PAG-UNAWA SA KULTURA NG

PILIPINAS SA PANAHON:
Isang Paggunita sa Nakaraan
 LAYUNIN NG KURSO
• Upang pag-aralan ang Kasaysayan ng Pilipinas mula sa
pananaw ng mamamayang Pilipino;
• Upang magbigay ng mas malawak na pananaw sa
k as ay s ay an n g mga Pi l i p i n o at p ah al agah an an g
mayamang pamana ng kultura ng Pilipinas;
•U p a n g i t a g u y o d a t p a u n l a r i n a n g k a m a l a y a n s a
kasaysayan at ang halaga ng nasyonalismo sa mga mag-
aaral;
• Pinabubuo ang ating pambansang pagkakakilanlan at
pinipigilan ang kolonyal na kaisipan.
 EBOLUSYON NG PANGALAN "PHILIPPINES"
1. Ma-Yi or Ma-i (Land of Gold)

Pinangalanan ni Claudius Ptolemy, isang Greek mapmaker,

sa kanyang sinaunang mapa.
Ang Ma-i ay ang Chinese na lok al na pangalan ng
kasalukuyang Mindoro. Sa kabilang banda, inaangkin ng
mga istoryador na ang Ma-i ay hindi isang isla, ngunit ang
lahat ng timog ng mga pangkat ng mga isla ng South Sea
at ang Manila mismo.
Ang pagkakaroon nito ay unang naidokumento noong 971
AD, sa mga dokumento ng Dinastiyang Awit na kilala
bilang Kasaysayan ng Kanta, at binanggit din ito sa mga
talaan ng ika-10 siglo ng Sultanate of Brunei.
• Liusung ang pangalang
ibinigay ng mga Chinese sa
kasalukuyang isla ng Luzon.
Nagmula ito sa salitang
Tagalog na lusong, isang
mortar na gawa sa kahoy na
ginagamit sa pagbugbog ng
bigas.

• Nang gumawa ang mga

Espanyol ng mga mapa ng
Pilipinas noong unang bahagi
ng ika-17 siglo, tinawag nila
ang isla na Luçonia na
kalaunan ay muling binabaybay
bilang Luzonia, pagkatapos ay
Luzon.
2. Las islas de San Lázaro (Saint Lazarus’ Islands)
Pinangalanan ni Fernando de Magallanes na kilala rin bilang,
Ferdinand Magellan, isang Portuguese explorer, noong 1521
nang marating niya ang isla ng Homonhon sa Samar
(ngayon ay Eastern Samar) sa araw ng kapistahan ni Saint
Lazarus ng Bethany.
Ang Magellan expedition, na kilala rin bilang Magellan-
Elcano expedition, ay nagresulta sa unang naitalang
circumnavigation ng Earth noong 1522. Ito ay itinuturing ng
marami bilang isa sa pinakamahalagang kaganapan sa
kasaysayan para sa kanyang siyentipiko, sosyo-ekonomiko,
pampulitika, pilosopiko at teolohikong kahihinatnan.
ANO BA TALAGA ANG NANGYARI DITO?
• Ayon sa makasaysayang mga salaysay, si Rajah Humabon,
Rajah ng Cebu, ay kabilang sa mga unang katutubong
nagbalik-loob sa Katolisismo pagkatapos siya, ang kanyang
mga asawa, at ang kanyang mga nasasakupan ay bininyagan
ng pari ng ekspedisyon.
• Noong 14 Abril 1521, si Humabon ay bininyagan ng Carlos
bilang parangal kay Hari Charles I ng Espanya, habang ang
kanyang punong asawa, Hara Humamay ay binigyan ng
pangalan Juana, pagkatapos ng ina ni Charles, Joanna ng
Castile.
3. Las islas Felipinas (Philippine Islands/ Islands
belonging to Philip)

• Pinangalanan ang Pilipinas bilang parangal kay King

Philip II ng Espanya. Pinangalanan ng Espanyol na
explorer na si Ruy López de Villalobos, sa panahon ng
kanyang ekspedisyon noong 1542, ang mga isla ng
Leyte at Samar na Felipinas sa Prinsipe ng Asturias,
noon, Philip II ng Espanya.

