Mały ZUS Plus

Mały ZUS Plus jest rozwiązaniem dla przedsiębiorców, których przychody nie
przekraczają 120 tys. zł. Zobacz, jakie jeszcze warunki trzeba spełnić, żeby skorzystać z
Małego ZUS Plus i jak się do niego zgłosić.

 Dla kogo jest Mały ZUS Plus

 Jak długo można korzystać z Małego ZUS Plus
 Kto nie może korzystać z Małego ZUS Plus
 Kiedy zgłosić się do Małego ZUS Plus
 Jak zgłosić się do Małego ZUS Plus
 Jak liczyć limit przychodów
 Jak ustalić podstawę składek
 Jakie są obowiązki po zgłoszeniu do Małego ZUS Plus
 Jakie są konsekwencje niższych składek na ZUS

Dla kogo jest Mały ZUS Plus

Od 1 lutego 2020 roku możesz płacić obniżone składki na ubezpieczenia społeczne w ramach
Małego ZUS Plus.
Dwa kluczowe warunki, które trzeba spełnić, żeby otrzymać ulgę, to:

 twoje przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej prowadzonej przez cały

poprzedni rok kalendarzowy nie przekroczyły 120 000 zł
 prowadziłeś działalność gospodarczą w poprzednim roku kalendarzowym przez nie
mniej niż 60 dni kalendarzowych.
Pamiętaj! Nie możesz opłacać składek Mały ZUS Plus:

 w pierwszym roku prowadzenia działalności

 jeśli spełniasz warunki do płacenia obniżonych składek na ubezpieczenia społeczne,
od podstawy wynoszącej 30% minimalnego wynagrodzenia.
Mały ZUS dotyczy tylko składek na ubezpieczenia społeczne. Nie obejmuje składki
zdrowotnej, którą trzeba płacić w pełnej wysokości.
Ważne! Mały ZUS Plus możesz opłacać również wtedy, jeśli skorzystałeś wcześniej z Ulgi
na start (chyba, że zrezygnujesz z korzystania z tego uprawnienia) oraz z obniżonych składek
od preferencyjnej podstawy.
Przeczytaj:

 jakie składki do ZUS płaci przedsiębiorca

 jak ustalić podstawę składek na Mały ZUS Plus
 odpowiedzi ZUS na najczęściej zadawane pytania dotyczące Małego ZUS Plus.

Jak długo można korzystać z Małego ZUS Plus

Niższe składki na ubezpieczenia społeczne można płacić maksymalnie przez 36 miesięcy w
ciągu kolejnych 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej.
Ważne! Do okresu 36 miesięcy wliczasz okres korzystania z Małego ZUS.

Kto nie może korzystać z Małego ZUS Plus

Z Małego ZUS Plus nie możesz korzystać, jeśli nie spełnisz podstawowych wymogów
dotyczących przychodu i czasu prowadzenia działalności gospodarczej lub:
  w ciągu 60 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej korzystałeś z Małego
ZUS lub Małego ZUS Plus łącznie przez 36 miesięcy
 spełniasz warunki do płacenia obniżonych składek na ubezpieczenia społeczne, od
podstawy wynoszącej 30% minimalnego wynagrodzenia
 rozliczasz się na karcie podatkowej i jednocześnie korzystasz ze zwolnienia z VAT –
ci przedsiębiorcy nie składają do urzędów skarbowych zeznań PIT lub deklaracji
VAT, z których ZUS pozyskuje dane do weryfikacji poprawności ustalenia najniższej
podstawy wymiaru składek
 podlegałeś ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu także z
tytułu innej pozarolniczej działalności, na przykład jako wspólnik spółki jawnej
 wykonujesz w ramach działalności gospodarczej te same zadania, które wykonywałeś
dla byłego bądź obecnego pracodawcy jako pracownik w bieżącym lub poprzednim
roku kalendarzowym.
Z Małego ZUS Plus nie możesz również korzystać, jeśli w poprzednim roku prowadziłeś
działalność jako:

 twórca, artysta
 osoba wykonująca wolny zawód
 wspólnik spółki jawnej, komandytowej, partnerskiej albo jednoosobowej spółki z o.o.
 osoba prowadząca publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania
przedszkolnego, placówkę lub ich zespół.

Kiedy zgłosić się do Małego ZUS Plus

Przedsiębiorąca, który zaczął spełniać warunki do 31 stycznia

Jeśli w 2021 roku prowadziłeś działalność gospodarczą, ale dotąd nie korzystałeś z Małego
ZUS lub z Małego ZUS Plus, a spełniasz warunki otrzymania Ulgi, przekaż do ZUS w
terminie do 31 stycznia 2022 roku:

 wyrejestrowanie z ubezpieczeń (ZUS ZWUA) z kodem tytułu ubezpieczenia z kodem

tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 10, 05 12, jeśli na dzień 31 grudnia 2021
roku podlegałeś ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności
gospodarczej, ale nie korzystałeś z Małego ZUS Plus
 wyrejestrowanie z ubezpieczeń (ZUS ZWUA) z kodem tytułu ubezpieczenia
zaczynającym się od 05 70, 05 72, jeśli 31 grudnia 2021 roku kończysz okres 24
miesięcy korzystania z obniżonych składek od preferencyjnej podstawy
 zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych (ZUS ZUA).
Ważne! Jeśli nie złożysz dokumentów w terminie, nie będziesz mógł skorzystać z Małego
ZUS Plus przez cały rok. W takiej sytuacji będziesz mógł ubiegać się o Mały ZUS Plus
dopiero do końca stycznia następnego roku (o ile wciąż będziesz spełniać wszystkie warunki
otrzymania ulgi).

Przedsiębiorca, który zaczął spełniać warunki po 31 stycznia

Jeśli zaczniesz spełniać warunki pozwalające na skorzystanie z Małego ZUS Plus po styczniu
2022 roku (na przykład gdy skończy się okres opłacania preferencyjnych składek), to w
terminie 7 dni liczonych od pierwszego dnia, w którym je spełnisz, przekaż do ZUS
dokumenty:

 wyrejestrowanie z ubezpieczeń (ZUS ZWUA) z kodem tytułu ubezpieczenia

zaczynającym się od 05 10, 05 12, jeśli podlegałeś ubezpieczeniom społecznym z
 tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, ale nie korzystałeś z „małego ZUS
plus” (np. zaprzestałeś wykonywania działalności na rzecz byłego pracodawcy) albo
 wyrejestrowanie z ubezpieczeń (ZUS ZWUA) z kodem tytułu ubezpieczenia
zaczynającym się od 05 70, 05 72, jeśli skończyłeś okres 24 miesięcy korzystania z
„preferencyjnych składek”
 zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych (ZUS ZUA) albo - jeśli podlegasz wyłącznie
ubezpieczeniu zdrowotnemu - zgłoszenie do tego ubezpieczenia (ZUS ZZA) z kodem
tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się od 05 90 albo 05 92 (kod tytułu
ubezpieczenia przewidziany dla osób z rentą przyznaną z tytułu niezdolności do
pracy).

Przedsiębiorca, który wznawia działalność

Jeżeli po styczniu 2022 roku wznowisz działalność gospodarczą prowadzoną w 2021 roku
przynajmniej przez 60 dni i z tytułu której nie korzystałeś w 2021 roku z Małego ZUS Plus,
złóż do ZUS w terminie 7 dni liczonych od pierwszego dnia wznowienia działalności
gospodarczej formularz zgłoszenia do ubezpieczeń/zgłoszenia zmiany danych osoby
ubezpieczonej ZUS ZUA.

Jak zgłosić się do Małego ZUS Plus

Chcesz zgłosić się do Małego ZUS Plus i płacić niższe składki na ubezpieczenie? Możesz to
zrobić online na Biznes.gov.pl – zmieniając dane w swoim wpisie w CEIDG.
Będziesz potrzebować profilu zaufanego lub podpisu kwalifikowanego.
Przeczytaj, jak zmienić online dane firmy w CEIDG.

