‫عبرتناک حکایتونه‬

‫عبرتناک حکایتونه‬

‫هنر او شتمني‬

‫یو عاقل حکیم خپل زامنو ته داسې نصیحت کولو چې د پالر عزیزانو ‪ ‬هنر زده کړئ ‪ ،‬ځکه چې په شتمني او دولت باندې‬
‫باور نشو کولي‪ ،‬شتمني او دولت د ورکیدو په درشل کې دي‪ ،‬یا غل کولی شي هغه ټوله شتمني او دولت له منځه یوسي ‪ ،‬یا د‬
‫شتمني مالک ممکن د یو څه وخت لپاره لږ لږ وخوري‪.‬‬
‫ولې هنر د شتمني او دولت لپاره یوه سرچینه ده‬
‫‪  ‬که هنرمند په خطر کې وي هغه د هیڅکله هم نه خفه کیږي ځکه چې د هغه په ذات او وجود کې هنر شته‪ ،‬چې دا هنر د‬
‫هنرمند لپاره ‪ ‬دولت او لویه شتمني ده‪.‬‬
‫‪  ‬‬

‫کړکۍ او هینداره‬

‫یوه شتمن ځوان یوه پیر ته ورغي او له هغه څخه یې د ښه ژوند په اړه د مشورې غوښتنه وکړه‪  .‬پیر هغه د کړکۍ شیشې ته‬
‫بوت او پوښتنه یې ترې وکړه‪ ،‬د کړکۍ شاته څه ګورئ؟هغه ځواب ورکړ‪:‬خلک ګورم چې ځي او راځي‪ ،‬ړانده سوالګر کوم‬
‫چې په کوڅه کې خیرات ترالسه کوي‪.‬‬
‫‪ ‬بیا پیرهغه ته لویه هنداره راوړه او ترې نه یې وپوښتل‪ :‬چې په دې هینداره کې څه ګورئ؟ ‪ ‬هغه ځواب ورکړ ‪" ،‬زه خپل‬
‫ځان ګورم‪".‬‬
‫‪  ‬په حقیقت کې هینداره او کړکۍ دواړه د یو ډول خام مواد څخه جوړ شوي دي‪  .‬مګر د هیندارې شاته د سپینو زرو یو نازکه‬
‫طبقه موجوده ده چې تاسو له ځان پرته بل هیڅ نه ګورئ‪.‬او دشیشې شاته د سپینو زرو یوه نازکه طبقه شتون نه لري او د‬
‫هغه تر شا ډیر خلک ګوري چې ځي او راځي‪.‬‬
‫کله چې غریب شوي هر څوک ویني او د هغوي سره د مینې احساس کوي‬
‫او کله چې شتمن شوي له ځان پرته بل هیڅ نه گوري‪.‬‬

‫روغتیا او سالمتي‬

‫‪ ‬یوه ورځ د بغداد‪ a‬حاکم د بهلول څخه وپوښتل‪ :‬ایا تاسو غواړئ چې تل روغ او صحتمند اوسئ؟ بهلول وویل‪ :‬نه ‪ ،‬ځکه که زه‬
‫تل په آرام کې وم‪،‬نو هیلې او نفساني غوښتنې به زما په وجود کې قوي شي ‪ ،‬او پایلې کې به زه د خدای(ج) ‪ ‬له ذکره غافله‬
‫شم ‪.‬‬
‫زما نیکمرغي په دې کې ده چې په همدې حال کې پاتې شم‪ .‬او زه له خدای څخه غواړم چې زما ګناهونه وبخښي ‪.‬‬
‫او نه زه د هغه له فضل څخه بې برخې یم او هغه څه چې راکوي ‪ ‬زه یې مستحق یم‪ .‬‬

‫شپون او هوښیار پالر‬

‫شپون یو هوښیار پالر درلود‪  .‬یوه ورځ هغه خپل پالر ته وویل ‪" ،‬ای زما عاقله او هوښیاره پالره! ‪ ‬ما ته یو نصیحت وکړه‬
‫د شپانه هوښیار پالر وویل‪" :‬خلکو سره ښه کوه‪ ،‬لیکن په انداره ‪ ‬نه تر هغه حده چې د دوي د ناخوښي سبب شي‪.‬‬

