HEOGRAPIYA NG

PILIPINAS

Presented by: Group 5

 KABANATA 1
ANYONG PISIKAL NG ARKIPELAGO:
BATAYAN NG PAG-USBONG NG
KABIHASNANG PROTO-PILIPINO

MANJARES
 Heograpiya ng Pilipinas

- Ang kapaligiran ay isang mahalagang salik ng kasaysayan na lubusang

nakakaapekto sa prosesong historiko

- Ang paraan ng pamumuhay ng tao(kultura) ay nakadepende sa kanyang

kapaligiran

- Ang kalinangang pang kultura at teknolohiya ay nahuhubog ng tao bilang

tugon sa kanyang kapaligiran
 Ang Pilipinas ay isang arkipelago na may kalagayang
tropikal na natatagpuan sa Timog Silangang Asya.

Tinatayang nabuo ang kasalukuyang kapuluan noong panahong

Heolohikal ng Pleistocene, mga dalawang milyong taon B.K.

Ang pagkabuo ng anyong pisikal ng arkipelago ay dumaan

sa matagal at mahabang proseso ng ebolusyon.
 Taong Sakop Panahong Geolohikal Kaganapan

Arkong Luzon
(Sierra Madre at Samar),
ang Arkong Halmahera
(bahagi na ngayon ng
bansang Indonesia)
kung saan nakadugtong
53-37 Milyong Taon Eocene
ang Silangan at Sentral
Kordilyera ng Mindanao,
at ang Arkong Sangihe,
kung saan matatagpuan
ang tangway ng
Zamboanga at ang
Talampas ng Kudarat.
 Taong Sakop Panahong Geolohikal Kaganapan

Paglawak ng Dagat Timog

Tsina dulot ng pagbuka
37-23 Milyong Taon Gitnang Oligocene ng dagat sa pagitan ng
Bago ngayon Eurasian Plate at
Microcontinental Block.
 Taong Sakop Panahong Geolohikal Kaganapan

Maagang Miocene
Paglawak ng Seafloor
na matatagpuan
sa Dagat Sul,

23-6 milyong taon

Gitnang Miocene
bago ngayon
Bumangga ang
Microcontinental Block
ng Palawan sa orihinal
na islang arko ng
Pilipinas.
 Taong Sakop Panahong Geolohikal Kaganapan

Tumigil ang bulkanismo

sa Arkong Sulu,

Bumangga ang hilagang

6 Milyong Taon
Huling Miocene bahagi ng Manila Trench
Bago ngayon
sa Taiwan na nagdulot ng
paglitaw ng mababang
bahagi (kapatagan)
ng Luzon,
mula sa karagatan
 Taong Sakop Panahong Geolohikal Kaganapan

Umabot ng Manila Trench

hanggang Kanlurang
Mindanao.
Huling Miocene Naputol ito at naging
6- 2 Milyong Taon
hanggang simula ng Negros at Cotabato
Bago ngayon
Pleistocene trenches nang umikit na
ang bloke ng Mindoro
Palawan at ang tangway
ng Zamboanga sa orihinal
na islang arko ng Pilipinas.
 KABANATA 2
ANG KALINANGANG PANGKULTURA
AT TEKNOLOHIYA NG MGA
PAMAYANANG PROTO - PILIPINO SA
PANAHONG PRE- HISTORIKO

MENDOZA
Sa pagtalakay sa sinaunang kasaysayan ng pilipinas
mahalaga pagtuunan ng pansin, hindi lamang ang ebolusuyong
pisikal ng tao kundi ang proseso ng pagpapakatao ng kanyang
kinasangkutan.

Ayon kay Jocano, ang teknolohiya ay manipestasyong kultura

nangangahulugan ito ang uri ng teknolohiya na tinatanggap at
ginamit ng isang pangkat ng tao ay nakabatay sa kanilang mga
pangangailangan.
 BUOD NG PANANAW SA PRE - HISTORIKO NG
PILIPINAS NINA JOCANO AT SOLHEIM

HEOLOHIYA

JOCANO

SOLHEIM

( 500 BC OLD ) ( 500 BC OLD )

Stone age / paggamit Pagdating ng mga

ng mga magagaspang sinaunang tao sa pamamagitan

na aksangkapan bato ng mga tulay na lupa.