Jak liczyć limit przychodów

Limit przychodów z działalności gospodarczej w 2021 roku prowadzonej przez cały ten rok,
nie może przekroczyć kwoty 120 tys. zł.
Jeżeli w poprzednim roku kalendarzowym rozliczałeś się w formie karty podatkowej i nie
korzystałeś ze zwolnienia z podatku VAT, twoim przychodem jest wartość sprzedaży, która
podlega opodatkowaniu tym podatkiem, bez kwoty tego podatku, czyli łączna wartość:

 odpłatnej dostawy towarów

 odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju
 eksportu towarów
 wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów.
Jeżeli prowadziłeś działalność gospodarczą tylko przez część 2021 roku, limit, którego nie
może przekroczyć przychód z tej działalności, jest odpowiednio niższy. Przy obliczaniu progu
przychodu musisz zastosować proporcję:

 podziel kwotę 120 000 zł przez liczbę dni kalendarzowych w poprzednim roku
kalendarzowym
 pomnóż wynik przez liczbę dni kalendarzowych, w których prowadziłeś działalność w
poprzednim roku kalendarzowym
 wynik równy lub wyższy niż 0,5 grosza zaokrąglij w górę, niższy niż 0,5 grosza – w
dół.
Przykład

Pan Jan prowadził działalność w 2021 roku przez 250 dni. Jego limit za 2021 rok wyniesie 82
191,78 zł (120000 zł / 365 dni x 250 dni).
Osiągnięty przez ciebie przychód z działalności gospodarczej porównaj do ustalonego limitu.
Jeśli osiągnięty przychód go nie przekracza, to możesz korzystać z Małego ZUS Plus.

Jak ustalić podstawę składek

Wysokość składki za 2022 rok ustalisz w oparciu o dochód z działalności gospodarczej
uzyskany w 2021 roku.
Możesz skorzystać z kalkulatora ZUS do obliczania podstawy wymiaru składek na
ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Jeżeli chcesz ustalić podstawę samodzielnie, to najpierw oblicz swój przeciętny miesięczny
dochód z działalności gospodarczej za ubiegły rok:

 podziel roczny dochód z działalności gospodarczej w poprzednim roku

kalendarzowym przez liczbę dni kalendarzowych prowadzenia działalności
gospodarczej
 wynik pomnóż przez 30 i zaokrąglij do pełnych groszy:
 w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 grosza
 w dół, jeśli jest niższa niż 0,5 grosza.
Jeżeli w poprzednim roku kalendarzowym rozliczałeś się w formie:

 karty podatkowej i nie korzystałeś ze zwolnienia z podatku VAT

 zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów ewidencjonowanych,
dochód ustalisz, mnożąc wysokość przychodu przez współczynnik 0,5. Wynik zaokrąglij do
pełnych groszy:

 w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 grosza
 w dół, jeśli jest niższa niż 0,5 grosza.
Ważne! Jeżeli składki na ubezpieczenia społeczne twoje i osób z tobą współpracujących
zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodu, to na potrzeby wyliczenia podstawy
składek musisz powiększyć swój roczny dochód z działalności gospodarczej uzyskany w
poprzednim roku kalendarzowym o kwoty tych składek zaliczone do kosztów uzyskania
przychodu.
Teraz ustal podstawę składki: pomnóż przeciętny miesięczny dochód z tytułu prowadzenia
działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym przez współczynnik 0,5.
Wynik zaokrąglij do pełnych groszy:

 w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 grosza
 w dół, jeśli jest niższa niż 0,5 grosza.
Porównaj otrzymany wynik z kwotą równą 30% minimalnego wynagrodzenia i kwotą
równą 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Podstawa
składki, jaką zadeklarujesz, musi mieścić się między tymi dwoma wartościami, czyli:

 nie może być niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku (w
2022 roku będzie to 903 zł)
 nie może przekraczać kwoty 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia
miesięcznego ustalonej na dany rok (w 2022 roku będzie to 3553,20 zł).
Pamiętaj! Jeśli otrzymałeś wynik niższy niż 30% minimalnego wynagrodzenia, obowiązuje
cię najniższa podstawa wymiaru składek w wysokości 30% minimalnego wynagrodzenia.

Jakie są obowiązki po zgłoszeniu do Małego ZUS Plus

Po zgłoszeniu się do Małego ZUS Plus, musisz przekazać do ZUS informacje o:
  rocznym przychodzie
 rocznym dochodzie
 formach opodatkowania z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej oraz
 podstawie wymiaru składek.
Zrób to w deklaracji rozliczeniowej bądź w imiennym raporcie miesięcznym (ZUS DRA cz.
II bądź ZUS RCA cz. II), składanych za styczeń danego roku kalendarzowego lub za
pierwszy miesiąc rozpoczęcia lub wznowienia prowadzenia pozarolniczej działalności
gospodarczej w danym roku kalendarzowym.
Musisz też przedstawić na żądanie ZUS – w terminie 14 dni kalendarzowych od dnia
doręczenia wezwania – dokumenty potwierdzające zastosowane przez ciebie w poprzednim
roku kalendarzowym formy opodatkowania, wysokość rocznego przychodu i rocznego
dochodu z tytułu wykonywania działalności gospodarczej za poprzedni rok kalendarzowy.
Jeśli tego nie zrobisz, ZUS ustali ci za wszystkie miesiące danego roku podstawę wymiaru
składek w wysokości 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

Jakie są konsekwencje niższych składek na ZUS

Tak jak w przypadku innych ulg w opłacaniu składek ZUS, korzystanie z Małego ZUS
Plus jest dobrowolne. Jeśli chcesz opłacać wyższe składki i mieć w przyszłości wyższe
świadczenia, możesz to zrobić, deklarując wyższą podstawę wymiaru składki niż najniższa
podstawa obliczona na podstawie dochodu, czyli kwota, która mieści się pomiędzy 30%
minimalnego wynagrodzenia i 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia
miesięcznego.
Możesz również nie korzystać z Małego ZUS Plus lub zrezygnować z niego w trakcie
roku. Za miesiąc, w którym zrezygnujesz z ulgi, oraz pozostałe miesiące do końca roku
płacisz składki na ubezpieczenia społeczne według standardowych zasad, w pełnej
wysokości.
Twoja decyzja o skorzystaniu z Małego ZUS Plus będzie mieć wpływ na wysokość
świadczeń, które ci przysługują (chorobowe, rentowe, emerytalne). Te świadczenia są
obliczane od podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie.
Pamiętaj! Jeśli będziesz wpłacać niższe składki, w przyszłości otrzymasz też niższe
świadczenia.

Obniżone składki ZUS przez 24 miesiące

Niektóre firmy mogą płacić przez 2 lata obniżone (preferencyjne) składki na ZUS.
Przeczytaj, kto może skorzystać z możliwości obniżenia składek. Ile wyniosą obniżone
składki i jak długo można z nich korzystać.

 Kto może płacić preferencyjne składki na ZUS

 Na czym polega obniżenie składek na ZUS
 Składka zdrowotna przy obniżonych składkach na ubezpieczenie społeczne
 Jak długo możesz płacić obniżone składki
 Kiedy i jak zgłosić się do ZUS
 Obniżone składki a Ulga na start
 Jakie składki trzeba płacić po 24 miesiącach
Kto może płacić preferencyjne składki na ZUS
Możesz płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne, jeśli spełnisz łącznie dwa
warunki:

 nie prowadzisz lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem

rozpoczęcia działalności gospodarczej nie prowadziłeś innej pozarolniczej
działalności
 nie wykonujesz działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, u którego w
bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym pracowałeś na etacie i
wykonywałeś czynności wchodzące w zakres obecnie wykonywanej działalności.
Ten warunek dotyczy nie tylko pierwszego dnia działalności twojej firmy, ale całego 24-
miesięcznego okresu korzystania z obniżonych składek na ZUS. Oznacza to, że od dnia, w
którym rozpoczniesz działalność na rzecz byłego pracodawcy, tracisz prawo do ustalania
preferencyjnej podstawy i płacenia niższych składek.
Ważne! Z możliwości obniżenia składek na ZUS nie możesz skorzystać, jeżeli aktualnie lub
w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych:

 prowadziłeś pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o

działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych
 wykonywałeś działalność twórczą lub artystyczną
 prowadziłeś działalność gospodarczą w zakresie wolnego zawodu w rozumieniu
przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów
osiąganych przez osoby fizyczne albo takiej, z której przychody są przychodami z
działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób
fizycznych
 byłeś wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki
jawnej, komandytowej lub partnerskiej
 prowadziłeś publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania
przedszkolnego, placówkę lub ich zespół na podstawie Prawa oświatowego.
Uwaga! Z obniżonych składek nie może skorzystać osoba z tobą współpracująca, między
innymi członek rodziny lub osoba współpracująca na podstawie umowy. Składki za osobę
współpracującą zawsze opłacasz od kwoty nie niższej od 60% prognozowanego przeciętnego
wynagrodzenia miesięcznego.