4. Las islas Filipinas, o simpleng ’’Filipinas”.

5. Philippine Islands

Ito ang anglicized na anyo ng

orihinal na pangalan ng
Espanyol, na ginamit sa ilalim
ng direktang pamamahala ng
Amerika at ang sumunod na
Commonwealth Era.

Read: The Miseducation of the

Filipino
h t t p s :
//nonlinearhistorynut.files.wordpress.
com/2010/02/miseducation-of-a-
filipino.pdf
 ANG BUHAY NOONG PRE-HISPANIC
PERIOD
Kahalagahan ng Topograpiya
Ang mga komunidad noon ay nanirahan malapit sa mga
anyong tubig. Ang mga bahay ay nakalinya sa baybayin ng
mga dagat, look, ilog at lawa.
Bakit?
》 Pagkain mula sa yamang tubig
》 Madaling pag-access sa pagkain
》 Paraan ng transportasyon
》 Hindi madaling atakihin ng kalaban
EARLY SHELTERS
1. Caves - (Mga Kuweba)

Ang mga unang Pilipino ay

nanirahan sa mga kuweba
dahil ito ay mas ligtas.
Minsan ay lumipat sila sa
mga kapatagan at baybayin
para sa pagsasaka at
pangingisda.
2. Bahay Kubo (Nipa Hut)

Ang mga bahay ay gawa sa

magaan na materyales
tulad ng kahoy, kawayan at
nipa palm. Naglagay ng
hagdan para maiwasang
makapasok ang mga
estranghero kapag wala
ang may-ari. Nakapaloob
ang matibay na poste sa
ibabang bahagi ng bahay.
Isang banga ng puso ang
inilagay sa isang gallery na
tinatawag na “batalan”.
3. Tree Houses

Ang mga tree house ay gawa

rin sa light materials tulad ng
kahoy, kawayan at nipa palm.

Upang panatilihing ligtas mula

sa mga kaaway at ligaw na
hayop. Ang mga hagdan ay
itinaas sa gabi.
 THE PEOPLE
1. Tabon Man
Hominid remains dating back to around 28,550 B.C. old
have were found in Tabon Cave on the island of Palawan.
Posibleng may mga tao nang mas maaga kaysa dito. Ang
mga tao ay nanirahan sa Australia sa loob ng 60,000 taon.
Ayon sa Lonely Planet: “Salamat sa 'Tabon Man', na nag-
iwan ng kaunti ng kanyang (o kanyang, ayon sa ilan) na
bungo sa isang kuweba sa Palawan hindi bababa sa 47, 000
taon na ang nakalilipas, isang piraso ng liwanag ang
sumisikat sa kailaliman, madilim na prehitoryo ng Pilipinas.
Ang pinakalumang kilalang relic ng tao ng mga isla, ang bone
fragment na ito ay nagmumungkahi na ang Tabon Caves ay
nakatulong sa maagang Homo sapiens na makaligtas sa
huling panahon ng yelo.
2. Negritos (Aeta) in the Philippines
Ang Pilipinas ay malamang na unang sinakop ng mga
taong dumating sa maliliit na migrasyon mula sa
mainland Southeast Asia. Ang una sa mga ito ay
pinaniniwalaang mga Negrito. Ang tanging nakaligtas sa
orihinal na mga nagtitipon na mangangaso na
naninirahan sa Timog Silangang Asya ay si Semang
Negrito ng peninsular Malaysia at ang mga Negrito ng
kabundukan ng Luzon at ilang isla ng Pilipinas.
Ang mga Negrito — o ang Aeta na kung minsan ay
tinatawag sa Pilipinas — ay napakaliit na tao na may
maitim na balat at kulot na kayumangging buhok. Ang
mga Aeta ay pinaniniwalaang dumating sa Pilipinas sa
pagitan ng 13,000 at 10,000 taon na ang nakalilipas mula
sa kontinente ng Asia, malamang na mula sa ngayon ay
Malay Peninsula o Borneo (at marahil ay Australia).
3. Arrival of Malay People in the Philippines
Ito ay pinaniniwalaan na mga 3000 B.C. Dumating sa
Pilipinas ang mga Malay—o mga taong naging mga tribong
Malay na nangingibabaw sa Malaysia, Indonesia at Pilipinas.
Humigit-kumulang 2300 taon na ang nakalilipas ang mga
Malay na tao mula sa Asian mainland o Indonesia ay
dumating sa Pilipinas at nagdala ng mas advanced na kultura;
pagtunaw ng bakal at paggawa ng mga kasangkapang bakal,
mga pamamaraan ng palayok at ang sistema ng sawah's
(palayan). Ang mga karagdagang migrasyon ay naganap sa
susunod na millennia.
Marami ang naniniwala na ang mga unang Malay ay
naglalayag, mga Indonesian na may gamit na nagpakilala ng
mga pormal na pamamaraan ng pagsasaka at pagtatayo. Sa
paglipas ng panahon, umunlad at umunlad ang
organisasyong panlipunan at pampulitika sa malawak na
nakakalat na mga isla.
Glaciers
LIVELIHOOD
1. Agriculture – there are two (2) methods:

