î

,+

. VI. BEŞ YILLIK KALKINMA PLANI Ö.İ.K. RAPORU

'DP1)1»T
fi, T/ -cV5
a/l aM^

30. KURULUŞ TILI

İLAÇ
HAMMADDELERİ
 ‘û- H533

T.C. BAŞBAKANLIK DEVLET PLANLAMA TEŞKİLATI

YAYIN NO: DPT: 2256 - ÖİK: 379

İLAÇ HAMMADDELERİ l

ÖZEL İHTİSAS KOMİSYONU RAPORU

$
-1 . •
DP
rr <NJ
O- S-

#
MART 1991
C'O
rö
 ISBN 975 - 19 - 0364 - 5
Bu çalışma Devlet Planlama Teşkilâtının görüş­
lerini yansıtmaz. Sorumluluğu yazarına aittir.
Yayın ve referans olarak kullanılması Devlet
Planlama Teşkilâtının iznini gerektirmez.

Yayın ve Temsil Dairesi Başkanlığı

Yayım ve Basım Şube Müdürlüğü Matbaa Biriminde 500 adet basılmıştır.
BÖLÜM I
Giriş.
Sektörün tanımı ve sınıflanması..................................... 1

BÖLÜM II '1
1-Mevcut durum ve yakın geçmişteki gelişmeler....................... 2
2-Sektördeki kuruluşlar............................................. 3
3-Mevcut kapasiteler ve kullanımı................................... 3
4-üret i m........................................................ 3
4.1.üretim teknolojisi ve metodları................................. 3
4.2.1.üretim miktarı................................................ 5
4. 3. Mal i yet 1 er ve fiyatlar.................................... 5
5-Dış ticaret durumu................................................ 7
5.1.üretim girdileri ithalatı....................................... 7
5.2. İhracat.................. '.................................... 7
S—Stok durumu........ -............................................. 3
7-lstihdam durumu................................................... 8

BÖLÜM III

V.Plan donemi ilkelerinin gerçekleşme durumu ve nedenleri

BÖLÜM IV

VI.Plan döneminde beklenen gelişmeler.............................. 11

1. Genel Politika.................................................. 11
2. Yurt iç;i talebi............................................... .11
3. ihracat... .................................................. 11

BÖLÜM V

Yatırını Programı................................................ 13

BÖLÜM VI

Sektörün sorunları................................................. 14

BÖLÜM VII

Alınacak tedbirler ve öneriler..................................... 16

BÖLÜM VIII

Patent kanunu taslağı hakkmdakigörüş ve öneriler................... 24

 T A B L O L A R

TABLO- 1: Kapasite Durumu.................................... .... 2b

TABLO- 2: üretim Gidileri....................................

TABLO- 3i üret im............................................

TABLO- 4: ürün İhracat: (Kg).................................

TABLO- 5: ürün İhracatı (Bin f)..............................

TABLO- 6: AET ülkelerine ürün İhracat: (Kg).......... ,...... ..... 44

TABLO- 7: AET ülkelerine ürün İhracatı (Bin 4)......... ‘.... ...... 45

TABLO- 8" .... 46

TABLO- 9: Yurtiçi Batışlar (Bin TL.)......................... ...... 49

TABtO-lO: Yurtiçi Satışlar (Kg)............................. ._____ 52

TABLO—11: İstihdam Durumu.................................... ..... 54

TABL0-J2: üret i m Hedef 1 er i............ -...... -....... .

T ABL.O-14:

TABLO-15:

TABLO—16: Bolvadin Alkoloid Tesisleri Yatırım Programı.. ..... 61

İlaç Hammaddesi üreten Firmalar........'..................... .

 ÖNSÖZ

ülkemizin ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınmasının planlı

bir şekilde gerçekleştirilmesi Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın
166. Maddesinin amir hükmüdür. Anayasamızın bu hükmü gereğince
Kalkınma Planları ile Yıllık Programların hazırlanması, 223
sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede de belirtildiği üzere Devlet
Planlama Teşkilatı’nın yerine getirmekle sorumlu olduğu asli
görevleri arasındadır.

Türkiye’nin ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınmasını uzun

vadeli planlar çerçevesinde sürdürmeye başladığı 1963 yılından bu
yana Devlet Planlama Teşkilatı tarafından hazırlanan Birinci,
ikinci, üçüncü ve Dördüncü Beş Yıllık Kalkınma Planları ülkemiz
kaynaklarının döküm ve değerlendirmesinin yapılarak verimli
şekilde kullanılmasında, sanayiin ve tarımın yurt düzeyinde
dengeli ve uyumlu biçimde yayılmasında, insan kaynaklarımızın
gelişmesinde, milli benliğimizin kuvvetlenmesinde ve sosyal
bünyemize uygun yollarla gelişmenin sağlanmasında. Beşinci Beş
Yıllık Kalkınma Planı ise, bunlara ilave olarak, piyasa
ekonomisinin yerleşmesinde önemli ve etkili rol oynamıştır.

1990-1994 dönemini kapsayan Altıncı Beş Yıllık Kalkınma

Planı’nın, Türkiye’nin Avrupa Topluluklarına tam üyelik İçin
başvuruda bulunduğu, ekonominin yönetiminde piyasa mekanizmasının
daha fazla etkinlik kazandığı ve KIT’leri özelleştirme
çabalarının yoğunlaştığı bir döneme rastlaması bu Plan için
yapılan özel İhtisas Komisyonu çalışmalarını daha da önemli bir
hale getirmiştir.

Altıncı Beş Yıllık Kalkınma Planı hazırlık çalışmaları

çerçevesinde, daha önceki Kalkınma Planlarının hazırlanmasında
olduğu gibi 5/1722 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe
konulan Tüzük gereğince "Özel ihtisas Komisyonları* kurulmuştur.

özel İhtisas Komisyonları, iktisadi ve Sosyal Sektörlerde,

ihtisasları ile ilgili konularda bilgi toplamak, araştırma
yapmak, tedbirler geliştirmek ve önerilerde bulunmak yolu ile
Devlet Planlama Teştllatına, Kalkınma Planı çalışmalarında
yardımcı olmak, plan hazırlaklarııja daha geniş çevrenin katkısını
sağlamak ve ülkenin bütün olanaklarını değerlendirmek üzere
kurulmuşlardır.
 özel İhtisas Komisyonu çalışmaları 1.12.1987 tarih ve
1987/31 sayılı Başbakanlık genelgesi ile başlatılmıştır.

Özel İhtisas Komisyonları Başkanlık ve üyeliklerine; ilgili

tüzük gereğince konularının uzmanı olan, temsil ettikleri
kuruluşların görüşünü yansıtabilecek yetkiye sahip ve
gerektiğinde ilgili mercilerle koordinasyonu sağlayabilecek
kişilerin seçilmesine özen gösterilmiştir. Komisyon çalışmaları
Devlet Planlama Teşkilatı’nın genel koordinasyonu çerçevesinde
yürütülmüştür.

Özel îhtisas Komisyonları çalışmalarında tutarlılığın

sağlanabilmesi amacıyla Devlet Planlama Teşkilatınca bir "çalışma
modeli" hazırlanmış ve bütün komisyonlardan imkanlar ölçüsünde hu
modele uyulması istenmiştir. Komisyonlar sektörlerinin
niteliklerine göre bu modele bağlı kalmışlar ancak gerekli
durumlarda modelde bazı değişiklikler yapmışlardır.

Özel îhtisas Komisyonları raporlarında, komisyonlara katılan

bütün uzmanların görüşlerinin tam olarak ve açıklıkla
belirtilmesi esas alınmıştır. Bu nedenle incelenen ve tartışılan
konulardaki her türlü görüş ve önerilere raporlarda yer
verilmiştir.

îlgili oldukları konularda ve alanlarda, Türkiye için önemli

birer bilgi kaynağı niteliğini tayışan özel îhtisas Komisyonları
raporlarının hazırlanmasında görev almış ve emeği geçmiş tüm
üyelere, Devlet Planlama Teşkilatı olarak, en içten teşekkürü bir
borç biliriz.
 RAPORUN HAZIRLANMASINDA GÖREV ALAN KOMİSYON ÜYELERİ

Başkan : Ecz. Kemal ettin AKALIN

Sağlık Bakanlığı ilaç ve Eczacılık Gen.Müd.Yrd.

Raportör : Kimy. Nuray KAPLAN

(Türkiye ilaç End. işverenler Send.)

Koordinatör: Mustafa KORCAK

(Devlet Planlama Teşkilatı)

üveler : Pr o-f . Dr. Kaz 1 m T ÜRKER

(A. ü. Tıp.Fak.Farmakoloji Ana Bilim Dalı)

Ecz. Yasemin ACIKALIN

(Sağlık Bakanlığı ilaç ve Ecz.Gen.Md.'gü Sube Md.)

Ecz. Ahmet KOLSUZ

(Sağlık Bakanlığı ilaç ve Ecz.Gen.Md. Şube Müdürü)

Müh. Namık Kemal ATALAN

(T.M.O Al kaloıd Fab.Müessese Müdürü)

Kim.Y.Müh. Kaya TURGUT

(Faka ilaçları Genel Müdürü)

Kim.Y.Müh. Ayhan SUSKUN

(Eczacıbaşı ilaç San.Gen.Müd.Yrd.)

Dr. Suphi AYVAZ

(Eczacıbaşı İlaç San.Müd.Yrd.>

Kim.Y.Müh.Nadir SARIŞEKER
(Ansa Antibiotik San.Gen.Md.)

Kim.Y.Müh. Bülent ATABAY

(Atabay Kimya Sarı.Gen.Md.)

Kim.Y.Müh. Erol KÎRESEPI

(Santa Farına İlaç San. Murahhazaza)
 BÖLÜM I

G İ R İ Ş

SEITÖRÜN TANIMI VE SINIRLANMASI :

İliç Hammaddeleri Sanayii (diğer tanımıyla ilaç aktif ve yardımcı madde­

ler sektörü) ilaç endüstrisine farmasötik formdaki hazır ilaçlara girdi

olırak kullanılan hammaddeleri sağlayan bir sanayi dalıdır.

İliç Pammaddaleri Sanayii her ne kadar hazır ilaç endüstrisine hammadde

girdisi temin eden sanayi kolu ise de sektör gerek, üretim teknolojisi

gerekse kullandığı ham ve yardımcı maddeler ve makina ve altyapılar iti­

bariyle kimya sanayiinin bücün özelliklerini taşımaktadır.

Seotör, kalkınma planları ve yıllık programlarda, III no.iu. imalat sana­

yii grubunun G bendinde "Kimya" bölümünde yer almaktadır. Keza İktisadi

faıliyetlerin uluslararası tasnif şemasında 352 r.o.lu "Diğer Kimyasal ürün­

le: Sanayii Ana Grubu'nda" 3522 kod no ile "İlaç Sanayii" olarak yer almak­

tadır.

Bu sektörün ürünlerinin hazır ilaç endüstrisine girdi olabilmesi İçin

uluslararası farmakopelerde belirtilen bütün spesifikasyonlara uygun ol­

ması gerekmektedir. Sanayiinin hazır ilaç endüstrisiyle en önemli ilişki­

si bu özellikten kaynaklanmaktadır. Ayrıca bu sektörün ürünleri hazır

İliç endüstrisinde kullanılmakla beraber kendileri hazır ilaç niteliğinde

değildir. Bu da iki sektörü birbirinden ayıran en önemli özelliktir.

Yukarıdaki faktörlere göre raporda:

a. Hazır ilaç üreten kuruluşların -varsa- sadece hammadde faaliyetleri,

b. İlaç dışındaki sektörlere de girdi üretebilen kuruluşların, özellikle

farmasötik kalite üretimleri,

dikkate alınmış, fakat küçük oranlarda hazır ilaca girdi sağlamakla bera­

ber asıl kullanım sahası farklı olan faaliyetler rapor dışınd.ı tutulmuş- '
tur. (Glikoz, gülyagı, laktoz vb.).

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)

 " BÖLÜM II

MEVCUT DURUM VE YAKIN GEÇMİŞTEKİ GELİŞMELER

I. 1950'1 i'yıllardan başlayarak ilaç endüstrisinde olumlu adımlar atılmıştır

ve günümüzde bazı kanser ilaçları ve yeni gelişmeler sonucu bulunan ilaç­

lar dışında bütün ilaçların üretimi gerçekleştirilebilmektedir. Ancak

ilaç hammadde endüstrisindeki gelişmeler daha geç başlamış ve 1965-70 döne­

minde bazı ilaç fabrikaları bünyesinde sentez çalışmalarına girilmiştir.

Sektörde esas anlamda hammadde üretimi 1971 yılında ANSA'da fermantasyon

yolu ile ve ilk kademeden başlayarak Tetrasiklin-Oksitetrasiklin ve türev­

leri üretiminin gerçekleştirilmesi ile başlamıştır. Bu gelişmeyi takiben

1973 yılında FAKO Ampisilin üretimini gerçekleştirmiştir. Daha sonra Amok-

sisilin ve benzeri s'emisentetik penisilinlerin üretimine geçilmiştir.

Aynı konuda MUSTAFA NEVZAT, MÎLEN, DEVA ve ATABAY sentez üniteleri de faa­

liyete geçmiştir. Bunların yanısıra, 1973 yılında FÜRSAN'ııı gerçekleştir­

diği fermantasyon yoluyla Sitrik Asit üretimi de kayda değer bir gelişmedir.

Öte yandan TMO Genel Müdürlüğüne bağlı olarak kurulan Afyon Alkaloidleri

Fabrikası da 1981 yılında faaliyete geçerek aşhaş kapsülünden ekstraksi-

yon yoluyla Morfin Hidrat (Ham Morfin) ve Morfin Hidroklorür, Morfin Sül­

fat, Kodein Pür, Kodein Fosfat, Dionin gibi derivelerin üretimine başla­

mıştır .
ı
Böylece 1981’deıı sonra yurtiçi alkaloid ihtiyacının tamamının yerli üretim­

le karşılanması ve üretiminin takriben % 90'nında ihracı imkânı doğmuştur.

1981 yılında ANSA'nm antibiyotik hammaddesi konusunda, ilk kademeden iti­

baren gerçekleştirdiği Gentamisin Sülfat üretimi bu sektördeki önemli aşa­

malardan birisidir. 1984 yılınfe-ECZACIBAŞI'nın da bir tesis kurarak Genta­

misin Sülfat üretimine başladığı görülmektedir. Bunların vanısıra, V. Beş

Yıllık Plan döneminde üretim çeşitlerine Eritromisin ve tuzları, Rifampisin,

Ranitidin ve bazı Anabolizan ve Steroid Hormonlar gibi hammaddeler eklen­

miştir. (Detay bilgi TABLO l'de verilmiştir.)

