1 10.

Sınıf
Coğrafya
Dünya’nın Tektonik Oluşumu ve Jeolojik Zamanlar - 1

1. Türkiye’nin tektonik oluşum süreci ile ilgili aşağıda 4. • İlk kara bitkileri ortaya çıkmıştır.
verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? • Hersiniyen ve Kaledoniyen kıvrımları oluşmuştur.
A) Toros Dağları üçüncü jeolojik zamanda oluşmuştur. • Taşkömürü yatakları bu zamanda oluşmuştur.
B) Türkiye’nin bulunduğu alanda İkinci Jeolojik Zaman’da Yukarıda özellikleri verilen jeolojik zaman veya dö-
Tethis Denizi oluşmuştur. nem hangisidir?
C) İstanbul Boğazı ve Çanakkale Boğazı Kuvaterner’de
oluşmuştur. A) Paleozoyik B) Mesozoyik C) Tersiyer

D) Zonguldak’taki taş kömürü yatakları Birinci Jeolojik D) Kuvaterner E) Prekambrien

Zaman’da oluşmuştur.
E) Türkiye bugünkü genel görünümünü Birinci Jeolojik
Zaman’da kazanmıştır.

5. Aşağıdaki harita üzerinde aynı tür canlı fosillerinin görül-

Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

2. I. Taş kömürü yatakları oluşmuştur.

düğü bazı yerler gösterilmiştir.
II. Hersiniyen ve Kaledoniyen kıvrımları oluşmuştur .
III. Alp-Himalaya kıvrım sistemi oluşmuştur.
IV. Türkiye’nin bulunduğu alanda Tethis Denizi oluş-
muştur.
Yukarıdaki oluşumlardan hangileri (Paleozoik) I. Jeo­
lojik Zaman’a ait özelliklerdendir?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) II ve IV E) III ve IV

Bu yerlerde aynı tür canlı fosillerinin görülmesi;

I. kıtaların hareket hareket ettiği,
II. kıtaların oluşum sürelerinin farklı olduğu,
III. magmanın yerkabuğunun içerisinde katılaştığı

3. Birbirinden uzaklaşan iki okyanusal levha sınırında, ok- oluşumlardan hangilerine kanıt olarak gösterilebilir?
●

yanus tabanında volkanizma faaliyetlerinin görülmesine

bağlı olarak okyanus ortası sırtlar oluşmaktadır. A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III
MEB

D) II ve III E) I, II ve III
I II

III IV
V 6. Yer kabuğu yapboz parçaları gibi birbirine tutturulmuş on
iki büyük ve çok sayıda küçük levhalardan oluşmuştur.
Bu levhalar manto üzerinde birbirine yaklaşma ve birbi-
rinden uzaklaşma hareketi gösterirler.
Levhaların hareket etmesine neden olan temel kuv-
vet aşağıdakilerden hangisidir?

Buna göre harita üzerinde numaralanmış yerlerin A) Volkanik faaliyetler B) Orojenik hareketler
hangisinde bu yer şeklinin oluşması beklenir? C) Epirojenik hareketler D) Buzul hareketleri
A) I B) II C) III D) IV E) V E) Mantodaki konveksiyonel hareketler
 1 10. Sınıf
Coğrafya
Dünya’nın Tektonik Oluşumu ve Jeolojik Zamanlar - 1

7. Aşağıdaki görselde iki kıtasal levhanın hareketi gösteril- 10. Aşağıdakilerden hangisi yerin iç yapısı hakkında bil-
miştir. gi vermez?
Kıtasal Kıtasal
A) Deprem dalgaları B) Volkanik patlamalar
levha levha
C) Maden kuyuları D) Püskürük kayaçlar
E) Okyanus dalgaları

11. Aşağıda yerkürenin farklı katmanlarına ait özellikler ve-

rilmiştir.
I. Sıcaklık ve yoğunluğun en fazla olduğu katmandır.
Bu hareket sonucunda aşağıdaki yer şekillerinden II. Akışkan halde bulunan magma kütlesinden oluşmak-
hangisi oluşur? tadır.
Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü
III. Yerkürenin en dış katmanını oluşturur.
A) Okyanus sırtları B) Sıradağlar
Bu özelliklerin ait olduğu yerküre katmanları aşağı-
C) Kıtalar D) Volkanik dağlar
dakilerin hangisinde doğru eşleştirilmiştir?
E) Okyanus hendekleri
I II III
A) Çekirdek Manto Yer kabuğu
B) Yer kabuğu Manto Çekirdek
8. Aşağıdakilerden hangisi Kuvaterner dönemde mey- C) Çekirdek Yer kabuğu Manto
dana gelmiştir?
D) Manto Çekirdek Yer kabuğu
A) Günümüzdeki iklimlerin oluşması E) Manto Yer kabuğu Çekirdek
B) Petrol madeninin oluşması
C) Pangea kıtasının oluşması
D) Taş kömürü yataklarının oluşması
E) Himalaya dağlarının oluşması
12. Yer kabuğu yoğunlukları ve bileşimleri birbirinden farklı iki
tabakadan oluşur. Bunlardan biri; silisyum ve alüminyum
●

bakımından zengin olan, kıtasal (granitik) kabuk adı ve-

rilen tabakadır. Bu tabakaya ...........I......... adı da verilir.
MEB

9. Levhalar tıpkı suyun üzerinde yüzen bir sal gibi manto-

Bu tabaka karalarda daha kalın iken okyanusların altında
nun üzerinde dengededir. Levhaların ağırlıklarının artma-
daha incedir. Diğeri ise silisyum ve magnezyum bakımın-
sı veya azalması bu dengenin bozulmasına neden olur.
dan zengin olan okyanusal (bazaltik) kabuk adı verilen
Ağırlığı azalan levha yükselirken, ağırlığı artan levha al-
tabakadır. Bu tabakaya ...........II........ adı da verilir.
çalır ve mantoya baskı yapar.
Yukarıdaki metinde I ve II numaralı boşluklara yazıl-
Buna göre kıtasal bir levhanın ağırlığının artmasında;
ması gereken kavramlar aşağıdakilerden hangisinde
I. kıta üzerindeki bitki örtüsünün tahrip edilmesi, doğru verilmiştir?
II. kıta üzerinde geniş buzul kütlelerinin oluşması,
I II
III. kıta üzerindeki yüksek alanların dış kuvvetler tara-
fından aşındırılması A) Sima Manto
B) Sial Sima
olaylarından hangileri etkilidir?
C) Manto Sima
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) Sial İç çekirdek
D) I ve III E) I, II ve III E) Dış çekirdek Sial