Na czym polega obniżenie składek na ZUS

Standardowo przedsiębiorca płaci składki na ubezpieczenie społeczne od zadeklarowanej
przez siebie podstawy. Minimalna podstawa, którą może zadeklarować, to 60%
prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego brutto.
W 2022 roku przeciętne wynagrodzenie miesięczne brutto wynosi 5 922 zł , czyli minimalna
podstawa to kwota 3 553,20 zł.
Wysokość składek jest określona jako odpowiedni procent z tej podstawy. Na przykład
składka emerytalna to 19,52% podstawy.
Jednak nowe firmy jednoosobowe lub wspólnicy spółki cywilnej mogą przez pełne 24
miesiące kalendarzowe płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne, liczone od
obniżonej podstawy. Obniżona podstawa nie może być niższa niż 30% minimalnego
wynagrodzenia.
W 2022 roku obniżona podstawa to 30% z 3 010 zł, czyli 903 zł.
Jeśli korzystasz z preferencyjnych składek i prowadzenie działalności gospodarczej jest
jedynym tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, to nie opłacasz za siebie
składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy.
Obniżenie składek na ZUS dotyczy wyłącznie składek płaconych przez przedsiębiorcę za
siebie. Za zatrudnionych pracowników i zleceniobiorców musisz płacić składki normalnej
wysokości.
Przeczytaj, jaka jest różnica, pomiędzy składkami standardowymi a preferencyjnymi w 2022
roku.
903 ,00 zł 3 553,20 zł
(30% minimalnego (60% prognozowanego
Podstawa wymiaru wynagrodzenia przeciętnego wynagrodzenia
składki brutto) miesięcznego brutto)

Składka emerytalna
176,27 zł 693,58 zł
(19,52%)

Składka rentowa
72,24 zł 284,26 zł
(8,00%)

Składka (dobrowolna)
22,12 zł 87,05 zł
chorobowa (2,45%)

Składka wypadkowa
15,08 zł 59,34 zł
(1,67%)*

Fundusz Pracy i Fundusz

0 87,05 zł
Solidarnościowy (2,45%)

Razem 285,71 zł 1211,28 zł

* Wysokość składki na ubezpieczenie wypadkowe jest zmienna i zależy od wielkości
przedsiębiorstwa i branży. W tabeli podano stopę dla przedsiębiorcy zgłaszającego do
ubezpieczenia wypadkowego nie więcej niż 9 osób.

Składka zdrowotna przy obniżonych składkach na ubezpieczenie społeczne

Oprócz składek na ubezpieczenie społeczne przedsiębiorca korzystający z obniżonych
składek na ZUS płaci składkę na ubezpieczenie zdrowotne.
Jeżeli rozliczasz się z podatku dochodowego na zasadach ogólnych (według skali
podatkowej), składka na ubezpieczenie zdrowotne stanowi 9% podstawy wymiaru składki
(dochodu z działalności gospodarczej).
Jeżeli rozliczasz podatek dochodowy od osób fizycznych w formie podatku
liniowego (19%), zapłacisz składkę zdrowotną w wysokości 4,9% podstawy wymiaru składki
(dochodu z działalności gospodarczej).
Ważne! Jeśli rozliczasz się na zasadach ogólnych (według skali podatkowej) lub liniowo, a
twój dochód w danym miesiącu będzie niższy niż minimalne wynagrodzenie obowiązujące
w danym roku, to wysokość składki zdrowotnej w tym miesiącu wyniesie 9% minimalnego
wynagrodzenia.
Minimalne wynagrodzenie w 2022 roku wynosi 3010 zł brutto. Oznacza to, że minimalna
składka zdrowotna w 2022 roku wyniesie 270,90 zł.
Jeśli rozliczasz podatek dochodowy ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, twoja
miesięczna składka zdrowotna wyniesie 9% zryczałtowanej podstawy. W 2022 roku będzie to
kwota od ok 380 zł do 950 zł, w zależności od twoich przychodów.
Jeśli płacisz kartę podatkową to podstawą wymiaru twojej składki na ubezpieczenie
zdrowotne będzie minimalne wynagrodzenie obowiązujące w danym roku, a składka
zdrowotna w 2022 roku wyniesie 270,90 zł miesięcznie.
Dodatkowo od 2022 roku przedsiębiorców obowiązuje roczne rozliczenie składki
zdrowotnej.
Roczną podstawą wymiaru składki zdrowotnej jest dochód z działalności gospodarczej za
dany rok kalendarzowy rozumiany jako różnica między przychodami a kosztami uzyskania
tych przychodów, pomniejszony o składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe
i wypadkowe, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.
Jeśli po rozliczeniu rocznym okaże się, że:

 zapłaciłeś wyższe składki zdrowotne niż roczna składka na ubezpieczenie zdrowotne

ustalona od rocznej podstawy wymiaru składki zdrowotnej - możesz ubiegać się o
zwrot nadpłaty
 kwota wpłaconych przez ciebie składek na ubezpieczenie zdrowotne jest niższa niż
roczna składka - musisz dopłacić różnicę.
W przypadku przedsiębiorców rozliczających się na zasadach ogólnych (według skali
podatkowej) lub podatkiem liniowym, jeśli roczna podstawa wymiaru składki będzie niższa
niż iloczyn liczby miesięcy w roku kiedy podlegałeś ubezpieczeniu zdrowotnemu i
minimalnego wynagrodzenia, to będzie cię obowiązywać minimalna roczna podstawa
wymiaru składek.
W 2022 roku minimalna roczna podstawa wymiaru składek wyniesie 36 120 zł.
Przeczytaj więcej o zasadach ustalania wysokości składki zdrowotnej.

Jak długo możesz płacić obniżone składki

Z preferencyjnych stawek ZUS można korzystać przez pełne 24 miesiące. Pełne miesiące
oznaczają, że jeśli założysz firmę na przykład piątego dnia danego miesiąca, to okres
korzystania z ulgi liczysz od następnego pełnego miesiąca.
Zawieszenie działalności gospodarczej nie przerywa biegu 24 miesięcy, czyli okres
zawieszenia działalności wlicza się do okresu 24 miesięcy, w którym możesz płacić obniżone
składki.
Przeczytaj, na czym polega zawieszenie działalności gospodarczej zarejestrowanej w CEIDG.

Kiedy i jak zgłosić się do ZUS

Bezpośrednio po rozpoczęciu działalności możesz skorzystać z Ulgi na start albo od razu
zgłosić chęć płacenia preferencyjnych składek ZUS (od obniżonej podstawy).
W drugim wypadku najprościej jest złożyć formularz zgłoszeniowy w trakcie rejestracji
firmy w CEIDG. Wystarczy, że zaznaczysz „ZUA” w punkcie 12.2 „Dołączam zgłoszenia
ZUS”, a następnie wpiszesz kod tytułu ubezpieczenia zaczynający się od cyfr 05 7.
Możesz również zgłosić się do ubezpieczeń społecznych ZUS na formularzu, ZUS ZUA z
kodem ubezpieczenia zaczynającym się od cyfr 05 7.
Trzy ostatnie cyfry kodu są różne w zależności od twoje sytuacji:

 05 70 xx (ostatnie dwie cyfry dotyczą prawa do emerytury lub renty oraz orzeczenia o
niepełnosprawności, jeśli go nie posiadasz, wpisujesz 00)
 05 72 2x, jeśli masz prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy (piąta cyfra
oznacza, że masz ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, szósta cyfra
wskazuje stopień niezdolności do pracy, w zależności od stopnia 1, 2 lub 3).
Wypełniony formularz możesz przekazać:
  w formie papierowej – pod warunkiem, że będziesz rozliczać składki maksymalnie za
5 osób. W takim wypadku formularze możesz złożyć osobiście w placówce ZUS,
przez pełnomocnika lub wysłać pocztą
 w Programie Płatnik – wypełnij formularz i podpisz go kwalifikowanym podpisem
elektronicznym
 w aplikacji ePłatnik na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) – jeśli masz konto na
PUE – podpisz dokumenty kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub Profilem
Zaufanym.
Przeczytaj, jak wypełnić formularz ZUS ZUA.