Ayrıca 1988 yılı sonunda Linkomisin Hidroklorür üretimine geçilmiş, böylece

ülkemizde Linkomisin üretimi de başlatılmıştır.

 Sektördeki kuruluşlar kapasite yönünden incelendiğinde genel artış gö­
rülmektedir ve girişimlerin daha çok yerli sermayeli kuruluşlarca ger­
çekleştirdiği dikkate değer bin unsur olarak karşımıza çıkmaktadır.

2. SEKTÖRDEKİ KURULUŞLAR:

Halen sektoıde faaliyet gösteren özel sektöre ait 19 firmanın vanısıra

kamuya ait Bolvadin Alkaloid Tesisi (T.M.O.) ve S.S.Y.B. Refik Saydam
Aşı ünitesi bulunmaktadır.

Sektördeki 19 kuruluştan 7 tanesi yabancı sermayeli, 12 tanesi yerli

sermayelidir.

Bu sektöre ait kuruluşların coğrafi dağılımı incelenecek olursa çok

büyük kısmının Marmara Bölgesi'nde ve İstanbul ilinde yerleşik olduğu
görülmektedir. Bu duruma alt yapı, ulaşım imkânları, teknik personel
teminindeki kolaylıklar gibi faktörler etkili olmuştur.

31. MEVCUT KAPASİTELER VE KULLANIMI:

TABLO-l'de ürün çeşitlerine göre 1983-1987-1988 yılları kurulu kapasite­

ler verilmiştir. Tablo incelendiğinde bazı kapasitelerde düşüşler ol­
makla beraber, genelde artma görülmektedir. V. Beş Yıllık Plan dönemi
ile karşılaştırıldığında gerek ürün çeşitleri, gerekse üretim miktar­
ları açısından artma olduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca, aynı üretimlere
yönelik birkaç tesis oluşa, bazı kuruluşların yeni oluşu ve finansman
güçlükleri nedenleriyle sektörde kapasite tam olarak kullanılaraamaktadıı

4 . ÜRETİM:

4.1. ÜRETİM TEKNOLOJİSİ VE METOPLARI:

İlaç hammadde sektöründe üretim teknolojisi ürün çeşitlerine göre

farklılıklar arzetmekte ve genellikle kimya endüstrisinde mevcut
olan teknoloji ve prosesler kullanılmaktadır. Bu nedenle çok çeşitli
ve ileri teknoloji gerektiren prosesler mevcut olup, bu raporda ayrın­
tılara girilmiyecektir.

Sektörde uygulanan üretim metodlarını genel olarak aşağıdaki şekilde

sınıflandırabiliriz.

a. Fermantasyon:

Fermantasyonla başlayan ve reaksiyon kademeleriyle tamamlanarak

mamule ulaşan üretim yöntemidir. Ülkemizde bu yolla Tetrasiklin

ve Oksitetrasiklin ve türevleri Gentamisin, Linkomisin ve Sitrik

Asit üretilmektedir.

b. Sentez:

Kimyasal maddelerden başlanarak reaksiyon kademeleriyle tamamla­

narak mamule ulaşılan üretim yolu il

Bu üretim yoluyla elde edilen hammaddeler :

- Organik ve anorganik bileşimlerin direkt sentezinden elde edilen

hammaddeler,
- Yarı sentetik ilaç hammaddeleri
olarak iki grupta toplanabilir.

c. Ekstraksiyon ve destilasyon:

Bitkisel ve hayvansal kaynaklardan başlanarak ekstraksiyon yolu le

mamule ulaşılan üretim yoludu'V. Plan raporunda bu konuda ülke inr
kanları verilmiş olmakla beraber T.M.O. Afyon Alkeloidleri tesis nde
üretilenler dışında bu alanda herhangi bir gelişme olmamıştır.
4.2. ÜRETİM MİKTARLARI:

Sektörün 1982-1987 döneminde üretmiş olduğu hammadde miktarları

TABLO—3'de toplanmıştır. 1977-1981 döneminde aşı ve serumlar hariç
olmak üzere 39^kalem ilaç hammaddesi üretilirken, 1982-1987 döne­
minde bu rakam 58'e yükselmiştir.

4-3 MALİYETLER VE FİYATLAR:

ülkemizde üretilen ilaç hammaddelerinin maliyetleri vedolayısıyle

fiyatları genellikle, aynı mamulün dış piyasalardaki fiyatının TL.
karşılığına göre yüksektir. Bu oluşumu, başlıca aşağıdaki faktörler
etkilemektedir.

- İlaç hammaddesi üretiminde kullanılan yerli ham ve yardımcı madde

girdileri, genellikle gelişmiş ülkelerdeki aynı maddelerin fiyat­
larının çok üstünde fiyatlarla temin edilmektedir. Keza ülkemizde
enerji fiyatı da dış ülkelerin çoğundan pahalıdır.

-Yerli üniteler yenidir. Gelişmiş ülkelerin kendini amorti edebil­

miş tesislerine göre başlangıç dezavantajını taşımaktadır.

- Üretim ünitelerinde rantabilite, kapasite ile doğru orantılı art­

maktadır. Gelişmiş ülkelerdeki benzerlerinden daha küçük kapasite­
deki ilk tesisler, büyümelerini tamamlayamadıkları devrede bu dez­
avantajı taşımaktadırlar.

- Dış piyasa fiyatları Dünya rekabet şartlarına göre hızla değişe­

bilmektedir. Monopol üretici fiyatları, aynı mamul başka ülkeler­
de üretildiğinde çok hızla düşebilmektedir. Ülkemizin teknolojik
düzeyi, bu mamulleri ilk yapıcı duruma getirinceye kadar bu dez­
avantaj sürebilecektir.
- Dış ülkelerin hemen hepsinde ihraç ürün fiyatları hükümetlerce

korumalı (dolaylı/dolaysız takviyeli) olduğu için düşüktür.

Özellikle Sosyalist ülke ürünleri, maliyetine bakılmaksızın ucuz

fiyatla satışa sürülebilmekte, döviz girişi birinci planda tutul­

maktadır.

6
- Yerli üretimlerin ithal kalemleri için stoklu çalışma zorunluğu

ve ödenen vergiler, girdi maliyetlerini aynı kalemleri daha ucuz

ve anında temin eden dış benzerlerindekine nazaran

arttırıcı diğer.bir faktördür.

- Yeterli teknoloji birikimi sağlanıncaya kadarki dönemde, teknoloji

transferi ödemeleri ve dışardan tam aktarılamayan teknolojiler

için önemli ölçüde deneme ve adaptasyon harcamaları gerekmekte,

bu durum, aynı prosesleri önceden uygulayıp yerleşmiş dış kuruluş­

lara göre, yerli üreticilerin başlangıç dönemlerindeki maliyetle­

rini arttırmaktadır.

- Kullanılan yatırım ve işletme kredilerinin maliyetleri, dış ülke­

lerin çok üzerindedir.

- Ülkemizde kalifiye personel eksikliği, özellikle orta seviyede ve

düz işçi özelliğindeki personelin işyerinde eğitilmesini gerektir­

mekte, bu sebeple özellikle başlangıç devrelerini olumsuz etkile­

mektedir.

- Gelişmiş ülkelerin aynı işkolunda görülmeyep elektrik kesilmesi ve

benzeri bazı aksaklıklar sektörün fermantasyon ve reaksiyonlarında

büyük kayıplar yaratabilmektedir.

- Yan kuruluşlarin yeterince gelişmediği günümüzde, ilaç hammaddesi

üretiminde kullanılan yerli hammaddelerin önemli bir kısmının kali­

te aksaklıkları, verim düşüklüklerine yol açıp maliyetleri artı­

rabilmektedir. ■
 Başlıcaları yukarıda sayılan faktörlerin etkisiyle, yerli yapılan
ve yapılacak ilaç hammadde üretimlerinin maliyetleri ve dolayısıyle
fiyatları, sektörün gelişimini tamamlayıncaya kadarki sürede, aynı
mamullerin dış piyasa fiyatlarının üzerinde teşekkül etmektedir.
Maliyetleri arttırıcı faktörlerin, üretim türü ilk kademelerden
başladığı ölçüde ve yerli hammadde oranı arttığı ölçüde artarak
etkilemesi de kaçınılmaz olmaktadır.

DIŞ TİCARET DURUMU:

5.1. ÜRETİM GİRDİLERİ İTHALATI:

Sektörde, ithal üretim girdileri kg ve dolar olarak TABLO-2 (B)'de

verilmiştir. Türkiye'de üretilen ilaç hammaddeleri üretiminde kul­
lanılan ithal hammadde ve yardımcı madde ve işletme malzemelerinin
toplamı 1987 yılı itibariyle 30.472.542 dolara ulaşmaktadır.

5.2. İHRACAT:

İlaç hammaddesi üretimi ülkemizde 1970'li yıllarda başlamıştır. V.

Beş Yıllık Plan raporunda da görüldüğü gibi Tetrasiklin-Oksitetra-
siklin üretimi ile birlikte ihracata da başlanmıştır. Daha sonra
Sitrik Asit üretimine geçilmesi ile ihracatı da başlamış ve 1974-197"
döneminde ihracatın tamamını bu ürünler teşkil etmiştir. (Ortalama
3 milyor dolar/yıl). 1977 yılında ise ihracat 4.708.000 dolar/yıl'a
kadar ulaşmıştır. 1982-1987 döneminde ise 1984 yılına kadar 4-4,5
milyon dolarlık yıllık ihracat 1985-1986-1987 yıllarında giderek
artarak 37.747.873 dolara ulaşmıştır. (TABL0-5) V. Plan döneminde
ihracatta görülen artışı çoğunlukla sentez ile yapılan ürünler teş­

kil etmektedir.

Sektörün ihracat imkânları kapasite konusu ve teşvik uygulamaları

ile çok yakından ilişkilidir. Bu konudaki sorunlar ve öneriler rapo­
run daha ileriki bölümlerinde ayrıntılı olarak incelenecektir.
6. STOK DURUMU:

Sektörün başlıca firmalarından alınan bilgilerle 1985-1986 ve 1987 yılla­

rına ait mamul, yarı mamul ve hammadde stok durumu TABL0-8'de verilmiştir.

7. İSTİHDAM DURUMU:

1S82-1987 dönemi için sektörde istihdam durumu^meslek dallan itibariyle

düzenlenerek TABLO-ll'de verilmiştir. Sektörde iyi yetişmiş yüksek tah­
silli teknik eleman ve orta tahsilli teknik eleman "temininde güçlük çekil­
mektedir.

BÖLÜM III

V. PLAN DÖNEMİ İLKELERİNİN GERÇEKLEŞME DURUMU VE NEDENLERİ

Beş yıllık plan dönemlerinin başlangıcından ilaç aktif maddeleri endüstri­

sinin gelişmesi amaçlanmış, büyük kapasiteli ve entegre tesislerin kurul­
ması temenni edilmiştir.

IV. Plan döneminde bu endüstrinin gelişmesi için;

- Kısa vadede patent süresi bitmiş temel aktif madde endüstrisi kurmnk,

- Uzun vadeli araştırmaya dayanan modern ve güçlü bir sanayi kurmak,

şeklinde iki kademeli hedef belirlenmişti.

V. Plan döneminde beklenen gelişmeler ise şu şekilde özetlenebilir.

a. Üretim girdilerinin büyük kısmı yerli kaynaklardan sağlanabilmelid ir.

Uygulama döviz kazandırıcı olmalıdır.

b. Proses ülkemizin teknolojik imkânları ölçüsünde ilk kademeden başla­

malıdır .
c. Kapasite seçimlerinde ekonomik büyüklükler dikkate alınmalı, yatırım­
lar rantabl kapasitede veya rantabl kapasitelere ulaşabilecek nitelik­
te seçilmelidir.

d. Üretim hacimleri, sadece ithal ikamesi büyüklüğünde değil, ihracat im­

kânları yaratabilecek şekilde tutulmalıdır.

e. Tesisler çeşitli proseslerin uygulanmasına ya da yeni proseslere geçil­

mesine elverişli, üniversal özellikte seçilmelidir.

f. Uygulanacak üretim çeşitleri, tercihan yeni teknolojilerden seçilme­

lidir.

g. Ülke çapında atıl kapasite dogmasına yol açan tekrar mahiyetindeki

küçük yatırım uygulamaları tercih edilmemelidir.
(V. Beş Yıllık Kalkınma Planı Özel İhtisas Komisyonu Raporu Bölüm IV.

sy. 15)

V. Plan döneminde ilaç hammadde endüstrisi sektöründe eklenen kapasiteler

ve yeni ürünler incelendiğinde (TABLO-1) önemli gelişmelerin antibiyotik
hammadde üretiminde olduğu gözlenmektedir.

Antibiyotik dışındaki ilaç hammaddeleri olarak Ibuprofen'i, Ranitidin'i

ve Paracetamol'ü sayabiliriz.

V. Plan dönemi ilkelerinin tam anlamıyla gerçekleşememe nedenleri şu şekilde

açıklanabilir.

- Kredi faizlerinin yüksek oluşu ve buna paralel olarak yatırım maliyetle­

rinin büyük oluşu,

- İlk kademeden başlayan reaksiyonlara dayalı üretim için ileri teknolo­

jinin gerekli oluşu,
Patent, know-how, lisans ücretlerinin yüksek oluşu,

Yeterince araştırma faaliyetlerinin yapılamaması,

İlaç hammadde endüstrisinin diğer kimya endüstrileri kadar kari

olmayışı,

Müstahzar üreticilerinin, ilaç hammadde üretimi konusunda lüzum­

suz tekrarlara gitmesi ve buna bağlı olarak atıl kapasitelerin

ortaya çıkması,

İthal rejiminde liberalleşmeye gidildiği bu dönemde henüz yeni

olan ve daha bir müddet korunması gereken bu endüstrinin koruna

mayacağı endişesi ile girişimcilerin bu konuda yatırıma gitmek­

ten çekinmeleri.
 BÖLÜM IV,

ALTINCI PLAN DÖNEMİNDE BEKLENEN GELİŞMELER

. GENEL POLİTİKA :

Raporpn daha önceki bölümlerinde belirt diği gibi ilaç hammaddesi üre­

timi sektörü oldukça yenidir. Dolayısı ile kuruluş döneminin bir çok

problemleri ile karşı karşıyadır. Ancak hükümetlerin yatırım, ihracat,

teşvik tedbirleri ve koruma politikalarının bu endüstrinin gelişmesine

uygun şekilde belirlenmesi ve girişimcilerin uygun modelleri iyi seçip

yatırımlarını buna göre yönlendirmeleri ile sektörde VI Plan döneminde

daha hızlı gelişmeler elde edilebilir. Ayrıca kimya endüstrisinin geliş­

mesine paralel olarak senteze dayalı entegre tesisler kurulabilir.

