10cog Tek 2

1 10.
Sınıf
Coğrafya
Dünyanın Tektonik Oluşumu ve Jeolojik Zamanlar
1. Türkiye’nin tektonik oluşum süreci ile ilgili aşağıda 4. • İlk kara bitkileri ortaya çıkmıştır.
verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? • Hersiniyen ve kaledoniyen kıvrımları oluşmuştur.
A) Toros Dağları üçüncü jeolojik zamanda oluşmuştur. • Taşkömürü yatakları bu zamanda oluşmuştur.
B) Türkiye’nin bulunduğu alanda İkinci Jeolojik Zaman’da Yukarıda özellikleri verilen jeolojik zaman veya dö-
Tethis Denizi oluşmuştur. nem hangisidir?
C) İstanbul Boğazı ve Çanakkale Boğazları Kuvaterner’de
oluşmuştur. A) Paleozoyik B) Mesozoyik C) Tersiyer
D) Zonguldak’taki taş kömürü yatakları birinci jeolojik D) Kuvaterner E) Prekambrien

zamanda oluşmuştur.
E) Türkiye bugünkü genel görünümünü BirinciJeolojik
Zaman’da kazanmıştır.
5. Aşağıdaki harita üzerinde aynı tür canlı fosillerinin görül-

Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü
düğü bazı yerler gösterilmiştir.
2. I. Taş kömürü yatakları oluşmuştur.

II. Hersiniyen ve Kaledoniyen kıvrımları oluşmuştur .
III. Alp-Himalaya kıvrım sistemi oluşmuştur.
IV. Türkiye’nin bulunduğu alanda Tethis Denizi oluş-
muştur.
Yukarıdaki oluşumlardan hangileri (Paleozoik) I. jeo-
lojik zamana ait özelliklerdendir?
A) I ve II. B) I ve III. C) II ve III. Bu yerlerde aynı tür canlı fosillerinin görülmesi;

D) I ve IV. E) III ve IV. I. kıtaların hareket hareket ettiği,
II. kıtaların oluşum sürelerinin farklı olduğu,
III. magmanın yerkabuğunun içerisinde katılaştığı
oluşumlardan hangilerine kanıt olarak gösterilebilir?
●
A) Yalnız I. B) Yalnız III. C) I ve III.

MEB 2018 - 2019
3. Birbirinden uzaklaşan iki okyanusal levha sınırında, ok-

yanus tabanında volkanizma faaliyetlerinin görülmesine D) II ve III. E) I, II ve III.
bağlı olarak okyanus ortası sırtlar oluşmaktadır.
I II
III IV 6. Yer kabuğu yapboz parçaları gibi birbirine tutturulmuş on

V
iki büyük ve çok sayıda küçük levhalardan oluşmuştur.
Bu levhalar manto üzerinde birbirine yaklaşma ve birbi-
rinden uzaklaşma hareketi gösterirler.
Levhaların hareket etmesine neden olan temel kuv-
vet aşağıdakilerden hangisidir?
Buna göre harita üzerinde numaralanmış yerlerin A) Volkanik faaliyetler B) Orojenik hareketler
hangisinde bu yer şeklinin oluşması beklenir? C) Epirojenik hareketler C) Buzul hareketleri
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Mantodaki konveksiyonel hareketler
http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/
1 10. Sınıf
Coğrafya
Dünyanın Tektonik Oluşumu ve Jeolojik Zamanlar
7. Aşağıdaki görselde iki kıtasal levhanın hareketi gösteril- 10. Aşağıdakilerden hangisi yerin iç yapısı hakkında bil-
miştir. gi vermez?
Kıtasal Kıtasal
A) Deprem dalgaları B) Volkanik patlamalar
levha levha
C) Maden kuyuları D) Püskürük kayaçlar
E) Okyanus dalgaları
11. Aşağıda yerkürenin farklı katmanlarına ait özellikler ve-

rilmiştir.
I. Sıcaklık ve yoğunluğun en fazla olduğu katmandır.
II. Akışkan halde bulunan magma kütlesinden oluşmak-

Bu hareket sonucunda aşağıdaki yer şekillerinden
tadır.
hangisi oluşur?
III. Yerkürenin en dış katmanını oluşturur.
A) Okyanus sırtları B) Sıradağlar
Bu özelliklerin ait olduğu yerküre katmanları aşağı-
C) Kıtalar D) Volkanik dağlar dakilerin hangisinde doğru eşleştirilmiştir?
E) Okyanus hendekleri I II III
A) Çekirdek Manto Yer kabuğu
B) Yer kabuğu Manto Çekirdek
8. Aşağıdakilerden hangisi kuvaterner dönemde mey- C) Çekirdek Yer kabuğu Manto
dana gelmiştir? D) Manto Çekirdek Yer kabuğu
A) Günümüzdeki iklimlerin oluşması E) Manto Yer kabuğu Çekirdek
B) Petrol madeninin oluşması

C) Pangea kıtasının oluşması
D) Taş kömürü yataklarının oluşması
E) Himalaya dağlarının oluşması 12. Yer kabuğu yoğunlukları ve bileşimleri birbirinden farklı
●
iki tabakadan oluşur. Bunlardan biri; silisyum ve alümin-

MEB 2018 - 2019
yum bakımından zengin olan, kıtasal (granitik) kabuk adı

verilen tabakadır. Bu tabakaya...........I.........adı da verilir.
9. Levhalar tıpkı suyun üzerinde yüzen bir sal gibi manto- Bu tabaka karalarda daha kalın iken okyanusların altında
nun üzerinde dengededir. Levhaların ağırlıklarının artma- daha incedir. Diğeri ise silisyum ve magnezyum bakımın-
sı veya azalması bu dengenin bozulmasına neden olur. dan zengin olan okyanusal (bazaltik) kabuk adı verilen
Ağırlığı azalan levha yükselirken, ağırlığı artan levha al- tabakadır. Bu tabakaya ...........II........ adı da verilir.
çalır ve mantoya baskı yapar. Yukarıdaki metinde I ve II numaralı boşluklara yazıl-
Buna göre kıtasal bir levhanın ağırlığının artmasında; ması gereken kavramlar hangi seçenekte doğru ve-
rilmiştir?
I. kıta üzerindeki bitki örtüsünün tahrip edilmesi,
II. kıta üzerinde geniş buzul kütlelerinin oluşması, I II
III. kıta üzerindeki yüksek alanların dış kuvvetler tara- A) Sima Manto
fından aşındırılması B) Sial Sima
olaylarından hangileri etkilidir? C) Manto Sima
D) Sial İç çekirdek
A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve II.
E) Dış çekirdek Sial
D) I ve III. E) I, II ve III.
Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

2 10. Sınıf
Coğrafya
İç Kuvvetlerin Yer şekillerinin Oluşum Sürecine Etkileri
1. Aşağıda yan basınçlar sonucunda oluşmuş kıvrımlı bir 4. Sekoya ağacı üzerinde duran bir kelebekle röportaj yap-
yapı kesiti verilmiştir. tığınızı düşünün. Sekoya ağacı binlerce yıl yaşarken ke-
lebek ancak 3 veya 5 gün yaşayabilir. Kelebeğe üzerinde
durduğu cismi canlı olarak algılayıp algılamadığını sor-
duğumuzda: ‘‘ Ben 3 gündür buradayım ve tek bir hareket
bile hissetmedim.’’ cevabını alırsınız. Aynı husus ortala-
ma ömrü 60 ile 80 yıl arasında değişen insanoğlu için de
Yan Yan geçerlidir. Üzerinde yaşadığımız yer kabuğunun hareketli
basınç basınç olduğunu, ancak hissedebileceğimiz bazen de yıkıcı ola-
bilen sarsıntılarla algılayabiliyoruz.
Parçaya bakıldığında
Bu yapının oluşmasında aşağıdaki kuvvetlerden han- I. Yer kabuğunun hareketli olduğu
gisi etkili olmuştur?
II. İnsanların yer kabuğunda meydana gelen hareket-
Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü leri her zaman hissetmediği
A) Deprem B) Volkanizma C) Orojenez
D) Akarsular E) Buzullar III. Yer kabuğu hareketlerinin bazen insanlara zarar
verdiği
ifadelerden hangilerine ulaşılabilir?
2. Yer kabuğunun tabakları arasına kadar sokulan magma- A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve II.
nın bu alanlarda soğuması sonucunda bazı yer şekilleri D) I ve III. E) I, II ve III.
oluşmaktadır. Bu şekiller, dış kuvvetlerin etkisiyle üstteki
tabakanın aşınması sonucu da zaman zaman yüzeye çı-
kabilir.
Aşağıdakilerden hangisi bu şekilde oluşan yer şekil-
lerinden biri değildir?
A) Dayk B) Lakolit C) Sill

D) Krater E) Batolit
5. Aşağıdaki haritada volkanik alanların dağılışı gösterilmiştir.

●
MEB 2018 - 2019
3. Geçmiş jeolojik zamanlarda, Türkiye’nin günümüzde bu-

lunduğu konum üzerinde Tethis adında bir deniz kütlesi-
nin bulunduğu bilinmektedir.
Bu bilgiye kanıt olarak;
I. Anadolu Yarımadası üzerinde, dağların zirve ke-
simlerinde deniz ekosistemine ait fosillerin bulun-
ması,
II. Ege Denizi kıyılarında irili ufaklı birçok adanın bu-
lunması,
III. Türkiye’de dağların genellikle doğu-batı yönünde Buna göre aşağıdaki ülkelerden hangisinde volkanik
uzanması faaliyetlerin daha az görülmesi beklenir?
verilenlerden hangileri gösterilir?
A) İtalya B) Şili C) Japonya
A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve II. D) Norveç E) Yeni Zelanda
D) I ve III. E) II ve III.
2 10. Sınıf
Coğrafya
İç Kuvvetlerin Yer şekillerinin Oluşum Sürecine Etkileri
6. Aşağıda harita üzerinde beş farklı yer işaretlenmiştir. 9. Yer kabuğunu oluşturan levhalar, manto tabakası üzerine
yaptığı basınç ve manto tabakasının yoğunluğu oranında
dengede dururlar. Buna izostatik denge adı verilmektedir.
III
II Aşağıda verilenlerden hangisi bu denge üzerinde et-
IV kili değildir?
I
A) Levhaların üzerinde örtü buzullarının oluşması
V
B) Dış kuvvetlerin levhalar üzerinde aşındırma faaliyet-
lerinde bulunması
C) Volkanik faaliyetler sonucunda volkanik platoların
oluşması
Bu yerlerden hangisinde tektonik depremlerin daha
D) Yerleşim alanlarının genişlemesi
az görülmesi beklenir?
E) İklim değişimleri sonucunda büyük buzul kütlelerinin
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. erimesi
7. Yer kabuğu uzaydan bakıldığında tek bir parçadan oluş-

muş gibi görünür. Ancak yapılan araştırmalar, yer ka-
buğunun yap boz gibi birbirini tamamlayan parçalardan
oluştuğunu göstermiştir. Bu parçalar manto üzerinde ha-
reket halindedirler.
10. Aşağıda verilen yer şekillerinden hangisinin oluşu-
Bu hareketlerin temel nedeni olarak aşağıdakilerden munda epirojenik hareketler etkili olmuştur?
hangisi gösterilir?
A) Tafoni B) Kaldera C) Sirk gölü
A) Yer kabuğunun zayıf noktalarında volkanik faaliyetle-
rin görülmesi D) Traverten E) Kıyı taraçası
B) Manto içerisindeki magmanın dikey yönde hareket

etmesi
C) Levhaların manto tabakası üzerinde yükselip alçal-
ması
●
D) Yeryüzünde yaşanan iklim değişimleri

MEB 2018 - 2019
E) Yer kabuğunun sert bir yapıda olması
11. Yer kabuğunu oluşturan levhaların sınırlarında, deprem

ve volkanik patlama afetlerinin yaşanma ihtimali daha
yüksektir.
II
8. Depremlerin şiddeti, depremlerin doğal çevre ve insanlar I V
üzerindeki etkisi oranında değişmektedir. III
Buna göre depremlerin şiddeti üzerinde; IV
I. depremlerin büyüklüğü,
II. binaların depreme karşı dayanıklılığı,
III. insanların deprem olaylarına karşı aldığı önlemler
verilenlerden hangileri etkili olur?
Buna göre haritada işaretlenen yerlerden hangisinde
A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve II. bu ihtimal daha yüksektir?
D) II ve III. E) I, II ve III. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

3 10. Sınıf
Coğrafya
Türkiye’de İç Kuvvetler
1. Esnek olmayan levhalar yan basınçlara uğradığında kırılır- 4. Orojenezin etkili olduğu yerlerde yerkabuğunun sert
lar. Bu olay dağ oluşumuna neden olan olaylar arasındadır. bölümleri kıvrılamadığı için yer yer kırılır. Bu kırılmalar
sonucunda bazı kesimler yükselir, bazı kesimler ise çö-
kerek alçalır. Yükselen kesime horst, alçalan kesime ise
Kaçkar graben denir.
Uludağ Dağı
Erciyes Dağı
Yunt Dağı III
Bey Dağı V
I IV
Buna göre haritada işaretlenen dağlardan hangisi bu II

şekildeki oluşuma örnek olarak gösterilebilir?
A) Uludağ B) Bey Dağı C) Yunt Dağı Buna göre harita üzerinde numaralanmış yerlerin
hangisinde horst ve graben oluşumu görülür?
D) Kaçkar Dağı E) Erciyes Dağı
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
2. Batı Anadolu’da levhaların hareketi sonucu kırılma ile

oluşmuş ve denize dik uzanan dağlar yer alır.
Bu durum Batı Anadolu’da aşağıda verilenlerden
hangisi üzerinde etkili olmamıştır?
A) Denizel hava kütlelerinin iç kısımlara ulaşması

B) Karayollarının doğu- batı yönünde uzanması 5. Aşağıdaki harita üzerinde fay hatlarının dağılışı gösteril-
C) Ege denizi kıyısında bulunan limanların hinterlandı- miştir.
nın geniş olması
D) Akarsuların grabenler içerisinde doğu-batı yönünde
akması
●
E) Kızılçam ağaçlarının tahrip edilmesi sonucu maki bit-

ki örtüsünün oluşması
MEB 2018 - 2019
3. 1. Derece Deprem Bölges�

2. Derece Deprem Bölges�
Fay hatlarının dağılışı göz önüne alındığında Türkiye

ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
A) Karstik alanlar geniş yer tutar.

