტს, რომელსაც შუალედური შეფასებით
დააგროვილი აქვს მინიმუმ 21 ქულა. სტუდენტს, რომელსაც შუალედური შეფასებით დაგროვილი არ ექნება შუალედური შეფასების
მინიმალური კომპეტენციის ზღვარი ანუ მინიმუმ 21 ქულა, დასკვნით წერით გამოცდაზე არ დაიშვება. დასკვნითი შეფასების მინიმალური
კომპეტენციის ზღვარის ხვედრითი წილი შეადგენს 20 ქულას. დასკვნითი შეფასება ჩაბარებულად ჩაითვლება იმ შემთხვევაში, თუ
სტუდენტი დასკვნით წერით გამოცდაზე დააგროვებს მინიმუმ 20 ქულას.

სასწავლო კურსი ჩაბარებულად ჩაითვლება იმ შემთხვევაში, თუ შუალედური შეფასებისა და დასკვნითი შეფასების (40 ქულა) გათვალისწი-
ნებით სტუდენტი დააგროვებს მინიმუმ 51 ქულას. სტუდენტს კრედიტი ენიჭება კანონმდებლობით გათვალისწინებული ერთ-ერთი
დადებითი შეფასების მიღების შემთხვევაში.
დადებითი შეფასება
A - ფრიადი შეფასების 91-100 ქულა
B - ძალიან კარგი მაქსიმალური შეფასების 81-90 ქულა
C - კარგი მაქსიმალური შეფასების 71-80 ქულა
D - დამაკმაყოფილებელი მაქსიმალური შეფასების 61-70 ქულა
E - საკმარისი მაქსიმალური შეფასების 51-60 ქულა
უარყოფითი შეფასება
მაქსიმალური შეფასების 41-50 ქულა (სტუდენტს ჩასაბარებლად მეტი მუშაობა სჭირდება და ეძლევა
FX - ვერ ჩააბარა დამოუკიდებელი მუშაობით დამატებით გამოცდაზე ერთხელ გასვლის უფლება. ამასთან, დამატებითი
გამოცდა შეიძლება დანიშნოს დასკვნითი გამოცდის შედეგების გამოცხადებიდან არანაკლებ 5 კალენდარულ
დღეში).
მაქსიმალური შეფასების 40 ქულა და ნაკლები (სტუდენტის მიერ ჩატარებული სამუშაო არ არის საკმარისი
F - ჩაიჭრა
და მას საგანი ახლიდან აქვს შესასწავლი)
შეფასების ფორმები და კომპონენტები
N შეფასების ფორმები და კომპონენტები რაოდენობა თითოეულის მაქსიმალური შეფასება მაქსიმალური ქულა

1 შუალედური შეფასება, მათ შორის: 60 ქულა

1.1 ზეპირი გამოკითხვა 10 3 30

1.2. შუალედური წერითი გამოცდა 1 30 30
2 დასკვნითი შეფასება 40 ქულა
2.1. დასკვნითი წერითი გამოცდა 1 40 40
სულ 100 ქულა
შუალედური შეფასების კომპონენტები, მეთოდები და კრიტერიუმები
კომპონენტები მეთოდები და კრიტერიუმები

სტუდენტის ზეპირი გამოკითხვა ფასდება 3 ქულით. შუალედური შეფასების ფარგლებში, სემესტრის განმავლობაში,
სტუდენტი ზეპირი ფორმით გამოიკითხება ათჯერ. შესაბამისად, ზეპირ გამოკითხვებში სტუდენტმა შეიძლება
ზეპირი
დააგროვოს მაქსიმუმ 30 ქულა (10X3), რაც საბოლოო შეფასების 30 პროცენტის ტოლია.
გამოკითხვა
ზეპირი გამოკითხვა ტარდება მოხსენებების, დისკუსიისა და კითხვა-პასუხის ფორმატში.ზეპირი გამოკითხვის

ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი 3 სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი
 შესაფასებლად გამოიყენება შემდეგი საშუალებები (შეფასების მეთოდები): პრეზენტაცია, პრაქტიკული/თეორიული
დავალების შესრულება, სამუშაო ჯგუფში მუშაობა, დისკუსიაში მონაწილეობა.
ზეპირი გამოკითხვისას შეფასების კრიტერიუმებია: პასუხის ფორმულირება და გადმოცემა, იურიდიული
ტერმინოლოგიის დაცვა, სამართლებრივი მსჯელობა.
ქულა ზეპირი გამოკითხვის შეფასების კრიტერიუმები
სტუდენტი კარგადაა მომზადებული, პასუხი მკაფიოდ და ადეკვატურადაა ფორმულირებული, მისი
3
სამართლებრივი მსჯელობა მაღალ დონეზეა. იგი იცავს იურიდიულ ტერმინოლოგიას
სტუდენტი მომზადებულია, პასუხი მკაფიოდ და ადექვატურადაა ფორმულირებული, თუმცა შეკვეცილია.
2
მისი სამართლებრივი მსჯელობა კარგია. იგი იცავს იურიდიულ ტერმინოლოგიას
სტუდენტი არ არის კარგად მომზადებული., პასუხი არასრულადაა ფორმულირებული, მისი სამართლებრივი
1
მსჯელობა ფრაგმენტულია, ხოლო იურიდიული ტერმინოლოგია ნაკლოვანია
სტუდენტი ფაქტიურად მოუმზადებელია, პასუხი ბუნდოვანი და არაადეკვატურია. მისი სამართლებრივი
0
მსჯელობა არსებითად მცდარია, იგი არ იყენებს იურიდიული ტერმინოლოგიას
შუალედური შუალედური შეფასების ფარგლებში სტუდენტი აბარებს შუალედურ წერით გამოცდას. შუალედური წერითი გამოცდა
წერითი გამოცდა ტარდება მე-8-მე-9 სასწავლო კვირას. შუალედურ წერით გამოცდაში სტუდენტმა შეიძლება დააგროვოს მაქსიმუმ 30
ქულა, რაც საბოლოო შეფასების 30 პროცენტის ტოლია.

