MEHANIZAM DJELOVANJA HORMONA

Po svom hemijskom sastavu,hormoni mogu biti:steroidni,proteinski i derivati amino

kiselina.U odnosu na mjesto vezivanja za receptor,imamo hormone čije je vezivanje u:
a.vezivanje u staničnoj membrani:b.vezivanje u citoplazmi(steroidni
hormoni);c.vezivanje u jedru(hormoni štitne žlijezde).

Vezivanje u st.membrani

1.Receptor + jonski kanal-hormon se veže za odgovarajući receptor,te izaziva otvaranje

jonskih kanla npr.djelovanje noradrenalina i acetilholina na rad srca.
2.Receptor + G-protein-Mehanizam drugog glasnika-hormon,koji je u ovom slučaju prvi
glasnik,veže se za odgovarajući receptor.Nastali kompleks hormon/receptor,veže se za
G-protein u st.membrani,koji aktivira enzim adenil ciklazu.Ona prevodi ATP u
cAMP,koji predstavlja drugi glasnik.Drugi glasnik,u ovom slučaju cAMP,uzrokuje
određene hemijske promijene,dolazi do lučenja odgovarajućih enzima koji obavljaju
funkciju koju je trebao obaviti sam hormon.Ovaj mehanizam koriste
glukagon,parathormon,antidiuretni hormon.
3.Receptor + enzim-za odgovarajući receptor,veže se npr.enzim leptin,ovaj kompleks
aktivira enzim janus-kinazu,čija se funkcija ogleda u sintezu i fosforilaciji proteina u
stanici,čime se obavlja funkcija hormona koji koristi ovaj mehanizam.
Inzulin posjeduje svoj specifičan receptor,koji je u st.membrani.receptor ima 2
podjedinice α i ß.Inzulin se prvo veže za α-podjedinicu,koja zatim aktivira ß-
podjedinicu.Ona dovodi do nastajanja enzima koji vrše funkciju u st.koju je trebao
izvršiti sam inzulin.

Vezivanje u citoplazmi ili nucleusu

Bilo da se hormon veže u citoplazmi(steroidni hormoni) ili u nucleusu(hormoni štitne

žlijezde),ovdje je u upotrebi mehanizam aktivacije gena.
1.Vezivanje u citoplazmi koriste steroidni hormoni(aldosteron,progesteron,
testosteron),zbog činjenice da su u pitanju steroidni,a samim tim i liposolubilni,lako
prolaze st.membranu.Ulaze u citoplazmu,gdje se vežu za receptor,a zatim ulaze u
nucleus.U njemu dolazi da sinteze i-RNK,ona zatim izlazi iz nucleusa i ide na
ribosome,gdje se obavlja sinteza proteina,odnosno enzima koji će obaviti funkciju tog
hormona.
2.Vezivanje u nucleusu koriste hormoni štitne žlijezde.Zbog malih dimenzija lako prolaze
kroz st.memranu,ulaze u citoplazmu,a zatim u nucleus,gdje se vežu za receptor,nastaje
i-RNK.Ona izlazi iz nucleusa,odlazi na ribosome gdje se vrši sinteza proteina,odnosno
enzima koji će izvršiti njihovu funkciju.