Unang yugto pagkakaroon ng

Lumang bato mga bato at talukab.
MIOCENE Pelolitiko neolitiko

PLEISTOCENE Panggitna Yugto

B a g o n g
b a t o
P L E I S T O
C O N E

makikita ang mga makikinis na

Paglitaw ng mga makikis
bato huling yugto paglaganap
na bato ng mga teknolohiya ng
pagpapalayok.
 Paglitaw ng mga
panrehiyong
Paglitaw ng mga pagkakaiba ng mga
kalinangang panrehiyon, pulo sa kabila ng
lokal na paggawa ng mga maraming uri at kalidad
kagamitang bakal. ng mga palamuti at

palayukan.
H O L O
C E N E P a g s i m u l a n g
p a n l a b a s n a

ugnayan pinatutunayan Panggitna Yugto

ng mga mamamahaling paggamit ng bakal at
bato at palamuti pakikipagkalakalan
na nahukay sa huling yugto
archeological sites. pagkakamit ng
kakayahan ng timog at
silangang asya
 PANAHON NG PANAHON NG PANAHON NG
LUMANG BATO BAGONG BATO METAL
 KABANATA 3
ANG PINAGMULAN
NG LAHING PILIPINO

POBLETE
 MGA TEORYANG KAUGNAY SA
PINAGMULAN NG LAHING PILIPINO
Ang pagtuklas sa pinagmulan ng isang lahi ay mahalaga.

Ang pananaliksik at
pag-aaral ng mga iskolar
na pinasisigla ng makabagong
teknolohiya ay nagbigay ng
bahagyang kasagulat at
kamulatan tungkol sa
maaaring pinagmulan
ng mga Pilipino.
 ILAN SA MGA POPULAR NA
TEYORYA TUNGKOL SA
PINAGMULAN NG LAHING PILIPINO
3. Teyorya tungkol
sa Austronesyano
1. Teyorya ng 2. Teyorya ng Ebolusyon
(na pinaliwanag nina
Pandarayuhan o Kontra Migrasyon
Peter Bellwood,
(ni O.H. Beyer) (ni F. Landa Jocano)
Wilhem Solheim,
at Zeus Salazar)
1. ANG TEYORYA NG PANDARAYUHAN
Ang Teyorya ng Migrasyon ni Otley Beyer
– itinuturing na pinaka-popular at kilalang
teyorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino.

Ayon kay Beyer (1916-1953), ang sinaunang

tao sa kapuluan ng Pilipinas ay nagmula sa

mga serye ng migrasyon.
(O.H. Beyer)
 (7) PITONG ORIHINAL NA SERYE
ng migrasyon ng pinagmulan ng Lahing Pilipino:

1. Ang mga sinaunang tao na kawangis ng taong Java na

dumating sa kapuluan.

2. Ang mga Austroloid-Sakai na kumakatawan sa mga negritong

sinusundan ng mga Proto-Malay sa mga taong 30,000-25,000 BK.

3. Ang Indonesia A, na dumating sa kapuluan gamit ang paglalayag.

Sila ay gumagamit ng mga kagamitang bato.
 (7) PITONG ORIHINAL NA SERYE
ng migrasyon ng pinagmulan ng Lahing Pilipino:
4. Ang Indonesia B, na mula sa Indo-China, mga 1,500 BK.

5. Ang mga taong nagmula sa Sentral Asya, na dumating

sa kapuluan mga 800-300 BK.

6. Ang mga sibilisadong Malay na mula sa Borneo, patungong

Palawan at Mindoro, mga 300-200 BK.

7. Ang Modernong Asyano, dumating sa kapuluan sa

Panahon ni Kristo (Jocno, 1998)
 Sa panig ng mga iskolar, ang teyoryang ito ni Beyer ay hindi na
pinaniniwalaan bunga ng mga pag-aaral na nagbigay daan sa mga mas
kapani-paniwalang teorya na may patunay ng siyentipiko.

Ang kahinaan at kasalatan sa katotohanan ng teyorya ni Beyer ay

pinatunayan ng mga paghuhukay sa ibat-ibang pook tulad ng
- Liwanian sa Cagayan
- At Taong Tabon sa Palawan
 Liwanian sa Cagayan
- Pinatutunayan ng mga nahukay na labi ng mga hayop at batong
ginamit na may nanirahan sa kapuluan noon pang 50,000 BK.
(Panahong Paleolitiko)

Taong Tabon sa Palawan

- Nagpapatunay namuhay ang tao sa pagitan ng mga
taong 25,000-20,000 BK.
(Panahong Neolitiko)
2. TEYORYA NG KONTRA MIGRASYON
Ang Teyorya ng Ebolusyon na ipinanukala ni
F. Landa Jocano ay nakapaloob sa panloob na
prosesong historiko.