შუალედური წერითი გამოცდას შესაფასებლად გამოიყენება შემდეგი საშუალებები (შეფასების მეთოდები): ტესტი,
თეორიული საკითხი, კაზუსი. შუალედური წერითი გამოცდა მოიცავს 1 თეორიულ საკითხს, 2 კაზუსს და 10 ტესტს.
შუალედური წერითი გამოცდასას თეორიული საკითხი ფასდება 10 ქულით, თითოეული კაზუსი - 5 ქულით, ხოლო
სწორად ამოხსნილი თითოეული ტესტი - 1 ქულით. თითოეულ ტესტს გააჩნია 4 სავარაუდო პასუხი, რომელთაგან
მხოლოდ ერთია სწორი.
თეორიული საკითხის შეფასების კრიტერიუმებია: თეორიული მასალის ცოდნა, საკითხის ლოგიკური,
თანმიმდევრული და ადეკვატური გადმოცემა, იურიდიული ტერმინოლოგიის დაცვა, სამართლებრივი მსჯელობა,
სამართლებრივი ანალიზი.
ქულა თეორიული საკითხის შეფასების კრიტერიუმები
პასუხი სრულია. სტუდენტი ზედმიწევნით კარგად ფლობს განვლილ მასალას, საკითხი ლოგიკურად,
9-10 თანმიმდევრულად და ადეკვატურად არის გადმოცემული. იურიდიული ტერმინოლოგია დაცულია.
სამართლებრივი მსჯელობა და სამართლებრივი ანალიზი მაღალ დონეზეა.
პასუხი სრულია. სტუდენტი კარგად ფლობს პროგრამით გათვალისწინებულ განვლილ მასალას, საკითხი
7-8 ლოგიკურად, თანმიმდევრულად და ადეკვატურად არის გადმოცემული. იურიდიული ტერმინოლოგია
დაცულია. სამართლებრივი მსჯელობა და სამართლებრივი ანალიზი ძალიან კარგია.
პასუხი სრულია. სტუდენტი დამაკმაყოფილებელად ფლობს პროგრამით გათვალისწინებულ განვლილ
5-6 მასალას. საკითხი ლოგიკურად და ადეკვატურად არის გადმოცემული, თუმცა არათანმიმდევრულია.
იურიდიული ტერმინოლოგია დაცულია. სამართლებრივი მსჯელობა და ანალიზი დამაკმაყოფილებელია.
პასუხი შეკვეცილია. სტუდენტი საკმარისად ფლობს პროგრამით გათვალისწინებულ განვლილ მასალას,
3-4 თუმცა აღინიშნება ნაკლოვანებები. საკითხის გადმოცემულია ნაწილობრივ. იურიდიული ტერმინოლოგია
ნაკლოვანია. სამართლებრივი მსჯელობა და ანალიზი ფრაგმენტულია.
პასუხი ნაკლოვანია. სტუდენტი ვერ ფლობს პროგრამით გათვალისწინებულ განვლილ მასალას,
1-2 გადმოცემულია საკითხის შესაბამისი მასალის მხოლოდ ცალკეული ფრაგმენტები. იურიდიული
ტერმინოლოგია არ არის გამოყენებული. სამართლებრივი მსჯელობა და ანალიზი არადამაკმაყოფილებელია.
0 პასუხი საკითხის შესაბამისი არ არის ან საერთოდ არაა მოცემული.
კაზუსის შეფასების კრიტერიუმებია: კაზუსის ფაბულისა და შეკითხვის არსის აღქმა, ჰიპოთეზის შედგენა, მსჯელობის
თანმიმდევრობა და სამართლებრივი ანალიზი, თეორიული მასალის ცოდნა, სამართლის ძირითადი ღირებულებებისა
და პრინციპების გააზრება და გამოყენება, იურიდიული ტერმინოლოგიის დაცვა და ენობრივი სტილი, საბოლოო
დასკვნა.
ქულა კაზუსის შეფასების კრიტერიუმები
სტუდენტს ზედმიწევნით კარგად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზის
შედგენილია სწორად, მსჯელობის თანმიმდევრობა და სამართლებრივი ანალიზი მაღალ დონეზეა.
5 სტუდენტი ზედმიწევნით კარგად ფლობს თეორიული მასალას, გააზრებული აქვს და კაზუსის ამოხსნისას
იყენებს სამართლის ძირითად ღირებულებებსა და პრინციპებს, იურიდიული ტერმინოლოგია და ენობრივი
სტილი დაცულია, საბოლოო დასკვნა სრულია და ზედმიწევნით სწორეა.
სტუდენტს კარგად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზის შედგენილია სწორად,
მსჯელობის თანმიმდევრობა და სამართლებრივი ანალიზი კარგია. სტუდენტი კარგად ფლობს თეორიული
4 მასალას, გააზრებული აქვს და კაზუსის ამოხსნისას იყენებს სამართლის ძირითად ღირებულებებსა და
პრინციპებს, იურიდიული ტერმინოლოგია და ენობრივი სტილი დაცულია, საბოლოო დასკვნა სრულია და
სწორეა.
3 სტუდენტს დამაკმაყოფილად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზის შედგენილია

ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი 4 სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი
 სწორად, თუმცა მსჯელობა არათანმიმდევრულია და სამართლებრივი ანალიზი . სტუდენტი
დამაკმაყოფილებელად ფლობს თეორიული მასალას, თუმცა კაზუსის ამოხსნისას არ იყენებს სამართლის
ძირითად ღირებულებებსა და პრინციპებს, იურიდიული ტერმინოლოგია და ენობრივი სტილი დაცულია,
საბოლოო დასკვნა დამაკმაყოფილებელია.
სტუდენტს დამაკმაყოფილად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზის შედგენილია
სწორად, თუმცა მსჯელობა არათანმიმდევრულია და სამართლებრივი ანალიზი. სტუდენტი საკმარისად
2 ფლობს თეორიული მასალას, თუმცა კაზუსის ამოხსნისას არ იყენებს სამართლის ძირითად ღირებულებებსა
და პრინციპებს, იურიდიული ტერმინოლოგია და ენობრივი სტილი ნაკლოვანია, საბოლოო დასკვნა
შეკვეცილი და ფრაგმენტულია.
სტუდენტს არასწორად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზის შედგენილია
არასწორად, მსჯელობის თანმიმდევრობა და სამართლებრივი ანალიზი არადამაკმაყოფილებელია.
1 სტუდენტი ვერ ფლობს ფლობს თეორიული მასალას და კაზუსის ამოხსნისას არ იყენებს სამართლის
ძირითად ღირებულებებსა და პრინციპებს, იურიდიული ტერმინოლოგია არ არის გამოყენებული, ხოლო
ენობრივი სტილი ნაკლოვანია, საბოლოო დასკვნა ნაკლოვანია.
0 პასუხი კაზუსის ფაბულისა და შეკითხვის არსის შესაბამისი არ არის ან საერთოდ არაა მოცემული.
დასკვნითი შეფასების კომპონენტები, მეთოდები და კრიტერიუმები
კომპონენტები მეთოდები და კრიტერიუმები
დასკვნითი შეფასების ფარგლებში სტუდენტი აბარებს დასკვნით წერით გამოცდას. დასკვნითი წერითი გამოცდა
ტარდება მე-16-მე-19 სასწავლო კვირას. დასკვნით წერით გამოცდაში სტუდენტმა შეიძლება დააგროვოს მაქსიმუმ 40
ქულა, რაც საბოლოო შეფასების 40 პროცენტის ტოლია.

დასკვნითი წერითი გამოცდის შესაფასებლად გამოიყენება შემდეგი საშუალებები (შეფასების მეთოდები): თეორიული
საკითხი, კაზუსი. დასკვნითი წერითი გამოცდა მოიცავს 2 თეორიულ საკითხს და 4 კაზუსს. დასკვნითი წერითი
დასკვნითი გამოცდასას თითოეული კაზუსი ფასდება 5 ქულით, ხოლო თითოეული თეორიული საკითხი - 10 ქულით.
წერითი გამოცდა
კაზუსის შეფასების კრიტერიუმებია: კაზუსის ფაბულისა და შეკითხვის არსის აღქმა, ჰიპოთეზის შედგენა, მსჯელობის
თანმიმდევრობა და სამართლებრივი ანალიზი, თეორიული მასალის ცოდნა, სამართლის ძირითადი ღირებულებებისა
და პრინციპების გააზრება და გამოყენება, იურიდიული ტერმინოლოგიის დაცვა და ენობრივი სტილი, საბოლოო
დასკვნა.
ქულა კაზუსის შეფასების კრიტერიუმები
სტუდენტს ზედმიწევნით კარგად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზის
შედგენილია სწორად, მსჯელობის თანმიმდევრობა და სამართლებრივი ანალიზი მაღალ დონეზეა.
5 სტუდენტი ზედმიწევნით კარგად ფლობს თეორიული მასალას, გააზრებული აქვს და კაზუსის ამოხსნისას
იყენებს სამართლის ძირითად ღირებულებებსა და პრინციპებს, იურიდიული ტერმინოლოგია და ენობრივი
სტილი დაცულია, საბოლოო დასკვნა სრულია და ზედმიწევნით სწორეა.
სტუდენტს კარგად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზის შედგენილია სწორად,
მსჯელობის თანმიმდევრობა და სამართლებრივი ანალიზი კარგია. სტუდენტი კარგად ფლობს თეორიული
4 მასალას, გააზრებული აქვს და კაზუსის ამოხსნისას იყენებს სამართლის ძირითად ღირებულებებსა და
პრინციპებს, იურიდიული ტერმინოლოგია და ენობრივი სტილი დაცულია, საბოლოო დასკვნა სრულია და
სწორეა.
სტუდენტს დამაკმაყოფილად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზის შედგენილია
სწორად, თუმცა მსჯელობა არათანმიმდევრულია და სამართლებრივი ანალიზი . სტუდენტი
3 დამაკმაყოფილებელად ფლობს თეორიული მასალას, თუმცა კაზუსის ამოხსნისას არ იყენებს სამართლის
ძირითად ღირებულებებსა და პრინციპებს, იურიდიული ტერმინოლოგია და ენობრივი სტილი დაცულია,
საბოლოო დასკვნა დამაკმაყოფილებელია.
სტუდენტს დამაკმაყოფილად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზის შედგენილია
სწორად, თუმცა მსჯელობა არათანმიმდევრულია და სამართლებრივი ანალიზი. სტუდენტი საკმარისად
2 ფლობს თეორიული მასალას, თუმცა კაზუსის ამოხსნისას არ იყენებს სამართლის ძირითად ღირებულებებსა
და პრინციპებს, იურიდიული ტერმინოლოგია და ენობრივი სტილი ნაკლოვანია, საბოლოო დასკვნა
შეკვეცილი და ფრაგმენტულია.
სტუდენტს არასწორად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზის შედგენილია
არასწორად, მსჯელობის თანმიმდევრობა და სამართლებრივი ანალიზი არადამაკმაყოფილებელია.
1 სტუდენტი ვერ ფლობს ფლობს თეორიული მასალას და კაზუსის ამოხსნისას არ იყენებს სამართლის
ძირითად ღირებულებებსა და პრინციპებს, იურიდიული ტერმინოლოგია არ არის გამოყენებული, ხოლო
ენობრივი სტილი ნაკლოვანია, საბოლოო დასკვნა ნაკლოვანია.
0 პასუხი კაზუსის ფაბულისა და შეკითხვის არსის შესაბამისი არ არის ან საერთოდ არაა მოცემული.
თეორიული საკითხის შეფასების კრიტერიუმებია: თეორიული მასალის ცოდნა, საკითხის ლოგიკური,
თანმიმდევრული და ადეკვატური გადმოცემა, იურიდიული ტერმინოლოგიის დაცვა, სამართლებრივი მსჯელობა,
სამართლებრივი ანალიზი.
ქულა თეორიული საკითხის შეფასების კრიტერიუმები

ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი 5 სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი
 პასუხი სრულია. სტუდენტი ზედმიწევნით კარგად ფლობს განვლილ მასალას, საკითხი ლოგიკურად,
9-10 თანმიმდევრულად და ადეკვატურად არის გადმოცემული. იურიდიული ტერმინოლოგია დაცულია.
სამართლებრივი მსჯელობა და სამართლებრივი ანალიზი მაღალ დონეზეა.
პასუხი სრულია. სტუდენტი კარგად ფლობს პროგრამით გათვალისწინებულ განვლილ მასალას, საკითხი
7-8 ლოგიკურად, თანმიმდევრულად და ადეკვატურად არის გადმოცემული. იურიდიული ტერმინოლოგია
დაცულია. სამართლებრივი მსჯელობა და სამართლებრივი ანალიზი ძალიან კარგია.
პასუხი სრულია. სტუდენტი დამაკმაყოფილებელად ფლობს პროგრამით გათვალისწინებულ განვლილ
5-6 მასალას. საკითხი ლოგიკურად და ადეკვატურად არის გადმოცემული, თუმცა არათანმიმდევრულია.
იურიდიული ტერმინოლოგია დაცულია. სამართლებრივი მსჯელობა და ანალიზი დამაკმაყოფილებელია.
პასუხი შეკვეცილია. სტუდენტი საკმარისად ფლობს პროგრამით გათვალისწინებულ განვლილ მასალას,
3-4 თუმცა აღინიშნება ნაკლოვანებები. საკითხის გადმოცემულია ნაწილობრივ. იურიდიული ტერმინოლოგია
ნაკლოვანია. სამართლებრივი მსჯელობა და ანალიზი ფრაგმენტულია.
პასუხი ნაკლოვანია. სტუდენტი ვერ ფლობს პროგრამით გათვალისწინებულ განვლილ მასალას,
1-2 გადმოცემულია საკითხის შესაბამისი მასალის მხოლოდ ცალკეული ფრაგმენტები. იურიდიული
ტერმინოლოგია არ არის გამოყენებული. სამართლებრივი მსჯელობა და ანალიზი არადამაკმაყოფილებელია.
0 პასუხი საკითხის შესაბამისი არ არის ან საერთოდ არაა მოცემული.

 პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი, სახელმძღვანელო, 2016 წ. 3-165

ძირითადი ლიტერატურა
 ადმინისტრაციული მეცნიერების სახელმძღვანელო, giz; რედ: გიორგი ხუბუა, კობა ყალიჩავა;
ავტორები: თამარ ბერიშვილი, ებერჰარდ ბონე, იენს დეპე, მერაბ ლაბაძე, სანდრო სვანიშვილი, პაატა
ტურავა, გერჰარდ ფუკნერი, ეკა ქარდავა, კობა ყალიჩავა, გიორგი ხიშტოვანი, გიორგი ხუბუა გვ.
თბილისი 2018 გვ. 24-365
 საჯარო მმართველობის სამართლებრივი საფუძვლები, სახელმძღვანელო, თსუ ადმინისტრაციულ
მეცნიერებათა ინსტიტუტის გამოცემა, ტომი 3, რედ: გიორგი ხუბუა, კარლ-პეტერ
ზომერმანი, ავტორები: აკაკი გაწერელია, დიმიტრი გეგენავა, კარლ-პეტერ ზომერმანი, ირაკლი
კობახიძე, ზვიად როგავა, სანდრო სვანიშვილი, პაატა ტურავა, კობა ყალიჩავა, გიორგი
ხუბუა, თბილისი, 2016; გვ. 18-158

 საქართველოს კონსტიტუცია;
https://matsne.gov.ge/index.php?option=com_ldmssearch&view=docView&id=30346&lang=ge
 საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსი;
https://matsne.gov.ge/index.php?option=com_ldmssearch&view=docView&id=16270&lang=ge
 „საჯარო სამართლის იურიდიული პირის შესახებ“ საქართველოს 1999 წლის 28 მაისის კანონი;
https://matsne.gov.ge/index.php?option=com_ldmssearch&view=docView&id=19204&lang=ge
 „საქართველოს მთავრობის სტრუქტურის, უფლებამოსილებისა და საქმიანობს წესის შესახებ”
საქართველოს 2004 წლის 11 თებერვლის კანონი;
https://matsne.gov.ge/index.php?option=com_ldmssearch&view=docView&id=2062&lang=ge
ნორმატიული აქტები
 „საჯარო ინფორმაციის ასლის გადაღების მოსაკრებლის შესახებ” საქართველოს 2005 წლის 13 მაისის
კანონი; https://matsne.gov.ge/index.php?option=com_ldmssearch&view=docView&id=29470&lang=ge
 „პერსონალურ მონაცემთა დაცვის“ შესახებ საქართველოს 2011 წლის 28 დეკემბრის კანონი;
https://matsne.gov.ge/index.php?option=com_ldmssearch&view=docView&id=1561437&lang=ge
 „საჯარო სამსახურის შესახებ” საქართველოს 1997 წლის 31 ოქტომბრის კანონი;
https://matsne.gov.ge/index.php?option=com_ldmssearch&view=docView&id=28312&lang=ge
 „საჯარო სამსახურში ინტერესთა შეუთავსებლობისა და კორუფციის შესახებ” 1997 წლის 17 ოქტომბრის
საქართველოს კანონი;
https://matsne.gov.ge/index.php?option=com_ldmssearch&view=docView&id=33550&lang=ge

 პ. ტურავა, ნ. წკეპლაძე. ადმინისტრაციული სამართლის დამხმარე სახელმძღვანელო, თბ., 2005 წ.;

დამატებითი ლიტერატურა
 პ. ტურავა, ნ. წკეპლაძე, ადმინისტრაციული სამართლის სახელმძღვანელო, მეორე გადამუშავებული
გამოცემა, თბ., „სეზანი”, 2010 წ.;
 ავტორთა კოლექტივი: ზ. ადეიშვილი, ა. ფროსტი, ლ. რამიშვილი, ნ. წკეპლაძე, დ. ქიტოშვილი, ლ.
ტუღუში, ნ. წოწორია, გ. გეწაძე, მ. კოპალეიშვილი. ინფორმაციის თავისუფლება. გზამკვლევი, მეორე
შევსებული გამოცემა, გამოცემულია აირის საქართველოს მიერ, 2003 წ.;
 მ. კოპალეიშვილი, ინფორმაციის თავისუფლება და სასამართლოს გამჭვირვალობა, გამოცემულია აირის
საქართველოს მიერ, 2004 წ.;
 ვ. ლორია, მ. სალხინაშვილი, საქართველოს სახელმწიფო და ადმინისტრაციული სამართლის საკითხები,
(დამხმარე მასალა იურიდიული ფაკულტეტის სტუდენტებისათვის), თბ., „მერიდიანი“, 1999 წ.;
 ვ.ლორია, საქართველოს ადმინისტრაციული სამართალი, თბ.,2005.
 ი. სურგულაზე, ადმინისტრაციული სამართალი, თბ., 2005.
 მ.კოპალეიშვილი, ადმინისტრაციული გარიგება, თბ.,2003.
 ირაკლი კახიძე, ადმინისტრაციული ზედამხედველობა ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოების

ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი 6 სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი
 საქმიანობაზე (შედარებითი ანალიზი) გამომცემლობა უნივერსალი, თბილისი 2012წ;

ინტერნეტ-რესურსები -

სასწავლო კალენდარი
კვირა სწავლების მეთოდი საათი შეფასების კომპონენტი მაქსიმალური შეფასება
1-ლი კვირა ლექცია 2 სთ.
ლექცია 2 სთ.
მე-2 კვირა
სემინარი 2 სთ. ზეპირი გამოკითხვა 3 ქულა
ლექცია 2 სთ.
მე-3 კვირა
სემინარი 2 სთ. ზეპირი გამოკითხვა 3 ქულა
ლექცია 2 სთ.
მე-4 კვირა
სემინარი 2 სთ. ზეპირი გამოკითხვა 3 ქულა
ლექცია 2 სთ.
მე-5 კვირა
სემინარი 2 სთ. ზეპირი გამოკითხვა 3 ქულა
ლექცია 2 სთ.
მე-6 კვირა
სემინარი 2 სთ. ზეპირი გამოკითხვა 3 ქულა
ლექცია 2 სთ.
მე-7 კვირა
სემინარი 2 სთ. ზეპირი გამოკითხვა 3 ქულა
მე-8-მე-9 კვირა 2 სთ. შუალედური წერითი გამოცდა 30 ქულა
ლექცია 2 სთ.
მე-10 კვირა
სემინარი 2 სთ. შუალედური გამოცდის შედეგების განხილვა
ლექცია 2 სთ.
მე-11 კვირა
სემინარი 2 სთ. ზეპირი გამოკითხვა 3 ქულა
ლექცია 2 სთ.
მე-12 კვირა
სემინარი 2 სთ. ზეპირი გამოკითხვა 3 ქულა
ლექცია 2 სთ.
მე-13 კვირა
სემინარი 2 სთ. ზეპირი გამოკითხვა 3 ქულა
ლექცია 2 სთ.
მე-14 კვირა
სემინარი 2 სთ. ზეპირი გამოკითხვა 3 ქულა
ლექცია 2 სთ.
მე-15 კვირა
სემინარი 2 სთ. დასკვნითი დისკუსია
მე-16-მე-19 კვირა 3 სთ. დასკვნითი წერითი გამოცდა 40 ქულა

სასწავლო კურსის შინაარსი

კვირა სწავლების მეთოდი შინაარსი/შეფასების კომპონენტი/მაქსიმალური შეფასება
1 ლექცია (2 სთ.) საუბარი სასწავლო კურსის მოცულობაზე და პროცესის წარმართვის მეთოდებზე, შეფასების სისტემაზე
და სავალდებულო ლიტერატურაზე.

თემა 1. ადმინისტრაციული სამართალი და საჯარო მმართველობა

განსახილველი საკითხები:
ადმინისტრაციული სამართალი, როგორც საჯარო მმართველობის სამართალი. ადმინისტრაციული
სამართლის ცნება და განვითარება, მიზნები, დამახასიათებელი ნიშნები. სისტემა. ადმინისტრაციული
სამართლის დარგის კოდიფიკაცია.
საჯარო მმართველობის კონსტიტუციურ-სამართლებრივი საფუძვლები. საჯარო მმართველობა
დემოკრატიულ და სოციალურ სამართლებრივ სახელმწიფოში.
ადმინისტრაციული სამართალი როგორც საჯარო სამართლის ნაწილი და კერძო სამართალთან მისი
ფარგლები, მმართველობის კერძოსამართლებრივი საქმიანობის ფორმები, მმართველობის აღსრულება
კერძოსამართლებრივი ფორმებით (ე.წ. ადმინისტრაციული-კერძო სამართალი).

ადმინისტრაციულსამართლებრივი ნორმები და ურთიერთობები. ადმინისტრაციული სამართლის

კონსტიტუციურ-სამართლებრივი საფუძვლები, კონსტიტუციური სამართლის გავლენა

ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი 7 სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი
 ადმინისტრაციულ სამართალზე, დემოკრატიული, სამართლებრივი და სოციალური სახელმწიფოს
პრინციპები. ევროკავშირისა და საერთაშორისო სამართლის პრინციპები ადმინისტრაციულ სამართალში.
ადმინისტრაციული სამართლის წყაროები. ადმინისტრაციული სამართლისა და კერძო სამართლის
გამიჯვნა.

ადმინისტრაციული სამართლის დარგის კოდიფიკაცია, ადმინისტრაციული სამართლის დარგის

ჩამოყალიბებისა და განვითარების ისტორია, როგორც საქართველოში, ისე საზღვარგარეთის
დემოკრატიულ ქვეყნებში. თანამედროვე ადმინისტრაციული სამართლის ფორმირების მიმართულებები,
საჯარო მმართველობის სფეროს საკანონმდებლო მოწესრიგება,. ადმინისტრაციულ – სამართლებრივი
ნორმები და ურთიერთობები. ადმინისტრაციული სამართლის კონსტიტუციურ – სამართლებრივი
საფუძვლები, კონსტიტუციური სამართლის ზეგავლენა ადმინისტრაციულ სამართალზე. საჯარო
მმართველობა დემოკრატიულ და სოციალურ სამართლებრივ სახემწიფოში. დემოკრატიული და
სოციალური სამართლებრივი სახელმწიფოს კონსტიტუციური პრინციპები. სამართლებრივი
სახელმწიფო და rule of law: თავისუფლების პარადიგმა. სამართლებრივი სახელმწიფოს ცნება. rule of law -
ს ცნება. სამართლებრივი სახელმწიფოსა და rule of law -ს შერწყმა საერთაშორისო სამართალსა და
ევროკავშირის სამართალში. დემოკრატიული სამართლებრივი სახელმწიფო: პასუხისმგებლობის
პარადიგმა. სოციალური სამართლებრივი სახელმწიფო: წინდახედულობისა და ხელშეწყობის პარადიგმა,
საჯარო მმართველობის ფუნქციები დემოკრატიულ და სოციალურ სამართლებრივ სახელმწიფოში.
კანონის აღსრულება.

ძირითადი ლიტერატურა:
 პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი, სახელმძღვანელო, (მესამე გამოცემა), 2020 წ;
გვ. 80-96
 პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი, სახელმძღვანელო, (მეორე გამოცემა), 2018 წ;
გვ. 75-88
 პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი (მეორე გამოცემა), 2016 წ; გვ. 42-51
 ადმინისტრაციული მეცნიერების სახელმძღვანელო, giz; რედ: გიორგი ხუბუა, კობა ყალიჩავა;
ავტორები: თამარ ბერიშვილი, ებერჰარდ ბონე, იენს დეპე, მერაბ ლაბაძე, სანდრო სვანიშვილი, პაატა
ტურავა, გერჰარდ ფუკნერი, ეკა ქარდავა, კობა ყალიჩავა, გიორგი ხიშტოვანი, გიორგი ხუბუა 2018წ.
გვ. 89-94; 100-114
 საჯარო მმართველობის სამართლებრივი საფუძვლები, სახელმძღვანელო, თსუ ადმინისტრაციულ
მეცნიერებათა ინსტიტუტის გამოცემა, ტომი 3, რედ: გიორგი ხუბუა, კარლ-პეტერ ზომერმანი, თბ.,
2016 წ; გვ. 18-29

თემა 2. საჯარო მმართველობის ცნება. საჯარო სამართლის იურიდიული პირის ადგილი და როლი
საჯარო მმართველობის სისტემაში