B) Jeotermal enerji potansiyeli yüksektir.
Harita üzerinde dağılışı gösterilen doğal unsur aşağı- C) Levhaların birbirinden uzaklaştığı alanda yer alır.
dakilerden hangisidir?
D) Yeraltı suları bakımından zengin potansiyele sahiptir.
A) Dağlar B) Akarsular C) Ovalar E) I. Jolojik zamanda oluşmuş araziler geniş yer tutar.
D) Platolar E) Karstik alanlar
3 10. Sınıf
Coğrafya
Türkiye’de İç Kuvvetler
6. Türkiye’nin Alp Himalaya Orojenez sisteminde yer 9. Aşağıdaki yer şekillerinden hangisinin oluşumunda
alması; iç kuvvetlerin doğrudan etkili olduğu söylenebilir?
I. Karasal iklim özelliklerinin görülmesi A) Çukurova Deltası B) Pamukkale Travertenleri
II. Tektonik depremlerin yaygın olması C) Toros Dağları D) Damlataş Mağarası
III. Ortalama yükseltisinin fazla olması
E) Çarşamba Ovası
verilenlerden hangileri üzerinde doğrudan etkili ol-
muştur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) II ve III
10. Aşağıdaki harita üzerinde beş farklı yer numaralandırıla-
rak gösterilmiştir.

7. Ülkemizin yer şekilleri hakkında aşağıda verilen bilgi-
III
lerden hangisi yanlıştır?
I
A) Yerkabuğu hareketleri sonucu Karadeniz kıyıları bo-
yunca doğu-batı yönünde uzanan sıradağlar yer alır.
B) Batı Anadolu’da levha hareketleri sonucu kırılma ile II IV
oluşmuş çöküntü ovaları yer alır. V
C) Anadolu’da Epirojenik hareketlere bağlı yükselmeler
meydana gelmiştir. Bu yerlerden hangisinde tektonik deprem oluşma ih-
timali diğerlerine göre daha azdır?
D) Karadeniz kıyılarında volkanizma sonucunda oluş-
muş volkan konileri yer alır. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
E) Batı Anadolu’nun büyük bir kısmında deprem riski
yüksektir.
11. Aşağıdaki harita üzerinde bazı ovalar gösterilmiştir.
8. Aşağıdaki görselde kıtasal levhaların birbirine yaklaşma-

●
sı sonucu oluşan kıvrım dağlar sembolize edilmiştir.

MEB 2018 - 2019
Tosya
Iğdır
Kıtasal Kıtasal Bakırçay
levha levha Gediz Ereğli
Küçük M.
Büyük M. Konya
Bu ovaların oluşmasında;
I. Orojenik hareketler
II. Depremler
III. Yer altı suları
IV. Buzullar
Buna göre aşağıdaki dağlardan hangisi bu şekilde verilen kuvvetlerden hangilerinin etkisinden söz edi-
oluşmuştur? lebilir?
A) Ağrı Dağı B) Küre Dağları C) Erciyes Dağı A) I ve II. B) I ve III. C) II ve III.

D) Hasan Dağı E) Yunt Dağı D) II ve IV. E) III ve IV.

4 10. Sınıf
Coğrafya
Kayaçlar ve Yeryüzü Şekilleri
1. Granit, bazalt, andezit ve tüf gibi kayaçların yaygın 5. I. Boğaz vadiler

olarak bulunduğu bir alan ile ilgili olarak aşağıdaki- II. Polye ovaları
lerden hangisi kesin olarak söylenir?
III. Delta ovaları
A) Yağış rejimi düzenlidir. Yukarıda verilen yer şekillerinden hangileri kimyasal
B) Ortalama yükseltisi fazladır. tortul kayaçların çözülmesi sonucunda oluşmuştur?
C) Doğal bitki örtüsü ormandır.
A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) Yalnız III.
D) Volkanik topraklar bulunmaktadır.
D) I ve II. E) II ve III.
E) Kimyasal tortul kayaçlar bulunmaktadır.
2. Kimyasal tortul kayaçların yaygın olarak bulunduğu 6. I. Volkanik taşlar

bir alanda aşağıda verilen yer şekillerinden hangisi- Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü II. Sel rejimli sular
nin daha kolay oluşması beklenir?
III. Kimyasal tortul taşlar
A) Lapya B) Falez C) Peribacası IV. Metamorfik kayaçlar
D) Kırgıbayır E) Tombolo Yukarıda verilen faktörlerden hangileri peribacaları-
nın oluşması üzerinde etkili olmuştur?
A) I ve II. B) I ve III. C) II ve III.

3. Püskürük ve tortul kayaçlar yüksek sıcaklık ve basınç al- D) II ve IV. E) III ve IV.
tında kalarak değişime uğrarlar. Bu şekilde oluşan kayaç-
lara başkalaşım kayaçları denilmektedir.
Aşağıda verilen kayaçlardan hangisi bu şekilde oluş-
muştur?
A) Konglomera B) Andezit C) Gabro 7. Aşağıda granit blokların fiziksel ve kimyasal yollarla ay-
D) Kumtaşı E) Mermer rışması sonucunda oluşmuş bir yer şekli gösterilmiştir.
●
4.
MEB 2018 - 2019
I
Travertenler Per�bacaları
Tor topoğrafyası
Görselde verilen yer şekillerinin oluşmasında etkili
olan kayaç türleri aşağıdakilerin hangisinde doğru Bu yer şeklinin oluşmasında;
olarak verilmiştir? I. kayacın yapısı,
Travertenler Peribacaları II. iklim koşulları,
A) Kimyasal tortul Volkanik III. günlük sıcaklık farkları
B) Kırıntılı tortul Başkalaşım verilenlerden hangileri etkili olmaktadır?
C) Organik tortul Volkanik
D) Volkanik Kimyasal tortul
D) II ve III. E) I, II ve III.
E) Başkalaşım Kimyasal tortul
4 10. Sınıf
Coğrafya
Kayaçlar ve Yeryüzü Şekilleri
8. I. Tabakalar halinde oluşmuşlardır. 11. Aşağıdaki şemada kayaç döngüsü gösterilmiştir.

II. Soğuma yerin derinliklerinde gerçekleşmiştir. PÜSKÜRÜK
KAYAÇLAR
III. Sertlik derecesi yüksektir ve aşınmaya karşı di- MAGMA
rençlidirler.
İç püskürük kayaçlar ile ilgili yukarıda verilenlerden
hangileri söylenemez?
III
A) Yalnız I B) Yalnız II. C) Yalnız III. TORTULLAR
D) I ve II. E) II ve III. II
I
BAŞKALAŞIM

KAYAÇLAR TORTUL
KAYAÇLAR
Kayaç döngüsü
Buna göre, I, II ve III numaralı alanlara sırasıyla aşağı-

9. Büyük su kütlelerinin tabanında ya da kenarlarında kum
dakilerden hangisi gelmelidir?
tanelerinin doğal bir çimento yardımıyla birleşmesi sonu-
cunda kum taşı oluşmaktadır. I II III
Kum taşı oluşum özelliklerine göre aşağıdaki kayaç A) Ayrışma Basınç Erime
türlerinden hangisi içerisinde yer alır? B) Ayrışma Aşınma Erime
C) Erime Ayrışma Basınç
A) Başkalaşım B) Dış püskürük
D) Erime Ayrışma Aşınma
C) İç püskürük D) Fiziksel tortul
E) Basınç Erime Basınç
E) Organik tortul
●
MEB 2018 - 2019
12. I. Elmas
10. II. Granit
II V III. Konglomera
Yukarıdaki kayaçların oluşumlarına göre doğru sınıf-
I IV landırılması aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?
III I II III
A) Tortul Püskürük Başkalaşım
Harita üzerinde numaralandırılarak verilen alanların B) Püskürük Tortul Başkalaşım

hangisinde kimyasal tortul kayaçların aşınması ile olu- C) Başkalaşım Püskürük Tortul
şan yer şekilleri diğerlerine göre daha yaygındır? D) Tortul Başkalaşım Püskürük
E) Püskürük Başkalaşım Tortul

5 10. Sınıf
Coğrafya
Dış Kuvvetlerin Yerşekillerinin Oluşum Sürecine Etkileri
1. Aşağıda verilen yeryüzü şekillerinden hangisinin 4. Kurak ve yarı kurak iklim bölgelerinde rüzgâr aşındırma
oluşumu üzerinde akarsularım hem aşındırma hem ve biriktirme faaliyetleri daha yaygın olarak görülmektedir.
de biriktirme faaliyetleri etkili olmuştur? Buna göre aşağıda verilen iklim grafiklerinden hangi-
sinin bölgesinde rüzgâr aşındırma ve biriktirme faali-
A) Taraça B) Dev kazanı C) Irmak adası
yetlerinin daha yaygın olması beklenir?
D) Delta ovası E) Çentik vadi
A) B)
Yağış (mm) Sıcaklık(°C) Yağış (mm) Sıcaklık(°C)
Yağış Sıcaklık
350
Yağış Sıcaklık
40
300 350 50
30
2. 40
I II 250 20 300
200 250 30
10
150 0 200 20
100 –10 150 10

50 –20 100 -0
50 -10
0 –30
O Ş M N M H T A E E K A
0 O Ş M N M H T A E E K A -20
C) D)
III IV
Yağış (mm) Sıcaklık(°C) Yağış (mm) Sıcaklık(°C)
Yağış Sıcaklık Yağış Sıcaklık

40 50
350 350
30 40
300 300
20 30
250 250
200 10 200 20
150 0 150 10
Yukarıda verilen yer şekillerinden hangileri akarsula- 100 -10 100 -0
rın biriktirme faaliyetleri sonucunda oluşmuştur? 50 -20 50 -10
-30 -20
0 O Ş M N M H T A E E K A 0 O Ş M N M H T A E E K A
A) I ve II. B) I ve IV. C) II ve III.
D) II ve IV. E) III ve IV. E)
Yağış (mm) Sıcaklık(°C)
Yağış Sıcaklık
3. Görselde bir kanyon vadi kesiti verilmiştir. 350
40
30
300
20
250
200 10
●
150 0
100 -10
MEB 2018 - 2019
50 -20
-30
0 O Ş M N M H T A E E K A
5. Soğuk iklim bölgelerinde buzul aşındırma ve biriktirme

faaliyetleri yaygın olarak görülmektedir.

Bu yer şeklinin özellikleri arasında:
I
I. Genellikle kalker kayacının yaygın olduğu araziler-
de oluşurlar. IV
II. Akarsuların derine aşındırması sonucunda oluş- III
muştur.
II
III. Ülkemizde Göksu Nehri üzerinde örnekleri mevcut- V
tur.
Haritada numaralanmış yerlerin hangisinde buzul
A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve II. aşındırma ve biriktirme faaliyetleri görülür?
5 10. Sınıf
Coğrafya
Dış Kuvvetlerin Yerşekillerinin Oluşum Sürecine Etkileri
6. II 9. I. Dalgaların taşıdıkları küçük boyutlu malzemelerin

I
kıyıda birikmesi sonucunda oluşurlar.
II. Kıyı oklarının bir koy veya körfezin önünü kapama-
sıyla meydana gelir.
III. Kıyı oklarının bir adayı karaya bağlamasıyla oluşan
şekillerdir.
Özellikleri verilen yer şekilleri aşağıdakilerden hangi-
sinde doğru eşleştirilmiştir?
Görselde oluşum aşamaları verilen yer şekli aşağıda-
kilerden hangisidir? I II III
A) Lagün Tombolo Kumsal
A) Mantar kaya B) Barkan C) Tafoni B) Kumsal Lagün Tombolo
D) Kumul E) Lös C) Kumsal Tombolo Lagün
D) Lagün Kumsal Tombolo

E) Tombolo Lagün Kumsal
7.
I II
10.

I
II
IV
III
IV V
III
Gelgit kuvvetinin fazla olduğu yerlerde akarsuların

ağız kısımlarının genişlemesi sonucunda oluşan kıyı
●
tiplerine,haritada verilen yerlerden hangisinde rast-

Yukarıdaki yer şekillerinden hangileri karstik aşınma
MEB 2018 - 2019
lanır?
sonucunda oluşmuş yeryüzü şekillerine örnektir?
A) Yalnız I. B) Yalnız III. C) I ve III.
D) II ve IV. E) III ve IV.
11. Aşağıda verilen kıyı tiplerinden hangisinde gerçek

kıyı uzunluğu ile kuş uçumu uzaklık arasındaki farkın
8. Bir akarsuyun boyuna profilinin eğimi kısa mesafede diğerlerine göre daha az olduğu söylenebilir?
büyük oranda artıyor ise bu akarsu üzerinde aşağıda
verilen yer şekillerinden hangisinin oluşması beklenir? A) Boyuna kıyı tipi
B) Dalmaçya tipi kıyı
A) Dev kazanı B) Traverten C) Peribacası C) Haliçli kıyı
D) Menderes E) Irmak adası D) Fiyort tipi kıyı
E) Skyer tipi kıyı

6 10. Sınıf
Coğrafya
Türkiye’de Dış Kuvvetlerin Yerşekillerinin Oluşum Sürecine Etkisi
1. Konya-Karapınar ve çevresi rüzgâr aşındırma ve biriktir- 4. Çözünebilen kayaçlar üzerinde oluşan yer şekilleri bazı
me kuvvetinin etkili olduğu yerler arasındadır. Bu durum yerlerde turizm faaliyetlerine konu olmaktadır.
yörede maddi veya manevi hasarlara neden olabilmek- Bu yerlere örnek olarak;
tedir. Örneğin 2016 yılının Eylül ayında yaşanan kum
fırtınaları, görüş mesafesini azaltması sonucunda trafik I. Uludağ Milli Parkı,
kazalarına neden olmuştur. II. Pamukkale travertenleri,
Aşağıdakilerden hangisi bu olayları önlemek için alı- III. Cennet-Cehennem obrukları

nacak tedbirler arasında gösterilir? verilenlerden hangileri gösterilir?
A) Yerleşim alanlarını genişletmek A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve II.