Başlangıç dönemi ile günümüzdeki durum kıyaslanırsa şu ana kadarki çalış­

malarla üniversitelerde ve faaliyetlerini sürdüren tesislerde teknolojik

bilgi birikimi sağlanmıştır.

- Cihazların çoğunluğunun yerli olarak imal edilebilmesi mümkün olmaktad

- Tesislerde çalışan teknik elemanları deneyim kazanmıştır ve yeni üretim

lere yönelecek bilgi birikimi mevcuttur.

Bu noktada gelecek için V-Plan dönemindeki hedeflerin yanısıra;

- Teşviklerin artırılması,

- Yatırımların ilk kademeden başlayan tesislere yönlendirilmesi,

- Kapasitelerin yüksek tutulup ihracata yönelik olması,

- Tesislerin çok amaçlı olması,

- Yeni teknolojilerin uygulanması,

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)

 - Yabancı sermayeli firmaların ilaç hammaddesi üretimine yönlendirilmesi,

- üretimde tekrardan kaçınılması,

- Ülkedeki bitki potansiyelinin değerlendirilmesi,

ana hedefler olarak belirlenebilir.

2. YURT İÇİ TALEBİ :

İlaç hammadde çeşitlerinin çok farklı oluşu, müstahzar firmaların politi­

kalarına bağlı olarak talebin değişmesi nedenleriyle yurt içi talebi

trendi ile ilgili madde bazında tablo düzenlenmemiştir. TABLO-9 ve 10'da

çeşitli firmaların yıllık yurt içi satışları verilmiştir.

3. İHRACAT :

Bölüm Vlll'de ayrıntılı olarak incelenen İhracat Teşvikleri yeterince ve­

rildiği taktirde mevcut potansiyel ve ileride kurulacak kapasitelerin ih­

racata daha fazla yönlendirilmesi mümkün olabilecek ve kaliteli ürünlerle

tüm Dünya pazarlarına girilebilecektir. Bu hammaddelerin yapımı, üretimin

çok pahalı olduğu batı ülkelerinden kopup Kore, Hindistan, Kızıl Çin ve

Türkiye gibi ülkelere kaymaktadır. Türkiye, bu gelişme içinde kendine sağ­

lam bir yer edinmelidir. Bu gaye ile kamu ve özel sektörüljgüçlü bir işbir­

liği içinde tam manası ile elele verip, mevcut potansiyeli iyi değerlen­

direrek bu son derece stratejik önem taşıyan sanayi dalının gelişmesini

sağlamalıdır. Yüksek teknolojiye dayanan sanayij Ortadoğu ve S.S.C.B.de

mevcut değildir. Batılı ülkeler bu kalemlerin yerine patentli ve çok daha

pahalı ürünleri satma çabası içinde olduklarından, bu sanayi dalı planlı

ve programlı bir gelişme içinde ürünlerini bütün dünyaya pazarlayabilir.

Bu gayeye yönelik olarak, Türkiye'de büyük çapta üretilen ve ihraç edilen

söz konusu ürünler ihracatında olabilecek gelişmeler aşağıda toplanmıştır.

Bu ürünlerle ilgili satış potansiyeli aşağıdaki listede belirtilmiştir.

/
 Ortalama
Yıllık Satıç Birim Fiyat Toplam
(ton) ■ (ÜS$/kg) US $

Tetrasiklin-Oksitetrasiklin 100 30 3.000.000

Gentamisin Sülfat 2 250 500.000
Linkomisin 12 250 3.000.000
Ampisilin 350 65 22.750.000
Amoksilin 150 80 12.000.000
Sefaleksin 100 190 19.000.000
Parasetamol 2.000 5 10.000.000
İbuprofen 300 22 6.600.000
Kodein 20 160 3.200.000
cps (TMD) 60 150 9.000.000
Sulfametakzol 300 20 6.000.000
Trimetoprim 50 35 1.750.000

T O P L A M 96.800.000

- Yukarıdaki tabloda sadece İran, Irak, S.S.C.B., Sudan, Cezayir ve Pakis

tan gibi özel ticaret anlaşmalı ülkeler ile Türkiye potansiyeli, yalnız
CPS (ham morfin) için tüm dünya pazarı öngörülmüştür.

- CPS dışındaki kalemlerde diğer dünya ülkelerine de satış yapılması ha­

linde, yukarıda belirtilen potansiyelin daha çok artacağı muhakkaktır.

BÖLİİM V

YATIRIM PROGRAMI

Fimaların 1988-1994 dönemini kapsayan yatırım programı TABLO-14'de veril­

miştir. Tabloda görüldüğü gibi formlara cevap veren firmalar 1988 yılında
4.184.838.000,- TL., 1989 yılında 6.400.000.000,- TL. ve 1990-1994 yılların­
da 10.650.000.000,- "TL.lık yatırım öngörmektedirler. Tablo incelendiğinde
sektör için ana hedefler, sektörün sorunları ve alınması gerekli tedbirler

sırasıyla Bölüm IV, Bölüm VII ve Bölüm VllI'de incelenmiştir. Sektör üreti­

mini girdi olarak kullanan ilaç endüstrisinin geniş kitlelere hitap edişi

ve halk sağlığı ile yakın ilişkisi de ucuz maliyetlere ve dolayısıyla ucuz

fiyatlara ulaşılmasını gerektiren diğer önemli bir husustur.

BÖLÜM VIÇ

SEKTÖRÜN SORUNLARI

Sektörle ilgili genel bir değerlendirme yapılabilmesi için önceki bölümler­

de de belirtilen sorunlar aşağıda ana başlıklarla özetlenmiştir.

1. MALİYETLERİN YÜKSEK OLUŞU.

Bölüm II, Paragraf 4.3.de de belirtildiği üzere, ülkemizde üretilen ilaç

hammaddelerinin maliyetleri; yerli hammadde fiyatlarının ve kredi faille­

rinin yüksek oluşu, kapasitelerin küçük oluşu, enerji fiyatlarının pahalı

olması gibi faktörlere bağlı olarak dış ülkelere oranla daha fazladır.

Bu nedenlerle ilaç hammadde sektörü bir müddet daha korunmalı ve dış pa­

zarlarla rekabet imkanlarını arttırıcı teşviklerle güçlendirilmelidir.

2. YATIRIM TEŞVİKLERİNİN YETERİNCE YÖNLENDİRİCİ OLMAMASI.

Sektörün özel durumu dikkate alındığında bu güne kadar yapılan yatırım­

lar ve önümüzdeki VI.Plan döneminde planlanan yatırımların yeterli olma­

dığı görülmektedir.

3. İHRACAT TEŞVİKLERİNİN SÜREKLİ VE YETERLİ DÜZEYDE VE ÜRETİCİLERE DÖNÜK

OLMAYIŞI.
s
İlaç hammadde üretim kapasitelerinin yurt içi talepten yüksek oluşu ran-

tabl çalışmak için firmaları ihracata yöneltmektedir. Ancak Çin ve Sosya-

list ülkelerin uyguladıkları damping nedeniyle dünya pazarlarında
zorlanılmaktadır. DFİF'lerin Merkez Bankası'ndan tahsili gecikmektedir.
Eximbank'ın ihracat kredi limitleri sınırlı olup yeterince faydalanıla-
mamaktadır.

YAPILAN İHRACATLARA AİT KDV ALACAKLARIN IN MALİYE 'DEN TAHSİL EDİLEMEMESİ.

İlaç hammaddesi üreticilerinin halen Mal.ye'de birikmiş milyarlarca

liralık alacakları vardır. Vergi iadeleri de yürürlükten kaldırıldığına
göre bu durum, teşvik edilmenin tam aksine ihracatın cezalandırılması
anlamını taşımaktadır.

İTHALATIN LİBERALLEŞTİRİLMESİ VE MÜSADEYE TABÎ MALLAR LİSTESİ.

Ekonominin liberalleştirme politikası uyarınca MTM listesinin giderek

azaltılacağı bilinmektedir. Bu mallar MTM listesinden çıkartılırsa
Rapor'un maliyetler ve fiyatlar bölümü ile diğer ilgili bölümlerinde
ifade edildiği gibi yerli ilaç üretimi gelişmeme hatta yokolma tehlike­
siyle karşı karşıya kalacaktır. Halen Türkiye'de üretilen ilaç hammadde­
lerinin büyük bir çoğunluğu MTM listesindedir ve yeni üretimlerin MTM
listesine girmesi de çok uzun zaman almakta ve zor olmaktadır. Bu durum
açıklığa kavuşturulmalı ve yeni üretilen hammaddeler belirli kriterlere
göre MTM listesine alınmalıdır.

İÇ PİYASADAN TEMİN EDİLEN HAMMADDELERİN KALİTE STANDARDİZASYONU SORUNU.

İlaç hammaddelerinin üretiminde kullanılan yerli hammaddelerin kaliteleri

standart olmamaktadır. Bu durum ise üretimde problemlere ve maliyet artış
larına neden olmaktadır.
•>

ÇEVRE SORUNLARI.

İlaç hammadde endüstrisi genelde kimya endüstrisidir ve atıksu problemle­

rinin çözümü için teknoloji birikimine ve dolayısıyle zamana ihtiyacı var
dır. Ayrıca çevre sorunları ile ilgili mevzuatta karışıklıklar ve yetkil
makamlarda belirsizlikler vardır.
 BÖLÜM VII#

ALINACAK TEDBİRLER VE ÖNERİLER

Raporun önceki bölümlerinde, ayrıntılı olarak, sektörün bugünkü durumu, V.

Plan dönemi hedeflerinin gerçekleştirilebilme oranı, VI. Plan dönemi hedef­

leri ve sektörün karşılaştığı belli başlı sorunlar incelenmiştir. Bu sorun­

ların çözümlenebilmesi, alınması öngörülen tedbirlerle ilgili görüşlerimiz

aşağıda açıklanmıştır.

1. MALİYETLER :

Maliyetlerin düşürülmesi ve sektörün karşı karşıya bulunduğu ekonomik dar­

boğazın aşılması için;

- Kredi faizleri düşürülmelidir.

- Enerji fiyatları makul seviyede tutulmalıdır.

- KİT ürünlerine yapılan zamlar sektörün kaldırabileceği boyutlarda olmalı­

dır.

- Yenikurulaeak tesisler ekonomik kapasitede olmalıdır.

2. YATIRIM TEŞVİKLERİ :

İlaç hammadde üretimi ileri teknoloji gerektirdiğinden İstanbul, Kocaeli

gibi gelişmiş yörelerde kurulmuş ve halen kurulmaya devam etmektedir. Bt

nedenle şimdiye kadar olduğu gibi bu bölgelerdeki ilaç hammadde yatırım­

ları teşvik kapsamı içinde kalmalıdır.

- Yöresine bakılmaksızın yatırımlarda ör kaynak 30 kredi % 70 olmalıdır.

- Yerli temin edilen makina ve cihazlar için konmuş olan teşvik primi bu
 cihazların üretiminde kullanılan ithal girdi oranları dikkate alınarak

ödenmektedir. İthal girdi oranları yüksek olanlar bu primden yararlana­

mamaktadır. İlaç hammadde endüstrisinde kullanılan paslanmaz çelik fer-

mentörler, reaktörler, filtreler ve benzeri cihazlar paslanmaz çelik it­

hal edilerek imal edildiğinden ithal girdileri yüksek olmaktadır ve bun­

dan dolayı teşvik priminden yararlanamamaktadır. Ancak bu cihazlar komple

olarak ithal edildiğinde yerli imal edilenlerden çok daha pahalı olmakta­

dır ve yurt dışına daha çok döviz çıkmaktadır. Bu nedenle ilaç hammaddesi

üretiminde kullanılan yerli imal edilmiş cihazlar ithal girdileri yüksek

olsa da teşvik priminden yararlandırılmalıdır.

- Teşvik verilirken:

. Ülke ekonomisine olumlu katkı,

. Net döviz kazandırıcılığı,

. Teknolojik gelişime faydası,

. Üretimin ilk kademeden başlaması,

gibi faktörlere uyan yatırımlara daha fazla teşvik verilmeli, diğerleri

ise bu kıstaslar gözönüne alınarak kademelendirilmelidir.

- İlaç hammadde endüstrisinde kullanılan ham ve yardımcı maddeler için güm­

rük muafiyeti şimdiye kadar olduğu gibi devam etmelidir.

- ilaç hammaddesi endüstrisi yatırımlarının özendirilmesi ve arttırılması

için tesis işletmeye açıldığından itibaren 10 yıla kadar varan sürelerde

kurumlar vergisi muafiyeti uygulanmalıdır (İrlanda ve diğer bazı batı

ülkelerinde olduğu gibi). Bu muafiyetler verilirken ilk kademeden başla­

yan üretimlere en uzun süreler tanınmalı, üretim kademelerine göre mua­

fiyet süreleri belli oranlarda azaltılmalıdır.

İHRACAT TEŞVİKLERİ :

Daha önce de belirttiğimiz gibi ilaç hammadde endüstrisinin rantabl çalışa-

bilmesi için ihracat yapması zorunludur. Ayrıca dış pazarlarda büyük
uluslararası kuruluşlarla ve Çin, Hindistan ve Sosyalist ülkeler ürünleri
ile rekabet edebilmesi için teşvik edilmesi gereklidir. Bilindiği gibi en
önemli ihracat teşviklerinden olan vergi iadesi uygulaması kademeli olaral
kaldırılmış ve 1 Ocak 1989'dan itibaren sıfırlanmıştır. Bunun yerine en
önemli teşvik olarak DFİF'den yapılan ödemeler getirilmiştir. İhracat
teşviklerinin yeterli olabilmesi için:

- Teşvikler direkt olarak üreticiye yönelik olmalıdır.

- Eximbank ihracat kredi limitleri arttırılmalıdır.

- Eximbank'm verdiği Reeskontlu İhracat Prefinansman Kredisi'nde uygu­

lanan 5 milyon dolar barajı kaldırılmalı, böylece üreticilerin ihracat­
çı şirket aracılığına gerek duymadan bu kredi için direkt müracaat etme
imkanı sağlanmalıdır.

- Sevk öncesi ve sevk sonrası kredilerin alınması fiiliyatta çok zor ol­
makta veya hiç mümkün olamamaktadır. Bu kredi için istenen, uzun zaman
gerektiren formaliteler' (GÇB'lerin Gümrüklerden aracı bankaya gelme­
sinin beklenilmesi, vb.) azaltılmalı veya kaldırılmalıdır.

