godišnji izvještaj

annual report 2014

1
godišnji izvještaj
annual report 2014
3
Sadržaj

ODGOVORNOST ZA FINANSIJSKE ISKAZE 6

IZVJEŠTAJ NEZAVISNOG REVIZORA 8
FINANSIJSKI ISKAZI:
ISKAZ O UKUPNOM REZULTATU 10
ISKAZ O FINANSIJSKOM POLOŽAJU 11
ISKAZ O PROMJENAMA NA KAPITALU 12
ISKAZ O TOKOVIMA GOTOVINE 13
NAPOMENE UZ FINANSIJSKE ISKAZE 15 - 48

Sadržaj 5
 Content

R E S P O N S I B I L I T Y F O R T H E F I N A N C I A L S TAT E M E N T S 6
INDEPENDENT AUDITORS’ REPORT 8
F I N A N C I A L S TAT E M E N T S :
S TAT E M E N T O F C O M P R E H E N S I V E I N C O M E 10
S TAT E M E N T O F F I N A N C I A L P O S I T I O N 11
S TAT E M E N T O F C H A N G E S I N E Q U I T Y 12
S TAT E M E N T O F C A S H F L O W S 13
N O T E S T O T H E F I N A N C I A L S TAT E M E N T S 48 - 81

6
 CKB Odbor direktora
CKB Board of Directors
Na dan 31. decembra 2014. godine • Year Ended December 31, 2014

Z S O LT B A R N A • Predsjednik, President

S Z A B O L C S H O R V ÁT H • Član, Member

G Y Ő Z Ő N Y I T R A I • Član, Member

D R . S Z A B O L C S K O R B A • Član, Member

AT T I L A K O Z S I K • Član, Member

F R I T Z L A S Z L O • Član, Member

A N D R Á S S Z A L AY • Član, Member

7
 Prevod originalnog teksta Izvještaja izdatog na engleskom jeziku

IZVJEŠTAJ NEZAVISNOG REVIZORA

Upravnom odboru i vlasniku Crnogorske komercijalne banke A.D., Podgorica

Izvršili smo reviziju priloženih finansijskih iskaza Crnogorske komercijalne banke A.D., Podgorica (u daljem tekstu “Ban-
ka“), koji obuhvataju iskaz o finansijskom položaju na dan 31. decembra 2014. godine, i odgovarajući iskaz o ukupnom
rezultatu, iskaz o promjenama na kapitalu i iskaz o tokovima gotovine za godinu koja se završava na taj dan, kao i pregled
značajnih računovodstvenih politika i napomene uz finansijske iskaze.

Odgovornost rukovodstva za finansijske iskaze

Rukovodstvo Banke je odgovorno za sastavljanje i fer prezentaciju finansijskih iskaza u skladu sa Međunarodnim stan-
dardima finansijskog izvještavanja, kao i za interne kontrole koje smatra neophodnim za sastavljanje finansijskih iskaza
koji ne sadrže pogrešne informacije od materijalnog značaja, nastale usljed kriminalne radnje ili greške.

Odgovornost revizora

Naša odgovornost je da izrazimo mišljenje o priloženim finansijskim iskazima na osnovu obavljene revizije. Reviziju smo
obavili u skladu sa Međunarodnim standardima revizije. Ovi standardi nalažu usaglašenost sa etičkim principima i da
reviziju planiramo i obavimo na način koji omogućava da se, u razumnoj mjeri, uvjerimo da finansijski iskazi ne sadrže
pogrešne informacije od materijalnog značaja.

Revizija uključuje sprovođenje postupaka u cilju pribavljanja revizorskih dokaza o iznosima i informacijama objelodanjenim
u finansijskim iskazima. Odabrani postupci su zasnovani na prosuđivanju revizora, uključujući procjenu rizika materijalno
značajnih grešaka sadržanih u finansijskim iskazima, nastalih na osnovu kriminalne radnje ili greške. Prilikom procjene
ovih rizika, revizor razmatra interne kontrole koje su relevantne za sastavljanje i fer prezentaciju finansijskih iskaza u cilju
osmišljavanja najboljih mogućih revizorskih procedura, ali ne u cilju izražavanja mišljenja o efikasnosti sistema internih
kontrola Banke. Revizija takođe uključuje ocjenu primjenjenih računovodstvenih načela i vrednovanje značajnijih procjena
koje je izvršilo rukovodstvo, kao i ocjenu opšte prezentacije finansijskih iskaza.

Smatramo da su revizorski dokazi koje smo pribavili dovoljni i odgovarajući i da obezbjeđuju solidnu osnovu za izražavanje
našeg mišljenja.

Mišljenje

Po našem mišljenju, priloženi finansijski iskazi prikazuju istinito i objektivno, po svim materijalno značajnim pitanjima,
finansijski položaj Crnogorske komercijalne banke A.D., Podgorica na dan 31. decembra 2014. godine, kao i rezultate
njenog poslovanja i tokove gotovine za godinu koja se završava na taj dan, u skladu sa Međunarodnim standardima
finansijskog izvještavanja.

Deloitte d.o.o
Podgorica
13. mart 2015. godine

10 CKB Annual Report 2014

11
 U hiljadama eura • Thousands of EUR

Iskaz o ukupnom rezultatu

Statement of Comprehensive Income
Na dan 31. decembra 2014. godine • Year Ended December 31, 2014

Napomene / Notes 2014 2013

Prihodi po osnovu k amata i slični prihodi
6a 38,494 45,303
Interest and similar income
Rashodi po osnovu kamata i slični rashodi
6b (8,272) (15,359)
Interest expense and similar charges
Neto prihod od kamata
30,222 29,944
Net interest income
Prihodi po osnovu naknada i provizija
7a 13,507 13,227
Fee and commission income
Rashodi po osnovu naknada i provizija
7b (3,588) (3,936)
Fee and commission expense
Neto prihod od naknada i provizija
9,919 9,291
Net fee and commission income
Neto prihodi po osnovu kursnih razlika
8 755 766
Net foreign exchange gains
Neto dobici po osnovu ulaganja u hartije od vrijednosti
323 404
Net gains from investments in securities
Ostali poslovni prihodi
9 1,766 1,593
Other operating income
Poslovni rashodi
10 (27,055) (25,868)
Operating expenses
Rashodi indirektnih otpisa plasmana i rezervisanja
11 (9,844) (6,985)
Losses on impairment and provisions
(34,055) (30,090)
DOBITAK PRIJE OPOREZIVANJA
6,086 9,145
INCOME BEFORE TAX
Porez na dobitak
12 61 -
Income taxes
REZULTAT PERIODA
6,147 9,145
INCOME FOR THE YEAR
Ostali ukupni rezultat
Other comprehensive income
Nerealizovani neto dobici od hartija od vrijednosti raspoloživih za prodaju
5 23
Unrealized net gains/ (losses) on available-for-sale securities
UKUPNI REZULTAT ZA GODINU
6,152 9,168
TOTAL COMPREHENSIVE INCOME FOR THE YEAR

12 Annual Report
CKB Godišnji 2014
izvještaj 2014
U hiljadama eura • Thousands of EUR

Iskaz o finansijskom položaju

Statement of Financial Position
Na dan 31. decembra 2014. godine • As of December 31, 2014

Napomene / Notes 2014 2013

AKTIVA / ASSETS
Novčana sredstva i sredstva kod Centralne banke
13 88,329 77,038
Cash and balances with the Central Bank
Krediti i plasmani bankama
14 127,653 137,484
Loans and advances to banks
Krediti i plasmani komitentima
15 325,986 365,593
Loans and advances to customers
Hartije od vrijednosti raspoložive za prodaju
16 249 207
Available for sale securities
Finansijska sredstva po fer vrijednosti kroz bilans uspjeha
17 1,988 1,482
Financial assets at fair value through profit or loss
Hartije od vrijednosti koje se drže do dospjeća
18 14,280 17,499
Securities held to maturity
Forfeting
19 3,772 7,331
Forfeiting
Nematerijalna ulaganja
20 2,768 3,074
Intangible assets
Nekretnine, postrojenja i oprema
21 13,415 13,565
Property, plant and equipment
Ostala sredstva
22 3,355 2,071
Other assets
Ukupna aktiva / Total assets 581,795 625,344

PASIVA / LIABILITIES
Obaveze prema bankama
23 2,038 5,427
Deposits from banks
Obaveze prema komitentima
24 466,582 501,851
Due to customers
Obaveze po kreditima
25 10,917 22,672
Other borrowed funds
Ostale obaveze
26 3,446 2,839
Other liabilities
Rezervisanja
27 3,699 3,514
Provisions
Odložene poreske obaveze
12 352 413
Deferred income tax liabilities
Naknade zaposlenima
28 1,170 1,189
Employee benefits
Ukupne obaveze / Total liabilities 488,204 537,905

KAPITAL / EQUITY
Akcijski kapital
29 136,876 136,876
Share capital
Ostale rezerve
941 936
Other reserves
Akumulirani gubitak
(44,226) (50,373)
Accumulated losses
Ukupan kapital / Total equity 93,591 87,439
Ukupna pasiva
581,795 625,344
Total liabilities and equity
VANBILANSNE POZICIJE
30 51,443 70,052
OFF-BALANCE SHEET ITEMS

13
U hiljadama eura • Thousands of EUR

Iskaz o promjenama na kapitalu

Statement of Changes in Equity
U periodu od 1. januara do 31. decembra 2014. godine • Year Ended December 31, 2014

Akcijski kapital Ostale rezerve Akumulirani gubitak Ukupno

Share Capital Other Reserves Accumulated Losses Total
Stanje na dan 1. januara 2013. godine
126,876 913 (59,518) 68,271
Balance at January 1, 2013
Prenos sa subordiniranih kredita
10,000 - - 10,000
Transfers from subordinated loans
Ukupan rezultat
Total comprehensive income
Dobitak tekuće godine
- - 9,145 9,145
Loss for the year
Uvećanje fer vrijednosti hartija od vrijednosti raspoloživih za prodaju
- 5 - 5
Increase in fair value of available for sale securities
Stanje na dan 31. decembra 2013. godine
136,876 936 (50,373) 87,439
Balance at December 31, 2013
Ukupan rezultat
Total comprehensive income
Dobitak tekuće godine
- - 6,147 6,147
Profit for the year
Uvećanje fer vrijednosti hartija od vrijednosti raspoloživih za prodaju
- 5 - 5
Increase in fair value of available for sale securities
Stanje na dan 31. decembra 2014. godine
136,876 941 (44,226) 93,591
Balance at December 31, 2014

14 CKB Godišnji izvještaj 2014

U hiljadama eura • Thousands of EUR

Izvještaj o tokovima gotovine

S TAT E M E N T O F C A S H F L O W S
U periodu od 1. januara do 31. decembra 2014. godine • Year Ended December 31, 2014

2014 2013
Tokovi gotovine iz poslovnih aktivnosti
Cash flows from operating activities
Prilivi po osnovu kamata i slični prihodi
41,003 40,119
Interest and similar income received
Odlivi po osnovu kamata i slični rashodi
(9,819) (13,751)
Interest and similar charges paid
Priliv po osnovu naknada i provizija
13,507 13,227
Fee and commission received
Odlivi po osnovu naknada i provizija
(3,588) (3,936)
Fee and commission paid
Ostali prihodi
2,089 1,997
Other income
Odlivi po osnovu zarada zaposlenih i troskova za dobavljače
(24,157) (23,156)
Cash payments to employees and suppliers
Neto prilivi gotovine iz poslovnih aktivnosti prije promjena poslovne aktive i pasive
19,035 14,500
Net cash inflows from operating activities before changes in operating assets and liabilities
Promjene poslovne aktive i pasive
Changes in operating assets and liabilities:
Neto promjena obavezne rezerve
877 2,519
Net change in obligatory reserve
Neto promjena kredita i plasmana bankama i komitentima
1,001 105,293
Net decrease in loans and advances to banks and customers
Neto promjene forfetinga
3,560 9,526
Net change in forfeting
Neto promjene ostalih sredstava
(1,284) (1,463)
Net change in other assets
Neto (smanjenje)/povećanje depozita banaka
(3,389) 245
Net (decrease)/increase in deposits from banks
Neto smanjenje depozita od komitenata
(35,269) (47,675)
Net decrease in customer deposits
Neto povećanje/(smanjenje) ostalih obaveza
607 (957)
Net increase/(decrease) in other liabilities
Neto (odliv)/priliv gotovine iz poslovnih aktivnosti
(14,862) 81,988
Net cash (used in)/provided by operating activities
Tokovi gotovine iz aktivnosti investiranja
Cash flows from investing activities
Neto promjena hartija od vrijednosti
(215) 55
Net change in securities
Kupovina nekretnina i opreme
(1,778) (2,765)
Purchase of property, plant and equipment
Kupovina nematerijalnih ulaganja
(216) (993)
Purchase of intangible assets
Neto promjena hartija od vrijednosti koje se drže do dospjeća
3,218 1,854
Net change in cash and cash equivalents
Neto priliv/(odliv) gotovine iz aktivnosti finansiranja
1,009 (1,849)
Net cash used in investing activities
Tokovi gotovine iz aktivnosti finansiranja
Cash flows from financing activities
Neto smanjenje pozajmljenih sredstava
(11,755) (8,889)
Net decrease in other borrowed funds
Neto odliv gotovine iz aktivnosti finansiranja
(11,755) (8,889)
Net cash used in financing activities
Efekti kursnih razlika
755 767
Effect of exchange rate changes
Neto povećanje/(smanjenje) gotovine i gotovinskih ekvivalenata
(24,852) 72,017
Net increase/(decrease) in cash and cash equivalents
Gotovina i gotovinski ekvivalenti na početku godine
182,427 110,410
Cash and cash equivalents at beginning of year
Gotovina i gotovinski ekvivalenti na kraju godine (napomena 32)
157,574 182,427
Cash and cash equivalents at end of year (Note 32)

