TOPIK 4
PEMANTAPAN KESEPADUAN NASIONAL
MALAYSIA
PENGENALAN
 Kesepaduan merupakan satu elemen yang
penting demi mencapai kesejahteraan dan
keharmonian dalam kehidupan seharian.
Malaysia merupakan sebuah negara yang unik
kerana penduduknya terdiri dari pelbagai kaum
di mana ia didominasi oleh tiga kaum majoriti
 Dalam proses mencapai perpaduan secara
keseluruhan, pelbagai usaha telah dilakukan
oleh pihak kerajaan semenjak tahun 70-an
 Sungguhpun negara Malaysia telah menikmati
kemerdekaan, peristiwa hitam yang berlaku
pada 13 Mei 1969 telah menyedarkan kerajaan
pada masa itu bahawa ia bukanlah perkara yang
mudah bagi mencapai keharmonian dalam
kehidupan pelbagai etnik.
 Dalam mengenal pasti sejauh manakah
kedudukan perpaduan yang telah terbina
semenjak merdeka sehingga kini, pelbagai usaha
telah dilakukan bagi mengukur tahap tersebut.
 Hasil daripada tindakan Jabatan Perpaduan
Negara dan Integrasi Nasional dengan
kerjasama Institut Hubungan Etnik (KITA),
UKM, maka terbinalah Indeks Perpaduan
Nasional (IPNas) yang berfungsi sebagai satu
alat untuk mengukur tahap perpaduan di
kalangan rakyat Malaysia
 Rentetan daripada peristiwa tersebut perkataan
kesatuan yang diguna pakai oleh kerajaan pada
masa tersebut dalam usaha untuk
menyatupadukan rakyat telah ditukar kepada
perpaduan dalam kepelbagaian
PERPADUAN
 Kesatuan
 merupakan matlamat akhir yang diidamkan
dalam sebuah negara yang berbilang etnik
KESEPADUAN
 Keadaan bersepadu, menjadi kesatuan yang utuh
 keadaan aman, stabil, makmur dan sejahtera
yang dicapai tetapi diakui masih terdapat
perbezaan dalam bentuk defisit sosial yang
wujud dalam sesebuah masyarakat.
PENYATUPADUAN
 Proses menyatupadukan
 usaha berterusan pada peringkat semua lapisan
masyarakat untuk menyelesaikan defisit sosial
berwahanakan tapak integrasi berprinsipkan
tawar-menawar, perundingan dan mediasi.
MENGHAYATI PENGALAMAN MALAYSIA:
Dari Kesatuan ke Perpaduan
 Sejarah Mencari Kesatuan
 Membina Kesatuan Berterusan
 13 Mei 1969 Kesatuan Pecah Berderai
 RMKe-2 (1971) Istilah Perpaduan diperkenal
dan diguna
 Perpaduan Dalam Kepelbagaian
 Indeks Perpaduan Nasional (IPNas) 2018 (#
IPNas 2018: Mengukur tahap Perpaduan Dalam
Kepelbagaian berdasarkan nilai Kesepaduan
Nasional)
PERPADUAN: MATLAMAT DIIDAMKAN
DETIK PERPADUAN – DETIK PERBEZAAN
 Hadir mengikut keadaan, keperluan dan berlaku
samada dalam bentuk formal atau pun tidak
formal
 Contoh seperti majlis perkahwinan, aktiviti
bermasyarakat, sambutan perayaan, bantuan
ketika bencana dan sebagainya
 Detik yang tidak kekal lama, namun ia
memberik petunjuk kepada usaha
penyatupaduan berterusan dan amat perlu bagi
memupuk persefahaman
 Detik Perpaduan: Sambutan Perayaan
 Detik Perpaduan: Majlis Perkahwinan
(Street Wedding)
 Detik Perpaduan: Sukan
 Detik Perpaduan: Bantuan Ketika musibah
 Detik Perpaduan: Kesihatan
KESEPADUAN: TAHAP DICAPAI
Kesepaduan Nasional
 satu keadaan di mana masyarakat berada dalam
keadaan yang aman, penuh dengan keharmonian
dan kestabilan
 satu fenomena sosial yang dipacu oleh idaman
mendalam terhadap perpaduan yang seterusnya
pula mempengaruhi para anggota masyarakat
tersebut untuk merangkai pelbagai ikhtiar dan
kegiatan sebagai prasyarat mencapai perpaduan
Kesepaduan Sosial- Defisit Sosial
 Kesepaduan sosial proses membina nilai
bersama dan interpretasi masyarakat bagi