Obniżone składki a Ulga na start

Jeśli dopiero rozpoczynasz działalność, to zanim zaczniesz płacić obniżone składki przez 24
miesiące, możesz skorzystać z Ulgi na start, dzięki której płacisz tylko składkę zdrowotną
przez 6 miesięcy.
Pamiętaj! Od stycznia 2022 roku zmienił się sposób obliczania wysokości składki na
ubezpieczenie zdrowotne. Obecnie jest ona powiązana z przyjęta formą opodatkowania i
wysokością osiąganego dochodu.
Przeczytaj, kto może skorzystać z Ulgi na start.
Jeśli upłynął okres Ulgi na start lub zrezygnowałeś z niej wcześniej, to możesz korzystać z
preferencyjnych składek ZUS przez 24 miesiące.
Rozpoczęcie okresu opłacania preferencyjnych składek liczysz:

 od dnia wskazanego we wniosku o objęcie ubezpieczeniami społecznymi, ale dzień

ten nie może być wcześniejszy od dnia, w którym zgłosisz wniosek o rezygnację z
Ulgi na start przed upływem 6 miesięcy
 od następnego dnia po upływie 6 miesięcy korzystania z Ulgi na start.
Przykład 1

Pan Jacek rozpoczął działalność gospodarczą 1 czerwca 2019 roku. Chce korzystać z ulgi na
start tylko do 30 września 2019 roku. Zamierza zgłosić się do ubezpieczeń społecznych (na
druku ZUS ZUA) od 20 października 2019 roku. Jeśli tak zrobi, ZUS obejmie go
ubezpieczeniami społecznymi od 20 października. Będzie mógł skorzystać z opłacania
składek od preferencyjnej podstawy przez 24 miesiące, czyli do 31 października 2021 roku.
Przykład 2

Pani Lidia rozpoczęła działalność gospodarczą 1 maja 2019 roku. Przez 6 miesięcy korzystała
z ulgi na start. Po tym okresie chce opłacać składki od preferencyjnej podstawy. Okres 24
miesięcy opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od takiej podstawy rozpoczął się 1
listopada 2019 roku i potrwa do 31 października 2021 roku.

Jakie składki trzeba płacić po 24 miesiącach

Po zakończeniu okresu, w którym płaciłeś obniżone stawki ZUS, możesz przejść na
standardowe składki ZUS lub – jeśli spełniasz warunki – płacić Mały ZUS Plus.
Przeczytaj, czy spełniasz warunki, aby płacić Mały ZUS Plus.
Jeśli nie spełniasz warunków Małego ZUS Plus, musisz płacić standardowe stawki ZUS.
Wszystkie formalności związane z zakończeniem korzystania z ulgi załatwiasz w ZUS.
Możesz to także zrobić elektronicznie za pomocą Platformy Usług Elektronicznych ZUS
(PUE ZUS).
Jeżeli skończył się 24-miesięczny okres, w którym możesz korzystać z obniżonych składek i
musisz zacząć płacić składki standardowe, to:
  w ciągu 7 dni od zakończenia tego okresu wyrejestruj się ze składek obniżonych –
złóż formularz ZUS ZWUA z kodem ubezpieczenia, który podałeś przy zgłoszeniu,
czyli 05 70 albo 05 72, który oznacza preferencyjne zasady płacenia składek. Jako
przyczynę wyrejestrowania wpisz kod 600, oznaczający „inną przyczynę
wyrejestrowania”.
Jeśli okres, w którym płaciłeś preferencyjne składki, skończył się na przykład 31 marca, jako
datę wyrejestrowania wpisz 1 kwietnia.

 w ciągu 7 dni od zakończenia tego okresu zgłoś się do składek standardowych – złóż
formularz ZUS ZUA, podając kod tytułu ubezpieczenia 05 10 xx lub 05 12 2x, jeśli
masz ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy.
Jeśli opłacałeś preferencyjne składki na przykład do 31 marca, jako datę zgłoszenia wpisz 1
kwietnia.
Po zgłoszeniu powinieneś złożyć deklarację ZUS DRA, w której podasz obowiązującą
podstawę wymiaru składek i opłacić je :

 do 5. dnia następnego miesiąca – dla jednostek budżetowych i samorządowych

zakładów budżetowych;
 do 15. dnia następnego miesiąca – dla płatników składek posiadających osobowość
prawną;
 do 20. dnia następnego miesiąca – dla pozostałych płatników.

Ulga na start – 6 miesięcy bez składek na ubezpieczenie

społeczne
Ulga na start jest dla przedsiębiorców, którzy po raz pierwszy prowadzą działalność
gospodarczą lub rozpoczynają ją po raz kolejny po 5 latach od zawieszenia lub
zamknięcia poprzedniej działalności. Sprawdź, czy możesz skorzystać z tej ulgi.

 Kto może skorzystać z Ulgi na start

 Z jakich składek zwalnia Ulga na start
 Jak długo można korzystać z Ulgi na start
 Jak zgłosić się do ZUS
 Ile będziesz płacić do ZUS
 Kto nie musi płacić składki zdrowotnej
 Deklaracje ZUS przy Uldze na start
 Konsekwencje korzystania z Ulgi na start
 Jakie składki będziesz płacić po Uldze na start

Kto może skorzystać z Ulgi na start

Z ulgi mogą skorzystać przedsiębiorcy, którzy:

 są osobami fizycznymi, czyli prowadzą działalność jednoosobową albo są

wspólnikami spółek cywilnych
 podejmują działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmują ją ponownie, po
upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia
  nie wykonują działalności na rzecz byłego pracodawcy, u którego w bieżącym lub w
poprzednim roku kalendarzowym pracowali na etacie i wykonywali czynności
wchodzące w zakres obecnie wykonywanej działalności.
Jeżeli jesteś rolnikiem lub domownikiem i zaczynasz prowadzić działalność gospodarczą,
również możesz skorzystać z Ulgi na start.

W takim wypadku pamiętaj jednak, że nie musisz ubezpieczać się w ZUS, jeśli spełniasz
jednocześnie poniższe warunki:

 podlegałeś ubezpieczeniu w KRUS w pełnym zakresie przez minimum 3 lata

nieprzerwanie
 nadal prowadzisz gospodarstwo rolne lub w nim pracujesz
 dysponujesz gospodarstwem, którego obszar użytków rolnych przekracza 1ha
przeliczeniowego
 złożyłeś w KRUS oświadczenie o kontynuacji ubezpieczenia w ciągu 14 dni od
rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej
 nie jesteś pracownikiem ani pozostajesz w stosunku służbowym
 nie masz ustalonego prawa do emerytury, renty lub innych świadczeń z ubezpieczeń
społecznych
 kwota należnego podatku dochodowego za poprzedni rok podatkowy od przychodów
z pozarolniczej działalności gospodarczej nie przekracza kwoty granicznej.

Jeśli nie spełniasz co najmniej jednego z tych warunków, musisz płacić składki na ZUS.
Przysługuje ci wtedy Ulga na start na zasadach ogólnych.

Przeczytaj więcej o ubezpieczeniu w KRUS osoby prowadzącej firmę.

Ważne! Jeśli jako przedsiębiorca korzystasz z Ulgi na start, twój zleceniodawca nie ma
obowiązku odprowadzania za ciebie składek na ubezpieczenia społeczne pod warunkiem, że:

 przedmiot umowy ze zleceniodawcą (agencyjnej, zlecenia lub o świadczenie usług)

jest taki sam jak przedmiot prowadzonej przez ciebie działalności
 osiągane przychody są opodatkowane jako przychód z działalności gospodarczej.

Z jakich składek zwalnia Ulga na start

Każdy przedsiębiorca, który rejestruje firmę w CEIDG i nie jest ubezpieczony z innego
tytułu, na przykład pracy na etacie, co do zasady ma obowiązek zgłosić się w ZUS do
ubezpieczeń społecznych, ubezpieczenia zdrowotnego oraz opłacać składki na te
ubezpieczenia w pełnej albo – przez 24 miesiące – w obniżonej wysokości.
Przeczytaj, kto może płacić obniżone składki przez 24 miesiące.
Jednak firmy, które dopiero zaczynają działalność gospodarczą, mogą skorzystać z Ulgi na
start i obniżyć w ten sposób swoje koszty. W okresie korzystania z Ulgi na start
przedsiębiorcy nie podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym w ramach
prowadzonej działalności gospodarczej.
Ulga zwalnia przez sześć pełnych miesięcy od rozpoczęcia działalności z płacenia składek:

 na ubezpieczenia społeczne, czyli ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe

 na Fundusz Pracy
 na Fundusz Solidarnościowy.
Ulga na start nie dotyczy ubezpieczenia zdrowotnego. To oznacza, że masz obowiązek
zarejestrować się do ubezpieczenia zdrowotnego i opłacać co miesiąc składkę zdrowotną. W
okresie korzystania z Ulgi na start masz także prawo zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego w
ZUS członków swojej rodziny.
Przeczytaj, jak zgłosić do ZUS członka rodziny.
Zanim zdecydujesz się na skorzystanie z ulgi, pamiętaj, że w okresie, w którym nie płacisz
składek, nie odkładasz ich na emeryturę lub rentę. Nie otrzymasz także świadczeń w razie
choroby albo wypadku.
Ważne! Zwolnienie z ubezpieczeń społecznych oraz składek na Fundusz Pracy i Fundusz
Solidarnościowy dotyczy tylko osoby prowadzącej działalność, która korzysta z Ulgi na
start. Pracownicy, osoby współpracujące lub zleceniobiorcy będą objęci ubezpieczeniami
społecznymi od momentu rozpoczęcia działalności. Musisz więc za nich odprowadzać składki
od chwili ich zatrudnienia.