At hindi maitatangging naimpluwensyahan

sa pag paglinang ng kultura ng sinaunang Pilipino,
binigyang diin ni Jocano na dapat iakma sa kilos at

gawi ang pagbuo nito ayon sa kanyang
F. Landa Jocano pangangailangan at hamon ng kanyang kalikasan.
3. ANG AUSTRONESYANO SA
PANANAW NINA
PETER BELLWOOD, WILHEIM
SOLHEIM,
AT ZEUS SALAZAR
 3. ANG AUSTRONESYANO
Ang mga Austronesyano ang ninuno ng lahing Pilipino.

Ang mga lahing ito ay bunga ng maraming pagtatagpo ng mga

lahing Mongoloid mula sa
Hilagang Tsina at ng Austroloid
na mula naman sa mga
isla sa Pasipiko.
Magagaling na manlalayag.
 KABANATA 4
ANG PAG-UNLAD NG KABIHASNAN
AT KULTURA NG MGA
PAMAYANANG PROTO - PILIPINO

PALER AND PAJO

 MGA LAYUNIN:

1. MALALAMAN ANG EBOLUSYON NG PAG UNLAD NG KABIHASNAN

AT KULTURA NG PAMAYANANG PROTO-PILIPINO;

2. MAILALARAWAN ANG PARAAN NG PAMUMUHAY NG MGA

SINAUNANG PILIPINO;

3. MAPAPAHALAGAHAN ANG MGA PAMAN NG MGA SINAUNANG PILIPINO.

 ANG PAMAYANANG BARANGGAY

Eto ay Naisasagawa ng mag-aaral ang mga angkop na kilos upang ituwid ang mga nagawa o
naobserbahang paglabag sa mga karapatang pantao sa pamilya, paaralan, pamayanan, o bansa.

Nakabubuo ang mag-aaral ng panukala sa isang batas na umiiral tungkol sa mga kabataan
tungo sa pagsunod nito sa likas na batas moral.

Nakabubuo ang mag-aaral ng paglalahat tungkol sa kabutihang naidudulot ng paggawa sa

sarili, sa pamilya, at sa lipunan gamit ang panayam sa mga manggagawang kumakatawan
sa taong nangangailangan na nasa iba’t ibang kurso o trabahong teknikal-bokasyonal.

Nakalalahok ang mga-aaral sa isang proyekto o gawain para sa barangay o mga sektor na
may partikular na pangangailangan.

 MGA ANTAS NG TAO SA PAMAYANANG BARANGGAY

Ang pinakamataas na antas ng tao sa lipunan noon ay MAHARLIKA

Ito ang pinakamataas na antas ng mga sinaunang lipunan. Nabibilang ang mga
rajah, datu, sultan, maging ang kanilang anak at pamilya sa antas ng mga
maharlika. Kadalasan, ang mga nasa antas maharlika ay mga dugong bughaw na
namumuno sa kanilang kaharian, o kaya ay mga namumuno sa kanilang
pamahalaan.
 ANG PAMAYANAN AT TIRAHAN NG MGA SINAUNANG PILIPINO

eto po dahil Kung mapapabuklod-buklod nila ang mga hiwa-hiwalay na mga

tribo noon,mas mapapadali nilang mapapalawak ang kristiyanismo dito sapagkat
sama-sama ang mga tao sa iisang lugar.Gamit ang kristiyanismo,mas
mapapadali silang masakop ito

 MGA PANINIWALA AT KAUGALIAN

Kahit saang sulok ng mundo, kilala ang Pilipinas hindi lang sa natatanging tanawin kundi maging sa
magagandang katangian at kaugalian ng mga PilipinoSa katunayan nga,
itinuturing ng mga banyaga na “Most Hospitable”
locals ang mga Pilipino dahil sa magagandang katangian ng mga Pinoy.

Paggalang Sa Matatanda
pagsasabi ng “po” at “opo”, pagtulong sa kapwa, at marami pang iba. Importante ito sa mga Pinoy kaya
ang paggalang sa kapwa ay isa sa mga pinapahalagahang kaugalian ng mga Pilipino.

Madasalin
Ang pagiging madasalin ay isa sa mga kaugalian ng mga Pilipino na kanilang ipinagmamalaki. Hindi lang ito
kaugalian ng mga taga Luzon kundi ito rin ay kaugalian ng mga taga Mindanao. Iba-iba ang relihiyon sa
Pilipinas pero kahit ganito ay sadyang madasalin talaga ang mga Pilipino.