 membolehkan penduduk sensitif terhadap
perkara yang sama
 boleh mewujudkan kekuatan hubungan sosial,
perkongsian nilai dalam komuniti mengenai
interpretasi, perasaan terhadap identiti umum
dan mempunyai rasa kepunyaan dan
kepercayaan dalam komuniti yang sama
walaupun wujud perbezaan dan jurang
 Defisit sosial pula bermaksud wujudnya
pengurangan atau jurang dalam konteks sosial di
mana usaha-usaha perlu dilakukan untuk
mengurangkan jurang tersebut bagi
meningkatkan perpaduan . Berpunca dari
pelbagai aspek seperti etnisiti/kaum, agama,
kelas sosial, pendidikan, bahasa, jurang
generasi, gender
Etos Nasional
 Nilai-nilai khas, tradisi, identiti dan wawasan
masa depan sesebuah bangsa. Ianya terbentuk
apabila masyarakat terikat antara satu sama lain
dan berkongsi nilai yang sama
 Tun Mahathir (1992) - satu proses
pembangunan negara daripada pelbagai bangsa
dengan sejarah yang berbeza, etnik, linguistik,
agama, budaya dan geografi.
 Rakyat perlu hidup tanpa pemisahan oleh
sentimen perkauman, keturunan, agama, budaya
, bahasa dan sebagainya demi mencapai sebuah
negara yang berdaulat dan menjalani kehidupan
dengan keadaan bersatu padu dan harmoni
PENYATUPADUAN: PROSES DIUSAHAKAN
Tahap Keetnikan
 Sikap dan tindakan toleransi dan penerimaan
etnik perlu menjadi darah daging dan menjadi
pakaian harian.
 perlu memperakui, menerima dan menghormati
perbezaan bahasa, budaya, agama dan tradisi
hidup kerana masing-masing etnik berpegang
dengan teras pembentukan berkumpulan yang
berbeza.
 Sebagai contoh , kaum Melayu dan India
mempunyai latar belakang bahasa dan budaya
yang berbeza tetapi kedua- dua kumpulan ini
sangat sensitif jika agama mereka tidak
diperakui, diterima dan dihormati oleh kaum-
kaum lain.
 Demikian juga keadaan etnik Sabah dan
Sarawak di mana perkara terpenting bagi
mereka di sana ialah penerimaan ikatan
kekeluargaan suku kaum mereka.
Batas Etnik
 tahap ketebalan (tebal atau nipis) atau pupusnya
batas etnik seseorang
 individu itu akan menentukan sama ada tingkah
lakunya dipengaruhi oleh
 perkiraan etnik atau tidak
 Individu yang tebal batas etniknya akan
mengutamakan perkiraan etnik di dalam
tingkah lakunya
 individu yang nipis atau pupus batas etniknya
akan mengutamakan
 perkiraan bersifat bukan etnik hingga boleh
berhubung dengan individu-
 individu lain secara silang kumpulan
Hubungan Sosial Rentas Etnik
 penglibatan sivik sebagai sambungan individu
dengan kehidupan komuniti-komuniti
 langkah oleh pihak kerajaan untuk
menggalakkan aktiviti kolektif dan
pembangunan individu dan komuniti
 Salah satu strategi yang digunakan oleh pihak
kerajaan ialah melalui memperkenalkan
Kawasan Rukun Tetangga (KRT) untuk
meluaskan aktiviti terarah dan menggembleng
pusat sosial sedia ada (masjid, kuil, gereja)
untuk kegiatan umum yang informal dengan
matlamat akhir mengurus sosial defisit
Alat Penyatupaduan-Tawar menawar,
Perundingan dan Pengantaraan
 perancangan dan pelaksanaan bagi menangani
masalah perpaduan adalah berasaskan prinsip
tawar-menawar, perundingan dan mediasi
(pengantaraan) – IPNas
 mediasi merupakan satu langkah intervensi bagi
menyelesaikan konflik dalam masyarakat
dengan melibatkan pihak ketiga yang bersifat
neutral. Ketiga-tiga asas ini digunakan bagi
mencapai kata sepakat dalam mengatasi defisit
sosial seperti bahasa, pendidikan, jurang
generasi dan beberapa lagi