განსახილველი საკითხები:

საჯარო მმართველობის ცნება. საჯარო მმართველობის ელემენტები. საჯარო მმართველობის

ორგანიზაციული მოწყობის ფორმები (საჯარო-სამართლებრივი, კერძო-სამართლებრივი), საჯარო
მმართველობის განხოციელების სამართლებრივი ფორმები (საჯარო სამართლებრივი, კერძო-
სამართლებრივი). თანამედროვე სახელმწიფო როგორც მმართველი სახელმწიფო. საჯარო მმართველობის
ადგილი სახელმწიფო ხელისუფლების სისტემაში. საჯარო მმართველობის კონსტიტუციური
საფუძვლები. საჯარო მმართველობის პრინციპები.
საჯარო სამართლის იურიდიული პირის ადგილი და როლი საჯარო მმართველობის სისტემაში. საჯარო
სამართლის იურიდიული პირის შექმნის წესი და კონტროლი მის საქმიანობაზე. საჯარო სამსახურის
ლექცია (2 სთ.) კონსტიტუციური საფუძვლებისაჯარო სამსახურის რეფორმა. საჯარო მმართველობის პრივატიზაცია.
2 ძირითადი ლიტერატურა:
 პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი, სახელმძღვანელო, (მესამე გამოცემა), 2020 წ;
გვ.14-39; 48-79
 პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი (მეორე გამოცემა), 2018 წ; გვ. 13-35; 44-68
 პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი, სახელმძღვანელო, 2016 წ; გვ.9-20;
 ადმინისტრაციული მეცნიერების სახელმძღვანელო, giz; რედ: გიორგი ხუბუა, კობა ყალიჩავა;
ავტორები: თამარ ბერიშვილი, ებერჰარდ ბონე, იენს დეპე, მერაბ ლაბაძე, სანდრო სვანიშვილი, პაატა
ტურავა, გერჰარდ ფუკნერი, ეკა ქარდავა, კობა ყალიჩავა, გიორგი ხიშტოვანი, გიორგი ხუბუა 2018 წ;
გვ. 89-100
 საჯარო მმართველობის სამართლებრივი საფუძვლები, სახელმძღვანელო, თსუ ადმინისტრაციულ
მეცნიერებათა ინსტიტუტის გამოცემა, ტომი 3, რედ: გიორგი ხუბუა, კარლ-პეტერ ზომერმანი, თბ.,
2016 წ; გვ. 16-78;78-78

სემინარი (2 სთ.) შეფასების კომპონენტი - ზეპირი გამოკითხვა. მაქსიმალური შეფასება - 3 ქულა

ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი 8 სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი
 თემა 3. საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსი

განსახილველი საკითხები:

საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის მიზანი. კოდექსის მოქმედების სფერო, ტერმინთა

განმარტება. ვისზე არ ვრცელდება კოდექსი. ადმინისტრაციული ორგანოს ცნება, ადმინისტრაციული
ორგანო და სახელმწიფო მმართველობის ორგანო. ადმინისტრაციულ ორგანოთა სახეები. მოქალაქისა და
ადმინისტრაციული ორგანოების ურთიერთობის სამართლებრივი საფუძვლები. ადმინისტრაციულ
ორგანოთა საქმიანობის ზოგადი დებულებანი, მათი ურთიერთდახმარების ვალდებულება,
სამართლებრივი დახმარების პირობა და ფარგლები, უარი დახმარების აღმოჩენაზე, დახმარებისას
გაწეული ხარჯების ანაზღაურება.
ძირითადი ლიტერატურა:
ლექცია (2 სთ.)
3  პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი, სახელმძღვანელო, (მესამე გამოცემა), 2020 წ;
გვ. 96-99
 პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი (მეორე გამოცემა), 2018 წ; გვ. 24-25; 36-42
 პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი, სახელმძღვანელო, 2016 წ; გვ.51-54;24
 ადმინისტრაციული მეცნიერების სახელმძღვანელო, giz; რედ: გიორგი ხუბუა, კობა ყალიჩავა;
ავტორები: თამარ ბერიშვილი, ებერჰარდ ბონე, იენს დეპე, მერაბ ლაბაძე, სანდრო სვანიშვილი, პაატა
ტურავა, გერჰარდ ფუკნერი, ეკა ქარდავა, კობა ყალიჩავა, გიორგი ხიშტოვანი, გიორგი ხუბუა 2018 წ;
გვ. 173-190
 საჯარო მმართველობის სამართლებრივი საფუძვლები, სახელმძღვანელო, თსუ ადმინისტრაციულ
მეცნიერებათა ინსტიტუტის გამოცემა, ტომი 3, რედ: გიორგი ხუბუა, კარლ-პეტერ ზომერმანი, თბ.,
2016 წ;

სემინარი (2 სთ.) შეფასების კომპონენტი - ზეპირი გამოკითხვა. მაქსიმალური შეფასება - 3 ქულა

თემა 4. ზოგადი ადმინისტრაციული სამართლის პრინციპები

განსახილველი საკითხები:

ადმინისტრაციული სამართლის პრინციპების ცნება, ადმინისტრაციული ორგანოების საქმიანობის

კანონიერების პრინციპი, სუბიექტური საჯაროსამართლებრივი უფლება.

კანონის წინაშე თანასწორობა, უფლებამოსილების განხორციელება კანონის საფუძველზე, დისკრეციული

უფლებამოსილების განხორციელების წესი, საჯარო და კერძო ინტერესების პროპორციულობა,
ცენტრალიზაცია, დეცენტრალიზაცია და დეკონცენტრაცია სახელმწიფო მმართველობაში, საქმის
მიუკერძოებლად გადაწყვეტა, ადმინისტრაციული ორგანოს დაპირება, საქვეყნოობა, საიდუმლოება,
ადმინისტრაციული ორგანოსათვის მიმართვის უფლება, დაინტერესებული მხარის მიერ საკუთარი
მოსაზრების წარდგენის უფლება. კანონის უზენაესობის პრინციპი. ინფორმაციული თვითგამორკვევის
უფლება. მმართველობის ეკონომიურობა. მოქალაქეზე ორიენტირებული მმართველობის პრინციპი.
თვითმმართველობის პრინციპი. სუბსიდიარობის პრინციპი. თანაზომიერების პრინციპი
ძირითადი ლიტერატურა:
ლექცია (2 სთ.)  პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი, სახელმძღვანელო, (მესამე გამოცემა), 2020 წ;
4
გვ. 99-121 - 143
 პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი (მეორე გამოცემა), 2018 წ; გვ. 91-123; 181-183
 პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი, სახელმძღვანელო, გვ. 2016 წ; გვ.55-81
 ადმინისტრაციული მეცნიერების სახელმძღვანელო, giz; რედ: გიორგი ხუბუა, კობა ყალიჩავა;
ავტორები: თამარ ბერიშვილი, ებერჰარდ ბონე, იენს დეპე, მერაბ ლაბაძე, სანდრო სვანიშვილი, პაატა
ტურავა, გერჰარდ ფუკნერი, ეკა ქარდავა, კობა ყალიჩავა, გიორგი ხიშტოვანი, გიორგი ხუბუა 2018 წ;
გვ. 143-145

 საჯარო მმართველობის სამართლებრივი საფუძვლები, სახელმძღვანელო, თსუ ადმინისტრაციულ

სემინარი (2 სთ.)
5 ლექცია (2 სთ.)
მეცნიერებათა ინსტიტუტის გამოცემა, ტომი 3, რედ: გიორგი ხუბუა, კარლ-პეტერ ზომერმანი, თბ.,
2016 წ; გვ. 67-69; 71-79
 ავტორთა კოლექტივი, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართლის სახელმძღვანელო, მეორე გამოცემა,
თბ., 2005 წ;
 ავტორთა კოლექტივი, საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის კომენტარი, თბ., 2002 წ;
 ადმინისტრაციული სამართლის დამხმარე სახელმძღვანელო., პაატა ტურავა, ნათია წკეპლაძე. თბ.,
2005 წ.
შეფასების კომპონენტი - ზეპირი გამოკითხვა. მაქსიმალური შეფასება - 3 ქულა
თემა 5. საჯარო მმართველობის ორგანიზაციული მოწყობის ფორმები