- DFİF'den Merkez Bankası'nca yapılan ödemeler gecikmekte ve bu teşviğin

ihracatçı için değeri gecikmeye paralel olarak azalmaktadır. DFİF'lerin
ihracatın gerçekleşmesini takiben 1 ay içinde ödenmesi sağlanmalıdır.
Bunun için ise:

. Beklemeye yol açan formaliteler azaltılmalıdır. Merkez Bankası'nca

tekemmül etmiş dosya teslim edildikten sonra bir takım ilave belgeler
istenmektedir, (akreditif tercümesi, üretici belgesi, S.S.V.B.dan
sertifika vb.) Merkez Bankası ödemeyi ihracatı takip eden ay içinde
yapacak şekilde formalitelerde düzenlemeler yapmalıdır.

. DFİF'nin ödenmesi için Merkez Bankası Gümrükten tasdikli banka nüsha­

sının kendisine gelmesini beklemektedir. Gümrüklerde ise GÇB banka
 nüshaları geciktirilerek postaya verilmekte veya postada gecikmeler
olabilmektedir. Bu sorunun çözümlenmesi için Merkez Bankası'nm
GÇB firma nüshaları ile işlemleri yürütmesi sağlanmalı, yolsuzluk­
ların önlenebilmesi için gerekli cezai müeyyideler konmalıdır.

DFİF'in yararına bir örnek olarak 29.44.10 tarife pozisyonlu penisilin

ve türevlerini gösterebiliriz. DFİF uygulamasının yapılmadığı 1986 yılı
döneminde 3 milyon dolar olan penisilin ve türevleri ihracatı DFİF
uygulamasının başladığı 1987 yılında 18 milyon dolara yükselmiştir.

Vergi iadesi kalktıktan sonra uygulamaya konulan DFİF'deki esas amaç ih­
raç potansiyeli olan ürünler sübvanse edilerek ihracatı arttırmaktır.

Görülen aksamaların giderilmesi yanında:

- Bütün ihracatı teşvik tedbirlerinin uzun sürelerde yürürlükte kalması

ve ihracatçıların darboğaza düşmemeleri için sık sık değiştirilmeme-
leri gerekmektedir.

- Dış pazarlarda rekabet sağlanabilmesi için ihraç ürünlerine giren elek­

trik ve yakıt için düşük fiyat uygulanmalıdır.

- Uzak pazarlara yapılan ihracatlarda navlun sübvansiyonu uygulanmalıdır.

- Girdi olarak endüstriyel tarım ürünleri kullanıldığı ölçüde sübvanse

edilmelidir.

Bu amaçla İlaç Endüstrisi, DPT, Başbakanlık Hazine ve Dış Ticaret

Müsteşarlığı ve Sağlık Bakanlığı arasında bir uyum ve uygulama Komite­
sinin kurulması yararlı olacaktır.

4. İHRACATTAKİ KDV ALACAKLARININ ÖDENMESİ:

Üreticilerin tüm girdilerle ilgili alımlarmda KDV ödemelerine rağmen,

yapılan ihracatlardan KDV iadeleri, formalitelerin uzunluğundan dolayı
geç tahsil edilmektedir. Bu durum sanayide doğrudan doğruya Z 10 gelir
 kaybına neden olmaktadır. Bu soruna acilen çözüm getirilmesi gerek­
mektedir.

5. İTHALATIN LİBERALLEŞTİRİLMESİ VE MTM LİSTELERİ :

Liberalleştirme politikası için yapılacak değerlendirmelerde aşağıdaki hu­

susların dikkate alınması, bu endüstrinin olumlu yönlendirilmesini
sağlayacaktır.

- İlaç hammaddeleri, özellikle antibiyotikler stratejik maddelerdir.

- İlaç hammadde endüstrisi ülkemiz şartlarına göre gelişebilir nitelik­

tedir.

i - . ’
- Mevcut tesislerin kapasiteleri genellikle «'könomik kapasitelerin
altındadır,

- Yerli tesisler yenidir, gelişmiş ülkelerin kendini amorti edebilmiş

tesislerine göre başlangıç dezavantajlarını taşımaktadırlar.

- Ülkemizde enerji fiyatları dış ülkelerin fiyatlarından yüksektir.

- Kullanılan yatırım ve işletme kredilerinin maliyetleri, rakip dış

ülkelerin çok üzerindedir.

- Yeterli teknoloji birikimi ve kalifiye personel yetiştirilmesi için

zamana ihtiyaç vardır.

- İlaç hammaddelerinin dış piyasa fiyatları şartlara göre büyük değişim­

ler göstermektedir.

Ülkemiz gerçekleri ve dış piyasa şartları gözönüne alındığında ilaç

hammadde endüstrisinin dış rekabete açılabilmesi için belirli bir süreye
ve süre zarfında istikrarlı koruma tedbirlerine ihtiyacı olduğu gerçeği
ortaya çıkmaktadır.
 Bu gerçeklerin ışığı altında ilaç hammaddeleri MTM listesinde kalmalı,
yeni üretimler MTM listesine belirli ve açık kriterlerle dahil edilme­
lidir. MTM listesinde azaltma mecburiyeti ortaya çıkması halinde ilaç
hammaddeleri en son sırada olmalıdır.

6. YERLİ HAMMADDELERİN KALİTE STANDARDİZASYONU :

İç piyasadan temin edilen ilaç hammaddelerinin kalitelerinin standart

olabilmesi için TSE standardı olmayanların standartları tesbit edilmeli,
KİT ve diğer kuruluşlar farmasötik kalitede hammadde üretimine yönlen­
dirilmelidir.

7. ÇEVRE SORUNLARI :

- Çevre sorunları ile ilgili tek yetkili makam olmalıdır.

- Kocaeli yöresinde kurulan atıksu arıtma tesisleri Çevre Kanununa

bağlı "Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği" çıkmadan önce T.B.T.A.K.,
t.T.U. ve Çevre Müsteşarlığı’nın koordinasyonunda "İzmit Körfezi'nde
Kirlenmenin Önlenmesi ve Giderilmesi Projesi"nde verilen deşarj
kriterlerine göre projelendirilip kurulmuş ve çalıştırılmaya başlan­
mıştır. Ancak bu deşarj kriterleri ile yeni yönetmelik arasında
çelişkiler olup, yönetmelikte daha düşük standartlar kabul edilmiştir.
Bu yöre için proje standartları kabul edilmelidir. Ayrıca yönetmelikte
bazı sektörlerin yeri belirsiz olup bu durum ileride karışıklığa
neden olabilecektir. Örneğin fermantasyon yolu ile ilaç hammaddeleri
üretimi yer almamakta, Kimya Sanayiinde İlaç Üretimi olarak geçmektedir
Fermantasyon yolu ile olan sanayide BOI limiti daha yüksek tutulmalıdır
(Maya üretiminde olduğu gibi).

- Özellikle biyolojik arıtım ülkemiz için yeni bir teknoloji olduğundan,

bu esasa dayalı arıtma sistemlerinin tam kapasite ve verimle çalışa­
bilmesi için uzun sürelere ihtiyaç olabilir. Arıtım tesislerini kuran
kuruluşlar için kapatma, para cezası gibi uygulamalar ertelenmeli,
makul süreler tanınmalıdır.

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)

 - İstanbul yöresindeki tesislerden, İSKİ Atıksu birimi başına ücret
almaktadır, ancak kendisi bu toplanan ücretlerle yapması gereken
toplu biyolojik arıtım sistemini henüz yapmamıştır.

- Çevre kirliliğinin önlenmesi için, endüstrinin yoğun olduğu bölgelerde

Batıdaki uygulamalara benzer şekilde toplu arıtım sistemleri kurulması
en ekonomik ve sağlıklı çözüm yoludur.

- İlaç ve ilaç hammaddeleri endüstrisini kapsayacak şekilde alt yapısı

tamamlanmış organize sanayi bölgeleri süratle kurulmalıdır.

Ayrıca sektörün dış ülkelerdeki endüstrilerle temaslarının yoğunluğu,

mevcut tesislerin taşmabilne kolaylığı, ihtiyaç olabilecek teknik ekipna-
nm temini ve nakliyesi, yetişmiş teknik elemanlardan yararlanabilme
imkanları gibi nedenlerle organize sanayi bölgelerinin Istanbul-Kocaelı
arasında kurulması sağlanmalıdır.

8. KALİFİYE ELEMAN TEMİNİ GUÇLÜSÜ :

Sektörün kalifiye eleman ihtiyacı dikkate alınmalı ve eğitim kurumlan

buna göre yönlendirilerek:
a. İlgili üniversitelerin ihtisas programları teşvik ve takviye edilmelidir.
b. Orta dereceli meslek okulları sektöre eleman yetiştirecek şekilde
geliştirilmelidir.
c. Üniversitelerdeki bilgi potansiyeli ile üretim tesislerinin tecrübe
birikiminin birleştirilmesine yönelik işbirliği imkanları sağlanmalıdır.

9. S.S.Y.B. TARAFINDAN VERİLEN ÜRETİM İZİNLERİ :

Halen S.S.Y.B. yeni üretimler için izin verirken firma müracaatını dikkate
alarak dosya üzerinden inceleme yapmakta ve İl Sağlık Müdürlükleri kana­
lıyla numune aldırarak analiz sonuçlarına göre üretim izni vermektedir.
Devletin diğer kuruluşları da örneğin Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı,
MTM ve DFİF listeleri hazırlanmasında uzman ve yetkili kuruluş olarak
S.S.Y.B.nm görüşlerine göre karar vermektedir.

Bu nedenle S.S.Y.B. bu üretim iznini verirken;

- Firma dosyasını incelemeli,

 - Tesisi yerinde kontrol ederek mevcut cihaz ve ekipmanlarla bu
prosesin gerçekleştirilip gerçekleştirilemiyeceğini tesbit etmeli,

- Üretimin GMP kurallarına uyup uymadığını kontrol etmeli,

- Üretim sırasında numune almalı

ve ancak bütün bu işlemlerden sonra üretime izin vermelidir.

İD. S.S.C.B. DOĞAL GAZ ANLAŞMASINDA KONTENJAN TANINMASI :

Bilindiği gibi Türkiye ve S.S.C.B. Doğal Gaz Anlaşmasında doğal gaz kar­
şılığının bir kısmı mal olarak ödenecektir. S.S.C.B. ilaç hammaddeleri
ihtiyacının büyük kısmını halen Hindistan, Pakistan, Finlandiya, Macaristan
gibi ülkelerden temin etmektedir. Bu anlaşma için yıllık miktarlar ve
çeşitler tesbit edilirken Türkiye'de üretilen ilaç hammaddeleri için çok
daha büyük bir kontenjan ayrılmalıdır.

11. ARAŞTIRMA-GELİŞTİRME FAALİYETLERİ :

İlaç hammadde endüstrisi için araştırma-geliştirme faaliyetlerinin önemi

büyüktür. Bu faaliyetlerin yeterli olabilmesi için:

- Üniversite-Sanayii işbirliği.

Bu işbirliğinin faydalı olduğu muhakkaktır. Ancak işbirliği gerçekçi

olmalı, literatür ve analiz düzeyinde kalmamalı, endüstride uygulanabilir
olmalıdır.

- Firma bazında.

İlaç hammaddesi üretimi için gerekli ileri teknolojilerin Batıdaki çok

uluslu kuruluşlardan temini pahalı veya hatta imkansız olmaktadır. Bu
amaçla firmalar mevcut üretim problemlerini çözmek, yeni üretimler konu­
sunda laboratuvar ve pilot düzeyde çalışmalar yapmak ve endüstriyel
üretime geçebilmek için araştırmalar yapmak zorundadırlar.

Araştırma-geliştirme faaliyetleri devletçe teşvik edilmeli, vergi indirim­

leri, makina ve ekipman ve cihazlarda gümrük muafiyeti uygulanmalıdır.
 PATENT KANUNU TASLAĞI HARKINDAKİ GÖRÜŞ VE ÖNERİLER

GİRİŞ:

Halen yürürlükte olan 23 Mart 1879 tarihli "İhtira Beratı Kanunu Muva­
fakati" çok eski olduğundan, günümüz şartlarına uygun yeni bir "Patent
Kanunu" hazırlanmak tadır. Ancak Patent Kanunu hazırlanırken, ilaç ve
ilaç hammaddeler inin ülke ekonomisi yönünden büyük önemi gözönünde tu­
tularak ve aşağıda belirttiğimiz sakıncalar dikkate alınarak, patent
dışı tutulması halinin, ülkemiz menfaatleri açısından yararlı olacağını
belirtmek gerekmektedir.

YURT DIŞINDA VE ÜLKEMİZDE PATENT KONUSU:

Halen yürürlükte olan "İHTİRA BERATI" kanununda "llaç-llaç Hammaddeleri

ile Bunların İmal Usulleri" berat dışında tutulmuştur. Bu kanun, Fransa'
da Temmuz 1844 tarihinde yayınlanan kanunun hemen hemen aynıdır ve burad
da sözkonusu "maddeler" ve"imal usulleri" patent dışında tutulmuştur.

Batı endüstrilerinin büyük gelişmeler göstermesi ile beraber, endüstri­

lerinin korunması ve tekelde tutma ihtiyaçları sonucunda patent konusu
önem kazanmış ve ilaç-ilaç hammaddeleri imal usulleri gelişmiş ülkelerde
patent kanunları kapsamı içerisine alınmıştır. Ancak İtalya, İspanya,
Portekiz vb. bazı Avrupa ülkeleri ve Japonya ilaç ve ilaç hammadde endüs
trilerini geliştirmek ve uluslararası tekellerden korumak amacı ile ilaç
ve ilaç hammaddelerini PATENT DIŞI bırakmışlardır. Hatta İtalya A.E.T.
nin büyük baskılarına rağmen uzun süre bu konuda direnmiştir. Bütün bun­
ların sonucu olarak da bugün Japonya, İtalya, İspanya ve Portekiz vb.
diğer ülkeler çok uluslu tekellerle rekabet -edebilecek düzeyde milli
ilaç hammadde endüstrisine sahip olmuşlardır.

Patent dışı kalan sosyalist blok ülkeleri de başta Çin olmak üzere bu

endüstrilerini çok geliştirmişlerdir.

İLAÇ VE İLAÇ HAMMADDELERİ İLE İMALAT USULLERİNİN PATENT KAPSAMINA ALIN­
MASININ SAKINCALARI:

- Bu endüstrilerin ülkemizde gelişmesi duracak ve yeni gelişmeler ve

bu sahalarda yatırım yapma inkânı ortadan kalkacak, hatta batı en­
düstrileri ve büyük tekeller karşısında tamamen yok olma tehlikesi

ile karşılaşılacaktır.