B) Araziyi eğime paralel şekilde sürmek D) I ve III. E) II ve III.
C) Tarımsal üretim alanlarını daraltmak
D) Ağaçlandırma faaliyetlerinde bulunmak
E) Arazi üzerinde su kuyuları açmak Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü 5. Aşağıda Türkiye haritası üzerinde beş farklı alan göste-
rilmiştir.

IV
II
2. Aşağıda Türkiye haritası üzerinde dört farklı alan işaret- III V

I
lenmiştir.
IV Bu alanlardan hangisinde çözünebilen kayaçlar üze-

II rinde oluşmuş yer şekilleri daha yaygın olarak bulu-
nur?
III
I A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Bu alanlardan hangi ikisinde rüzgâr aşındırma ve bi- 6.

●
riktirme şekillerine daha çok rastlanır?

MEB 2018 - 2019

IV
3. Rüzgâr aşındırma ve biriktirme kuvvetinin etkili oldu- V
ğu yerlerin ortak özellikleri arasında aşağıdakilerden
hangisi gösterilemez?
I
A) Bitki örtüsü cılızdır.
III
B) Yağış rejimi düzensizdir. II
C) Günlük sıcaklık farkı fazladır.

Yukarıda verilen yeryüzü şeklinin haritada gösterilen
D) Hava genellikle bulutsuzdur. alanlardan hangisinde oluşması daha güçtür?
E) Toprak yılın büyük bölümünde donmuş haldedir.
6 10. Sınıf
Coğrafya
Türkiye’de Dış Kuvvetlerin Yerşekillerinin Oluşum Sürecine Etkisi
7. Kıyıdan itibaren denizin 200 m derinliğe ulaştığı sahaya 10. Yağışlarla birlikte yüzeysel akışa geçen suların kalkerli
şelf alanı denir. arazilerde oluşturduğu oluk, çukur veya kanal biçiminde-
ki en küçük karstik aşınım şekline lapya denir. Türkiye’de
IV bu tür oluşumlara Antalya, Isparta ve Burdur çevresinde
V rastlamak mümkündür.
Buna göre aşağıdaki yer şekillerinden hangisi bu
I oluşuma örnektir?
III
II
A) B)
Bu alan haritada işaretlenen yerlerin hangisinde daha
geniştir?

C) D)
8. Eğimin fazla olduğu alanlarda akarsu aşındırma faaliyet-

leri daha yaygındır.

II
E)
V
I
IV
III
Buna göre harita üzerinde numaralanmış yerlerin

hangisinde akarsu aşındırma faaliyetlerinin daha
yaygın olması beklenir? 11. Aşağıda verilen kıyı tiplerinden hangisi Türkiye’de
●
görülmez?
MEB 2018 - 2019
A) Boyuna kıyı
B) Enine kıyı
C) Ria tipi kıyı
D) Haliçli kıyı
9.
II E) Dalmaçya tipi kıyı
V
12. I. Tombolo
I
IV II. Kumsal
III
III. Falez
Akarsu vadilerinin sular altında kalması sonucunda Yukarıda verilen yer şekillerinden hangileri dalgala-
oluşmuş olan kıyı tipine, haritada verilen yerlerin rın biriktirme faaliyetleri sonucunda oluşmuştur?
hangisinde rastlanır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. D) I ve III. E) II ve III.

7 10. Sınıf
Coğrafya
Türkiye’nin Yerşekillerinin Temel Özellikleri
1. Bitki örtüsünün zayıf olduğu alanlarda rüzgârların aşın- 4. I. Mağara

dırma ve biriktirme faaliyetleri daha fazla etkili olmaktadır. II. Sarkıt
Bu bilgiye göre aşağıda verilen yerlerin hangisinde- III. Lapya
rüzgârların aşındırma faaliyetlerinin daha fazla oldu- IV. Dolin
ğu söylenebilir?
V. Traverten
A) Rize ve çevresi Türkiye’de görülen yukarıdaki yer şekillerinden han-
B) Bolu ve çevresi gileri karstik birikim şekillerindendir?
C) Konya ve çevresi
D) İstanbul ve çevresi
D) II ve V. E) IV ve V.
E) Kırklareli ve çevresi
2. Kireç taşı, jips ve kaya tuzu gibi suda kolay eriyebilen 5. Sinop yarımadası ve Kapıdağ yarımadasının oluşumu
kayaçların yaygın olduğu araziler üzerinde karstik yer üzerindeki temel etken aşağıdakilerden hangisidir?
şekilleri oluşmaktadır. A) Rüzgârların biriktirme faaliyetleri
Aşağıda verilen yerlerin hangisi üzerinde karstik yer B) Akarsuların aşındırma faaliyetleri
şekillerinin daha yaygın olduğu söylenebilir? C) Dalgaların biriktirme faaliyetleri
A) Çarşamba ovası D) Buzulların aşındırma faaliyetleri
B) Haymana platosu E) Akarsuların biriktirme faaliyetleri
C) Iğdır ovası
D) Sinop yarımadası
E) Teke platosu
●
MEB 2018 - 2019
3. • Genellikle karstik yapılı arazilerde oluşurlar. 6. Türkiye’de rüzgârların yer şekilleri üzerindeki şekillendiri-
• Vadi yamaçları basamak şeklindedir. ci etkisi daha çok iç kesimlerde görülmektedir.
• Köprüçay, Aksu ve Göksu nehirlerinde bu vadi tiplerine Bu durum üzerinde ülkemizin aşağıdaki özelliklerin-
rastlanmaktadır. den hangisi etkili olmuştur?
Yukarıda hakkında bilgi verilen vadi tipi hangisidir?
A) Ülkemizin ortalama yükseltisinin fazla olması
A) Çentik vadi B) İç kesimlerde bitki örtüsünün zayıf olması
B) Boğaz vadi C) Akarsuları havzalarının genellikle açık olması
C) Kanyon vadi D) Farklı oluşum özelliğindeki göllerin bulunması
D) Yatık yamaçlı vadi E) İç kesimlerde geniş düzlüklerin bulunması
E) Geniş tabanlı vadi
7 10. Sınıf
Coğrafya
Türkiye’nin Yerşekillerinin Temel Özellikleri
7. Aşağıda Türkiye’nin yer şekilleri hakkında verilen bil- 10. I. Yerşekillerinin engebe oranı fazladır.
gilerden hangisi yanlıştır? II. Yıllık yağış miktarı fazladır.
A) Ülkemizde fiyort tipi kıyılara rastlanmamaktadır. III. Bitki örtüsü cılızdır.
B) Göller yöresindeki göllerin oluşumu üzerinde bu böl- Türkiye’de heyelan olaylarının fazlaca görüldüğü
genin kayaç yapısı etkili olmuştur. yerlerin genel özelliği olarak yukarıdakilerden hangi-
C) Van Gölü çevresinde kapalı akarsu havzaları bulun- leri gösterilemez?
maktadır.
D) Bafra ve Çarşamba ovalarının oluşmasında akarsu
biriktime faaliyetleri etkili olmuştur. D) I ve II. E) II ve III.
E) Ülkemizde buzul gölleri bulunmamaktadır.
8. • Volkan tüfünün yaygın olduğu arazilerde görülürler. 11. Aşağıdakilerden hangisi Ege kıyılarımızda bulunan
• Oluşumlarında aşınmaya karşı dirençli olan bazalt ovaların ortak özelliği olarak gösterilemez?
kayacının da etkisi bulunmaktadır.
A) Oluşumlarında tektonik hareketler etkili olmuştur.
• Ürgüp, Göreme, Avanos çevrelerinde yaygın olarak
görülürler B) Alüvyal topraklar yaygın olarak bulunur.
C) Tarımsal verimlilikleri yüksektir.
Yukarıda özellikleri verilen yeryüzü şekli hangisidir?
D) Toprakların işlenmesi oldukça güçtür.
A) Mantar kaya E) Toprakları içerisindeki mineral madde oranı fazladır.
B) Peribacaları
C) Dev kazanı
D) Lapya
E) Mağara
●
MEB 2018 - 2019
9. Akasuların denize döküldükleri yerlerde biriktirme faali-

yetleri yapması sonucunda oluşan üçgene benzer ovala- 12. Ülkemizde dağların genellikle doğu-batı doğrultu-
ra delta ovası denilmektedir. da uzanış göstermelerinde aşağıdakilerden hangisi
etkili olmuştur?
Aşağıda verilen akarsu ve oluşturduğu delta ovası
eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır? A) Volkanik platoların geniş yer kaplaması
Akarsu Delta Ovası B) Akarsuların bu yönde aşındırma yapması
A) Bakırçay İnegöl C) Ülkemizin bir yarımada üzerinde bulunması
B) Seyhan Çukurova D) Kapalı akarsu havzalarının bulunması
C) Kızılırmak Bafra E) Arabistan ve Avrasya levhalarının birbirine yaklaşmas
D) Yeşilırmak Çarşamba
E) Göksu Silifke

8 10. Sınıf
Coğrafya
Yeryüzündeki Su Kaynaklarının Sınıflandırılması
1. Aşağıda verilen yerlerin hangisi tatlı su kaynakları 4. • Aral Gölü

bakımından diğerlerine göre daha fakirdir? • Baykal Gölü
A) Amazon Havzası • Hazar Gölü
B) İskandinavya Yarımadası • Lut Gölü
C) İber Yarımadası Yukarıda verilen göller oluşum özellikleri bakımından

D) Kuzey Afrika hangi sınıfta yer alır?
E) Kongo Havzası A) Buzul B) Kıyı set C) Karstik

D) Heyelan set E) Tektonik
2. Buzul aşındırması sonucu oluşan çukurluklarda biriken 5. Buharlaşma miktarı fazla olan yerlerde deniz suyunun
suların meydana getirdiği göllere buzul gölleri denilmek- tuzluluk oranı fazla olmaktadır.
tedir.
Aşağıda verilen ülkelerin hangisinde bu şekilde oluş-
muş göllerin diğerlerine göre daha az görülmesi bek- V
lenir? II
I IV
A) Rusya B) Kanada C) İsviçre III
D) Finlandiya E) Türkiye
Buna göre haritada numaralanmış yerlerin hangisinde

suların tuzluluk oranı diğerlerine göre daha azdır?

●
MEB 2018 - 2019
3. • Volkanik faaliyetlerle oluşmuş çanaklarda suların birik-

mesi ile oluşmuş göllerdir.
• İnsanların elektrik enerjisi üretmek, sulama ve içme
suyu sağlamak amacıyla akarsuların önünü bir setle ka-
patmaları sonucu oluşan göllerdir.
• Kolay eriyebilen taşların bulunduğu arazilerde suların
polye ve obruk gibi erime çukurları içinde birikmesiyle
meydana gelen göllerdir.
• Lavların bir çukurluğun önünü kapatması sonucu mey- 6. Akarsuların başlıca beslenme kaynakları; yağmur, kar,
dana gelen göllerdir. buz, göl ve yer altı sularıdır.
Aşağıda verilen göl çeşitlerinden hangisi ile ilgili bil- Buna göre aşağıdaki iklim tiplerinden hangisinde bu-
gi yukarıda verilmemiştir? lunan akarsuların beslenme kaynakları arasında kar
ve buz sularının payı daha fazladır?
A) Volkanik set gölleri B) Karstik göller
C) Volkanik göller D) Buzul gölleri A) Ekvatoral iklim B) Muson iklimi
E) Baraj gölleri C) Savan iklimi D) Akdeniz iklimi

E) Tundra iklimi
8 10. Sınıf
Coğrafya
Yeryüzündeki Su Kaynaklarının Sınıflandırılması
7. Aşağıda bir iklim bölgesine ait yıllık sıcaklık ve yağış or- 9. Akarsuyun belirli bir kesitinden bir saniyede geçen top-
talamasını gösteren grafik verilmiştir. lam su miktarına akım adı verilir.
Amazon ve Kongo nehirlerinin akımlarının yıl boyun-
Yağış mm Sıcaklık °C ca fazla olmasında aşağıdakilerden hangisi daha faz-
250 la etkili olmuştur?
20
200
15 A) Açık havzaya sahip olmaları
150
B) Yatak eğimlerinin az olması
10
100
C) Farklı ülke topraklarından geçmeleri
5
50 D) Havzalarında sıcaklık değerlerinin fazla olması
0
0 E) Havzalarına düşen yağışın yıl boyunca fazla olması
Bu iklim bölgesinde bulunan akarsular ile ilgili olarak;

I. Debileri yıl içerisinde fazla değişiklik göstermez.
II. Kar ve buz suları ile beslenirler.
III. Akımları yıl boyunca yüksektir. 10. Dünya’daki tatlı su kaynakları içerisinde aşağıdaki-
lerden hangisinin payı daha fazladır?
verilenlerden hangileri söylenebilir?
A) Buzullar B) Akarsular
C) Göller D) Yeraltı suları
E) Bataklıklar
11. Akarsular döküldükleri yerlere göre açık ve kapalı havza

olarak sınıflandırılır. Sularını denizlere ulaştırabilen akar-
su havzalarına açık, ulaştıramayan akarsu havzalarına
ise kapalı havza denilmektedir.
●
8. Kurak alanlarda doğal göl oluşumu nemli alanlara göre

Buna göre aşağıda verilen akarsulardan hangisi ka-
MEB 2018 - 2019
daha azdır.
palı havza özelliği göstermektedir?
A) Fırat B) Göksu
C) Meriç D) Kura
I E) Susurluk
II
III
IV
12. Aşağıda verilen akarsulardan hangisi düzenli rejime

Buna göre harita üzerinde gösterilen alanların hangi sahiptir?
ikisinde doğal göl sayısının daha fazla olması bekle-
nir? A) Nil B) İndus
C) Ganj D) Fırat
E) Amazon

9 10. Sınıf
Coğrafya
Türkiye’nin Su Varlığı
1. Akarsuların hidroelektrik enerji potansiyeli üzerinde; 4. Türkiye’nin bazı yarı kurak iklim bölgelerinde tarımsal su-
• akarsuların akım düzeni, lama için yer altı suyundan faydalanılır.
• akarsu yatağının eğim oranı, Aşağıda verilenlerden hangisi bu yerlerden biri değildir?
• akarsuyun akım değeri etkili olmaktadır.
A) Karapınar (Konya)
Bu özellikler dikkate alındığında aşağıda verilen
B) Polatlı (Ankara)
akarsularımızdan hangisinin enerji potansiyeli diğer-
lerine göre daha azdır? C) Akçaabat (Trabzon)
D) Sivrihisar (Eskişehir)
A) Çoruh
E) Ceylanpınar (Şanlıurfa)
B) Dicle
C) Fırat
D) Kızılırmak
E) Küçük Menderes Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü
5. Kaynağını başka bir ülkeden alıp ülkemizde denize dö-

külen akarsulara aşağıdakilerden hangisi örnek göste-
rilir?
2. I. Rejimleri düzensizdir. A) Meriç B) Aras C) Kura