 MGA PANINIWALA AT KAUGALIAN

Pagtawag Ng “Ate” At “Kuya” Sa Nakatatandang Kapatid

Simbolo ito ng respeto sa mga nakatatandang kapatid. Isa ito sa mga

ipinagmamalaking tradisyon ng mga Pilipino. At isa rin ito sa magagandang
katangian ng mga Pinoy na nagpakilala sa kanila sa mundo.
 SINING AT EDUKASYON

Ayon sa mga mananalaysay na mga kastila, noon pa man ay mayroon nang

pamamaraan ng pagtala ang mga sinaunang pilipino sa kanilang Kasaysayan at
baybayin ang kanilang paraan ng pagsulat.
Noong panahon ng sinaunang pilipino ay sinasanay ng kanilang mga ama ang
kanilang mga anak na lalaki na maging mandirigma, mangangaso, mangingisda,
minero, magtotroso at manggagawa ng barko. Ang mga anak naman nilang
babae ay tinuturuan ng kanilang mga ina ng pagbasa at pagsulat, aritmetika,
paggamit ng sandata at ng lubris (pag aaral tungkol sa paggamit ng agimat).
Mayroong sinaunang paaralan sa panay na tinatawag na Bothoan.
 AGHAM AT TEKNOLOHIYA
Ang mga unang Pilipino ay may malawak ding kaalaman sa agham at teknolohiya. Ang
ilang patunay dito ay ang mga sumusunod:
Paggawa ng mga halamang gamot
Indutriya ng mga seramiks
Ang pagpreserba ng mga labi, na tipikal sa bulubundukin ng
cordillera, particular sa sagad(Mummification).
Ang kalendaryong Ifugao at Bisaya (Tinatawag nila itong
Timunok).
Paglalagay ng ginto sa Ngipin
Ang Hagdan-hagdang Palayan ( Rice Terraces)
 ANG PAMAYANAN AT TIRAHAN NG MGA
SINAUNANG PILIPINO

Bago pa dumating ang mga kastila sa ating bansa ay meron na tayong iba't ibang uri
ng pamayanan. Isa sa mga malalaking pamayanan ng mga sinaunang pilipino na
naging sentro at daluyan ng kalakal at kultura ay ang Manila, Tondo, Bulacan,
Pangasinan, Cebu, Tanay Leyte, Mindoro, Butuan at Sulu.

Nahahati sa dalawa ang Uri ng Sinaunang Pilipino. Ito ay ang Sa-ilud/ilawud na

tumutukoy sa namamalagi sa mga baybay dagat o ilog, at Sar-raya ( Ilaya ) naman na
tumutukoy naman sa pamayanang nasa kabundukan at interyor.
 PAMAHALAAN AT BATAS

Ang sinaunang pamayanan sa kapuluan ay mayroon nang sinusunod na mga batas.

Ang mga baranggay ay itinuturing na isang istrukturang Sosyo-Politikal.

Datu - Itinururing na pinunong tagapagpaganap sa baranggay.

Ang mga sinaunang pamayanang baranggay sa kapuluan ay may mga batas at alituntuning
sinusunod. Mahigpit na ipinatutupad ang mga batas at tradisyon (mores) sa bawa't kasapi. Ang
pagsuway sa mga batas ay may kaakibat na mahigpit na kaparusahan. Samut-sari rin ang mga
batas mula sa mga simpleng bagay tulad nang hindi pagbabayad ng utang hanggang sa mga
kumplikadong bagay tulad ng pagpatay.

Ang paglilitis sa pamamagitan ng pagsubok (trial by ordeal) ay isinasagawa matapos

makapagharap ng patunay at saksi ang magkabilang panig. Ang ganitong uri ng paglilitis ay
isinasagawa sa paniniwalang hindi pababayaan ng mga anito at Diyos ang taong walang kasalanan.
 PAMAHALAAN AT BATAS

Ang sinaunang pamayanan sa kapuluan ay mayroon nang sinusunod na mga batas.

Ang mga baranggay ay itinuturing na isang istrukturang Sosyo-Politikal.

Datu - Itinururing na pinunong tagapagpaganap sa baranggay.

Ang mga sinaunang pamayanang baranggay sa kapuluan ay may mga batas at alituntuning
sinusunod. Mahigpit na ipinatutupad ang mga batas at tradisyon (mores) sa bawa't kasapi.
Ang pagsuway sa mga batas ay may kaakibat na mahigpit na kaparusahan. Samut-sari rin
ang mga batas mula sa mga simpleng bagay tulad nang hindi pagbabayad ng utang
hanggang sa mga kumplikadong bagay tulad ng pagpatay.

Ang paglilitis sa pamamagitan ng pagsubok (trial by ordeal) ay isinasagawa matapos

makapagharap ng patunay at saksi ang magkabilang panig. Ang ganitong uri ng paglilitis
ay isinasagawa sa paniniwalang hindi pababayaan ng mga anito at Diyos ang taong walang
kasalanan.
Sa kabuuan, inaasahan sa bawa't kasapi ng baranggay ang pagsunod sa mga batas na

pinaiiral sa pamayanan. Maging sa ga gawaing pampanitikan, tulad ng mga epiko at bugtong

na itinuturing na pag-aari ng balana, masasalamin ang mga pagpapahalaga, mores at batas ng

isang komunidad. Sa ganitong konteksto, ang kasapi ng baranggay ay dumadaan sa isang

matagalang indokrinasyon ng mga pagpapahalaga ng pamayanan mga na dapat na isapuso at

isagawa ng bawa't isa.

