Professional Documents
Culture Documents
Każdy przedsiębiorca, który zakłada firmę musi mieć świadomość ze stałych miesięcznych
kosztów w związku z prowadzeniem firmy i zatrudnieniem pracowników w tym obciążeń
składkowych które na nim spoczywają:
1
- wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
2
Powyższe składki ustalane są w oparciu o prognozowane przeciętne wynagrodzenie miesięczne i tak:
- Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne w 2016 roku stanowi 75% przeciętnego
miesięcznego wynagrodzenia tj. kwota 3210,60 zł.
Ubezpieczenie społeczne składa się z trzech składek: emerytalna, rentowa i chorobowa. Dla
przedsiębiorcy ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne. To od decyzji przedsiębiorcy zależy czy
będzie opłacać składkę na ubezpieczenie chorobowe ( jeśli chce mieć prawo do zasiłków
chorobowych należy opłacać składkę). Do ubezpieczenia chorobowego można przystąpić w
dowolnym momencie przy czym okres wyczekiwania wynosi 90 dni tj. po takim okresie nabędzie
prawo do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego.
Składka wypadkowa:
3
Wyliczenie składek ZUS przedsiębiorcy:
Wyliczenie składek przy minimalnej podstawie składek na ubezpieczenie społeczne tj. 2433,00 oraz
ubezpieczenie zdrowotne tj. 3210,60 w roku 2016 wygląda następująco
Składki Społeczne:
-emerytalna: 2433*19,52%=474,92
-rentowa:2433*8,00%=194,64
-chorobowa:2433*2,45%=59,61
-wypadkowa: 2433*1,8%=43,79
- że nie prowadzą działalności gospodarczej oraz w okresie 60 miesięcy ( 5 lat) nie prowadziły
działalności gospodarczej
W takim przypadku podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla tych osób w 2016 r.
stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa niż 555 zł (30% kwoty minimalnego wynagrodzenia w roku
4
2016). Z preferencyjnych składek można korzystać przez okres 24 miesięcy kalendarzowych od dnia
rozpoczęcia wykonywania działalności.
Ważne!!
Z preferencyjnych zasad opłacania składek nie mogą skorzystać wspólnicy spółek jawnych,
komandytowych lub partnerskich oraz jednoosobowy wspólnik spółki z o.o.
Zasady wyliczania są takie same jak w przykładzie powyższym z zastosowaniem niższej podstawy do
wyliczenia tych składek. Składki preferencyjne w 2016 roku wyglądają następująco:
Emerytalna 555*19,52%
108,34 zł
19,52%
Wypadkowa 555*1,8%
9,99 zł
1,93%
SUMA 176,33 zł
Ważne!!
Jeżeli przedsiębiorca podlega ubezpieczeniu z innego tytułu ( np. jest zatrudniony na podstawie
umowy o pracę i osiąga wynagrodzenie na poziomie minimum minimalnej krajowej ) z tytułu
prowadzenia działalności podlega tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu.
5
II. Koszty zatrudnienia pracowników
Pracodawcy mają do wyboru kilka rodzajów umów, które mogą swobodnie zawierać z
potencjalnymi pracownikami w zależności od swoich potrzeb, przyjętych w firmie zasad oraz rodzaju
pracy jaka ma do wykonania. W Polsce są różne formy świadczenia pracy. Najogólniej można
podzielić je ze względu na podstawy prawne świadczenia pracy a więc:
-świadczenie pracy oparte na przepisach prawa cywilnego ( umowy cywilno-prawne: zlecenie, dzieło)
Aby prawidłowo ustalić czy powinniśmy zatrudnić pracownika w ramach umowy o pracę czy
możliwe jest zawarcie umowy cywilnoprawna należy mieć na uwodzę wcześniej wspomniany art.22
Kodeksu Pracy, który wskazuje następujące cechy decydujące o istnieniu stosunku pracy:
6
Jeżeli w zawartej umowie występują zarówno elementy istotne dla umowy o prace oraz elementy
istotne dla umowy cywilnoprawnej wówczas rozstrzygające o rodzaju umowy jest wola obu stron.
