Pre-History and Pre-Colonial Period - Malaking bahagi ng lupa ang lumitaw mula sa
pagbabaw ng karagatan na tinawag na
- Panahon na wala pang written evidence SUNDA SHELF (magkakarugtog na pulo) - Bago pa masakop ang Pilipinas - Sumasakop sa Borneo, Sulu, Palawan, hilagang Luzon at Taiwan Felipe Landa Jocano - Lumikas sa equator ang nasa hilaga na - Filipino Anthropologist and Educator nagging dahilan ng pagpasok ng maraming uri ng hayop tungo sa TSA. (hal: rhinoceros, Filipino Prehistory elephas) Mythic Phase - nagsilbing daan upang dumating ang mga Formative Phase sinaunang tao (homo erectus at homo Incipient Phase sapiens) sa Pilipinas. Emergent Phase Baranganic Phase Ebolusyon ng Tao Homo Habilis – ‘tunay na tao’, nangangaso at I. Mythic Phase – mula sa pasimula o pinagmulan ng namumuhay ng grupo para maging pamayanan mga Pilipino Homo Erectus – ang pinakamatandang homo - Pinaliwanag sa pamamagitan ng kuwento erectus ay natagpuan sa Asya (Java at Peking) (alamat at iba pang kasaysayang oral) nangangaso at gumagamit na ng apoy - Supernatural at walang evidence SAPIENS – proseso ng pagiging - Hal: Sialac (lalaki) at Sicavay (babae), Si ‘nakakaalam’ Malakas at si Maganda, Biag ni Lam-Ang, Homo Sapiens – 200-300 libong taon Bernardo Carpio - domestikasyon sa mga hayop Homo Sapiens Sapiens – 90 libong taon II. Formative Phase – ca 50,000 to 500 BC - Naglilinang ng mga espesyalisadong - Archipelago hanggang sinaunang tao kagamitan habang umaangkop sa mga partikular na kalagayn ng kapaligiran Alfred Wegener Continental Drift Theory Sinaunang Tao sa Pilipinas - Ang mundo ay nabubuo lamang ng isang Homo Erectus sa Cagayan (Penablanca) supercontinent na tinatawag na PANGAEA - mga gamit na yari sa bato ay indirektang patunay - PANGAEA – Greek Word. ng paninirahan doon ng mga sinaunang tao - “Pan” – all and “Gaia” – Earth Taong Callao – labi sa Callao, Cagayan - Unti-unting naghiwalay 180 milyong taon na - Namuhay Paleolitiko at Neolitiko ang nakalipas - 67,000 BC - Ang Pilipinas ay bahagi ng Gondwana Land - Natagpuan ni Armand Mijares - Palawan is part ng Vietnam, Thailand, Homo Sapiens sa Palawan (Taong Tabon) Cambodia - Nahukay ang bungo sa yungib ng Tabon
Plate Tectonics Theory III. Incipient Phase
- lithosphere is broken into large, moving Pagtatao sa Pilipinas plates Waves of Migration Theory – ni H. Otley Beyer - Rest ng Island ay galling sa ilalim - Negrito > Indones > Malay Eurasian Core Population Theory - Hinamon ni F. Landa Philippines Jocano, ayon sakaniya isa lang ang pinagmulan Pacific Austronesian – ninuno ng mga Filipino - Gumamit ng Balangay Pacific Ring of Fire or Seismic Belt - tumutukoy din sa grupo ng wika “sinturon ng paglindol” - Ang wikang lumaganap ay nagpapakita ng pamumuhay na nakabatay sa tropikal na Panahong Pleistocene – pagyeyelo sa hilagang klima. bahagi ng daigdig a) Agrikultural -pagtatanim ng palay, - Snatiago millet, tubo, pag-aalaga ng aso, - San Antonio baboy atbp. Marso 17, 1921 – Homonhon, Samar b) Pandaragat - paggamit ng sasakyang Marso 31, 1521 – Limasawa, Leyte dagat tulad ng bangka at/o canoes - Unang Misa sa pamumuni ni Fr. Pedro de Mga impluwensyang dala: Valderama - Paglilibing gamit ang banga - Sanuguan (casi-casi) ni Magellan kina Rajah - Pangnga-nganga (betel nut) Colambu at Raia Siaui Cebu IV. Emergent Phase – 1000 AD to 14th Century - Unang pagbinyag sa mga katutubo sa - Pakikipag kalakalan sa labas ng kapuluan. Ang pangunguno ni datu Humabon basehan ay mula sa mga Chinese scrolls at mga - Naging Carlos at Juana nahukay na artipakto. Labanan sa Mactan, Cebu Golden Tara – Agusan River, 1917 - pinahayag ni daru Zula na hindi niya nadala - Manobo Woman ang tribute para kay Magellan dahil kay Lapu- - Hinduism Lapu na hindi tinanggap ang pamunuan ni Blue and White Porcelain – naitala sa scrolls Humabon at ng Hari ng Espanya - Para maipakita ang superyoridad ng V. Barnganic Phase – 14th – 16th Century sandatahang Europeyo, hindi nagsama ng - ang basehan ay mula sa akda ng Kastila: hukbo ni Humabon si Magellan a) Pigafetta (Magellan’s Voyage) - Nagtagumpay ang hukbo ni Lapu-Lapu at b) Plasencia (Customs of the Tagalog) napatay si Magellan sa pagtama ng isang palasong may lason sa kaniyang binti
Napatunayan na bilog ang mundo at
Pagdating ng mga Kastila (Panahon ng Baranganic) ang Amerika ay hiwalay na kalupaan sa - Madalas sa pangyayari ay naka sentro sa Europa Asya Age of Discovery, Expansion, and Conquest Nagbunga nang pagdating ng iba pang - Nag eexplore ang mga European ekspedisyon mula Espanya - Kalakalan between Europe and Asia through land route Ekspedisyon ni Villalobos - Nagkaroon din ng sea route na pinapangunahan - Ruy de Villalobos, 1543 ng 1) Portugal, 2) Spain - Si Ruy ang naggawad ng pangalang ‘Felipinas’ Portugal sa kalupaan ng Samar-Leyte na kalaunang - Prince Henry – the Navigator ginamit bilang taguri sa magiging kolonya ng - Bartholome Diaz – Cape of Good Hope Espanya sa Asya - Vasco de Gama – Calicut, India - Ang ‘Felipinas’ ay parangal kay Felipe II na Spain prinsipe noon sa Espanya - Chirstopher Columbus – North America - Amerigo Vespucci – America Ekspedisyon ni Legazpi - Miguel Lopez de Legazpi, unang gobernador Ekspedisyon ni Magellan heneral ng kolonya Ferdinand Magellan - Fr. Andres de Urdaneta - Portuges na naglingkod sa Espanya - Abril 1565 - Mararating ang Moluccas (Spice Island) sa paglalayag pakanluran o mararating ang - Nakipagsandugo kay Rajah Tupas ng Cebu Pasipiko mula sa Atlantiko - Naitatag ang unang pamayanang Espanyol sa Antonio Pigafetta – Secretary ni Magellan Cebu, Ciudad del Santissimo Nombre de Jesus Setyembre 20, 1519 – San Lucar, Spain - Mula sa Cebu, lumipat ang pwersa nila Legazpi 5 barko: sa Panay - Trinidad - Mula Panay, inilunsad ang kampanya upang - Victoria kunin ang Maynila na ginawang kabisera ng - Concepcion bagong kolonya