Ang datu bilang isang pinunong tagapagpaganap ay tinutulungan sa Konseho ng Matatanda.

Sila ay tumatayong tagapayo ng datu. Kabilang din ang Konseho ng Matatanda sa paggawa ng

alituntunin ng komunidad na siyang paiiralin. Ang mga batas at alituntunin ay ipinapahayag sa

komunidad ng umalahokan na siyang tumatayong tagapagbalita.

 PAKIKIPAGKALAKALAN AT UGNAYANG
PANLABAS NG MGA SINAUNANG PILIPINO
Sa pakikipagkalakalan ng mga sinaunang Pilipino, nakapagsimula sila ng isang ugnayan
na mas lalong nakapagpaunlad hindi lamang sa kanilang aspetong pang ekonomiya kundi
pati na rin sa kanilang aspetong sosyo-kultural Katulad nang nabanggit na, ang mga
pamayanan na naging sentro ng kalakalan ay nakatamasa hindi lamang ng materyal na
kaunlaran kundi bagkus lumakas at tumatag din ang impluwensiya sa pulitika. Patunay dito
ang kaharian ni Sulayman sa Maynila. Ang pamahalaang ito ay pinaniniwalaan na may
ugnayan sa Borneo kung kaya kinatakutan at tiningala ng ibang pamayanan. Ang
istratehikong katayuan ng Maynila bilang entripot ng mga kalakal na galing sa hilaga
palabas ng Look ng Maynila ay nagbigay sa kaharian ng Maynila ng impluwensiya sa
salapi. Dahil sa kaunlarang tinatamasa ng Maynila, nagawa ni Sulayman na palakasin ang
tanggulan ng pamayanang ito. Pinatutunayan ito ng ulat ng pangkat ni De Goite kay
Legaspi na namangha sa moog ni Sulayman at sa mga kanyon nito na naging sanhi kung
bakit nahirapan ang mga Kastila na pasukin ang pamayanan. Ang moog na ito ni Sulayman
ay siya ring ginamit ng mga Kastila sa kanilang depensa noong sila na ang namumuno sa
Maynila.
 MGA IMPLUWENSYANG ASYANO

India, Tsina, Hapon at Arabia. Ito ang apat na bansang Asyano na nagbigay
ng napakalaking impluwensiya sa kultura ng mga sinaunang Pilipino.

India. Ang impluwensiyang kultural ng India s Pilipinas ay nagsimula noong

nasa tuktok ng kapangyarihan ang mga Imperyo ng Sri-Vishaya at
Madjapahit. Noong ika-8 dantao pumailanlang ang Sri-Vishaya bilang
pinakamaka-pangyarihang imperyo. Pinagharian nito ang Sumatra, Ceylon,
Malay Peninsula kanlurang bahagi ng Java, Celebes, Moluccas, Borneo at
Pilipinas Naging sentro ng kanyang kultura ang Sulu at ang Bisaya.
 MGA IMPLUWENSYANG ASYANO
Nang dumating ang mga Hindu sa kapuluan, sila ay nakipagkalakalan sa mga
maninisid ng perlas. Mula sa kanila ay naipamana sa mga katutubo ang ilan sa
mga matatandang kagamitan tulad ng gintong imahen ng Agusan at tansong
palawit na garuda Ang pagdarasal sa maraming diyos ay natutunan din ng mga
katutubo sa mga Hindu. Ang salitang Bathala na siyang pinakamataas na diyos ng
mga katutubo ay nagmula sa Bhattara Guru, isang Sanskrit na salita na ang
kahulugan ay pinakamataas sa mga diyos.
Ang mga epiko ng mga katutubo ay may impuwensiyang Hindu. Ang mga ito ay
ang Darangan, na nagsasalaysay ng mga pakikipaglaban ng mga bayani sa
Mindanao; ang alamat ni Manubo Ango, isang lalaking taga-Agusan na naging
bato ay kahawig ng kuwento ni Ahalya sa Epikong Ramayana ng India; at ang
kuwento ni Balituk, isang diyos na ifugao ay tulad ng pakikipag sapalaran ni
Arjuna ng Mahabharata, isa pang epiko ng Hindu.
 MGA IMPLUWENSYANG ASYANO