II. Denge profiline ulaşmamışlardır. D) Çoruh E) Fırat
III. Genellikle açık havza özelliğindedirler.
Yukarıda Türkiye’nin akarsularının bazı genel özellikleri ve-
rilmiştir.
Bu özelliklerden hangileri Türkiye arazisinin genç

oluşumlu bir arazi olduğuna kanıt olarak gösterilir?
●

MEB 2018 - 2019
6. Deniz turizmi Ege ve Akdeniz kıyılarında Karadeniz kıyı-

larına göre daha fazla gelişmiştir.
Bu durum;
I. Karadeniz kıyılarında güneşlenme süresinin az ol-

ması
II. Karadeniz kıyılarında doğal bitki örtüsünün orman
3. Aşağıda verilen göllerden hangisi doğal set gölü de-
olması
ğildir?
III. Akdeniz ve Ege kıyılarında geniş plajların bulun-
A) Uzungöl B) Tortum ması
C) Van D) Küçük Çekmece verilenlerden hangileri ile açıklanabilir?
E) Atatürk A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) Yalnız III.
D) I ve II. E) I ve III.
9 10. Sınıf
Coğrafya
Türkiye’nin Su Varlığı
7. Türkiye’de bazı yerlerde buzul aşındırması sonucunda 10. Aşağıdaki göllerden hangisi dalga biriktirme faaliyet-
oluşmuş buzul göllerine rastlamak mümkündür. leri sonucunda olmuştur?
Bu durum; A) Mogan B) Tortum
I. Türkiye’de volkanizma sonucunda oluşmuş arazi- C) Abant D) Uzungöl

lerin geniş yer kapladığı E) Büyük Çekmece
II. Türkiye’nin ortalama yükseltisinin fazla olduğu
III. Türkiye’de iklim çeşitliliğinin fazla olduğu
özelliklerinden hangilerini desteklemektedir?

8. Türkiye’de yaz mevsiminde bazı göllerin su seviyesinde 11. Aşağıda verilen yerlerin hangisinde sıcak su kaynak-
belirgin bir şekilde azalma görülmektedir. larından jeotermal enerji üretimi yapılmaktadır?
Bu durum aşağıda verilen göllerden hangisinde di- A) Ankara B) Denizli C) Malatya

ğerlerine göre daha belirgindir?
D) Trabzon E) Erzincan
A) Van Gölü B) Tuz Gölü
C) Çıldır Gölü D) Hazar Gölü
E) İznik Gölü
●
MEB 2018 - 2019
9. Türkiye akarsularının genel özellikleri ile ilgili olarak 12. Türkiye’deki baraj göllerinden;
aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
I. İçme suyu sağlama
A) Akış hızları fazladır. II. Elektrik enerjisi üretme
B) Boyları kısadır. III. Sulama suyu sağlama
C) Rejimleri düzensizdir.
verilen alanlardan hangileri bakımından yararlanıl-
D) Ulaşıma elverişlidir. maktadır?
E) Yatak eğimleri fazladır.

10 10. Sınıf
Coğrafya
Toprak Oluşumu ve Toprak Türleri
1. Toprak, kayaçların ayrışma ve çözünmesiyle oluşan, 4. Zonal topraklar ile ilgili olarak;
içinde çeşitli mineraller, canlılar, canlı kalıntıları, hava ve
su bulunan yeryüzü örtüsüdür. I. Oluşumlarında bulundukları bölgelerin iklim özellik-
lerinin etkisi vardır.
Aşağıdakilerden hangisi toprak oluşumu üzerinde et-
II. Taşınmış olduklarından mineral madde bakımın-
kili olan faktörlerden biri değildir?
dan zengindir.
A) Horizon B) İklim koşulları III. Katmanlı bir yapıya sahiptirler.
C) Kayacın yapısı D) Bitki örtüsü verilenlerden hangileri yanlıştır?
E) Mikroorganizmalar
5. Akarsular tarafından taşınıp biriktirilen topraklara alüvyal

topraklar denir.
Aşağıda verilen alanların hangisinde bu toprakların
görülmesi beklenmez?
A) Dağ etekleri B) Vadi tabanları

2. • Ekvator ve çevresinde yaygın olarak görülür.
C) Boğaz vadi yamaçları D) Dağ içi ovaları
• Fazla yıkanma nedeniyle humus miktarı az, verim dü-
şüktür. E) Delta ovaları
Yukarıda özellikleri verilen toprak türü hangisidir?
A) Podzol B) Laterit C) Çernezyom

6. Aşağıda zonal topraklar hakkında bazı bilgiler verilmiştir.
D) Terra Rossa E) Tundra
• Kuraklık ve buharlaşma nedeniyle tuz ve kireç toprak
yüzeyini kaplamıştır.
• Kalkerli araziler üzerinde oluşan topraklardır. Kalkerin
●
içerdiği demir oksit nedeniyle kırmızı renklidirler.

MEB 2018 - 2019
• Soğuk ve nemli bölgelerde iğne yapraklı ormanların

yaygın olduğu alanlarda oluşmuşlardır.
• Sıcak ve nemli iklim bölgelerinde oluşurlar. Fazla yı-
kanma nedeniyle humus miktarı az, verim düşüktür.
I V
IV
3. Eğimli araziler üzerinde toprak oluşumu düz arazilere III
göre daha yavaş gerçekleşmektedir.
II
Bu durum toprak oluşumu üzerinde hangi faktörün
etkisiyle açıklanabilir?
A) Yerşekilleri B) İklim C) Ana kaya

Haritada üzerinde işaretlenen alanlardan hangisinin
D) Bitki örtüsü E) Canlılar toprak özelliklerine ait bilgi verilmemiştir?
10 10. Sınıf
Coğrafya
Toprak Oluşumu ve Toprak Türleri
7. Topraklar oluşumlarına göre gruplandırıldığında, 10. Aşağıda verilen toprak türü ve yaygın olduğu bölge
aşağıdakilerden hangisi diğerlerinden farklı bir grup- eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
ta yer alır?
A) Kahverengi Bozkır - Orta Asya
A) Laterit B) Çernezyom C) Kalsimorfik B) Tundra - Afrika’nın kuzeyi
D) Podzol E) Kahverengi Orman C) Çernezyom - Sibirya ve çevresi
D) Moren - Kanada ve çevresi
E) Kahverengi Orman - Kuzeybatı Avrupa
8. • Yaz yağışlarının fazla olmasına bağlı olarak gelişen ça- 11. • Akarsuların aşındırıp taşıyarak biriktirmesiyle oluşmuş-
yır topluluğu altında oluşmuşlardır. lardır.
• Zonal topraklar içerisinde tarımsal verimliliği en fazla • Mineral madde oranı fazladır.

olan toprak olarak adlandırılırlar.
Yukarıda bazı özellikleri verilen toprak tipi aşağıdaki-
Yukarıda özellikleri verilen toprak türü aşağıdakiler- lerden hangisidir?
den hangisidir?
A) Kalsimorfik B) Alüvyal
A) Kolüvyal topraklar
C) Regosoller D) Laterit
B) Hidromorfik topraklar
E) Kestane renkli bozkır
C) Tundra toprakları
D) Podzol topraklar
E) Çernezyomlar
12. I. Akarsuların taşıdıkları malzemeleri denizin içinde

biriktirmesi ile meydana gelir.
II. Eğimli yamaçlar boyunca taşınan malzemelerin
dağların eteklerinde birikmesi ile oluşan topraklardır.
9. Dış kuvvetler tarafından aşındırılarak taşınan malzeme-

●
N
lerin birikmesiyle oluşan topraklara azonal topraklar adı
MEB 2018 - 2019
verilmektedir. Bu azonal topraklardan biri de morenlerdir.

II
K
L
I V
III Deniz
Yukarıda hakkında bilgi verilen topraklar harita üze-

IV
rinde K, L, M ve N ile gösterilen alanların hangisinde
yaygın olarak görülür?
Harita üzerinde numaralanmış bölgelerin hangisinde I II

morenlerin daha yaygın olarak görülmesi beklenir?
A) L K
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. B) K L
C) M N
D) L M
E) N L

11 10. Sınıf
Coğrafya
Türkiye’de Toprak Tipleri ve Toprak Kullanımı
1. Türkiye’de zonal toprak çeşidinin fazla olmasında; 4. I. Terra rossa - maki
I. kayaç yapısı, II. Kahverengi step - bozkır
II. iklim özellikleri, III. Çernezyom - çayır
III. yeraltı kaynakları Yukarıda Türkiye’de görülen toprak tiplerinden bazı-

ları ve bu topraklar üzerinde yetişen doğal bitki örtü-
verilenlerden hangilerinin etkisinden söz edilir?
sü eşleştirmelerinden hangileri doğrudur?
D) I ve III. E) I ve II.
Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü 5. Türkiye’de toprak örtüsü kalınlığı üzerinde etkili olan
2. faktörlerden biri yer şekillerinin eğim durumudur. Eğimli
alanlarda toprak örtüsü kalınlığı düz alanlara göre genel-
IV V
de azdır.
II Buna göre aşağıda verilen yerlerin hangisinde toprak
örtüsü kalınlığının diğerlerine göre daha az olması bek-
III lenir?
I
A) Çukurova
• Dünyanın en verimli yerli toprağı olarak bilinir. B) Ergene ovası
• Dağ çayırlarının altında görülmektedir. C) Çarşamba ovası
• Orta kuşağın yarı nemli iklimlerinde görülür. D) Menteşe yöresi
Yukarıda özellikleri verilen toprak türü harita üzerin- E) Şanlıurfa platosu
de gösterilen alanların hangisinde yaygın görülmek-
tedir?

●
MEB 2018 - 2019
6. Benzer iklim koşullarının görüldüğü yerlerin toprak türleri

de benzerlik gösterir.
IV
II
III
3. • Kırmızı renkli toprak olarak bilinir.
I
• Genellikle kalkerli yapılar üzerinde oluşur.
• Demiroksitler bakımından zengin topraklardır.
Buna göre haritada numaralandırılarak verilen yer-
Yukarıda özellikleri verilen toprak çeşidi aşağıdaki- lerden hangilerinin toprak türleri daha fazla benzerlik
lerden hangisidir? gösterir?
A) Terra - rossa B) Çernezyom C) Alüvyal A) I ve II. B) I ve III. C) II ve III.

D) Laterit E) Podzol D) II ve IV. E) III ve IV.
11 10. Sınıf
Coğrafya
Türkiye’de Toprak Tipleri ve Toprak Kullanımı
7. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’de bulunan zonal 10. Türkiye’de toprak sadece tarımda değil sanayi alanında
topraklardan değildir? da geniş bir kullanıma sahiptir. Birçok sanayi faaliyetinin
hammaddesi topraktır.
A) Regosoller B) Terra - Rossa
Aşağıda verilen sanayi kuruluşlarından hangisinde ham-
C) Kahverengi orman D) Çernezyom
madde olarak toprak kullanılmaz?
A) Seramik fabrikası
B) Cam fabrikası
C) Kiremit fabrikası
D) Tuğla fabrikası
E) Lastik fabrikası
8. • Çarşamba Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü
• Çukurova
• Silifke
• Bafra
Yukarıda verilen alanlarda yaygın olarak görülen top- 11. Aşağıda verilen topraklardan hangisi üzerinde bü-
rak türü hangisidir? yükbaş hayvancılık faaliyetleri yaygın olarak yapıl-
maktadır?
A) Kolüvyal
B) Alüvyal A) Alüvyal
C) Podzol B) Terra rossa
D) Çernezyom C) Çernezyom
E) Kahverengi orman D) Kahverengi orman

●
MEB 2018 - 2019
9. I. Turunçgil
II. Fındık 12. • Eski göl tabanlarında oluşan topraklardır.
• Genellikle Tuz Gölü çevresinde görülmektedir.
Yukarıda verilen tarım ürünleri yaygın olarak hangi
topraklar üzerinde yetişmektedir? • Tarımsal faaliyetlerin yapılmasına elverişli değildir.
I II Yukarıda özellikleri verilen toprak türü hangisidir?
A) Kahverengi orman Çernezyom A) Alüvyal

B) Kestane renkli bozkır Podzol B) Kolüvyal
C) Terra rosa Kestane renkli bozkır C) Tuzlu toprak
D) Kahverengi orman Çernezyom D) Killi toprak
E) Terra rossa Kahverengi orman E) Kireçli toprak

12 10. Sınıf
Coğrafya
Yeryüzündeki Bitki Toplulukları
1. Çöl bitkilerinin genel özellikleri ile ilgili olarak; 4. Bitki formasyonları ağaç, çalı ve ot olmak üzere üç gruba
I. Aşırı kuraklığa dayanıklıdır. ayrılmaktadır.
II. Geniş yapraklı bitkilerdir. Aşağıdaki bitki türlerinden hangisi diğerlerinden
farklı bir grupta yer alır?
III. Kökleri yüzeyde yayılış gösterir,
verilenlerden hangileri yanlıştır? A) Savan B) Step C) Çayır
A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) Yalnız III. D) Garig E) Tundra
5. Aşağıdaki Dünya haritası üzerinde ormanların yaygın

olarak görüldüğü beş farklı alan gösterilmiştir.
Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü III

2. I
IV
II III
II
Bu ormanları oluşturan ağaçların yaprak özellikleri

düşünüldüğünde hangi ikisinde geniş yapraklı ağaç-
Harita üzerinde numaralandırılan alanların hakim ların daha yaygın olduğunu söylemek mümkündür?
doğal bitki formasyonu aşağıdakilerden hangisinde
doğru olarak verilmiştir?
I II III
A) Çalı Orman Ot
B) Çalı Ot Orman 6. I. Yıllık sıcaklık ve yağış ortalaması yüksek olan alan-
C) Orman Ot Çalı
●
larda yetişen uzun boylu ve geniş yapraklı ağaçlardır.