15
CKB Annual Report 2014
Bilješke uz finansijske izvještaje
 1. OPŠTE INFORMACIJE
Crnogorska komercijalna banka A.D., Podgorica (u
daljem tekstu: “Banka”) je osnovana kao nezavisna
banka i registrovana je kod Privrednog suda u
Podgorici 15. januara 1997. godine.
OTP Bank Plc. Budimpešta je jedini vlasnik (100%)
kapitala Banke.
Banka je registrovana kao akcionarsko društvo.
Registarski broj Banke u Centralnom registru
Privrednog suda je 4-0001633/019.
Banka je od Centralne banke Crne Gore, Rješenjem
broj 0101-72/1-2002 od 18. februara 2002. godine,
dobila odobrenje za rad.
Banka je kod Komisije za hartije od vrijednosti
upisana u Registar emitenata hartija od vrijednosti
pod brojem 51 (Rješenje broj 02/3-47/2-01 od 12.
jula 2001. godine).
U skladu sa Zakonom o bankama, Odlukom o
osnivanju i Statutom, Banka obavlja poslove
primanja depozita i drugih sredstava fizičkih i
pravnih lica i odobravanje kredita i drugih
plasmana iz tih sredstava, u cjelini ili djelimično, za
svoj račun.
Pored ovih poslova, Banka može da obavlja i
sljedeće:
• izdaje garancije i preuzima druge vanbilansne
obaveze;
• k upuje, prodaje i naplaćuje potraživanja;
• izdaje, obrađuje i evidentira platne instrumente;
• platni promet u zemlji i sa inostranstvom;
• finansijski lizing;
• trguje u svoje ime i za svoj račun ili za račun
komitenta stranim sredstvima plaćanja i
finansijskim derivatima;
• vrši izradu analiza i davanje informacija i savjeta o
kreditnoj sposobnosti društava i preduzetnika;
• depo poslove;
• usluge čuvanja u sefovima i
• druge poslove u skladu sa odobrenjem Centralne
banke Crne Gore.
Sjedište Banke je u Podgorici, Ulica Moskovska bb.
Na dan 31. decembra 2014. godine, Banku čine
centrala u Podgorici i 11 filijala, 13 ekspozitura i 5
šaltera na teritoriji Crne Gore.
Članovi Odbora za reviziju Banke su:
Ime i prezime Funkcija
G-din Attila Kozsik Predsjednik
G-din Fritz Laszlo Član
G-din András Szalay Član
Članovi Odbora direktora Banke su:
Ime i prezime Funkcija
G-din Barna Zsolt Predsjednik
G-din Szabolcs Horvath Član
G-din Győző Nyitrai Član
Dr. Szabolcs Korba Član
G-din Attila Kozsik Član
Na dan 31. decembra 2014. godine Banka ima 440
zaposlenih radnika (31. decembra 2013. godine:
461 zaposlenih).
18 CKB Godišnji izvještaj 2014
2. OSNOVE ZA SASTAVLJANJE
FINANSIJSKIH IZVJEŠTAJA
Ovi finansijski iskazi su sastavljeni za opštu
upotrebu, a u skladu sa Međunarodnim stan-
dardima finansijskog izvještavanja (MSFI). Banka
takođe priprema finansijske izvještaje u skladu sa
lokalnim zakonodavstvom i regulativom koja
materijalno značajno odstupa od MSFI.
a) Izjava o usklađenosti finansijskih izvještaja
Priloženi finansijski iskazi Banke sastavljeni su u
skladu sa Međunarodnim Standardima Finansijskog
Izvještavanja (MSFI) odobrenim od strane
Međunarodnog Komiteta za Računovodstvene
Standarde.
Pripremanje finansijskih izvještaja u skladu sa MSFI
zahtijeva upotrebu određenih računovodstvenih
procjena i procjena rukovodstva Banke u procesu
primjene računovodstvenih politika Banke.
Područja koja zahtijevaju viši stepen procjene ili
složenosti ili područja u kojima su pretpostavke i
procjene od velikog značaja za finansijske
izvještaje, objelodanjena su u napomeni 2(d).
Računovodstvene politike u skladu sa MSFI
objelodanjene u narednim pasusima su dosljedno
primjenjene od strane Banke za sve periode
prikazane u priloženim finansijskim iskazima.
b) Osnove za sastavljanje iskaza
Finansijski iskazi sastavljeni su prema principu
istorijskog troška, koji je modifikovan
revalorizacijom finansijskih sredstava raspoloživih
za prodaju i finansijskih sredstava i obaveza
(uključujući izvedene finansijske instrumente) po
fer vrijednosti kroz dobitak ili gubitak, po principu
stalnosti poslovanja.
c) Funkcionalna i izvještajna valuta
Priloženi finansijski iskazi Banke su iskazani u EUR,
što je i funkcionalna valuta Banke. Svi finansijski
podaci su iskazani u EUR i zaokruženi na najbližu
hiljadu.
d) Korišćenje procjenjivanja i pretpostavki
Pripremanje finansijskih izvještaja u skladu sa MSFI
zahtijeva upotrebu procjena i pretpostavki koje
utiču na efekte primjenjivanja politika, prikazane
iznose aktive i pasive, i na prikazane iznose prihoda
i rashoda tokom izvještajnog perioda. Procjene i
prosuđivanja se donose na osnovu istorijskog
iskustva i drugih činilaca, uključujući očekivanja u
pogledu budućih događaja za koje se vjeruje da su
u okvirima datih okolnosti razumna, gdje rezultati
daju dobru osnovu za procjenu knjigovodstvene
vrijednosti aktive i pasive koje se ne mogu jasno
sagledati iz drugih izvora. Stvarni rezultati se mogu
razlikovati od pomenutih procjena.
Procjene i prosuđivanja su predmet stalne
procjene. Promjene računovodstvenih procjena se
priznaju u periodu kada je došlo do izmjene, ako se
izmjena odnosi samo na taj period odnosno, ako se
izmjena odnosi na tekuće i buduće periode,
priznaju se i u tom periodu i u budućim periodima.
Posebna područja nesigurnosti procjenjivanja i
kritičnih pretpostavki u primjeni računovodstvenih
politika koje su od velikog značaja za iznose
objelodanjene u finansijskim iskazima,
objelodanjena su u napomeni 5 uz finansijske
izvještaje.
Banka je u sastavljanju ovih finansijskih izvještaja
pripremljenih u skladu sa MSFI primjenjivala
računovodstvene politike objelodanjene u
napomeni 3.
e) Standardi i tumačenja koji su u primjeni u
tekućem periodu
U trenutku odobrenja priloženih finansijskih
izvještaja, objavljeni su sljedeći novi i revidirani
standardi i tumačenja koje je Banka usvojila u
tekućem periodu:
• Dopune MSFI 10 „Konsolidovani finansijski
iskazi”, MSFI 12 „Objelodanjivanja učešća u
drugim pravnim licima” i MRS 27 „Pojedinačni
finansijski iskazi” – Izuzeće zavisnih lica iz
konsolidacije prema MSFI 10 (na snazi za
godišnje periode koji počinju na dan ili nakon
1. januara 2014. godine).
•
Dopune MRS 32 „Finansijski instrumenti:
Prezentacija“ – Netiranje finansijskih sredstava
i finansijskih obaveza (na snazi za godišnje
periode koji počinju na dan ili nakon 1. januara
2014. godine);
• Dopune MRS 36 „Umanjenje vrednosti imovine”
– Objelodanjivanje nadoknadivog iznosa za
nefinansijsku imovinu (na snazi za godišnje
periode koji počinju na dan ili nakon 1. januara
2014. godine);
•
Dopune MRS 39 „Finansijski instrumenti:
Priznavanje i odmjeravanje – Obnavljanje derivata
i nastavak računovodstva hedžinga” (na snazi za
godišnje periode koji počinju na dan ili nakon 1.
januara 2014. godine); i
• IFRIC 21 „Dažbine” (na snazi za godišnje periode
koji počinju na dan ili nakon 1. januara 2014.
godine).
Usvajanje ovih standarda i tumačenja nije dovelo
do izmjena u računovodstvenim politikama Banke.
f ) Objavljeni standardi i tumačenja koji još uvijek
nisu u primjeni
U trenutku odobrenja priloženih finansijskih
izvještaja, objavljeni su sljedeći standardi i
tumačenja koji još uvijek nijesu stupili na snagu:
• MSFI 9 „Finansijski instrumenti” i kasnije dopune,
koji zamjenjuje zahtjeve MRS 39 „Finansijski
instrumenti: priznavanje i odmjeravanje”, u vezi
sa klasifikacijom i odmjeravanjem finansijske
imovine. Standard eliminiše postojeće
kategorije iz MRS 39 - sredstva koja se drže do
dospijeća, sredstva raspoloživa za prodaju i
krediti i potraživanja. MSFI 9 je na snazi za
godišnje periode koji počinju na dan ili nakon
1. januara 2018. godine, uz dozvoljenu raniju
primjenu.
• MSFI 15 „Prihodi iz ugovora sa kupcima”, koji
definiše okvir za priznavanje prihoda. MSFI 15
zamjenjuje MRS 18 „Prihodi”, MRS 11 „Ugovori o
izgradnji”, IFRIC 13 „Programi lojalnosti klijenata”,
IFRIC 15 „Sporazumi za izgradnju nekretnina” i
IFRIC 18 „Prijenosi sredstava od kupaca”. MSFI 15
je na snazi za godišnje periode koji počinju na
dan ili nakon 1. januara 2017. godine, uz
dozvoljenu raniju primjenu.
•
MSFI 14 „Računi regulatornih aktivnih
vremenskih razgraničenja” - na snazi za
godišnje periode koji počinju na dan ili nakon
1. januara 2016. godine.
• Dopune MSFI 10 „Konsolidovani finansijski
iskazi” i MRS 28 „Investicije u pridružene entitete
i zajedničke poduhvate” - Prodaja ili prijenos
sredstava između investitora i njegovih
pridruženih entiteta ili zajedničkih poduhvata
(na snazi za godišnje periode koji počinju na
dan ili nakon 1. januara 2016. godine);
• Dopune MSFI 11 „Zajednički aranžmani“ -
Računovodstveno obuhvatanje sticanja udjela
u zajedničkom poslovanju (na snazi za godišnje
periode koji počinju na dan ili nakon 1. januara
2016. godine);
• Dopune MRS 16 „Nekretnine, postrojenja i
oprema” i MRS 38 „Nematerijalna imovina” -
Tumačenje prihvatljivih metoda amortizacije
(na snazi za godišnje periode koji počinju na
dan ili nakon 1. januara 2016. godine).
• Dopune MRS 16 „Nekretnine, postrojenja i
oprema” i MRS 41 „Poljoprivreda” - Poljoprivreda
– industrijske biljke (na snazi za godišnje
periode koji počinju na dan ili nakon 1. januara
2016. godine).
• MRS 27 „Pojedinačni finansijski iskazi” – Metod
udjela u pojedinačnim finansijskim iskazima
(na snazi za godišnje periode koji počinju na
dan ili nakon 1. januara 2016. godine).
• Godišnja poboljšanja za period od 2010. do
2012. godine, koja su rezultat su Projekta
godišnjeg kvalitativnog poboljšanja MSFI (MSFI
2, MSFI 3, MSFI 8, MSFI 13, MRS 16, MRS 24 i
MRS 38) radi otklanjanja neusaglašenosti i
pojašnjenja formulacija (na snazi za godišnje
periode koji počinju na dan ili nakon 1. jula
2014. godine).
• Godišnja poboljšanja za period od 2011. do
2013. godine, koja su rezultat su Projekta
godišnjeg kvalitativnog poboljšanja MSFI (MSFI
1, MSFI 3, MSFI 13 i MRS 40) radi otklanjanja
neusaglašenosti i pojašnjenja formulacija (na
snazi za godišnje periode koji počinju na dan ili
nakon 1. jula 2014. godine); i
• Dopune MRS 19 „Naknade zaposlenima” –
Definisani planovi naknade: Doprinosi za
zaposlene (na snazi za godišnje periode koji
počinju na dan ili nakon 1. jula 2014. godine).
Rukovodstvo Banke razmatra uticaj navedenih
standarda i tumačenja na finansijske iskaze Banke,
kao i datum njihovog stupanja na snagu, i smatra
da usvajanje većine standarda i tumačenja neće
imati materijalno značajne efekte na finansijske
iskaze Banke u periodu njihove početne primjene.
Na dan izdavanja ovih finansijskih iskaza,
rukovodstvo Banke nije u mogućnosti da procijeni
moguće efekte usvajanja MSFI 9.
3. PREGLED ZNAČAJNIH
RAČUNOVODSTVENIH POLITIKA
3.1. Priznavanje prihoda i rashoda
Prihodi i rashodi po osnovu kamata se priznaju u
izvještaju o ukupnom rezultatu za sve instrumente,
prema cijeni amortizacije uz primjenu metode
efektivne kamatne stope.
19
 Metod efektivne kamatne stope je metod
izračunavanja amortizacionog troška finansijskih
sredstava ili finansijskih obaveza i alokacije prihoda
po osnovu kamate ili rashoda po osnovu kamate
na odgovarajuće vremenske periode. Efektivna
kamatna stopa je stopa koja diskontuje
procijenjena buduća gotovinska plaćanja ili prilive
tokom očekivanog vijeka trajanja finansijskog
instrumenta ili, tamo gdje je to izvodljivo, kraćeg
perioda na sadašnju vrijednost finansijskih
sredstava ili finansijskih obaveza. Pri izračunavanju
efektivne kamatne stope, Banka procjenjuje
gotovinske tokove razmatrajući sve ugovorene
uslove finansijskih instrumenata (npr. opcije
avansnih plaćanja) ali ne razmatra buduće gubitke
po osnovu kreditnog rizika. Kalkulacije uključuju
sve naknade i provizije plaćene ili primljene
između ugovorenih strana koje su integralni dio
efektivne kamatne stope, troškova transakcije i svih
drugih premija ili popusta.
Kada se vrijednost nekog finansijskog sredstva ili
grupe sličnih finansijskih sredstava obezvrijedi kao
posljedica gubitka usljed umanjenja vrijednosti,
prihod po osnovu kamate se priznaje u izvještaju o
ukupnom rezultatu uz korišćenje kamatne stope
korišćene za diskontovanje budućih tokova
gotovine za svrhu izračunavanja gubitka po
osnovu umanjenja vrijednosti.
Prihodi od naknada i provizija se uglavnom
evidentiraju prema načelu nastanka poslovne
promjene u periodu kada su usluge izvršene.
Naknade za neiskorišćene kreditne linije se
razgraničavaju (zajedno sa povezanim direktnim
troškovima) i priznaju kao korekcija efektivne
kamatne stope za kredit.
3.2. Preračunavanje deviznih iznosa
Poslovne promjene nastale u stranoj valuti su
preračunate u EUR po srednjem kursu utvrđenom
na međubankarskom tržištu deviza, koji je važio na
dan poslovne promjene.
Sredstva i obaveze iskazane u stranoj valuti na dan
izvještaja o finansijskom položaju, preračunati su u
EUR po srednjem kursu utvrđenom na
međubankarskom tržištu deviza koji je važio na taj
dan.
Neto pozitivne ili negativne kursne razlike nastale
prilikom poslovnih transakcija u stranoj valuti i
prilikom preračuna pozicija izvještaja o
finansijskom položaju iskazanih u stranoj valuti
knjižene su u korist ili na teret izvještaja o ukupnom
rezultatu, kao dobici ili gubici po osnovu kursnih
razlika.
Preuzete i potencijalne obaveze u stranoj valuti
preračunate su u EUR po srednjem kursu
utvrđenom na međubankarskom tržištu deviza koji
je važio dan bilansiranja.
3.3. Lizing
Lizing Banke je klasifikovan kao operativni lizing.
Plaćanja po osnovu ugovora o operativnom lizingu
priznaju se ravnomjerno kao trošak tokom perioda
trajanja lizinga.
20 CKB Godišnji izvještaj 2014
3.4. Porezi i doprinosi
Porez na dobit
Tekući porez na dobit
Porez na dobit se obračunava i plaća u skladu sa
Zakonom o porezu na dobit pravnih lica, član 28
(“Sl. list CG”, br. 65/2001, 80/2004, 40/2008, 86/2009,
14/2012 i 61/2013). Stopa poreza na dobit je
proporcionalna i iznosi 9% od poreske osnovice.
Oporeziva dobit se utvrđuje na osnovu dobiti
Banke iskazane u izvještaju o ukupnom rezultatu
uz usklađivanje prihoda i rashoda u skladu sa
odredbama Zakona o porezu na dobit pravnih lica
(članovi 8 i 9 za usklađivanje prihoda i članovi 10
do 20 za usklađivanje rashoda).
Prihodi od kapitalnih dobitaka uključuju se u
poresku osnovicu u godini u kojoj su ostvareni u
visini od 50%. Kapitalni gubici mogu se prebijati sa
kapitalnim dobicima ostvarenim u istoj godini. Ako
se i poslije izvršenog prebijanja sa kapitalnim
dobicima ostvarenim u istoj godini pojavi kapitalni
gubitak, poreski obveznik može prenijeti kapitalni
gubitak na račun budućih kapitalnih dobitaka u
narednih pet godina.
Poreski propisi Crne Gore ne predviđaju da se
poreski gubici iz tekućeg perioda mogu koristiti
kao osnova za povraćaj poreza plaćenog u
prethodnim periodima. Međutim, gubici iz tekućeg
perioda iskazani u poreskom bilansu mogu se
koristiti za umanjenje poreske osnovice budućih
obračunskih perioda, ali ne duže od pet godina.
Odloženi porez na dobit
Odloženi porez na dobit se obračunava
korišćenjem metode utvrđivanja obaveza prema
izvještaju o finansijskom položaju, za privremene
razlike proizašle iz razlike između poreske osnove
potraživanja i obaveza i njihove knjigovodstvene
vrijednosti. Važeće poreske stope na datum
izvještaja o finansijskom položaju se koriste za
utvrđivanje razgraničenog iznosa poreza na dobit.
Odložene poreske obaveze se priznaju za sve
oporezive privremene razlike. Odložena poreska
sredstva se priznaju za sve odbitne privremene
razlike i poreske gubitke i kredite, koji se mogu
prenositi u naredne fiskalne periode, do stepena
do kojeg će vjerovatno postojati oporeziva dobit
od koje se odložena poreska sredstva mogu
iskoristiti.
3.5. Gotovina i gotovinski ekvivalenti
Za potrebe iskaza o tokovima gotovine, pod
gotovinom i gotovinskim ekvivalentima se priznaju
sva sredstva sa rokom dospijeća kraćim od tri
mjeseca, i to: gotovina u blagajni i slobodno
raspoloživa sredstva kod Centralne banke Crne
Gore i drugih banaka.
3.6. Finansijska sredstva
Banka je finansijska sredstva klasifikovala u sljedeće
kategorije: zajmovi i potraživanja, hartije od
vrijednosti koje se drže do dospijeća, hartije od
vrijednosti raspoložive za prodaju i hartije od
vrijednosti po pravičnoj vrijednosti kroz izvještaj o
ukupnom rezultatu. Rukovodstvo vrši klasifikaciju
svojih ulaganja u momentu inicijalnog priznavanja.
(a) Krediti i potraživanja
Krediti i potraživanja predstavljaju nederivatna
finansijska sredstva sa fiksnim i odredivim
isplatama, koja nisu kotirana na aktivnom tržištu.
Oni nastaju kada Banka obezbijedi novčana
sredstva, robu ili usluge dužniku direktno bez
namjere da trguje potraživanjem.
(b) Hartije od vrijednosti koje se drže do roka
dospijeća
Ulaganja koja se drže do dospijeća predstavljaju
nederivatna finansijska sredstva sa fiksnim i
odredivim isplatama i fiksnim dospijećem, i za koja
rukovodstvo Banke ima pozitivnu namjeru i
sposobnosti da ih drži do roka dospijeća. Ukoliko
Banka prodaje više od beznačajnog iznosa
investicije koja se drži do dospijeća, čitava
kategorija ulaganja se obilježava i reklasifikuje kao
raspoloživa za prodaju.
(c) Ulaganja raspoloživa za prodaju
Ulaganja raspoloživa za prodaju predstavljaju
ulaganja za koja postoji namjera držanja u posjedu
tokom neodređenog vremenskog perioda, a koja
se mogu prodati u slučaju potrebe za likvidnim
sredstvima, a u slučaju promjene kamatnih stopa,
deviznog kursa ili vrijednosti kapitala.
(d) Ulaganja po pravičnoj vrijednosti kroz bilans
uspjeha
Ova kategorija obuhvata dve podkategorije:
finansijska sredstva kojima se trguje i finansijska
sredstva koja Banka prilikom početnog priznavanja
klasifikuje po fer vrijednosti kroz bilans uspjeha.
Finansijsko sredstvo je ono sredstvo koje je
pribavljeno prvenstveno radi ostvarivanja dobitka
na osnovu kratkoročnih kolebanja cijena i marži ili
su dio portfolija kojima se zajedno upravlja i za
koje postoje dokazi o nedavnom stvarnom trendu
ostvarivanja profita na kratak rok.
Banka svrstava određena finansijska sredstva
prilikom početnog priznavanja po fer vrijednosti
kroz bilans uspjeha (opcija fer vrijednosti). Ova
klasifikacija se kasnije ne može mijenjati.
Finansijska sredstva koja su prilikom početnog
priznavanja klasifikovana po fer vrijednosti u
bilansu uspjeha sastoje se od akcija privrednih
lica. Finansijska sredstva na koja se primjenjuje
opcija fer vrijednosti vode se u izvještaju o
finansijskom položaju kao „Finansijska sredstva po
fer vrijednosti u bilansu uspjeha“. Dobici i gubici
nastali promjenom fer vrijednosti finansijskih
sredstava klasifikovanih po fer vrijednosti u bilansu
uspjeha priznaju se na poziciji „Neto dobici/
(gubici) po osnovu finansijskih instrumenata koji
se vode po fer vrijednosti u bilansu uspjeha“.
(e) Inicijalno priznavanje i naknadno vrednovanje
finansijskih sredstava
Kupovina i prodaja finansijskih sredstava koja se
drže do dospijeća i finansijskih ulaganja
raspoloživih za prodaju, priznaju se na dan
transakcije – a to je dan kada se Banka obavezala
da će kupiti ili prodati sredstvo. Krediti se priznaju
u trenutku kada se gotovinska sredstva plasiraju
korisnicima kredita. Finansijska sredstva su
inicijalno priznata po fer vrijednosti, uvećana za
troškove transakcija za sva finansijska sredstva
koja se ne evidentiraju po fer vrijednosti kroz
dobitak ili gubitak.
Finansijska sredstva raspoloživa za prodaju se
naknadno vrednuju po fer vrijednosti. Zajmovi i
potraživanja, kao i ulaganja koja se drže do
dospijeća, evidentiraju se po amortizovanoj
vrijednosti korišćenjem metode efektivne
kamatne stope. Dobici i gubici koji proizilaze iz
promjena fer vrijednosti finansijskih sredstava
raspoloživih za prodaju priznaju se direktno u
okviru kapitala, sve dok se finansijsko sredstvo ne
proda ili ne obezvrijedi kada se kumulativna
dobit/gubitak prethodno priznata u okviru
kapitala priznaje u izvještaju o ukupnom rezultatu.
Međutim, kamata koja se obračunava korišćenjem
metode amortizovanog troška priznaje se u
izvještaju o ukupnom rezultatu. Dividende po
osnovu hartija od vrijednosti raspoloživih za
prodaju priznaju se u izvještaju o ukupnom
rezultatu onda kada subjekat stekne pravo na
uplatu.
Fer vrijednosti hartija od vrijednosti kotiranih na
aktivnim tržištima zasnivaju se na cijenama
ponude. Ukoliko tržište nekog finansijskog
sredstva (i za hartije od vrijednosti koje se ne
kotiraju na berzi) nije aktivno, Banka utvrđuje fer
vrijednost primjenom tehnika procjenjivanja.
Tehnike procjene obuhvataju korišćenje
posljednjih nezavisnih tržišnih transakcija između
upoznatih voljnih strana, analizu diskontovanih
novčanih tokova i druge tehnike procjenjivanja
koje koriste obično učesnici na tržištu.
(f ) Umanjenje vrijednosti finansijskih sredstava
(i) Sredstva koja se vrednuju po amortizovanom
trošku
Na dan izvještaja o finansijskom položaju Banka
procjenjuje da li postoji bilo kakav objektivni
dokaz da je došlo do umanjenja vrijednosti
finansijskog sredstva ili grupe finansijskih
sredstava. Finansijsko sredstvo ili grupa finansijskih
sredstava je obezvrijeđeno ili su pretrpljeni gubici
zbog umanjenja vrijednosti, ako i samo ako postoji
objektivni dokaz umanjenja vrijednosti kao
rezultat događaja koji se odigrao posle prvobitnog
priznavanja sredstava (nastanak gubitka), i taj
nastanak gubitka ima uticaja na procijenjene
buduće tokove gotovine od finansijskog sredstva
ili grupe sredstava. Objektivni dokaz da je došlo do
umanjenja vrijednosti finansijskog sredstva ili
grupe finansijskih sredstava obuhvata podatke
koje imalac sredstva može da primijeti o nastanku
gubitka kao što su:
• kašnjenje u plaćanju kamate ili glavnice;
• restrukturiranje plasmana;
• kršenje ugovora, finansijske teškoće dužnika;
• visoka vjerovatnoća bankrotstva ili likvidacije,
proces naplate duga od strane države;
• pokretanje sudskog spora protiv dužnika;
• status neizmirivanja obaveza na nivou grupe
povezanih lica.
Banka prvo procjenjuje da li postoje objektivni
dokazi o umanjenju vrijednosti: pojedinačno za
finansijska sredstva koja su pojedinačno značajna,
i pojedinačno ili zajednički za finansijska sredstva
koja nisu pojedinačno značajna. Ako Banka odredi
da ne postoji objektivni dokaz umanjenja
vrijednosti za finansijsko sredstvo koje se
pojedinačno procjenjuje, bilo da je značajno ili ne,
ona obuhvata sredstvo u grupi finansijskih
sredstava sa sličnim karakteristikama kreditnog
rizika i zajednički ih procjenjuje zbog umanjenja
vrijednosti. Sredstva koja se pojedinačno
procjenjuju zbog umanjenja vrijednosti i za koja je
gubitak od umanjenja vrijednosti priznat ili
nastavlja da se priznaje, ne uključuju se u
21
 zajedničku procjenu o umanjenju vrijednosti.
Ukoliko postoji objektivni dokaz da je gubitak po
osnovu umanjenja vrijednosti zajmova i
potraživanja nastao, iznos gubitka se odmjerava
razlikom između knjigovodstvene vrijednosti i
sadašnje vrijednosti procijenjenih budućih tokova
gotovine (isključujući buduće kreditne gubitke
koji nisu nastali) diskontovane po ugovorenoj
efektivnoj kamatnoj stopi. Knjigovodstvena
vrijednost sredstava se umanjuje korišćenjem
računa ispravke vrijednosti i iznos gubitka se
prikazuje u izvještaju o ukupnom rezultatu. Ako je
u pitanju kredit sa promjenljivom kamatnom
stopom, diskontna stopa za odmjeravanje svakog
gubitka po osnovu umanjenja vrijednosti biće
aktuelna kamatna stopa koja je određena
ugovorom.
Izračunavanje sadašnje vrijednosti procijenjenih
budućih tokova gotovine obezbijeđenog
finansijskog sredstva odražava novčane tokove
koji mogu biti rezultat preuzimanja kolaterala
umanjene za troškove pribavljanja i prodaje
kolaterala, bez obzira na to da li je preuzimanje
kolaterala vjerovatno ili ne. Za obračun sadašnje
vrijednosti procijenjenih budućih tokova gotovine
koristi se efektivna kamatna stopa pojedinačnog
plasmana.
U svrhe zajedničke procjene umanjenja vrijednosti,
finansijska sredstva se grupišu na osnovu sličnih
karakteristika kreditnog rizika. Te karakteristike su
relevantne za procjenjivanje budućih tokova
gotovine za grupe takvih sredstava time što
ukazuju na sposobnost dužnika da isplati sve
iznose i dugovanja koji su dospjeli u skladu sa
uslovima ugovora za sredstva koja se procjenjuju.
Budući novčani tokovi u grupi finansijskih
sredstava koji se zajednički procjenjuju,
procjenjuju se na osnovu ugovorenih novčanih
tokova i na osnovu prethodnih iskustava u vezi sa
gubitkom za sredstva sa karakteristikama
kreditnog rizika koja su slična onima u grupi.
Iskustvo prethodnih gubitaka se prilagođava na
osnovu aktuelnih vidljivih podataka da bi se
odrazili uticaji aktuelnih uslova koji nisu uticali na
period na kome se zasniva iskustvo prethodnih
gubitaka, i da bi se uklonili uticaji uslova iz
prethodnih perioda koji ne postoje u sadašnjosti.
Ispravka vrijednosti obračunava se na nivou grupe
finansijskih sredstava. Procenat ispravke
vrijednosti se dobija na osnovu projekcije
vjerovatnoće prelaska u status neizmirivanja
obaveza, zasnovano na iskustvenim podacima za
svaku grupu.
Procjene promjena budućih tokova gotovine
trebalo bi da odražavaju i da budu direktno
povezani sa promjenama u podacima koji su za
njih vezani od perioda do perioda. Ova
metodologija i pretpostavke koje se koriste za
procjenu budućih tokova gotovine se redovno
analiziraju od strane Banke radi smanjenja razlike
između procijenjenog i stvarno nastalog gubitka.
Kada je kredit nenaplativ, on se otpisuje na bazi
odgovarajućih rezervi za umanjenje vrijednosti
potraživanja po osnovu zajmova. Takvi zajmovi se
otpisuju nakon svih neophodnih procedura po
utvrđivanju iznosa gubitka. Naknadna naplata
prethodno ispravljenih potraživanja smanjuje
iznos rezervisanja za umanjenje vrijednosti i
22 CKB Godišnji izvještaj 2014
priznaje se u izvještaju o ukupnom rezultatu. Ako
se, u narednom periodu, iznos gubitka po osnovu
umanjenja vrijednosti smanji i ako se to smanjenje
može objektivno dovesti u vezu sa događajem koji
je nastao poslije priznavanja umanjenja vrijednosti,
prethodno priznati gubitak po osnovu umanjenja
vrijednosti umanjuje račun ispravke vrijednosti.
(ii) Finansijska sredstva vrednovana po fer
vrijednosti
Na kraju svakog obračunskog perioda, na dan
izvještavanja, Banka procjenjuje da li postoje
objektivni dokazi da je došlo do umanjenja
vrijednosti finansijskog sredstva ili grupe
finansijskih sredstava. U slučaju da postoje
objektivni dokazi da je došlo do umanjenja
vrijednosti finansijskih instrumenata raspoloživih za
prodaju, značajan ili produženi pad vrijednosti
finansijskih instrumenata ispod nabavne vrijednosti,
uzima se u obzir pri utvrđivanju mogućeg
umanjenja vrijednosti sredstava. Ako postoji takav
dokaz za finansijske instrumente raspoložive za
prodaju, tada se akumulirani gubitak – kao razlika
između cijene akvizicije i tekuće fer vrijednosti,
umanjen za bilo koja umanjenja vrijednosti
finansijskog sredstva prethodno priznata kao
dobitak ili gubitak, uklanja iz kapitala i priznaje u
izvještaju o ukupnom rezultatu. Ako se u narednom
periodu fer vrijednost dužničkog instrumenta
klasifikovanog kao ono koje je raspoloživo za
prodaju poveća, i ako se to povećanje može
objektivno dovesti u vezu sa događajem koji se
odigrao poslije gubitka zbog umanjenja vrijednosti
i koji je priznat u neto dobitku ili gubitku, gubitak
zbog umanjenja vrijednosti se ukida, sa iznosom
ukidanja priznatim kao neto dobitak ili gubitak u
izvještaj o ukupnom rezultatu.
(g) Obaveze po kreditima
Obaveze po kreditima se inicijalno priznaju po fer
vrijednosti umanjenoj za nastale troškove
transakcije. Obaveze za kredite se naknadno
iskazuju po amortizovanom trošku; sve razlike
između ostvarenog priliva (umanjenog za troškove
transakcije) i vrijednosti otplata, priznaju se u
izvještaju o ukupnom rezultatu u periodu
korišćenja kredita primjenom metode efektivne
kamatne stope.
3.7. Nematerijalna ulaganja
Troškovi održavanja softvera priznaju se u periodu
nastanka. Troškovi koji se direktno odnose na
jedinstvene softverske programe koji su pod kont-
rolom Banke i koji će vjerovatno proizvesti
ekonomske koristi koje su veće nego što su
troškovi, a u periodu dužem od godinu dana,
priznaju se kao nematerijalna ulaganja. Ako je
ugovoreni period upotrebe kraći od osam godina,
amortizacija se obračunava u skladu sa periodom
upotrebe definisanim ugovorom. Ako je period
upotrebe duži od osam godina, amortizacija se
obračunava primjenom proporcionalne metode
po stopi od 12.5% da bi se nabavna vrijednost
licenci otpisala tokom njihovog procijenjenog
korisnog vijeka upotrebe.
Troškovi obuhvataju troškove eksterne kompanije
angažovane na razvoju softvera.
Troškovi amortizacije nematerijalnih ulaganja se
otpisuju u toku njihovog procijenjenog korisnog
vijeka trajanja, kao što slijedi:

Nematerijalna ulaganja Korisni vijek trajanja (godina)
Licenca 8 Rezervisanja se odmjeravaju po sadašnjoj
Softver 8 vrijednosti očekivanih izdataka potrebnih za
Nije bilo promjena korisnog vijeka trajanja
nematerijalnih ulaganja u odnosu na prethodnu
godinu.
3.8. Nekretnine, postrojenja i oprema
Nekretnine, postrojenja i oprema iskazuju se po
nabavnoj vrijednosti, umanjenoj za ispravku
vrijednosti. Nabavna vrijednost obuhvata trošak
koji se direktno pripisuje kupovini sredstava.
Amortizacija nekretnina, postrojenja i opreme se
obračunava primjenom proporcionalne metode
kako bi se njihov trošak rasporedio na njihovu
rezidualnu vrijednost tokom predviđenog
korisnog vijeka trajanja sredstva, a koji nije
promijenjen u odnosu na prethodnu godinu, kao
što slijedi:
Glavne kategorije nekretnina, Korisni vijek trajanja
postrojenja i opreme (godina)
Građevinski objekti 50
Računari i prateća oprema 8
Namještaj i oprema 4 - 10
Motorna vozila 8 poslodavca u iznosima obračunatim po stopama
Bankomati 8 propisanim relevantnim zakonskim propisima.
Ostala oprema 7
Radovi u toku su evidentirani po nabavnoj
vrijednosti. Amortizacija ove imovine i ostalih
nekretnina počinje od trenutka njihove
funkcionalne upotrebe.
Nije bilo promjena korisnog vijeka trajanja
nekretnina, postrojenja i opreme u odnosu na
prethodnu godinu.
3.9. Umanjenje vrijednosti materijalne i
nematerijalne imovine
Na dan izvještaja o finansijskom položaju,
rukovodstvo Banke analizira vrijednosti po kojima
je prikazana nematerijalna i materijalna imovina
Banke. Ukoliko postoji indikacija da je neko
sredstvo obezvrijeđeno, nadoknadiv iznos te
imovine se procjenjuje kako bi se utvrdio iznos
obezvrijeđenja. Ukoliko je nadoknadivi iznos
nekog sredstva procijenjen kao niži od vrijednosti
po kojoj je to sredstvo prikazano, postojeća
vrijednost tog sredstva se umanjuje do visine
nadoknadive vrijednosti.
Gubitak po osnovu obezvrijeđenja vrijednosti
imovine priznaje se kao rashod tekućeg perioda i
iskazuje se u okviru ostalih poslovnih rashoda. Ako
naknadno dođe do situacije da gubitak zbog
obezvrijeđenja priznat u ranijim godinama ne
postoji ili se smanjio, vrijednost sredstva se
povećava do revidirane procjene o njegovoj
nadoknadivoj vrijednosti, ali tako da povećana
vrijednost po kojoj se sredstvo vodi ne bude veća
od vrijednosti po kojoj bi se sredstvo vodilo da
nije bio u prethodnim godinama priznat utvrđeni
gubitak zbog obezvrjeđivanja sredstava.
3.10. Rezervisanja
Rezervisanja se priznaju kada Banka ima važeću
zakonsku ili izvedenu obavezu koja je rezultat
prošlih događaja, kada postoji velika vjerovatnoća
da će za podmirenje obaveze biti potreban odliv
sredstava i kada je iznos obaveza pouzdano
procijenjen.
izmirenje obaveza. Rezervisanja se razmatraju na
datum svakog iskaza o finansijskoj poziciji i
prilagođavaju tako da odražavaju najbolju
sadašnju procjenu. Ako više nije vjerovatno da će
odliv sredstava koji predstavlja ekonomske koristi
biti potreban za namirenje date obaveze,
rezervisanje se ukida preko iskaza o ukupnom
rezultatu.
Banka ne priznaje rezervisanje po osnovu
potencijalnih obaveza dok ne potvrdi da li ima
sadašnju obavezu koja može da dovede do odliva
resursa koji predstavljaju ekonomske koristi ili ako
pouzdana procjena ne može da se napravi, te se u
tom slučaju objelodanjuje.
3.11. Naknade zaposlenima
Doprinosi kojima se obezbjeđuje socijalna
sigurnost zaposlenih
U skladu sa propisima koji se primjenjuju u Crnoj
Gori, Banka je u obavezi da plaća doprinose
državnim fondovima kojima se obezbjeđuje
socijalna sigurnost zaposlenih. Ove obaveze
uključuju doprinose za zaposlene na teret
Banka je, takođe, obavezna da od bruto plata
zaposlenih obustavi doprinose i da ih, u ime
zaposlenih, uplati tim fondovima. Doprinosi na
teret poslodavca i doprinosi na teret zaposlenog
se evidentiraju na teret rashoda perioda na koji se
odnose.
Obaveze po osnovu otpremnina ili drugih
dugoročnih naknada zaposlenima
U skladu sa Kolektivnim ugovorom, Banka je u
obavezi da prilikom odlaska u penziju zaposlenom
isplati otpremninu u visini 6 prosječnih neto
zarada zaposlenih u Banci važećih u mjesecu koji
prethodi mjesecu u kojem se vrši isplata. Takođe,
zaposleni imaju pravo na isplatu jubilarnih
nagrada povodom deset, dvadesete I tridesete
godišnjice rada. U finansijskim iskazima Banke na
dan 31. decembra 2014. godine, izvršeno je
rezervisanje, obračunato od strane nezavisnog
ovlašćenog aktuara, po osnovu procijenjene
sadašnje vrijednosti sredstava za otpremnine za
odlazak u penziju i jubilarne nagrade zaposlenima
nakon ispunjenih uslova.
4. FINANSIJSKI INSTRUMENTI
4.1. Upravljanje rizicima
Banka je u svome poslovanju izložena različitim
rizicima od kojih su najznačajniji:
• kreditni rizik;
• tržišni rizik;
• rizik likvidnosti;
• operativni rizik
Procedure za upravljanje rizicima su dizajnirane da
identifikuju i analiziraju rizike, da definišu
odgovarajuće limite i kontrole za upravljanje
rizicima, kao i da prate izloženost Banke pojedinim
rizicima. Procedure za upravljanje rizicima su
predmet redovne kontrole u cilju adekvatnog
odgovora na nastale promjene na tržištu,
proizvodima i uslugama.
23
 Sektor za upravljanje rizicima je odgovoran za
praćenje izloženosti Banke pojedinim rizicima i
usaglašenost sa procedurama za upravljanje
rizicima i definisanim limitima o čemu se mjesečno
izvještava Odboru direktora. Pored toga, praćenje
izloženosti Banke pojedinim rizicima je u
nadležnosti Komiteta za nadzor i Komiteta za
upravljanje kreditnim rizikom.
4.2. Kreditni rizik
Banka je izložena kreditnom riziku koji predstavlja
rizik da dužnici neće biti u mogućnosti da
dugovanja prema Banci izmire u potpunosti i na
vrijeme. Banka vrši rezervisanja za gubitke po
osnovu umanjenja vrijednosti, a koji se odnose na
gubitke nastale na dan izvještaja o finansijskom
položaju. Značajne promjene u privredi, odnosno
stanju pojedinih privrednih grana koje čine osnov
kreditnog portfolija Banke, mogle bi dovesti do
gubitaka koji se razlikuju od gubitaka po osnovu
kojih je izvršeno rezervisanje na dan izvještaja o
finansijskom položaju. Stoga rukovodstvo Banke
oprezno upravlja izloženošću kreditnom riziku.
4.2.1. Upravljanje kreditnim rizikom
Izloženost kreditnom riziku ispoljava se kao rizik
finansijskog gubitka koji nastaje kao posljedica
nemogućnosti dužnika da ispuni sve ugovorene
obaveze prema Banci. Banka upravlja preuzetim
kreditnim rizikom tako što određuje limite u
odnosu na velike kredite, pojedinačne korisnike
kredita i povezana lica. Pomenuti rizici se
kontinuirano prate i predmet su kontrole koja se
vrši jednom godišnje ili češće. Svi krediti iznad
propisanog limita treba da budu odobreni od
strane Komiteta za upravljanje kreditnim rizikom.
U skladu sa limitima propisanim od strane
Centralne banke Crne Gore, granska koncentracija
kredita je predmet kontinuiranog praćenja.
Izloženost riziku po pojedinačnim
zajmoprimaocima, uključujući druge banke i
brokerska preduzeća, dalje se ograničava tako što
se utvrđuje podlimit u odnosu na bilansnu i
vanbilansnu izloženost. Stvarna izloženost u
odnosu na utvrđene limite se redovno prati.
Upravljanje izloženošću kreditnom riziku vrši se
redovnom analizom sposobnosti korisnika kredita
i potencijalnih korisnika kredita da otplaćuju
obaveze po osnovu kamate i glavnice.
4.2.3. Maksimalna izloženost kreditnom riziku po
bilansnim i vanbilansnim stavkama
Bilansne stavke
Krediti i plasmani bankama
Krediti i plasmani komitentima
Hartije od vrijednosti raspoložive za prodaju
Finansijska sredstva po fer vrijednosti kroz bilans uspjeha
Hartije od vrijednosti koje se drže do dospijeća
Forfeting
Vanbilansne stavke
Plative garancije
Činidbene garancije
Nepokriveni akreditivi
Nepovučene kreditne linije
Ukupna izloženost kreditnom riziku
24 CKB Godišnji izvještaj 2014
Preuzete i potencijalne obaveze po osnovu
kredita
Primarna svrha ovih instrumenta je da se
obezbijedi da sredstva budu dostupna klijentu u
skladu sa zahtjevima. Garancije i aktivirani
akreditivi predstavljaju neopozive garancije Banke
da će izvršiti plaćanje u slučaju da klijent ne može
da ispuni svoje obaveze prema trećim stranama, i
stoga nose isti kreditni rizik kao i krediti.
Dokumentarni i komercijalni akreditivi – koji
predstavljaju pismenu izjavu o obavezi Banke
preuzetoj u ime klijenta, a kojom se trećem licu
daje ovlašćenje da kod Banke vuče mjenice do
iznosa dogovorenog posebnim uslovima – su
obezbijeđeni osnovnom isporukom robe na koju
se odnose, te stoga, nose manji rizik nego direktna
pozajmica.
4.2.2. Rezervisanja za gubitke po osnovu
umanjenja vrijednosti u skladu sa MRS 39
Na dan izvještaja o finansijskom položaju Banka
procjenjuje da li postoji bilo kakav objektivni
dokaz da je došlo do umanjenja vrijednosti
finansijskog sredstva ili grupe finansijskih
sredstava, u skladu sa zahtjevima MRS 39.
Objektivni dokaz da je došlo do umanjenja
vrijednosti finansijskog sredstva ili grupe
finansijskih sredstava obuhvata podatke koje
imalac sredstva može da primijeti o nastanku
gubitka kao što su:
• kašnjenje u plaćanju kamate ili glavnice;
• restrukturiranje plasmana;
• kršenje ugovora, finansijske teškoće dužnika;
• visoka vjerovatnoća bankrotstva ili likvidacije,
proces naplate duga od strane države;
• pokretanje sudskog spora protiv dužnika;
• status neizmirivanja obaveza na nivou grupe
povezanih lica.
U skladu sa usvojenom metodologijom, Banka
procjenjuje da li postoje objektivni dokazi o
umanjenju vrijednosti pojedinačno za finansijska
sredstva koja su pojedinačno značajna.
Izračunavanje sadašnje vrijednosti procijenjenih
budućih tokova gotovine obezbijeđenog
finansijskog sredstva odražava novčane tokove
koji mogu biti rezultat isključivanja umanjena za
troškove pribavljanja i prodaje kolaterala, bez
obzira na to da li je isključenje vjerovatno ili ne.
U svrhe zajedničke procjene umanjenja vrijednosti,
finansijska sredstva koja nisu pojedinačno
značajna se grupišu na osnovu sličnih karakteristika
kreditnog rizika.
U hiljadama EUR
2014 2013
127,653 137,484
325,986 365,593
249 207
1,988 1,482
14,280 17,499
3,772 7,331
473,928 529,596
13,574 15,120
9,866 9,868
688 630
25,456 42,686
49,584 68,304
523,512 597,900
 Izloženost kreditnom riziku se djelimično
kontroliše pribavljanjem instrumenata
obezbjeđenja i garancija pravnih i fizičkih lica.
Pored toga, sva fizička lica su u obavezi da svoju
mjesečnu zaradu primaju preko tekućeg računa
kod Banke, u cilju smanjenja kreditnog rizika.