Jak długo można korzystać z Ulgi na start

Ulga zwalnia z płacenia składek na ubezpieczenie społeczne przez sześć pełnych
miesięcy od rozpoczęcia działalności z płacenia składek:

 jeżeli rozpoczynasz działalność w trakcie miesiąca, nie wliczasz tego miesiąca do 6

miesięcy, w trakcie których możesz korzystać z Ulgi na start
 jeśli działalność rozpoczynasz pierwszego dnia miesiąca, ten miesiąc wliczasz do 6
miesięcy, w których możesz korzystać z ulgi.
Przykład

Jan Kowalski rozpoczął działalność gospodarczą od 7 lutego 2020 roku. Spełniał warunki do
skorzystania z ulgi na start. Sześć miesięcy, za które nie będzie opłacać składek na
ubezpieczenia społeczne, upłynie 31 sierpnia 2020 roku.
Jeśli w okresie korzystania z Ulgi na start zawiesisz wykonywanie działalności, okres
zawieszenia nie przerwie biegu 6 miesięcy, czyli wlicza się do okresu, w którym możesz
korzystać z ulgi. W trakcie zawieszenia możesz zgłosić się do dobrowolnego ubezpieczenia
zdrowotnego.
Przeczytaj, na czym polega zawieszenie działalności gospodarczej zarejestrowanej w CEIDG.
Możesz przestać korzystać z Ulgi na start:

 w dowolnym wybranym przez ciebie momencie przed upływem 6 miesięcy

 po upływie 6 miesięcy.
Przeczytaj, jakie składki będziesz płacić po skorzystaniu z Ulgi na start.

Jak zgłosić się do ZUS

Jeżeli chcesz skorzystać z Ulgi na start, to w ciągu 7 dni od daty rozpoczęcia prowadzenia
działalności musisz zgłosić się w ZUS do ubezpieczenia zdrowotnego, z kodem tytułu
ubezpieczenia, który zaczyna się od cyfr 05 40. Pozostałe dwie cyfry zależą od tego, czy masz
ustalone prawo do emerytury lub renty oraz czy posiadasz orzeczenie o niepełnosprawności.
Jeśli nie posiadasz ustalonego prawa do emerytury/renty ani orzeczenia o niepełnosprawności,
twój kod to 05 40 00.
Jeśli masz prawo do emerytury/renty albo posiadasz orzeczenie o niepełnosprawności, dwie
ostatnie cyfry wpisujesz w zależności od twojej sytuacji, zgodnie z instrukcją poniżej.
Piąta cyfra kodu ZUS:
0 – jeśli nie masz ustalonego prawa do emerytury lub renty,
1 – jeśli masz ustalone prawo do emerytury,
2 – jeśli masz ustalone prawo do renty.
Szósta cyfra kodu ZUS:
0 – jeśli nie posiadasz orzeczenia o niepełnosprawności,
1 – jeśli posiadasz orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności,
2 – jeśli posiadasz orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,
3 – jeśli posiadasz orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Zgłoszenia dokonujesz na formularzu ZUS ZZA.
Najprościej jest złożyć formularz zgłoszeniowy w trakcie rejestracji firmy w CEIDG.
Zgłoszenie możesz także przekazać do ZUS:

 w formie papierowej – pod warunkiem, że będziesz rozliczać składki maksymalnie za

5 osób. W takim wypadku formularz możesz złożyć osobiście w placówce ZUS, przez
pełnomocnika lub wysłać pocztą
 w Programie Płatnik – wypełnij formularz i podpisz go podpisem kwalifikowanym
 w aplikacji ePłatnik na Platformie Usług Elektronicznych (PUE), jeśli masz konto na
PUE – podpisz dokumenty podpisem kwalifikowanym lub Profilem Zaufanym.
Przeczytaj, jak wypełnić formularz.
Pamiętaj, że jeśli członek twojej rodziny, na przykład dziecko lub małżonek, nie ma żadnego
tytułu (prawa) do ubezpieczenia zdrowotnego, powinieneś zgłosić go do tego ubezpieczenia
w ZUS na formularzu ZUS ZCNA. Za osobę zgłoszoną w taki sposób do ubezpieczenia
zdrowotnego nie opłacasz dodatkowej składki zdrowotnej – korzysta ona ze świadczeń na
podstawie składki, którą opłacasz za siebie.
Przeczytaj, jak zgłosić do ZUS członka rodziny.

Ile będziesz płacić do ZUS

Korzystając z Ulgi na start, opłacasz za siebie wyłącznie składkę zdrowotną.
Od początku 2022 roku wysokość składki zdrowotnej zależy od wysokości dochodów oraz
wybranej formy opodatkowania.
Jeżeli rozliczasz się z podatku dochodowego na zasadach ogólnych (według skali
podatkowej), składka na ubezpieczenie zdrowotne stanowi 9% podstawy wymiaru składki.
Jeżeli rozliczasz podatek dochodowy od osób fizycznych w formie podatku
liniowego (19%), zapłacisz składkę zdrowotną w wysokości 4,9% podstawy wymiaru
składki.
Ważne! Jeśli rozliczasz podatki dochodowe na zasadach ogólnych (według skali podatkowej)
lub liniowo, a twój dochód w danym miesiącu będzie niższy niż minimalne
wynagrodzenie obowiązujące w danym roku, to wysokość składki zdrowotnej w tym
miesiącu wyniesie 9% minimalnego wynagrodzenia.
Minimalne wynagrodzenie w 2022 roku wynosi 3010 zł brutto. Oznacza to, że minimalna
składka zdrowotna w 2022 roku wyniesie 270,90 zł.
Jeśli rozliczasz podatki dochodowe ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, twoja
miesięczna składka zdrowotna wyniesie 9% zryczałtowanej podstawy. W 2022 roku będzie to
kwota od 380 zł do 950 zł, w zależności od twoich przychodów.
Jeśli rozliczasz podatki dochodowe kartą podatkową to podstawą wymiaru twojej składki na
ubezpieczenie zdrowotne będzie minimalne wynagrodzenie obowiązujące w danym roku, a
składka zdrowotna w 2022 roku wyniesie 270,90 zł miesięcznie.
Przeczytaj więcej o zasadach ustalania wysokości składki zdrowotnej.

Kto nie musi płacić składki zdrowotnej

Możesz być zwolniony z obowiązku opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne,
również przez pierwsze 6 miesięcy prowadzenia działalności. Stanie się tak, jeśli:
  jesteś emerytem bądź rencistą i twoje świadczenie nie przekracza miesięcznie
minimalnego wynagrodzenia oraz twoje przychody z działalności nie przekroczą
miesięcznie 50% kwoty najniższej emerytury lub będziesz opłacać podatek
dochodowy w formie karty podatkowej
 jesteś niepełnosprawny lub niepełnosprawna w stopniu umiarkowanym lub znacznym
oraz twoje przychody z działalności nie przekroczą miesięcznie 50% kwoty najniższej
emerytury lub będziesz opłacać podatek dochodowy w formie karty podatkowej,
 pobierasz zasiłek macierzyński, którego wysokość nie przekracza miesięcznie kwoty
świadczenia rodzicielskiego
 jesteś pracownikiem i łącznie spełniasz następujące warunki:
 opłacasz składki od wymiaru nie wyższego niż minimalne wynagrodzenie
 uzyskujesz miesięczne przychody z działalności gospodarczej w wysokości
nieprzekraczającej 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia
 opłacasz podatek dochodowy w formie ryczałtu od przychodów
ewidencjonowanych.
Przeczytaj więcej o zasiłku macierzyńskim.

Deklaracje ZUS przy Uldze na start

Jeśli korzystasz z Ulgi na start, to za siebie opłacasz tylko składkę zdrowotną.
Po rozpoczęciu działalności i zgłoszeniu do ubezpieczeń powinieneś złożyć do ZUS
deklarację ZUS DRA i zapłacić składkę.
Jeśli zatrudniasz pracowników lub współpracujesz ze zleceniobiorcami, musisz zarejestrować
ich w ZUS i płacić za nich składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.
Ważne! Od stycznia 2022 roku zmieniają się terminy opłacania składek. Obowiązują trzy
terminy płatności składek i przekazywania dokumentów rozliczeniowych:

 do 5. dnia następnego miesiąca - dla jednostek budżetowych i samorządowych

zakładów budżetowych
 do 15. dnia następnego miesiąca - dla płatników składek posiadających osobowość
prawną
 do 20. dnia następnego miesiąca – dla pozostałych płatników składek.
Przeczytaj:

 jak zgłosić się do ubezpieczeń w ZUS

 jak opłacać składki ZUS.