Jeśli zdecydujemy się na umowę zlecenie warto w jej treści podkreślić elementy istotne dla tego
rodzaju umów a więc wprowadzić zapis np. możliwości powierzenia wykonania zlecenia osobie
trzeciej, swobodę w wyborze miejsca lub czasu realizacji itp. Są to zapisy charakterystyczne dla
umów cywilnoprawnych i zabezpieczają firmę przed ewentualnym sporem.
Umowa o pracę
Umowa o prace zawsze wiąże się z obowiązkiem opłacania składek ZUS oracz podatku.
Obowiązek ten spoczywa na pracodawcy. Podstawą wyliczeń obciążeń składkowo podatkowych
zawsze jest wynagrodzenie ustalone z pracownikiem w umowie o pracę powiększone o ewentualne
nadgodziny, dodatki w porze nocnej, premię itd. Należy pamiętać iż ustalona kwota nie może być
niższa niż minimalna krajowa. Na dzień dzisiejszy minimalna krajowa wynosi 1850,00 zł i corocznie
jest podwyższana. Od stycznia 2017 wyniesie ona 2000,00zł.
7
Składki ZUS kształtują się następująco:
Aby wyliczyć wynagrodzenie netto ( kwota jaka jest do wypłaty dla pracownika) należy:
1.Od wynagrodzenia brutto obliczyć składki na ubezpieczenie społeczne w łącznej wysokości 13,71%
4. Wyliczenie podatku: Od podstawy z pkt. 3 wyliczamy podatek w wysokości 18%( lub 32% jeżeli
pracownik w danym roku przekroczył I próg podatkowy), pomniejszamy o składkę zdrowotną do
odliczenia 7,75% oraz ulgę podatkową ( jeżeli mamy prawo do jej odliczenia)
8
Od wynagrodzenia brutto pracownika należy obliczyć również składki w części finansowane przez
pracodawcę
9
-firmy zgłaszające do ubezpieczenia wypadkowego minimum 10 osób- dla tych firm jeżeli w 3
kolejnych latach składali dokument ZUS IWA Zakład Ubezpieczeń Społecznych sam ustali stopę
składki na ubezpieczenie wypadkowe. Pozostali pracodawcy sami ustalają składkę wypadkową na
podstawie własnego PKD
Dla przykładu: Dla firmy która podsiada następujące PKD 4673 Z- Handel hurtowy i detaliczny w
obróbce drewna musimy określić do jakiej sekcji dany kod PKD został przypisany. Decydujące są
dwie pierwsze cyfry. Wg klasyfikacji PKD jest to sekcja G dział 46- handel hurtowy z wyłączeniem
handlu pojazdami samochodowymi. Dla tak określonej grupy G-46 ustalamy stopę procętową:
10
11 Produkcja wyrobów tytoniowych C-12 4 1,20
wyplatania
11
26 Produkcja urządzeń elektrycznych C-27 5 1,47
41 G-45 3 0,93
Handel hurtowy i detaliczny pojazdami samochodowymi;
12
naprawa pojazdów samochodowych
13
57 Działalność detektywistyczna i ochroniarska N-80 3 0,93
61 Edukacja P 3 0,93
Prościej dla określenia stopy wypadkowej można skorzystać z dostępnych kalkulatorów np.
http://www.kalkulatory.gofin.pl/Kalkulator-skladki-na-ubezpieczenie-wypadkowe-2015,12.html
14
Przy umowie o pracę należy pamiętać o dodatkowych kosztach związanych z np. pracą w
nadgodzinach, porze nocnej, wypłatą wynagrodzenia za chorobę, urlopy, ekwiwalenty, odprawy za
rozwiązanie umowy z przyczyn niedotyczących pracownika itp.
Umowy cywilno-prawne
1. Umowa zlecenie
Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego jest to umowa zawierana na czas określony, a jej
przedmiotem jest najczęściej konkretna usługa. Liczy się staranne wykonywanie zleconego działania.
-brak konieczności opłacania składek za zleceniobiorców którzy się uczą ( do 26 roku życia)
15
-wysokie koszty uzyskania przychodu- 20%
-możliwość wypowiedzenia w każdym czasie ( o ile zapisy umowy nie stanowią inaczej)
- brak przywilejów które gwarantuje umowa o pracę: dopłata do godzin nocnych, nadgodziny,
odprawy, odszkodowania, urlopy itp.