- Ülkemizde bu alanda yeni teknolojilerin girmesi imkânsız olacaktır.

- Uluslararası tekeller çok yüksek fiyatlarla ülkemiz piyasasına gire­

cek ve ilaç fiyatları artacaktır. (Halen ülkemizde üretilmeyen bazı
ilaç hammaddelerinde bu olay yaşanmaktadır.)

- İlaç hammaddeleri, halk sağlığını direk ilgilendiren stratejik madde­

lerdir. Bu endüstrinin gelişememesiyle, savaş, ambargo gibi kritik
durumlarda tamamen dışa bağımlı kalınacaktır.

- Son yıllarda büyük gelişme gösteren mikrobiyoloji ve genetik mühendis­

liği teknolojisinin ülkemize girmesi imkânsız olacaktır.

SONUÇ VE ÖNERİLERİMİZ:

Yukarıda belirtilen gerekçeler ve sakıncalar dikkate alınarak, İLAÇ VE

İLAÇ HAMMADDELERİ, İLAÇ OLARAK KULLANILAN MİKROBİYOLOJİK VE GENETİK ÜRÜN
LER İLE BUNLARIN İMAL USULLERİ PATENT KAPSAMI DIŞINDA TUTULMALI ve
A.E.T.ye girildikten sonra dahi bu stratejinin bir süre daha korunabil-

mesinin yolları aranmalıdır.

 TABLO-1 KAPASİTE DURUMU

Sıı Kurulu Kapasite (kg./yıl)

No.
Ana Mamul (Ürün Adı) 198!) 1987 ' 1988

1 7-ADCA 10.000 50.000 50.000

2 Alüminyum Hidroksit Dry Jel 1 .138.950 1 .038.950 1 .038.950
3 Alüminyum İzopropilat 528.000 1 .692.000 1 .692.000
4 Alüminyum Klorür 385.000 385.000 385.000
5 Alüminyum Stearatlir(mono-di-tri) 144.000 648.000 648.000
6 Ampisilin Anhidrus 43.000 65.000 65.000
7 Ampisilin Sodyum 11.000 11.000 11.000

8 Ampisilin Trihidrat 346.000 405.400 405.400

9 Amoksilin Trihidrat 99.150 130.650 130.650
10 Anabolizan Hormon 32 32 -

11 6-APA 366.000 366.000 388.000

12 Asetil Salisilik Asit 600.000 600.000 910.000
13 Diamf enetid 60.000 60.000 60.000
14 Dihidroksi Alüminyum Glisinat 63.000 63.000 63.000
15 Dihidroksi Alüminyum Karbonat 63.000 63.000 63.000
16 Dikalsiyum Fosfat - 50.400 50.400
17 Diklofenak Sodyum 1.000 33.000 33.000
18 Eritromisin Baz - 30.000 30.000
19 Eritromisin Etil Süksinat - 4.000 4.000
20 Eritromisin Estolat - 40.000 40.000
21 Eritromisin Stearat - 36.000 36.000
22 Ethambutol 45.000 45.000 45.000
23 Fenilbutazon 3.000 - -

24 tGantanol 25.200 72.000 72.000

25 Gantrisin 5 .231,25 - -

26 Gentamisin Sülfat 2.570 3.960 3.900

27 Guaikol Gliseril Ether 70.000 70.000 70.000

28 İbuprofen 105.000 105.000 240.000

29 tsoksamin - 60.000 90.000

30 Kalsiyum Karbonat 1 .500.000 1 .500.000 1 .500.000

31 Karbenisilin Sodyum - 15.000 15.000

Librium Baz 1.200 1.200 1.200
Linkomisin - - 15.000
Lorazepam 252 252 252
Magnezyum Stearat 50.000 50.000 50.000
 TABLO-1, sy.2

Sıra Kurulu Kapasite (kg/yıl)_____________

No. Ana Mamul (ürün adı)_______ 1983 1987 1988
36 Medazepam A.098 A.098 A.098
37 Mefenoksalon 15.000 15.000
38 Monofenilbutazon 720
39 Netilmisin 200 200 200
AO Nifedipin 2.227 2.227
Al Nimodipin 1.000
A2 Nitrendipin 360
A3 Oksazepam 5.075 5.250 5.250
Oksethazaine 2.100 2.100 2.100
A5 Oksifenil Butazon 8.025
A6 Oksitetrasiklin ve tuzları 39.000 39.000 39.000
A7 Oksolamin Sitrat 10.000 10.000 10.000
A8 d-Panthenol 6.1A2.5 6.1A2.5 6.1A2,5
A9 Paraamino Fenol 252.000 252.000 1.080.000
50 Parasetamol A28.000 2.000.000 2.018.900
51 Polimerize Polipeptit 51.307 78.182 78.182
52 Ranitidin Hidroklorür 56.000 56.000
53 Rifampisin 21.655 21.655 21.655
5A Rinolen MGS 720.000 720.000 720.000
55 Safra Ekstresi AO.000 5.000 5.000
'6 Sefadroksil Monohidrat 10.000 10.000
- j7 Sefaleksin Monohidrat 6.000 AO.000 AO.000
58 Sefradin 10.000 10.000
59 Simetidin 10.000 10.000
60 Sinkavit-Ca 517,5 517,5 517,5
61 Siprofloksasin 15.000
62 Sitrik Asit 3.600.000 A. 700.000 A.700.000
63 Sodyum Asetat 96.000 58.000 58.000
6A Sodyum CMC 2.A00.000 3.000.000 3.000.000
65 Steril Ampisilin Trihidrat 600 600
66 Steroidler İAA İAA
67 Sulfametoksazol 186.000 216.000 29A.0O0
68 Tetrasiklin ve Tuzları 39.000 39.000 39.000
69 Trimetoprim 52.6A0 7A.000 70.000
70 Tri Sodyum Sitrat Dihidrat 100.000 175.000 175.000

71 Verapamil HC1 3.600 A.2A0

 TABLO-1, sy.3

Sıra Kurulu Kapasite(kg/yıl)____________

No. Ana Mamul (Ürün adı)______ 1983 1987 1988

72 Ham Morfin

73 Kodein Pür A. Ekstraksiyon ünitesi: İşlenecek

74 Kodein Fosfat haşhaş kapsülü miktarı
75 Dionin 20.000.000 kg/yıl
76 Morfin Hidroklorür
77 Morfin Sülfat B. Derive ünitesi: Kurulu Kapasite
78 Opium Pov/der yaklaşık 42.000 kg/yıl
79 Opium Tincture
80 Kafein (Deneme çalışması)
 TABLO-2 ÜRETİM GİRDİLERİ (1987)

Miktar Yıllık Tutar

Kg/Yıl $ (x.1000) TL(x.1000)

A. Yerli Hammaddeler ve İşletme

Malzemeleri :
1. Alüminyum 14 .310 - 37.394
2. Alüminyum (saf) 1S.649 38,480 39.380
3. Amonyak 113.156 - 15.139
4. Amonyak, Amonyum Sülfat 297.696 34,857 26.629
5. Amonyum Hidroksit 315.434 0,02 34.826.885
6. Antifoam 240 - 473.400
7. Asetik Asit 372.254 - 99.459
8. Aseton 3.269.200 - 665.798
9. Azot 566.448 122,- 125.805
10. Azot Gazı - 2,- 1.895
11. Azot Sıvı 62.296 - 56.724

12. Buhar - 9.586

13. Diğerleri - - 63.325

14. Elektrik - - 34.325

15. Etil Alkol 384.047,5 - 121.436

16. Etil Asetat 887.372,5 - 1 .638

17. Filtre Bezi 1.703(ad) 5,571 4.736

18. Formaldehit 1.800 0,221 188

19. Fosforik Asit 51.449 18,827 41.268

20". Glasiyal Asetik Asit 3. 159 - 5.006

21. Gliserin 54.581 - 67.718

22. Hekzan 95.834 27,- 28.062

23. Hidrojene Ayçiçek Yağı 81.200 - 72.268

24. Hidroklorik Asit 847.122 - 154.253

25. Hidroklorik Asit (%30) 70.394 - 14.636

 TABLO-2, sy.2

Miktar Yıllık îutar

Girdiler As/711___ t (x.1000) TL(x.l000)
26. Hidroklorür Gazı 260 1.953
27. İnorganik Asitler 391.033 38,261 32.522
(Sülfürik asit, Hidroklorik asit)
28. İnorganik Tuzlar (kalsiyum karbonat, 123.025 15,6 13.260
amonyum klorür, sodyum bi sülfit,
magnezyum sülfat, tuz)
29. Isopiveratrilsiyanid 1.550 164.115
30. Isopropil Alkol 29.714.082 65.205
31. Jüt Çuval 4.800(ad.) 1.464
32. Kalsiyum Hidroksit 5.000 9.104
33. Kalsiyum Klorür 537,6 0,24 209
34. Kalsiyum Klorür Dihidrat 11.278 41,235 42.202
35. Kalsiyum Oksit 35.290 1.564.466
36. Karbonhidratlar (mısır nişastası, 1.028.144 416,523 354.045
dektrin, toz şeker, mısır irmiği)
37. Kireç 4.262.000 149.961
38. Kloro Baz HC1 1.630 283.460
39. Kloroform 84.230 71,36 72.812
40. Ksilen 31.010 11.- 12.053
41. Melas 10.635.697 462.106
42. Metanol 37.490 16.549
43. Metilen Klorür 1.492.000 2.215
44. Mono Etilen Glikol 33.060 4.338.580
45. Naylon Torba 3.891 5,085 4.323
46. Naylon Torba 9.500(ad) 1.349
47. Perlit 379.982 68,133 57.983
48. Polietilen Bidon 1.475(ad) 2.592
49. Polietilen Torba 851 1.700
l
50. Potasyum Hidroksit 286.355 19.962.519
51. Proteinler (soya unu, glüten, CSL) 190.602 65,165 55.390
52. Ham Safra 484 1.936.000
53. Selüloz 408.200 215.000
54. Sıvı Kostik 1.264.993 134.217
55. Silika Jel 258.152 2.100
 TABL0-2, Sy.3

Miktar Yıllık Tutar

Girdier
Kg/ Yıl
$ (x.1000) TL (x.1000)

56. itrik Asit Anhidr 648 1,61 1.386

57. itrik Asit 2.250 4.500
58. Sdyum Bikarbonat 7.334,5 2.051
59. Sdyum Fosfat Di Baz 1.461 2.697
60. Sdyum Hipoklorit 84.719 13,- 14.300
61. Sdyum Hidroksit 13.987.559 6.526.876
62. Sdyum Hidroksit (%50) 123.175 20,48 17.593
63. Sdyum Hidroksit (payet) 50.029 24,- 24.546
64. i>dyum Karbonat 5.937 1.416
65. Sdyum Klorür 5.300 1.350
66. Sdyum Meta Bisülfit 1.100 1.700
67. Sya Yağı 262.369 131,686 111.933
68. Searik Asit 103.785 96.722
69. Slfürik Asit 5.064.855 268.883
70. Slfürik Asit (%98) 158.758 15.612.387
71. Slfürik Asit (Z50) 77.675 15,7 13.488
72. Ttrabutilamonyum Bromür 50 1.358
73. Tluen 1.299.612 447.551.238
74. Üe 137.684 15,714 13.787
75. Yrli Malı Yedek Parça 219.322
76 Dğerleri 2.327.880 219.756
77, H§haş Kapsülü 13.000.000 1.317.000
78 Sda 1.098.000 130.000

Toplam 539.101,274

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)

 TABLO-2 ÜRETİM GİRDİLERİ (1987)

Miktar Yıllık Tutar

Kg/yıl $

c
o
o
Girdiler 7L(x.1000)

X
İthal Hammaddeler ve İşletme Malzerae-
leri
1. Alfa Amilaz 270 1,186 1.008

2. Akrilonitril 4.720 12,64 12.914

3. Aktif Karbon . 4.655 10,26 16.149
4. l-Amino-4-Metil Piperazin 1.284 78 -
5. Araino Propanol 1.600 19,13 16.434
6. Anilin /• 1.800 2,7 2.324
7. Anilin Hidroklorür 3.361,1 23,1 19.849
8. Anilin Yağı 6.600 ıı,- 12.125
9. Antistatik Poli torba 268.000 - 175

10. ASC 54.800 239,13 205.450

11. Asetamid 4].817 300,565 261.341

12. n-Asetil Sulfamil Ch. 10.000 61,- 53.050

13. Asetik Anhidrit 78.352 107,- -

14. Asetik Asit Anhidrit 797.052 815,- 673.051

13. Per Asetik Asit 39.320 76,747 -

16. Askorbik Asit 50 0,75 723

17. B-Morfolino Propionitril 1.800 - 5.848

18. Benzonitril 1.000 7,4 -

19. B.O.V. 20.875 - 1.425

20. B.S.U. 68.000 788,795 -

21. n-Butanol 123.630 93,- -

22. Çeşitli Filtre Kağıtları 17.600(ad) 13,254 11.437

23. Çeşitli İnorganik Tuzlar 21.741 22,242 18.906

24. Çeşitli Karbonhidratlar 31.666 20,222 17.189

(dekstroz, noreduks)

25. Çeşitli Proteinler 107.934 69,711 59.255

26. Darko G 60 18,12 0,17 148

27. Desmodur H 34,1 - -

28. Diamonyum Fosfat 4.320 - 3.076

29. Dietil Amin 938 2,3 -

30. Dietil Oksalat 40.000 134,- 93.980

 TABLO-2, sy.2

B. İthal Hammaddeler ve İşletme Malzemeleri:

Girdiler Miktar Yıllık Tutar

EfiZn L_ g (x.1000) TL(x.1000)
31. Dihidrofenil Glisin, HC1 1.715 201.626

32. Di Isopropil Eter 391.480 2.214

33. N-N Dimetil Anilin 21.683,71 71,39 63.312

3-4. Dimetil Diklorosilan 79.367 116,95 102.792
35. Dimetil Formamid 429.916 374.104
36. Dimetil Sulfoksit 26.794,4 72,74 66.911
37. D(-) P-Hidroksi Fenil Glisin Metil 1.375 31,-
D-Salt
38. Ditiometil 1.080 24.870