Tsina. Nagtungo sa kapuluan ang mga unang Intsik upang makipagkalakalan lamang
sa mga katutubo. Sila ay dumadaong sa Lingayen Gulf, Manila Bay, Mindoro at Sulu.
Dito ay pinupuntahan sila ng mga katutubo upang makipagpalitan ng kalakal. Mula
sa mga Intsik ay natutunan ng mga katutubo ang gamit ng porselana, payong gong,
tanso at iba pang metal na komersyal. Sila rin ang nagturo sa mga Pilipino ng
paggawa ng paputok (gun powder) at ng sining ng metalurhiya (metallurgy) at
pagagawa ng saranggola Ang maluwang na pananamit ng mga unang Pilipino,
maluwang na pantalon ng mga babaing Muslim, paggamit ng tsinelas at camisa de
chino ay may bahid ng impkuwensiyang Tsino.
Mahigit 1,000 salita sa lengguaheng Filipino ay hango sa salitang Intsik tulad ng susi,
puto, kuya, bakya, sangko, pansit, pinggan, tinghoy at iba pa. Ang ilang larong
Pilipino ay nagmula o ipinakilala ng mga Intsik sa kapuluan tulad ng paglalaro ng
saranggola, pangingge at sungka.
 MGA IMPLUWENSYANG ASYANO

Hapon. Ang kalakalan sa pamamagitan ng mga Hapones at Pilipino ay nagsimula

noong ika-13 siglo. Nagtutungo ang mga katutubong mangangalakal sa Hapon at
ang mga Hapones naman ay nagtutungo rin sa Pilipinas.

Arabia. Ang Islam ang pinakadakilang pamana ng Arabia sa Pilipinas Nananatiling

buhay ang pananampalatayang ito hanggang sa kasalukuyan. Si Sharif
Muhammad Kabungsuwan ang siyang binigyan ng pagkilala sa pagkakadala ng
Islam sa "kapuluan noong mga unang bahagi ng ikalabing-anim na siglo. Subalit
may mga patunay din na ang Islam ay dumating sa kapuluan bago pa ang ika-16
na siglo. Ito ay isinasaad ng tarsila at tradisyon ng Sulu na nagpapatunay ng
pagdating sa kapuluan ng isang Karim ul-Makhdum na may banal na titulong Juan
Sharif Awliya. Pinaniniwalaan na nanirahan si Makhdum sa Buansa, ang lugar ng
mga maharlikang Tagimaha kung saan ay nagtayo siya ng bahay sambahan.
 MGA IMPLUWENSYANG ASYANO

Ang mga tarsila at tradisyon ng Sulu ay bumabanggit din kay Rajah Baguinda, na
dumating sa Jolo ng mga huling bahagi ng ika-14 na siglo mula sa Marangkabaw,
Sumatra. Naging pinuno siya ng mga Joloanos at pinakasalan ang anak ng isang
pinunong lokal. Ang Buansa ang naging upuan ng kanyang kapangyarihang pulitikal.
Siya ang nagpatibay ng kamalayang Islam sa Jolo.

Bahagi pa rin ng mga tarsila at tradisyon ng Sulu si Sayyid Abu Bakr na dumating sa
Buansa sa kalagitnaan ng ika-15 siglo. Nanirahan siya kay Rajah Baguinda at
pinakasalan ang anak nitong si Paramisuli. Nang mamatay si Rajah Baguinda, si Abu
Bakr ang pumalit sa kanya. Ipinakilala niya ang Qur'an at nagtagumpay na madala sa
pananampalatayang Islam ang mga Joloanos.
 ANG PAMAYANANG SULTANATO

Ang mga pamayanang etniko sa timog na bahagi ng kapuluan ay nakagawa ng mas

organisado at sentralisadong sosyo-pulitikal na istruktura kumpara sa mga pamayanang
baranggay sa Luzon, Visayas at hilagang bahagi ng Mindanao. Ang lokasyon ng gitna at
dulong bahagi ng Mindanao na malapit sa mga islamikong pamayanan sa Timog Silangang
Asya at sa istratehikong kinalalagyan nito na mahalagang daluyan o entripot ng mga kalakal
ay nagbigay ng kasaganaan sa mga pamayanang etniko dito. Ang kasaganaang materyal na
ito ay lalong pinayabong ng pagtatagpo o pakikipagtagpo sa isang dakilang tradisyong
pulitikal at sosyo kultural na nagbuklod sa maliliit na pamayanang baranggay o kadatuan,
tungo sa isang makapangyarihan at sentralisadong sosyo pulitikal na istruktura ang
pamayanang sultanato. Dahil sa pagbubuklod na ito, ang bayang Moro ay nakagawa ng
matibay na moog (Kampong) na napapaligiran ng matataas na bakod na yari sa bato at
kahoy at naaarmasan ng mga kanyon at lantaka. Ang kampong ang itinuturing na sentro ng
gawaing pulitikal at pangrelihiyon ng mga pamayanang Muslim sa Mindanao..
 ANG PAMAYANANG SULTANATO