A. Kaingin Method B. Wet Method

Prepare the area for farming by cutting and burning dead Rice was planted in areas where dikes were built to collect
plants/grasses water.
2. Hunting
3. Boat-Making – they made boats out of woods.

Birey – bangka na
ginawa para sa 50
hanggang 100 katao
Biroco – bangka na
ginawa para sa higit
sa 100
4. Trading – the standard of exchange was GOLD
Mga Impluwensya ng Dayuhan
1. Chinese – gongs, entrepreneurship,
arrangement of marriage

2. Arabs – Islam, calendar, law, literature,

art

3. J a p a n e s e – m a k i n g w e a p o n s ,
metallurgy, jewelry-making

4. I n d i a – n a m e s f o r g o d s a n d
god d esses, bahala na at t it u d e,
sarong, putong
KASUOTAN
Male clothing
Ang itaas na bahagi ay isang jacket na may
maikling manggas na tinatawag na "kangan"
habang ang ibabang bahagi ay isang strip ng
tela na nakabalot sa baywang at sa pagitan
ng mga binti na tinatawag na "bahag".
Gumamit ang mga lalaki ng isang piraso ng
t e l a o i s a n g h e a d g e a r n a t i n a t a wa g n
a "putong".
Ang "Putong" ay sumisimbolo sa bilang ng
mga taong napatay ng may suot.
Female Clothing

Binubuo ng "camisa", isang light jacket

na may manggas. Ang “Patadyong” ng
mga Bisaya, ay isang maluwag na palda
at isang piraso kung pula o puting tela
na tinatawag na “tapis”, ay karaniwang
nakabalot sa baywang.
SOCIAL CLASS
Datus or Leaders –
highest position in
the community

Maharlika or the Free

People – did not pay
taxes. Travelled with
the Datu. Supervised
th e r o w e r s o f th e
boat.
Tima w a – know n a s
t h e w o r k i n g
c la ss/ r ow e r s of th e
boat
Sla ve s – th e y w e r e
classified into two;
* Aliping namamahay – were not full
pledge slave. They had their own
respective families and their own
houses. They were required to serve
their masters only during planting and
harvesting period.
* Aliping s agigilid – were the real
s lav es , t hey were ho meles s ,
forbidden to form their own families,
required to s tay in their mas ters
dwelling and they could be used as a
payment for debt.
OTHER IMPORTANT GROUPS
• Tambalan – healers or doctors

• Atubang ng Datu – adviser of the datu

• Daragangan – outstanding soldier/ he is made to wear a

“pinayusan” – a decorative scarf made of abaca

• Paratabgaw – barangay teacher

SYSTEM OF GOVERNMENT
• The government was called “barangay”. It is derived from
balangay, the name for the sailboats that originally brought
settlers of Malay stock to the Philippines from Borneo.