- w przypadku rozwiązania umowy przed wykonaniem zlecenia zleceniodawca może żądać zwrotu
poniesionych kosztów
- jeśli zleceniobiorca jednocześnie podlega ubezpieczeniu z innego tytułu i osiąga minimalną krajową
( np. umowy o pracę) zleceniodawca zgłasza tylko do ubezpieczenia zdrowotnego.
Sposób wyliczenia:
Zakładając takie samo wynagrodzenie brutto jak przy umowie o pracę wyliczenie wygląda
następująco:
16
Dodatkowy koszt pracodawcy ( ZUS finansowany przez pracodawcę) w pierwszym i drugim
przypadku BRAK, w trzecim przypadku tak samo jak przy umowie o pracę.
2. Umowa o dzieło
Umowa o dzieło zawierana jest pomiędzy zlecającym dzieło i przyjmującym zlecenie. Przyjmujący
zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, natomiast zlecający do zapłaty określonego w
umowie wynagrodzenia. Przedmiotem umowy o dzieło muszą być czynności dające konkretny,
namacalny rezultat, zarówno materialne jak np. obraz jak i niematerialne np. zaprojektowanie strony
internetowej. Umowa o dzieło jest umową rezultatu.
Umowa o dzieło
-tak jak zlecenie podlega pod Kodeks Cywilny, nie ma wszystkich przywilejów które gwarantuje
Kodeks Pracy
Umowa o dzieło
Brutto 1850
Składki ZUS Brak
Koszty uzyskania 370
przychodu 20%
Podstawa 1480
opodatkowania
Podatek 266
Do wypłaty 1584,00
Przy umowie zlecenie i umowie o dzieło można podwyższyć koszty uzyskania przychodu z 20% do
50% w przypadku praw autorskich.
3. Samo-zatrudnienie
Firma na podstawie umowy współpracy np. umowy zlecenie powierza innej firmie do wykonania
określone zadania. Oznacza to iż z osobą z którą chcemy rozpocząć współpracę, a która ma własną
firmę ( najczęściej jednoosobową) lub jest gotowa do jej założenia nie ma konieczność podpisywania
umowy o pracę. Zawarta może być umowa zlecenie pomiędzy obiema firmami. Taki układ daje dużą
swobodę działania, samo-zatrudniony pracuje na własny rachunek i na własne ryzyko. Pracodawca nie
17
ponosi kosztów ZUS, nie wylicza wynagrodzenia, uwalania się również od obowiązków wynikających
z kodeksu pracy. Dla firmy koszem jest wystawiona faktura przez osobę z którą współpracujemy
( obowiązek opłacania składek ZUS jest po stronie samo-zatrudnionego gdyż prowadzi on własną
firmę).
Ważne!!
Tak jak przy umowach zlecenie należy uniknąć zapisów typowych dla umowy o pracę ( Tak aby nie
było podejrzeń, że zastępujemy umowę o pracę umową cywilnoprawną).
Powołanie
Jeżeli członek zarządu wykonuje swoje funkcję na podstawie uchwały wspólników ( w sp. z o.o.) lub
uchwały akcjonariuszy ( w spółkach akcyjnych) o powołaniu do pełnienia funkcji podstawą
otrzymywanego wynagrodzenia jest uchwała ( o ile nie istnieje inny stosunek np. umowa o pracę). W
takim przypadku nie istnieje obowiązek opłacania składek ZUS. W takiej sytuacji płatnik składek
pobiera tylko zaliczkę na podatek dochodowy w wysokości 18% ( lub 32% jeżeli podatnik złoży taki
wniosek) stosując podstawowe koszty uzyskania przychodu. Obliczenie wynagrodzenia z tytułu
powołania wygląda następująco:
Wynagrodzenie 1850,00
Koszty uzyskania przychodu 111,25
Podstawa obliczenia podatku 1739
Zaliczka 18% 313
Do wypłaty 1537
III. DOFINANSOWANIE
Decydując się na zatrudnienie pracowników na podstawie umowy o pracę firma może skorzystać z
różnych form dofinansowania do wynagrodzeń. Dofinansowania takie można uzyskać w Urzędzie
Pracy lub PFRON.