Konsekwencje korzystania z Ulgi na start

Korzystanie z Ulgi na start ma swoje konsekwencje. Jeśli w okresie, w którym korzystasz z
ulgi, zachorujesz, będziesz musiał lub musiała opiekować się dzieckiem lub chorym
członkiem rodziny albo urodzi Ci się dziecko, nie otrzymasz świadczeń, które przysługują z
ubezpieczenia chorobowego, czyli:

 zasiłku chorobowego
 świadczenia rehabilitacyjnego
 zasiłku macierzyńskiego
 zasiłku opiekuńczego.
W okresie korzystania z Ulgi na start nie otrzymasz również zasiłku chorobowego ani
świadczenia rehabilitacyjnego z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy
pracy lub chorobą zawodową.
Okres objęty Ulgą na start, w którym nie będziesz opłacać składek na ubezpieczenie
emerytalne, nie będzie uwzględniony przy ustalaniu prawa do emerytury (nie wlicza się do
okresu składkowego) i nie podwyższy wysokości otrzymywanego w przyszłości świadczenia
emerytalnego.

Jakie składki będziesz płacić po Uldze na start

Możesz przestać korzystać z Ulgi na start:

 w dowolnym wybranym przez ciebie momencie przed upływem 6 miesięcy

 po upływie 6 miesięcy.
W obu przypadkach możesz skorzystać z możliwości opłacania obniżonych składek ZUS.
Obniżone składki przysługują ci za pełne 24 miesiące – jeśli zrezygnujesz z Ulgi na start w
połowie miesiąca, okres obniżonych składek zacznie się liczyć dopiero od kolejnego
miesiąca.
Jeśli chcesz płacić obniżone składki, musisz:

 wyrejestrować się z ubezpieczenia zdrowotnego na druku ZUS ZWUA z kodem tytułu

ubezpieczenia rozpoczynającym się cyframi 05 40
 zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego na druku ZUS ZZA w ramach obniżonych
składek z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się cyframi 05 70. Jeśli masz
prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, twój kod rozpoczyna się cyframi 05 72.

Jakie składki na ubezpieczenia społeczne płaci

przedsiębiorca do ZUS

Jeśli prowadzisz firmę, musisz płacić składki do ZUS. Przeczytaj, jakie składki musisz
płacić za siebie, a jakie – za zatrudnionych pracowników, a także od jakiej podstawy
liczy się wysokość składek.

 Którzy przedsiębiorcy muszą płacić składki do ZUS

 Jakie składki przedsiębiorca rozlicza i opłaca za siebie
 Ubezpieczenia społeczne, składki na Fundusze Pracy i Solidarnościowy
 Ubezpieczenie zdrowotne
 Ulgi dla nowych i małych przedsiębiorców
 Jakie składki przedsiębiorca płaci za pracownika
 Co jest podstawą wymiaru składek pracownika
 Ile do ZUS płaci pracodawca, a ile pracownik – przykład rozliczenia

Którzy przedsiębiorcy muszą płacić składki do ZUS

Musisz płacić składki do ZUS, jeśli jesteś:

 przedsiębiorcą zarejestrowanym w CEIDG, w tym wspólnikiem spółki cywilnej

 wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
 wspólnikiem spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej
 osobą wykonującą wolny zawód
 twórcą lub artystą
  prowadzisz publiczną lub niepubliczną szkołę lub formę wychowania przedszkolnego.
Od tej zasady są pewne wyjątki. Prowadząc działalność gospodarczą, nie będziesz płacić
składek w sytuacji zbiegu ubezpieczeń, czyli wtedy, gdy masz inne tytuły do ubezpieczenia,
na przykład jednocześnie pracujesz na etacie.
Przeczytaj na czym polega zbieg ubezpieczeń.
Ważne! Od 1 stycznia 2022 roku obowiązują trzy terminy płatności składek i
przekazywania dokumentów rozliczeniowych:

 do 5. dnia następnego miesiąca - dla jednostek budżetowych i samorządowych

zakładów budżetowych
 do 15. dnia następnego miesiąca - dla płatników składek posiadających osobowość
prawną
 do 20. dnia następnego miesiąca - dla pozostałych płatników składek.

Jakie składki przedsiębiorca rozlicza i opłaca za siebie

Jako przedsiębiorca musisz rozliczać i opłacać do ZUS składki za siebie na:
 ubezpieczenia społeczne, z których:
 ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe - są obowiązkowe
 ubezpieczenie chorobowe - jest dobrowolne
 Fundusz Pracy (FP) i Fundusz Solidarnościowy (FS)
 ubezpieczenie zdrowotne.
Ważne! Składki na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy cię nie obowiązują, jeśli
opłacasz składki od preferencyjnej podstawy, czyli od 30% minimalnego wynagrodzenia i jest
to dla ciebie jedyny tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych.

Ubezpieczenia społeczne, składki na Fundusze Pracy i Solidarnościowy

Przedsiębiorcy, którzy zaczynają działalność lub osiągają niewielkie przychody, mają prawo
do ulg, dzięki którym składka opłacana w ZUS może być niższa od standardowej.
Dlatego zanim zaczniesz płacić składki ZUS, sprawdź, czy nie przysługują ci ulgi. Przeczytaj:

 kto może korzystać z Ulgi na start

 kto może płacić obniżone składki od preferencyjnej podstawy
 dla kogo jest Mały ZUS PLUS.
Jeśli nie masz prawa do ulg, musisz opłacać składki na ubezpieczenia społeczne od podstawy
nie niższej niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.
Minimalna podstawa, od której liczy się składki w 2022 roku, wynosi 3553,20 zł.
Wysokości składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe są
wyrażone w procentach i wynoszą:

 na ubezpieczenie emerytalne – 19,52% podstawy

 na ubezpieczenia rentowe – 8,00% podstawy
 na ubezpieczenie chorobowe – 2,45% podstawy
 na ubezpieczenie wypadkowe: stopa procentowa jest zróżnicowana i zależy od liczby
osób ubezpieczonych oraz branży, w której działa firma.
Od 1 kwietnia 2021 roku stopa składki na ubezpieczenie wypadkowe wynosi od 0,67 do 3,33
% podstawy wymiaru na ubezpieczenie wypadkowe.

Składka na ubezpieczenie wypadkowe dla firmy, zatrudniającej do 9 osób wynosi 1,67%.

Stopy procentowe stawki wypadkowej wzrosły dla niektórych grup działalności. Należą do
nich między innymi kategorie Rybactwo, Produkcja mebli, Działalność pocztowa i kurierska,
Produkcja napojów, Produkcja wyrobów tytoniowych.

Sprawdź:

 wykaz wszystkich rodzajów działalności z wysokością stawki obowiązującą od 1

kwietnia 2021 roku
 jak ustalić składkę na ubezpieczenie wypadkowe.
Dodatkowo płacisz składkę na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy – 2,45%
podstawy łącznie.
Pamiętaj! Możesz zadeklarować wyższą podstawę i opłacać wyższe składki, aby w
przyszłości otrzymywać wyższe świadczenia, przede wszystkim emerytalne lub rentowe.
Sprawdź, jakie składki w 2022 roku zapłaci za siebie przedsiębiorca, który zgłasza do
ubezpieczenia wypadkowego nie więcej niż 9 ubezpieczonych przy minimalnej podstawie
wymiaru składki, czyli 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

2022 [zł]

Minimalna podstawa wymiaru składki (60% prognozowanego przeciętnego

3553,20
wynagrodzenia miesięcznego)

Składka emerytalna (19,52%) 693,58

Składka rentowa (8,00%) 284,26

Składka chorobowa (dobrowolna) (2,45%) 87,05

Składka wypadkowa od 1.04.2021 (1,67%) 59,34

Składka na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy (2,45%) 87,05

Razem (bez składki zdrowotnej) 1211,28

Uwaga! Przedsiębiorca nie musi płacić za siebie składki na Fundusz Pracy i Fundusz

Solidarnościowy, jeśli:

 ma prawo do korzystania z obniżonych składek ZUS od preferencyjnej podstawy; w

tym przypadku podstawa składek na ubezpieczenia społeczne wynosi 30%
minimalnego wynagrodzenia brutto
 ukończył 60. rok życia – w przypadku mężczyzn – lub 55. rok życia – w przypadku
kobiet.