Nang dumating ang mga Kastila sa kapuluan noong ika-16 na dantaon, ang impluwensiyang
Islamiko ay nakaabot na sa Palawan at Maynila. Bagama't ang Maynila ay hindi pa ganap na
maituturing na isang pamayanang Muslim, katulad ng Sulu at Mindanao, hindi maitatanggi
na nakaabot na ang impluwensiyang Muslim sa kaharian ni Sulayman, na pinaniniwalaan na
isang Muslim at ni Lakandula ng Tondo. Tinataya na ang impluwensiyang Islamiko.

Maliban sa Sultanato ng Sulu na dinodomina ng mga Tausog mahalaga rin ang naging papel
ng Sultanato ng Maguindanao sa kasaysayan ng bansa. Ayon sa tarsila, ang sultanato ng
Maguindanao ay itinatag ni Sharif Kabungsuwan, pinaniniwalaang inapo ng propetang
Muhammad.

Katulad ng mga makabagong sistemang pampulitika, ang sultanato ay mayroong

sinusunod na burukrasya na nahahati sa mga tungkulin ng estado sa iba't-ibang tanggapan
o katulad ng mga ahensiya ng pamahalaan sa pagtinging kontemporaryo.
 MGA ARAL NG ISLAM
Ang mga aral ng Islam ay nakapaloob sa Limang Haligi ng Katotohanan. Ang mga ito ay;

1. Sahada o pagpapahayag ng paniniwala sa pamamagitan ng pangungusap na walang

ibang Diyos maliban kay Allah at si Mohammed ang sugo ni Allah

2. Salat o dasal. Limang ulit na pagdarasal sa isang araw. Kahit saang sulok na mahinto ay
maaari silang magdasal ng kanya-kanya maliban sa araw ng Biyernes na itinuturing nilang
sagradong araw kung saan sama-sama silang magdarasal ng Junnah sa mosque, ang
kanilang pook dalanginan o sambahan. Walang anumang imahen o istatwa sa mosque.
Bago pumasok sa mosque, ang mga Muslim ay naglilinis ng kanilang mga sarili sa
pamamagitan ng paghihilamos ng mukha at paghuhugas ng mata, bibig at ilong. Wala
silang mga sapin sa paa pagpasok sa mosque,
3. Zakat o limos. Isang tungkulin para sa mga Muslim ang maglimos sa mga
nangangailangan, mga sinalanta ng bagyo, lindol at iba pang kalamidad ganoon din sa mga
maysakit, ulila at naghihikahos Ang gawaing ito ay higit na naisasagawa ng mga Muslim sa
panahon ng Ramadan;
Sa ilalim ng burukrasyang sultanato, ang sultan ang tagapagpagana sa larangang pampulitika,
ekonomiya at relihiyon Siya ay tinutulungan ng mga sumusunod;

Ruma Bichara, kalipunan ng tagapayo ng sultan sa aspektong pampulitika, ekonomiya at relihiyon;

Panglima, tagapagpalaganap ng mga dikreto o kautusan sa lokal na antas;

Raja Laut, pinuno ng hukbong dagat;
Sailima, pinuno ng hustisya

Ang Ruma Bichara ay binubuo ng mga sumusunod;

Wahir, kataas-taasang ministro,
Muluk Bandarasa, kalihim ng estado,
Muluk Kahal, kalihim ng digmaan;
Mirbahal, pinunong pangkalakalan,
Majaraha, pinuno ng aduana;
Tuangabi, tagapayo sa batas Islam o Shariah
Pahalawan, pinuno ng tanggulan.
4. Ramadan. Ang Ramadan ay buwan ng pag-aayuno ng mga Muslim. Ito ay opisyan na
nagsisimula sa paglitaw ng bagong buwan na tinatawag nilang Samwal. Isang buwang singkad ang
pagdaraos ng Ramadan kaya isang buwan ding nag-aayuno ang mga Muslim. Mahalaga ang
Ramadan sa mga Muslim sapagka't dito ay ginugunita nila ang pag-aabot ni Allah ng banal na
Koran kay Mohammed.
Sa panahon ng Ramadan, nag-aayuno ang mga Muslim mula sa pagsikat ng araw hanggang sa
paglubog nito. Bawal ang mga kasayahan at paggawa ng mabigat sa loob ng maghapon. Paglubog
ng araw, ang mga Muslim ay maaari nang kumain hangga't gusto nila at maaari na nilang gawin ang
mga gawaing bawal.
Sa pagwawakas ng pag-aayuno, ginaganap ang Hariraya Puasa. Ito ang pangwakas na
pagdiriwang kaugnay ng Ramadan. Sa pagsasagawa nito, bumabaha ang mga pagkain at sagana
ang limos sa mga mahihirap.
5. Haji, o paglalakbay sa banal na lungsod. Ang banal na lungsod sa mga Muslim ay ang Mecca. Ito
ang sentro ng pananampalatayang Islam sa buong daigdig. Dinarayo ng mga Muslim sa Mecca ang
Ka'aba, isang hugis pahabang batong marmol na nakatayong tila isang bantayog sa isang liwasan
sa Mecca. Ang isang Muslim na nanggaling na sa Mecca ay tinatawag na Hadji, isang tawag ng
paggalang.
 ANG PAMAYANAN NG MALAYANG PANGKAT ETNIKO