39. Disalit Spidcks 35,2 1.5

40. Dane Salt 12.957 313,1 327.684

41. Enzim l.000.000 ÜI 84,3 70.475

42. Eritroraisin Tiyosiyanat 30.518 2.249,363

43. Etil Asetat 38.096 43,- 32.191

44. Etil Aseto Asetat 26.008 78,06

45. Etil Kloro Forrnat 20.952 47.068

46. Etil Süksinil Klorür 1.100 20,251

47. Fenilglisin Cl, HC1 115.086 999,617 366.842

48. Fenol 130.000 100 ,- 94.720

49. Filtre Kağıdı 5.000 5,-

50. Filtre Yardımcı ve Renk Giderici 6.982 9,847 Û.370

Maddeler
51. 3-Formil Rifamisin-SV (3-FSV) 2.999 600,-

52. Fosforik Asit Klorür 264,25 0,91 786

53. Fosfor Penta Klorür 1.120 4,-

54. Fotojelatin 1.953

55. 3-FSV 3.950 849,- 1.119.333

56. Gliserin 3.000 15,-

57. Guanidin Nitrat 26.529 78,34 74.499

58. Guanidin HC1 2.600 7 , -

59. Gayakol 8.126 65,-

60. Hava Filtresi 3 (ad)

61. Heksametil Disilazan 9.600 95,692

62. Ridroklorik Asit (%30) 208.280 44,186

 TABLO-2, sy.3

B. İthal Hammaddeler ve İşletme Malzemeleri :

Girdiler Miktar Yıllık Tutar

Kg/yıl f (x.1000) TL(x.1000)
63. Hidroksilamin Sülfat 50.000 173,- 121.685
64. Hidroksil Amin HC1 1.449 6,81 5.854
65. Hiflo Süper Sel 433 0,229 234
66. 2-lndolinon 400 110.468
67. Isobutanol 4.080 4,365
68. Isobutil Asetofenon 76.630 1.561,- 1.092.762
69. îsoksamin 21.974 1.436,71 1.234.376
70. Isopropil Alkol 209.490 142,388 132.366
71. Isopropil Monoklorase 127.400 453,- 317.701
72. Karbenisilin Sodyum 2.078.387 Bk.1.027,- 900.619
73. Karbon 9.125 89,- 62.649
74. Kloramin Keton 650 15,38 13.214
75. Kloroasetil Klorür 381,6 0,79 682

76. Kloroform 556.716 547,53 470.377

77. B-Kloro Propionil Klorür 1.540 8,7

78. Köpük Gidericiler 18.038 47,178 40.101

79. Kurutucu ve Santrifüj Bezleri 32(ad) 5,496 4.673

80. Linkslakton 2.768 172,86 148.518

81. Magnesyum Klorür 2.000 0,8 1.139

82. Menadin Saf 151 21,88 18.769

83. Metanol 1.095.700 164,- 77.187

84. Metil Amin 1.509 48,756 41.886

85. 5-Metil 3-Amino Isoksazol 1.250 56,-

86. Metil 3-Amino Krotenate 1.000 15,668

87. Metil Aseto Asetat 400 998

88. Metilen Klorür 4.037.506 . 2.624,92 2.405.758

89. Metil Iso Butil Keton 711.921 763,347 654.875

90. N.Metilmorfolin 0,313 2,4 739

91. Monoklor Asetik Asit 31.397 30.427

92. Monometil Amin 1.080 663

93. Monotiometil 3.348.850 1.764.188

94. Morfolin 9. Q00 36,5 25.883

95. 3-Morfolinopropionitril 5.875,5 36,63 31.474

96. Nitrobenzaldehit 450 63.672

97. N-Mac 2.365.000 3.485.473

 TABLO-2, sy.4
B. İthal Hammaddeler ve İşletme Malzemeleri:

Girdiler Miktar Yıllık Tutar

Kg/yıl (x.1000) TL(x.1000)
98. Norit SA 1 3.860 7,45 6.402
99. Oksethazain krud 1.356 244,296 250.022
100. Palm Yağı 1.450 0,667 567
101. Para Amino Fenol 580.800 2.779,- 2.432.196
102. Parahidroksifenilglisin 40.000 82,- 57.717
103. Penisilin G Potasyum 38.679 1.359,6 1.308.094
104. Penisilin G Potasyum Krud 317.901 1.150,-

105. Piridin 2.792 18,77 16.123

106. Piridin Hidrobromür 18.758 116,218
107. Potasyum Ferro Siyanür 4.368 4.076
108. Potasyum Hidroksit 12.713 19,08 2.901
109. Organik Asitler 32.294 46,298 39.354
110. Organik Kompleks Yapıcı Maddeler 56.680 106,091 90.178
111. Salt Tosilat 3 Bk 3,- 2.757
112. Sefeperazon Sodyum 838.491 Bk 2.418,- 2.121.449
113. Semiviron P.W.A. 60 0,35 302
114. Selit 18.332 1,23 1.027
115. Selüloz 725.933 408.000
116. Siklohekzan 1.540 1,084

117. Silikon 12.612 21.320

118. Sistofur di HC1 14.956 1.352.385

119. Sistossi 1.730 109.097

120. Sodyum Asetat 1.500 1,103 1.225

121. Sodyum Ditionit 280,86 0,75 645

122. Sodyum Ferro Siyanür 43.086 37.598

123. Sodyum Hidroksit 560 295

124. Sodyum Metabisülfit 684 1,07 916

125. Sodyum Metal 20.000 121, - 85.270

126. Sodyum Methoksit 24.061,5 1.041,76 880.725

127. Sodyum Monoklor Asetat 892.350 973.999

128. Solventler 398.483 228,266 194.026

129. Sulfaktam arap. 1.186.661 Bk 751,- 658.840

130. Sülfürik Asit 138 69

 TABLO-2, sy.5
B. İthal Hammaddeler ve İşletme Malzemeleri:

Girdiler Miktar Yıllık Tutar

Kg/yıl $ (x.1000) TL(x.1000)
131. TAO 4.330.064 Bk 1.291,- 1.132.113
132. Tickonazol 358'. 520 Bk 901,- 790.535
133. Trien 78.000 853.532
134. Trietilamin 175.688 344,306 309.887
135. Triraetoksibenzaldehid 6.188 250,15 214.922
136. 3,4,5 Trimetoksibenzamdehid 17.445 498,- 384.231
137. Toluen 38.859 16,64 14.218
138. Toz Filtresi 320 (ad) 1.307
139 . Voltindol AS 3,497 3.148.050
140. Yedek Parça 479 62.055
141. Diğerleri 419.927 3.716.266
142. Trimetil Fenil Amonyum Klorid 21.000 215
143. Hidrojen Bromür 40.000 39
 TABLO-3 ÜRETİM

^lra ÜRÜN ADI -------------------- ------------- —X--- -L A R -----------------------

___________________________________________ 1982 1983_______ 1984 1985 1986 1987

1 Alüminyum Di Stearat 24.858 29.760 18.462 26.538 28.680 36.320

2 Alüminyum Hidroksit Dry Jel 596.657 620.767 683.868 565.291 435.990 434.210
3 Alüminyum İso Propilat 33.150 41.700 10.223 133.783 87.788 79.352
4 Alüminyum Klorür „ 425.206 451 .924 439.645 411.197 338.587 330.422
5 Alüminyum Mono Stearat 27.474 31 .850 26.440 36.945 33.739 28.840
6 Alüminyum Tri Stearat 13.083 15.040 9.840 13.965 15.960 18.600
7 Amoksisilin Trihidrat 29.509 50.955 45.251 70.964 66.224 73.832

-O
00
8 Ampisilin Anhidrus 7.449 9.942,5 11.315 23.101 25.064

->
9 Ampisilin Trihidrat 103.767 102.342 116.391 237.980 133.291 147.560
10 Ampisilin Sodyum - 2.608 2.381 1.021 3.626 4.271
11 Anabolizan Hormon 5.243 2.792 - - - -
12 Asetil Salisilik Asit 849.737 871.440 914.944 958.071 864.223 427.903
13 Diarafenetidin 777 1.503 798 2. 186 - i . 150
14 Dihidroksi Alüminyum Giisiuat 14.221 8.231 3.794 5,313 5.290 2.940
15 Dihidroksi Alüminyum Sodyum Karbonat 24.995 15.836 12.559 16.690 17.478 12.122
16 Dikalsiyum Fosfat - - - - - 12.336
17 Diklofenak Sodyum - 28 549 1.901 3.124 3.685,
18 Eritromisin Baz Monohidrat - 40.600 48.000 - 47.000 -
19 Eritromisin Etil Süksinat - 305 1.184 3.438 2.827 5.067
 TABL0-3, Sy .2

Y ı l l a r
Sıı
No Örün Adı 1982 1983 1984 1985 ,1986 1987

20 Eritromisin Stearat - 5.486 9.453,3 11.303 14.513,5 8.485

21 Ethambutol HC1 15.651 13.784 6.011 11,324 7.248 511

22 Fenil Asetik Asit 4.601 10.238,3 - ■- - -

23 Gentamisin Sülfat 952 1.593 3.467 3.655 3.030 2.691

24 Gayakol G1 i seril Eter 2.968 1.346 7.806 6.139 7.619 7.547

25 Ibuprofen 2.641 21.695 27.279 48.030 80.482 64.317

26 Karbenisilin Sodyum - - - - - 21.600

27 Kloksasilin Sodyum Monohidrat - - 48.000 - -

28 Librium Baz 758 1.119 664 577 679 410

29 Lorazepam 7.050 6.740 21 .880 15.405 7.360 ■-

30 Magnezyum Stearat 2.539 3.765 3.511 3.012 4.206 3.620

31 Medazepam 601 530 459 406 95 506,

32 Mefenoksalon 2.746 4.137 2.734 3.511 4.484 4.040

33 Netilmisı'n Sülfat - - 40 74 81 116

34 Ni fedipin - - 259 574 - 622

35 Oksolamin Sitrat 1.607 1.829 . 1.743 3.283 4.150 5.232

36 Oksazepam 202.954 338.560 279.841 146.080 - -

37 Oksethazain 1.315,63 1.232,84 1.373,3 1.294,11 799,04 1.354

38 Oksifenbutazon - 996,3 - - - -
39 Oksitetrasiklin ve tuzları 37.005 37.199 50.429 54.124 60.718 31.499
40 D-Pantenol 5.384. 4.308 8.140 4.049 6.158 4.331
41 Parasetamol 63.358 205.282 186.155 394.221 444.220 747.071
42 Ranitidin - - - 1.188 1 .294 21.810
O-»
00
Sıra
No. Örün Adı

43 Rifampisin
44 Rinolen MGS
45 Safra Ekstres i
45 Sefadroksil Monohidrat
47 Sefaleksin Monohidrat
48 Sefradin Monohidrat
49 Simetidin
50 Sinkavit Kalsiyum
51 Sitrik Asit Anhidrus
52 Sitrik Asit Monohidrat
53 Sodyum Asetat
54 Sodyum Karboksimetil Selüloz (Na CMC)
55 Sodyum Sitrat
56 Steroidler
57 Sul fametoksazol
58 Tetrasiklin ve Tuzları
59 Trimetoprim
60 Tri Sodyum Sitrat Dihidrat
61 Verapamil HC1
62 Ham Morfin
63 Kodein Pür
64 Kodein Fosfat
65 Dionin
66 Morfin Hidroklorür
57 Morfin Sülfat
 K^

No. ürün Adı

1982 1983 1984 1935 1986 1987

1 Alüminyum Hidroksit Dry Jel - - 15.475 ■- - -

2 Amok'Silin Trihidrat - - - 15.725 10.400 27.375

3 Ampisilin Anhidrus - - - 625 100 175

4 Ampisilin Trihidrat - - 2.500 71.350 31.646 52.480

5 Ampisilin Sodyum - - - - - 1.320

6 6 APA - - - 1 .490 - -
7 Asetil Sal isilik Asit - - 229.300 289.000 319.000 -
8 Eritromisin Baz - - - - - 11.500

9 Eritromisin Etil Süksinat - - - 1.800 - 3.668

10 Ethambutol - - - 1.500 - -
11 Fenil Butazon 500 - - - - -
12 Gentamisin Sülfat - - 260 919 - 167

13 Hashas Kapsülü Konsantresi (AMA) - - - - - ,• 17.250

14 Ibuprofen - - 50 14.200 45.390 26.250

15 Na CMC (Sodyum Karboksimetil Selüloz) - 26.000 50.000 135.000 148.980 1.125.000

16 Netilmisin Sülfat - - 27 11 - -

17 Oksazepam 150 ■ 200 50 50 100 100

18 Oksifen Butazon 1.500 - - - - -

19 Oksitetrasiklin ve Tuzları 26.080 19.790 34.113 33.904 48.193 13.256

20 Parasetamol - - 57.000 191.000 226.055 516.050

21 Polimerize Polipeptit 18.833 25.704 - - - 5.481

 Sı ra
No. Örün Adı

22 Ranitidin HC1
23 Rifampisin
24 Rinolen MGS
25 Sefaleksın Monohidrat
26 Sefradin
27 Sinkavit Kalsiyum
28 Sitrik Asit Anhidrit
29 Sitrik Asit Monohidrat 1
30 Sulfametaksazol
31 Tetrasiklin ve Tuzları
32 Trimetoprim
33 Tri Sodyum Sitrat Dihidrat
34 Ham Morfin
35 Kodein Pür
36 Kodein Fosfat
37 Dionin
38 Hashas Kapsülü
39 Afyon
40 Morfin Sülfat

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)

 TABLO-5. ORON İHRACATI

______________________________________________ (Bin l ) (FOB cari fiyatlarıyle)

Y ı l l a r

1982 1983 1984 1985 1986 1987

1 Alüminyum Hidroksit Dry Jel - - 39,926 - -

2 Amoksilin Trihidrat - - - 1.245,328 864,587 3.322,003

3 Ampisilin Anhidrus - 50 - 38,21 8,158 14,070

4 Ampisilin Sodyum - - - - 231

5 Ampisilin Trihidrat - - 130 3.649,47 2.180,448 4.441 ,629

6 6 APA - - 69,75 - -

7 Asetil Salisilik Asit - 585 531 781 894 -

8 Eritromisin Baz - - - - - 1.017.889

9 Eritromisin Etil Süksinat - - - 208,576 - 555,448

10 Etambutol - 61 - 59 - -

11 Fen il Butazon 24 - - - - -

12 Gentamisin Sülfat - - 122,258 336,748 - -

13 Hashas Kapsülü Konsantresi (AMA) - - - - - 1.966,5

14 Ibuprofen - - 2 469 1.033 630

15 Na CMC (Sodyum Karboksimetil Selüloz) - - - 147,500 120,538 1.056,760

16 Netilmisin Sülfat - - 250 100 - -

17 Oksazepam 62,034 82,866 20,677 20,677 41 ,363 41 ,300

18 Oksifen Butazon 136 - - - - -

19 Oksitetrasiklin ve tuzları 307,980 154,499 202,263 540,680 772,869 816,419

20 Parasetamol - - 272 1.019 1.095 2.486

21 Polimerize Polipeptit 109 236 - - - 36

22 Ranitidin HC1 - - - 692,6 1.953,9 4.133,6

 (Bin S) (FOB cari fiyatlarıyle)

r
r~~ ”'
Örün Adı
1982 1983 1984 1985 1986 1987

23 Rifampisin - - 283 46 258 572

24 Rinolen MGS - - - - - 34,300
25 Sefaleksin Monohidrat - - - 12,325 1.992,812 2.826,05
26 Sefradin - - - - 164,687 289,437
27 Sinkavit Kalsiyum 259 91 194 162 285 188
28 Sitrik Asit (Monohidrat, Anhidro) 2.058 2.489 1.903 1.704 1.314 3.025
29 Sulfametaksazol - 422 377 266 16 1.365
30 Tetrasiklirı ve Tuzları 307,980 154,499 202,263 540,680 772,869 816,419
31 Trimetoprim - - - 258,555 - 401
32 Tri Sodyum Sitrat Dihidrat - - - - - 49
33 Diğer - - - - - 149,999
34 Ham Morfin 314 5.371 2.312 1.166 449 4.742
35 Kodein Fosfat - - - - 251 1 .627
36 Kodein Pür - - - - 284 506
37 Dionin - - - - 41 80
38 Afyon - - - 17,5 25 *
39 Haşhaş Kapsülü - - - 82,5 160 325