Ubezpieczenie zdrowotne
Do powyższych kwot musisz doliczyć składkę na ubezpieczenie zdrowotne.

Ile wynosi składka zdrowotna

Od 2022 roku wysokość składki zdrowotnej zależy od wybranej przez ciebie formy
opodatkowania i wysokości dochodów.
Jeżeli rozliczasz się z podatku dochodowego na zasadach ogólnych (według skali
podatkowej), składka na ubezpieczenie zdrowotne stanowi 9% podstawy wymiaru składki
(dochodu z działalności gospodarczej).
Jeżeli rozliczasz podatek dochodowy od osób fizycznych w formie podatku
liniowego (19%), zapłacisz składkę zdrowotną w wysokości 4,9% podstawy wymiaru składki
(dochodu z działalności gospodarczej).
Ważne! Jeśli rozliczasz się zasadach ogólnych (według skali podatkowej) lub liniowo, a twój
dochód w danym miesiącu będzie niższy niż minimalne wynagrodzenie obowiązujące w
danym roku, to wysokość składki zdrowotnej w tym miesiącu wyniesie 9% minimalnego
wynagrodzenia.
Minimalne wynagrodzenie w 2022 roku wynosi 3010 zł brutto. Oznacza to, że minimalna
składka zdrowotna w 2022 roku wyniesie 270,90 zł.
Jeśli rozliczasz podatek dochodowy ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, twoja
miesięczna składka zdrowotna wyniesie 9% zryczałtowanej podstawy. W 2022 roku będzie to
kwota od 380 zł do 950 zł, w zależności od twoich przychodów.
Jeśli płacisz kartę podatkową to podstawą wymiaru twojej składki na ubezpieczenie
zdrowotne będzie minimalne wynagrodzenie obowiązujące w danym roku, a składka
zdrowotna w 2022 roku wyniesie 270,90 zł miesięcznie.
Dodatkowo od 2022 roku przedsiębiorców obowiązuje roczne rozliczenie składki
zdrowotnej.
Roczną podstawą wymiaru składki zdrowotnej jest dochód z działalności gospodarczej za
dany rok kalendarzowy rozumiany jako różnica między przychodami a kosztami uzyskania
tych przychodów, pomniejszony o składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe
i wypadkowe, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.
Jeśli po rozliczeniu rocznym okaże się, że:

 zapłaciłeś wyższe składki zdrowotne niż roczna składka na ubezpieczenie zdrowotne

ustalona od rocznej podstawy wymiaru składki zdrowotnej - możesz ubiegać się o
zwrot nadpłaty
 kwota wpłaconych przez ciebie składek na ubezpieczenie zdrowotne jest niższa niż
roczna składka - musisz dopłacić różnicę.
W przypadku przedsiębiorców rozliczających się na zasadach ogólnych (według skali
podatkowej) lub podatkiem liniowym, jeśli roczna podstawa wymiaru składki będzie niższa
niż iloczyn liczby miesięcy w roku kiedy podlegałeś ubezpieczeniu zdrowotnemu i
minimalnego wynagrodzenia, to będzie cię obowiązywać minimalna roczna podstawa
wymiaru składek.
W 2022 roku minimalna roczna podstawa wymiaru składek wyniesie 36 120 zł

Przykład

Pan Jan prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą i w 2022 roku podlegał

ubezpieczeniu zdrowotnemu przez okres 6 miesięcy. Jego księgowa poinformowała go, że
biorąc pod uwagę wyliczenia przychodu, kosztów uzyskania przychodów i składek jego
roczny dochód wyniósł 17 500 zł. Jako że kwota 17 500 zł jest niższa niż minimalna roczna
podstawa wymiaru składek (6 x 3010 = 18 060 zł) to pana Jana będzie obowiązywała
minimalna podstawa.
Przeczytaj więcej o zasadach ustalania wysokości składki zdrowotnej.

Kiedy przedsiębiorca nie musi płacić składki zdrowotnej za siebie

Przedsiębiorca nie musi płacić za siebie składki zdrowotnej, jeśli:
  jest emerytem bądź rencistą, którego emerytura lub renta nie przekracza miesięcznie
wysokości minimalnego wynagrodzenia, opłacającym podatek dochodowy z
prowadzonej działalności gospodarczej w formie karty podatkowej
 jest osobą legitymującą się orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu
niepełnosprawności, która opłaca podatek dochodowy z prowadzonej działalności
gospodarczej w formie karty podatkowej
 jest emerytem bądź rencistą, którego emerytura lub renta nie przekracza miesięcznie
wysokości minimalnego wynagrodzenia, a z działalności uzyskuje miesięcznie
przychody w wysokości nieprzekraczającej 50% kwoty najniższej emerytury
 jest osobą legitymującą się orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu
niepełnosprawności, która z działalności uzyskuje miesięcznie przychody w
wysokości nieprzekraczającej 50% kwoty najniższej emerytury
 jest pracownikiem i z tego tytułu opłaca składki od wymiaru nie wyższego niż
minimalne wynagrodzenie, który z działalności uzyskuje miesięczne przychody w
wysokości nieprzekraczającej 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia oraz opłaca
podatek dochodowy w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Ulgi dla nowych i małych przedsiębiorców

Ulga na Start
Ulga na start zwalnia cię przez sześć pełnych miesięcy od rozpoczęcia działalności z płacenia
składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe) oraz składek na
Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy.
Korzystając z Ulgi na start będziesz płacić przez 6 miesięcy wyłącznie składki na
ubezpieczenie zdrowotne.
Pamiętaj jednak, że skorzystanie z Ulgi na start oznacza, że nie odkładasz składek na
emeryturę lub rentę. Nie otrzymasz także świadczeń w razie choroby albo wypadku,
bo nie jesteś objęty ubezpieczeniami społecznymi.
Przeczytaj więcej o Uldze na start.
Jeśli właśnie zaczynasz działalność, ale chcesz zapewnić sobie prawo do świadczeń na
przykład chorobowych, możesz zrezygnować z Ulgi na start i opłacać przez 2 lata obniżone
składki, od preferencyjnej podstawy.

Składki od preferencyjnej podstawy przez 24 miesiące

Jeśli skorzystasz z tej ulgi, przez pełne 24 miesiące opłacasz składki od zadeklarowanej
przez ciebie kwoty, nie niższej jednak niż 30% minimalnego wynagrodzenia.
Obowiązkowo zgłaszasz się do ubezpieczenia zdrowotnego i opłacasz składkę na to
ubezpieczenie.
Jeśli korzystasz ze składek od preferencyjnej, 30% podstawy, to - w odróżnieniu od Ulgi na
start - jesteś ubezpieczony (tylko ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne).
Pamiętaj! Niższe składki na ubezpieczenia społeczne będą miały wpływ między innymi na
wysokość przysługujących ci świadczeń z dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego
(zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku macierzyńskiego, zasiłku
opiekuńczego, zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego).
Przedsiębiorcy, którzy opłacają preferencyjne składki ZUS nie muszą opłacać składki na
Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy. Składki na te fundusze są ustalane od kwoty
równej w okresie miesiąca minimalnemu wynagrodzeniu. Ponieważ podstawa wymiaru
składki wynosi 30% minimalnego wynagrodzenia brutto, składek na Fundusz Pracy i Fundusz
Solidarnościowy nie są ustalane.
Przykładowe wyliczenie składek od preferencyjnej podstawy:

2022 [zł]

Podstawa wymiaru składki (30% minimalnego wynagrodzenia brutto) 903

Składka emerytalna (19,52%) 176,27

Składka rentowa (8,00%) 72,24

Składka chorobowa (dobrowolna) (2,45%) 22,12

Składka wypadkowa od 1.04.2021 (1,67%) 15,08

Razem (bez składki zdrowotnej) 285,71

* W tabeli kwota składki jest wyliczona dla stopy procentowej równej 1,67. Taką składkę
wypadkową opłacają firmy, które zgłosiły w poprzednim roku kalendarzowym do
ubezpieczenia wypadkowego przeciętnie (miesięcznie) nie więcej niż 9 osób.
Pamiętaj! Do powyższych kwot musisz doliczyć składkę na ubezpieczenie zdrowotne.
Przeczytaj więcej o obniżonych składkach od preferencyjnej podstawy.