Tipovi instrumenata obezbjeđenja su:

• depoziti;
• pravo zaloge na industrijskim mašinama,
hartijama od vrijednosti, zalihama i vozilima;
• hipoteke na nepokretnostima i fiducijarni prenos
vlasništva;
• mjenice;
• ovlašćenja;
• administrativne zabrane;
• žiranti i
• polise osiguranja.
4.2.4. Krediti i plasmani
Krediti i avansi su prikazani u narednim tabelama:

U hiljadama EUR
Neobezvri- Neobezvri- Pojedinačna Grupna Ukupna
jeđeni jeđeni Pojedinačno Ukupno, ispravka ispravka ispravka Ukupno,
31.12.2014. nedospjeli dospjeli procijenjeni bruto vrijednosti vrijednosti vrijednosti neto
Stambeni krediti 67,003 3,138 8,313 78,453 4,553 3,801 8,354 70,100

Prekoračenje po tekućim računima 3,356 2,265 91 5,712 81 1,967 2,048 3,663

Potrošački krediti 68,216 4,955 6,105 79,276 3,598 6,731 10,329 68,947

Kreditne kartice 5,044 1,896 3,909 10,849 3,463 2,323 5,785 5,064

Namjenski krediti 590 545 2,032 3,168 1,666 522 2,188 980

Ostali krediti fizičkim licima, pokriveni

11,747 742 1,512 14,000 704 865 1,569 12,431
hipotekom

Ostali krediti - 14 - 14 - 2 2 12
Krediti mikro i malim preduzećima 23,062 1,679 9,665 34,406 4,642 1,919 6,561 27,844

Krediti srednjim i velikim preduzećima 75,878 510 81,660 158,048 45,895 2,387 48,282 109,766

Krediti Vladi i opštinama 2,880 20 24,234 27,134 37 80 117 27,017

Krediti finansijskim institucijama 163 - - 163 - 3 3 161

257,939 15,764 137,521 411,223 64,639 20,600 85,238 325,986

Krediti i plasmani dati
127,653 - - 127,653 - - - 127,653
bankama
385,592 15,764 137,521 538,876 64,639 20,600 85,238 453,639

U hiljadama EUR
Neobezvri- Neobezvri- Pojedinačna Grupna Ukupna
jeđeni jeđeni Pojedinačno Ukupno, ispravka ispravka ispravka Ukupno,
31.12.2013. nedospjeli dospjeli procijenjeni bruto vrijednosti vrijednosti vrijednosti neto
Stambeni krediti 74,438 2,654 9,640 86,731 5,706 4,089 9,795 76,937

Prekoračenje po tekućim računima 3,674 2,142 80 5,896 74 2,022 2,096 3,800

Potrošački krediti 62,527 4,380 5,867 72,775 2,844 6,316 9,160 63,614

Kreditne kartice 5,915 1,718 4,249 11,881 3,442 2,034 5,476 6,406

Namjenski krediti 892 658 1,844 3,393 1,785 658 2,443 951

Ostali krediti fizičkim licima, pokriveni

11,955 587 1,723 14,265 832 1,254 2,086 12,179
hipotekom

Ostali krediti - 14 - 14 - - - 14
Krediti mikro i malim preduzećima 23,583 1,411 8,995 33,989 4,677 2,212 6,889 27,100

Krediti srednjim i velikim preduzećima 98,005 4,272 68,784 171,061 37,843 2,315 40,158 130,903

Krediti Vladi i opštinama 43,726 58 498 44,281 100 497 597 43,684

Krediti finansijskim institucijama 4 - - 4 - - - 4

324,719 17,894 101,680 444,293 57,303 21,397 78,700 365,593

Krediti i plasmani dati
137,484 - - 137,484 - - - 137,484
bankama
462,203 17,894 101,680 581,777 57,303 21,397 78,700 503,078

Krediti i avansi koji nisu ni dospjeli niti obezvrijeđeni u

2014. i 2013. godini su svi svrstani u dobru aktivu.
25
 a) Dospjeli ali pojedinačno neobezvrijeđeni krediti i avansi

U hiljadama EUR
Od 31 do Od 61 do Od 91 do Od 180 do Od 1 do 5 Preko 5
Do 30 dana 60 dana 90 dana 180 dana 365 dana godina godina
31.12.2014. kašnjenje kašnjenja kašnjenje kašnjenje kašnjenje kašnjenje kašnjenje Ukupno
Stambeni krediti 75 32 16 30 67 1,981 936 3,138
Prekoračenja po tekućim računima 74 9 9 12 19 785 1,356 2,265

Potrošački krediti 85 30 24 39 105 2,404 2,268 4,955

Kreditne kartice 122 19 12 13 51 806 872 1,896

Namjenski krediti 4 3 2 2 7 166 361 545

Ostali krediti fizičkim licima, pokriveni hipotekom 24 15 30 11 25 432 205 742

Ostali krediti - - - - - - 14 14

Krediti mikro i malim preduzećima 206 95 54 64 136 978 147 1,679

Krediti srednjim i velikim preduzećima 237 262 11 - - - - 510

Krediti Vladi i opštinama 20 - - - - - - 20

847 465 158 171 410 7,552 6,159 15,764

U hiljadama EUR
Od 31 do Od 61 do Od 91 do Od 180 do Od 1 do 5 Preko 5
Do 30 dana 60 dana 90 dana 180 dana 365 dana godina godina
31.12.2013. kašnjenje kašnjenja kašnjenje kašnjenje kašnjenje kašnjenje kašnjenje Ukupno
Stambeni krediti 74 49 56 96 124 2,045 210 2,654
Prekoračenja po tekućim računima 77 4 5 19 58 1,070 909 2,142

Potrošački krediti 102 32 23 71 130 3,264 758 4,380

Kreditne kartice 155 23 16 31 75 899 519 1,718

Namjenski krediti 3 2 2 5 10 382 254 658

Ostali krediti fizičkim licima, pokriveni hipotekom 21 11 24 22 37 459 13 587

Ostali krediti - - - - - - 14 14

Krediti mikro i malim preduzećima 176 102 60 74 170 741 88 1,411

Krediti srednjim i velikim preduzećima 3,578 291 363 - 40 - - 4,272

Krediti Vladi i opštinama 58 - - - - - - 58

4,244 514 549 318 644 8,860 2,765 17,894

b) Fer vrijednost sredstava obezbjeđenja do visine Banka kao predmet hipoteke uzima nepokretnosti čija
plasmana koji su obezbijeđeni tim sredstvima vrijednost, po procjeni ovlašćenih procjenitelja, mora
biti iznad minimuma od 30% vrijednosti LTV racija
(odnos iznosa kredita prema vrijednosti kolaterala).
U hiljadama EUR Nekretnine koje se uzimaju kao kolateral su stambeni
2014 2013 prostori, porodične stambene zgrade, poslovni objekti,
Depoziti 6,614 11,638 poslovni prostori i zemljište zavisno od lokacije i
Hartije od vrijednosti 382 437 njegove buduće namjene.
Zaloga 3,991 4,150
Hipoteke 234,848 254,422 Prilikom uzimanja zaloga nad hartijama od vrijednosti,
Ukupno 245,835 270,647 Banka dnevno prati cijenu hartija od vrijednosti koje
su uzete kao sredstvo obezbjeđenja. Tržišna vrijednost
Individualno zaloge mora biti 50% veća od vrijednosti plasmana.
neobezvrijeđeni prikazani U hljadama EUR
do visine plasmana koji
su obezbijeđeni tim c) Restrukturirani krediti i avansi
sredstvima 2014 2013
Banka je zajmoprimcu restruktuirala kredit ako je,
Depoziti 5,040 9,928
zbog pogoršanja dužnikove kreditne sposobnosti:
Hartije od vrijednosti 13 431
Zaloga 2,936 3,187 • produžila rok otplate za glavnicu ili kamatu;
Hipoteke 154,124 182,195 • smanjila kamatnu stopu na odobreni kredit;
Ukupno 162,113 195,741 • smanjila iznos duga, glavnice ili kamate;
• napravila druge slične pogodnosti koje
olakšavaju finansijsku poziciju zajmoprimca.
Individualno U hljadama EUR
obezvrijeđeni prikazani
do visine plasmana koji su Prilikom restrukturiranja kredita Banka vrši
obezbijeđeni tim sredstvima 2014 2013 finansijsku analizu zajmoprimca i procjenjuje
Depoziti 1,574 1,710 mogućnosti zajmoprimca, nakon restrukturiranja
Hartije od vrijednosti 369 6 kredita, da ostvari novčane tokove koji će biti
Zaloga 1,055 963 dovoljni za otplatu glavnice i kamate kredita.
Hipoteke 80,724 72,227
Ukupno 83,622 74,906
Banka je u toku 2014. godine restrukturirala kredite u
iznosu od 73,804 hiljade EUR (2013: 93,601 hiljada EUR).
26 CKB Godišnji izvještaj 2014
 d) Geografska koncentracija
Geografska koncentracija izloženosti Banke
kreditnom riziku, bez umanjenja za ispravku
vrijednosti, je prikazana u sljedećoj tabeli:

U hiljadama EUR
. SAD i
Crna Gora Evropska unija Kanada Ostalo Ukupno
Krediti i plasmani bankama - 111,177 16,419 57 127,653

Krediti i plasmanii komitentima 402,073 6,679 11 2,460 411,224

Hartije od vrijednosti raspoložive za prodaju 249 - - 249

-

Finansijska sredstva po fer vrijednosti kroz bilans uspjeha 1,988 - - 1,988

-
Hartije od vrijednosti koje se drže do dospijeća 14,280 - - - 14,280

Forfeting 5,551 - - - 5,551

31. decembar 2014. godine 424,141 117,856 16,430 2,517 560,945

31. decembar 2013. godine 459,559 129,912 14,038 5,691 609,200

e) Industrijska koncentracija
Koncentracija po djelatnostima izloženosti Banke
kreditnom riziku, bez umanjenja za ispravku
vrijednosti je prikazana u sljedećoj tabeli:

U hiljadama EUR
Poljopri-
Transport Usluge vreda,
saobraćaj i turizam i Građevi- Admini- Trgovina lov Fizička
Finansije telekomunikacije ugostiteljst. Trgovina narstvo Energetika Rudarstvo stracija nekretninama i ribolov Proizvodnja Ostalo lica Ukupno

Krediti i plasmani bankama 127,653 - - - - - - - - - - - - 127,653

Krediti i plasmani komitentima 4,269 11,391 21,147 95,469 11,943 1,735 1,491 25,443 2,867 6,500 28,874 11,704 188,391 411,224
Hartije od vrijednosti raspoložive
249 - - - - - - - - - - - - 249
za prodaju
Finansijska sredstva po fer
1,988 - - - - - - - - - - - - 1,988
vrijednosti kroz bilans uspjeha
Hartije od vrijednosti koje se
14,280 - - - - - - - - - - - - 14,280
drže do dospijeća
Forfeting - 91 98 2,614 1,829 - 119 - - 729 70 - - 5,551

31. decembar 2014. godine 148,439 11,482 21,245 98,083 13,772 1,735 1,610 25,443 2,867 7,229 28,944 11,704 188,391 560,945

31. decembar 2013. godine 159,266 11,224 24,147 101,859 13,382 2,340 1,590 42,585 5,892 8,373 30,581 16,864 191,097 609,200

4.2.5. Vanbilansna evidencija

Ročnost vanbilansnih stavki po kojima je Banka
izložena kreditnom riziku je sljedeća:

U hiljadama EUR
Nepovučene Nepokriveni
31. decembar 2014. godine kreditne linije Garancije akreditivi Ukupno
Do 1 godine 25,268 10,052 332 36,652

Od 1 do 5 godina 188 13,388 356 13,928

25,456 23,440 688 49,584

U hiljadama EUR
Nepovučene Nepokriveni
31. decembar 2013. godine kreditne linije Garancije akreditivi Ukupno
Do 1 godine 42,493 9,049 180 51,722

Od 1 do 5 godina 193 15,939 450 16,582

42,686 24,988 630 68,304

27
 4.3. Tržišni rizik
Banka je izložena tržišnim rizicima. Tržišni rizici se
javljaju u slučaju otvorenih pozicija, a zbog
promjene kamatnih stopa, promjene kursa valute i
promjene cijena hartija od vrijednosti koji se
mijenjaju u skladu sa tržišnim fluktuacijama. Limiti
za izloženost tržišnim rizicima su interno propisani
i usklađeni sa limitima propisanim od strane
Centralne banke Crne Gore.
4.3.1. Devizni rizik
Finansijska pozicija i novčani tokovi Banke su
izloženi efektima promjena kursa valuta. Izloženost
deviznom riziku se redovno prati putem
usklađivanja sa limitima propisanim od strane
Centralne banke Crne Gore.
Izloženost riziku od promjena kursa valuta na dan
31. decembra 2014. godine prikazana je u sljedećoj
tabeli:

U hiljadama EUR
USD Ostale valute Ukupno strane valute Lokalna valuta (EUR) Ukupno
AKTIVA
Gotovina i sredstva kod Centralne banke 586 254 840 87,489 88,329
Krediti i plasmani bankama 15,896 1,576 17,472 110,181 127,653
Krediti i plasmani komitentima - - - 325,986 325,986
Hartije od vrijednosti raspoložive za prodaju - - - 249 249
Finansijska sredstva po fer vrijednosti kroz bilans
1,825 - 1,825 163 1,988
uspjeha

Hartije od vrijednosti koje se drže do dospijeća - - - 14,280 14,280

Forfeting - - - 3,772 3,772

Ukupna aktiva 18,307 1,830 20,137 542,120 562,257
PASIVA
Obaveze prema bankama - - - 2,038 2,038
Obaveze prema komitentima 18,267 1,774 20,041 446,541 466,582
Obaveze po kreditima - - - 10,917 10,917
Ostale obaveze 11 - 11 3,435 3,446
Ukupno obaveze 18,278 1,774 20,052 462,931 482,983
Neto devizna izloženost:
- 31. decembar 2014. godine 29 56 85 79,189 79,274
- 31. decembar 2013. godine (1,236) 111 (1,125) 74,970 73,845

4.3.2. Rizik od promjene kamatnih stopa

Rizik od promjene kamatnih stopa novčanih tokova
predstavlja rizik da će budući novčani tokovi
finansijskog instrumenta biti podložni oscilacijama
usljed promjenljivih kamatnih stopa na tržištu.
Kamatni rizik fer vrijednosti predstavlja rizik da će
vrijednost finansijskog instrumenta biti podložna
oscilacijama usljed promjenljivih kamatnih stopa na
tržištu. Banka je izložena efektima promjene važećih
kamatnih stopa na tržištu i to po osnovu rizika od
promjene kamatnih stopa na novčane tokove. Kao
posljedica takvih promjena može doći do povećanja
kamatnih marži, međutim, one mogu umanjiti
dobit ili dovesti do gubitka u slučaju neočekivanih
kretanja. Kamatne stope se zasnivaju na tržišnim
stopama tako da Banka redovno vrši ponovno
određivanje cijena.

Naredna tabela prikazuje kamatonosna i

nekamatonosna sredstva i obaveze Banke na dan
31. decembra 2014. godine:

28 CKB Godišnji izvještaj 2014

 U hiljadama EUR

Kamatonosno Nekamatonosno Ukupno

AKTIVA
Gotovina i sredstva kod Centralne banke 3,033 85,296 88,329
Krediti i plasmani bankama 127,653 - 127,653
Krediti i plasmani komitentima 325,986 - 325,986
Hartije od vrijednosti raspoložive za prodaju - 249 249
Finansijska sredstva po fer vrijednosti kroz bilans uspjeha - 1,988 1,988
U hiljadama EUR
Hartije od vrijednosti koje se drže do dospijeća 14,280 - 14,280
Forfeting 3,772 - 3,772
Ukupna aktiva 474,724 87,533 562,257
PASIVA
Obaveze prema bankama 2,038 - 2,038
Obaveze prema komitentima 383,521 83,061 466,582
Obaveze po kreditima 10,917 - 10,917
Ostale obaveze - 3,446 3,446
Ukupno obaveze 396,476 86,507 482,983
Izloženost riziku od promjene kamatnih stopa:
- 31. decembar 2014. godine 78, 248 1,026 79,274
- 31. decembar 2013. godine 77,821 (3,976) 73,845

Sljedeća tabela prikazuje godišnje kamatne stope

(ukoliko nije drugačije navedeno) za značajnije valute
monetarnih finansijskih instrumenata:

- u procentima- EUR USD

Finansijska sredstva
Obavezna rezerva – kamatonosni dio 1% -
Hartije od vrijednosti koje se drže do dospijeća 0.89%-3.69% -
Krediti i plasmani bankama 0.04%-2.314% 0.15%
Kratkoročni krediti komitentima:
- pravna lica 8.5 %-13% -
- fizička lica 11.99%-22.99% -
Dugoročni krediti klijentima:
- pravna lica 9%-13% -

- fizička lica 6.49%-8.49% p.a. + 12m EURIBOR

Finansijske obaveze
Depoziti bankama 0.15%-4% -
Depoziti komitenata:
- pravna lica 0.15%-3%
- fizička lica 0.1%-3.9% 0.1%-15%
Obaveze po kreditima:
- Direkcija za razvoj malih i srednjih preduzeća 0%-7%
- Ministarstvo Finansija i Ministarstvo održivog razvoja i
0.98% -
turizma
- KfW 6m EURIBOR + 1.305% - 2.4% -

- OTP Financing Netherlands B.V., subordinirani krediti 3m EURIBOR+5.71% -

4.4. Rizik likvidnosti

Rizik likvidnosti predstavlja rizik da Banka neće moći
obezbijediti dovoljno novčanih sredstava za izmirenje
obaveza u trenutku njihove dospjelosti, ili rizik da će Banka
za izmirivanje dospjelih obaveza morati obezbjeđivati
novčana sredstva po razumnoj cijeni i blagovremeno.

4.4.1. Upravljanje rizikom likvidnosti

Usklađenost i kontrolisana neusklađenost dospijeća i
kamatnih stopa po osnovu sredstava i obaveza su od
velikog značaja za rukovodstvo Banke. Nije uobičajeno da
Banka ima kompletno usklađenu poziciju, budući da
poslovne transakcije često imaju neodređen rok dospijeća
i da su različitih vrsta. Neusklađena pozicija potencijalno
povećava profitabilnost, ali i povećava rizik od gubitka.

29
 Dospijeća sredstava i obaveza i sposobnost Banke da po
prihvatljivim troškovima obezbijedi izvore sredstava po
dospijeću obaveza, važan su činilac u procjeni likvidnosti
Banke i njene izloženosti promjenama kamatnih stopa i
kurseva.

Potrebe za likvidnošću za pokrivanje garancija odnosno

aktiviranih akreditiva su znatno manje od iznosa preuzetih
obaveza, budući da Banka ne očekuje da treća strana
povuče ugovorena sredstva. Ukupni neizmireni iznos
ugovorne obaveze kojom se odobrava kredit sa
produženim rokom dospijeća ne mora nužno dovesti do
budućih zahtijeva za likvidnim sredstvima, s obzirom da će
mnoge od ovih obaveza isteći ili biti okončane bez
finansiranja.

Sektor sredstava i likvidnosti dnevno prati izloženost

Banke riziku likvidnosti.

Za utvrđivanje usklađenosti novčanih priliva i odliva,

Banka koristi skale dospijeća (GAP analiza).

U tabeli koja slijedi prikazana su sredstva i obaveze Banke

za preostali period do ugovorenog datuma dospijeća, a u
odnosu na datum izvještaja o finansijskom položaju:
U hiljadama EUR
Od 1 do 3 Od 3 do 12 Od 1 do 5
Do 30 dana mjeseca mjeseci godina Preko 5 godina Ukupno
AKTIVA
Gotovina i sredstva kod Centralne banke 88,329 - - - - 88,329
Krediti i plasmani bankama 99,743 - 27,000 - 910 127,653
Krediti i plasmani komitentima 38,282 18,340 63,856 140,780 64,728 325,986
Hartije od vrijednosti raspoložive za prodaju - - - - 249 249
Finansijska sredstva po fer vrijednosti kroz bilans uspjeha - - - - 1,988 1,988
Hartije od vrijednosti koje se drže do dospijeća 14,280 - - - 14,280
Forfeting 1,592 - 36 2,144 - 3,772
Ukupno sredstva 227,946 32,620 90,892 142,924 67,875 562,257
PASIVA
Obaveze prema bankama 2,038 - - - - 2,038
Obaveze prema komitentima 220,560 62,538 147,800 35,532 152 466,582
Obaveze po kreditima 54 - 460 1,060 9,343 10,917
Ostale obaveze 3,446 - - - - 3,446
Ukupno obaveze 226,098 62,538 148,260 36,592 9,495 482,983
Ročna neusklađenost:
- 31. decembar 2014. godine 1,848 (29,918) (57,368) 106,332 58,380 79,274
- 31. decembar 2013. godine (88,625) 20,821 (70,131) 148,820 62,960 73,845

Struktura sredstava i obaveza na dan 31. decembra

2014. godine ukazuje na postojanje ročne
neusaglašenosti preostalog perioda dospijeća
sredstava i obaveza od 1 mjeseca do 1 godine. Primarni
razlog navedene neusklađenosti je u činjenici da su
kratkoročni izvori sredstava sa preostalim rokom
dospijeća do 1 godine, a prevashodno depoziti po
viđenju plasirani na duži vremenski period. Banka nije
imala problem sa likvidnošću tokom 2014. godine.
Racio likvidnosti na dan 31. decembra 2014. godine
iznosi 1.56%.

30 CKB Godišnji izvještaj 2014

 4.4.2. Ročnost finansijskih obaveza prema
preostalom roku dospjeća (nediskontovani
tokovi gotovine)

U hiljadama EUR
Od
Do 1 Od 3 do 12 Od Preko
31 decembar 2014. Po viđenju mjeseca 1 do 3 mjeseca mjeseci 1 do 5 godina 5 godina Ukupno
OBAVEZE
Obaveze prema bankama 626 1,415 - - - - 2,041
Obaveze prema komitentima 89,603 133,384 63,226 149,426 35,922 154 471,715
Obaveze po kreditima - 56 - 476 1,099 9,687 11,318
Ostale obaveze - 3,480 - - - 3,699 7,180
90,229 138,335 63,226 149,902 37,021 13,540 492,254

U hiljadama EUR
Od
Do 1 Od 3 do 12 Od Preko
31 decembar 2013. Po viđenju mjeseca 1 do 3 mjeseca mjeseci 1 do 5 godina 5 godina Ukupno
OBAVEZE
Obaveze prema bankama 1,340 4,305 - - - - 5,645
Obaveze prema komitentima 82,369 212,602 64,023 140,947 19,495 181 519,617
Obaveze po kreditima - 111 1,041 1,508 6,370 14,580 23,610
Ostale obaveze - 2,867 - - - 3,514 6,381
83,709 219,885 65,064 142,455 25,865 18,275 555,253

4.5. Fer vrijednost finansijskih instrumenata
4.5.1 Fer vrijednost finansijskih instrumenata
vrednovanih po fer vrijednosti
Hijerarhija fer vrijednosti finansijskih instrumenata
vrednovanih po fer vrijednosti
MSFI 13 definiše hijerarhiju tehnika vrednovanja na
osnovu toga da li su unosi koje zahtijevaju te
tehnike vrednovanja raspoloživi ili ne. Raspoloživi
unosi odslikavaju tržišne podatke dobijene iz
nezavisnih izvora; unosi koji nisu raspoloživi
uključuju tržišne pretpostavke Banke. Ove dvije
vrste unosa stvorile su sljedeću hijerarhiju fer
vrijednosti:
• Nivo 1 – Kotirane vrijednosti (nekorigovane) na
aktivnom tržištu istih sredstava i obaveza. Ovaj
nivo uključuje kotirane instrumente kapitala.
• Nivo 2 – Unosi koji ne predstavljaju kotirane
vrijednosti uključene u Nivo 1, a koji su raspoloživi
i tiču se datog sredstva ili obaveze, bilo direktno (tj.
u vidu cijena/vrijednosti) ili indirektno (u vidu
zaključaka na osnovu cijena/vrijednosti). Banka ne
posjeduje finansijske instrumente vrednovane po
fer vrijednosti uključene u nivo 2.
• Nivo 3 – unosi za sredstva i obaveze koji nisu
zasnovani na raspoloživim tržišnim podacima. Ovaj
Nivo uključuje ulaganja u kapital pod tržišnim
pretpostavkama Banke (ne postoje raspoloživi
podaci). Banka ne posjeduje finansijske instrumente
vrednovane po fer vrijednosti uključene u nivo 3.
Ova hijerarhija zahtijeva upotrebu raspoloživih
tržišnih podataka kada isti postoje. Prilikom
procjene fer vrijednosti, Banka uzima u obzir
raspoložive tržišne vrijednosti kad god je to
moguće. Na dan 31. decembra 2014. godine,
tržišne cijene hartija od vrijednosti vrednovanih
po fer vrijednosti u portfoliju Banke su bile
dostupne.

