Phuong-Phap-Tinh - Tri - Nh-Quo - C-Luong - Chuong-5 - Tinh - Gan - Dung - Dao - Ham - Tich - Phan - (Cuuduongthancong - Com)

You might also like

You are on page 1of 24

Chương 5

TÍNH GẦN ĐÚNG


ĐẠO HÀM VÀ TÍCH PHÂN

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
I. TÍNH GẦN ĐÚNG ĐẠO HÀM :
Cho hàm y = f(x) và bảng số

Để tính gần đúng đạo hàm, ta xấp xỉ hàm bằng


đa thức nội suy Lagrange Ln(x) (hay đa thức
nội suy Newton)
Ta có

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
1. TH bảng chỉ có 2 điểm nút :
Đặt h = x1- x0

Đa thức nội suy Lagrange

Suy ra công thức đạo hàm cho 2 điểm :

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Ví dụ : Cho hàm f(x) = ln x. Tính xấp xỉ
f’(1.8) với h = 0.1, 0.01, 0.001
giải
Ta có
h f’(1.8)
0.1 0.540672212
0.01 0.554018037
0.001 0.555401292

f’(1.8) = 0.555555555

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
2. TH bảng có 3 điểm nút cách đều :

h = x2 - x1 = x1 - x0

Đa thức nội suy Lagrange

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Do đó với mọi x [x0, x2] ta có

Suy ra đạo hàm cấp 1

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Công thức thứ 1 gọi là công thức sai phân tiến

Công thức thứ 2 gọi là công thức sai phân hướng


tâm thường viết dưới dạng (thay x1 = x0)

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Công thức thứ 3 gọi là công thức sai phân lùi
thường viết dưới dạng (thay x2 = x0)

đạo hàm cấp 2

Thay x1 = x0 ta được

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Ví dụ : Cho hàm
a. Dùng công thức sai phân hướng tâm, tính xấp xỉ
f’(1.25) với h = 0.01
b. Tính xấp xỉ f”(1.25) với h = 0.01
giải

-0.320416958
So với kết quả chính xác
f’(1.25)= -0.320422170423379

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
-0.526643001

So với kết quả chính xác


f”(1.25) = -0.526640385697715

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập : Cho hàm f và bảng số cách đều

Xấp xỉ f bằng đa thức Newton tiến, tính gần đúng f’(1.25)


Giải : Ta lập bảng các sai phân hữu hạn
xk f(xk) yk 2y 3y
k k

1.2 2.32
0.21 Newton tiến
1.4 2.53 0.03
0.24 -0.15
1.6 2.77 -0.12
0.12 Newton lùi

1.8 2.89
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
II. TÍNH GẦN ĐÚNG TÍCH PHÂN :
Cho hàm f(x) xác định và khả tích trên [a,b]. Ta
cần tính gần đúng tích phân :

Ta phân hoạch đoạn [a,b] thành n đoạn bằng


nhau với bước h = (b-a)/n
xo= a, x1 = x0 +h, ... , xk = x0 + kh, ... , xn = b

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
1. Công thức hình thang mở rộng :

 Công thức sai số :

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
2. Công thức Simpson mở rộng:

 Công thức sai số :

Chú ý : với công thức simpson n phải là số chẵn


CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Ví dụ : Tính gần đúng tích phân

a. Dùng công thức hình thang mở rộng với n = 5


b. Dùng công thức Simpson mở rộng với n = 8

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
giải
a. h=0.2, phân hoạch đoạn [0,1] thành n=5 đoạn
bằng nhau
x0 = 0 < x1 = 0.2 < x2 = 0.4 < x3 = 0.6 < x4 = 0.8 < x5 = 1
Công thức hình thang

= 0.945078781
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
b. h=0.125, phân hoạch đoạn [0,1] thành n=8
đoạn bằng nhau
x0 = 0 < x1 = 0.125 < x2 = 0.25 < x3 = 0.375 < x4 = 0.5
x5 = 0.625 < x6 = 0.75 < x7 = 0.875 < x8 =1
Công thức Simpson

= 0.94608331
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Ví dụ : Dùng phương pháp simpson tính gần
đúng tích phân

với f cho bới bảng số

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
giải
Công thức Simpson

I = 37.1004

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Ví dụ : Xét tích phân
xác định số đoạn chia tối thiểu n để sai số ≤10-5
a.Dùng công thức hình thang mở rộng
b.Dùng công thức Simpson mở rộng. Với n vừa
tìm được, hãy xấp xỉ tích phân trên
giải

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
a. Công thức sai số hình thang mở rộng

Vậy n = 45

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
b. Công thức sai số Simpson mở rộng

Vậy n = 4

phân hoạch đoạn [0,1] thành n=4 đoạn bằng nhau


x0 = 0 < x1 = 0.25 < x2 = 0.5 < x3 = 0.75 < x4 = 1

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Công thức Simpson

= 1.932377388

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

You might also like