D) Orman Çalı Ot
MEB 2018 - 2019
II. Yaz yağışları ile yeşillenen, kış aylarında yaprakla-

E) Ot Çalı Orman rını döken ağaçlardır.
III. Yaz kuraklığına dayanabilen kısa boylu bodur çalılardır.
Yukarıda özellikleri verilen bitki türleri aşağıdakiler-
den hangisinde doğru olarak verilmiştir?
I II III
3. Tayga ormanlarının genel özellikleri arasında aşağı- A) Yağmur Muson Maki
dakilerden hangisi yer almaz? Ormanları Ormanları
B) Savanlar Muson Tayga
A) Sert karasal iklimin nemli alanlarında görülürler.
Ormanları Ormanları
B) Düşük sıcaklıklara dayanıklı ağaçlardan oluşmaktadırlar.
C) Yağmur Çayırlar Tundralar
C) Kanada, Norveç, Rusya gibi soğuk ülkelerde yaygın Ormanları
olarak görülürler. D) Yağmur Karışık Savanlar
D) İğne yapraklı ağaçların oluşturduğu bitki topluluklarıdır. Ormanları Ormanlar
E) Yıl boyu düzenli yağış isterler. E) Makiler Tundralar Karışık
Ormanlar
12 10. Sınıf
Coğrafya
Yeryüzündeki Bitki Toplulukları
7. • Yıllık yağış miktarı 200-250 mm civarındadır. 10.

• Kış ortalama sıcaklığı çok düşüktür. III
• Yıllık sıcaklık farkı 40 °C yi aşar. II
Yukarıda iklim özellikleri hakkında bilgi verilen bir yerde,
bitki topluluklarından hangisinin gelişmesi beklenir?
I
A) Maki B) Savan
C) Tundra D) Muson Ormanları
E) Tayga Ormanları
Haritada numaralandırılarak gösterilen yerler hakkın-
da aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
8. Aşağıda bir merkezin yıllık ortalama sıcaklık ve yağış
A) I numaralı yerde geniş yapraklı ağaç toplulukları yaygındır.
grafiği verilmiştir.
B) II numaralı yerde geniş ve iğne yapraklı ağaçlar bir
Yağış Sıcaklık
arada bulunurlar.

260
240
30 C) III numaralı yerdeki bitkiler düşük sıcaklıklara karşı
28
220 26 dayanıklıdır.
200 24 D) II numaralı yerdeki bitkilerin boyları I numaralı yerde-
180 22
160 20 ki bitkilerin boylarından daha uzundur.
Sıcaklık (°C)
Yağış (mm)
18
140 16 E) I numaralı yerdeki bitkilerin sıcaklık isteği II numaralı
120 14 yerdeki bitkilerden daha fazladır.
100 12
80 10
60 8
6
40 4
20 2
0 0
Grafiğe göre bu merkezin yaygın olan doğal bitki türü 11. 180 30
ile ilgili olarak;
160
I. yaz kuraklığına dayanıklı, 25
140
II. kış ılıklığı isteyen, 120 20
100
III. yıl boyu yapraklarını dökmeyen 15
●
80
verilenlerden hangilerini söylemek mümkündür? 60
MEB 2018 - 2019
10
40
20 5
0
9. I. Geven, üzerlik, çoban yastığı vb. bitkiler bozkır bitki Yukardaki grafikte bir yere ait yıllık ortalama sıcaklık ve
topluluğu içerisindedir. yağışın aylara göre dağılımı verilmiştir.
II. Makilerin tahrip edilmesiyle ortaya çıkan bitki toplu- Bu yerde aşağıdaki toprak çeşidi ve bitki topluluğu
luklarına savan denir. eşleştimelerinden hangisinin yaygın olması beklenir?
III. Bozkır, çayır,savan ve tundra ot topluluklarındadır. Toprak Bitki
IV. Çayır topluluklarının insanlar tarafından tahrip edil-
A) Laterit Orman
mesiyle antropojen bozkırlar oluşur.
B) Tundra Tundra
Bitki toplulukları ile ilgili olarak yukarıda verilen bilgi-
C) Terra rossa Maki
lerden hangileri doğrudur?
D) Podzol Orman
A) I ve II. B) I ve III. C) II ve III. E) Çernezyom Çayır

13 10. Sınıf
Coğrafya
Türkiye’nin Bitki Örtüsü
1. Türkiye’de doğal bitki örtüsünün genel dağılışı hak- 4. Akdeniz kıyılarında makilerin yükselti sınırının Ege kıyıla-
kında aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? rına göre daha yüksek olduğunu söyleyebiliriz.
A) Akdeniz kıyılarında 1000 metre yükseltide kızılçam ağaç- Bu duruma neden olan temel etken aşağıdakilerden han-
ları görülmektedir. gisidir?
B) Erzurum – Kars çevresinin doğal bitki örtüsünü çayır- A) Ekvator’dan uzaklaştıkça sıcaklık değerinin azalması
lar oluşturur.
B) Kıyıdan iç kesimlere doğru gidildikçe karasallık şid-
C) Doğu Karadeniz’de iğne ve karışık yapraklı ağaçlar detinin artması
bulunmaktadır.
C) Troposferde yükseldikçe sıcaklığın her 200 m de 1
D) Ankara ve çevresinde orman alanları Kastamonu ve °C azalması
çevresine göre daha fazla alan kaplar.
D) Bir dağ yamacı boyunca yükseldikçe nem miktarının
E) Kuzey Anadolu dağlarının kuzey yamaçlarında güney değişmesi
yamaçlarına göre orman alanları daha fazladır.
E) Deniz kıyılarında bitki örtüsünün kara içlerine göre daha
Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü gür olması
2. Türkiye’de 5. Kuzey Anadolu Dağlarının alçak kesimlerinde kayın, gür-

• Farklı iklim özelliklerinin görülmesi gen, kestane, ıhlamur gibi geniş yapraklı ağaçlar yaygın-
ken, yüksek kesimlerinde ladin, köknar ve karaçam gibi
• Yer şekillerinin çeşitlilik göstermesi
iğne yapraklı ağaçlar yaygındır.
• Farklı toprak tiplerinin görülmesi
Bu duruma neden olan temel faktör aşağıdakilerden
verilen durumların aşağıdakilerden hangisi üzerinde- hangisidir?
ki etkisi diğerlerine göre daha fazladır?
A) Kıyılarda kara içlerine doğru gidildikçe sıcaklık farkı-
A) Volkanizma faaliyetleri nın artması
B) Tektonik depremler B) Bir dağ yamacı boyunca yükseldikçe sıcaklığın azal-
C) Jeopolitik konum ması
D) Kayaç yapısı C) Dağların denize bakan yamaçlarında nem miktarının
E) Bitki örtüsü daha yüksek olması
D) Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe bitki örtüsü-
●
nün farklılık göstermesi

MEB 2018 - 2019
E) Kıyılardan kara içlerine doğru gidildikçe mutlak nem

miktarının değişmesi
3. Türkiye’de kıyı kesimlerden iç kesimlere doğru gidildikçe 6. Türkiye bitki tür ve çeşitliliği bakımından Dünya’nın en
orman alanları azalış gösterir. zengin ülkelerinden biridir.
Bu durum öncelikle aşağıdakilerden hangisi ile açık- Bu durum üzerinde;
lanabilir? I. Orta kuşakta yer alması
A) Enlem II. Yer şekillerinin çeşitlilik göstermesi
B) Yükselti III. Toprak türlerinin farklılık göstermesi
C) Nemlilik verilenlerden hangilerinin doğrudan veya dolaylı et-
D) İnsan tahribi kisinden söz edilir?
E) Toprak yapısı A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve III.

D) II ve III. E) I, II ve III.
13 10. Sınıf
Coğrafya
Türkiye’nin Bitki Örtüsü
7. İlkbahar yağışları ile yeşeren yaz kuraklığı ile sararıp ku- 10. İnsanlar tarafından orman alanlarının tahrip edilmesi sonu-
ruyan otlara bozkır denilmektedir. cu oluşan bozkırlara antropojen bozkır adı verilir.
Bu açıklamaya göre aşağıda verilen yerlerin hangisinde Bu şekilde oluşan bozkırlar aşağıda verilen yerlerin
bozkırların diğer yerlere göre daha az olması beklenir? hangisinde görülür?
A) Edirne ve çevresi A) İzmir ve çevresi

B) Konya ve çevresi B) Sinop ve çevresi
C) Batman ve çevresi C) Ankara ve çevresi
D) Iğdır ve çevresi D) Artvin ve çevresi
E) Bartın ve çevresi E) Balıkesir ve çevresi
8. • Işığı seven ve hızlı büyüyen bir ağaç türüdür. 11. Ülkemizin bitki örtüsü özellikleri düşünüldüğünde,

• Akdeniz iklim özelliklerinin görüldüğü alanlarda daha aşağıda verilen yerlerin hangisinde orman ürünlerin-
kolay yetişmektedir. den elde edilen gelirin daha fazla olması beklenir?
• Deniz seviyesinden 1200 m yüksekliğe kadar yetişebil- A) Tokat ve çevresi
mektedir.
B) Manisa ve çevresi
Yukarıda özellikleri verilen ağaç türü hangisidir? C) Karaman ve çevresi
A) Sarıçam B) Karaçam C) Kızılçam D) Adıyaman ve çevresi
D) Ladin E) Köknar E) Kastamonu ve çevresi
9. 12. I. Yaz kuraklığına dayanıklı, kısa boylu ağaçlardan olu-

Yağış Sıcaklık
şan bitkilerdir. Zeytin, mersin, sandal, kocayemiş, def-
Yağış (mm) Sıcaklık(°C)
ne ve zakkum bu tür bitkilere örnek olarak gösterilir.
II. İlkbahar yağmurları ile yeşerip yaz sıcaklığı ile kuru-
250 30 yan otlardır. Geven, gelincik, çoban yastığı, yavşan
otu ve çayır gülü bu bitkilere örnek olarak gösterilir.
●
200 25
MEB 2018 - 2019
20 Z
150
15
100
10
Y
50 5
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1112 0
X
Yıllık ortalama sıcaklık ve yağış grafiği yukarıdaki
gibi olan bir yerde;
I. Kızılçam Yukarıda özellikleri verilen bitki türleri haritada gös-
II. Keçiboynuzu terilen yerlerin hangilerinde yaygın olarak görülür?
III. Karaağaç I II
IV. Şimşir
A) X Y
verilen ağaç türlerinden hangi ikisinin diğerlerine
göre daha yaygın olması beklenir? B) Y Z
C) Z Y
A) I ve II. B) I ve III. C) II ve III. D) Y X
D) II ve IV. E) III ve IV. E) X Z

14 10. Sınıf
Coğrafya
Nüfus Özellikleri ve Nüfus Sayımları
1. Aşağıda verilenlerden hangisi doğrudan nüfus sa- 4. Gelişmiş ülkelerde nüfus artış hızının düşük olması bu
yımları sonucunda elde edilemez? ülkeler için gelecekte sorun oluşturacaktır.
A) Nüfus artış hızı Aşağıda verilenlerden hangisi bu duruma bağlı ola-

B) Toplam nüfus miktarı rak oluşacak sorunlar arasında gösterilebilir?
C) Aritmetik nüfus yoğunluğu A) Kişi başına düşen milli gelirin azalması

D) Yaş gruplarına göre dağılım B) Konut yetersizliğinin ortaya çıkması
E) Cinsiyet gruplarına göre dağılım C) İş gücü potansiyelinin azalması
D) Beslenme sorununun artması
E) Doğal kaynak tüketiminin artması
2. I. Toplam nüfus sayısında azalma olmuştur. 5. Gelişmiş ve gelişmemiş ülkelerin nüfus özelliklerini
II. Doğal nüfus artış hızı azalmıştır. öğrencilerine birer ülke örneği ile anlatmak isteyen
bir öğretmenin;
III. Nüfusu göçlerle artış göstermiştir.
• Almanya
Yaşlı nüfus oranı son yıllarda artan bir ülke ile ilgili
olarak yukarıdakilerden hangileri söylenebilir? • Nijerya
• Moğolistan
A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) Yalnız III. • İngiltere
D) II ve III. E) I, II ve III. verilen ülkelerden hangi ikisini seçmesi uygun olmaz?
A) Almanya – Moğolistan
B) Nijerya – Almanya
C) İngiltere – Nijerya
●
D) Almanya – İngiltere
MEB 2018 - 2019
E) İngiltere – Moğolistan
3. Tarihsel süreçte, Dünya nüfusunun hızla artış gösterdiği 6. Aşağıda verilenlerden hangisi gelişmiş ülkelerin nü-
üç büyük sıçrama dönemi yaşanmıştır. fus özellikleri arasında gösterilemez?
Bu sırçama dönemlerinden birincisi üzerinde aşağı- A) Doğal nüfus artış hızı düşüktür.
dakilerden hangisi etkili olmuştur? B) Ortalama yaşam süresi uzundur.
A) İnsanların kesici aletler yapmayı öğrenmesi C) Kent nüfus oranı kır nüfus oranına göre daha fazla-
dır.
B) Hizmet sektörünün gelişme göstermesi
D) Tarım sektöründe çalışan nüfus oranı fazladır.
C) Göçebelikten yerleşik hayata geçilmesi
E) Kişi başına düşen milli gelir yüksektir.
D) Devletler arası savaşların azalması
E) Sanayi Devrimi’nin yaşanması
14 10. Sınıf
Coğrafya
Nüfus Özellikleri ve Nüfus Sayımları
7. 1750-1950 yılları arasında Asya ve Avrupa kıtalarındaki 10. Nüfus sayımları ile ilgili olarak;
nüfus artışı diğer kıtalara oranla daha fazla olmuştur. I. İlk modern nüfus sayımları Çin’de yapılmıştır.
Bu dönemde, Avrupa Kıtası’nda nüfus artışının fazla II. Osmanlı Devleti’nde nüfus sayımları vergi ve asker
olmasında aşağıdaki ekonomik faaliyetlerden hangi- yükümlülerini tespit etmek için yapılmıştır
si daha fazla etkili olmuştur?
III. Tarihsel süreçte nüfus sayımlarının amaçları deği-
şikliğe uğramıştır.
A) Tarım B) Sanayi C) Ticaret
verilen bilgilerden hangileri doğrudur?
D) Turizm E) Eğitim
8. Bir ülkenin nüfusunun yapısal özelliklerine bakılarak, o ül-

kenin gelişmişlik düzeyi hakkında çıkarımlarda bulunabilir.
Buna göre;