31. decembar 2014. godine Nivo 1 Nivo 2 Nivo 3 Ukupno

Hartije od vrijednosti raspoložive za prodaju 249 - - 249

Finansijska sredstva po fer vrijednosti investicione
1,988 - - 1,988
hartije od vrijednosti – instrumenti kapitala
Ukupna sredstva 2,237 - - 2,237

31. decembar 2013. godine Nivo 1 Nivo 2 Nivo 3 Ukupno

Hartije od vrijednosti raspoložive za prodaju 207 - - 207

Finansijska sredstva po fer vrijednosti investicione
1,482 - - 1,482
hartije od vrijednosti – instrumenti kapitala
Ukupna sredstva 1,689 - - 1,689

Tehnike vrednovanja i pretpostavke korišćene za vrednovanih po fer vrijednosti u portfoliju Banke

vrednovanje finansijskih instrumenata vrednovanih
po fer vrijednosti
Fer vrijednost hartija od vrijednosti raspoloživih za
prodaju i hartija od vrijednosti vrednovanih po fer
vrijednosti kroz bilans uspjeha je zasnovana na
tržišnim cijenama. Ukoliko informacije o tržišnim
cijenama nisu raspoložive, koriste se tržišne cijene
kotiranih hartija od vrijednosti sa sličnim
karakteristikama. Na dan 31. decembra 2014.
godine, tržišne cijene hartija od vrijednosti
su bile dostupne.
4.5.2 Fer vrijednost finansijskih instrumenata
koji nisu vrednovani po fer vrijednosti
Hijerarhija fer vrijednosti finansijskih instrumenata
koji nisu vrednovani po fer vrijednosti
Procijenjena fer vrijednost finansijskih instrumenata,
prema hijerarhiji fer vrijednosti, data je u narednoj
tabeli:
31
 Knjigovodstvena
31. decembar 2014. godine Nivo 1 Nivo 2 Nivo 3 Ukupno vrijednost
Gotovina i sredstva kod Centralne banke - 88,329 - 88,329 88,329

Krediti i plasmani bankama - - 127,653 127,653 127,653

Krediti i plasmani komitentima - - 325,986 325,986 325,986

Hartije od vrijednosti koje se drže do dospijeća - 14,280 - 14,280 14,280

Forfeting - - 3,772 3,772 3,772

Ukupna sredstva - 102,609 457,411 560,020 560,020

Obaveze prema bankama - - 2,038 2,038 2,038

Obaveze prema komitentima - - 466,582 466,582 466,582

Obaveze po kreditima - - 10,917 10,917 10,917

Ostale obaveze - - 3,446 3,446 3,446

Ukupne obaveze - - 482,983 482,983 482,983

Knjigovodstvena
31. decembar 2013. godine Nivo 1 Nivo 2 Nivo 3 Ukupno vrijednost
Gotovina i sredstva kod Centralne banke - 77,038 - 77,038 77,038

Krediti i plasmani bankama - - 137,484 137,484 137,484

Krediti i plasmani komitentima - - 365,593 365,593 365,593

Hartije od vrijednosti koje se drže do dospijeća - 17,499 - 17,499 17,499

Forfeting - - 7,331 7,331 7,331

Ukupna sredstva - 94,537 510,408 604,945 604,945

Obaveze prema bankama - - 5,427 5,427 5,427

Obaveze prema komitentima - - 501,851 501,851 501,851

Obaveze po kreditima - - 22,672 22,672 22,672

Ostale obaveze - - 2,839 2,839 2,839

Ukupne obaveze - - 532,789 532,789 532,789

Fer vrijednost finansijskih instrumenata koji nisu vrednovani
po fer vrijednosti obračunata je samo za potrebe
objelodanjivanja, bez efekata na pozicije iskaza o
finansijskom položaju ili iskaza o ukupnom rezultatu.
Dodatno, s obzirom na to da nema aktivnog trgovanja ovim
instrumentima, određivanje fer njihove vrijednosti zahtijeva
korišćenje procjena rukovodstva u značajnoj mjeri.
Fer vrijednost je cijena koja se može primiti za prodaju
nekog sredstva ili platiti za prenos neke obaveze u
uobičajenoj transakciji na glavnom (ili najpovoljnijem)
tržištu na datum odmjeravanja pod tekućim tržišnim
uslovima bez obzira na to da li je cijena direktno utvrdiva ili
procijenjena korišćenjem neke druge tehnike vrednovanja.
Međutim, ne postoje dostupne tržišne cijene za određeni
dio finansijskih instrumenata Banke, koji su prema tome
klasifikovani u nivo 2 i nivo 3 hijerarhije fer vrijednosti. U
uslovima u kojima nema dostupnih tržišnih cijena, fer
vrijednost se procenjuje primjenom modela diskontovanja
novčanih tokova ili drugih modela. Promjene pretpostavki
koje leže u osnovi procjena, uključujući diskontne stope i
procijenjene novčane tokove, u značajnoj mjeri utiču na
procjene. Stoga utvrđene procjene fer tržišne vrijednosti ne
mogu biti ostvarene prilikom aktuelne prodaje finansijskog
instrumenta.
Prilikom procjene fer vrijednosti finansijskih instrumenata
koji nisu vrednovani po fer vrijednosti i klasifikovani su kao
nivo 2 i nivo 3, primijenjene su sljedeće pretpostavke:
Knjigovodstvena vrijednost predstavlja razumnu procjenu
fer vrijednosti za sljedeće finansijske instrumente, koji su
prevashodno kratkoročni:
• Gotovina i depoziti kod Centralne banke;
• Hartije od vrijednosti koje se drže do dospijeća (odnose
se na državne obveznice sa rokom dospijeća do 3
mjeseca);
• Ostale obaveze.
a) Krediti i plasmani bankama
Potraživanja od drugih banaka obuhvataju
međubankarske plasmane i pozicije u procesu naplate,
vezane za varijabilne kamatne stope. Budući novčani
tokovi su diskontovani na sadašnju vrijednost
primjenom efektivnih kamatnih stopa. S obzirom na to
da su ugovorene varijabilne kamatne stope, promjene
u varijabilnim kamatnim stopama se reflektuju u
promjenema efektivnih kamatnih stopa, tako da je fer
vrijednost plasmana sa varijabilnom kamatnom
stopom i prekonoćnih depozita približno jednaka
knjigovodstvenoj vrijednosti ovih finansijskih
sredstava iskazanoj na dan izvještaja o finansijskom
položaju.
b) Krediti i plasmani komitentima i forfeting
Fer vrijednost je određena primjenom modela
diskontovanih novčanih tokova, koji uključuje i
pretpostavke izloženosti kreditnom riziku, riziku
kamatnih stopa, “PD”, “LGD”, u mjeri u kojoj je isto
primljenjivo. S obzirom na to da je značajan dio kredita
klijentima odobren po fiksnim kamatnim stopama, u
cilju utvrđivanja fer vrijednosti kredita klijentima sa
fiksnom kamatnom stopom iskazanih po
amortizovanoj vrijednosti, izvršeno je poređenje
kamatnih stopa po kojima su krediti odobravani
klijentima sa raspoloživim informacijama o
preovlađujućim tržišnim kamatnim stopama u
bankarskom sektoru Crne Gore, odnosno prosječnim
ponderisanim kamatnim stopama po djelatnostima,
kao što je prikazano u narednoj tabeli:

32 CKB Godišnji izvještaj 2014

- u procentima- Godišnja prosječna ponderisana kamatna stopa
Djelatnost Banka Bankarski sektor u Crnoj Gori
Finansijske institucije 7.67% 10.02%
Velika pravna liuca 7.49% 8.44%
Druga pravna lica, nefinansijski sektor 8.50% 9.58%
Vlada i pravna lica u državnom vlasništvu 7.37% 7.73%
Domaćinstva 10.12% 10.10%
Ostalo 10.34% 9.69%

Prema mišljenju rukovodstva Banke, fer vrijednost 41/2009, 38/2011 i 55/2012). U skladu sa propisima,
kredita klijentima obračunata kao sadašnja vrijednost Banka kvartalno dostavlja izvještaje o stanju i
budućih novčanih tokova diskontovanih primjenom strukturi kapitala Centralnoj banci Crne Gore.
važećih tržišnih stopa, odnosno prosječnih Sopstvena sredstva Banke sastoje se od:
ponderisanih kamatnih stopa za bankarski sektor, ne
odstupa značajno od iskazanih knjigovodstvenih • osnovnog kapitala (uplaćeni akcijski kapital,
vrijednosti kredita na dan izvještaja o finansijskom neraspoređena dobit iz prethodnih godina, dobit
položaju. Po mišljenju rukovodstva, iznosi u tekuće godine, umanjena za gubitak);
finansijskim iskazima odražavaju realnu vrijednost • dopunskog kapitala (rezerve koje su formirane na
koja je u datim okolnostima najvjerodostojnija i teret dobiti nakon njenog oporezivanja: zakonske,
najkorisnija za potrebe finansijskog izvještavanja. statutarne i druge rezerve, subordinisani kredit);
• umanjenih za nematerijalna ulaganja.
c) Depoziti i obaveze po kreditima
Za depozite po viđenju, kao i depozite sa preostalim Rizična aktiva se sastoji od stavki aktive i kreditnih
rokom dospijeća kraćim od godinu dana, ekvivalenata vanbilansnih stavki aktive Banke koje
pretpostavka je da procijenjena fer vrijednost ne su izložene riziku. Kreditni ekvivalenti vanbilansnih
odstupa značajno od knjigovodstvenih vrijednosti. stavki aktive predstavljaju iznos koji je rezultat
množenja knjigovodstvene vrijednosti
Procijenjena fer vrijednost kamatonosnih depozita sa vanbilansnih stavki aktive sa propisanim faktorima
fiksnom kamatnom stopom i preostalim rokom konverzije. Ukupnu rizikom ponderisanu aktivu
dospijeća preko godinu dana, bez navedene tržišne čini zbir stavki aktive bilansa i kreditnih
cijene bazira se na diskontovanom toku gotovine ekvivalenata vanbilansnih stavki aktive izloženih
primjenom važeće kamatne stope na nove obaveze riziku (rizična aktiva Banke), klasifikovanih u četiri
sa sličnim preostalim dospijećem. Prema mišljenju kategorije i pomnoženih sa odgovarajućim
rukovodstva kamatne stope Banke su usklađene sa propisanim ponderima rizika.
važećim tržišnim kamatnim stopama, i shodno tome
iznosi u finansijskim iskazima odražavaju realnu U skladu sa propisima Centralne banke Crne Gore,
vrijednost koja u datim okolnostima najvjerodostojnije Banka je obavezna da održava minimalan stepen
odražava pravičnu vrijednost navedenih finansijskih adekvatnosti kapitala od 10%. Banka je dužna da
instrumenata. obim svog poslovanja uskladi sa propisanim
pokazateljima, odnosno da obim i strukturu svojih
Za fer vrijednost obaveza po kreditima sa varijabilnom rizičnih plasmana uskladi sa Zakonom o bankama
kamatnom stopom pretpostavka je da aproksimira i propisima Centralne banke Crne Gore. Na dan 31.
knjigovodstvenoj vrijednosti ovih obaveza na dan decembra 2014. godine, koeficijent solventnosti
izvještavanja. obračunat od strane Banke u statutarnim
finansijskim iskazima iznosi 15.71%.
4.6. Upravljanje kapitalom
4.7. Analize osjetljivosti
Upravljanje kapitalom ima za cilj:
• usaglašenost sa propisima regulatora, 4.7.1. Analize osjetljivosti (devizni rizik)
• zaštitu sposobnosti Banke da održi stalnost Upravljanje izloženošću deviznom riziku, pored
poslovanja kako bi bila u mogućnosti da obezbijedi analize potraživanja i obaveza Banke iskazanih u
isplate akcionarima i naknade ostalim vlasnicima, i stranoj valuti, uključuje i analizu osjetljivosti na
• obezbjeđenje kapitala za podršku daljeg razvoja promjene deviznog kursa. U sljedećoj tabeli je
Banke. prikazan scenario promjene deviznog kursa u
rasponu od +10% do -10% u odnosu na EUR.
Rukovodstvo Banke vrši kontrolu adekvatnosti kapitala
korišćenjem metodologije i limita propisanih od strane
Centralne banke Crne Gore (Sl. list CG, br. 60/2008,

2014 Promjena kursa

Iznos u
SREDSTVA Ukupno 10% -10%
stranoj valuti
Novčana sredstva i sredstva kod Centralne banke 88,329 840 84 (84)
Krediti i plasmani bankama 127,653 17,472 1,747 (1,747)
Ukupno sredstva 215,982 18,312 1,831 (1,831)
OBAVEZE
Obaveze prema komitentima 466,582 20,041 2,004 (2,004)
Ostale obaveze 3,446 11 1 (1)
Ukupno obaveze 470,028 20,052 2,005 (2,005)
Neto izloženost deviznom riziku:
- 31. decembar 2014. (174) 174
- 31. decembar 2013. (113) 113

33
 Na dan 31. decembra 2014. godine, pod pretpostavkom
da su svi ostali parametri nepromijenjeni promjenom
deviznog kursa EUR u odnosu na ostale valute za +10%
odnosno -10%, dobit Banke bi se smanjila/uvećala za
174 hiljade EUR (31. decembar 2013. godine: dobit
Banke bi se smanjila/uvećala za 113 hiljada EUR). Uzrok
male izloženosti Banke promjeni deviznog kursa je
činjenica da je najveći dio potraživanja i obaveza Banke
izražen u EUR.
4.7.2. Analize osjetljivosti (rizik od promjene
kamatnih stopa)
U toku procesa upravljanja rizikom od promjene
kamatnih stopa, Banka vrši analizu osjetljivosti
promjena potraživanja i obaveza sa varijabilnim
kamatnim stopama. U sljedećoj tabeli je prikazan
efekat promjene varijabilnih kamatnih stopa za
potraživanja i obaveze iskazane u EUR u rasponu
od +0.4% p.p. do -0.4% p.p, odnosno za
potraživanja i obaveze iskazane u stranim
valutama u rasponu od +0.3% p.p. do -0.3% p.p.

U hiljadama EUR
Neto efekat kao rezultat promjene kamatnih stopa
+0.4 b.p. EUR KS -0.4 b.p. EUR KS
2014 +0.3 b.p. FX KS -0.3 b.p. FX KS
SREDSTVA
Gotovina i sredstva kod Centralne banke 88,329 - -
Krediti i avansi bankama 127,653 511 (511)
Krediti i avansi komitentima 325,986 - -
Hartije od vrijednosti raspoložive za prodaju 249 - -
Finansijska sredstva po fer vrijednosti kroz bilans
1,988
uspjeha - -
Hartije od vrijednosti koje se drže do dospijeća 14,280 - -
Forfeting 3,772 - -
562,256 511 (511)
OBAVEZE
Obaveze prema bankama 2,038 - -
Obaveze prema komitentima 466,582 - -
Obaveze po kreditima 10,917 38 (38)
Ostale obaveze 3,446 - -
482,983 38 (38)
Neto izloženost riziku od promjene
kamatnih stopa :
- 31. decembar 2014. godine 472 (472)
- 31. decembar 2013. godine 471 (471)

Pod pretpostavkom da su svi ostali parametri

nepromijenjeni, povećanjem, odnosno smanjenjem
varijabilne kamatne stope za potraživanja i obaveze u
EUR za 0.4 p.p. odnosno za potraživanja i obaveze u
stranoj valuti za 0.3 p.p., dobit Banke bi se povećala,
odnosno smanjila, za iznos od 472 hiljade EUR (31.
decembar 2013. godine: povećanje/smanjenje za 471
hiljadu EUR).

Uzrok male izloženosti Banke promjeni varijabilnih

kamatnih stopa je činjenica da je najveći dio
potraživanja i obaveza Banke ugovoren sa fiksnom
kamatnom stopom.

34 CKB Godišnji izvještaj 2014

5. OSNOVNE RAČUNOVODSTVENE
PROCJENE I PROSUĐIVANJA U
PRIMJENI RAČUNOVODSTVENIH
POLITIKA

Banka donosi procjene i pretpostavke koje mogu d) Poreski rizici

uticati na prikaz iznosa sredstava i obaveza u
finansijskim iskazima za narednu finansijsku
godinu. Procjene i prosuđivanja biće predmet
stalne procjene i donosiće se na osnovu istorijskog
iskustva i drugih činilaca, uključujući očekivanja u
pogledu budućih događaja za koje se vjeruje da
su u okvirima datih okolnosti razumna.
a) Gubitak usljed obezvrjeđenja kredita i plasmana
Banka vrši pregled svog kreditnog portfolija
najmanje jednom u tri mjeseca kako bi procijenila
gubitak koji je nastao usljed umanjenja vrijednosti
kredita. Prilikom utvrđivanja da li gubitak usljed
obezvrjeđenja treba evidentirati u izvještaju o
ukupnom rezultatu, Banka prosuđuje da li postoje
bilo kakvi posmatrani podaci koji ukazuju na to da
je u procijenjenim budućim novčanim tokovima
kreditnog portfolija došlo do mjerljivog smanjenja,
a prije nego što se takvo smanjenje može
identifikovati za svaki pojedinačni kredit u okviru
kreditnog portfolija. Takav dokaz može uključiti
posmatrane podatke koji ukazuju na to da je došlo
do promjena koje mogu imati štetnog uticaja, i to
promjena u statusu dužnika u pogledu otplate
kredita Banci, odnosno u privrednim uslovima u
državi koji su u direktnoj vezi sa uticajem koji
neizmirene ugovorne obaveze plaćanja mogu
imati na sredstva Banke. Rukovodstvo se oslanja
na procjene koje se zasnivaju na istorijskim
iskustvima u vezi gubitaka za sredstva sa
karakteristikama kreditnog rizika, kao i na
objektivnim dokazima o postojanju umanjenja
vrijednosti, slične pomenutim u kreditnom
portfoliju prilikom procjene budućih tokova
gotovine. Metodologija i pretpostavke koji se
koriste pri procjeni iznosa budućih tokova
gotovine i njihovog vremenskog usklađivanja
predmet su stalne kontrole, a u cilju svođenja
razlike između procijenjenog i stvarnog gubitka
na najmanju moguću mjeru.
Poreski zakoni Crne Gore se često različito tumače
i predmet su čestih izmjena. Tumačenje poreskih
zakona od strane poreskih vlasti u odnosu na
transakcije i aktivnosti Banke mogu se razlikovati
od tumačenja rukovodstva Banke. Kao rezultat
iznijetog, transakcije mogu biti osporene od
strane poreskih vlasti i Banci može biti određen
dodatni iznos poreza, kazni i kamata, koji može biti
značajan. Period zastarjelosti poreske obaveze je
pet godina. To praktično znači da poreske vlasti
imaju prava da odrede plaćanje neizmirenih
obaveza u roku od pet godina od kada je obaveza
nastala.
e) Rezervisanja
Rezervisanja se razmatraju na datum svakog iskaza o
finansijskoj poziciji i prilagođavaju tako da
odražavaju najbolju sadašnju procjenu. Ako više nije
vjerovatno da će odliv sredstava koji predstavlja
ekonomske koristi biti potreban za namirenje date
obaveze, rezervisanje se ukida preko iskaza o
ukupnom rezultatu.
Banka ne priznaje rezervisanje po osnovu
potencijalnih obaveza dok ne potvrdi da li ima
sadašnju obavezu koja može da dovede do odliva
resursa koji predstavljaju ekonomske koristi ili ako
pouzdana procjena ne može da se napravi, te se u
tom slučaju objelodanjuje.

b) Umanjenje vrijednosti hartija od vrijednosti

raspoloživih za prodaju i ulaganja u pridružena
preduzeća
Banka utvrđuje da je došlo do umanjenja
vrijednosti u hartijama od vrijednosti raspoloživim
za prodaju onda kada dođe do značajnog ili
produženog smanjenja njihove fer vrijednosti i to
ispod njihove nabavne vrijednosti. Određivanje
šta je značajno ili produženo zahtijeva rasuđivanje.
Umanjenje vrijednosti može biti opravdano onda
kada postoji dokaz da je došlo do pogoršanja u
finansijskoj poziciji preduzeća u koje se ulaže,
privrednoj grani ili sektoru, kao i u novčanim
tokovima iz poslovanja i finansiranja.

c) Otpremnine i ostale dugoročne naknade

zaposlenima
Sadašnja vrijednost sredstava za otpremnine za
odlazak u penziju i ostale dugoročne beneficije
zavisi od niza faktora utvrđenih od strane
nezavisnog ovlašćenog aktuara upotrebom
određenih pretpostavki. Bilo kakve promjene u
ovim pretpostavkama uticale bi na sadašnju
vrijednost ovih sredstava. Ključne pretpostavke za
otpremnine i ostale dugoročne naknade
zaposlenima prikazane su u napomeni 28.

35
 6. PRIHODI I RASHODI PO OSNOVU
KAMATA I SLIČNI PRIHODI I RASHODI

a) Prihodi po osnovu kamata i slični prihodi

U hiljadama EUR
Godina koja se završava 31. decembra
Prihodi po osnovu kamata i slični prihodi 2014. 2013.
Krediti i plasmani dati komitentima 36,285 36,134
Plasmani bankama 965 6,467
Kamate po osnovu forfetinga 944 1,977
Hartije od vrijednosti koje se drže do dospijeća 300 725
38,494 45,303

b) Rashodi po osnovu kamata i slični rashodi

U hiljadama EUR
Godina koja se završava 31. decembra
Rashodi po osnovu kamata i slični rashodi 2014. 2013.
Depoziti od komitenata 6,951 13,526
Depoziti od banaka 166 362
Obaveze po kreditima od banaka 137 491
Obaveze po kreditima od Vlade CG 16 151
Obaveze po subordiniranim kreditima 1,002 829
8,272 15,359

7. PRIHODI I RASHODI PO OSNOVU

NAKNADA I PROVIZIJA

a) Prihodi po osnovu naknada i provizija

U hiljadama EUR
Godina koja se završava 31. decembra
2014. 2013.
Naknade za bankarske usluge platnog prometa u zemlji i inostranstvu 7,071 7,502
Prihodi od naknada po poslovima sa kreditnim karticama 4,879 3,916
Prihodi od naknada za izdate garancije i druge potencijalne obaveze 487 511
Ostalo 1,070 1,298
13,507 13,227

Ostali prihodi po osnovu naknada i provizija u iznosu od

1,070 hiljada EUR (2013. godine: 1,298 hiljada EUR) se
najvećim dijelom odnose na prihode od provizija
naplaćenih od OTP Bank Plc., Budimpešta u iznosu od
402 hiljade EUR (2013. godine: 507 hiljada EUR) na
osnovu Ugovora o preuzimanju potraživanja, po kojem
Banka naplaćuje naknade za održavanje, naknade za
upravljanje rizikom i administrativne naknade prodatog
portfolija.

b) Rashodi po osnovu naknada i provizija

U hiljadama EUR
Godina koja se završava 31. decembra
2014. 2013.
Naknade i provizije za usluge platnog prometa u zemlji 790 811
Naknade i provizije za usluge međunarodnog platnog prometa 245 209
Naknade za izdate garancije i druge potencijalne obaveze 89 440
Naknade po poslovima sa karticama 2,249 2,266
Ostale naknade i provizije 215 210
3,588 3,936

36 CKB Godišnji izvještaj 2014

8. NETO PRIHODI OD KURSNIH
RAZLIKA
U hiljadama EUR
Godina koja se završava 31. decembra
2014 2013
Pozitivne kursne razlike, realizovane 750 763
Pozitivne kursne razlike, nerealizovane 5 3
755 766

9. OSTALI POSLOVNI PRIHODI

U hiljadama EUR
Godina koja se završava 31. decembra
2014 2013
Prihodi od kastodi aktivnosti 213 106
Dobici po osnovu forfetinga 1,216 1,266
Ostali prihodi 337 221
1,766 1,593

10. OSTALI POSLOVNI RASHODI

U hiljadama EUR
Godina koja se završava 31. decembra
2014 2013
Troškovi zaposlenih 13,687 12,771
Administrativni troškovi 2,586 2,937
Amortizacija nekretnine, postrojenja i oprema (Napomena 21) 1,928 1,840
Amortizacija nematerijalnih ulaganja (Napomena 20) 971 871
Troškovi zakupa 1,353 1,242
Troškovi održavanja informacionog sistema 1,477 1,161
Troškovi održavanja vozila 64 101
Profesionalne usluge 843 725
Troškovi premije osiguranja depozita 2,457 2,533
Reprezentacija, marketing i sponzorstvo 786 721
Ostalo 903 966
27,055 25,868

11. RASHODI INDIREKTNIH OTPISA

PLASMANA I REZERVISANJA
U hiljadama EUR
Godina koja se završava 31. decembra
2014 2013
Krediti klijentima, neto (napomena 15) 7,893 8,665
Rezervisanja za forfeting (napomena 19) 874 (484)
Rezervisanja za ostala sredstva, neto (napomena 22) 163 (1,030)
Rezervisanja za potencijalne obaveze, neto (napomena 27) 146 (241)
Rezervisanja za naknade zaposlenima, neto (napomena 28) 3 58
Rezervisanja za nieskorišćene godišnje odmore - 14
Ostala rezervisanja 764 3
9,844 6,985

12. POREZ NA DOBIT

a) Usaglašavanje iznosa poreza na dobit u izvještaju

o ukupnom rezultatu i proizvoda rezultata prije
oporezivanja i propisane poreske stope

37
 U hiljadama EUR
Godina koja se završava 31. decembra
2014. 2013.
Dobit prije oporezivanja 6,086 9,145
Porez na dobit (stopa 9%) 548 823
Troškovi koji se ne priznaju u poreskom bilansu 18 41
Poreski gubici iz prethodnih perioda iskorišćeni za umanjenje poreza (230) (610)
Efekti usaglašavanja sa osnovicom za obračun
(397) (254)
poreza na dobit u statutarnim finansijskim izvještajima
Ostalo 61 -
Porez prikazan u iskazu o ukupnom rezultatu 61 -

b) Odložene poreske obaveze

Na dan 31. decembra 2014. godine, odložene
poreske obaveze u iznosu od 352 hiljade EUR (31.
decembar 2013. godine: 413 hiljada EUR) odnose se
na privremene razlike u poreskoj osnovici i
knjigovodstvenim vrijednostima nekretnina,
postrojenja i opreme.

c) Neiskorišćeni poreski gubici koji se mogu

prenijeti u naredne periode

Godina nastanka Godina isteka U hiljadama EUR

2010. 2015. 46,014

2011. 2016. 18,984

2012. 2017. 18,034
83,032

Na dan 31. decembra 2014. godine, Banka nije

priznala odložena poreska sredstva po osnovu
prenijetih poreskih gubitaka usljed neizvjesnosti da
će budući oporezivi dobici, na teret kojih se
odložena poreska sredstva mogu iskoristiti, biti
raspoloživi.

d) Porezi, doprinosi i druge dažbine koje ne zavise

od rezultata poslovanja
Porezi, doprinosi i druge dažbine koji ne zavise od
rezultata poslovanja uključuju poreze na imovinu i
druge poreze, doprinose na teret poslodavca,
naknade i doprinose koji se plaćaju prema raznim
republičkim i lokalnim opštinskim poreskim
propisima.

13. GOTOVINA I SREDSTVA KOD

CENTRALNE BANKE
U hiljadama EUR
31. 12. 2014. 31. 12. 2013.
Gotovina u blagajni 19,097 19,098
Gotovina u procesu naplate 440 549
Čekovi u procesu naplate - 2
Žiro račun 38,460 26,181
Uključeno u gotovinu i gotovinske ekvivalente (napomena 32) 57,997 45,830
Obavezna rezerva kod Centralne banke Crne Gore 30,332 31,208
88,329 77,038

Obavezna rezerva Banke sa stanjem na dan 31.
decembra 2014. godine predstavlja minimum
izdvojenih depozita u skladu sa regulativom
Centralne banke Crne Gore na koju se odnosi
„Odluka o obaveznoj rezervi banaka kod Centralne
banke Crne Gore (“Sl. list CG”, br. 35/2011, 22/2012,
61/2012, 57/2013 i 52/2014). U skladu sa navedenim,
banke obračunavaju obaveznu rezervu na depozite
po viđenju i oročene depozite.
Obaveznu rezervu banke obračunavaju primjenom
stope od:
38 CKB Godišnji izvještaj 2014
• 9.5 % - na dio osnovice koju čine depoziti po viđenju
i depoziti ugovoreni sa ročnošću do jedne godine,
odnosno do 365 dana;
• 8.5% - na dio osnovice koju čine depoziti ugovoreni
sa ročnošću preko jedne godine, odnosno preko
365 dana.
Na depozite ugovorene sa ročnošću preko 365 dana, koji
imaju klauzulu o mogućnosti razročenja tih depozita u
roku kraćem od jedne godine, odnosno u roku kraćem
od 365 dana, primjenjuje se stopa od 9.5%.
Banka može do 25% obavezne rezerve držati u obliku
državnih zapisa koje je emitovala Crna Gora.
Obračunatu obaveznu rezervu banka izdvaja na
račun obavezne rezerve u zemlji i/ili na račune
Centralne banke u inostranstvu. Na 25% ukupno
izdvojenih sredstava obavezne rezerve banke,
Centralna banka obračunava kamatu po stopi 1%.
(prosečna kamatna stopa po kojoj su realizovane
depoziti preko noći u EUR) umanjenoj za 10 baznih
poena na godišnjem nivou do osmog dana u
mjesecu za prethodni mjesec, pod uslovom da tako
dobijena stopa nije manja od nule.

Izuzetno do 31. decembra 2015. godine:
- Banka može do 25% obavezne rezerve držati u
obliku državnih zapisa koje je emitovala Crna Gora,
bez obzira na njihov rok dospijeća, a naknadno može
izdvojiti i održavati dodatnih 10% obavezne u obliku
državnih zapisa koje je emitovala Crna Gora a koji
imaju rok dospijeća od 182 dana;
- Centralna banka isplaćuje mjesečnu naknadu Banci
na iznos od 15% obavezne rezerve po stopi EONIA
Banka može iskoristiti do 50% sredstava obavezne
rezerve za održavanje dnevne likvidnosti. Banci se
ne naplaćuje naknada za upotrebu sredstava
obavezne rezerve pod uslovom da na kraju dana
iznos obavezne rezerve bude u skladu sa propisanim.
Banka plaća mjesečnu naknadu na iznos rezerve koji
ne vrati istoga dana po stopi koja je utvrđena
posebnim propisom Centralne banke Crne Gore.

14. KREDITI I PLASMANI BANKAMA

U hiljadama EUR
31. decembar 2014. 31. decembar 2013.
Računi kod domaćih i stranih banaka 37,903 60,597
Plasmani kod inostranih banaka:
- do tri mjeseca 61,840 76,257
- od tri mjeseca do jedne godine 27,000 -
88,840 76,257
Nostro-pokrića po kreditima i garancijama 910 630
127,653 137,484
Gotovina i gotovinski ekvivalenti (napomena 32) 99,577 136,597

Na dan 31. decembra 2014. godine, plasmani kod
inostranih banaka u iznosu od 88,675 hiljada EUR
najvećim dijelom odnose se na kratkoročno oročene
plasmane kod članica OTP Grupe u iznosu od 50,000
hiljada EUR na period od tri mjeseca uz godišnju
kamatnu stopu od 1.63% i kratkoročne depozite kod
Raiffeisen Bank, Beč u iznosu od 9,000 hiljada EUR,
Intesa Sanpaolo Spa, Milano u iznosu od 9,000 hiljada
EUR, Commerzbank Ag Frankfurt u iznosu od 9,000
hiljada EUR, Bank of America, Njujork u iznosu od
11,675 hiljada EUR uz godišnju kamatnu stopu od 0%
do 0.18%.
Na dan 31. decembra 2014. godine, izdvojena nostro-
pokrića po kreditima i garancijama kod inostranih
banaka u iznosu od 910 hiljada EUR, uglavnom se
odnose na položena novčana pokrića kod Barcley
Bank, London u iznosu od 704 hiljade EUR za
obezbjeđenje za kartice Barcley, i iznos od 205 hiljada
EUR položen kod Deutche Bank Frakfurt kao
obezbjeđenje za American express kreditne kartice.