Mały ZUS Plus

Mały ZUS Plus to niższe, proporcjonalne do dochodu, składki na ubezpieczenia społeczne dla
najmniejszych przedsiębiorców. Z rozwiązania mogą korzystać osoby, których przychód w
2021 roku z pozarolniczej działalności gospodarczej przez cały ubiegły rok nie przekroczyła,
120 tys. złotych.
Żeby móc skorzystać z Małego ZUS Plus musisz też prowadzić działalność gospodarczą w
poprzednim roku kalendarzowym przez nie mniej niż 60 dni kalendarzowych.
Przy Małym ZUS Plus podstawa wymiaru składek:

 nie może być niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia i

 nie może być wyższa niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia
miesięcznego.
Oblicz podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe dla osób
fizycznych prowadzących działalność gospodarczą na mniejszą skalę.
Przeczytaj:

 „Mały ZUS plus” opłacanie niższych składek na ubezpieczenia społeczne od 1 lutego

2021 r. Pytania i odpowiedzi
 więcej o Małym ZUS Plus.

Jakie składki przedsiębiorca płaci za pracownika

Jeśli zatrudniasz pracowników, musisz płacić za nich składki na:

 ubezpieczenia społeczne: emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe

 ubezpieczenie zdrowotne
  Fundusz Pracy (FP) i Fundusz Solidarnościowy (FS)
 Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP)
 Fundusz Emerytur Pomostowych – jeśli zatrudniasz pracowników, którzy urodzili się
po 31 grudnia 1948 r., pracują w szczególnych warunkach lub wykonują prace o
szczególnym charakterze.
Składki należne za pracownika, określone jako procent podstawy wymiaru, wynoszą:

 na ubezpieczenie emerytalne – 19,52% podstawy

 na ubezpieczenia rentowe – 8,00% podstawy
 na ubezpieczenie chorobowe – 2,45% podstawy
 na ubezpieczenie wypadkowe – stopa procentowa jest zróżnicowana i zależy od liczby
osób ubezpieczonych oraz branży, w której działa firma. Od 1 kwietnia 2021 roku
stopa składki na ubezpieczenie wypadkowe wynosi od 0,67 do 3,33 % podstawy
wymiaru na ubezpieczenie wypadkowe. Składka na ubezpieczenie wypadkowe dla
firmy, zatrudniającej do 9 osób wynosi 1,67%.
W pozostałych przypadkach wysokość składki jest ustalana na podstawie określenia grupy
ryzyka – zobacz, jak ustalać wysokość składki na ubezpieczenie wypadkowe.
Składka zdrowotna wynosi 9% wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne (jest to inna
podstawa niż w przypadku ubezpieczeń społecznych).
Przeczytaj, co jest podstawą wymiaru składek pracownika.
Nie musisz opłacać składek na Fundusz Pacy, Fundusz Solidarnościowy i Fundusz
Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, jeśli:

 prowadzisz pozarolniczą działalność gospodarczą i zatrudniasz osoby wyłącznie na

umowę-zlecenie
 pracownik zarabia mniej niż minimalne wynagrodzenie (w 2022 roku to 3010 zł)
 pracownik jest kobietą, która ukończyła 55. rok życia, lub mężczyzną, który ukończył
60 lat, niezależnie od uzyskiwanego przez nich dochodu
 pracownik powraca po urlopie macierzyńskim lub wychowawczym – w takim
przypadku pracodawcy przysługuje zwolnienie z opłacania FP, FS i FGŚP na okres 36
miesięcy
 pracownik ukończył 50. rok życia i jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę, a
przed zatrudnieniem był zarejestrowany jako bezrobotny przez okres dłuższy niż 30
dni – w takim przypadku pracodawcy przysługuje zwolnienie z opłacania FP, FS i
FGŚP na okres 12 miesięcy
 zatrudniasz bezrobotnych, skierowanych do pracy z urzędu pracy, którzy w dniu
zatrudnienia nie ukończyli 30. roku życia – w takim przypadku pracodawcy
przysługuje zwolnienie z opłacania FP, FS i FGŚP na okres 12 miesięcy, liczonych od
pierwszego miesiąca po zawarciu umowy o pracę.
Ważne! Współpracując z jakąś osobą na podstawie umowy-zlecenia, ponosisz takie same
koszty jak przy umowie o pracę, chyba że ten pracownik jest objęty ubezpieczeniem
społecznym z innych tytułów w innym przedsiębiorstwie.
Przeczytaj, ile kosztuje zatrudnienie pracownika na umowę-zlecenie.

Co jest podstawą wymiaru składek pracownika

Podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracownika, czyli kwotą, od której
oblicza się procentowo wysokość składki, jest wynagrodzenie brutto wraz ze wszystkimi
dodatkami pieniężnymi. Do podstawy wymiaru składek nie wlicza się między innymi
wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z
chorobą zakaźną, zasiłków z ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego oraz świadczenia
rehabilitacyjnego.
Jeżeli wynagrodzenie jest określone inaczej niż kwotowo, na przykład prowizyjnie, według
stawki godzinowej, akordowej, to podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne
stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa niż kwota minimalnego wynagrodzenia.
Uwaga! Przy opłacaniu składek na ZUS obowiązuje limit 30-krotności. Oznacza to, że
roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracownika w
danym roku kalendarzowym nie może być wyższa od kwoty odpowiadającej 30-krotności
prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na
dany rok kalendarzowy.
W 2022 roku maksymalna kwota podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i
rentowe nie może przekroczyć 177 660 zł.
Powyższy limit dotyczy wyłączenie składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Nie
dotyczy:

 pozostałych ubezpieczeń społecznych – wypadkowego i chorobowego

 ubezpieczenia zdrowotnego
 składek na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy i Fundusz Gwarantowanych
Świadczeń Społecznych.
Przeczytaj, jak ustalać podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne za
pracowników.
Uwaga! Limit 30-krotności nie obowiązuje w przypadku składki na ubezpieczenie
zdrowotne pracownika.

Ile do ZUS płaci pracodawca, a ile pracownik – przykład rozliczenia

Składki na ubezpieczenia społeczne są finansowane albo przez pracownika i pracodawcę,
albo przez samego pracownika, albo przez samego pracodawcę.
Zobacz, jakie są zasady podziału finansowania składek w 2022 roku.

Rodzaj Finansowana przez Finansowana przez

Razem
składki pracownika pracodawcę

Emerytalna 9,76% 9,76% 19,52%

Rentowa 1,50% 6,50% 8%

Zdrowotna 9% - 9%

Chorobowa 2,45% - 2,45%

od 0,67% do
Wypadkowa - od 0,67% do 3,33%
3,33%

Fundusz
- 2,45% 2,45%
Pracy

FGŚP - 0,10% 0,10%

Pamiętaj! Jeżeli twój pracownik jest na urlopie wychowawczym albo pobiera zasiłek
macierzyński, to składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i zdrowotne finansuje w
całości budżet państwa. Nadal jesteś zobowiązany do naliczania tych składek, mimo iż nie
jesteś ich płatnikiem.
Sprawdź, jaka będzie wysokość składki opłaconej przez pracodawcę i pracownika, który
zarabia na umowę o pracę 3500 zł brutto.

Obciążenia z tytułu składek finansowane przez

[zł]
pracownika

Część składki emerytalnej finansowanej przez

9,76% x 3500 341,60
pracownika

Część składki rentowej finansowanej przez pracownika 1,5% x 3500 52.5

Składka na ubezpieczenie chorobowe finansowana przez

2,45% x 3500 85,75
pracownika

Podstawa wynagrodzenia do podatku dochodowego i poz. 1 – poz.2 –

3020,15
wyliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne poz.3 – poz.4

Składka na ubezpieczenie zdrowotne płacona przez

9% x 3020,15 zł 271,81
pracownika (pobierana przez pracodawcę)

Obciążenia z tytułu składek finansowane przez

pracodawcę

Część składki emerytalnej finansowanej przez

9,76% x 3500 341,60
pracodawcę

Część składki rentowej finansowanej przez pracodawcę 6,50% x 3500 227,50

Składka na ubezpieczenie wypadkowe finansowana przez

1,67% x 3500 58,45
pracodawcę

Składka na Fundusz Pracy finansowana przez

2,45% x 3500 85,75
pracodawcę

Składka na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń

0,10% x 3500 3,50
Pracowniczych finansowana przez pracodawcę

Ważne! Od 1 stycznia 2022 roku jeśli np. ramach postępowania sądowego o ustalenie
istnienia stosunku pracy lub ustalenie warunków zatrudnienia dojdzie do stwierdzenia , że
zatrudniasz pracowników bez zgłoszenia ich do systemu ubezpieczeń społecznych albo
dokonałeś zgłoszenia pracownika z zaniżona podstawą wymiaru składek, wyłącznie twoim
obowiązkiem będzie je opłacić lub wyrównać ze środków własnych.