I. çalışan nüfusun sektörel dağılımı,
II. aritmetik nüfus yoğunluğu,
III. nüfusun eğitim durumu 11. Tarihsel süreç içerisinde Dünya nüfusunun hızlı bir şekil-
özelliklerinden hangileri ülkelerin gelişmişlik düzeyi de artış gösterdiği üç dönem bulunmaktadır. Bu dönem-
lerden üçüncüsü sanayi devriminin gerçekleşmesiyle ya-
hakkında fikir verir?
şanmıştır.
II
IV
V
9. Aşağıdaki grafikte 1650-2010 yılları arasındaki Dünya
nüfus değişimi gösterilmiştir. I III
Nüfus(milyar kişi)
7
6
5 Yukarıda bahsedilen nüfus artışı haritada numara-
●
4 landırılarak gösterilen yerlerin hangisinde daha fazla

MEB 2018 - 2019
3 yaşanmıştır?
2
1 A) I B) II C) III D) IV E) V
0 1650 1700 17501800 1850 1900 1950 2010
Yıllar
Grafikteki bilgiler de kullanılarak Dünya nüfusu hak-

kında aşağıdakilerden hangisi kesin olarak söylene-
mez?
A) Verilen yıllarda Dünya nüfusu hiç bir dönemde azal-

mamıştır.
12. Aşağıdakilerden hangisi nüfus sayımının amaçların-
B) Verilen yıllar içerisinde Dünya’da nüfus artış hızı sü- dan biri değildir?
rekli yükselmiştir.
C) 2010 yılındaki nüfus 1950 yılındaki nüfusun iki katın- A) Mesken tiplerini belirlemek.
dan daha fazladır. B) Nüfusun eğitim durumunu belirlemek.
D) Geçmiş yıllarda savaşların nüfus artışı üzerinde C) Nüfusun cinsiyet dağılımını belirlemek.
olumsuz etkileri olmuştur. D) Kırsal ve kentsel nüfus oranını belirlemek.
E) Ortalama yaşam süresinin uzaması Dünya nüfusunu E) Çalışan nüfusun sektörel dağılımını belirlemek.
olumlu yönde etkilemiştir.

15 10. Sınıf
Coğrafya
Dünya’da Nüfusun Alansal Dağılışı ve Nüfus Piramitleri
1. Dünya nüfusu yeryüzüne eşit ve dengeli dağılmamıştır. 4. Aşağıda nüfusun seyrek olduğu bazı alanlar ve bu alan-
Bu dağılış üzerinde doğal ve beşeri faktörler etkili olmak- larda nüfusun seyrek olma nedenleri eşleştirilmiştir.
tadır. I. Kuzey Afrika – İklim koşulları
Bu dağılış üzerinde aşağıda verilen doğal faktörler- II. Amazon Havzası – Yerşekilleri
den hangisi daha fazla etkili olmuştur? III. Sibirya Platosu – İklim koşulları
A) İklim koşulları B) Toprak özellikleri Bu eşleştirmelerden hangileri yanlıştır?
C) Bitki örtüsü D) Yerşekli özellikleri
E) Yeraltı kaynakları
2. Aşağıdaki harita üzerinde nüfusun seyrek olduğu bazı 5. Aşağıdaki harita üzerinde nüfusun yoğun olduğu bazı
alanlar gösterilmiştir. alanlar verilmiştir.
III
II
I
IV
Bu alanlarda nüfusun yoğun olması üzerinde;

Bu alanlardan hangilerinde nüfusun seyrek olması- I. Sanayi faaliyetlerinin gelişmiş olması
nın sebebi kuraklıktır?
II. Deniz turizmi potansiyelinin fazla olması
A) I ve II. B) I ve III. C) II ve III. III. İş imkanlarının fazla
●
D) II ve IV. E) III veIV. verilenlerden hangileri etkili olmuştur?

MEB 2018 - 2019

3. Bir alanda yaşayan toplam nüfusun o alana bölünmesiyle 6. Aşağıdakilerden hangisi Dünya’da nüfusun dağılışı
aritmetik nüfus yoğunluğu elde edilir. üzerinde etkili olan doğal faktörlerden biri değildir?
Buna göre yüzölçümü bilinen bir ülkenin aritmetik A) İklim
nüfus yoğunluğu bilinirse, aşağıda verilenlerden B) Yer şekilleri
hangisine ulaşılabilir?
C) Tarımsal faaliyetler
A) Kırsal nüfus miktarı D) Su kaynakları
B) Nüfus artış hızı E) Bitki örtüsü
C) Çalışan nüfus miktarı
D) Toplam nüfus miktarı
E) İşsiz nüfus miktarı
15 10. Sınıf
Coğrafya
Dünya’da Nüfusun Alansal Dağılışı ve Nüfus Piramitleri
7. Aşağıda dünya üzerinde sık nüfuslu bazı yerler verilmiştir. 10.

• Japonya 60
• Batı Avrupa Ülkeleri
• ABD’nin doğusu
Bu yerlerde nüfusun yoğun olmasında aşağıdakiler- 15
den hangisi daha fazla etkili olmuştur?
Nüfus piramidi yukarıdaki gibi olan bir ülkenin, nüfus
A) Tarım B) Yer şekilleri C) Su kaynakları özellikleri ile ilgili olarak hangisi kesin söylenebilir?
D) Sanayi E) Turizm A) Doğum oranı azalmıştır.
B) İşsizlik oranı artmıştır.
C) Bağımlı nüfus oranı artmıştır.
D) Sanayi ürünleri tüketimi azalmıştır.
8. Aşağıdaki nüfus dağılışı ve bu dağılışta etkili olan E) Bebek ölüm oranları artmıştır.

temel faktör eşleştirmelerinden hangisi doğru olarak
verilmiştir?
Nüfus Dağılışı Faktör 11. I II III

A) Asya kıtasının kuzeyi Bakı
seyrek nüfusludur. 60 60 60
B) Kuzeybatı Avrupa Yerşekilleri
15 15 15
yoğun nüfusludur.
C) Amerika kıtasının Ulaşım
kuzeyi seyrek nüfusludur. Yukarıda verilen nüfus piramitlerinden hangileri son
D) Avustralya'nın orta ve batı Yerşekilleri yıllarda doğum oranı artan ülkelere aittir?
kesimlerinde nüfus seyrektir.
E) Grönland adasında İklim A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) Yalnız III.
nüfus seyrektir D) I ve III. E) II ve III.
●
12. ı II
MEB 2018 - 2019
9. I. Bebek ölüm oranı fazladır.

II. Ortalama yaşam süresi kısadır.
III. Doğal nüfus artış hızı yüksektir.
Yukarıda verilen nüfus özelliklerine sahip bir ülkenin,
nüfus piramidi aşağıdakilerden hangisine daha çok
benzer?
5 4 3 2 1 0 1 2 3 4 5 5 4 3 2 1 0 1 2 3 4 5
Kadın Erkek Kadın Erkek
A) B) C)
60 60 60 Yukarıda verilen nüfus piramitleri ile ilgili olarak aşa-

ğıdakilerden hangisi söylenemez?
15
15 15
A) II. piramitte yaşlı nüfus oranı daha fazladır.
D) E) B) I. piramitte doğum oranı daha fazladır.
60 60 C) I. piramitte 0 - 14 yaş bağımlı nüfus daha fazladır.
D) Toplam nüfus miktarları aynıdır.
15 15
E) II. piramitte doğal nüfus artış hızı düşüktür.

16 10. Sınıf
Coğrafya
Türkiye’nin Nüfus Özellikleri
1. Aşağıda Türkiye’de nüfus yoğunluğu az olan bazı yerler 4. Türkiye’nin nüfus yapısı ile ilgili olarak aşağıda veri-
verilmiştir. len bilgilerden hangisi yanlıştır?
• Taşeli Platosu
A) Doğal nüfus artış hızı azalmaktadır.
• Menteşe Dağlık Bölgesi
B) Ortalama yaşam süresi artmaktadır.
• Teke Platosu
C) Hizmet sektöründe çalışan nüfus oranı artmaktadır.
Bu yerlerde nüfus yoğunluğunun az olmasının temel D) Okuma yazma bilen nüfus oranı %90 dan fazladır.
nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
E) Kadın nüfusun eğitim düzeyi erkek nüfusa göre daha
A) İklim koşulları B) Yer şekli özellikleri fazladır.
C) Enlem dereceleri D) Bakı özellikleri
E) Hidrografik özellikleri
5. Aşağıda Türkiye’nin 2017 yılına ait nüfus piramidi verilmiştir.

Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü 85-+
Erkek 80-84 Kadın
75-79
70-74
65-69
2. Aşağıdaki harita üzerinde beş farklı alan numaralandırı- 60-64
55-59
larak gösterilmiştir. 50-54
45-59
40-44
35-39
30-34
25-29
I 20-24
15-19
10-14
II 5-9
0-4
IV Milyon Milyon
III 4 2 0 0 2 4
V
Bu piramide bakılarak aşağıdakilerden hangisine
ulaşılamaz?
A) Doğal nüfus artış hızında azalma olmuştur.

Bu alanların hangisinde nüfus yoğunluğu diğerlerine B) Kadın ve erkek nüfus miktarı birbirine yakındır.
göre daha azdır? C) 0 -14 yaş arasındaki toplam nüfus 10 milyondan fazladır.
●
A) I B) II C) III D) IV E) V D) Son yıllarda nüfus miktarının artması üzerinde dış

MEB 2018 - 2019
göçlerin etkisi vardır.

E) 15 – 35 yaş aralığındaki toplam nüfus 60 yaş ve üzeri
nüfusa göre daha fazladır.
3. Türkiye’de nüfusun dağılışı üzerinde doğal faktörler etkili

olmaktadır.
6. Nüfus piramidi, nüfusun cinsiyete ve yaş gruplarına dağı-
Bu etkilere örnek olarak;
lımını gösteren grafiklerdir.
I. Hakkari ve çevresinde nüfus yoğunluğunun az ol-
ması Türkiye’nin nüfus piramidine bakılarak aşağıdakiler-
den hangisine ulaşılamaz?
II. Çatalca - Kocaeli Platosunun yoğun nüfuslu olması
III. Delta ovaları çevresinde nüfus yoğunluğunun fazla A) Nüfus miktarı
olması B) Ortalama yaşam süresi
verilenlerde hangileri gösterilir?
C) Nüfus artış hızı
A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) Yalnız III. D) Nüfus yoğunluğu
D) I ve II. E) I, II ve III. E) Doğum oranı
16 10. Sınıf
Coğrafya
Türkiye’nin Nüfus Özellikleri
7. Aşağıdaki grafiklerde Türkiye’de çalışan nüfusun 1960, 2010 9. Bir yerin kırsal alanlarında ve kentlerinde bulunan nüfus miktar-
ve 2014 yıllarındaki sektörlere göre dağılımı verilmiştir. ları o yerin ekonomik ve sosyal yapısını yansıtan önemli gös-
Hizmet
tergelerden biridir. Ekonomik gelişmenin fazla olduğu yerlerde
(17,6%) kent nüfus oranı kır nüfus oranın göre daha fazla olmaktadır.
Tarım
Sanayi Tarım (20,0%)
(7,5%) Hizmet Buna göre;
(29,5%) Hizmet
(46,0%) Sanayi
Tarım (52,0%)
(28,0%)
(74,9%) Sanayi
(24,5%)
III
1960 2010 2014 II
I V
Grafikler dikkate alındığında aşağıdakilerden hangi- IV
sine ulaşılamaz?
A) 1960 yılından sonra tarım alanlarından elde edilen harita üzerinde verilen yerlerin hangi ikisinde kent
verim azalmıştır.

nüfus oranı daha fazladır?
B) 2014 yılında hizmet sektöründe çalışan nüfus oranı
sanayide çalışan nüfus oranına göre fazladır. A) I ve II. B) I ve III. C) I ve V.
C) Verilen yıllarda sanayi sektöründe çalışan nüfus artış D) II ve IV. E) III ve V.
göstermiştir.
D) Sanayi ve hizmet sektörlerinde çalışan nüfus oranı-
nın artması tarımda çalışan nüfus oranının azalması 10. Sanayi faaliyetlerinin yoğun olduğu yerlerde erkek nüfus
neden olmuştur. oranının kadın nüfus oranına göre yüksek olması beklenir.
E) Verilen yıllarda hizmet sektöründe çalışan nüfus ora- Buna göre aşağıda verilen şehirlerin hangisinde erkek
nı artış göstermiştir. nüfus oranı kadın nüfus oranına göre daha yüksektir?
A) Kastamonu B) Sinop C) Artvin

D) Muş E) Kocaeli
8. Tarımsal nüfus yoğunluğunun fazla olduğu yerlerde ge- 11. Aşağıda Türkiye’nin 1960 - 2015 yılları arasındaki nüfus
nel olarak, artış hızı grafiği verilmiştir.
●
• Tarım alanları dardır.

Nüfus Artış Hızı (%)
MEB 2018 - 2019
• Tarımla uğraşan nüfus fazladır.

%
2,5
Buna göre;
2

1,5
IV 1
I 0,5
III 0
1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2015
II
V
Yalnızca grafikteki bilgilere göre aşağıdakilerin hangi-
sine ulaşılır?
A) Nüfus artış hızı üzerinde dış göçler etkili olmuştur.

harita üzerinde numaralandırılarak verilen yerlerin B) Kırsal alandan kentlere göçler olmuştur.
hangisinde tarımsal nüfus yoğunluğunun diğerlerine C) Ülke içinde iç göçler yaşanmıştır.
göre daha fazla olması beklenir? D) Nüfus artış hızı üzerinde salgın hastalıklar etkili olmuştur.
A) I B) II C) III D) IV E) V E) Nüfus miktarı verilen yıllarda sürekli artış göstermiştir.