15. KREDITI I PLASMANI KOMITENTIMA

U hiljadama EUR
31. decembar 2014. 31. decembar 2013.
Do jedne godine u EUR 182,476 168,864
Preko jedne godine u EUR 228,748 275,429
411,224 444,293
Minus: Ispravka vrijednosti (85,238) (78,700)
325,986 365,593

Krediti sa rokom dospijeća do jedne godine su najvećim
dijelom odobreni preduzećima u svrhe promovisanja i
podržavanja trgovinskih aktivnosti, industrijske
proizvodnje, finansiranja uvoza, kao i za likvidnost i ostale
svrhe. Ovi krediti su najčešće plasirani na period od
jednog mjeseca do jedne godine, uz kamatnu stopu u
rasponu od 8% do 13% na godišnjem nivou.
Krediti sa rokom dospijeća preko jedne godine uključuju
kredite malim i srednjim preduzećima koji su plasirani u
svrhe finansiranja obrtnog kapitala i nabavke osnovnih
sredstava u sektorima usluga, proizvodnje, trgovine i
poljoprivrede uz kamatnu stopu od 9% do 13% na
godišnjem nivou.
stopu u rasponu od 11.99% do 22.99% na godišnjem
nivou.
Krediti plasirani fizičkim licima sa rokom dospijeća preko
jedne godine su uglavnom odobravani za kupovinu
stanova, opreme, automobila i robe široke potrošnje, sa
rokom dospijeća od 1 do 25 godina i uz kamatnu stopu
u rasponu od 6.4% do 8.9% +12-mjesečni EURIBOR.
Krediti dati komitentima obezbijeđeni su različitim
vrstama kolaterala, kako je prikazano u napomeni 4.2.4.
Kretanje na ispravci vrijednosti nenaplativih potraživanja
je sljedeće:

Krediti plasirani fizičkim licima sa rokom dospijeća do

jedne godine su uglavnom odobravani za kupovinu
opreme, automobila i robe široke potrošnje uz kamatnu

39
 U hiljadama EUR
Godina koja se završava 31. decembra
Krediti 31. decembar 2014. 31. decembar 2013.
Stanje na dan 1. januara 78,700 70,696
Ispravka vrijednosti u toku godine (napomena 11) 7,893 8,665
Otpis (1,355) (661)
Stanje na dan 31. decembra 85,238 78,700

16. HARTIJE OD VRIJEDNOSTI

RASPOLOŽIVE ZA PRODAJU
U hiljadama EUR
31. decembar 2014. 31. decembar 2013.
Vlasničke hartije od vrijednosti – po fer vrijednosti:
- kotirane 249 207
249 207

17. HARTIJE OD VRIJEDNOSTI PO

FER VRIJEDNOSTI KROZ BILANS
USPJEHA
U hiljadama EUR
31. decembar 2014. 31. decembar 2013.
VISA 1,826 1,368
Elektroprivreda Crne Gore 162 114
1,988 1,482

18. HARTIJE OD VRIJEDNOSTI KOJE

SE DRŽE DO DOSPIJEĆA

Na dan 31. decembra 2014. godine, hartije od

vrijednosti koje se drže do dospijeća u ukupnom
iznosu od 14,280 hiljada EUR (31. decembra 2013.
godine: 17,499 hiljada EUR) odnose se na državne
zapise Crne Gore sa rokom dospijeća do kraja
februara uz godišnju kamatnu stopu od 0.89% do
3.69%.

Banka je procijenila da ne postoji umanjenje

vrijednosti hartija od vrijednosti koje se drže do
dospijeća na dan 31. decembra 2014. godine.

19. FORFETING
U hiljadama EUR
31. decembar 2014. 31. decembar 2013.
Potraživanja po osnovu forfetinga 5,551 8,236
Minus: Ispravka vrijednosti (1,779) (905)
3,772 7,331

Na dan 31. decembra 2014. godine, potraživanja

Banke po osnovu forfetinga iznose 5,551 hiljadu
EUR. Banka je u toku 2011. godine izvršila reotkup
potraživanja koja je tokom 2009. godine, 2010. i
2011. godine prodala OTP banci, Budimpešta.
Otkup potraživanja izvršen je u pet tranši.

Kretanja na ispravci vrijednosti potraživanja po

osnovu forfeting-a su sijedeća:
U hiljadama EUR
31. decembar 2014. 31. decembar 2013.
Stanje na dan 1. januara 905 1,389
Nova/(iskorišćena) rezervisanja (napomena 11) 874 (484)
Stanje na dan 31. decembra 1,779 905

40 CKB Godišnji izvještaj 2014

 20. NEMATERIJALNA ULAGANJA

U hiljadama EUR
Licence Softveri Ukupno
Nabavna vrijednost
Stanje na dan 1. januara 2013. godine 1,656 8,274 9,930
Povećanja 591 533 1,124
Ostalo (94) (37) (131)
Stanje na dan 1. januara 2014. godine 2,153 8,770 10,923
Povećanja 300 364 664
Otuđenja i rashodovanja (20) (427) (448)
Stanje na dan 31. decembra 2014. godine 2,433 8,707 11,140
Ispravka vrijednosti
Stanje na dan 1. januara 2013. godine 679 6,316 6,995
Amortizacija (napomena 10) 220 651 871
Ostalo (17) - (17)
Stanje na dan 1. januara 2014. godine 882 6,967 7,849
Amortizacija (napomena 10) 371 600 971
Otuđenja i rashodovanja (20) (427) (448)
Stanje na dan 31. decembra 2014. godine 1,233 7,140 8,372
Neto knjigovodstvena vrijednost na dan:
- 31. decembra 2014. godine 1,200 1,567 2,768
- 31. decembra 2013. godine 1,271 1,803 3,074

21. NEKRETNINE, POSTROJENJA I

OPREMA

U hiljadama EUR
Građevinski Oprema i ostala
objeki sredstva Investicije u toku Ukupno
Nabavna vrijednost
Stanje na dan 1. januara 2013. godine 7,941 15,275 - 23,216
Povećanja 154 2,971 66 3,191
Otuđenja i rashodovanja - (439) (66) (505)
Stanje na dan 1. januara 2014. godine 8,095 17,807 - 25,902
Povećanja 74 2,696 82 2,853
Otuđenja i rashodovanja - (1,659) (82) (1,741)
Stanje na dan 31. decembra 2014. godine 8,169 18,844 - 27,014
Ispravka vrijednosti
Stanje na dan 1. januara 2013. godine 1,261 9,315 - 10,576
Amortizacija (napomena 10) 160 1,680 - 1,840
Otuđenja i rashodovanja - (79) - (79)
Stanje na dan 1. januara 2014. godine 1,421 10,916 - 12,337
Amortizacija (napomena 10) 162 1,766 - 1,928
Otuđenja i rashodovanja - (666) - (666)
Stanje na dan 31. decembra 2014. godine 1,583 12,016 - 13,599
Neto knjigovodstvena vrijednost:
- 31. decembra 2014. godine 6,586 6,828 - 13,415
- 31. decembra 2013. godine 6,674 6,891 - 13,565

41
 22. OSTALA SREDSTVA
U hiljadama EUR
31. decembar 2014. 31. decembar 2013.
Dati avansi 135 134
Potraživanja po osnovu sporne i nenaplative aktive 18,011 18,318
Ostalo 3,220 1,937
21,366 20,389
Minus: Ispravka vrijednosti (18,011) (18,318)
3,355 2,071

Potraživanja po osnovu sporne aktive, koja su u

cijelosti ispravljena i na dan 31. decembra 2014.
godine iznose 18,011 hiljada EUR, uključuju
sljedeće:
• Rezervisanja za potraživanja po osnovu sudskih
sporova koje Banka vodi protiv bivših zaposlenih
u iznosu od 6,223 hiljade EUR;
• Rezervisanja za potraživanja po osnovu
obračunatih nenaplaćenih naknada od klijenta
Vektra Montenegro d.o.o., Podgorica, nad kojim
je pokrenut stečajni postupak u iznosu od 1,704
hiljade EUR;
• Rezervisanja za nenaplativa potraživanja po
osnovu naknada za platni promet, provizija,
mjenica, čekova, elektronskog bankarstva,
platnih i kreditnih kartica itd., u iznosu od 2,996
hiljada EUR;
• Rezervisanja za ostala potraživanja priznata bez
osnova u tekućoj i prethodnim godinama i
naknadno ustanovljene obaveze banke u iznosu
od 5,528 hiljada EUR; i
• Ostala nenaplativa potraživanja u iznosu od
1,560 hiljada EUR.

Kretanje na ispravci vrijednosti ostalih sredstava je

sljedeće:
U hiljadama EUR
31. decembar 2014. 31. decembar 2013.
Stanje na dan 1. januara 18,318 19,483
Ispravka vrijednosti/(ukinuta) ispravka vrijednosti (napomena 11) 163 (1,030)
Otpisi (470) (135)
Stanje na dan 31. decembra 18,011 18,318

23. OBAVEZE PREMA BANKAMA

U hiljadama EUR
31. decembar 2014. 31. decembar 2013.
Obaveze prema domaćim bankama:
- depoziti po viđenju 625 1,327
- kratkoročni depoziti 1,413 500
Obaveze prema stranim bankama:
- kratkoročni depoziti - 3,600
2,038 5,427

Na depozite po viđenju banaka obračunava se

kamata po stopi u rasponu od 0.15% do 0.8% na
godišnjem nivou.

Kratkoročno oročeni depoziti banaka deponovani

su uz kamatnu stopu od 4 % na godišnjem nivou.

42 CKB Godišnji izvještaj 2014

24. OBAVEZE PREMA KLIJENTIMA
U hiljadama EUR
31. decembar 2014. 31. decembar 2013.
Depoziti po viđenju u EUR:
- preduzeća 104,614 88,217
- državni organi 20,377 19,928
- fizička lica 133,514 123,162
- ostali 984 2,794
Depoziti po viđenju u stranim valutama:
- preduzeća 6,444 6,031
- državni organi 433 192
- fizička lica 8,977 7,456
- ostali 4 -
Kratkoročni depoziti u EUR:
- preduzeća 14,091 17,948
- državni organi 411 425
- fizička lica 85,010 204,478
- ostali 512 5,065
Kratkoročni depoziti u stranim valutama:
- preduzeća 29
- fizička lica 4,031 5,147
Dugoročni depoziti u EUR:
- Preduzeća 1,072 654
- Državni organi 302 279
- Fizička lica 79,273 17,958
- Ostali 731 50
Dugoročni depoziti u stranim valutama:
- Fizička lica 71 63
- Ostali 5,702 2,004
466,582 501,851

Depoziti po viđenju fizičkih lica u domaćoj valuti su

deponovani po kamatnoj stopi od 0.15% do 0.35%, a
depoziti u stranoj valuti uz kamatnu stopu od 0.15% na
godišnjem nivou.
Na depozite po viđenju pravnih lica se obračunava
kamata po godišnjoj stopi od 0% do 2%.
Kratkoročno i dugoročno oročeni depoziti pravnih lica
deponovani su uz kamatnu stopu od 0.1% odnosno
5%, u zavisnosti od ugovorom definisanih uslova,
iznosa i perioda deponovanja.
Maksimalna kamatna stopa na nenamjenske depozite
pravnih lica iznosi 1.5% za depozite oročene na period
od 12 i više mjeseci, u skladu sa važećom listom uslova
koja je na snazi od 6. avgusta 2014. godine.
Kratkoročno i dugoročno oročeni depoziti fizičkih lica
deponovani su uz godišnju kamatnu stopu od 0.15%
do 3.1%, u zavisnosti od ugovorom definisanih uslova,
iznosa i perioda deponovanja.

25. OBAVEZE PO KREDITIMA

U hiljadama EUR
Do jedne godine Preko jedne godine
2014. 2013. 2014. 2013.
Dugoročni krediti domaćih kreditora:
- Direkcija za razvoj malih i srednjih preduzeća 6 8 1,013 1,276
- Fond za razvoj Crne Gore - - -
- Vlada Crne Gore 1000+ stanova 8 8 1,331 1,331
14 16 2,344 2,607
Dugoročni krediti stranih kreditora
- Njemačka razvojna banka ("KfW"), Frankfurt na Majni - 450 1,508 1,509
- Evropski fond za Jugoistočnu Evropu, Holandija - 2,029 - 2,000
- garancije 3 5 - -
- subordinirani dug 48 56 7,000 14,000
51 2,540 8,508 17,509
65 2,556 10,852 20,116

43
 Na dan 31. decembra 2014. godine, obaveze po
dugoročnim kreditima u domaćoj valuti u iznosu
od 1,013 hiljada EUR predstavljaju obaveze po
kreditima primljenim od Direkcije za razvoj malih i
srednjih preduzeća na period od tri do osam
godina uz kamatnu stopu u rasponu od 0% do 7%
na godišnjem nivou.

Na dan 31. decembra 2014. godine, obaveze po

dugoročnim kreditima u domaćoj valuti u iznosu
od 1,331 hiljade EUR predstavljaju obaveze po
kreditima primljenim od Ministarstva finansija i
Ministarstva održivog razvoja i turizma Crne Gore
po osnovu projekta „1000+“ za odobravanje
stambenih kredita socijalno ugroženim
kategorijama stanovništva na period od 20 godina
sa grejs periodom do 5 godina i uz kamatnu stopu
od 0.98% na godišnjem nivou.

Na dan 31. decembra 2014. godine, obaveze po

dugoročnim kreditima u domaćoj valuti u iznosu
od EUR 1,508 hiljada EUR predstavljaju obaveze po
kreditima primljenim od Njemačke razvojne banke
- Kreditanstalt fur Wiederaufbau ("KfW"), Frankfurt
na Majni na period od pet do deset godina uz
kamatnu stopu u visini šestomjesečnog EURIBOR-a
uvećanog za maržu u rasponu od 1.305% do 2.4%
na godišnjem nivou.

Na dan 31. decembra 2014. godine, obaveze po

dugoročnim kreditima u domaćoj valuti u iznosu
od 7,000 hiljada EUR predstavljaju obavezu po
subordiniranom kreditu primljenom od OTP
Financing Netherlands B.V., Holandija na period od
sedam godina uz kamatnu stopu u visini
kvartalnog EURIBOR-a uvećanog za 5.71%
godišnje.

26. OSTALE OBAVEZE

U hiljadama EUR
31. 12. 2014. 31. 12. 2013.
Obaveze prema dobavljačima 223 1,166
Razgraničene naknade po garancijama 389 216
Ostali porezi i doprinosi 122 127
Obaveze prema zaposlenima 578 1,206
Porez na dodatu vrijednost 74 111
Ostalo 2,060 13
3,446 2,839

44 CKB Godišnji izvještaj 2014

27. REZERVISANJA
Kretanje na rezervisanju za potencijalne gubitke je
sljedeće:
U hiljadama EUR
31.12.2014. 31.12.2013.
Stanje na dan 1. januara 3,514 3,788
Nova/(iskorišćena) rezervisanja tokom godine (napomena 11) 146 (241)
Otpis - (33)
Ostalo 39 -
Stanje na dan 31. decembra 3,699 3,514

28. NAKNADE ZAPOSLENIMA

U skladu sa Kolektivnim ugovorom, Banka je u

obavezi da prilikom odlaska u penziju zaposlenom
isplati otpremninu u visini 6 prosječnih neto zarada
zaposlenih u Banci koja važi u mjesecu koji prethodi
mjesecu kojem se vrši isplata. Istovremeno,
zaposlenom se povodom 10, 20 i 30 godina rada u
Banci isplaćuje jubilarna nagrada i to:

• za 10 godina rada- jedna najniža cijena rada u Banci,

• za 20 godina rada - dvije najniže cijene rada u Banci,
• za 30 godina rada - tri najniže cijene rada u Banci.

Posljednja nezavisna aktuarska procjena definisanog

plana primanja izvršena je 31. decembra 2014.
godine. Tehničke osnove korišćene za obračunavanje
sadašnje vrijednosti sredstava za otpremnine za
odlazak u penziju i jubilarne nagrade uključuju
primjenu:

a) kumulativnih iznosa, izrađenih na osnovu

izračunate vjerovatnoće doživljenja stanovništva
Crne Gore iz popisa 1980 – 1982. godine; i

b) godišnje kamatne stope od 8% za diskontovanje

očekivanih budućih isplata otpremnina i jubilarnih
nagrada zaposlenima.

Kretanje na sadašnjoj vrijednosti definisanih obaveza

isplate naknade u tekućem periodu prikazano je u
narednoj tabeli:
U hiljadama EUR
31.12. 2014. 31. 12. 2013.
Ostale dugoročne Ostale dugoročne
naknade naknade
Otpremnine zaposlenima Otpremnine zaposlenima
Stanje na dan 1. januara 1,147 42 1,089 42
Nova rezervisanja (napomena 11) 3 - 58 -
Isplate u toku godine (22) - -
Stanje na dan 31. decembra 1,128 42 1,147 42

45
 29. AKCIJSKI KAPITAL

Na dan 31. decembra 2014. godine akcijski kapital

Banke čini 267,705 običnih akcija (31. decembra
2013. godine: 267,705 običnih akcija), pojedinačne
nominalne vrijednosti od 511.29 EUR. Sve
emitovane akcije su u potpunosti plaćene.

Na dan 31. decembra 2014. godine jedini vlasnik

(100%) kapitala Banke je OTP Bank Plc., Budimpešta.

U skladu sa propisima Centralne banke Crne Gore,

Banka je na dan 31. decembra 2014. godine
obavezna da održava minimalan stepen
adekvatnosti kapitala od 10%. Na dan 31.
decembra 2014. godine, prema obračunu Banke,
pokazatelj adekvatnosti kapitala iznosio je 15.71%.

30. VANBILANSNE POZICIJE

U hiljadama EUR
31.12.2014. 31.12.2013.
a) Garancije, druge potencijalne i preuzete obaveze
Plative garancije 13,574 15,120
Činidbene garancije 9,866 9,868
Nepokriveni akreditivi 688 630
Nepovučene kreditne linije 25,454 42,686
49,584 68,303
b) Druge vanbilansne pozicije
Otpisani krediti 1,665 1,682
Otpisana kamata 200 103
Ostale vanbilansne pozicije (6) (36)
1,859 1,749
51,443 70,052

31. OPERATIVNI LIZING

Otkazivi ugovori o operativnom lizingu odnose se

na poslovni prostor sa ograničenim periodom
zakupa (ugovori na određeno vreme). Ugovorima
nije definisana mogućnost kupovine poslovnog
prostora uzetog u zakup po isteku perioda zakupa.

U toku 2014. godine, trošak zakupa je iznosio 1,199

hiljada EUR (2013. godine: 1,242 hiljade EUR).

Preuzete obaveze po ugovorima o operativnom

lizingu na datum izvještaja o finansijskom položaju
koje nisu iskazane u finansijskim iskazima su
sljedeće:
U hiljadama EUR
31.12.2014. 31.12.2013.
Do 1 godine 133 591
Od 1 do 5 godina 966 942
Preko 5 godina 3,199 2,666
4,298 4,199

32. GOTOVINA I GOTOVINSKI

EKVIVALENTI
Za potrebe iskaza o tokovima gotovine, pod
gotovinom i gotovinskim ekvivalentima se
priznaju sva sredstva sa rokom dospijeća kraćim
od tri mjeseca, i to: gotovina i slobodna raspoloživa
sredstva kod Centralne banke Crne Gore i drugih
banaka.
U hiljadama EUR
31.12.2014. 31.12.2013.
Gotovina i sredstva kod Centralne banke (napomena 13) 57,997 45,830
Krediti i plasmani bankama (napomena 14) 99,577 136,597
157,574 182,427
46 CKB Godišnji izvještaj 2014
33. ODNOSI SA POVEZANIM LICIMA
Sve transakcije sa povezanim pravnim licima iz
redovnog poslovanja i njihove vrijednosti ne razlikuju
se materijalno značajno od odredbi i uslova koji
preovladavaju u transakcijama po tržišnim uslovima.

Iznosi kredita i avansa odobrenih povezanim pravnim

licima obezbijeđeni su depozitima, zalogama i
hipotekama i biće otplaćeni gotovinom.

Na dan 31. decembra 2014. godine i 31. decembra

2013. godine, Banka nije izvršila ispravku vrijednosti
rezervisanja za kredite i plasmane odobrene
povezanim pravnim licima.

Stanje potraživanja od i obaveza prema povezanim

licima na datum izvještaja o finansijskom položaju
prikazuje sljedeća tabela:

U hiljadama EUR
31.12.2014. 31.12.2013.
Novčana sredstva:
- OTP Bank Plc., Budimpešta 50,576 40,059
Krediti i plasmani komitentima:
- zaposleni Banke 7,234 8,497
Ukupno potraživanja 57,810 48,556
Obaveze iz poslovanja :
- zaposleni Banke 3,196 3,222
Obaveze po kreditima:
- OTP Bank Financing Netherlands B.V., Holandija:
- subordinirani krediti 7,048 14,056
Ukupno obaveze 10,244 17,278
Potraživanja, neto 47,566 31,383

Prihodi i rashodi nastali iz transakcija sa povezanim

pravnim licima u toku 2014. i 2013. godine prikazani
su tabeli koja slijedi:
U hiljadama EUR
31.12.2014. 31.12.2013.
Prihodi po osnovu kamata:
- OTP Bank Plc., Budimpešta 921 6,454
- zaposleni Banke 590 597
1,511 7,051
Prihodi po osnovu naknada:
- OTP Bank Plc., Budimpešta 402 507
Ukupno prihodi 1,913 7,558
Rashodi po osnovu kamata:
- Zaposleni Banke (57) (106)
- OTP Bank Plc., Budimpešta - (29)
- OTP Bank Financing Netherlands B.V., Holandija (1,001) (800)
Ostali poslovni rashodi:
- OTP Bank Plc., Budimpešta (41) (132)
- OTP Factoring Montenegro d.o.o., Podgorica (204) (198)
Ukupno rashodi (1,303) (1,265)
Prihodi, neto 610 6,293

Naknade isplaćene tokom 2014. godine licima sa

posebnim ovlašćenjima i odgovornostima u Banci iznose
1,486 hiljada EUR (2013. godine: 1,682 hiljade EUR).

47
 34. SUDSKI SPOROVI

Na dan 31. decembra 2014. godine protiv Banke se

vodi više sudskih sporova od strane pravnih i
fizičkih lica. Po procjeni Direkcije za pravne
poslove Banke, ukupna vrijednost ovih sporova
iznosi 14,480 hiljada EUR ne uključujući troškove
sudskih postupaka. Navedeni iznos ne uključuje
eventualne zatezne kamate koje mogu biti
utvrđene po okončanju sudskih sporova, s
obzirom na to da rukovodstvo nije u mogućnosti
da utvrdi potencijalne efekte zateznih kamata koji
mogu nastati po osnovu ovih sporova do datuma
izdavanja ovih finansijskih iskaza.
Na dan 31. decembra 2014. godine Banka je
formirala rezervisanja za potencijalne gubitke po
osnovu sudskih sporova u iznosu od 391 hiljade
EUR. Ishod sporova u toku za sada nije moguće
procijeniti, ali mišljenje rukovodstva i pravnog
savjetnika Banke je da se ne očekuju negativni
ishodi sporova koji bi mogli imati materijalno
značajne efekte na finansijske iskaze Banke.

Na dan 31. decembra 2014. godine, Banka protiv

pravnih i fizičkih lica vodi 1,805 sudskih sporova
ukupne vrijednosti od 75,272 hiljade EUR.

35. PORESKI RIZICI

Poreski zakoni Crne Gore se često različito tumače i
predmet su čestih izmjena. Tumačenje poreskih
zakona od strane poreskih vlasti u odnosu na
transakcije i aktivnosti Banke mogu se razlikovati od
tumačenja rukovodstva Banke. Kao rezultat
iznijetog, transakcije mogu biti osporene od strane
poreskih vlasti i Banci može biti odrijeđen dodatni
iznos poreza, kazni i kamata. Period zastarjelosti
poreske obaveze je pet godina. To praktično znači
da poreske vlasti imaju prava da odrijede plaćanje
neizmirenih obaveza u roku od pet godina od kada
je obaveza nastala.

36. DEVIZNI KURSEVI

Zvanični kursevi valuta koji su korišćeni za preračun

deviznih pozicija izvještaja o finansijskom položaju
u EUR na dan 31. decembra 2013. i 2012. godine bili
su sljedeći:

31. decembar 2014. 31. decembar 2013.