• It was headed by a ruler called Datu or Rajah.

POWERS AND FUNTIONS OF A DATU
• Implementing laws

• Maintaining peace and order

• Giving protection to his subjects

• He also made the law, with the assistance of group

of elders who gave advice (Lupon ng Tagapayo)

• He acted also as a judge during trial

TRIAL AND DETERMINATION OF GUILT
• Ang proseso ng hudisyal ay naiimpluwensyahan ng relihiyon. Ang paraan
ng pagtukoy ng kasalanan ng akusado ay nagpakita ng pagiging
relihiyoso ng mga katutubo.
• Naghintay sila para sa interbensyon ng mga diyos o ang iba pang proseso
ng hudisyal na tinatawag nilang, pagsubok sa pamamagitan ng pagsubok
at pagsubok sa pamamagitan ng digmaan.
ALLIANCES
• Tulad ng komunidad ng mga bansa, nabuo ang mga alyansa
sa pagitan ng barangay. Ang layunin ng pagbuo ng mga
alyansa ay para sa kalakalan, kapayapaan at proteksyon sa
isa't isa.
• Ang isang alyansa ay tinatakan sa pamamagitan ng blood
comp act (san d u gu an ), u p an g matiyak an g p agsu n od ,
katapatan at pangako ng mga pinuno.
• Ang blood compact ay isang sinaunang ritwal sa Pilipinas na
naglalayong magbuklod ng pagkakaibigan o kasunduan, o
upang patunayan ang isang kasunduan. Puputulin ng mga
nakipagkontrata ang kanilang mga pulso at ibubuhos ang
kanilang dugo sa isang tasang puno ng likido, tulad ng alak, at
inumin ang pinaghalong.
COURTSHIP AND MARRIAGE
Ang lalaki ay kinakailangang magbigay ng dote.
1. “Bigay-kaya” – ay ang uri ng dote na binubuo ng
kapirasong lupa o ginto.
Ang magulang ng nobyo ay nagbigay ng regalo na
tinatawag na "panghimuyat".
2. "Himaraw" - isa pang kabayaran para sa pagpapalaki
sa hinaharap na nobya sa panahon ng kanyang
kamusmusan, na babayaran din ng magulang ng nobyo.
 SURPRISING FACTS DURING THE

PRE-COLONIAL PERIOD
1. They compressed their babies’ skulls for aesthetic reasons.

Ang mga sinaunang sibilisasyon ng tao tulad ng mga Mayan

(see photos) at ang mga Bisaya ay sadyang binago ang mga
bungo ng kanilang mga sanggol upang umayon sa kanilang
pamantayan ng kagandahan.
2. Gold was literally everywhere.

Maraming ginto sa mga isla noong panahon ng pre-kolonyal na

dati itong bahagi ng pang-araw-araw na kasuotan ng ating
mga ninuno.

Piloncitos, a type of coin used by the

pre-colonial peoples of the
archipelago.
3. Women enjoyed equal status with men.
Back then, there were no doctors or priests whom our
ancestors could turn to when things went awry. The only hope
they had was a spirit medium or shaman who could directly
communicate with the spirits or gods. They were known in the
Visayas as babaylan, wh ile th e Tagalogs called th em
catalonan (katulunan).
4. It was considered a disgrace for a woman to have many
children.

There’s no such thing as “family planning”

in the pre-colonial Philippines. Everything
they did was based on existing customs
and beliefs, one of which was that having
many children was not desirable and even
a disgrace.
5. Celebrating a girl’s first menstruation, pre-colonial style.