17 10. Sınıf
Coğrafya
Göçlerin Nedenleri ve Sonuçları, Türkiye’de Göçler
1. 4. İnsanların ekonomik, dini, siyasi, sosyal ve diğer sebep-

lerden dolayı yaşadığı yerden başka bir yere yerleşmek
II suretiyle yaptıkları yer değiştirme hareketi göç olarak ad-
I
III landırılmaktadır.
Türkiye’de kırsal alanlardan kentlere yapılan göçler
IV
üzerinde;
V I. ekonomik,
II. sosyal,
III. dini
Amerika Kıtası’nın keşfedilmesi ile haritada verilen unsurlardan hangilerinin etkili olduğu söylenemez?
hangi yerden bu kıtaya yoğun göçler başlamıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. D) I ve III. E) II ve III.
2.
5. I. Lozan Antlaşması ile Yunanistan’da yaşayan Türk-
lerin Türkiye’ye gelmesi
II
I II. Gideceği yerdeki doğal ve tarihi mekânları gezip gör-
III
IV mek amacıyla insanların ülkelerinden ayrılması
III. İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra ülkemizden yurt dışı-
na işçi göçlerinin olması
Yukarıda verilenlerden hangileri dış göçlere örnek ola-
rak gösterilir?
Harita üzerinde numaralandırılarak gösterilen alanla- A) Yalnız I. B) Yalnız III. C) I ve II.

rın hangileri diğerlerine göre daha fazla beyin göçü D) I ve III. E) I, II ve III.
almaktadır?
●

MEB 2018 - 2019
6. Türkiye’de özellikle 1950’li yıllarda kırsal alanlardan kent-

lere doğru göçler hız kazanmıştır.
Bu durumun nedenleri arasında;
3. Büyük bir şehre göç etmiştik. Göç ettiğimiz mahallenin de
köyümüzden pek farkı yoktu. Yollar asfaltsız ve çamurlu, I. kırsal alanlarda tarımda makineleşmeye bağlı olarak
evler susuz ve elektriksizdi. Sanki her şey gelişigüzel ya- tarım işçilerinin işsiz kalması,
pılmış gibiydi. Mahallemizin yanında site adı verilen yük- II. sanayileşmeye bağlı olarak kentlerde iş imkânlarının
sek binalar vardı. İçlerinde parklar, oyun bahçeleri vardı. artış göstermesi,
Metinde göç edilen yer ile ilgili olarak hangi sorundan III. kırsal alanlarda tarımsal faaliyetlerde birim alandan
bahsedilmektedir? alınan ürün miktarının artış göstermesi
A) İşsizlik B) Nüfus artışı
C) Plansız kentleşme D) Çevre kirliliği A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve II.
E) Konut yetersizliği D) I ve III. E) I, II ve III.
17 10. Sınıf
Coğrafya
Göçlerin Nedenleri ve Sonuçları, Türkiye’de Göçler
7. İnsanların her yıl belirli aylar içinde bulundukları ortam- 10. Suriye’de yaşanan siyasi sorunlar nedeni ile yaklaşık üç
dan başka bir ortama çalışmak, gezmek için bir süreliği- milyon Suriyeli ülkemize göç etmek zorunda kalmıştır.
ne gitmelerine mevsimlik göç denilmektedir. Suriyeli göçmenlerin ülkemizi tercih etmelerinin ne-
Buna göre; denleri arasında;
I. Antalya ve çevresi, I. konum özellikleri,
II. Sivas ve çevresi, II. aynı dine mensup olma,
III. Adana ve çevresi, III. Türkiye’nin göç politikası
IV. Afyon ve çevresi verilenlerden hangileri gösterilebilir?
verilen yerlerin hangilerinde mevsimlik göç nedeniy- A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve II.
le belirli aylarda daha fazla nüfus artışı olmaktadır? D) I ve III. E) I, II ve III.

11. Türkiye’de kırsal alanlarda tarımda makine kullanımının
artması sebebiyle işsiz kalan insanlar kentlere doğru göç
etmek zorunda kalmışlardır.
Bu duruma bağlı olarak;
8. Aşağıdakilerden hangisi göçlerin olumlu sonuçları
arasında gösterilir? III
IV
A) Kentlerde nüfus artışı nedeniyle işsizlik sorununun V
ortaya çıkması
II
B) Konut ihtiyacı sebebiyle plansız yerleşmelerin artma-
sı I
C) Kentlerde nüfus artışı sebebiyle ulaşım sorunlarının
yaşanması
D) Kentlerde artan nüfusun ihtiyaçlarını karşılamak için
demografik yatırımların artması
harita üzerinde verilen yerlerin hangisi çok göç ver-
E) Kentlerde ihtiyaçların artmasına bağlı olarak üretimin miştir?
ve ticaretin gelişmesi
●
A) I B) II C) III D) IV E) V
MEB 2018 - 2019
12.
9. Göçleri tamamen durdurabilmek mümkün değildir. Ancak
göçler alınacak bazı tedbirlerle azaltılabilmektedir. III
V
Türkiye’de iç göçleri azaltabilmek için alınacak önlem-
ler arasında aşağıdakilerden hangisi gösterilmez?
I II
A) Bölgelerarası gelişmişlik farklılıklarının azaltılması IV
B) Kentlerdeki eğitim, sağlık ve alt yapı hizmetlerinin kır-

sal kesimlerde de uygulanması
C) Kırsal alanlarda özellikle tarıma dayalı sanayi kolları-
nın geliştirilmesi
D) Metropol kentlerin olanaklarının diğer kentlere de su- Harita üzerinde numaralandırılarak verilen yerlerin
nulabilmesi hangisi turizm faaliyetleri nedeniyle diğerlerine göre
E) Kırsal alanlarda nüfus artış hızını azaltacak politikala- daha fazla mevsimlik göç almaktadır?
rın uygulanması A) I B) II C) III D) IV E) V

18 10. Sınıf
Coğrafya
Ekonomik Faaliyetler
1. İnsanlar hayatlarını sürdürmek ve ihtiyaçlarını karşıla- 4. Aktif nüfusunun büyük çoğunluğu çeşitli sanayi kol-
mak amacıyla çeşitli ekonomik faaliyetler gerçekleştirir. larında çalışan bir ülke hakkında aşağıdaki ifadeler-
İlk insanlar …….…I…..….. ve toplayıcılıkla uğraşırken, den hangisi kesin olarak söylenebilir?
zamanla toprağı işleyerek …….…II…….… faaliyetleri
A) Tarım ürünü çeşitliliği azdır.
ile uğraşmaya başladılar. İhtiyaçlarından fazla ürettikleri
ürünleri takas yolu ile …..…III…….. yaptılar. B) İhracatında hammadde oranı fazladır.
C) Sanayi ürünleri ithalatı tarım ürünleri İthalatına göre
Metinde numaralar ile gösterilen boşluklara yazılacak
daha fazladır.
kelimeler aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
D) Üçüncül ekonomik faaliyet alanında çalışan kişi sayısı
I II III sürekli azalmaktadır.
A) Tarım Avcılık Ticaret E) İkincil ekonomik faaliyette çalışan nüfus oranı birincil
ekonomik faaliyette çalışan nüfus oranından fazladır.
B) Ticaret Avcılık Tarım
C) Ticaret Tarım Avcılık
D) Avcılık Tarım Ticaret
E) Avcılık Ticaret Tarım
5. • Hammaddenin işlenip insanların kullanabileceği ürün-

lere dönüştürüldüğü faaliyetlerdir.
• Ticaret, sağlık, eğitim, ulaşım, pazarlama, bu ekono-
mik faaliyet grubunda yer alır.
2. • Günümüzde en fazla gelişme gösteren ekonomik • Bilişim teknolojileri ve araştırma merkezleri bu faali-
sektördür. yet kapsamında yer alır.
• Eğitim, sağlık, ticaret, turizm, güvenlik gibi insanlara hiz- • Doğrudan doğal ortama bağlı olarak sürdürülen,
met sunan sektörlerdir. hammadde elde edilmesini sağlayan faaliyetlerdir.
• Ürünün doğrudan doğadan elde edilmediği ve üretim Aşağıdaki ekonomik faaliyet türlerinden hangisi ile
süreci gerektirmeyen tüm faaliyetlerdir. ilgili bilgi verilmemiştir?
Yukarıda özellikleri verilen ekonomik faaliyet türü A) Birincil Ekonomik Faaliyet
hangisidir? B) İkincil Ekonomik Faaliyet
A) Birincil B) İkincil C) Üçüncül C) Üçüncül Ekonomik Faaliyet
●
D) Dördüncül E) Beşincil D) Dördüncül Ekonomik Faaliyet

MEB 2018 - 2019
E) Beşincil Ekonomik Faaliyet
3. Doğrudan doğa üzerinde yürütülen ekonomik faaliyetlere

birincil ekonomik faaliyet denilmektedir. 6. • Hititler döneminde Anadolu’da var olan yollar, Roma
Aşağıda verilenlerden hangisi bu ekonomik faaliyet- döneminde geliştirildi ve yeni yollar yapıldı.
ler arasında yer almaz? • Selçuklular döneminde Anadolu’da kervansaraylar
yaptırıldı.
A) Tarımsal üretim faaliyetleri
• Osmanlılar aynı amaçla hanlar inşa ettirdi.
B) Ormancılık faaliyetleri Yukarıda verilen bilgiler dikkate alındığında aşağıdaki
C) Yünlü dokuma faaliyetleri ekonomik faaliyetlerden hangisinin geliştirilmesine
D) Maden çıkarma faaliyetleri yönelik çalışmalar yapıldığı söylenebilir?
E) Balık avlama faaliyetleri A) Ticaret B) Madencilik
C) Sanayi D) Tarım
E) Turizm
18 10. Sınıf
Coğrafya
Ekonomik Faaliyetler
7. Neolitik çağda yaşanan en köklü değişim yerleşik hayatın 10. Üçüncül ekonomik faaliyet türünde çalışan nüfus
başlamasıdır. oranı fazla olan bir ülke hakkında;
Yerleşik hayatın başlamasında aşağıdaki ekonomik I. Gelişmişlik seviyesi düşüktür.
faaliyetlerden hangisinin etkili olduğu söylenebilir? II. Tarımda çalışan nüfus oranı azdır.
A) Sanayi B) Turizm III. Doğal nüfus artış hızı yüksektir.
C) Ulaşım D) Avcılık verilenlerden hangileri kesin söylenir?
E) Tarım A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) Yalnız III.

11. • K ülkesinde çalışan nüfusun yarısından fazlası üçün-
8. Aşağıda bazı meslekler ile bu mesleklerin ait olduğu eko-
cül ekonomik faaliyetlerde çalışmaktadır.
nomik faaliyet grupları eşleştirilmiştir.
• M ülkesinde halk geçimini birincil ekonomik faaliyet-
Bu eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
lerden sağlamaktadır.
Meslek Ekonomik faaliyet Yukarıda özellikleri verilen ülkelerin hangileri bakımın-
A) Ormancılık birincil ekonomik faaliyet dan kesin olarak farklı olduğu söylenebilir?
B) Hakim üçüncül ekonomik faaliyet
A) Yetiştirilen tarım ürünleri
C) Öğretmen ikincil ekonomik faaliyet
B) Toplam nüfus miktarları
D) Çoban birincil ekonomik faaliyet
C) Jeopolitik konum özellikleri
E) Postacı üçüncül ekonomik faaliyet
D) Gelişmişlik seviyeleri
E) Ekvator’a göre konumları
9. Aşağıda bir ülkenin 1980 ve 2000 yıllarında çalışan nüfu- 12. Aşağıda iki ülkenin nüfusunun ekonomik faaliyet kollarına
sunun ekonomik faaliyet kollarına dağılımı verilmiştir. dağılım oranları gösterilmiştir.
●
MEB 2018 - 2019
Birincil
%60 Tarım % 50 1% Üçüncül
% 30 Hizmet % 38 25%
%10 Sanayi %12 İkincil
31%
Üçüncül Birincil
68 % İkincil 65%
1980 2000
10%
Bu ülke ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? I II
A) Tarımda çalışanların oranı 1980 yılına göre azalmıştır. Bu ülkeler hangileri olabilir?
B) Hizmette çalışanların oranı 1980 yılına göre iki kat
I II
artmıştır.
A) Almanya Mısır
C) 2000 yılında çalışanların yarısından fazlası tarımdadır.
B) Mısır Nijerya
D) Sanayide çalışanların oranı yirmi yıllık dönemde aynı
kalmıştır. C) Nijerya Hindistan
E) Sanayide çalışanların yarısında fazlası ağır sanayide D) Kanada ABD
çalışmaktadır. E) Rusya Kanada

19 10. Sınıf
Coğrafya
Uluslararası Ulaşım Hatlarının Küresel ve Bölgesel Etkileri
1. Büyük su kütlelerini birbirine bağlayan kanalların açılması 4. Süveyş kanalı hangi denizleri birbirine bağlamaktadır?
ile gemilerin zaman ve yakıt giderlerinden tasarruf sağ-
lanmıştır. Ayrıca bu kanallar bulundukları ülkeler için gelir A) Akdeniz - Kızıldeniz
kaynağı da olmuştur. B) Karadeniz - Akdeniz
Buna göre; C) Ege Denizi - Akdeniz
I. Mısır D) Kuzey Denizi - Baltık Denizi
II. Yunanistan E) Marmara Denizi - Karadeniz
III. Panama
verilen ülkelerin hangilerinin kanal geçişlerinden ge-
lir elde ettiği söylenebilir?
A) Yalnız I. B) Yalnız III. C) I ve II.