TOPLAM 3.627,994 9.646,864 6.841,387 13.227,009 22.909,073 37.747,873

 TABL0-6. AET ÜLKELERİNE ÜRÜN İHRACAT T

... 9. - . .
k

Y ı l l a r
Sı ra 1985 1986 1987
1982 1983 1984
No. ürün Adı
1 Amoksilin Anhidrus 26.400
2 Amoksilin Trihidrat 2.000 1.650
3 Ampisı'lin Anhidrus 100
4 Ampisilin Trihidrat 1.500 29.400 24.000 4.050
5 Ampisilin Sodyum 1.320
6 6-APA 290
7 Gentamisin Sülfat 250 275
8 Haşhaş Kapsülü Konsantresi (AMA) 3.500
9 Netilmisin Sülfat 11
10 Oksitetrasikl in ve tuzları 32.000
11 Ranitidin HC1 500 758 3.132
12 Rifampisin 1.215
13 Sefadroksil 100
14 Sefaleksin Monohidrat 5.690 ,. 4.050
15 Sefradin 5.000

16 Sitrik Asit Anhidrat 192,5 120 20 45

17 Sitrik Asit Monohidrat 1 .179 750 480 375 480 296

18 Tetrasiklin ve Tuzları 22.600 17.000

19 Tetrasiklin -t Oksitetrasikl in 25.500 2.050 11.500 33.200 54.600 17.000

20 Tri Sodyum Sitrat Dihidrat 39

21 Ham Morfin 2 3.000 610 11.256
22 Kodein Fosfat 500 4.045
23 Kodein Pür 1.000 1.359
200 400
24 Dionin
530.000 1.000.000 2.019.770
25 Haşhaş Kapsülü
26 Afyon 250
 TABLO-7. AET ÜLKELERİNE ÜRÜN İHRACATI

(Bin g) (FOB cari fiyatlanyle)

Y ı l l a r
1982 1983 1984 1985 1986 1987

1 Ampisilin Sodyum - - - - - 231

2 Ampisilin Trihidrat - - 70 406 218 -
3 Gentamisin Sülfat - - 116,935 117,104 - -
4 Hashas Kapsülü Konsantresi (AMA) - - — - 521,6
5 Netilmisin Sülfat - - - 100 - -
6 Oksitetrasiklin ve Tuzları - - - - 501,3 -
7 Rani tidin .HC1 - - - 692,6 1.953,9 2.133,9
8 Ri fampisin - - 263 - - -
9 Sitrik Asit (Monohidrat anhidro) 531 965 606 397 621 391
10 Tetrasiklin ve Tuzları 535,102 42,723 248,363 670,782 514,824 417,071
11 Tri Sodyum Sitrat Dihidrat - - - - - 49
12 Ham Morfin 0,8 900 - - 96 1.667

13 Kodein Fosfat - - - - 107 662

14 Kodein Pür - - - - 279 303

15 Dionin - - - - 80 80

16 Afyon -• - - 12,5 - -
17 Hashas Kapsülü - - - 82,5 160 325

1.066,902 1.907,723 1.304,298 2.478,486 4.531,102 6.780,471

-t-
VJ1
 TABLO-8. STOK Dl’RllMl)

Y ı l l a r
Firma Adı Ana Cruplar 1983 1966 1967

ACI SELSAN Mamul (x.1000 TL) 11.083 15.088 48.067

Yarı Mamul 8.299 14.259 20.270

Hammadde 36.340 103.794 253.172

AKSA Mamul 78.3A 3 6.975 7. *.87

Yan Mamul 624.822 417.758 443.894

Hammadde 130.375 381.885 _ .9.400

ATABAY Mamul 171.679 362.823 306.036

Yarı Mamul 11.261 5.105 86.536

Hammadde 631.222 546.399 1 .683.652

B.ALMAK Mamul

Yan Mamul

Hammadde

C1EA CE1GY Mamul 72.710 116.632 372.498

Yan Mamul 235.880 401.740 59.088

Hammadde 474.180 807.205 1.496.634

DEVA Mamul 0,2 649

Yer?. Mamul 17.078 15.143 60.000

Hammadde 94.325 118.203 356.093

DET EKS Mamul 8.668 4.622 9.602

Yan Mamul

Hammadde 42.925 15.844 11.416

ECZACI BASI Mamul 225.334

Yan Mamul 288.689 23.845

Hammadde 143.867 49.867 46.624

 TABLO-8, ay.

Y ı l l a r
Firma A.u Ana Gruplar Birim 1985 1986 1987

fako Mamul (s.1000 TL) 92.925 717.380 241.256

Yara Mamul

Humma d d e 1.021.759 1.093.149 2.594.417

F URSAN Mamu 1 130.830 652.289 207.729

Yarı Mamul 53.728 59.508 71.672

Hammadde 338.037 4457678 556.473

cla.no Mamul 383.704 483.979 296.959

Yarı Mamul 60.696 754.461 172.013

Hammadde 67.264 18.273 30.763

KİMTAŞ Mamul 83.172 45.336 275.318

Yarı Mamul

Hammadde 12.420 7.586 25.860

HİLEN Mamul 1.673 37.155 31.776

Yarı Mamul 13.020

Hammadde 137.041 117.450 143.034

M.NEVZAT Mamul 680.854 548.137 1.313.195

Yarı Mamul 36.336 20.282 157.348

Hammadde 579.444 2.337.98! 1.518.350

PFIZER Mamul 535.123 577.606 593.434

Yarı Mamul 169.791 257.207 733.214

Hammadde 973.729 1.156.992 2.551.875

Mamul 17.698

Yarı Mamul 19.039

Hammadde 177.337 263.129 461.130

 TABLO-8, sy.3

___ Y ı l l a r ________
Firma Adı Ana GrupTar Birim 1985 1986 1987

SİFAR Maaıul (x.1000 TL)

Yarı Mamul 1A.078

Hammadde 17.781 - 91.726

T.HOECHST Mamul

Yatı Mamul

Hammadde

WYETH Mamul 93.825 68.174 90.180

Yarı Mamul 5.733 14.289 22.214

Hammadde 101.980 98;529 99.150

51.462 20.823.181 9.509.239

TMO Hammadde Kg-
 TABLO-9. YURT İÇİ SATISLAR

Sı ra
N'o Örün Adı 1982 1983

1 Alüminyum Distearat 13.597 21.579

2 Alüminyum Hidroksit 8.838 27.674
3 Alüminyum Hidroksit Dry Jel 22.320 53.902
4 Alüminyum îsopropilat 13.100 22. 742
5 Alüminyum Mono Stearat 15.028 23.537
6 Alüminyum Tri Stearat 7.156 10.967
7 Amoksi1 in anhy. 30.580 1 07. 772,5
8 Amoksilin Trihidrat - -
9 Ampi silin 216.121 ,542 265.41 2 ,42
Li
10 Ampi silin Anhidrat - -
11 Ampi si 1in Sodyum j - -
12 Anı pişilin Trihidrat y-î a - • -
13 Di hidroksi Alüminyum Glisinat * - 22.000
14 Dihidroksi Alüminyum Sodyum Karbonat - 50.000
15 Dikalsiyum Fosfat - -
16 Ethambutol ^ - -
17 Farmasotik CaCÜ 3 2.670,509 4.672,1 26
18 Feni1butazon 19.284,078 17.899,708
 TABtO-9, sy.2
________________________(x. 10OP TL)
Sıra Y ı 1 1 a r
ürün Adı
No.
1982 1983 1984 1995 1986 1987
19 Gentamisin Sülfat 657.028,741 645.827,205 738.573,689 749.246,32 993.213,22 725.096,315
20 Guaikol Gliseril Eter - 6.000 8.000 1.000 2.000 2.000
*21 Hammadde Satışı 691.506,877 1.094.464,311 2.041.451,064 3.720.004,171 5.956.373,2159.486.925,847
22 Kal şoma t 2.475,15 4.567,625 23.650,2 '6.856,7 8.216,7 9.905,41
23 Karbon Dioksit - - 13.117,768 62.476,721 7.014,97 -
24 Klordiazepoksit 1.350,506 2.872,898 1.188,873 726,3 2.686,75 9.254,58
25 Magnezyum Stearat - 6.000 8.000 10.000 16.000 17.000
26 Medazepam - - - 853,44 355,6 370,761
27 Mefenoksalon - 100.000 56.000 99.000 181.000 226.000
28 Monofenil butazon 6.391,514 7.929,944 4.672,238 - - -
29 Oksoamine Sitrat - 42.000 36.000 111.000 127.000 212.000
30 Oksethazain 9.114 5.786 4.399 13.663 19.895 28.870
31 Oksifenbutazon 87.171,696 93.058,653 47.163,568 - -
32 Oksitetrasiklin ve Tuzları 251.566,45 302.610,88 329.857,55 666.735,99 639.392,8 1.483.581,6
33 Parasetamol - 25.000 42.000 166.000 398.000 735.000
34 Plasonat - 115 22,5 4.545,45 8.216,7' 9.905,41
35 Presipite CaCÛ3 2.670,509 4.567,525 23.650,2 6.856,7 - -
36 Ranitidin HC1 - - - - - 1.714.387,236
37 Rifampisin - - - - 117.000 238.000
38 Gliserol Mono Stearat 59.312 97.354 67.565 80.436 138.601 108.170

VJ1
O
 TABLO-9, sy.3

(x.100Q TL)

Sıra Y ı l l a r
urun «aı
No. 1986 1987
1982 1983 1984 1985

39 Sitrik Asit Anhidrus 119.996 189.113 184.521 278.956 661.738 1.054.658

40 Sitrik Asit Monohidrat 618.837 618.484 993.616 1.862.321 2.394.582 3.183.292

41 Sodyum Asetat 502 1.500 1.013 5.886 7.006 1.500

42 Na CMC(Sodyum Karboksimetil 216.858 335.590 454.187 893.244 1.721.651 1.944.273

Selüloz)
43 Steroidler - - - - 196.535 584.975
44 Sulfametoksazol - 8.000 92.000 98.000 90.000 179.665
45 Tetrasiklin ve Tuzları 249.006,2 214.132,25 301.424,7 385.780.,49 547.818,,1 1.306.927,3
46 Trimetoprim - 11.000 17.000 40.000 32.000 58.000
47 Tri Sodyum Sitrat Dihidrat 9.338 22.549 20.767 37.581 80.567 151.280

48 Kodein Pür 6.600 5.200 3.100 2.800 3.700 4.000

49 Kodein Fosfat 9.300 10.000 13.300 11.500 18.300 28.900

50 Dionin 3.500 2.100 1.300 2.400 300 100

51 Morfin HC1 - - 37.500 50.000 59.700 76.500

Toplam 3.351.219,772 4.483.999,492 6.307.842,923 10.799.190,,45 16.456.333,,35 23.580.537,15

♦Tabloda 21. sırada yer alan hammadde satısı FAKO A.Ş. tarafından üretmiş olduğu hammaddelerin toplamı
olarak bildirilmiştir. Ayrıntılı bilgi olmadığından olduğu gibi verilmiştir.

VJl
H

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)

 TABLO-10. YURT İÇ t SATIŞLAR

Kg.

urun huı —
No. 1984 1986 1987
1982 1983 1985

1 Alüminyum Di Stearat 24.766 29.200 26.840 26.637 28.720 35.560

2 Alüminyum Hidroksit 6.579 19.685 4.430 6.050 5.645 5.195
3 Alüminyum Hidroksit Dry del 23.421 47.200 20.847 18.075 6.775 3.586
4 Alüminyum Isopropilat 32.900 39.210 20.810 52.750 35.162 37.162
5 Alüminyum Mono Stearat 29.374 31.850 36.240 36.920 33.767 27.320
6 Alüminyum Tri Stearat 13.035 14.840 14.320 14.080 16.000 18.320
7 Amoksilin 20.075 25.998 22.943 40.281 37.384 38.065
8 Amoksilin Trihidrat - - - 1 - -
9 Ampisilin Trihidrat 21.991,4 21.672,66 17.819,8 20.860,38 14.530,822 14.970,991
10 Ampisilin Anhidrus 941,5 169 7.502,5 819 3.808 2.708
11 Ampisilin Sodyum - - - - 3 10
12 Asetil Salisilik Asit 17.011 71.670 42.597 26.201 309.196 9.581,5
13 Diamfeneditin 777,7 1.503,5 798 2.186 - -'1.150
14 Dihidroksi Alüminyum Glisinat 14.221 8.231 3.794 5.313 5.290 2.940
15 Dihidroksi Alüminyum Sodyum Karbonat 24.995 15.836 12.559 16.680 17.478 12.122

16 Dikalsiyum Fosfat - - - - - 9.700

17 Eritromisin Baz Honohidrat - 40,6 48 - 47 -

vn
ro
 TABLO 10, sy.3

!<İjl

urun muı
No, 1983 1984 1985 1986 1987
1982
37 Oksolamine Sitrat 1.607 1.829 1.743 3.283 4.150 5.232