In the pre-colonial era, this transition

was seen as a crucial period in
womanhood, so much so that all girls
were required to go through an intricate
rite of passage. During the ritual, the girl
who was having her first period was
secluded, covered, and blindfolded.
6. Whatever happened to our ancient writing system?

First things first: You’re not supposed to call our ancient script
“alibata” because it’s a misnomer.

The word (from ‘Alif-bata,’ the first letters of the Arabic script)
was actually invented by Paul Versoza who thought our earliest
writing system was of Arabic origins.
The thing is, the baybayin (which is the correct term) is believed
to be one of the indigenous alphabets in Asia that originated
from the Sanskrit of ancient India.
7. Courtship was a long, arduous, and expensive process.

Paninilbihan or the custom requiring the guy to work for the girl’s
family before marriage was already prevalent during the pre-
colonial times. From chopping wood to fetching water, the soon-
to-be-groom would do everything to win his girl’s hand.
8. Before Roman Catholicism and Islam
were introduced, natives worshipped
many gods and goddesses.

The nature of religion in the pre-colonial

Philippines is often unclear. Religions
present include animism, indigenous
religious beliefs and mythologies such as
Anito and influences from Hinduism and
Buddhism.
1. Bathala - supreme god in the heavens. He is the leader of the gods.
2. Aman Sinaya – Goddess of the Sea
3. Idianale – Goddess of Labor and Good Deeds
4. Dumangan – God of Good Harvest
5. Anitun Tabu – Goddess of the Wind and Rain
6. Mapulon – God of Seasons
7. Lakapati – Hermaphrodite Goddess of Fertility and Agriculture
8. Dumakulem – Guardian of the Mountains
9. Dian Masalanta – Goddess of Lovers, Childbirth, and Peace
10. Apolaki – God of the Sun, Patron of Warriors
11. Libulan – God of the Moon, Patron God of Homosexuality
12. Sitan – God of the Lower World
13. Aring Sinukuan – Sun God of War and Death
14. Apung Malyari – Goddess of the Moon, Ruler of the Eight Rivers
• Naniniwala rin sila sa imortalidad ng
mga kaluluwa at buhay pagkatapos ng
kamatayan.
• May mga sagradong hayop, na kanilang
iginagalang tulad ng puting unggoy
(manaul) at mga buwaya.
• Mayroon ding mga sagradong lugar at
mga sagradong puno, na walang
sinumang pinapayagang putulin. Ang
mga unang katutubo ay "eco-centric".
 Aswang

Dwende

Kapre

Tiyanak

Mangkukulam
Tikbalang
BUOD NG ARALIN
1. Kaya, ang Pilipinas ay biniyayaan ng mayamang kultura,
relihiyon at makasaysayang pamana. Maliwanag, ang mga
ritwal at gawi ay nagpapahiwatig ng matibay na pagkakabit
ng mga katutubo sa kanilang mga ninuno.
2. Ang pag-iingat nito ay kinakailangan para sa lahat ng mga
Pilipino dahil ito ang kanilang pinagmumulan ng
pagmamalaki, pagkakakilanlan at kasaysayan.
3. Ito ay isang magandang paalala na ang pamana ng kultura
ay higit pa sa pagpapanatili ng magagandang lumang gusali.
Ito ay tungkol sa mga tao at ang kanilang mga halaga at
paniniwala na ipinasa sa mga henerasyon.
4. Ang mga tradisyong pangkultura at relihiyon ay nanganganib
na mawala dahil sa mabilis at lumalagong modernisasyon at
kawalan ng interes ng mga nakababatang henerasyon na
isagawa ang mga espirituwal na ugat ng mga Pilipino.
5. Ang ating values bilang Pilipino ay sumasalamin sa ating
pakiramdam ng tama at mali. Tinutulungan nila tayong
umunlad at umunlad. Tinutulungan nila tayong lumikha ng
hinaharap na gusto natin.