USD 0.8223 0.7255
CHF 0.8313 0.8157
GBP 1.2872 1.1956

48 CKB Godišnji izvještaj 2014

49
 C

CM

MY

CY

CMY

Notes to the Financial Statements

50 CKB Godišnji izvještaj 2014
51
 1. GENERAL INFORMATION
Crnogorska komercijalna banka A.D., Podgorica
(hereinafter: the “Bank”) was established as an
independent bank and registered with the
Commercial Court in Podgorica on January 15,
1997.
OTP Bank Plc. Budapest holds 100 percent equity
interest in the Bank’s equity.
The Bank is registered as a shareholding company.
The Bank’s registration number in the Central
Register of the Commercial Court is 4-0001633/019.
The Bank obtained the operating license from the
Central Bank based on the Decision number 0101-
72/1-2002 dated February 18, 2002.
The Bank is registered with the Securities Exchange
Commission and entered into the Register of
Security Issuers under number 51 (Decision
number 02/3-47/2-01 as of July 12, 2001).
Pursuant to the Law on Banks, Founding Decision
and Statute, the Bank is engaged in the business of
keeping deposits and other assets of private
individuals and legal entities and it approves loans
and makes other advances from these funds
entirely, or in part, for its own account.
In addition to these operations, the Bank is also
registered to perform the following activities:
• to issue guarantees and undertake other
off-balance sheet commitments;
• to purchase, sell and collect receivables;
• to issue, process and record payment
instruments;
• to perform payment transactions domestically
and abroad;
• to perform finance lease operations;
• to trade in its own name for its own account or
for the account of a customer with foreign
payment instruments and financial derivatives;
• to prepare analysis and provide information and
advice on the company and entrepreneur
creditworthiness;
• depositary operations;
• safekeeping of assets and securities and
• other operations as in accordance with the
approval of the Central Bank of Montenegro.
The Bank is headquartered at Moskovska Street, no
number.
On December 31, 2014, the Bank consisted of its
Head Office in Podgorica and eleven branches,
thirteen sub-branch offices and five counters
located on the territory of Montenegro.
The members of the Audit Committee of the Bank
are as follows:
First name and surname Position
Mr. Attila Kozsik President
Mr. Fritz Laszlo Member
Mr. Andreas Szalay Member
52 CKB Annual Report 2014
The members of the Board of Directors of the Bank
are as follows:
First name and surname Position
Mr. Barna Zsolt President
Mr. Szabolcs Horvath Member
Mr. Nyitrai Győző Member
Mr. Szabolcs Korba, PhD Member
Mr. Attila Kozsik Member
As of December 31, 2014, the Bank had 440
employees (December 31, 2013: 461 employees).
2. BASIS OF PREPARATION OF THE
FINANCIAL STATEMENTS
These financial statements are general purpose
financial statements prepared in accordance with
International Financial Reporting Standards
(“IFRS”). The Bank also prepares financial statements
according to statutory accounting rules that differ
materially from IFRS.
a) Statement on Compliance
These financial statements have been prepared in
accordance with IFRS adopted by the International
Accounting Standards Board (IASB).
The preparation of financial statements in
conformity with IFRS requires from the Bank’s
management to use certain critical accounting
estimates. It also requires management to exercise
its judgment in the process of applying the Bank’s
accounting policies. The areas involving a higher
degree of judgment or complexity, or areas where
assumptions and estimates are significant to the
financial statements are disclosed in Note 2(d).
The IFRS accounting policies provided below have
been consistently applied by the Bank to all
periods presented in these financial statements.
b) Basis of Preparation
These financial statements have been prepared
under the historical cost convention, as modified
by the revaluation of available-for-sale financial
assets, financial assets and financial liabilities
(included derivate financial instruments) held at
fair value through profit or loss, under the going
concern assumption.
c) Functional and Reporting Currency
The financial statements are stated in EUR which is
the Bank’s functional currency. All financial
information is presented in EUR rounded to the
nearest thousand.
d) Use of Estimates and Judgments
The preparation of financial statements in
conformity with IFRS requires management to
make judgments, estimates and assumptions that
affect the application of policies and reported
amounts of assets and liabilities, income and
expenses. The estimates and associated
assumptions are based on historical experience
and various other factors that are believed to be
reasonable under the circumstances, the results of
which form the basis for judgments about carrying
values of assets and liabilities that are not readily
apparent from other sources. Actual results may
differ from these estimates.
The estimates and underlying assumptions are
reviewed on an ongoing basis. Revisions to
accounting estimates are recognized in the period
in which the estimate is revised if the revision
affects only that period or in the period of the
revision and future periods if the revision affects
both current and future periods. Information about
significant areas of estimation uncertainty and
critical estimates in applying accounting policies
that have the most significant effect on the
amount recognized in the financial statements are
described in Note 5 to the financial statements.
A summary of the principal accounting policies
applied in preparing the IFRS financial statements
are set out within Note 3 to the financial
statements.
e) Standards and Interpretations Effective in the
Current Period
As of the financial statements issuance date, the
following new and revised Standards and
Interpretations have been adopted in the current
period:
• Amendments to IFRS 10, IFRS 12 and IAS 27 -
Exemption from Consolidation of Subsidiaries
under IFRS 10 'Consolidated Financial
Statements' (effective for annual periods
beginning on or after January 1, 2014);
• Amendments to IAS 32 “Financial Instruments:
Presentation” – Offsetting Financial Assets and
Financial Liabilities (effective for annual periods
beginning on or after January 1, 2014);
• Amendments to IAS 36 “Impairment of Assets” -
Recoverable Amount Disclosures for Non-Finan-
cial Assets (effective for annual periods
beginning on or after January 1, 2014);
• Amendments to IAS 39 “Financial Instruments:”
Recognition and Measurement - Novation of
Derivatives and Continuation of Hedge
Accounting (effective for annual periods
beginning on or after January 1, 2014);
• IFRIC 21 “Levies” (effective for annual periods
beginning on or after January 1, 2014);
The adoption of these Standards and
Interpretations has not led to any changes in the
Bank’s accounting policies.
f ) Standards and Interpretations in Issue not yet
Effective
At the date of authorization of these financial
statements, the following Standards and
Interpretations were in issue but not yet effective:
• IFRS 9 “Financial Instruments” and subsequent
amendments, supplanting the requirements of
IAS 39 “Financial Instruments: Recognition and
Measurement,“ with regard to classification and
measurement of financial assets. This standard
eliminates the categories existing under IAS 39
– assets held to maturity, assets available for sale
and loans and receivables. IFRS 9 shall be
effective for annual periods beginning on or
after January 1, 2018, with early adoption
permitted.
• IFRS 15 “Revenue from Contracts with
Customers,” defining the framework for revenue
recognition. IFRS 15 supplants IAS 18 “Revenue,”
IAS 11 “Construction Contracts,” IFRIC 13
“Customer Loyalty Programs,” IFRIC 15
“Agreements for the Construction of Real Estate”
and IFRIC 18 “Transfers of Assets from Customers.”
IFRS 15 shall be effective for annual periods
beginning on or after January 1, 2017, with early
adoption permitted.
• IFRS 14 “Regulatory Deferral Accounts” (effective
for annual periods beginning on or after January
1, 2016);
• Amendments to IFRS 10 “Consolidated Financial
Statements” and IAS 28 “Investments in
Associates and Joint Ventures” – Sale or
Contribution of Assets between an Investor and
its Associate or Joint Venture (effective for annual
periods beginning on or after January 1, 2016);
• Amendments to IFRS 11 “Joint Arrangements” –
Accounting for Acquisition of an Interest in a
Joint Operation (effective for annual periods
beginning on or after January 1, 2016);
• Amendments to IAS 16 “Property, Plant and
Equipment” and IAS 38 “Intangible Assets” –
Clarification of Acceptable Methods of
Depreciation and Amortization (effective for
annual periods beginning on or after January 1,
2016);
• Amendments to IAS 16 “Property, Plant and
Equipment” and IAS 41 “Agriculture” –
Agriculture: Bearer Plants (effective for annual
periods beginning on or after January 1, 2016);
• IAS 27 “Separate Financial Statements” – Equity
Method in Separate Financial Statements
(effective for annual periods beginning on or
after January 1, 2016);
•
Amendments resulting from Annual
Improvements 2010-2012 Cycle issued in
December 2013 (IFRS 2, IFRS 3, IFRS 8, IFRS 13,
IAS 16, IAS 24 and IAS 38) with a view to
removing inconsistencies and clarifying
wording (effective for annual periods beginning
on or after July 1, 2014);
•
Amendments resulting from Annual
Improvements 2011-2013 Cycle issued in
December 2013 (IFRS 1, IFRS 3, IFRS 13 and IAS
40) with a view to removing inconsistencies and
clarifying wording (effective for annual periods
beginning on or after July 1, 2014);
• Amendments to IAS 19 - Defined Benefit Plans:
Employee Contributions Statements' (effective for
annual periods beginning on or after July 1, 2014);
The Bank’s management considers the implications
of standards, their impact on the Bank’s financial
statements and the timing of their adoption, and is
of opinion that the adoption of majority of those
Standards and Interpretations will have no material
impact on the financial statements of the Bank in the
period of initial application. As of the date of these
financial statements, management cannot estimate
the impact of the adoption of IFRS 9 may have.
3. SUMMARY OF SIGNIFICANT
ACCOUNTING POLICIES
3.1. Income and Expense Recognition
Interest income and expense are recognized in the
53
 statement of comprehensive income for all
instruments measured at amortized cost using the
effective interest rate method.
The effective interest rate method is a method of
calculating the amortized cost of a financial asset
or a financial liability and of allocating the interest
income or interest expense over the relevant
period. The effective interest rate is the rate that
discounts estimated future cash payments or
receipts over the expected life of the financial
instrument or, when appropriate, a shorter period
to the net carrying value of the financial asset or
financial liability. When calculating the effective
interest rate, the Bank estimates cash flows
considering all contractual terms of the financial
instrument (for example, prepayment options) but
does not consider future credit losses. The
calculation includes all fees and commissions paid
or received between parties to the contract that
are an integral part of the effective interest rate,
transaction costs and all other premiums or
discounts.
Once a financial asset or a group of similar financial
assets has been written down as a result of an
impairment loss, interest income is recognized
using the rate of interest used to discount the
future cash flows for the purpose of measuring the
impairment loss.
Fees and commissions are generally recognized on
an accrual basis once the service is rendered. Fees
charged for undrawn loan facilities are deferred
(together with related direct costs) and recognized
as an adjustment to the effective interest rate on
the loan.
3.2. Foreign Exchange Translation
Transactions denominated in foreign currencies
are translated into Euros at the official exchange
rates prevailing on the Interbank Market, at the
date of each transaction.
Assets and liabilities denominated in foreign
currencies are translated into Euros by applying
the official exchange rates, as determined on the
Interbank Market, prevailing at the statement of
financial position date.
Net foreign exchange gains or losses arising upon
the translation of transactions, and the assets and
liabilities denominated in foreign currencies are
credited or charged to the statement of
comprehensive income.
Commitments and contingent liabilities
denominated in foreign currencies are translated
into Euros by applying the official exchange rates
prevailing on the Interbank Market, at the balance
sheet date.
3.3. Leasing
Leases undertaken by the Bank are classified as
operating leases. The payments made under
operating leases are charged to operating
expenses in the statement of comprehensive
income on a straight-line basis over the period of
the lease.
3.4. Taxes and Contributions
Income Taxes
Current Income Taxes
Income taxes are calculated and paid in conformity
54 CKB Annual Report 2014
with the income tax regulations defined under the
Republic of Montenegro Corporate Profit Tax Law,
Article 28 (Official Gazette of Montenegro, no.
65/2001, 80/2004, 40/2008, 86/2009, 14/2012 and
61/13) as per the effective proportional tax rate of
9 percent on taxable income.
A taxpaying entity’s taxable income is determined
based upon the income stated in its statutory
statement of comprehensive income following
certain adjustments to its income and expenses
performed in accordance with the Montenegro
Corporate Profit Tax Law (Articles 8 and 9, regarding
the adjustment of income and Articles 10 to 20
pertaining to the adjustment of expenses).
Capital gains are included in the taxable base in
the year wherein realized in the amount of 50% of
income realized. Capital losses may be offset
against capital gains realized in the same period. If
after such offsetting capital loss is incurred, the
taxpayer may carry forward the capital loss to the
future periods against capital gains within the
ensuing five years.
Montenegro tax regulations do not envisage that
any tax losses of the current period be used to
recover taxes paid within a specific carryback
period. However, any current year losses reported
in the annual corporate income tax returns may be
carried forward and used to reduce or eliminate
taxes to be paid in future accounting periods, but
only for an ensuing period of a maximum of five
years.
Deferred Income Taxes
Deferred income tax is determined using the
statement of financial position liability method, for
the temporary differences arising between the tax
bases of assets and liabilities, and their carrying
values in the financial statements. The currently-
enacted tax rates at the statement of financial
position date are used to determine the deferred
income tax amount. Deferred tax liabilities are
recognized for all taxable temporary differences.
Deferred tax assets are recognized for the
deductible temporary differences, and the tax
effects of income tax losses and credits available
for carry forward, to the extent that it is probable
that future taxable profit will be available against
which deferred tax assets may be utilized.
3.5. Cash and Cash Equivalents
For the purposes of the statement of cash flows,
cash and cash equivalents comprise balances with
less than a three month maturity from the date of
acquisition including: cash on hand, non-restricted
balances with the Central Bank of Montenegro and
other banks.
3.6. Financial Assets
The Bank classifies its financial assets in the
following categories: loans and receivables; held-
to-maturity investments; available-for-sale
financial assets and financial assets at fair value
through profit or loss. Management determines
the classification of its investments at initial
recognition.
(a) Loans and receivables
Loans and receivables are non-derivative financial
assets with fixed or determinable payments that
are not quoted in an active market. They arise
when the Bank provides money, goods or services
directly to a debtor with no intention of trading
the receivable.the receivable.
(b) Held-to-maturity investments
Held-to-maturity investments are non-derivative
financial assets with fixed or determinable
payments and fixed maturities that the Bank’s
management has the positive intention and
ability to hold to maturity. If the Bank is to sell
other than an insignificant amount of held-to-
maturity assets, the entire category would be
tainted and reclassified as available-for-sale.
(c) Available-for-sale investments
Available-for-sale investments are those intended to
be held for an indefinite period of time, which may
be sold in response to needs for liquidity or changes
in interest rates, exchange rates or equity prices.
(d) Investments Carried at Fair Value through Profit
or Loss
This category comprises two sub-categories:
financial assets classified as held for trading, and
financial assets designated by the Bank as at fair
value through profit or loss upon initial
recognition. A financial asset is classified as held
for trading if it is acquired principally for the
purpose of selling in the near term or if it is part of
a portfolio of identified financial instruments that
are managed together and for which there is
evidence of a recent actual pattern of short-term
profit-taking.
The Bank designates certain financial assets upon
initial recognition as at fair value through profit or
loss (fair value option). This designation cannot
subsequently be changed. Financial assets
designated upon initial recognition as at fair value
through profit or loss consists of shares of
corporate entities. Financial assets for which the
fair value option is applied, are recognized in the
statement of financial position as “Financial assets
designated at fair value through profit or loss”. Fair
value changes relating to financial assets
designated at fair value through profit or loss are
recognized in “Net gains/(losses) on financial
instruments designated at fair value through
profit or loss”.
(e) Initial recognition and subsequent
measurement of financial assets
Purchases and sales of held-to-maturity and
available-for-sale financial assets are recognized
on trade-date – the date on which the Bank
commits to purchase or sell the asset. Loans are
recognized when cash is advanced to borrowers.
Financial assets are initially recognized at fair
value plus transaction costs for all financial assets
not carried at fair value through profit or loss.
Available-for-sale financial assets are subsequently
carried at fair value. Loans and receivables and
held-to-maturity investments are carried at
amortized cost using the effective interest
method. Gains and losses arising from changes in
the fair value of available-for-sale financial assets
are recognized directly in equity, until the financial
asset is derecognized or impaired at which time
the cumulative gain or loss previously recognized
in equity should be recognized in profit or loss.
However, interest calculated using the effective
interest rate method is recognized in the
statement of comprehensive income. Dividends
on available-for-sale equity instruments are
recognized in the statement of comprehensive
income when the entity’s right to receive payment
is established.
The fair value of quoted investments in active
markets is based on current bid prices. If the
market for a financial asset is not active (and for
unlisted securities), the Bank establishes fair value
by using valuation techniques. These include the
use of recent arm’s length transactions, discounted
cash flow analysis and other valuation techniques
commonly used by market participants.
(f ) Impairment of financial assets
(i) Assets carried at amortized cost
The Bank assesses at each statement of financial
position date whether there is objective evidence
that a financial asset or group of financial assets
has been impaired. A financial asset or a group of
financial assets is impaired and impairment losses
are incurred if, and only if, there is objective
evidence of impairment as a result of one or more
events that occurred after the initial recognition
of the asset (a ‘loss event’) and that loss event has
an impact on the estimated future cash flows of
the financial asset or group of financial assets that
can be reliably estimated. Objective evidence that
a financial asset or group of assets is impaired
includes observable data that comes to the
attention of the Bank about the following loss
events:
• Payment delinquency;
• Restructuring of the contract;
• Termination of the risk assumption contract;
• Bankruptcy proceedings, liquidation
proceedings debt settlement procedures with
local governments;
• Litigations;
• Cross default.
The Bank first assesses whether objective evidence
of impairment exists individually for financial
assets that are individually significant, and
individually or collectively for financial assets that
are not individually significant. If the Bank
determines that no objective evidence of
impairment exists for an individually assessed
financial asset, whether significant or not, it
includes the asset in a group of financial assets
with similar credit risk characteristics and
collectively assesses them for impairment. Assets
that are individually assessed for impairment and
for which an impairment loss is or continues to be
recognized are not included in a collective
assessment of impairment.
If there is objective evidence that an impairment
loss on loans and receivables carried at amortized
cost has been incurred, the amount of the loss is
measured as the difference between the asset’s
carrying amount and the present value of
estimated future cash flows (excluding future
credit losses that have not been incurred)
discounted at the financial asset’s contracted
effective interest rate. The carrying amount of the
asset is reduced through the use of an allowance
account and the amount of the loss is recognized
in the statement of comprehensive income. If a
loan has a variable interest rate, the discount rate
for measuring any impairment loss is the current
effective interest rate determined under the
contract.
The calculation of the present value of the estimated
future cash flows of a collateralized financial asset
55
 reflects the cash flows that may result from executing
the collateral less costs for obtaining and selling the
collateral, whether or not the execution of collateral
is probable. The calculation of the present value of
the estimated future cash flows is based on an
effective interest rate.
For the purposes of a collective evaluation of
impairment, financial assets are grouped on the
basis of similar credit risk characteristics. Those
characteristics are relevant to the estimation of
future cash flows for groups of such assets by
being indicative of the debtors’ ability to pay all
amounts due according to the contractual terms
of the assets being evaluated.
Future cash flows in a group of financial assets
that are collectively evaluated for impairment are
estimated on the basis of the contractual cash
flows of the assets in the Bank and historical loss
experience for assets with credit risk characteristics
similar to those in the Bank. Historical loss
experience is adjusted on the basis of current
observable data to reflect the effects of current
conditions that did not affect the period on which
the historical loss experience is based and to
remove the effects of conditions in the historical
period that do not exist currently. Loan loss
provision is calculated at a level of group of
financial assets. The loan loss percentage is
determined by the assessment of probability of
default, based on historical loss experience for the
group of financial assets.
Estimates of changes in future cash flows for
group of assets should reflect and be directly
consistent with changes in related observable
data from period to period. The methodology and
assumptions used for estimating future cash flows
are reviewed regularly by the Bank to reduce any
differences between loss estimates and actual loss
experience.
When a loan is uncollectible, it is written off
against the related provision for loan impairment.
Such loans are written off after all the necessary
procedures have been completed and the amount
of the loss has been determined. Subsequent
recoveries of amounts previously provided for,
decrease the amount of provisions for impairment
losses and is recognized in the statement of
comprehensive income. If, in a subsequent period,
the amount of the impairment loss decreases and
the decrease can be related objectively to an
event occurring after the impairment was
recognized, the previously recognized impairment
loss is reversed by adjusting the allowance
account.
(ii) Assets carried at fair value
The Bank assesses at each statement of financial
position date whether there is objective evidence
that a financial asset or a group of financial assets
has been impaired. In the case of equity
investments classified as available-for-sale, a
significant or prolonged decline in the fair value of
the security below its cost is considered in
determining whether the assets are impaired. If
any such evidence exists for available-for -sale
financial assets, the cumulative loss – measured as
the difference between the acquisition cost and
the current fair value, less any impairment loss on
that financial asset previously recognized in profit
or loss – is removed from equity and recognized in
the statement of comprehensive income. If, in a
subsequent period, the fair value of a debt
56 CKB Annual Report 2014
instrument, classified as available-for-sale,
increases and the increase can be objectively
related to an event occurring after the impairment
loss was recognized in profit or loss, the
impairment loss is reversed through the statement
of comprehensive income.
(g) Borrowings
Borrowings are recognized initially at fair value
(fair value of consideration received), net of
transaction costs incurred. Borrowings are
subsequently stated at amortized cost; any
difference between proceeds net of transaction
costs and the redemption value is recognized in
the statement of comprehensive income over the
maturity period of the borrowings using the
effective interest method.
3.7. Intangible Assets
Costs associated with maintaining computer soft-
ware programs are recognized as an expense
when they incur. Costs that are directly associated
with identifiable and unique software products
controlled by the Bank and will probably generate
economic benefits exceeding costs beyond one
year, are recognized as intangible assets. If the
agreed period of using is less than eight years,
depreciation is calculated in accordance with the
period of use agreed in the contract. If the agreed
period of use is longer than eight years,
depreciation is calculated using the straight-line
method, at a rate of 12.50%, in order to distribute
the cost of licenses over their estimated useful
lives use.
Costs include external software company
development costs.
Amortization of intangible assets is charged on a
straight-line basis over their estimated useful lives,
which are as follows:
Intangible Assets Useful Life (in Years)
License 8
Software 8
There were no changes in estimated useful lives of
intangible assets compared to prior year.
3.8. Property, Plant and Equipment
All property, plant and equipment are stated at
cost less depreciation and impairment losses, if
any. The cost includes expenditure that is directly
attributable to the acquisition of the items.
Depreciation on property, plant and equipment is
calculated using the straight-line method to
allocate their cost to their residual values over
their estimated useful lives, remained the same as
in previous years, and are as follows:
Major Categories of Property,
Plant and Equipment Useful Life (in Years)
Buildings 50
Computers and computer
equipment 8
Furniture and office equipment 4 - 10
Motor vehicles 8
ATM machines 8
Other equipment 8
Assets under construction are carried at cost.
Depreciation of these assets, on the same basis as
for other property, commences when the assets
are ready for their intended use.
There were no changes in estimated useful lives of
property, plant and equipment compared to prior
year.
3.9. Impairment of Tangible and Intangible
Assets
At each statement of financial position date, the
Bank’s management reviews the carrying amounts
of the Bank’s tangible and intangible assets. If
there is any indication that such assets have been
impaired, the recoverable amount of the asset is
estimated in order to determine the extent of the
impairment loss. If the recoverable amount of an
asset is estimated to be less than its carrying
value, the carrying amount of the asset is reduced
to its recoverable amount.
An impairment loss is recognized as an expense of
the current period and is recorded under other
operating expenses. Where an impairment loss
subsequently reverses, the carrying amount of the
asset is increased to the revised estimate of its
recoverable value. However, this is performed so
that the increased carrying amount does not
exceed the carrying value that would have been
determined had no impairment loss been
recognized for the asset in prior years.
3.10. Provisions
Provisions are recognized when the Bank has a
present legal or constructive obligation as a result of
past events, it is probable that an outflow of resources
embodying economic benefits will be required to
settle the obligation, and a reliable estimate of the
amount of the obligation can be made.
Provisions are measured at the present value of
the estimated expenditure required to settle the
present obligations. Provisions are reexamined at
each balance sheet date and adjusted so as to
reflect the best present estimate. If it is no longer
probable that an outflow of resources embodying
economic benefits will be required to settle the
obligation, the provision is reversed and credited
to the income statement.
The Bank does not recognize provisions against
contingent liabilities until it has determined the
existence of a present obligation which can result
in an outflow of resources embodying economic
benefits required to settle the obligation, or if a
reliable estimate cannot be made of the amount
of the obligation, in which case it is so disclosed.
3.11. Employee Benefits
Employee Taxes and Contributions for Social
Security
In accordance with the regulations prevailing in
Montenegro, the Bank has an obligation to pay
contributions to various State Social Security
Funds. These obligations involve the payment of
contributions on behalf of the employee, by the
employer in an amount calculated by applying the
specific, legally prescribed rates. The Bank is also
legally obligated to withhold contributions from
gross salaries to employees, and on behalf of the
employees, to transfer the withheld portions
directly to government funds. These contributions
payable on behalf of the employee and employer
are charged to expenses in the period in which
they arise.
Retirement Benefits and Other Long Term
Employee Benefits
In accordance with the Collective Bargaining
Agreement, the Bank has an obligation to disburse
an employment retirement benefit to a retiree, in an
amount equal to six average net salaries effective in
the Bank in the month prior to the employee’s
retirement. In addition, employees are entitled to
receive employment jubilee awards at their 10th
20th and 30th employment jubilees. The Bank's
financial statement as of December 31, 2014, include
provisions calculated based on the estimated
present value of retirement benefits and jubilee
awards to employees upon vesting in respective
right by independent authorized actuary.
4. FINANCIAL INSTRUMENTS
4.1. Risk Management
In its business operations, the Bank is exposed to
various risks, the most important of which are:
• Credit risk
• Market risk
• Liquidity risk and
• Operating risk.
The risk management procedures are designed
with a view to identify and analyze risks, to define
the adequate limits and controls required for risk
management, as well as to keep track of the Bank's
exposure to each individual risk. The risk manage-
ment procedures are subject to regular control
ensuring the adequate response to the changes in
the market, products and services.
The Risk Management Department is responsible
for monitoring the Bank's exposure to certain risks
and the compliance with the risk management
procedures, as well as defined limits, which is
reported to the Bank's Board of Directors on
monthly basis. In addition, the Supervising
Committee and the Credit Risk Management
Committee are in charge of monitoring the Bank's
exposure to certain risks.
4.2. Credit Risk
The Bank takes on exposure to credit risk, which is
the risk that a counterparty will be unable to pay
its debts in full when due. Impairment losses
identified as of the statement of financial position
date are provided for. Significant changes in the
economy, or in the health of a particular industry
segment that represents a concentration in the
Bank’s portfolio, could result in losses that are
different from those provided for at the statement
of financial position date. Management therefore
carefully manages its exposure to credit risk.
4.2.1. Credit Risk Management
Exposure to credit risk is a risk of financial loss
which may occur as a consequence of a
counterparty being unable to fulfill its obligations
towards the Bank. The Bank manages the credit risk
it undertakes by placing limits in relation to large
loans, single borrowers and related persons. Such
risks are monitored on a revolving basis and subject
to annual or more frequent reviews. All loans above
the prescribed limit have to be approved by the
Credit Risk Management Committee.
In accordance with the limits prescribed by the
Central Bank of Montenegro, the sector
concentration is constantly monitored.
57
 The exposure to any borrower including banks and
brokers is further restricted by sub-limits covering
statement of financial position and off-balance sheet
exposures. Actual exposures against limits are
monitored regularly.
Exposure to credit risk is managed through regular
analysis of the ability of borrowers and potential
borrowers to meet interest and capital repayment
obligations.
Credit Related Commitments and Contingent
Liabilities
The primary purpose of these instruments is to
ensure that funds are available to a customer as
required. Guarantees and standby letters of credit,
which represent irrevocable assurances that the Bank
will make payments in the event that a customer
cannot meet its obligations to third parties, carry the
same credit risk as loans. Documentary and
commercial letters of credit – which are written
undertakings by the Bank on behalf of a customer
authorizing a third party to draw bills of exchange on
the Bank up to a stipulated amount under specific
terms and conditions – are collateralized by the
underlying goods deliveries to which they relate and
therefore carry less risk than a direct borrowing.
4.2.2. Provisions for Impairment Losses in
Accordance with Requirements of IAS 39
As of the statement of financial position date, the
Bank assesses whether there is any objective
evidence that the financial asset or a group of
financial assets has been impaired, as delineated
under IAS 39. The objective evidence of such
impairment involves data based on which the
asset holder can infer that there has been
impairment:
• Payment delinquency;
• Restructuring of the contract;
• Termination of the risk assumption contract;
• Bankruptcy proceedings, liquidation
proceedings debt settlement procedures with
local governments;
• Litigations;
• Cross default.
In accordance with the adopted procedures, the
Bank assesses whether there is observable
evidence pertaining to impairment of an individual
financial asset with individual significance.
The calculation of the net book value of the
estimated cash flows of a collateralized financial
asset reflects the cash flows contingent on
exclusion as deceased by any acquisition-related
costs and sale of collateral, regardless of the
degree of likelihood of the exclusion.
For the purpose of a collective estimate of
impairment, financial assets which do not carry
individual value are grouped based on the similar
characteristics of the credit risks inherent in them.

4.2.3. Maximum Exposure to Credit Risk per Balance

and Off-Balance Sheet Items
In thousands of EUR
Balance sheet items 2014 2013
Loans and advances to banks 127,653 137,484
Loans and advances to customers 325,986 365,593
Available-for-sale securities 249 207
Financial assets carried at fair value through profit or loss 1,988 1,482
Securities held-to-maturities 14,280 17,499
Forfeting 3,772 7,331
473,928 529,596
Off-balance sheet items
Payment guarantees 13,574 15,120
Performance bonds 9,866 9,868
Uncovered letters of credit 688 630
Undrawn credit facilities 25,456 42,686
49,584 68,304
Total credit risk exposure 523,512 597,900

The exposure to credit risk is partially controlled by obtaining collaterals and guarantees issued by legal
entities and private individuals. In addition, all private individuals must receive their salaries through the
account held with the Bank, with a view to draw down the credit risk.
Types of collateral are as follows:
• D eposits;
• Pledges placed against industrial machines,
securities, inventories and vehicles;
• M ortgages against property and fiduciary
ownership transfer;
• Bills of exchange;
• Authorizations;
• Administrative injunctions;
• Guarantors; and
• I nsurance policies.

58 CKB Annual Report 2014

 4.2. Loans and Advances
Loans and advance are presented in the following tables:
In thousands of EUR
Neither
past Past due but Individual Collective Total
due nor individually not Individually Allowance for Allowance for Allowance for Total, net
December 31, 2014 impaired impaired impaired Total, Gross Impairment Impairment Impairment exposure
Housing loans 67,003 3,138 8,313 78,453 4,553 3,801 8,354 70,100

Current account overdrafts 3,356 2,265 91 5,712 81 1,967 2,048 3,663

Consumer loans 68,216 4,955 6,105 79,276 3,598 6,731 10,329 68,947

Credit cards 5,044 1,896 3,909 10,849 3,463 2,323 5,785 5,064

Special purpose loans 590 545 2,032 3,168 1,666 522 2,188 980
Other loans to individuals covered
11,747 742 1,512 14,000 704 865 1,569 12,431
by mortgage
Other loans - 14 - 14 - 2 2 12

Loans to micro and small Entities 23,062 1,679 9,665 34,406 4,642 1,919 6,561 27,844
Loans to medium and large
75,878 510 81,660 158,048 45,895 2,387 48,282 109,766
entities
Loans to Government and
2,880 20 24,234 27,134 37 80 117 27,017
municipalities

Loans to financial institutions 163 - - 163 - 3 3 161

257,939 15,764 137,521 411,223 64,639 20,600 85,238 325,986

Loans and advances to banks 127,653 - - 127,653 - - - 127,653

385,592 15,764 137,521 538,876 64,639 20,600 85,238 453,639

In thousands of EUR
Neither
past Past due but Individual Collective Total
due nor individually not Individually Allowance for Allowance for Allowance for Total, net
December 31, 2013 impaired impaired impaired Total, Gross Impairment Impairment Impairment exposure
Housing loans 74,438 2,654 9,640 86,731 5,706 4,089 9,795 76,937

Current account overdrafts 3,674 2,142 80 5,896 74 2,022 2,096 3,800

Consumer loans 62,527 4,380 5,867 72,775 2,844 6,316 9,160 63,614

Credit cards 5,915 1,718 4,249 11,881 3,442 2,034 5,476 6,406

Special purpose loans 892 658 1,844 3,393 1,785 658 2,443 951
Other loans to individuals covered
11,955 587 1,723 14,265 832 1,254 2,086 12,179
by mortgage
Other loans - 14 - 14 - - - 14

Loans to micro and small Entities 23,583 1,411 8,995 33,989 4,677 2,212 6,889 27,100
Loans to medium and large
98,005 4,272 68,784 171,061 37,843 2,315 40,158 130,903
entities
Loans to Government and
43,726 58 498 44,281 100 497 597 43,684
municipalities

Loans to financial institutions 4 - - 4 - - - 4

324,719 17,894 101,680 444,293 57,303 21,397 78,700 365,593

Loans and advances to banks 137,484 - - 137,484 - - - 137,484

462,203 17,894 101,680 581,777 57,303 21,397 78,700 503,077

Loans and advances neither past due nor impaired in

FY 2014 and 2013 are all ranked under the satisfactory
risk category.