38 Oksitetrasiklin ve Tuzlan 14.774 17.834 15.191 19.942 12.845 17.964

39 Parasetamol 67.762 205.282 116.644 183.501,5 376.843 407.969 /

40 Plasonat - 500 75 7.770 9.730 6.789

41 Presipite CaCÛ3 613.967 419.817 143.695 203.835 288.104 456.170

42 Ranitidin - - - - 596 9.710

43 Rifampisin - - - - 432 3.225

44 Rinolen MGS 158.165 194.708 238.040 95.352 119.785 66.166

45 Sitrit Asit Anhidrus 183.500 319.600 291.650 317.700 519.350 558.050

46 Sitrit Asit Monohidrat 1 .063.850 1.143.050 1.703.550 2.254.000 2.028.850 1.796.550

47 Sodyum- Asetat 1.700 2.000 4.800 7.155 5.541 1.000

48 Sodyum Karboksimetil Selülo^Na CMC) 441.170 1.129.835 1.018.638 1.606.455 2.331.520 1.432.707

49 Sodyum Sitrat 15 100 52,15 14 5.541 1.000

50 Steroidler - - - - 25 22

51 Sulfametoksazol 20.079 69.629 59.945 61.171,8 13.474 ... 71.509,5

52 Tetrasiklin ve Tuzlan 15.124 13.060 15.141 11.904 11.532 16.274

53 Trimetoprim 14.341,92 15.214 13.859 23.372,5 7.234 26.679,5

54 Tri Sodyum Sitrat Dihidrat 13.700 34.850 31.700 41.850 65.350 80.650

55 Kodein Pür 689 441 215 186 207 224

56 Kodein Fosfat 1.124 1.008 1.101 818 1.161 1.859

57 Dionin 384 197 91 84 18 8

58 Morfin HC1 3 3 3 4 4 5

VJl
 TABLO 11. İSTİHDAM DURUMU

Yıllar İtibariyle Sayı

Personel Cinsi 1985 1987

1. Yüksek öğrenim Teknik 168 254

2. Yüksek öğrenim İdari 127 151

3. Orta öğrenim Teknik 93 331

4. Orta öğrenim İdari 260 330

5. Kalifiye İsçi 381 418

6. Düz İsçi 678 917

TOPLAM 1.707 2.401

 TABLO-12.

bira
No. Orun Adı Birim

1 Alüminyum Hidroksit kg
2 Alüminyum Hidroksit Dry Jel kg
3 Alüminyum lsopropilat kg
4 Alüminyum Di Stearat kg
5 Alüminyum Klorür kg
6 Alüminyum Mono Stearat kg
7 Alüminyum Tri Stearat kg
8 7-Amino Deasetoksi Sepalosporsenik Asit kg
9 6-Amino Penisilanik Asit kg
10 ftnoksilin Trihidrat kg
11 Ampisilin AnhidruS kg
12 Ampisilin Sodyum kg
13 Ampisilin Trihidrat kg
14 Demeti 1 Klortetrasi kİ in kg
15 Dihidroksi Alüminyum Glisinat kg
16 Dihidrcksi Alüminyum Sodyum Karbonat kg
17 Di kalsiyum Fosfat ky
18 Diklofenak Sodyum kg
 TABLO-12, sy.2

Y ı 1 1 a r
Sıra
N o . Crürt Adı 1994
Birim 1988 1989 1990 1992

19 Eritromisin Baz kg. 12.000 12.000 12.000 14.000 14.000

20 Eritromisin Etil Süksinat kg- 5.000 5.000 6.000 6.000 6.000
21 Eritromisin Stearat kg. 10.000 10.000 10.000 12.000 12,000
22 Gentamisin Sülfat kg. 1.500 1 .500 1.000 1.000 1.000
23 Guaikol Gliseril Eter kg. 22.000 25.000 30.000 30.000 32.000
24 Ibuprofen kg. 84.000 90.000 90.000 91.500 97.500
25 Librium Baz kg. 585 615 645 700 700

(.n
26 Linkomisin HC1 kg. 11.100 10.000 10.000 9.000

O
O
27 Lorazepam kg. - 7 - 10 -

•-T>
o
O
o
28 Magnezyum Stearat kg. 3.300 12.000 13.000 14.000
29 Medazepam kg. 60 - - - -
30 Mefenoksalon kg. 10.500 12.000 13.000 14.500 16.00C
31 Netilmisin Sülfat kg. 2.130 2.150 2.375 2.200 2.000
32 Nifedipin kg. 750 950 1.250 1.250 1.250
33 Oksolamin Sitrat kg. 3.800 6.000 7.000 8.000 9.000
34 Oksatezain kg, 1.200 1.300 1.450 1.500 1.650
35 Oksazepam kg. - 200 - 200 -
36 Oksifetrasiklin ve Türevleri kg- 39.000 25.000 25.000 20.000 20.000
37 D-Pantenol " kg. 1.500 - - - -
38 Parasetsmol kg. 1.451.172 1.270.000 1.245.000 1.470.000 1.530.000
39 Piperalisin kg. - 1.000 1.500 1.900 2.100
40 Polimerize Poîipeptit kg. 76.300 81.390 86.480 9i.500 98.660

41 Ran i tidine kg. 21.300 23.500 23.300 27.500 27.500

VJ1
a>
Sıra
No. Orüıı Adı

42 Rifampisin
43 Rinolen HGS
44 Sefadroksil
45 Sefadroksıl Monohidrat
46 Sefaleksin Monohidrat
47 Sefradin
48 Simetidin
49 Sinkavit-Ca
50 Sitrik Asit Anhidrus
51 Sitrik Asit Monohidrat
52 Sodyum Asetat
53 Steroidler
54 Sul fametoksazol
55 Tetrasiklin ve Türevleri
56 Trimetoprim
57 Tri Sodyum Sitrat Dihidrat
58 Verapamil
59 Ham Morfin
60 Dionin
61 Kodein Pür
62 Kodein Fosfat
63 Morfin HC1
64 Morfin Sülfat
 Yıl İçinde Eklenecek Yeni Kapasite_______________________
Yıl Bayında İnşaat Sü- İşe Başlama
Firma Adı Yıllar Üretim Hedefi Kapaaite İlave Kapasite Proje Adı_________________________ resl(yıl) Tarihi Üretim Hedefleri

.SAN 1988 2.600 kg 3.000(kg) - - - - -

1988 Demetilklor- - - Modernizasyon ve 2 1987 5.630 kg

tetrasiklln darboğaz giderme
1988 Llnkomisln HC1 “ - Modernizasyon ve 2 1987 15.000 kg
darboğaz giderme

1 1988 4.725 kg 4.875(kg) 3.000 kg Tevsii 2 1988 7.875 kg

1988 214.472 kg 510.000(kg) - - _ _ 214.472 kg

1989 319.300 kg 510.000(kg) - - - - 319.300 kg
1990-1994 796.300 kg 510.000(kg) 477.000 kg İhracata dönük 1,5 1989-Tera. 796.300 kg

L 1988 189(tb) 161(tb) 300(tb) Tablet makinası - 1987-Subat % 150 kapasite artımı
alımı
1989 170.000 kg 328.000(kg) 328.OOO(kg) Yem Fab.karışım 1 1988-Nisan Kapasiteyi Z100 artır­
tankı ilavesi mak ve işçilik tasar­
ruf»! .

1988 6.000 kg 11.655(kg) - - - - --

1988 20.500 kg 61.600(kg) - - - - ...

1989 20.500 kg 61.600(kg) - - - - —

1990 28.100 kg 61.600(kg) 29.700(kg) - - - —
1992 34.300 kg 60.000(kg) - Yeni tesis - - __

\.n
cr>
 1987 fiyatlarvyla (x.Milyon TL)
İsin Tarihi Prole Toplamı 1988 1989 1990-1994
Firma Adı Prolenin Adı Başlama Biti?"*' Dış Toplam Dıs Toplam Dıs Toplam Dıs Toplam

ANSA Modernizasyon t.1.1987 1.10988 1.200 2.000 325 800 - - - -

ve Darboğaz
giderme
Atıksu Arıtma
Tesisi 23.10.87 1.7.1988 100.133 340 100,193 220 - -

ATABAY Tamamlama - - - - - 100 1.000

DEVA Yeni Tes.inş. 1989 1992 - 2.000 - 500 1.500

Taşınma ve mont . 1992 1992 - 500 - - 500
İlave makina
ve teçhizat 1992 1994 700 1.500 - - 700 1.500

FAKO Sodyum
ampisilin Ocak.89 Eyl.89 - 500 500 - -

FURSAN Tevsii 1985 1991 - 3.959 2.900 3.500 2.000

Atıksu arıtma 1984 1990 - 355 - 150 -

T.HOECHST Filtrasyon ci­

hazı (Sen-Orion) 1987 1988 64.838 86,838 64,838 _ ■* _
MİLEN İhr.dönük yat irim.Tem.89 Ara.90 - - - 312,5 150 312,5 150

S t FAR Kifaınpisin 1988 1990 3.000 6.000 - 1.000 2.000 2.000 4.000

T O P L A M 5.064,971 17.218,838 430,031 4.484,838 1.312,5 6.400 3.012,5 10.650

Ol
v£>
 TABLO-15 . YARATILACAK İ8 HACMİ

'ı11ar
1988 İ9S9 ______ 1.990________ 1994

V ü ks ek
Teknik 40 27 26 7?
İdari 32 14 16 34

Orta
Teknik 43 30 30 69
Memur 95 19 21 42

İSf i
Düz 287 192 214 263
Kalifiye 105 74___________ 68________231,.

TOPLAN 602 356 375 716

 TABLO-16: BOLVADÎN ALKALOİO TESÎSLERÎ YATIRIM PROGRAMI

Milyon TL.
İşin Tarihi Proje Top. 1988 1989 1990-1994
Projenin Adı
Başlama Bitiş Dış Toplam Dış Top. Dış Top. Dış Toplam

Alkaloid ilaç ve aktif madde

Liretimi 1986 1988 50 100 20 60
Afyon/Bolvadin

Haşhaş Kapsülü artıklarının

değerlendirilmesi 1986 1988 5 10 5 10
Afyon/Bolvadin

Isı Santral Tevsii

1988 1989 340 - 100 - 240
Afyon/Bolvadin

Su Arıtma ünitesi 1988 1989 30 - 30

Afyon/Bolvadin

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)

 BOLVADİN ALKALOİD TESİSLERİ YATIRIM PROGRAMI

Milyon TL.
işin Tarihi Proje Toplamı 1988 1989 1990-1994
Projenin
Adı
Başlama Bitiş Dıs Toplam Dıs Top. Dıs Top. Dıs Top.

Dengeleme Havuzunun
Kapatı İması 1989 1989 - 20 - 20
Afyon/Bolvadin

idare Yenileme
1988 1988 - 90 50 -
Yatırımları

Taşıt Alımı
1988 1988 - 38 38
Bolvadin

Horozlu+Yurtiçi
1989 1989 - 40 - 40
Pazarlama

TOPLAM 55 668 25 288 300

<T\
r\)
İLAÇ HAMMADDESİ ÜRETEN EİRMALAR
 tlaç Hammaddesi üreten Firmalar
FtBUA AHC: ADIGSÎ:
Atabay :^imya Sanayi ve Ticaret A.Ş. Acıbadem Köftiincü Sok.Ko.l Kadıköy/İstanbul

Ansa Antibiotik ve İlaç Hara.San.A.Ş. Kiytkdere Caddesi Altınova Apt.Ko.54 Daire 2

Hecidiy eköy /İstanbul

Sel kim Selüloz Kimya San.ve Tic.A.g. İzmir Asfaltı Dallıca Köyii Kavşağı Hazilli/Aydın

Aselsan Acıpayam SellUloz San. ve Tic.A.g Aselsan Caddesi Ko.l Acıpayam/Denizli

Kiataş Kimyasal IladdaLer Sanayi A.g. Ayazaga Kemerburgaz Yolu Hadıdere Mevkii Supompalan.
Karşısı İstanbul

Deteks Kimya Sanayi A.Ş. Büyükdere Caddesi Hukukçular Sitesi Mo.13

Mecid iye köy/İstanbul

Bayer Türk Kimya Sanayi Ltd.Şti. Saadet Han No. 33 Fındıklı /İstanbul

Cıba Geıgy İlaç ve Kimya Ürünleri San.ve T.A.g. Yıldız Fosta Caddesi Dodeman ^şhanı 48/2
Esen tep e /İstanbul

Dilmen Tıbbi iâistehzarat Lab .Itd.gti. Yerebatan Caddesi Salkım Söğüt Sok.ITo.18 Sultanahmet/İstanbul

Deva Holding A.Ş. GüJtgieiKadşâgı:Ko:i99 4.Levent/İstanbul

Sczaoıbaşı ilaç Sanayi ve îic.A.ş. Büyükdere Caddesi No. P.K. 45 Levent/İstanbul

Fako ilaçlan Sanayi ve A.Ş. 3üyükdere Caddesi 20 5 4. Levent/İstanbul

FUrsan Fermaı tasyaı ^rihleri Sanayi ve Tic.A.g.İnönü Cadde3i 69-71 Taksim/İstanbul

Galen ilaç Laboratuarı. Acıbadem,Kuru Çeşme Durağı lîo. 60 Kadıköy/İstanbul

Glako Yıldız Tosta Caddes i 52 -at 8 Ssentept /İstanbul

T.Hoechst Sanayi ve ^ic.A.Ş. Davutpaşa Caddesi Eo.141 Topknpı/İstanbul

I.Sthem Kimya Evi Tic.A.ş. Davutpaşa Caddesi lîo. 24 Top kapı/İstanbul

lî.Nevzat Raşii. Risa Sok No. 6 Lîecidiyelcöy/İstanbul

PİPJJL ADI : ADRESİ:

Lülen Her kez îlaç End.A.Ş. P.K. 33 Levent/İstanbul

Pfi2er İlaçlan A.Ş. Ortaköy/İstanbul.

Proses Kimya Sanayi ve Tic.A.Ş, Llavievler Kaptan Sokak Ko.2 . Küyükyalı/İstanbul

Roche Llilstahzarlan Sanayi A.Ş, Büyifcdeıe Caddesi ITo. 181 P.K.16 Levent /İs tanbuL

Sifar İlaçlan Tic.ve Sanayi A.ş. EvrenoszadA' Sbkâl: 4 Kat 4 Bonon t i/İstanbul

Sandoz ürünleri Ltd.Şti. Barbaros Bulvan Ko. 83 Beşiktaş/İstanbul

T/yeth Lab on t uarları .Ş. Londra Asfaltı No. 15 Zeytinbumu/îstanbuL

P.K. 67 Aksaray/İstanbul
YER NO :
İLA •
n.2
YAZAR

DPT
KİTAP ADI:
İlaç hammaddeleri
 ■11111
0013075

ISBN 975 - 19 - 0364 - 5

Yayın ve Temsii Dairesi Başkanlığı

Yayın ve Basım Şube Müdürlüğü 1991 - ANKARA

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)