8 11.

Sınıf
Biyoloji
Duyu Organları - 2

1. Uzak ya da yakındaki cisimlere bakarken göz merceği ça- 3. K durumu: Sıcak bir suya girildiğinde önce sıcağın çok
pının arttığı ya da azaldığı gözlenir. hissedilmesi daha sonra sıcaktan dolayı oluşan acı his-
sinin yok olması
L durumu: Aynı kokuya uzun süre maruz kalındığında
r 3r/2 r/2
önce kokunun hissedilmesi daha sonra hissedilmemesi
Verilen iki farklı durum incelendiğinde,

Normal K L
I. K’de reseptörün yorulması, L’de beyindeki santral
durum merkeze uğramaması söz konusudur.
II. K’de reseptörün zarar görmesi, L’de mukus sıvısının
K ve L sırasında gözlenen değişimler ile ilgili tablo veril- koku molekülleriyle dolması söz konusudur.
miştir. III. K ve L’de duyusal sinirlerin uyaranlarla bozulması
gerçekleşmiştir.
K L
ifadelerinden hangileri doğrudur?
I. Asıcı bağlar gevşer. Kirpiksi kaslar gevşer.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Görüntü retinanın arkasında Görüntü retinanın önünde

II.
oluşur. oluşur. D) I ve II E) II ve III
Uzaktaki cisme bakılmak- Yakındaki cisme bakılmak-
III.
tadır. tadır.
Buna göre, numaralı özelliklerden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I ve III

4. İnsan kulağında salyangoz bölümüne ait bir kesit şekilde

verilmiştir.

Vestibular Kanal

Tektoryal Zar
Korti Organı İşitme Siniri
Sıvı Basıncı
●
MEB

Timpanik Kanal

2. Koku duyusunun diğer dört duyudan ayrılan özellik- Şekil incelendiğinde,

leri içerisinde;
I. Vestibular ve timpanik kanal zarlarına uygulanan
I. uyaranın sıvı içerisinde çözünür olması, basınç, tektoryal zar ile korti organının etkileşime
II. uyaranın doğrudan sinir hücresi dentritleriyle algı- girmesi içindir.
lanması, II. Tektoryal zarda oluşan farklı frekans değerlerindeki
III. duyu impulsunun talamusa aktarılmadan beyin ka- titreşimler ses olarak algılanır.
buğuna taşınması, III. Timpanik zarda oluşacak bir hasar ses duyusu yiti-
IV. duyusal impulsun ara nöronlara doğru taşınması mine neden olur.
ifadelerinden hangileri yer alır? ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız II B) I ve IV C) II ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I, II ve IV E) II, III ve IV D) I ve II E) I ve III
 8 11. Sınıf
Biyoloji
Duyu Organları - 2

5. İnsan retinası milyonlarca çubuk ve koni hücresi içerir. 8. Çevresel etkiler kulağın sağlıklı yapısında belirli bir süre
Çubuk hücresi ışığa daha fazla duyarlıdır; ancak rengi veya kalıcı hasarlar oluşturarak işitme ve denge kayıplarına
ayırt edemez ve geceleri siyah beyaz görmeyi sağlar. neden olabilir. Kulak yolu ve kulak zarında oluşabilecek fizik-
Koni hücresi renkli görmeyi sağlar; ancak daha az du- sel hasarlar, orta kulakta meydana gelen enfeksiyonlar veya
yarlıdır ve geceleri görmeye katkısı çok azdır. Görme iltihaplanmalar bu durumun nedenlerindendir.
alanının merkezi olan foveadan uzaklaştıkça çubukların
Kulakta oluşan işitme ve denge kayıplarının neden-
konilere olan oranı artar. Çevresel bölgelerde ise sadece
leri ile ilgili;
çubuk hücreleri yer alır.
I. sivri cisimler ve kulak temizleme çubuklarıyla kulağı
Buna göre;
karıştırmak,
I. gün ışığında ilgili cisme doğrudan bakıldığında,
II. kulağa su kaçırmak ve yüksek sese maruz kalmak,
II. geceleri loş ışıklı nesneye doğrudan bakıldığında,
III. ağız ve diş sağlığına dikkat etmemek
III. geceleri ilgili cismin hemen yan tarafındaki bir nokta-
ifadelerinden hangilerinin etkili olduğu söylenebilir?
ya odaklanıldığında
durumlarından hangilerinde en iyi şekilde görüş elde A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
edilir? D) I ve III E) I, II ve III
Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) II ve III 9. Aşağıda verilen yapı çiftlerinden hangisi sinaps yapar?
A) Tat reseptörleri - Merkez nöronlar
6. Dönme, hızlanma ve yavaşlama gibi hareketlerde vü- B) Silli duyu hücreleri - Optik sinirler
cut pozisyonunun korunması ile ilgili, C) Fotoreseptörler - Denge sinirleri
I. İç kulakta bulunan yarım daire kanalları görev alır. D) Reseptör hücrelerin aksonları - Koku sinirleri
II. Başın yalnızca bir yöndeki açısal hareketi saptana- E) Kemoreseptörler - Motor nöronlar
bilir.
III. Dönme hızı arttıkça oluşan impuls sayısı azalır. 10. İnsan gözüne gelen ışık ışınlarının;
IV. Duyu hücrelerinde oluşan impuls duyu nöronları ile
omuriliğe aktarılır. I. göz merceği,
ifadelerinden hangileri doğrudur? II. saydam tabaka (kornea),
III. camsı cisim
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
yapılarından geçme sırası aşağıdakilerin hangisinde
D) I, II ve III E) I, II ve IV doğru verilmiştir?
●

A) I – II – III B) I – III – II C) II – I – III

MEB

7. Çubuk hücrelerinin görme pigmentlerine rodopsin adı ve-

D) II – III – I E) III – I – II
rilir. Rodopsin, proteinden ve A vitamininin türevi olan bir
yardımcı kısımdan oluşur. Rodopsin inaktif olduğu zaman (2020 AYT)
çubuklar depolarizedir. Şiddetli ışık gelince rodopsin par-
çalanır. 11. Korti organı işlev görmeyen bir kişide aşağıdakiler-
den hangisinin olması beklenir?
Buna göre,
A) Dış ortamdaki ses dalgalarının kulak zarına iletimi en-
I. Rodopsin; karanlıkta inaktif, ışıkta ise aktiftir. gellenir.
II. Rodopsin, inaktif olduğunda çubuklarda Na+ kanal- B) Orta kulaktan iç kulağa ses dalgaları iletilemez.
ları açıktır.
C) İç kulakta impuls üretimi gerçekleştirilemez.
III. A vitamini eksikliğinde loş ışıklı ortamda görememe
D) Yarım daire kanalları işlev göremeyeceği için denge
durumu ortaya çıkar.
kaybı olur.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
E) Dış ortam ile orta kulak arasındaki hava basıncı ayar-
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III lanamaz.
D) I ve II E) I, II ve III (2022 AYT)