59
 a) Past Due but not Individually Impaired

In thousands of EUR
Past due Past due Past due Past due Past due Past due
up to 31- 60 61- 90 91- 180 180- 365 180- 365
December 31, 2014 30 days days days days days days Over 5 years Total
Housing loans 75 32 16 30 67 1,981 936 3,138

Current accounts overdrafts 74 9 9 12 19 785 1,356 2,265

Consumer loans 85 30 24 39 105 2,404 2,268 4,955

Credit cards 122 19 12 13 51 806 872 1,896

Special purpose loans 4 3 2 2 7 166 361 545

Other loans to individuals covered by
24 15 30 11 25 432 205 742
mortgage
Other loans - - - - - - 14 14

Loans to micro and small Entities 206 95 54 64 136 978 147 1,679

Loans to medium and large entities 237 262 11 - - - - 510

Loans to Government and municipalities 20 - - - - - - 20

847 465 158 171 410 7,552 6,159 15,764

In thousands of EUR
Past due Past due Past due Past due Past due Past due
up to 31- 60 61- 90 91- 180 180- 365 180- 365
December 31, 2013 30 days days days days days days Over 5 years Total
Housing loans 74 49 56 96 124 2,045 210 2,654

Current accounts overdrafts 77 4 5 19 58 1,070 909 2,142

Consumer loans 102 32 23 71 130 3,264 758 4,380

Credit cards 155 23 16 31 75 899 519 1,718

Special purpose loans 3 2 2 5 10 382 254 658

Other loans to individuals covered by
21 11 24 22 37 459 13 587
mortgage
Other loans - - - - - - 14 14

Loans to micro and small Entities 176 102 60 74 170 741 88 1,411

Loans to medium and large entities 3,578 291 363 - 40 - - 4,272

Loans to Government and municipalities 58 - - - - - - 58

4,244 514 549 318 644 8,860 2,765 17,894

b) Fair Value of Collateral (up to the amount of

collateralized exposure)

In thousands of EUR
December 31, 2014 December 31, 2013
Deposits 6,614 11,638
Securities 382 437
Pledge 3,991 4,150
Mortgages 234,848 254,422
Total 245,835 270,647

Past Due but

not Individually In thousands of EUR
Impaired up
to the value of
receivables December 31, 2014 December 31, 2013
Deposits 5,040 9,928
Securities 13 431
Pledge 2,936 3,187
Mortgages 154,124 182,195
Total 162,113 195,741

60 CKB Annual Report 2014

 In thousands of EUR
Individually
Impaired up to the
value of receivables December 31, 2014 December 31, 2013
Deposits 1,574 1,710
Securities 369 6
Pledge 1,055 963
Mortgages 80,724 72,227
Total 83,622 74,906

As collateral, the Bank accepts mortgages against

immovable, the fair value of which, pursuant to the
certified appraiser’s valuations, exceeds the minimum of
30 percent of LTV ratio. Properties used as collateral are
housing premises, apartment buildings, business
buildings and premises, as well as land depending on its
location and future use.

When accepting pledge over securities as collateral, the

Bank monitors the price of the security used as collateral
on a daily basis. The market value of the pledge must
exceed 50 percent of the placement’s worth.

c) Restructured Loans and Advances

The Bank restructured a loan to the borrower due to a
decline in the borrower’s creditworthiness, if it has:

a. Extended the principal and interest maturity,

b. Decreased the interest rate on the loan approved,
c. Reduced the amount of debt, principal or interest or
d. M ade other concessions which place the borrower in
a better financial position.

Upon restructuring of the loan, the Bank performs

financial analysis of the borrower and assesses its
capacitates to realize cash flows necessary for the
repayment of the loan principal, as well as the
corresponding interest once the loan is restructured.

During 2014, the Bank restructured loans in the amount

of EUR 73,804 thousand (2013: EUR 93,601 thousand).

d) Geographic Concentration
Geographic concentration of the Bank’s exposure to the
credit risk, exclusive of the allowance for impairment is
as follows:

In thousands of EUR
European USA and
Montenegro Union Canada Other Total
Loans and advances to banks - 111,177 16,419 57 127,653

Loans and advances to customers 402,073 6,679 11 2,460 411,224

Available-for-sale securities 249 - - 249

-
Financial assets carried at fair value
1,988 - - 1,988
through profit or loss -
Securities held to maturity 14,280 - - - 14,280

Forfeting 5,551 - - - 5,551

December 31, 2014 424,141 117,856 16,430 2,517 560,945

December 31, 2013 459,559 129,912 14,038 5,691 609,200

f ) Industry Concentration
Industry concentration of the Bank’s exposure to
the credit risk, exclusive of the allowance for
impairment is as follows:

61
 In thousands of EUR
Transportation,
Services, Civil Electrical Agriculture
Traffic and Tourism,
Tele- Engine- power Admini- hunting Manu- Retail
Hotel Mana-
Finance communication gement Trading ring industry Mining stration Real estate and fishing facturing Other customers Total

Loans and advances to banks 127,653 - - - - - - - - - - - - 127,653

Loans and advances to
4,269 11,391 21,147 95,469 11,943 1,735 1,491 25,443 2,867 6,500 28,874 11,704 188,391 411,224
customers
Available for sale Securities 249 - - - - - - - - - - - - 249
Financial assets at fair value
1,988 - - - - - - - - - - - - 1,988
through profit or loss
Securities held to Maturity 14,280 - - - - - - - - - - - - 14,280

Forfeiting - 91 98 2,614 1,829 - 119 - - 729 70 - - 5,551

December 31, 2014 148,439 11,482 21,245 98,083 13,772 1,735 1,610 25,443 2,867 7,229 28,944 11,704 188,391 560,945

December 31, 2013 159,266 11,224 24,147 101,859 13,382 2,340 1,590 42,585 5,892 8,373 30,581 16,864 191,097 609,200

4.2.5. Off-Balance Sheet Items

The maturities of off-balance sheet items exposing
the Bank to credit risk are as follows:

In thousands of EUR
Undrawn Loan Uncovered Letters of
December 31, 2014 Facilities Guarantees Credit Total

Up to one year 25,268 10,052 332 36,652

From 1 to 5 years 188 13,388 356 13,928

25,456 23,440 688 49,584

In thousands of EUR
Undrawn Loan Uncovered Letters of
December 31, 2013 Facilities Guarantees Credit Total

Up to one year 42,493 9,049 180 51,722

From 1 to 5 years 193 15,939 450 16,582

42,686 24,988 630 68,304

4.3. Market Risk 4.3.1. Foreign Exchange Risk

The Bank takes on exposure to market risks. Market The Bank takes on exposure to effects of
risks arise from open positions in interest rate, fluctuations in the prevailing foreign currency
currency and equity products, all of which are exchange rates on its financial position and cash
exposed to general and specific market movements. flows. The exposure to currency risk is regularly
Limits for the exposure to market risks are internally monitored by harmonizing them with the limits
prescribed, and in compliance with the prescribed prescribed by the Central Bank of Montenegro.
limits by the Central Bank of Montenegro.
The exposure to foreign currency risk as of
December 31, 2014 is presented in the following
table.
In thousands of EUR
Total Local
Other Foreign Currency
USD Currencies Currencies (EUR) Total
ASSETS
Cash and balances with the Central Bank 586 254 840 87,489 88,329
Loans and advances to banks 15,896 1,576 17,472 110,181 127,653
Loans and advances to customers - - - 325,986 325,986
Available for sale securities - - - 249 249
Financial asset at fair value through profit or loss 1,825 - 1,825 163 1,988
Securities held to maturity - - - 14,280 14,280
Forfeting - - - 3,772 3,772
Total assets 18,307 1,830 20,137 542,120 562,257
LIABILITIES

Deposits from banks - - - 2,038 2,038

Due to customers 18,267 1,774 20,041 446,541 466,582
Other borrowed funds - - - 10,917 10,917
Other liabilities 11 - 11 3,435 3,446
Total liabilities 18,278 1,774 20,052 462,931 482,983
Net Open Position:
- December 31, 2014 29 56 85 79,189 79,274
- December 31, 2013 (1,236) 111 (1,125) 74,970 73,845

62 CKB Annual Report 2014

 4.3.2. Interest Rate Risk Interest margins may increase as a result of such
Cash flow interest rate risk is the risk that the changes but may reduce or create losses in the
future cash flows of a financial instrument will event that unexpected movements arise. The inte-
fluctuate because of changes in market interest rest rates are based on market rates and the Bank
rates. Fair value interest rate risk is the risk that the regularly performs repricing.
value of a financial instrument will fluctuate
because of changes in market interest rates. The The following table presents the Bank’s interest
Bank takes on exposure to the effects of bearing and non-interest bearing assets and
fluctuations in the prevailing levels of market inte- liabilities as of December 31, 2014:
rest rates on both its fair value and cash flow risks.
In thousands of EUR
Interest
Bearing Non-Interest Bearing Total
ASSETS
Cash and balances with the Central Bank 3,033 85,296 88,329
Loans and advances to banks 127,653 - 127,653
Loans and advances to customers 325,986 - 325,986
Available for sale securities - 249 249
Financial asset at fair value through profit or loss - 1,988 1,988

Securities held to maturity 14,280 - 14,280

Forfeiting 3,772 - 3,772
Total assets 474,724 87,533 562,257
LIABILITIES
Deposits from banks 2,038 - 2,038
Due to customers 383,521 83,061 466,582
Other borrowed funds 10,917 - 10,917
Other liabilities - 3,446 3,446
Total liabilities 396,476 86,507 482,983
Interest Sensitive Gap:
- December 31, 2014 78, 248 1,026 79,274
- December 31, 2013 77,821 (3,976) 73,845

The table below summarizes the annual interest

rates (except otherwise stated) by major
currencies for monetary financial instruments:

- in percentages- EUR USD

Financial assets
Obligatory reserve – interest-bearing portion 1% -
Securities held to maturity 0.89%-3.69% -
Loans and advances to banks 0.04%-2.314% 0.15%
Short-term loans to customers:
- legal entities 8.5 %-13% -
- private individuals 11.99%-22.99% -
Long-term loans to customers:
- legal entities 9%-13% -
- private individuals 6.49%-8.49% annual + 12m EURIBOR
Financial liabilities -
Deposits from banks 0.15%-4% -
Due to customers:
- legal entities 0.15%-3%
- private individuals 0.1%-3.9% 0.1%-15%
Other borrowed funds:
- Directorate for Development of Small and Medium Sized Enterprises 0%-7%
- Ministry of finance and Ministry Sustainable Development and Tourism of
0.98% -
Montenegro
- KfW 6m EURIBOR + 1.305% - 2.4% -
- OTP Financing Netherlands B.V. , subordinated loan 3m EURIBOR+5.71% -

4.4. Liquidity Risk

Liquidity risk includes both the risk of being unable
to provide cash to settle liabilities at appropriate
maturities and the risk of being unable to liquidate
an asset at a reasonable price and in an appropriate
time frame.

63
 4.4.1. Liquidity Risk Management
The matching and controlled mismatching
between the maturities and interest rates of assets
and of liabilities is fundamental to the manage-
ment of the Bank. It is unusual for banks ever to be
completely matched since business transacted is
often of uncertain term and of different types. An
unmatched position potentially enhances
profitability, but also increases the risk of losses.
The maturities of assets and liabilities and the
ability of the Bank to replace, at an acceptable
cost, interest-bearing liabilities as they mature, are
important factors in assessing the liquidity of the
Bank and its exposure to changes in interest rates
and exchange rates.
Liquidity requirements to support calls under
guarantees and standby letters of credit are
considerably less than the amount of the
commitment because the Bank does not generally
expect the third party to draw funds under the
agreement. The total outstanding contractual
amount of commitments to extend credit does
not necessarily represent future cash requirements,
since many of these commitments will expire or
terminate without being funded.
The Assets and Liquidity Department monitors
the Bank's exposure to liquidity risk on daily basis.
In order to determine the matching and
mismatching of cash inflows and outflows, the
Bank makes use of GAP analysis.
The table below analyses assets and liabilities of
the Bank into relevant maturities based on the
remaining period at statement of financial
position date to the contractual maturity date.

In thousands of EUR
From One From 3
Up to to 3 to 12 From 1 to Over
One Month Months Months 5 Years 5 Years Total
ASSETS
Cash and balances with the Central Bank 88,329 - - - - 88,329
Loans and advances to banks 99,743 - 27,000 - 910 127,653
Loans and advances to customers 38,282 18,340 63,856 140,780 64,728 325,986
Available for sale securities - - - - 249 249
Financial asset at fair value through
- - - - 1,988 1,988
profit or loss
Securities held to maturities 14,280 - - - 14,280
Forfeting 1,592 - 36 2,144 - 3,772
Total assets 227,946 32,620 90,892 142,924 67,875 562,257
LIABILITIES AND EQUITY
Deposits from banks 2,038 - - - - 2,038
Due to customers 220,560 62,538 147,800 35,532 152 466,582
Other borrowed funds 54 - 460 1,060 9,343 10,917
Other liabilities 3,446 - - - - 3,446
Total liabilities and equity 226,098 62,538 148,260 36,592 9,495 482,983
Net Liquidity Gap:
- December 31, 2014 1,848 (29,918) (57,368) 106,332 58,380 79,274

- December 31, 2013 (88,625) 20,821 (70,131) 148,820 62,960 73,845

The structure of the Bank’s financial assets and

liabilities as classified into their relevant maturities
as of December 31, 2014 indicates the existence of
a liquidity gap in the period up to one month and
also in the period from 1 month up to one year.
The primary reason for this gap lies in the fact that
the short-term sources of funds with maturities of
up to one month, primarily demand deposits,
have been committed for longer periods of time.
The Bank did not have problem with liquidity in
2014. Liquidity ratio as of December 31, 2014 has
been 1.56%

64 CKB Annual Report 2014

4.4.2. Remaining Contractual Maturity Analysis for
Financial Liabilities (Undiscounted Cash Flows)

In thousands of EUR
From
Up to 1 From 1 to 3 3 to 12 From 1 to 5
December 31, 2014 Demand Month Months Months Years Over 5 Years Total
LIABILITIES
Deposits from banks 626 1,415 - - - - 2,041
Due to customers 89,603 133,384 63,226 149,426 35,922 154 471,715
Other borrowed funds - 56 - 476 1,099 9,687 11,318
Other liabilities - 3,480 - - - 3,699 7,180
90,229 138,335 63,226 149,902 37,021 13,540 492,254

In thousands of EUR
From
Up to 1 From 1 to 3 3 to 12 From 1 to 5
December 31, 2013 Demand Month Months Months Years Over 5 Years Total
LIABILITIES
Deposits from banks 1,340 4,305 - - - - 5,645
Due to customers 82,369 212,602 64,023 140,947 19,495 181 519,617
Other borrowed funds - 111 1,041 1,508 6,370 14,580 23,610
Other liabilities - 2,867 - - - 3,514 6,381
83,709 219,885 65,064 142,455 25,865 18,275 555,253

4.5. Fair Value of Financial Instruments

4.5.1. Fair Value of Financial Instruments Measured

at Fair value
Fair value hierarchy for financial instruments measured at
fair value
IFRS 13 specifies a hierarchy of valuation techniques
based on whether the inputs to those valuation
techniques are observable or unobservable.
Observable inputs reflect market data obtained from
independent sources; unobservable inputs reflect
the Bank’s market assumptions. These two types of
inputs have created the following fair value
hierarchy:
• Level 1 – Quoted prices (unadjusted) on active
markets for identical assets or liabilities. This level
includes listed equity securities.
• Level 2 – Inputs other than quoted prices included
within Level 1 that are observable for an
asset or a liability, either directly (that is, as prices) or
indirectly (that is, as derived from prices). The Bank does
not have financial instruments measured at fair value
included within Level 2.
• Level 3 – inputs for a asset or a liability that are not
based on observable market data (unobservable
inputs). This level includes equity investments with
Bank’s market assumption (no observable market data
available). The Bank does not have financial instruments
measured at fair value included within Level 3.
This hierarchy requires the use of observable market
data when available. The Bank considers relevant
and observable market prices in its valuations where
possible. As at December 31, 2014, for securities
measured at fair value in Bank’s portfolio, market
prices were available.

December 31, 2014 Level 1 Level 2 Level 3 Total

Available for sale securities 249 - - 249

Financial assets designated at fair value: Investment
1,988 - - 1,988
securities – equity instruments
Total assets 2,237 - - 2,237

65
 December 31, 2013 Level 1 Level 2 Level 3 Total

Available for sale securities 207 - - 207

Financial assets designated at fair value: Investment
1,482 - - 1,482
securities – equity instruments
Total assets 1,689 - - 1,689

Fair value hierarchy for financial instruments measured at

fair value
The fair value for available-for-sale securities and
securities designated at fair value through profit or
loss is based on market prices. Where this
information is not available, fair value has been
estimated using quoted market prices for securities
with similar characteristics. As at December 31,
2014, for securities measured at fair value in Bank’s
portfolio, market prices were available.

4.5.2. Fair Value of Financial Instruments Not

Measured at Fair value
Valuation techniques and inputs to valuation techniques
for financial instruments not measured at fair value

Estimated fair value of financial instruments, based

on fair value hierarchy is given as folows:

December 31, 2014 Level 1 Level 2 Level 3 Total Carrying Amount

Cash and balances with the Central Bank - 88,329 - 88,329 88,329

Loans and advances to banks - - 127,653 127,653 127,653

Loans and advances to customers - - 325,986 325,986 325,986

Securities held-to-maturity - 14,280 - 14,280 14,280

Forfeiting - - 3,772 3,772 3,772

Total assets - 102,609 457,411 560,020 560,020

Deposits from banks - - 2,038 2,038 2,038

Due to customers - - 466,582 466,582 466,582

Other borrowed funds - - 10,917 10,917 10,917

Other liabilities - - 3,446 3,446 3,446

Total liabilities - - 482,983 482,983 482,983

December 31, 2013 Level 1 Level 2 Level 3 Total Carrying Amount

Cash and balances with the Central Bank - 77,038 - 77,038 77,038

Loans and advances to banks - - 137,484 137,484 137,484

Loans and advances to customers - - 365,593 365,593 365,593

Securities held-to-maturity - 17,499 - 17,499 17,499

Forfeiting - - 7,331 7,331 7,331

Total assets - 94,537 510,408 604,945 604,945

Deposits from banks - - 5,427 5,427 5,427

Due to customers - - 501,851 501,851 501,851

Other borrowed funds - - 22,672 22,672 22,672

Other liabilities - - 2,839 2,839 2,839

Total liabilities - - 532,789 532,789 532,789

For financial assets and liabilities not measured at
fair value, fair values are calculated only for
disclosure purposes, and do not impact the
statement of financial positions or income
statement. In addition, since the instruments
generally do not trade, there are significant mana-
gement judgments required to determine their
fair values.
Fair value is the price that would be received to
sell an asset or paid to transfer a liability in an
orderly transaction in the principal (or most
advantageous) market at the measurement date
under current market conditions regardless of
whether that price is directly observable or
estimated using another valuation technique.
However, no readily available market prices exist
for a certain portion of the Bank’s financial
instruments, and those were accordingly classified
into Level 2 and Level 3 based on fair value
hierarchy. In this circumstances where the quoted
market prices are not readily available, the fair

66 CKB Annual Report 2014

value is estimated using discounted cash flow
models or other pricing models as appropriate.
Changes in underlying assumptions, including
discount rates and estimated future cash flows,
significantly affects the estimates. Therefore, the
calculated fair market estimates cannot be realized
in a current sale of the financial instrument.

In estimating the fair value of the Bank’s financial

instruments not measured at fair value and classified
into Level 2 and Level 3, the following assumptions
were used:
The carrying amount represents a reasonable
estimate of fair value for the following financial
instruments which are predominately short-term:
• Cash and balances with the Central Bank;
• Securities held-to-maturity (relate to treasury
bonds maturing up to 3 months);
• Other liabilities.

a) Loans and advances to banks

Loans and advances to banks include inter-bank
placements and line items in the course of collection,
linked with floating interest rates. Future anticipated
cash flows are discounted to their present value using
current interest rates. Due to the fact that floating inte-
rest rates are agreed, changes in those interest rates
lead to changes in agreed interest rates, so the fair
value of floating rate placements and overnight
deposits approximates their carrying amount at the
statement of financial position date.

b) Loans and advances to customers and

Forfeiting
Fair value is determined using discounting cash flow
models that include inputs for credit risk, interest rate
risk, probability of default estimates, loss given default
estimates, as appropriate. Given the fact that
significant portion of the loan portfolio is extended at
fixed interest rates, in order to determine the fair value
of loans and advances to customers with fixed interest
rate, the Bank has performed comparison of the Bank’s
interest rate on loans and advances to customers with
available information on the current market interest
rates in the banking sector of Montenegro (i.e. average
weighted market rates by activities), as it is
summarized in the following table:

- in percentages- Annual Average Weighted Interest Rate

Industry Sector Bank Banking Sector in Montenegro
Financial institutions 7.67% 10.02%
Corporate 7.49% 8.44%
Other nonfinancial institutions 8.50% 9.58%
General Government 7.37% 7.73%
Households 10.12% 10.10%
Other 10.34% 9.69%

According to the Bank’s management, the fair value

of loans and advances to customers calculated as
the present value of discounted future cash flows,
using current market rates (average weighted inte-
rest rates in the banking sector), does not materially
differ from the carrying amount of loans at statement
of financial position date. According to the Bank’s
management, carrying values as presented in the
Bank’s financial statements represent values that are
believed to be the most valid under the
circumstances and most useful for the purposes of
financial reporting.

67
 d) Deposits and borrowings
The estimated fair value of demand deposits and
deposits with remaining contractual maturities less
than one year approximates their carrying amount.
The estimated fair value of fixed interest bearing
deposits with remaining contractual maturities over
one year, without a quoted market price, is based on
discounted cash flows using interest rates for new
debts with similar remaining maturity. According to
the Bank’s management, Bank’s interest rates are
harmonized with the current market rates and the
amounts stated in the financial statements represent
the values that are believed under the circumstances,
to approximate the fair value of these financial
instruments.

The carrying value of borrowings with floating inte-

rest rates approximates their fair value at the
statement of financial position date.

4.6. Capital Management

The Bank’s capital management objectives are:
• To comply with the capital requirements set by
the regulator;
• To safeguard the Bank’s ability to continue as a
going concern so that it can continue to provide
returns to shareholders and ensure benefits for
other stakeholders; and
• To maintain a strong capital base to support the
development of its business.

The Bank’s management controls capital adequacy by

applying the methodologies and limits prescribed by
the Central Bank of Montenegro (Official Gazette
number 60/2008, 41/2009, 38/2011 and 55/2012). In
accordance with the regulations, the Bank submits
quarterly reports on the capital condition and
structure to the Central Bank of Montenegro.

The Bank’s capital is divided into two tiers:

• Tier 1 capital (paid-in share capital, retained
earnings from prior years, profit for the year
decreased for current year losses); and
• Tier 2 capital (reserves from profit after taxation:
Bank’s risk-weighted assets, legal reserves,
subordinated loans).
• Both decreased for intangible assets.

Risk-weighted assets are comprised of items of assets

and loan equivalents of off-balance sheet items
exposed to risk. The loan equivalents of off-balance
sheet assets are computed by multiplying the book
value of off-balance sheet items with the prescribed
conversion factors. Total risk-weighted assets are
comprised of assets and loan equivalents of
off-balance sheet items exposed to risk (the Bank's
risk weighted assets) classified in four categories and
multiplied by adequate prescribed risk weights.

In accordance with the requirements of the Central

Bank of Montenegro, the Bank is under obligation to
maintain a minimum capital adequacy ratio of 10%.
The Bank is required to maintain certain minimum or
maximum ratios with respect to its activities and
composition of risk assets in compliance with the Law
on Banks of the Republic of Montenegro and with the
Central Bank of Montenegro Regulations. The Bank's
solvency ratio amounted to 15.71% as of December
31, 2014, calculated on statutory financial statements.

68 CKB Annual Report 2014

4.7. Risk Exposure Analysis
4.7.1. Risk Exposure Analysis (Foreign Exchange Risk)
The management of foreign exchange risk, in addition to the
analysis of Bank’s assets and liabilities in foreign currency,
includes the analysis of risk inherent in the fluctuations in
foreign currency exchange rates. The table which follows
sets out the scenario for the changes in the exchange rates
ranging from +10% to -10% as compared to EUR.

In thousands of EUR
Change in Exchange Rate
Amount in
foreign
ASSETS TOTAL currencies 10% -10%
Cash and balances with the Central Bank 88,329 840 84 (84)
Loans and advances to banks 127,653 17,472 1,747 (1,747)
Total assets 215,982 18,312 1,831 (1,831)
LIABILITIES
Due to customers 466,582 20,041 2,004 (2,004)
Other liabilities 3,446 11 1 (1)
Total liabilities 470,028 20,052 2,005 (2,005)
Net Open Position:
- December 31, 2014 (174) 174
- December 31, 2013 (113) 113

As of December 31, 2014, under the assumption

that all other parameters remain the same upon
the change in the EUR exchange rate, as compared
to other currencies, by +10%, i.e., -10%, the Bank's
profit would decrease, i.e., increase by EUR 417
thousand (December 31, 2013: decrease, i.e.,
increase by EUR 113 thousand). The reason why the
Bank's exposure to currency risk is small is rooted
in the fact that the major portion of the Bank's
assets and liabilities is denominated in EUR.
4.7.2. Risk Exposure Analysis (Interest Rate Risk)
In the process of interest rate risk management,
the Bank analyses the exposure of Bank’s assets
and liabilities to changes in interest rates. The
following table shows the effect of fluctuations in
interest rates on the Bank’s assets and liabilities
denominated in EUR and foreign currency in the
range from +0.4 b.p. to - 0.4 b.p. and from 0.3 b.p.
to -0.3 b.p, respectively.

In thousands of EUR
Net effect of movements in interest rates
+0.4 b.p. EUR IR -0.4 b.p. EUR IR
2014 +0.3 b.p. FX IR -0.3 b.p. FX IR
ASSETS
Cash and balances with the Central Bank 88,329 - -
Loans and advances to banks 127,653 511 (511)
Loans and advances to customers 325,986 - -
Available for sale securities 249 - -
Financial asset at fair value through profit or loss 1,988 - -
Securities held to maturity 14,280 - -
Forfeiting 3,772 - -
562,256 511 (511)
LIABILITIES
Deposits from banks 2,038 - -
Due to customers 466,582 - -
Other borrowed funds 10,917 38 (38)
Other liabilities 3,446 - -
482,983 38 (38)
Net Interest Sensitive Gap:
- December 31, 2014 472 (472)
- December 31, 2013 471 (471)

Under the assumption that all other parameters The reason why the Bank's exposure to interest rate
remain the same, the increase, or decrease in is small is rooted in the fact that the major portion of
variable interest rates applied to assets and the Bank's assets and liabilities are linked to a fixed
liabilities denominated in EUR by 0.4 percentage interest rate.
points, i.e., the increase of 0.3 percentage points
applied to assets and liabilities denominated in
foreign currency, the Bank's profit would increase,
or decrease, respectively by EUR 472 thousand
(December 31, 2013: the respective decrease
would amount to EUR 471 thousand).

69
 5. CRITICAL ACCOUNTING
ESTIMATES AND JUDGEMENTS IN
APPLYING ACCOUNTING POLICIES
The Bank makes estimates and assumptions that
affect the reported amounts of assets and
liabilities within the next financial year. Estimates
and judgments are continually evaluated and are
based on historical experience and other factors,
including expectations of future events that are
believed to be reasonable under the
circumstances.
Bank’s transactions may be challenged by tax
authorities and the Bank may be assessed
additional taxes, penalties and interest, which
could be material. The Bank’s tax statements may
be reviewed or audited for a period of five years
from the filing date of such statements.
(e) Provisions

(a) Impairment losses on loans and advances Provisions are reexamined at each balance sheet
date and adjusted so as to reflect the best present
The Bank reviews its loan portfolios, to assess estimate. If it is no longer probable that an outflow
impairment, quarterly at least. In determining of resources embodying economic benefits will
whether an impairment loss should be recorded be required to settle the obligation, the provision
in the statement of comprehensive income, the is reversed and credited to the income statement.
Bank makes judgments as to whether there are
any observable data indicating that there is a The Bank does not recognize provisions against
measurable decrease in the estimated future cash contingent liabilities until it has determined the
flows from a portfolio of loans before the decrease existence of a present obligation which can result
can be identified with an individual loan in that in an outflow of resources embodying economic
portfolio. This evidence may include observable benefits required to settle the obligation, or if a
data indicating that there has been an adverse reliable estimate cannot be made of the amount
change in the payment status of borrowers in a of the obligation, in which case it is so disclosed.
Bank, or national or local economic conditions
that correlate with defaults on assets in the Bank.
Management uses estimates based on historical
loss experience for assets with credit risk
characteristics and objective evidence of
impairment similar to those in the portfolio when
scheduling its future cash flows. The methodology
and assumptions used for estimating both the
amount and timing of future cash flows are
reviewed regularly to reduce any differences
between loss estimates and actual loss experience.