5. Aşağıda bir yük gemisinin yol güzergâhı boyunca kullan-

dığı suyolları verilmiştir.
2. Aşağıdaki Dünya haritasında bazı boğaz ve kanallar gös-
terilmiştir. • Süveyş Kanalı
• Hürmüz Boğazı
I • Cebelitarık Boğazı
Bu geminin aşağıda verilen ülkelerden hangisinin
kara sularından geçtiği söylenemez?
III
II A) Fas B) Mısır C) İran
IV
V D) Norveç E) İspanya

Bu kanal ve boğazlardan hangisinin uluslararası tica-
retteki önemi diğerlerine göre daha azdır?
●
A) I B) II C) III D) IV E) V
MEB 2018 - 2019
6. Aşağıdaki harita üzerinde beş farklı alan numaralandırıla-

rak gösterilmiştir.
3. Ulaştırma, mal ve hizmetlerin çeşitli ulaşım araçları ile ta-
şınmasını kapsamaktadır.
Buna göre; IV
III
I. Tren I
II. Gemi
III. Uçak
IV. Kamyon II V
verilen ulaşım araçlarından hangi ikisi tek seferde

diğerlerine göre daha fazla yük taşıma kapasitesine
sahiptir? Bu alanların hangisinde demir yolu ağı diğerlerine
göre daha fazla gelişmiştir?
D) II ve IV. E) III ve IV. A) I B) II C) III D) IV E) V
19 10. Sınıf
Coğrafya
Uluslararası Ulaşım Hatlarının Küresel ve Bölgesel Etkileri
7. Aşağıda verilen ülkelerin hangisinde hava yolu ulaşı- 10. Panama Kanalı’nın açılması ile uluslararası deniz ti-
mı diğerlerine göre daha fazla gelişmiştir? caretinde önemini kaybeden boğaz aşağıdakilerden
hangisidir?
A) İtalya B) ABD C) Romanya
D) Danimarka E) Finlandiya A) Hürmüz B) Macellan C) Bering
D) Cebelitarık E) Çanakkale
8. İngiltere ile Fransa’yı deniz tabanından birbirine bağ-

layan ulaşım yolu hangisidir?
A) Korint Kanalı
B) Avrasya Tüneli
C) Manş Tüneli 11. Aşağıda verilen yerlerden hangileri arasında deniz
yolu ulaşımı diğerlerine göre daha yoğundur?
D) Panama Kanalı
E) Kiel Kanalı A) Batı Avrupa - Kuzey Amerika
B) Orta Afrika - Kuzey Avrupa
C) Güney Amerika – Avustralya
D) Orta Amerika - Güney Asya
E) Avustralya - Kuzey Afrika
9. Aşağıdaki harita üzerinde bazı kanal ve boğazlar numa-

ralandırılarak gösterilmiştir.

●
MEB 2018 - 2019
II III IV
I
V
12. • Afrika ile Avrupa kıtaları arasında yer alır.

• Akdeniz ile Atlas Okyanusu’nu birbirine bağlar.
Haritada numaralandırılarak gösterilen bu boğaz ve • İspanya ile Fas arasındadır.
kanallardan hangisinin ismi yanlış verilmiştir? Özellikleri verilen su yolu aşağıdakilerden hangisidir?
A) I - Panama Kanalı A) Dover Boğazı

B) II - Cebelitarık Boğazı B) Bering Boğazı
C) III - Babülmendep Boğazı C) Panama Kanalı
D) IV - Hürmüz Boğazı D) Korint Kanalı
E) V - Malakka Boğazı E) Cebelitarık Boğazı

20 10. Sınıf
Coğrafya
Doğal Afetlerin Oluşum Nedenleri, Dağılışı ve Etkileri
1. Doğal afet, büyük oranlarda insanların kontrolü dışında 4. Aşağıdaki haritada Dünya’daki büyük fay hatlarından ba-
gerçekleşen ve gerekli önlemler alınmadığı takdirde bü- zılarının geçtiği alanlar gösterilmiştir.
yük can ve mal kayıplarına sebebiyet verebilecek büyük
çaplı doğa olaylarıdır.
Doğal afetlerin genel özellikleri ile ilgili olarak aşağı-
dakilerden hangisi söylenemez?
A) Meydana geldikleri bölgenin alt yapısını tahrip eder-

ler.
B) Meydana geldikleri bölgede ekonomik zarara neden
olurlar.

C) Ekonomik faaliyetlerin çeşitliliğinin artmasına sebep
Bu alanlarda;
olurlar.
D) Birçok doğal afetin ne zaman meydana geleceğini I. Deprem,
önceden tahmin etmek güçtür. II. Tsunami,
E) Bulaşıcı ve salgın hastalıkların meydana çıkmasına III. Volkanizma
sebep olabilirler. verilen doğa olaylarından hangilerinin görülmesi
beklenir?

2. Doğal afetleri jeolojik, hidrolojik ve meteorolojik kökenliler ol-

mak üzere üç gruba ayırmak mümkündür. Kaynağını doğru-
dan yer kabuğundan ya da yerin derinliklerinden alan doğa
olayları jeolojik kökenli olarak adlandırılır.
Buna göre aşağıdaki doğa olaylarından hangisinin je-
olojik kökenli bir afet olduğu söylenir?
5. Az gelişmiş ülkelerde doğal afetler, gelişmiş ülkelere na-
A) Fırtına B) Taşkınlar C) Kuraklık
zaran çok daha fazla can ve mal kayıplarına neden ol-
●
D) Tsunami E) Erozyon maktadır.

MEB 2018 - 2019
Buna göre;
II
IV
V
3. Aşağıda bir yerleşim yeri ile ilgili olarak bazı bilgiler veril-
miştir. I
III
• Çevresindeki ağaçlar tahrip edilmiştir.
• Kurutulmuş dere yatağı üzerine kurulmuştur.

• Yılın belirli aylarında şiddetli ve sağanak yağışlar gö-
rülmektedir. harita üzerinde numaralandırılarak verilen yerlerden
Yalnızca bu bilgilere göre bu yerleşim yerinde önce- hangisinin, meydana gelecek aynı şiddetteki bir do-
likle hangi doğal afetin görülmesi beklenir? ğal afetten diğerlerine göre daha az zarar görmesi
beklenir?
A) Tsunami B) Sel ve taşkın C) Kuraklık
D) Heyelan E) Deprem A) I B) II C) III D) IV E) V
20 10. Sınıf
Coğrafya
Doğal Afetlerin Oluşum Nedenleri, Dağılışı ve Etkileri
6. I. 2004 yılında Güney Asya’da meydana gelen deprem 9. Aşağıdaki harita üzerinde beş farklı yer numaralandırıla-
ve ardından oluşan tsunami sonrasında binlerce kişi- rak gösterilmiştir.
nin hayatını kaybetmesi
II. 2010 yılında Haiti’ de meydana gelen deprem sonra-

sında binlerce evin hasar görmesi
IV V
III. Türkiye’de dere yataklarının kurutularak tarım ve yer- I
leşmeye açılması II
Yukarıda verilen olaylardan hangileri doğal afet ola-
rak gösterilmez?

III
Bu yerlerin hangisinde tropikal fırtınaların görülmesi

beklenir?
Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü A) I B) II C) III D) IV E) V
7. Erozyona sebep olan faktörleri doğal ve beşeri faktörler

olarak sınıflandırmak mümkündür. 10. Fay hatlarının geçtiği bazı yerlerde alüvyal tabanlı ovalar
Bu şekilde yapılacak bir sınıflandırmada görülmektedir. Bu ovalarda tarım, sanayi ve yerleşme gibi
aşağıdakilerden hangisi farklı bir grupta yer alır? faaliyetler yapılmaktadır. Ancak fay hatlarının geçtiği yer-
lerin yerleşme amaçlı kullanılması tehlike arz etmektedir.
A) Mera alanlarının tahrip edilmesi
Bu parçada hangi doğal afetin sebep olacağı riskten
B) Doğal bitki örtüsünün zayıf olması bahsedilmektedir?
C) Tarım arazilerinin nadasa bırakılması
A) Heyelan B) Kasırga C) Erozyon
D) Dere yataklarının kurutularak yerleşmeye açılması
D) Hortum E) Deprem
●
E) Orman alanlarının kesilerek tarım arazilerine dönüş-

MEB 2018 - 2019
türülmesi
11. I. Volkanik faaliyetler

II. Asit yağmurları
III. Sel ve taşkınlar
8. Aşağıda verilen doğal afetlerden hangisinin meydana IV. Tektonik depremler
gelmesinde beşeri faaliyetlerin etkisinden söz edil- Yukarıdakilerden hangilerinin meydana gelmesinde
mez? doğal ve beşeri faktörlerin ortak etkisi vardır?
A) Çığ B) Taşkın C) Kuraklık A) I ve II. B) I ve III. C) II ve III.

D) Heyelan E) Volkanizma D) II ve IV. E) III ve IV.

10. Sınıf
Coğrafya
ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
CEVAP ANAHTARI
Test 1 1. E 2. A 3. C 4. A 5. A 6. E 7. B 8. A 9. B 10. E 11. A 12. B
Test 2 1. C 2. D 3. A 4. E 5. D 6. C 7. B 8. E 9. D 10. E 11. C
Test 3 1. C 2. E 3. A 4. A 5. B 6. E 7. D 8. B 9. C 10. D 11. A
Test 4 1. D 2. A 3. E 4. A 5. B 6. A 7. E 8. A 9. D 10. C 11. E 12. C
Test 5 1. A 2. E 3. E 4. A 5. A 6. A 7. B 8. A 9. B 10. B 11. A
Test 6 1. D 2. C 3. E 4. E 5. A 6. A 7. A 8. E 9. B 10. C 11. D 12. C
Test 7 1. C 2. E 3. C 4. D 5. C 6. B 7. E 8. B 9. A 10. C 11. D 12. E
Test 8 1. D 2. E 3. D 4. E 5. E 6. E 7. D 8. B 9. E 10. A 11. D 12. E
Test 9 1. E 2. B 3. E 4. C 5. A 6. E 7. B 8. B 9. D 10. E 11. B 12. E
Test 10 1. A 2. B 3. A 4. B 5. C 6. A 7. C 8. E 9. B 10. B 11. B 12. A
Test 11 1. E 2. E 3. A 4. E 5. D 6. C 7. A 8. B 9. E 10. E 11. C 12. C
Test 12 1. E 2. D 3. E 4. D 5. D 6. A 7. C 8. D 9. B 10. D 11. C
Test 13 1. D 2. E 3. C 4. A 5. B 6. E 7. E 8. C 9. A 10. C 11. E 12. A
Test 14 1. C 2. B 3. A 4. C 5. D 6. D 7. B 8. E 9. B 10. E 11. B 12. A
Test 15 1. A 2. D 3. D 4. B 5. E 6. C 7. D 8. E 9. E 10. A 11. A 12. D
Test 16 1. B 2. D 3. A 4. E 5. D 6. D 7. A 8. D 9. A 10. E 11. E
Test 17 1. A 2. A 3. C 4. C 5. E 6. C 7. B 8. E 9. E 10. E 11. B 12. A
Test 18 1. D 2. C 3. C 4. E 5. E 6. A 7. E 8. C 9. A 10. B 11. D 12. A
Test 19 1. D 2. A 3. A 4. A 5. D 6. A 7. B 8. C 9. C 10. B 11. A 12. E
Test 20 1. C 2. D 3. B 4. E 5. B 6. C 7. B 8. E 9. B 10. E 11. C

10cog Tek 2

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

10cog Tek 2

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

1 10.

D) Zonguldak’taki taş kömürü yatakları birinci jeolojik D) Kuvaterner E) Prekambrien

5. Aşağıdaki harita üzerinde aynı tür canlı fosillerinin görül-

2. I. Taş kömürü yatakları oluşmuştur.

A) I ve II. B) I ve III. C) II ve III. Bu yerlerde aynı tür canlı fosillerinin görülmesi;

A) Yalnız I. B) Yalnız III. C) I ve III.

3. Birbirinden uzaklaşan iki okyanusal levha sınırında, ok-

III IV 6. Yer kabuğu yapboz parçaları gibi birbirine tutturulmuş on

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Mantodaki konveksiyonel hareketler

11. Aşağıda yerkürenin farklı katmanlarına ait özellikler ve-

Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

A) Günümüzdeki iklimlerin oluşması E) Manto Yer kabuğu Çekirdek

B) Petrol madeninin oluşması

iki tabakadan oluşur. Bunlardan biri; silisyum ve alümin-

yum bakımından zengin olan, kıtasal (granitik) kabuk adı

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

A) Dayk B) Lakolit C) Sill

5. Aşağıdaki haritada volkanik alanların dağılışı gösterilmiştir.

3. Geçmiş jeolojik zamanlarda, Türkiye’nin günümüzde bu-

Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

7. Yer kabuğu uzaydan bakıldığında tek bir parçadan oluş-

B) Manto içerisindeki magmanın dikey yönde hareket

D) Yeryüzünde yaşanan iklim değişimleri

E) Yer kabuğunun sert bir yapıda olması

11. Yer kabuğunu oluşturan levhaların sınırlarında, deprem

Buna göre depremlerin şiddeti üzerinde; IV

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

Buna göre haritada işaretlenen dağlardan hangisi bu II

2. Batı Anadolu’da levhaların hareketi sonucu kırılma ile

A) Denizel hava kütlelerinin iç kısımlara ulaşması

E) Kızılçam ağaçlarının tahrip edilmesi sonucu maki bit-

3. 1. Derece Deprem Bölges�

Fay hatlarının dağılışı göz önüne alındığında Türkiye

A) Karstik alanlar geniş yer tutar.

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

11. Aşağıdaki harita üzerinde bazı ovalar gösterilmiştir.

8. Aşağıdaki görselde kıtasal levhaların birbirine yaklaşma-

sı sonucu oluşan kıvrım dağlar sembolize edilmiştir.

A) Ağrı Dağı B) Küre Dağları C) Erciyes Dağı A) I ve II. B) I ve III. C) II ve III.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

1. Granit, bazalt, andezit ve tüf gibi kayaçların yaygın 5. I. Boğaz vadiler

2. Kimyasal tortul kayaçların yaygın olarak bulunduğu 6. I. Volkanik taşlar

A) I ve II. B) I ve III. C) II ve III.

8. I. Tabakalar halinde oluşmuşlardır. 11. Aşağıdaki şemada kayaç döngüsü gösterilmiştir.

Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Buna göre, I, II ve III numaralı alanlara sırasıyla aşağı-

Harita üzerinde numaralandırılarak verilen alanların B) Püskürük Tortul Başkalaşım

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

100 –10 150 10

Yağış Sıcaklık Yağış Sıcaklık

5. Soğuk iklim bölgelerinde buzul aşındırma ve biriktirme

6. II 9. I. Dalgaların taşıdıkları küçük boyutlu malzemelerin

Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Gelgit kuvvetinin fazla olduğu yerlerde akarsuların

tiplerine,haritada verilen yerlerden hangisinde rast-

11. Aşağıda verilen kıyı tiplerinden hangisinde gerçek

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

Aşağıdakilerden hangisi bu olayları önlemek için alı- III. Cennet-Cehennem obrukları

A) Yerleşim alanlarını genişletmek A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve II.

2. Aşağıda Türkiye haritası üzerinde dört farklı alan işaret- III V

IV Bu alanlardan hangisinde çözünebilen kayaçlar üze-

Bu alanlardan hangi ikisinde rüzgâr aşındırma ve bi- 6.