‫حقیقي ړوند‬

‫‪ ‬یو فقیر د بخیل کور ته راغی او ویې ویل ‪ ،‬ما اوریدلي چې تاسو ‪ ‬خپلې ‪ ‬پیسې او مال ‪ ‬محتاجو خلکو ته ورکوي‪ ،‬او زه له‬
‫اندازې زیات فقیر یم ‪ ،‬ماته یو څه ‪ ‬راکړي‪ .‬‬
‫بخیل وویل‪ :‬زه ړاندو خلکو ته مال او پیسې ورکوم ‪.‬‬
‫‪ ‬فقیر وویل‪ :‬زه واقعی ړوند یم ‪ ،‬ځکه ‪ ‬که زه ‪ ‬بینا(لیدونکي) وم‪ ،‬نو زه به د خدای(ج) ‪ ‬له کور څخه ‪ ‬پرته د بل چا کور ته نه‬
‫تلم‪.‬‬

‫شتمن او غریب‬

‫‪  ‬یو شتمن سړی د خپل پالر د قبر تر څنګ ناست وه‪ ،‬او د هغې تر څنګ یو غریب سړی وه چې هغه هم د خپل پالر قبر ته‬
‫نږدې ناست وه‪   .‬شتمن سړی د غریب سره بحث شو‪ .‬ویې ویل‪" :‬زما د پالر قبر له ډبرې جوړدي او په ډبره باندې لیکل یي‬
‫رنګه دي د هغه قبر په مرمرو باندې فرش شوي او د قبر په مینځ کې فیروزي خښتې کار شوي‪ ،‬مګر ستاسو د پالر قبر د یو‬
‫څوخامو خښو او یو موټي خاورو څخه جوړ شوی دی‪.‬‬

‫‪ ‬غریب په ځواب کې وویل‪ :‬ستاسو پالر د دې درنو ډبرو الندې د وي‬

‫زما پالر جنته رسیدلی دی‪.‬‬

‫عبرت‬

‫‪  ‬یوه ورځ خلیفه د یوې سیمې څخه تیریده‪ a،‬هغه ولیدل چې بهلول په لرګی باندې ځمکه اندازه کوي‪ .‬خلیفه ترې پوښتنه وکړه‪:‬‬
‫ته څه کوې؟ ‪  ‬بهلول وویل ‪" ،‬زه غواړم نړۍ تقسیم کړم ترڅو وګورم چې موږ ته څومره رسیږي او تا سو ته څومره‬
‫رسیږي‪ .‬هر څوچې هڅه کوم ګورم ‪ ‬موږ ته یو متر نه رسیږي او تاسو ته هم دومره نه رسیږي‪.‬‬

‫خدای(ج) چې تاسو ته څه په تقدیر کې لیکلي دي هغه به تاسو ته رسیږي نه په هغه کې زیاتوالي راځي اونه کموالي‪.‬‬

‫لیونی او خر‬

‫‪  ‬یوه لیوني غوښتل چې خره ته خبرې ور زده کړي نو خره ته به یې په اشاره خبرې کولې‪،‬او دا فکر به یې کوو چې خره ته‬
‫خبرې ور زده کړي‪.‬‬

‫‪  ‬حکیم هغه ولید او ورته یې وویل‪ :‬ای لیونیه بې ځایه هڅه مه کوه او دا ناوړه تصور د له سره وباسه‪ ،‬ځکه چې خر له تا‬
‫څخه خبرې نه زده کوي‪ ،‬مګر ته کولي شي چې خاموشي له خره او نورو حیواناتو څخه زده کړې‪ .‬‬

‫کامله ښځه‬

‫‪ ‬مال نصرالدین له یوه ملګري سره خبرې کولې‪ .‬ملګري ورته وویل‪ :‬ایا تاسو کله هم د واده کولو په اړه فکر کړی؟ مال‬
‫نصرالدین ځواب ورکړ‪ :‬فکر کوم‪ ،‬کله چې زه ځوان وم ‪ ،‬ما پریکړه وکړه چې یوه کامله ښځه پیدا کړم‪  .‬زه ‪ ‬د صحرا له‬
‫الرې دمشق ته الړم او له یوې ښکلې ښځې سره مې ولیدل‪،‬خو هغه له نړۍ بې خبره وه‪  .‬بیا زه اصفهان ته الړم‪،‬هلته مې‬
‫هم ‪ ‬له یوې میرمنې سره ولیدل چې د اسمان په اړه یي ډیر معلومات درلود‪ ،‬مګر ښکلې نه وه‪  .‬بیا زه قاهرې ته الړم او‬
‫قریب وه چې د یوې وفادارې‪ ،‬تعلیم یافته انجلۍ سره واده وکړم‪.‬‬

‫‪ ‬ملګري ورته وویل‪ :‬نو ولې مو له هغې سره واده نه کړ؟ مال ورته وویل‪ :‬بدبختانه هغه هم ‪ ‬د کامل سړي په لټه کې ‪ ‬وه!‬