(b) Impairment of available-for-sale equity

investments and investments in associates

The Bank determines that available-for-sale equity

investments are impaired when there has been a
significant or prolonged decline in the fair value
below its cost. This determination of what is
significant or prolonged requires judgment.
Impairment may be appropriate when there is
evidence of deterioration in the financial health of
the investee, industry and sector performance and
operational and financing cash flows.

(c) Retirement benefits and other long-term

employee benefits

The present value of liabilities for retirement

benefits and other long term employee benefits
depends on a number of factors that are
determined on an actuarial basis using a number
of assumptions. Any changes in these assumptions
will impact the carrying amount of employee
benefits obligations. Key assumptions for
retirement benefits and other long term employee
benefits are disclosed in Note 27.

(d) Taxation risks

The Republic of Montenegro tax legislation is

subject to different interpretations and changes
which occur frequently. The interpretation of tax
legislation by tax authorities as applied to the
transactions and activity of the Bank may not be in
line with that of the management. As a result,

70 CKB Annual Report 2014

6. INTEREST INCOME AND EXPENSE
AND SIMILAR INCOME AND EXPENSE
a) Interest and Similar Income
In thousands of EUR
Interest and similar income December 31, 2014 December 31, 2013
Loans and advances to customers 36,285 36,134
Placements to banks 965 6,467
Forfeiting 944 1,977
Held-to-maturity securities 300 725
38,494 45,303

b) Interest Expense and Similar Charges

In thousands of EUR
Interest and similar expenses December 31, 2014 December 31, 2013
Deposits from customers 6,951 13,526
Deposits from banks 166 362
Borrowed funds, from banks 137 491
Borrowed funds, from government 16 151
Subordinated loans 1,002 829
8,272 15,359

7. FEE AND COMMISSION INCOME

AND EXPENSE
a) Fee and Commission Income
In thousands of EUR
December 31, 2014 December 31, 2013
Fee and commission income arising from domestic and international
payment transfers 7,071 7,502
Credit card related fees and commissions 4,879 3,916
Fee income from issued guarantees and other contingent liabilities 487 511
Other 1,070 1,298
13,507 13,227

Other fee and commission income of EUR 1,070

thousand (2013: EUR 1,298 thousand) mostly
relates to income from the fee charged to OTP Bank
Plc., Budapest of EUR 402 thousand (2013: EUR 507
thousand) based on the Receivable Assumption
Agreement whereby the Bank charges maintenance
fees, risk management fees and administrative fees
for the portfolio sold.

b) Fee and Commission Expense

In thousands of EUR
December 31, 2014 December 31, 2013
Fee and commission expense arising from domestic payment transfers 790 811
Fee and commission expense arising from international payment
transfers 245 209
Commission expenses arising on guarantees and other contingent
liabilities 89 440
Credit card related fees and commissions 2,249 2,266
Other 215 210
3,588 3,936

8. NET FOREIGN EXCHANGE GAINS

In thousands of EUR
December 31, 2014 December 31, 2013
Foreign exchange gains, realized 750 763
Foreign exchange gains, unrealized 5 3
755 766

71
 9. OTHER OPERATING INCOME
In thousands of EUR
December 31, 2014 December 31, 2013
Income from custody operations 213 106
Gains arised from forfeiting 1,216 1,266
Other 337 221
1,766 1,593

10. OTHER OPERATING EXPENSES

In thousands of EUR
Year Ended December 31
2014 2013
Staff costs 13,687 12,771
Administrative expenses 2,586 2,937
Depreciation of property, plant and equipment (Note 21) 1,928 1,840
Amortization of intangible assets (Note 20) 971 871
Rent 1,353 1,242
Software and hardware expenses 1,477 1,161
Vehicle maintenance costs 64 101
Professional services 843 725
Deposit insurance premium 2,457 2,533
Marketing, sponsorship, and entertainment 786 721
Other 903 966
27,055 25,868

11. LOSSES ON IMPAIRMENT AND PROVISIONS

In thousands of EUR
December 31, December 31,
2014 2013
Loans to customers, net (Note 15) 7,893 8,665
Provisions for forfeiting (Note 19) 874 (484)
Provision for other assets, net (Note 22) 163 (1,030)
Provision for contingent liabilities, net (Note 27) 146 (241)
Provisions for employee benefits, net (Note 28) 3 58
Provision for unused annual leaves - 14
Other provisions 764 3
9,844 6,985

12. INCOME TAXES

a) Numerical Reconciliation between Tax Expense
and the Product of Accounting Results Multiplied by
the Applicable Tax Rate
In thousands of EUR
Year Ended December 31,
2014 2013
Profit before tax 6,086 9,145
Income tax (9%) 548 823
Expenses not recognized for tax purposes 18 41
Tax losses from previous periods used for tax deduction (230) (610)
Effects of the reconciliations with the taxable base with the statutory financial
(397) (254)
statements
Other 61 -
Tax included in the statement of comprehensive income 61 -

b) Deferred tax liabilities

Deferred tax liabilities at December 31, 2014 in the
amount of EUR 352 thousand (December 31, 2013: EUR
413 thousand) are associated with the temporary
differences arising between the tax bases of property
and equipment and the carrying value of such assets.

72 CKB Annual Report 2014

c) Unused tax losses carried forward

Year of Occurrence Expiry Year In thousands of EUR

2010. 2015. 46,014

2011. 2016. 18,984

2012. 2017. 18,034
83,032

As of December 31, 2014, the Bank did not

recognize deferred tax assets arising from tax loss
carry forwards due to the uncertainty over the
availability of future taxable income against which
these deferred tax assets may be utilized.

d) Taxes, Contributions and Other Duties Not

Related to Operating Results
Taxes, contributions and other duties that are not
related to the Bank’s operating results, include
property taxes, employer contributions on salaries,
and various other taxes and contributions paid
pursuant to republic and municipal regulations.

13. CASH AND BALANCES WITH THE

CENTRAL BANK
In thousands of EUR
December 31, 2014 December 31, 2013
Cash on hand 19,097 19,098
Cash in the course of collection 440 549
Cheques in the course of collection - 2
Gyro account 38,460 26,181
Included in cash and cash equivalents (Note 32) 57,997 45,830
Obligatory reserve held with the Central Bank 30,332 31,208
88,329 77,038

The Bank’s obligatory reserve at December 31,
2014 represents the minimum deposits set aside
in accordance with the Central Bank of
Montenegro Regulation with respect to “Decision
on Bank Reserve Requirements To Be Held with
The Central Bank of Montenegro” (“Official Gazette
of the Republic of Montenegro,” no. 35/2011,
22/2012, 61/2012, 57/2013 and 52/2014). In
accordance with the said bank reserve
requirements calculated on demand deposits and
time deposits.
Required reserves are calculated by applying the
rate of:
• 9.5 % - on the part of the base consisting of
demand deposits and deposits with agreed
maturity up to one year , or up to 365
• 8.5% - on the part of the base comprised of
deposits with agreed maturity over one year, or
over 365 days
On deposits with agreed maturity over 365 days,
with an option clause of the termination deposits
within
less than one year, or within less than 365 days,
the rate of 9.5%.
A bank may allocate and hold up to 25% of its
reserve requirement in Treasury bills issued by
Montenegro.
rest rate 1% to the banks on bases 25% of
obligatory reserve.
Exception until December 31, 2015, by which:
• A bank may allocate and keep up to 25% of its
reserve requirements in T-bills issued by
Montenegro, regardless of their maturity, and it
may subsequently allocate and keep additional
10% of its reserve requirements T-bills issued by
Montenegro up to 182 days of maturity,
• the Central Bank shall pay monthly fee to the
bank on 15% of its reserve requirements funds
to be calculated at the EONIA (Euro Overnight
Index Average) rate minus 10 basis points on
annual basis until the eighth calendar day in the
current month for the previous month, provided
that this rate may not be lower than zero.
A bank may use up to 50% of its reserve
requirement deposits to maintain its daily liquidity.
The bank shall not be charged any fee for the use
of its reserve requirement provided that it meets
the prescribed level of the reserve requirement at
the end of the same day. The Bank shall pay
monthly fee for the amount of reserve not returned
the same day, at the rate established under a
separate Central Bank regulation.

The Bank’s obligatory reserves represent the

minimum deposits set aside into domestic
accounts and/or into Central Bank of Montenegro
accounts abroad. The Central Bank calculates inte-

73
 14. LOANS AND ADVANCES TO
BANKS
In thousands of EUR
December 31, 2014 December 31, 2013.
Accounts with domestic and foreign banks 37,903 60,597
Placements with foreign banks
- up to 3 months 61,840 76,257
- from 3 months to 1 year 27,000 -
88,840 76,257
Nostro-covered letters of credit and guarantees 910 630
127,653 137,484
Cash and cash equivalents (Note 32) 99,577 136,597

As of December 31, 2014, placements with foreign

banks of EUR 88,675 thousand relate to short-term
deposits with OTP Group members of EUR 50,000
thousand for a period of three months at an inte-
rest rate 1.63 percent annually and short-term
deposits with Raiffeisen Bank Vienna in amount of
EUR 9,000 thousand, Intesa Sanpaolo Spa Milano
in amount of EUR 9,000 thousand, Commerzbank
Ag Frankfurt in amount of EUR 9,000 thousand,
Bank Of America, New York in amount of EUR
11,675 thousand an interest rate ranging from 0
percent to 0.18 percent annually.

At December 31, 2014, nostro-covered letters of

credit and guarantees with foreign banks stated in
the amount of EUR 910 thousand primarily relate
to cash placed with Barcley bank London in the
amount of EUR 704 thousand as security for
Barcley credit cards, EUR 205 thousand with
Deutche Bank Frakfurt to securitize American
express credit cards.

15. LOANS AND ADVANCES TO

CUSTOMERS
In thousands of EUR
December 31, 2014 December 31, 2013
Up to one year in EUR 182,476 168,864
Over one year in EUR 228,748 275,429
411,224 444,293
Less: Allowance for impairment (85,238) (78,700)
325,986 365,593

Loans up to one year are primarily granted to consumer goods at annual interest rate ranging from
enterprises for purposes of promoting and supporting 11.99 to 22.99 percent.
trading activities, industrial production, import
financing, as well as for liquidity and other purposes.Loans over one year to retail customers are primarily
These loans are usually granted for periods from one granted for the purchase of apartments, equipment,
month up to one year at annual interest rates ranging cars and consumer goods. These loans are usually
from 8 to 13 percent. granted for period from one to twenty-five years, at
annual interest rates ranging from 6.4 to 8.9 percent
Loans over one year include loans to small and +12m EURIBOR.
medium-sized enterprises which are primarily granted
for the purpose of financing working capital and Loans and advances to customers are secured by
capital expenditures in the service, production, trade different types of collateral, which are disclosed in
and agricultural sectors and bear an annual interest Note 4.2.4
rate ranging from 9 to 13 percent.
Movement in allowance for losses on loans and
Loans up to one year to retail customers are primarily advances is as follows:
granted for the purchase of equipment, cars and

In thousands of EUR
Loans December 31, 2013 December 31, 2012
Balance at January 1 78,700 70,696
Provision charged for the year (Note 11) 7,893 8,665
Write offs (1,355) (661)
Balance at December 31 85,238 78,700

74 CKB Annual Report 2014

 16. AVAILABLE-FOR-SALE SECURITIES

In thousands of EUR
December 31, 2014 December 31, 2013
Equity securities - at fair value:
- listed 249 207
249 207

17. FINANCIAL ASSET AT FAIR VALUE

THROUGH PROFIT OR LOSS
U hiljadama EUR
December 31, 2014 December 31, 2013
VISA 1,826 1,368
Electric Power Utility of Montenegro 162 114
1,988 1,482

18.SECURITIES HELD-TO-MATURITY
As of December 31, 2014 securities held-to-maturity
in the amount of EUR 14,280 thousand (December 31,
2013: EUR 17,499 thousand) relate to treasury bills issued
by State of Montenegro maturing end of February, at an
interest rate from 0.89 percent to 3.69 percent annually.
The Bank assessed that there was no impairment of its
securities held-to-maturity as at December 31, 2014.

19. FORFEITING
In thousands of EUR
December 31, 2014 December 31, 2013
Forfeiting receivables 5,551 8,236
Less: Allowance for impairment (1,779) (905)
3,772 7,331

As of December 31, 2014, the Bank's receivables

arising from forfeiting operations totaled EUR 5,551
thousand. In the course of 2011, the Bank repurchased
the receivables that had previously (during 2009,
2010 and 2011) been sold to OTP Bank Plc, Budapest.
The repurchase was performed in five tranches.
Movement in allowance for forfeiting is as follows:
In thousands of EUR
December 31, 2014 December 31, 2013
Balance at January 1 905 1,389
Provision charged/(released) for the year (Note 11) 874 (484)
Balance at December 31 1,779 905

20. INTANGIBLE ASSETS

In thousands of EUR
License Software Total
Cost
Balance at January 1, 2013 1,656 8,274 9,930
Additions 591 533 1,124
Other (94) (37) (131)
Balance at January 1, 2014 2,153 8,770 10,923
Additions 300 364 664
Disposals (20) (427) (448)
Balance at December 31, 2014 2,433 8,707 11,140
Accumulated depreciation
Balance at January 1, 2013 679 6,316 6,995
Charge for the year (Note 10) 220 651 871
Other (17) - (17)
Balance at January 1, 2014 882 6,967 7,849
Charge for the year (Note 10) 371 600 971
Disposals (20) (427) (448)
Balance at December 31, 2014 1,233 7,140 8,372
Carrying amount:
- as of December 31, 2014 1,200 1,567 2,768
- as of December 31, 2013 1,271 1,803 3,074

75
 21. PROPERTY, PLANT AND EQUIPMENT

In thousands of EUR
Equipment Constru-
and Other ction in
Buildings Assets Progress Total
Cost
Balance at January 1, 2013 7,941 15,275 - 23,216
Additions 154 2,971 66 3,191
Disposals - (439) (66) (505)
Balance at January 1, 2014 8,095 17,807 - 25,902
Additions 74 2,696 82 2,853
Disposals - (1,659) (82) (1,741)
Balance at December 31, 2014 8,169 18,844 - 27,014
Accumulated depreciation
Balance at January 1, 2013 1,261 9,315 - 10,576
Charge for the year (Note 10) 160 1,680 - 1,840
Disposals - (79) - (79)
Balance at January 1, 2014 1,421 10,916 - 12,337
Charge for the year (Note 10) 162 1,766 - 1,928
Disposals - (666) - (666)

Balance at December 31, 2014 1,583 12,016 - 13,599

Carrying amount:
- as of December 31, 2014 6,586 6,828 - 13,415
- as of December 31, 2013 6,674 6,891 - 13,565

22. OTHER ASSETS

In thousands of EUR
December 31, 2014 December 31, 2013
Advances paid 135 134
Receivables for doubtful assets and
uncollectable receivables 18,011 18,318
Other 3,220 1,937
21,366 20,389
Less: Allowance for impairment (18,011) (18,318)
3,355 2,071

Receivables arising from doubtful assets and
uncollectable receivables, which were fully
provided for as of December 31, 2014 in the
amount of EUR 18,011 thousand include the
following:
• Provisions for receivables based on legal suits
filed against the Bank's former employees in the
amount of EUR 6,223 thousand;
• Provisions for receivables based on calculated
but uncollected fees from the customer Vektra
Montenegro d.o.o., Podgorica, over which
bankruptcy procedure was instigated, in the
amount of EUR 1,704 thousand;
• Provisions for uncollectable receivables based
on payment transfer fees, commissions, bills of
exchange, cheques, electronic banking, payment
and credit cards, etc. in the amount of EUR 2,996
thousand;
• Provisions for other receivables recognized
without grounds in the current and prior years
and subsequently identified Bank's liabilities in
the amount of EUR 5,528 thousand;
• Other uncollectable receivables in the amount
of EUR 1,560 thousand.
Movement in allowance for other assets is as
follows:

In thousands of EUR
December 31, 2014 December 31, 2013
Balance at January 1 18,318 19,483
Provision (released)/charged for the year (Note 11): 163 (1,030)
Write-off (470) (135)
Balance at December 31 18,011 18,318

76 CKB Annual Report 2014

23. DEPOSITS FROM BANKS
In thousands of EUR
December 31, 2014 December 31, 2013
Deposits from domestic banks:
- demand deposits 625 1,327
- short-term deposits 1,413 500
Deposits from foreign banks:
- short-term deposits - 3,600
2,038 5,427

Demand deposits bear annual interest rates

ranging between 0.15 percent to 0.80 percent
annually.

Short-term deposits bear annual interest of 4

percent annually.

24. DUE TO CUSTOMERS

In thousands of EUR
December 31, 2014 December 31, 2013
Demand deposits in Euro:
- Enterprises 104,614 88,217
- Governmental institutions 20,377 19,928
- Retail customers 133,514 123,162
- Other entities 984 2,794
Demand deposits in foreign currencies:
- Enterprises 6,444 6,031
- Governmental institutions 433 192
- Retail customers 8,977 7,456
- Other entities 4 -
Short-term deposits in Euro:
- Enterprises 14,091 17,948
- Governmental institutions 411 425
- Retail customers 85,010 204,478
- Other entities 512 5,065
Short-term deposits in foreign currencies:
- Enterprises 29
- Retail customers 4,031 5,147
Long-term deposits in Euro:
- Enterprises 1,072 654
- Governmental institutions 302 279
- Retail customers 79,273 17,958
- Other entities 731 50
Long-term foreign currency deposits:
- Retail customers 71 63
- Other entities 5,702 2,004
466,582 501,851

Demand deposits of retail customers are placed at purpose is 1.5% for a period of 12 months or more,
annual interest rates of 0.15 to 0.35 percent in according to the current list of conditions which is
local currency and 0.15 percent in foreign effective from August 06, 2014 years.
currency.
Term deposits of retail customers are placed at
The demand deposits of enterprises annual inte- annual interest rates ranging from 0.15 percent to
rest rates ranging from 0 to 2 percent. 3.1, depending upon the terms contracted and
contracted amount.
Short-term and long-term deposits of enterprises
are placed at annual interest rates ranging from
0.10 percent to 5, respectively, depending upon
the terms contracted and contracted amount.

Currently the maximum interest rate at which the

enterprises can place the deposits without

77
 25. OTHER BORROWED FUNDS

In thousands of EUR
Current Non-current
Year Ended December 31, Year Ended December 31
2014. 2013. 2014. 2013.
Long-term domestic borrowings:
- Directorate for Development of Small and Medium Sized Enterprises 6 8 1,013 1,276
- Development Fund of the Republic of Montenegro - - -
- Government of Montenegro – 1000+ housing 8 8 1,331 1,331
14 16 2,344 2,607
Long-term foreign borrowings:
- Kreditanstalt fur Wiederaufbau ("KfW"), Frankfurt am Main - 450 1,508 1,509
- European Fund for Southeast Europe, Netherlands - 2,029 - 2,000
- guarantees 3 5 - -
- subordinated debt 48 56 7,000 14,000
51 2,540 8,508 17,509
65 2,556 10,852 20,116

As of December 31, 2014, the total amount of EUR
1,013 thousand represents long-term borrowings in
domestic currency received from the Directorate for
Development of Small and Medium Sized Enterprises.
These borrowings were granted for periods ranging
from three to eight years, at annual interest rates
ranging from 0 to 7 percent.
As of December 31, 2014, the total amount of EUR
1,331 thousand represents long term borrowings in
domestic currency received from the Ministry of
Finance and the Ministry of Sustainable Development
and Tourism of Montenegro on the basis of the Project
“1000+” for approving housing loans for social
vulnerable groups. These borrowings were granted
for period of 20 years with a grace period of 5 years, at
annual interest rate 0.98%.
As of December 31, 2014, the total amount of EUR
1,508 thousand relates to long-term borrowings in
domestic currency approved by Kreditanstalt für
Wiederaufbau (“KfW”), Frankfurt am Main for a period
from five to ten years and interest rate linked to semi-
annual EURIBOR as increased by 1.305 - 2.4 percent p.a.
Long-term borrowings stated at December 31, 2014
of EUR 7,000 thousand relate to the liability arising
from a long-term subordinated debt in domestic
currency approved by OTP Financing Netherlands B.V.,
the Netherlands for period of seven years and an inte-
rest rate equaling quarterly EURIBOR increased by the
margin of 5.71 percent annually.

26. OTHER LIABILITIES

In thousands of EUR
December 31, 2014 December 31, 2013
Trade payables 223 1,166
Deferred guarantees fee 389 216
Other taxes and contributions 122 127
Liabilities to employees 578 1,206
Liabilities to VAT 74 111
Other 2,060 13
3,446 2,839

27. PROVISIONS
Movement on provisions for contingent liabilities is
as follows:
In thousands of EUR
December 31, 2014 December 31, 2013
Balance, January 1 3,514 3,788
Provision charged/(released) for the year, net (Note 11) 146 (241)
Write off - (33)
Other 39 -
Balance, December 31 3,699 3,514

78 CKB Annual Report 2014

28. EMPLOYEE BENEFITS
In accordance with the Collective Bargaining
Agreements, the Bank has an obligation to
disburse an employment retirement benefit to a
retiree, in an amount equal to six average net
salaries effective in the Bank in the month prior to
the employee’s retirement. In addition, employees
are entitled to receive employment anniversary
awards at their 10th 20th and 30th employment
anniversaries with the Bank as follows:
- For 10 years of service – one minimum salary in
the Bank,
- For 20 years of service – two minimum salaries in
the Bank,
- For 30 years of service – three minimum salaries
in the Bank.
The most recent actuarial valuations of the
defined benefit obligation were carried out at
December 31, 2014 by the independent actuary.
Technical bases applied for calculating the
estimated present value of retirement benefits
and jubilee awards include implementation of the
following:
1. Cumulative figures, prepared in accordance
with the calculated possible age of the
population of Montenegro inscribed in the
census from 1980 to 1982, and
2. Annual interest rate of 8 percent for expected
future retirement and jubilee awards payments
discount.
Movements in the present value of the defined
benefit obligation in the current period were as
follows:

In thousands of EUR
December 31, 2014 December 31, 2013
Other long- Other long-
Retirement term employee Retirement term employee
benefits benefits benefit benefits
Balance at January 1 1,147 42 1,089 42
Charged during the year (Note 11) 3 - 58 -
Payments made during the year (22) - -
Balance at December 31 1,128 42 1,147 42

29. SHARE CAPITAL

As of December 31, 2014, the Bank’s share capital
is comprised of 267,705 common shares
(December 31, 2013: 267,705 common shares),
with an individual par value of EUR 511.29. All
issued shares are fully paid.

As of December 31, 2014, the sole shareholder of

the Bank's shares is OTP Bank Plc., Budapest with
100 percent of equity interest.

In accordance with the regulations of the Central

Bank of Montenegro, as of December 31, 2014, the
Bank is obligated to maintain the minimum capital
adequacy ratio of 10%. As of December 31, 2014,
according to the Bank’s calculations, capital
adequacy ratio was 15.71%.

30. OFF-BALANCE-SHEET ITEMS

In thousands of EUR
December 31, 2014 December 31, 2013
a) Guarantees, Other Contingent Liabilities and Commitments
Payment guarantees 13,574 15,120
Performance bonds 9,866 9,868
Uncovered letters of credit 688 630
Undrawn credit facilities 25,454 42,686
49,584 68,303
b) Other off-balance-sheet items
Written off loans 1,665 1,682
Written off interest 200 103
Other off-balance sheet items (6) (36)
1,859 1,749
51,443 70,052

79
 31. OPERATING LEASE
ARRANGEMENTS
Cancellable operating leases relate to business
premises with limited lease terms (definite
duration of lease contracts). The Bank does not
have an option to purchase the leased asset at
the termination of contracts.

Payments recognized as an expense during 2014

amounted to EUR 1,199 thousand (2013: EUR
1,242 thousand).

Commitments for operating leases undertaken

as of the statement of financial position date,
that have not been included in the financial
statements, are as follows:

In thousands of EUR
December 31, 2014 December 31, 2013
Up to 1 year 133 591
From 1 to 5 years 966 942
Over 5 years 3,199 2,666
4,298 4,199

32. CASH AND CASH EQUIVALENTS

For the purposes of the cash flow statement,
cash and cash equivalents comprise balances
with less than three month maturity from the
date of acquisition including: cash on hand,
non-restricted balances with the Central Bank of
Montenegro and other banks
In thousands of EUR
December 31, 2014 December 31, 2013
Cash and balances with the Central Bank (Note 13) 57,997 45,830
Loans and advances to banks (Note 14) 99,577 136,597
157,574 182,427

33. RELATED PARTY TRANSACTIONS

All transactions with related parties arise in the
normal course of business and their value is not
materially different from the terms and conditions
that would prevail in arms-length transactions.

The amounts of loans and advances given to

related parties are secured by deposits, pledges
and mortgages and will be settled in cash.

As of December 31, 2014, and December 31,

2013, the Bank did not recognize impairment
provisions for the loans and advances given to
related parties.

The following table summarizes receivables from

and payables to related parties as of the
statement of financial position date:

80 CKB Annual Report 2014

 In thousands of EUR
December 31, 2014 December 31, 2013
Cash funds:
- OTP Bank Plc., Budapest: 50,576 40,059
Loans and advances to customers:
- Bank’s employees 7,234 8,497
Total receivables 57,810 48,556
Accounts payable:
- Bank’s employees 3,196 3,222
Borrowings:
- OTP Bank Financing Netherlands B.V., the Netherlands:
- subordinated loans 7,048 14,056
Total liabilities 10,244 17,278
Receivables, net 47,566 31,383

Income and expenses from transactions with

related parties during 2014 and 2013 were as
follows:
In thousands of EUR
December 31, 2014. December 31, 2013.
Interest income:
- OTP Bank Plc., Budapest 921 6,454
- Bank’s employees 590 597
1,511 7,051
Fee income:
- OTP Bank Plc., Budapest 402 507
Total income 1,913 7,558
Interest expense:
- Bank’s employees (57) (106)
- OTP Bank Plc., Budapest - (29)
- OTP Bank Financing Netherlands B.V., the Netherlands (1,001) (800)
Other expense:
- OTP Bank Plc., Budapest (41) (132)
- OTP Factoring d.o.o., Podgorica (204) (198)
Total expenses (1,303) (1,265)
Income, net 610 6,293

During 2014, remunerations paid to persons with

special authorizations and responsibilities in the
Bank amounted to EUR 1,486 thousand (2013: EUR
1,682 thousand).

34.LITIGATION

As of December 31, 2014, the Bank was involved

with a number of lawsuits filed against it by legal
entities and private individuals. In the assessment
of the Bank's Legal Affairs Department, the total
value claimed in these legal proceedings, not
including costs of court expenses, amounts to
EUR 14,480 thousand. However, this amount does
not include potential penalties that may be
assigned after the completion of the legal
proceedings, given that the Bank's management
was unable to determine potential effects of
penalties that might arise from the proceedings in
progress until the date of issuance of these
financial statements.

As of December 31, 2014, the Bank recorded

provisions against potential losses on litigation in
the amount of EUR 391 thousand. The outcome of
the proceedings in progress cannot be anticipated
with certainty; however, the Bank's management
and legal advisor do not expect additional
negative outcomes that could have materially
significant effects on the Bank's financial
statements.

81
 As of December 31, 2014, the Bank was involved
1,805 lawsuits that as a plaintiff the Bank filed
against legal entities and private individuals,
claiming the total value of EUR 75,272 thousand.

35. TAXATION RISKS

The tax legislation of Montenegro is subject to
varying interpretations and changes occur
frequently. The interpretation of tax legislation by
tax authorities as applied to the transactions and
activity of the Bank may not coincide with that of
the management. As a result, transactions may be
challenged by tax authorities and the Bank may be
assessed additional taxes, penalties and interest.
The periods remain open to review by the tax and
customs authorities with respect to tax liabilities
for five years. This practically means that tax
authorities could determine payment of
outstanding liabilities in the period of five years
from the origination of the liability.

36. EXCHANGE RATES

The official exchange rates for major currencies

used in the translation of statement of financial
position items denominated in foreign currencies,
into euros as at December 31, 2014 and 2013 are
as follows:

December 31, 2014 December 31, 2013

USD 0.8223 0.7255
CHF 0.8313 0.8157
GBP 1.2872 1.1956

82 CKB Annual Report 2014

83
84 Godišnji izvještaj 2010
Crnogorska Komercijalna Banka AD Podgorica
Moskovska bb, 81000 Podgorica, Montenegro

Izrada | Preparation:
Marketing and Market Research Department

Dizajn | Design:
Uzume Consulting Creative Design Studio
Hišmont Podgorica

Podgorica 2015 May