Urząd Pracy
Urząd pracy wspiera tworzenie stanowisk pracy poprzez różne programy, dzięki którym z jednej
strony osoba bezrobotna uzyskuje zatrudnienie z drugiej strony pracodawca obniża koszty
zatrudnienia takiej osoby.
18
Przykładowe formy wsparcia:
- Refundacja kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy dla osób bezrobotnych:
Pracodawca zobowiązuje się do zatrudnienie osoby bezrobotnej w pełnym wymiarze czasu pracy, na
okres co najmniej 24 miesięcy, a Urząd Pracy refunduje koszty wyposażenia lub doposażenia
stanowiska pracy do 23.000 zł. na jedno stworzone miejsce pracy. Środki te można przeznaczyć na
zakup środków trwałych które służyć mają wykonywaniu pracy przez zatrudnioną osobę. Jeżeli
planujemy zatrudnić pracownika warto skorzystać z tej formy, gdyż inwestycję które firma i tak
planowała zrobić można sfinansować z dotacji. np. zatrudniając księgową można dzięki dotacji
zakupić komputer z urządzeniem wielofunkcyjnym, zatrudniając handlowca kupić samochód,
zatrudniając pracownika ochrony ze środków dotacji zainstalować monitoring, zatrudniając
pracownika produkcji kupić maszynę produkcyjną itp.
-Prace interwencyjne: Firma zobowiązuje się do zatrudnienia osoby bezrobotnej na okres 9 miesięcy
z refundacją przez pierwsze 6 miesięcy w kwocie około 980 zł za każdy miesiąc
-Staże: po zakończeniu 6-miesięcznego stażu( firma za staż nie płaci- stażystę opłaca Urząd Pracy)
firma zobowiązuje się do zatrudnienia na okres 3-miesięcy w pełnym wymiarze czasu pracy
potwierdzone umową o pracę),
Programów oferowanych przez Urzędy jest więcej, warto wziąć pod uwagę przy kalkulacji
wynagrodzenia na kolejna lata. Szczegóły należy szukać na stronie Urzędu Pracy.
PFRON
Jeżeli firma zdecyduje się na zatrudnienie osób niepełnosprawnych może uzyskać dofinansowanie do
wynagrodzenia osób niepełnosprawnych:
19
-1800,00 zł przy znacznym stopniu niepełnosprawności
Jeżeli u danego pracownika wystąpią schorzenia specjalne kwoty te ulegają podwyższeniu o kolejne
600 zł.
Po spełnieniu warunków i dokonaniu pierwszej rejestracji firma może ubiegać się o comiesięczne
dofinansowania w kwocie odpowiadającej iloczynowi liczby osób niepełnosprawnych i kwoty
dofinansowani uzależnionej od stopnia niepełnosprawności.
Podejmując decyzje firma musi pamiętać o konieczności dostosowania stanowiska pracy do potrzeb
wynikających z niepełnosprawności danej osoby dlatego nie można kierować się jedynie kwotą
dofinansowania, ale również stopniem niepełnosprawności, schorzeniem pracownika oraz potrzebami
i możliwościami firmy. Każdy pracodawca ma prawo swobodnie dobierać sobie pracowników biorąc
pod uwagę własne oczekiwania wobec kandydata oraz możliwości zapewnienia odpowiedniego
stanowiska pracy. Nie zawsze oczywiście pracownik z orzeczeniem o niepełnosprawności, nawet z
orzeczeniem umiarkowanym wymaga specjalnego przystosowania stanowiska pracy. Kwestię tą
jednak trzeba mieć na uwadze, aby nie okazało się, iż w związku z zatrudnieniem pracownika z
orzeczeniem o niepełnosprawności firma musi ponieść znaczne inwestycje aby dostosować
odpowiednio stanowisko pracy do schorzenia danej osoby. Warto w tym miejscu zaznaczyć, iż osoby
z lekkim orzeczeniem o niepełnosprawności rzadko kiedy wymagają specjalnego przystosowania
stanowiska pracy natomiast osoby ze znacznym stopniem bardzo często. Szczegóły na stronie
https://www.pfron.org.pl/
20