DERS PLAN

BÖLÜM 1
Dersin Adı TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
Sınıf - Okul 12
ÜNİTE/Konu EDEBİYATA GİRİŞ – 1. ÜNİTE
Önerilen Süre 3 HAFTA (EKİM) 2022 – 2023
BÖLÜM II

Giriş üniteleri, ünite tablosunda belirtilen kendi konuları/kazanımları çerçevesinde ele alınacaktır.
( Ortaöğretim Türk dili ve edebiyatı 2018 müfredatı bkz. sayfa 18 )
Kazanımları/Hedef

Edebi eserlerin bir düşünce akımını/felsefi anlayışı yansıtabileceği, aynı şekilde felsefenin de edebiyattan
yararlanabileceğini bilir.
Davranışlar

Siyasi ve toplumsal değişim, teknoloji, çeviri, yazarların dil tercihleri gibi hususların yazı ve konuşma dilini
etkilediğini bilir.

Öğretme Öğrenme Yöntem Sunuş, Buluş,Düz anlatım, soru -cevap, uygulama, beyin fırtınası, yazma, sesli okuma,
ve Teknikleri özetleme, balık kılçığı

Kullanılan Eğitim
Teknolojileri-Araç, Gereçler Ders kitabı, etkileşimli tahta, beyaz tahta
ve Kaynakça

Dikkat Çekme “Felsefe yapmak” veya “Edebiyayat yapmak deyimlerini günlük hayatta ne için
Öğretme-

kullanırız?
Öğrenme

Güdüleme Bugün edebiyat ile felsefe ve psikoloji arasındaki ilişkiyi öğreneceğiz.

 1. Edebiyat ile düşünce akımları / felsefe arasındaki ilişki
2. Edebiyat ile psikoloji ve psikiyatri arasındaki ilişki
3. Dilin tarihî süreç içerisindeki değişimini etkileyen sebepler
4. İlk örneklerden günümüze Türkçenin önemli sözlükleri Edebî eserlerin bir düşünce
akımını / felsefi anlayışı yansıtabileceği, aynı şekilde felsefenin de edebiyattan
yararlanabileceği üzerinde durulur. Siyasi ve toplumsal değişim, teknoloji, çeviri,
Derse Geçiş yazarların dil tercihleri gibi hususların yazı ve konuşma dilini etkilediği belirtilir.

Dil Bilgisi: Kelimede Anlam Kelimede anlam ile ilgili çalışmalar yapılır.
İmla ve Noktalama Metinler üzerinden imla ve noktalama çalışmaları yapılır.

YAZI YAZMA ÇALIŞMASI -Öğrencilerden toplumsal değişim, teknoloji ve sosyal

medyanın dili nasıl etkilediği hakkında bir yazı yazmaları istenir.

SUNUM YAPMA ÇALIŞMASI -Öğrencilerden hayatımıza yeni girmiş teknolojik

terimler üzerine bir sunum yapmaları istenir. Bu sunumda terimlerin yazılış ve
telaffuzları ile ilgili hususlara da değinilir.

Ders kitabındaki ;

“ Hazırlık” kısmındaki sorular öğrencilere sorulur.

“Okuma metinleri” okunur.

“Metin Türü İle İlgili Açıklamalar” bilgi kısmı okunarak tahtaya özet geçilir.

“Metni Anlama ve Çözümleme” kısmı öğrencirle cevaplandırılır.

“Dilbilgisi” bölümleri önce bireysel sonra ise sınıfça çözülür.

ÖZET

Edebiyat-Felsefe İlişkisi

İnsanların en önemli özelliği düşünme yeteneğidir. Sağlıklı bir yaşam sürebilmeleri

için, işlerini başarılı bir şekilde yapabilmeleri için düşünmeye, düşünceye ihtiyaçları
vardır. İşte bir yazarın da edebi metin ortaya koymasında onun düşünceleri ön plana
çıkar.

Hemen her edebî metnin arka planında bir düşünce vardır. Eğer bu düşünce
olmazsa metni yapısal olarak ortaya koymak, olayları kurgulamak, kişileri anlatmak
mümkün değildir. Ancak bu düşünce bir felsefî metinde olduğu gibi, edebî metnin
tamamına yayılmaz. Edebiyat metninde felsefeyle ilgili bir konuya yüzeysel bir biçimde
değinilir. Bu düşünce bir veya birkaç cümlede felsefe boyutunda, felsefeye özgü bir
anlatımla dile getirilir. Zaten felsefî bir konuyu edebi metnin tamamında anlatmak ya da
konunun ağırlıklı olarak felsefi yönüne değinmek, edebî metnin değerine, işlevine gölge
düşürür.

Edebiyat ile Felsefe İlişkisi

Madde ve yaşamayı çeşitli yönleriyle inceleyen bir düşünce sistemi olan felsefe,
zaman zaman araç olarak edebî metinleri kullanmıştır. Bazı edebî metinlerin arka
planında bazı düşünceler yatar. Toplumları etkileyen bu düşünceler, felsefî metin
yalınlığıyla değil, değiştirilip dönüştürülerek anlatılır. Sayfalarca süren bir edebî metnin
arkasında bir cümlelik, bir iki kelimelik bir düşünce olabilir. Edebî metin, bu yönüyle
felsefî metinlerden ayrılır. Örneğin Albert Camus’nun romanlarında (Düşüş vs.)
egzistansiyalizm (varoluşçuluk) felsefesinin işlendiği görülebilir.

Edebiyat ile Felsefe Arasındaki Ortak Noktalar

» Edebiyat da Felsefe de bireysel bir çabanın ürünüdür.

 Bireysel
Öğrenme Öğrencilerden ders kitabındaki “Metin Türü ile ilgili Açıklamalar” bölümünün özetinin
Etkinlikleri çıkarılması ödev olarak verilir.
( Ödev,deney)
Grupla öğrenme
etkinlikleri Ders kitabındaki ölçme ve değerlendirme soruları birlikte cevaplandırılır.

BÖLÜM III
Ölçme-Değerlendirme Ders kitabındaki ölçme ve değerlendirme soruları soruları önce bireysel olarak çözülür.
Bireysel öğrenme
etkinliklerine yönelik Ölçme Öğrencilerin çözmüş oldukları ölçme ve değerlendirme soruları kontrol edilir. Verilen ev
Değerlendirme ödevleri kontrol edilerek gerekli geri dönütler verilir.
Dersin Diğer Derslerle Edebiyatın felsefe ve düşünce akımlarıyla olan ilişkisi anlatılır
ilişkisi:
BÖLÜM IV

Planın Uygulanmasına ilişkin
Açıklamalar:
Türk Dili ve edebiyatı dersi işlenişinde ve günlük ders planının hazırlanmasında “ 12. Sınıf
Türk Dili ve Edebiyatı ders kitabı” ana kaynak olarak baz alınıp derslerde birincil öncelik
olarak yararlanılacaktır.
Sözel, Eşit Ağırlık ve Sayısal sınıflarında günlük planlar sınıf ihtiyacına ve sınıfın alanına
göre dilbilgisi ya da edebiyat yönünde derinleştirilip ya da esnetilerek ihtiyaca uygun
düzenlenebilir.

Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni Uygundur

Ünal DEMİRCİ Osman SOMEREN

Okul Müdürü