განსახილველი საკითხები:

ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი 9 სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი
 საჯარო მმართველობის ორგანიზების საფუძვლები. საჯარო მმართველობის ორგანიზება საქართველოში.
საჯარო მმართველობის განმახორციელებელი საჯარო დაწესებულებების ორგანიზაციული მოწყობის
ცნება. საჯარო მმართველობის განმახორციელებელი საჯარო დაწესებულებების ორგანიზაციული
მოწყობის მიზანი. საჯარო მმართველობის განმახორციელებელი საჯარო დაწესებულებების
კოორდინაციის მექანიზმები. საჯარო მმართველობის ორგანოზაციული მოწყობის
საჯაროსამართლებრივი და კერძოსამართლებრივი ფორმები. ფორმის არჩევის
კონსტიტუციურსამართლებრივი საფუძვლები. ფორმის არჩევის საკანონმდებლო მოწესრიგება. საჯარო
სამართლის იურიდიული პირები და მათი საკანონმდებლო მოწესრიგება. საჯარო მმართველობის
პრივატიზაცია
ძირითადი ლიტერატურა:
 პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი, სახელმძღვანელო, (მესამე გამოცემა), 2020 წ;
გვ. 33-55
 პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი (მეორე გამოცემა), 2018 წ; გვ. 27-49;
 პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი, სახელმძღვანელო, 2016 წ; გვ. გვ. 16-21. 35-
41
 ადმინისტრაციული მეცნიერების სახელმძღვანელო, giz; რედ: გიორგი ხუბუა, კობა ყალიჩავა;
ავტორები: თამარ ბერიშვილი, ებერჰარდ ბონე, იენს დეპე, მერაბ ლაბაძე, სანდრო სვანიშვილი, პაატა
ტურავა, გერჰარდ ფუკნერი, ეკა ქარდავა, კობა ყალიჩავა, გიორგი ხიშტოვანი, გიორგი ხუბუა 2018 წ;
გვ.191-215
 საჯარო მმართველობის სამართლებრივი საფუძვლები, სახელმძღვანელო, თსუ ადმინისტრაციულ
მეცნიერებათა ინსტიტუტის გამოცემა, ტომი 3, რედ: გიორგი ხუბუა, კარლ-პეტერ ზომერმანი, თბ.,
2016 წ; გვ.

სემინარი (2 სთ.) შეფასების კომპონენტი - ზეპირი გამოკითხვა. მაქსიმალური შეფასება - 3 ქულა

თემა 6. აღმასრულებელი ხელისუფლების ორგანოები

განსახილველი საკითხები:

„მთავრობის სტრუქტურის, უფლებამოსილებისა და საქმიანობს წესის შესახებ“ საქართველოს კანონის

მოქმედების სფერო, სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულებები, სახელმწიფო რწმუნებულის
ინსტიტუტი.

მთავრობა-აღმასრულებელი ხელისუფლების უმაღლესი ორგანო. მთავრობა სახელმწიფო

ხელისუფლების ორგანოთა სისტემაში. მთავრობის სახეები.

საქართველოს მთავრობის შექმინს წესი და თავისებურება. მთავრობის ფორმირების მოდელები.

საქართველოს მთავრობის კომპეტენცია. საქართველოს მთავრობის კომპეტენცია და ფუნქციები.
ლექცია (2 სთ.) საქართველოს მთავრობის კომპეტენციის არსი და ფარგლები. საქართველოს მთავრობის კომპეტენციის
6
კავშირი მის უფლებამოსილებასა და რეგულირების სფეროსთან. მთავრობის ხელმძღვანელობა და მისი
საქმიანობის ორგანიზება. საქართველოს პრემიერ–მინისტრის ადგილი და როლი საჯარო
ადმინისტრაციის სისტემაში. მთავრობის მეთაური. საქართველოს მთავრობის ურთიერთობა
საქართველოს პარლამენტთან და საქართველოს პრეზიდენტთან. მთავრობის ადმინისტრაცია.
ძირითადი ლიტერატურა:
 საქართველოს კანონი ,,მთავრობის სტრუქტურის, უფლებამოსილებისა და საქმიანობის შესახებ"
https://matsne.gov.ge/ka/document/view/2062?publication=37 11/02/2004
 ადმინისტრაციული მეცნიერების სახელმძღვანელო, giz; რედ: გიორგი ხუბუა, კობა ყალიჩავა;
ავტორები: თამარ ბერიშვილი, ებერჰარდ ბონე, იენს დეპე, მერაბ ლაბაძე, სანდრო სვანიშვილი, პაატა
ტურავა, გერჰარდ ფუკნერი, ეკა ქარდავა, კობა ყალიჩავა, გიორგი ხიშტოვანი, გიორგი ხუბუა 2018
წ;192-194 გვ.

სემინარი (2 სთ.) შეფასების კომპონენტი - ზეპირი გამოკითხვა. მაქსიმალური შეფასება - 3 ქულა

7 ლექცია (2 სთ.) თემა 7. საქართველოს მთავრობის საქმიანობის სამართლებრივი ფორმები

განსახილველი საკითხები:

საქართველოს მთავრობის ადმინისტრაციულ–სამართლებრივი აქტების თავისებურება და

კლასიფიკაცია. საქართველოს მთავრობის დადგენილებები და განკარგულებები. საქართველოს
მთავრობის სხვა აქტები. საქართველოს მთავრობის მიერ მიღებული ადმინისტრაციულ–სამართლებრივი
აქტებისა და კანონების ურთიერთმიმართება. მთავრობის აქტების განსხვავება სასამართლო და
პროკურატურის აქტებისაგან. საქართველოს მინისტრის მიერ მიღებული სამართლებრივი აქტების
სამართლებრივი ბუნება და გასაჩივრების წესი. სამსახურებრივი ზედამხედველობა და მისი

ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი 10 სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი
 განხორციელების წესი და თავისებურებანი.

სამინისტრო, როგორც ცენტრალური საჯარო ადმინისტრაციის შემადგენელი ნაწილი. სამთავრობო

დაწესებულებები. სამინისტროების ფუნქციები: საერთო ნაციონალური პოლიტიკის ტრანსფორმაციის
ფუნქცია, მმართველობითი ფუნქცია, კოორდინაციის ფუნქცია, კონტროლის ფუნქცია. კონტროლის
სახეები: ინსპექტირება, იურარქიული კონტროლი, ფინანსური კონტროლი. მისიტრის სამართლებრივი
მდგომარეობა. სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულებები, სპეციალური დანიშნულების სახელმწიფო
დაწესებულებები, სახელმწიფოს წარმომადგენლობა. სამთავრობო დაწესებულებები.
ძირითადი ლიტერატურა:
 პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი, სახელმძღვანელო, (მესამე გამოცემა), 2020 წ;
გვ. 39-49
 პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი, სახელმძღვანელო, 2016 წ; გვ. 254-278
 საქართველოს კანონი ,,მთავრობის სტრუქტურის, უფლებამოსილებისა და საქმიანობის შესახებ"
https://matsne.gov.ge/ka/document/view/2062?publication=37 11/02/2004
 ადმინისტრაციული მეცნიერების სახელმძღვანელო, giz; რედ: გიორგი ხუბუა, კობა ყალიჩავა;
ავტორები: თამარ ბერიშვილი, ებერჰარდ ბონე, იენს დეპე, მერაბ ლაბაძე, სანდრო სვანიშვილი, პაატა
ტურავა, გერჰარდ ფუკნერი, ეკა ქარდავა, კობა ყალიჩავა, გიორგი ხიშტოვანი, გიორგი ხუბუა 2018 წ;
192-194 გვ.
 საჯარო მმართველობის სამართლებრივი საფუძვლები, სახელმძღვანელო, თსუ ადმინისტრაციულ
მეცნიერებათა ინსტიტუტის გამოცემა, ტომი 3, რედ: გიორგი ხუბუა, კარლ-პეტერ ზომერმანი, თბ.,
2016 წ; გვ. 87-90

სემინარი (2 სთ.) შეფასების კომპონენტი - ზეპირი გამოკითხვა. მაქსიმალური შეფასება - 3 ქულა

8-9 შეფასების კომპონენტი - შუალედური წერითი გამოცდა. მაქსიმალური შეფასება - 30 ქულა
10 თემა 8. ადგილობრივი თვითმმართველობა, როგორც ადმინისტრაციულსამართლებრივი რეგულირების
ლექცია (2 სთ.) ობიექტი

განსახილველი საკითხები:

ადგილობრივი თვითმმართველობის არსი. ადგილობრივი თვითმმართველობის სისტემა

საქართველოში. თვითმმართველი ერთეულის სტატუსი და მისი უფლებამოსილებები. ადგილობრივი
თვითმმართველობის ორგანოები.

ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოების სახელმწიფო ზედამხედველობა. თვითმმართველობის

საქმიანობაზესახელმწიფო ზედამხედველობის მნიშვნელობა და მიზანი. სახელმწიფო
ზედამხედველობის ორგანო. სახელმწიფო ზედამხედველობის სახეები, თვითმმართველობის
განხორციელებაში მოქალაქეა მონაწილეობა. მუნიციპალიტეტის ორგანოებისა და თანამდებობის
პირების ადმინისტრაციულ–სამართლებრივი აქტები. ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოთა
გადაწყვეტილებების შეჩერებისა და გაუქმების უფლებამოსილება.
საქართველოს მთავრობის დამოკიდებულება ავტონომიური რესპუბლიკების აღმასრულებელი
ხელისუფლების დაწესებულებებთან.
მთავრობის როლი სსიპ-ების შექმნის, საქმიანობის წესის, მართვის წესის, საქმიანობის კონტროლის
სფეროში. საჯარო სამართლის იურიდიული პირის ხელმძღვანელის მიერ მიღებული სამართლებრივი
აქტების გასაჩივრების სამართლებრივი პრობლემები და მათი გადაწყვეტის წესი.
ძირითადი ლიტერატურა:
 პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი, სახელმძღვანელო, (მესამე გამოცემა), 2020 წ;
გვ. 46-48
 პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი (მეორე გამოცემა), 2018 წ; გვ. 42-44
 პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი, სახელმძღვანელო, 2016 წ; გვ. 279-295
 ადმინისტრაციული მეცნიერების სახელმძღვანელო, giz; რედ: გიორგი ხუბუა, კობა ყალიჩავა;
ავტორები: თამარ ბერიშვილი, ებერჰარდ ბონე, იენს დეპე, მერაბ ლაბაძე, სანდრო სვანიშვილი, პაატა
ტურავა, გერჰარდ ფუკნერი, ეკა ქარდავა, კობა ყალიჩავა, გიორგი ხიშტოვანი, გიორგი ხუბუა 2018 წ;
გვ.240-251

 ირაკლი კახიძე, ადმინისტრაციული ზედამხედველობა ადგილობრივი თვითმმართველობის

ორგანოების საქმიანობაზე (შედარებითი ანალიზი) გამომცემლობა უნივერსალი, თბილისი 2012წ; გვ.
154-185

 საჯარო მმართველობის სამართლებრივი საფუძვლები, სახელმძღვანელო, თსუ ადმინისტრაციულ

მეცნიერებათა ინსტიტუტის გამოცემა, ტომი 3, რედ: გიორგი ხუბუა, კარლ-პეტერ ზომერმანი, თბ.,
2016 წ; გვ. 222-225; 231-240; 244-251
 ავტორთა კოლექტივი, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართლის სახელმძღვანელო, მეორე გამოცემა,

ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი 11 სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი
 თბ., 2005 წ;
 ავტორთა კოლექტივი, საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის კომენტარი, თბ., 2002 წ;
 ადმინისტრაციული სამართლის დამხმარე სახელმძღვანელო., პაატა ტურავა, ნათია წკეპლაძე. თბ.,
2005 წ.
სემინარი (2 სთ.) შუალედური წერითი გამოცდის შედგების განხილვა
თემა 9. ადმინისტრაციული ორგანოს საქმიანობის ძირითადი სამართლებრივი და არასამართლებრივი
ფორმები

განსახილველი საკითხები:

საჯარო მმართველობის განხორციელების სამართლებრივი ფორმები. ადმინისტრაციულ-

სამართლებრივი აქტი - ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი, ნორმატიული
ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი. რეალური მოქმედება (რეალაქტი) ადმინისტრაციული
ხელშეკრულება. მმართველობის საქმიანობის სამართლებრივი ფორმების სახეები.

ნების გამოვლენა - ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი, ადმინისტრაციული

ხელშეკრულება; ნორმაშემოქმედებითობა/ნორმატიული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი.
ძირითადი ლიტერატურა:
ლექცია (2 სთ.)  პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი, სახელმძღვანელო, (მესამე გამოცემა), 2020 წ;
11
გვ. 143-147
 პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი (მეორე გამოცემა), 2018 წ; გვ. 124-127
 პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი, სახელმძღვანელო, 2016 წ; გვ.82-83
 ადმინისტრაციული მეცნიერების სახელმძღვანელო, giz; რედ: გიორგი ხუბუა, კობა ყალიჩავა;
ავტორები: თამარ ბერიშვილი, ებერჰარდ ბონე, იენს დეპე, მერაბ ლაბაძე, სანდრო სვანიშვილი, პაატა
ტურავა, გერჰარდ ფუკნერი, ეკა ქარდავა, კობა ყალიჩავა, გიორგი ხიშტოვანი, გიორგი ხუბუა 2018 წ;
გვ.259-261

 საჯარო მმართველობის სამართლებრივი საფუძვლები, სახელმძღვანელო, თსუ ადმინისტრაციულ

მეცნიერებათა ინსტიტუტის გამოცემა, ტომი 3, რედ: გიორგი ხუბუა, კარლ-პეტერ ზომერმანი, თბ.,
2016 წ; გვ. 116-129

სემინარი (2 სთ.) შეფასების კომპონენტი - ზეპირი გამოკითხვა. მაქსიმალური შეფასება - 3 ქულა

12 თავი 10. ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი. ნორმატიული ადმინისტრაციულ-
ლექცია (2 სთ.) სამართლებრივი აქტი

განსახილველი საკითხები:

ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ცნება, ფუნქციები, ცნების ელემენტები,

სახეები, ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ფორმა და რეკვიზიტები. ძალაში
შესვლა, ოფიციალური გაცნობა, გაცნობის სახეები და თავისებურებანი. საჯაროდ გამოცხადება.
შეცდომების გასწორება. ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის დასაბუთება. ინდივიდუალური
ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი დამატებითი განსაზღვრებებით (პირობებით).
ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის კანონიერება დაუკანონობა. კანონიერი
ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი. ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-
სამართლებრივი აქტის ფორმალური და მატერიალური კანონიერება. არარა ინდივიდუალური
ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი

ნორმატიული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ცნება. კლასიფიკაცია, ნორმატიული

ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის რეკვიზიტები. აღმასრულებელი ხელისუფლების ორგანოთა,
ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოთა, საჯარო სამართლის იურიდიული პირების ორგანოთა
ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტები. ადმინისტრაციული წარმოება ნორმატიული
ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემასთან დაკავშირებით. ნორმატიული
ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის კანონიერება. ნორმატიული ადმინისტრაციულ-
სამართლებრივი აქტის ფორმალური და მატერიალური კანონიერება. უფლების დაცვის სამართლებრივი
საშუალება.
ძირითადი ლიტერატურა:
 პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი, სახელმძღვანელო, (მესამე გამოცემა), 2020 წ;
გვ. 147-197
 პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი (მეორე გამოცემა), 2018 წ; გვ.128-174
 პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი, სახელმძღვანელო, 2016 წ; გვ. 83-114; 117;
135-143

ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი 12 სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი
  ადმინისტრაციული მეცნიერების სახელმძღვანელო, giz; რედ: გიორგი ხუბუა, კობა ყალიჩავა;
ავტორები: თამარ ბერიშვილი, ებერჰარდ ბონე, იენს დეპე, მერაბ ლაბაძე, სანდრო სვანიშვილი, პაატა
ტურავა, გერჰარდ ფუკნერი, ეკა ქარდავა, კობა ყალიჩავა, გიორგი ხიშტოვანი, გიორგი ხუბუა 2018 წ;
გვ.265-274