Maliban sa mga pamayanang baranggay at sa institusyong sultanato, may ilan pang

uri ng pamayanang proto-Pilipino na dinatnan ng mga Kastila sa kapuluan. Ito ang
pamayanan ng malalayang pangkat etniko na nanatiling taal sa kanilang kinagisnan
at kinasanayang kultura at mga paniniwala. Anumang pagtatangka ng labas, maging
Kastila man o Muslim, sila ay hindi yumukod sa panggugulo at pagpupumilit na
palitan ang kanilang nakamulatan at tanggapin ang bago.

Si William Henry Scott (1982), sa kanyang pagtalakay sa malalayang pamayanang

etniko ay gumawa ng apat na klasipikasyon ng mga pamayanang hindi napasailalim
sa impluwensiya at kapangyarihan ng mga mananakop. Ang bawa't isa sa mga ito ay
nagtataglay ng kanya-kanyang katangian. Ito ay ang mga sumusunod:
1. Classless Society. Walang klasipikasyon o pag-uuri-uring sinusunod ang mga kasapi. Kadalasan
ay walang kinikilalang pinuno at itinuturing na nomad o pangkat na palipat-lipat at walang
permanenteng pamayanan. Nabibilang sa uring ito ang mga Igorot at Dumagat,

2. Warrior Society. Sa uri ng lipunang ito, ang itinuturing na mataas ay ang malalakas. Ang
pamantayan ng paghahati-hati ng tao sa lipunang mandirigma ay ang kakayahan at kagalingan ng
mg kasapi sa larangan ng digmaan. Sa ganitong un ng pamayanan napakataas ang pagtingin sa
mga bagani (warrior). Kabilang sa lipunang ito ang mga Bagobo at Manobo

3. Petty Plutocracies. Sa lipunang ito, lubos na pinahahalagahan ang mga pamilyang may mga a
arian. Ang mga maykayang pamilya ay malimit na naghahanda at nagpapakain sa mga kasapi ng
pamayanan. Madalas sinusukat ang yaman at katayuan ng pamilya sa dalas at tagal ng pagpipista
Ang pamayanang ito ay may malinaw na sinusunod na alituntunin. Ang mga Ifugao sa
bulubundukin ng Cordillera ay isang halimbawa ng may ganitong pamayanan;
4. Principalities. Kumikilala at may kinikilalang aristokrasyang pamilya. Ang mga tao
sa lipunang ito ay kumikilala sa mga pamilyang may dugong bughaw na kanilang
sinusunod at pinahahalagahan. Ang halimbawa ng lipunang ito ay ang mga Muslim
sa Sulu at Maguindanao.

Ang pagkakaroon natin ng mga malayang pamayanang etniko na hindi napasailalim

ng kapangyarihan ng labas (Kastila man o Amerikano) ay isang malakas na patunay
ng kakayahan ng mga proto-Pilipino na mabuhay at umunlad ayon sa kanilang nais.
Ang tuluy-tuloy na pagtutol ng mga malalayang pamayanang etniko sa harap ng
banta ng kolonyalismo ay isa pang karaniwang tema ng kasaysayan ng pakikihamok,
pakikipagsanib, paghihimagsik at pagbubuo ng Bayan ng mga Pilipino.
 Group Reporters

JANUARTHUR J. SHEIN BERRY C. KENNETH B. MITCHELLE ANNE D. ANGELO JASON M.

PALER POBLETE PAJO MENDOZA MANJARES
THANK YOU
FOR
LISTENING!
 Group Reporters

Shein Berry C. Poblete

Mitchelle Anne D. Mendoza
Angelo Jason M. Manjares
Januarthur J. Paler
Kenneth B. Pajo