 საჯარო მმართველობის სამართლებრივი საფუძვლები, სახელმძღვანელო, თსუ ადმინისტრაციულ

მეცნიერებათა ინსტიტუტის გამოცემა, ტომი 3, რედ: გიორგი ხუბუა, კარლ-პეტერ ზომერმანი, თბ.,
2016 წ; გვ. 148-150

სემინარი (2 სთ.) შეფასების კომპონენტი - ზეპირი გამოკითხვა. მაქსიმალური შეფასება - 3 ქულა

თემა 11. რეალური მოქმედება (რეალაქტი). ადმინისტრაციული ხელშეკრულება

განსახილველი საკითხები:

ადმინისტრაციული ორგანოს საქმანობის არასამართლებრივი (დამხმარე) ფორმები - რეალური

მოქმედება (რეალაქტი). რეალაქტის ფარგლები ინდივიდუალურ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივ
აქტთან მიმართებით. რეალაქტის ცნება. რეალაქტის გამოვლენის ფორმები. სამართლებრივი
საფუძვლები. უფლების დაცვის სამართლებრივი საშუალება.

ადმინისტრაციული ხელშეკრულება. საჯარო უფლებამოსილებიდან გამომდინარე მიზანი,

ადმინისტრაციული ხელშეკრულების განვითარების მოკლე ისტორია. ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ
კერძო სამართლებრივი ხელშეკრულების დადების უფლებამოსილება, ადმინისტრაციული
ხელშეკრულების საკანონმდებლო საფუძველი, სუბიექტი და მათი უფლებამოსილება. მესამე პირების
უფლებები ადმინისტრაციული ხელშეკრულების დადებისას. ადმინისტრაციული ხელშეკრულების
თავისებურებანი, ადმინისტრაციული და სამოქალაქო-სამართლებრივი ხელშეკრულების ფარგლები,
სხვადასხვა თეორიები ფარგლების შესახებ, ადმინისტრაციული ხელშეკრულების საგანი და სახეები,
ადმინისტრაციულ ხელშეკრულებაზე ადმინისტრაციული წარმოების თავისებურება.
ლექცია (2 სთ.) ადმინისტრაციული ხელშეკრულებისა და ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის
13 ურთიერთმიმართება. ადმინისტრაციული ხელშეკრულების ფორმალური და მატერიალური
კანონიერება. ადმინისტრაციული ხელშეკრულების ბათილობა.ადმინისტრაციული ხელშეკრულების.
როგორც ადმინისტრაციული დავის საგნის სასამართლოში განხილვის თავისებურებანი.
ადმინისტრაციულ ხელშეკრულებასთან ზიანის ანაზღაურების თავისებურება.

ადმინისტრაციული ხელშეკრულების არსი და მისი შედარებითი ანალიზი საზღვარგარეთის ქვეყნების

კანონმდებლობასთან.
ძირითადი ლიტერატურა:
 პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი, სახელმძღვანელო, (მესამე გამოცემა), 2020 წ;
გვ. 197-234
 პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი, სახელმძღვანელო, 2016 წ; გვ.143-165
 საჯარო მმართველობის სამართლებრივი საფუძვლები, სახელმძღვანელო, თსუ ადმინისტრაციულ
მეცნიერებათა ინსტიტუტის გამოცემა, ტომი 3, რედ: გიორგი ხუბუა, კარლ-პეტერ ზომერმანი, თბ.,
2016 წ;გვ.120-126;

სემინარი (2 სთ.) შეფასების კომპონენტი - ზეპირი გამოკითხვა. მაქსიმალური შეფასება - 3 ქულა

14 ლექცია (2 სთ.) თემა 12. ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გაუქმება. არარა ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი
აქტი

განსახილველი საკითხები:

ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გაუქმება - ბათილად და ძალადაკარგულად გამოცხადება,

მათ შორის განსხვავება და სამართლებრივი ბუნება, უკანონო ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი,
არარა ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი, აღმჭურველი ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი
აქტის ბათილად და ძალადაკარგულად გამოცხადების თავისებურებანი, ამკრაძალავი (მავალებელი)
ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ბათილად და ძალადაკარგულად გამოცხადება.
ცვლილებებისა და დამატებების შეტანა ადმინისტრაციულ-სამართლებრივ აქტში, დოკუმენტების
დაბრუნება. ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის კანონიერება და უკანონობა, უკანონობის
სამართლებრივი შედეგები. ნორმატიული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ფორმალური,
მატერიალური კანონიერება. ნორმატიული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის უკანონობა და
მისი სამართლებრივი შედეგები.
ძირითადი ლიტერატურა:
 პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი, სახელმძღვანელო, (მესამე გამოცემა), 2020 წ;

ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი 13 სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი
 გვ. 234-251
 პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი, სახელმძღვანელო, 2016 წ; გვ. 116-141

სემინარი (2 სთ.) შეფასების კომპონენტი - ზეპირი გამოკითხვა. მაქსიმალური შეფასება - 3 ქულა

თემა 13. ინფორმაციის თავისუფლება

განსახილველი საკითხები:

საჯარო მმართველობის გამჭვირვალობა. ინფორმაციის თავისუფლების სამართლებრივი საფუძვლები.

საჯარო ინფორმაციის ცნება. საჯარო დაწესებულების ცნება.ინფორმაციის თავისუფლება და
ადმინისტრაციული ორგანო, საჯარო დაწესებულება, ტერმინთა განმარტება, საჯარო ინფორმაცია,
საიდუმლო ინფორმაციათა სახეები, აღმასრულებელი პრივილეგია, პროფესიული საიდუმლოება,
პერსონალური მონაცემები და პირადი საიდუმლოება. პერსონალური მონაცემების დამუშავების წესი,
საიდუმლოება, ხელმისაწვდომობა, მონაცემებში შესწორების შეტანა, კომერციული საიდუმლოება, ცნება,
გასაიდუმლოების წესი. საიდუმლო ინფორმაციის გამოქვეყნების წესი, საჯარო რეესტრი, საჯარო
ინფორმაციის ხელმისაწვდომობის უზრუნველყოფა, საჯარო ინფორმაციის მოთხოვნა, გაცემა, ასლის
ხელმისაწვდომობა, ასლის გადაღების მოსაკრებელი, გაცემაზე უარის თქმა, ინფორმაცია, რომლის
ლექცია (2 სთ.) გასაიდუმლოება დაუშვებელია. სხდომათა საჯაროობა და კოლეგიური საჯარო დაწესებულების სხდომა.
15
ინფორმაციის თავისუფლების საკითხებზე გადაწყვეტილების გაუქმება, შეცვლა, საჯარო
დასწესებულების ვალდებულება აანაზღაუროს ქონებრივი და არაქონებრივი ზიანი. სასამართლოს მიერ
გასაიდუმლოებული ინფორმაციის გამოთხოვა და მისი განხილვის წესი ადმინისტრაციულ პროცესში.
ინფორმაციის თავისუფლების საკითხებზე ანგარიშის წარდგენის ვალდებულება.
ძირითადი ლიტერატურა:
 პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი, სახელმძღვანელო, (მესამე გამოცემა), 2020 წ;
გვ. 328-344
 პაატა ტურავა, ზოგადი ადმინისტრაციული სამართალი, სახელმძღვანელო, 2016 წ; გვ. 221-234
 საჯარო მმართველობის სამართლებრივი საფუძვლები, სახელმძღვანელო, თსუ ადმინისტრაციულ
მეცნიერებათა ინსტიტუტის გამოცემა, ტომი 3, რედ: გიორგი ხუბუა, კარლ-პეტერ ზომერმანი, თბ.,
2016 წ; გვ. 113-116

სემინარი (2 სთ.) შემაჯამებელი დისკუსია

16-19 შეფასების კომპონენტი - დასკვნითი წერითი გამოცდა. მაქსიმალური შეფასება - 40 ქულა

სილაბუსის ავტორი ირმა ხარშილაძე

ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი 14 სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი