HIGH VOLTAGE TECHNIQUE

REFERENES-TEXT BOOKS
1) Ö. KALENDERLİ, C. KOCATEPE, O. ARIKAN, Çözümlü Problemlerle
Yüksek Gerilim Tekniği, Cilt 1, Birsen Yayınevi, 2005
2) M. ÖZKAYA , Yüksek Gerilim Tekniği CİLT 1 , Statik Elektrik Alanı
Ve Boşalma Olayları , 1988 , İTÜ
3) M.ÖZKAYA , Yüksek Gerilim Tekniği CİLT 2 , 1988 , İTÜ
4) İ. GÖNENÇ , Yüksek Gerilim Tekniği CİLT 1 , 1977 , İTÜ
5) M. ÖZKAYA , Yüksek Gerilim Tekniğinde Deşarj Olayları , 1979 , İTÜ
6) M. ÖZKAYA , Yüksek Gerilim Tekniğinde Ölçme , 1984 , İTÜ
7) E. KUFFEL , M. ABDULLAH , (Çevirenler : M. ÖZKAYA , T. TÜFEKÇİ ,
N. ERGAN) , Yüksek Gerilim Tekniği , 1988, İTÜ )

Yıldız Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliğ Bölümü Böl. 1 – 1.5.2

 REFERENES-TEXT BOOKS
1) E. KUFFEL , M. ABDULLAH , High Voltage Engineering ,
Pergamon Press , 1970

2) E. KUFFEL , W. ZAENGL , High Voltage Engineering , Pergamon

Press , 1984

3) M. KHALIFA , High Voltage Engineering , Theory And Practice,

Marcel Dekkar , 1991
 HIGH VOLTAGE TECHNIQUE
COURSE CONTENT
1) Fundamental Principals of High Voltage Engineering
- Reasons of using high voltage
- Types of high voltage
- Generation of high voltage
- High voltage measurement
2) Electro-static Field
- Electric field in planar electrode systems
- Electric field in spherical electrode system
- Electric field in cylindrical electrode system
- High voltage cable sizing
3) High Voltage Discharges
- Corona discharge
- Corona Voltage
- Corona Loses
4) Dielectric Loss of Insulating Materials and Measurement
- Loss equivalent circuit
- Schering bridge
 CHAPTER 1 --- Fundamental Principals of High Voltage Tech.
• Electricity is first used for the simple lighting system at the end of 19th century.
• In the following years, demand for electricity is increased rapidly. As a result, electricity
generation, transmission, distribution and issues associated with high voltage
developed as a new engineering area.
• Electrical power is transmitted through three-phase ac system.
• While power is transmitted over transmission lines (overhead transmission ACSR -
Aluminum Conductor with steel reinforced), it can be distributed by either overhead
lines or underground cable.
• Transmission towers are generally used to carry the over-head lines.

Basic stages from power generation to consumer points are illustrated in the following figure:
 CHAPTER 1 --- Fundamental Principals of High Voltage Tech.
Transmission line can be single circuit or double circuit:

Note: Cables used in AC can also b used in DC. Un-presence of capacitive current in DC,
makes power transmission easier in cables.
Types of power cables:
» Paper insulated
» Oil filled
» Pressured Gas
» Plastic insulated
 CHAPTER 1 --- Fundamental Principals of High Voltage Tech.
• While power is generally transmitted over three- phase ac transmission
line, there are circumstances in which HVDC lines have certain benefits.
According to AC transmission, HVDC lines became economical after 500-
600 km in over- head lines, and 50 km in cabled transmission.
 1.1. Reasons of using high voltage
Pheses and voltages in three phase system can be given as below :
(No neutral line in transmission. İt is found in distribution system. )

Phase to neutral voltage : U F = U

3

U : Phase to phase voltage

Power in such a 3-phase system : P = 3.U .Ι. cos ϕ

P = Transmitted power; U = Phase to phase voltage;
Ι = Line current ; cos ϕ = Power factor
 1.1. Reasons of using high voltage -Continue
• Every transmission line has a resistance, R.
• As the power to be transmitted increase, loss on this resistance, R increases
as well.
– The loss power act as heat released.
– Power loss for three phase :

ΔP = 3.R.Ι 2
Relative Power Loss:
P
3.R
ΔP 3.R.Ι 2
3.R.Ι 3.U . cos ϕ 3.R.P
p= = = = =
P 3.U .Ι. cos ϕ 3.U . cos ϕ 3.U . cos ϕ 3 .
U 2
cos 2
ϕ
R
p = P.
U 2 . cos 2 ϕ

To reduce the power loss: R ↓ , U ↑ , cos φ ↑

 1.1. Reasons of using high voltage -Continue
• R↓ l
To reduce R, crossectional area must be increased l: = constant R =
k .S
Conductor weight increases, accordingly cost increases.
( more strong towers, insulators… ) needed.

• cos φ ↑
cos φ can be increased within a limited range ( 0<cos φ<1 ).
Since increasing cos φ requires compensation system, it adds
extra cost. So it has limited benefits.

• U↑
Best suitable way is to increase voltage, U.
With the increasing voltage ( copper losses = I2. R losses ) decreases.
 1.1. Reasons of using high voltage -Continue
• Can voltage be increases as much as desired ?
–In this case, following problems occur
• Discharge events and insulation problems
• Protection of lines against over voltages
• Difficulties in High voltage generation and measurement
Transmission voltage level is determined versus power and distance for economic transmission.
Following figures gives the economic transmission voltage level versus power and distance for double circuit system:

RESULT: Power is the dominant factor

in determining the transmission voltage
level between power and distance.
 1.1. Reasons of using high voltage -Continue
• high voltages are used for a wide variety of applications covering the
power systems, industry, and research laboratories. Some of the
applications are:
–Electrostatic filter ,spray paint, photocopier, medical applications,
nuclear resaerch, TV receiver, ossiloscope and so on and so forth.

–For a cleaner environment, high voltage ozone generators is used in

treatment facilities to eliminate the bad smells.

– Dust in factory chimney can be bloced using electrostatic filters.

 1.2. VOLTAGE DEFINITIONS
Voltages higher than
• 1000V AC
• 1200V DC
are called high voltage.
Standard Voltage Values: For cheapness and commonality in materials and
devices, standard voltage values are determined in high voltage networks.
Standard voltage values for TURKEY are determined by TSE, and given in TS 83 under the title “Electrical Grid
Voltage Standards”. American National Standarts Institute (ANSI) gives the standard voltage values for USA in
C-84.
ANSI C 84
TSE 83 Rated(kV) Max(kV)

Rated Maximum 34,5 36

Voltage(kVeff.) Voltage(kVeff) 46 48.3 In other standards,
3 3.6 69 72.5 maximum values are :
6 7.2 115 121
10 12 138 145 300kV, 362kV
15 17.5 161 169 420kV, 525kV
30 36 230 242 765kV
60 72.5 345 362
154 170 500 550
380 420 700 765
 1.2. VOLTAGE DEFINITIONS – Cont.

• Voltages are classified into different levels

Voltage Category Interval

Low Voltage 220V ≤ U ≤ 2.4kV
Medium- MHV 2.4kV < U ≤ 115kV
High - HV 115kV < U ≤ 287kV
Extra High-EHV 287kV < U ≤ 1000kV
Ultra High-UHV 1000kV < U ≤ 1600kV
 1.2. VOLTAGE DEFINITIONS – Cont.

• RATED VOLTAGE (NOMINAL VOLTAGE) : It is a voltage at which a piece of

electrical equipment is designed to operate. In the case of a light, heater or motor,
the operation at the rated voltage would provide the rated performance. Rated
voltage could also be the maximum voltage that a type of wire, transformer,
socket, insulator or circuit breaker is designed for.

• RATED INSULATION VOLTAGE :It is a voltage that the insulation of an electrical

component or a device is designed for. In order to test the insulation level, rated
insulation voltage is applied.

• OPERATION VOLTAGE : It is a voltage occurs during the normal operation

period of the device. This voltage is limited by a definite percentage of rated
voltage.( % 10).
 1.3. NATURAL POWER
• Equivalent circuit for per- unit length of long transmission line:

R ı : Per-unit length resistance of transmission line

(Ω/km)
L ı : Self-inductance of the transmission line (H/km)
C ı : Per unit length capacitance (F/km)
G ı : Leakage conductance of per unit length (S/km )

Long transmission line parameters are assumed to be evenly distributed over the line
range. So, equivalent circuit of the long transmission line can be given as in Fig. 1.
R′ L′ R′ L′

ℓ = Line length.
R= Rı . ℓ
C′ G′ C′ G′ C′ G′ L = Lı . ℓ
G= Gı . ℓ
C= Cı . ℓ
 1.3. NATURAL POWER - Continue
• Assuming the line lossless : Rı = 0 , Gı = 0 . In this case:
• Z= j.ω.Lı.ℓ and Y= j.ω.C’.ℓ. Therefore, surge
impedance, zo

L' L
ZO = '
= (Surge Impedance)
C C

Surge impedance is also impedance that behaves as a resistive element

against traveling wave resulted from resonance, lightning and switching
events.
 1.3. Natural Power - Continue
• The speed of traveling wave (either voltage or current
wave) in the line is approximately equal to light speed and
can be calculated by the following expression.

1
v= (Wave Propagation Speed)
L′ ⋅ C′
This speed in the cabled line is dependent upon the di- electric constant of
the insulating material, and is approximately equal to half of the light
speed.
L' 1 L' 1
= 2 2 = ZO =
C ' v .C ' C' v.C '

v = 3 ×108 m / sn (ışık hızı)

 1.3. Natural
2
Power - Continue
U U=Phase to phase voltage
Natural Power: Po =
ZO
It is a power that a line can transmit if the line is loaded with a resistance equal to surge impedance
(SIL: Surge impedance loading) . In this case, there is no reactive power transmission.

U 2 3 ⋅ U 2F
SIL = =
ZC ZC
•where U is phase to phase voltage and, UF is phase to neutral voltage.

•Natural power is defined for a radial line (one generator- single load point). That is why it was
frequently used in the past. For interconnected system, it can be used for a specific line loading, which
means that natural power is the criteria for determining the maximum loading level of a line.
 1.3. Natural Power - Continue
• Transmission lines are not loaded generally with natural power.
• If natural power > power to be transmitted ==> voltage increases.
(in this case additional inductance needed)

Po (natural power) is a three-phase power:

2
⎛ U / 3 ⎞ 3 .R .U 2
U 2
PO = 3.RO .Ι 2 = 3.RO ⎜ ⎟ = O
=
⎜ R ⎟ 3.RO 2
RO
⎝ O ⎠

R
U RO= ZO RO
S
RO
U
T
 1.4. The Classification of H.V. and Definitions
As well as usage of H.V. in power system and industry, it is required used to test
devices and their insulation level.
High Voltage can be divided into three parts in terms of its variation versus time
(1) High DC voltage; (2) High AC voltage; (3) Impulse voltage

High DC Voltage : If polarity of voltage is constant, it is called DC voltage.

If magnitude is constant over the time period, it is called constant DC voltage
If magnitude is not constant over the time period, it is called fluctuating DC voltage.
This kind of DC voltages are characterized by polarity, average value, minimum
value and then fluctuating factor (FF).
(+) or (-); Uavg; Um; FF

U max − U min
Fluctuating Magnitude =
2
U max − U min
Fluctuating Factor =
2.U avg
 1.4. The Classification of H.V. and Definitions - Continue
According to IEC (International Electrotechnical Commission) , FF
should be less than %5 when testing the devices using DC voltage
(FF < %5 ).
Where do we use High DC voltage: Capacitor and cable testing; Electro-
static filter; paint spraying system
High AC voltage : If polarity and the magnitude of voltage vary periodically, it
is called alternating voltage. It is used for testing purposes as well as
generating High DC and impulse voltage. Generators can supply 10-20 kV or
up to 35 kV voltages.
In the low voltage level, generally sinusoidal alternating voltages used. In practice
they contain HARMONIC COMPENENTS.
An Alternating Current can be
characterized by
- Frequency; peak value, effective
value (rms value) and voltage
waveform (sinusoidal, triangular,
rectangular)

However, If we know the peak value and

the waveform, we can calculate the rms
value.
 1.4. The Classification of H.V. and Definitions - Continue
Peak Value (VM): Maximum value of an alternating voltage. (transients and
noises are not included)
Effective (rms) value: It is a root mean square value of an alternating signal for
one – period.

1 T 1 T U 2m T 1 − cos 2ωt
U= ∫0 U (t ).dωt = T ∫0 U m . sin ωt.dωt = T ∫ .dωt
2 2 2

T 0 2

U 2m T 1 − cos 2ωt U 2m ⎡1 sin 2wt 2π ⎤ U 2m Um

=
T ∫
0 2
.dωt =
T ⎢⎣ 2 T −
4
l 0 ⎥
⎦
=
2
− 0 =
2

Frequency in Europe and TURKEY is 50 Hz. However for testing purposes, the
frequency range [40-62] Hz can be used as an 50 Hz value.
As for the magnitude of the test voltage including harmonic components;

(Peak Value of Test Voltage )/(RMS value ) = 2 ± %7

 1.4. The Classification of H.V. and Definitions - Continue
Impulse Voltages : Impulse over voltages arise in Power systems
due to lightning or switching. They represent a principle factor in
the design of equipment insulation. Hence impulse voltage
generation is very important to investigate the possible
defect/breakdown of over voltages.

Most Common Impulse Voltages;

1) Double exponential impulse voltage
2) Chopped impulse voltage
3) Triangular impulse voltage
4) Square or rectangular impulse voltage
5) Switching impulse voltage

Tc = 1,67 x T
Tı = 0,3 x Tc = 0,5 x T
 1.4. YÜKSEK GERİLİM ÇEŞİTLERİ VE TANIMLARI-Devam
Anma Cephesi Süresi (TC) : Anma gerilimi tepe değerinin %30 - %90’ının
meydana geldiği anlar arasındaki sürenin (T) 1,67 katıdır.
Anma Sırt Yarı Değer Süresi (TS) : Anma başlangıç noktası (Oı) ile gerilimin
sırtta tepe değerin yarısına düştüğü ana karşı düşen noktalar arasındaki süredir.
Tepe Değeri (UMAX) : Gerilimin maksimum değeridir.
Darbe gerilimleri Tc/Ts olarak verilir. En çok kullanılan standart darbe gerilimi
1,2/50 µs (Cephe Süresi / Sırt yarı değer süresi)’dir. U
TC = 1,2 ± %30 tolerans kabul edilir. Cephede Kesilmiş
TS = 50 ± %20 tolerans kabul edilir.
UMAX = UMAX ± %3 tolerans kabul edilir.

Kesik Darbe Gerilimi: Tam darbe

geriliminin bir delinme sonucu herhangi t

bir değer-den sıfır değerine düşmesi sonucu U

Sırtta Kesilmiş
meydana gelir.Cephede ya da sırtta olabilir.
Bir trafonun girişinde kullanılan ark
boynuzu böyle bir darbe gerilimini kısa
devre ederek (atlama ile) ke- silmesini
sağlar ve o yüzden transformatörler böyle
bir darbe gerilimine maruz kalırlar. t
 1.4. YÜKSEK GERİLİM ÇEŞİTLERİ VE TANIMLARI-Devam
U
Kama Biçimi Darbe Gerilimi: Cephesi
lineer olarak yükselen kesik darbe Um
gerilimidir.

Td = Darbe Süresi; Um = Nominal Tepe

t
Değeri; S=Darbenin Eğimi = (Um)/(Td) Td

Dikdörtgen Darbe Gerilimi:

Td = Darbe Süresi (0.9.Um’i geçtiği süre)

Um = Nominal Tepe Değeri
1.4. YÜKSEK GERİLİM ÇEŞİTLERİ VE TANIMLARI-Devam
• Açma-Kapama Darbe Gerilimi: Şebekede oluşan iç aşırı gerilimleri taklit
etmek amacıyla kullanılır. Genellikle; Hat kopması, Toprak kısa devresi,
Rezonans, Devreye girip çıkma gibi durumlarda oluşur.

Tc/Ts olarak karakterize edilir. Standart açma-kapama darbe gerilimi 250/2500

µs’ dir. [Tc =Cephe Süresi; Ts = Sırt Yarı Değer Süresi]
Tc = 250 ± %20 µs tolerans kabul edilir.
Ts = 2500 ± %60 µs tolerans kabul edilir.

İzolasyon boyutlandırılması bakımından,

genellikle;
- 220 kV ‘a kadar tesislerde atmosferik
aşırı gerilimler önemlidir.
- 380 kV‘un üstündeki tesislerde ise iç
aşırı gerilimler önemlidir.
U < 220 kV → Dış Aşırı Gerilimler
U > 380 kV → İç Aşırı Gerilimler
önemlidir.
 1.4. YÜKSEK GERİLİMLERİN ÜRETİLMESİ
• Yüksek Alternatif Gerilimler
• Yüksek Doğru Gerilimler
• Darbe Gerilimleri
1.5.1 Yüksek Alternatif Gerilimlerin Üretilmesi
a)Bir Katlı Deney Transformatörleri : Bu transformatörler birkaç yüz kV‘a
(400kV) kadar kullanılır. Güç transformatörlerinden güçlerinin küçük , değiştirme
oranlarının büyük olmaları ile ayrılırlar.
U2
U2 U1 = Primer Sargı(A.G)
(Besleme –Uyarma- Sargısı)
U2 = Sekonder Sargı (Y.G)
G = Demir Çekirdek

G G

U1
U1

~ ~
Tam İzole Hali Tam İzole Hali
 1.4. YÜKSEK GERİLİMLERİN ÜRETİLMESİ- Devam
b) Çok Katlı Deney Transformatörleri: Birkaç yüz kV ‘ un üstünde gerilimler için bir
katlı deney transformatörü değil de yüksek gerilim sargıları seri bağlı birkaç
deney transformatörü yardımıyla elde edilir. Örneğin 1,2 MV‘luk gerilim için 3
adet 400 kV ‘luk üniteler halinde elde edilir.
Tek katlı transformatör ekonomik olmadığından bu yol kullanılır.
Bir transformatörün ağırlığı (hacmi) kübü ile doğru orantılıdır: G= k .U3

Sekonderi U1 olan bir gerilim için

ağırlık:
G1=k . U13’dir.
Elde edilecek gerilim :
U2 = 3.U1 için
G2 = k . U23 → G2 = k . 27.U13 →
G2 = 27. G1 olmaktadır .
Fakat seri bağlı bağımsız ( 2 sargılı)
transformatörler için en fazla
G2 ≈ k . G . U12 olur.
 1.4. YÜKSEK GERİLİMLERİN ÜRETİLMESİ- Devam
c) Rezonans Devreleriyle Yüksek Gerilimlerin Üretilmesi :
C1 = Kondansatör U1
C1
U
+
C2 = Y.G sargısının, deney cisminin, ölçme için 2

kullanılan küresel
elektrotların kapasitelerini gösterir
C2
F = Küresel elektrodlar F L
1
L
2

L1,L2 = Primer,sekonder devre endüktansı

U1 = C1’in doldurulduğu en büyük gerilim -
U2 = C2 ‘in doldurulduğu en büyük gerilim

Tesla Transformatörü

Buna tesla transformatörü de denir.C1 kondansatörü U1 gerilimi ile dolar. F’ler yaklaştırılır ve atlama
olunca rezonans ile U2 gerilimi oluşur. Gerilim düşünce atlama durur. U1 gerilimi sürekli uygulanınca
atlama sürekli meydana geldikçe U2 gerilimi elde edilir. F’lerin açıklığı U2 gerilimini L1 ve C1 ise f ’i
belirler. F küresel elktodlarının faliyete geçmesi ile seri rezonans devresi meydana gelir.Yüksek
frekanslı sönümlü titreşimler oluşur. Bu frekans : X1 = XC1
1 1
2.π . f .L1 = => f =
2.π . f .C1 2.π . L1 .C1
 1.4. YÜKSEK GERİLİMLERİN ÜRETİLMESİ- Devam
1.5.2 Yüksek Doğru Gerilimlerin Üretilmesi:
Yüksek doğru gerilim, laboratuarlarda kondansatör , kablo gibi kapasitesi büyük olan yalıtkan
malzemelerin muayenesinde ve fiziksel incemeler için kullanılır.
• Tıbbi elektronik (röntgen)
• Püskürtme (elektrostatik toz) boya
• Baca gazı filtresinde kullanılır.

A) Alternatif Gerilimlerin Doğrultulması İle Elde Edilmesi : Önce transformatörlerle

yüksek alternatif gerilim elde edilir. Daha sonra doğrultucularla (diyot grupları veya
lambalarla) doğrultulur.(Civa buharlı redresörler birkaç amper akım değerlerinde ve
10kV‘ a kadar gerilimlerde kullanılırlar. Her bir diyot 5 kV gerilim ve 3500A’e kadar
yapılabilir).

i
 1.4. YÜKSEK GERİLİMLERİN ÜRETİLMESİ- Devam
a)Yarım Dalga Doğrultucu Devresi :
Bağlantı şeması

tv = Doğrultucudan (Redresörden) akım geçme süresi

tv = T/2; Uv=Um
Uv = Redresörün yalıtımı(kesim) durumunda dayanması gereken en büyük gerilim
Q = 2.δU .C = T .Ι y
Ιy
δU =
2.C. f
Um
Ortalama deger = U o =
2
Uv ≅ 2.Um
tv << T
 1.4. YÜKSEK GERİLİMLERİN ÜRETİLMESİ- Devam
b)Tam Dalga Doğrultucu Devresi :
 1.4. YÜKSEK GERİLİMLERİN ÜRETİLMESİ- Devam
3 fazlı şebekeden doğru gerilim elde edilmesi

B) Gerilim Katlayıcı Devreler:

Nispeten küçük akımlar verdiklerlerinden yüksek gerilim doğru akım ile enerji iletimine
uygun değildir. A şıkkında AC’ lerin doğrultulması ile elde edilirken en büyük gerilim olarak
sekonderden alınan AC’ nin tepe değeridir. Burada ise tepe değerini 2 katına, 3 katına veya
daha fazla değere katlamak mümkündür.
 1.4. YÜKSEK GERİLİMLERİN ÜRETİLMESİ- Devam
a) Villard Devresi:

U (t ) = U c + U m . sin ωt = U m + U m . sin ωt = U m (1 + sin ωt )

Bir kere t=0 da A = + ise Uc = Um olur.(Bir daha olmaz) B = + olduğunda Uc = Um olur ve
U (t ) = U m + U m . sin ω.t
olur. (C kondansatörü Um ile dolar ve alternatif gerilim bunun üzerine süperpoze olur).
A = + olduğunda U(t) değişimine uygun olarak değişir.

⎛ −t ⎞ −t
U = E ⎜1 − e T ⎟
i = Ι.e T
HATIRLATMA : ⎜ ⎟
⎝ ⎠
 1.4. YÜKSEK GERİLİMLERİN ÜRETİLMESİ- Devam
b) Greinacher Devresi: Villard devresinin genişletilmiş şekli olup , yarım dalga tek
kademeli gerilim katlayıcı devredir.
U(t)
U (t)
2. Um

Um

wt

D2 diyotu ve C2 kondansatörü ile sabit doğru gerilim elde edilir . D2 diyotu dalgalanmayı
azaltır. D2 diyotu kullanılmadığı zaman UC2=2Um gerilimi ters yönde akım akıtarak
dalga şeklini bozar. Çıkışta 2Um’ lik gerilim elde edildiği için C2 kondansatörü 2Um’lik
gerilime, C1 ve D elemanları Um' e göre seçilmek zorundadır.
 1.4. YÜKSEK GERİLİMLERİN ÜRETİLMESİ- Devam
c) Zimmermann-Wittka Devresi: iki Villard devresi karşılıklı yerleştirilirse, çıkış
uçlarında tepe değeri transformatörün tepe gerilimin 3 katı olan dalgalı bir doğru
gerilim elde edilir.
C
- +
U
- -

U(t)
3Um
~
2Um

C
- + + +

t
U(t)

Kondansatörler Um + Um = 2.Um ile dolar. Bunun üzerine Um .sinωt ile süperpoze edilir.

(2.U m + U m .sin ωt = U m (2 + sin ωt ))

 PROBLEM SOLUTION - 1
Faz 1 Faz 2 Faz 3
PROBLEM 1.1
A single circuit three phase transmission line with
bundled conductors of two is located above the ground
at a height of 31.75 m (h = 31,75 m). Find the following:
2r
a)Charecteristic impedance of the line =?
b)Natural power of transmission line=? a a
c)Calculate the line current, transmission losses and d d d
reactive power when the line is loaded with a
resistance equal to charecteristic impedance of the U
U
line.
d)Find the required element to be connected to the h
receiving end of the line if the transmission system is
loaded with natural power.
Note:
Conductor cross-sectional area= 547,34 mm2.
Line lenght, l = 500 km,
Conductor specific conductance, k = 31,56 m/Ωmm2, T
Light speed, v = 3.108 mk = 31,56 /s,
ε0 = 8,854.10-12 F/m, and εr = 1
2 ⋅π ⋅ε
Per-unit lenght capacitance of the line, C / ≅ 2 ⋅ h [F/m]
⎛ ⎞
ln⎜ ⎟
⎝ r ⎠
Where, ε= ε0εr
r = conductor radious= 15,21 mm
h = height (mm)
 PROBLEM SOLUTION - 1
ÇÖZÜM 1.1.
a) / 2 ⋅ π ⋅ ε Line characteristic impedance:
C ≅ [F/m]
⎛ 2⋅h ⎞
ln⎜ ⎟ L L/
⎝ r ⎠ ZC ≅ =
C C/

2 ⋅ π ⋅ 8,854 ⋅ 10 −12 C / is known, we need to find L/ value:

C/ = from the wave propagation speed:
2 ⋅ 31750
ln( ) 1
r v=
L/ ⋅ C/
2 ⋅ π ⋅ 8,854 ⋅10 −12
C =
/
L/ =
1
2 ⋅ 31750 v2 ⋅ C /
ln( )
15 , 21 When we insert this equation into Zc expression:
= 6,67 ⋅ 10 −12 F/m
1 (v 2 ⋅ C / ) 1 1
= 6,67 pF/m ZC ≅ = =
C /
v ⋅C
2 /2 v⋅C/
1
= −12
= 499,75 Ω
3 ⋅ 10 ⋅ 6,67 ⋅ 10
8
 PROBLEM SOLUTION - 1
b) The line voltage U = 380 kV = 380000 V c) Three phase line loaded with Z0
and, ZC ≅Z0 = 499,75 ohm, then natural
power,
Z0
L1
U2
P0 = Z0
Z0 L2

380000 2 Z0
P0 = = 288,94.10 6 W = 288,94 MW L3
499,75
N

Line current for one-phase:

U 3 P0
I= or I =
Z0 3 ⋅U ⋅ cos ϕ

cos ϕ = 1 (because of natural power),

380 ⋅ 10 3 3
I= = 439 A
499,75
 PROBLEM SOLUTION - 1

Total transmission losses:

d) If the transmission system is loaded with
2
ΔP = 3 ⋅ R ⋅ I natural power, the load should equal to:

R=
l Z0 = 499,75 Ω
k ⋅S

l 500 ⋅ 10 3
ΔP = 3 ⋅ ⋅ I = 3⋅
2
⋅ 439 2
k ⋅S 31,56 ⋅ 547,34
= 16,73 ⋅ 10 6 W
PROBLEM 1.2 PROBLEM SOLUTION - 1
For a three-phase transmission line, calculate SOLUTION 1.2
the following: a) Surge impedance:
(a) Surge impedance=?
(b) Wave propagtion speed =? L′ 1,26 ⋅ 10 −3
Z0 = = = 374,2 Ω
(c) Travel time of the wave between “sending- C′ 9 ⋅ 10 −9

end” and “receiving-end”.

Note: Transmission line parameters are b) propagtion speed :
given as below:
1 1
Line lenght= 400 km. v= = = 3 ⋅ 105 km/s
L⋅C 1,26 ⋅ 10 −3
⋅ 9 ⋅ 10−9
Line rated voltage = 220 kV
R = 0,1 Ω/km,
L = 1,26 mH/km,
C = 0,009 μF/km and G = 0, c) Travel time of the wave:

l 400
t= = = 1,33 ⋅ 10 -3
s = 1,33 ms
v 3 ⋅ 10 5
 PROBLEM SOLUTION - 1
PROBLEM 1.3
b) We need to know thİletim hattındaki kayıp
A new transmission system will be designed for a
gücü bulmak için önce hattın ohmik direnci
power of 100 MVA with power factor cos ϕ =
bulunmalı line resistance in order to find power
0,85. If current carrying capacity (ampacity) of the
line is 400 A , line lenght, l = 300 km with k = 35 loss through the lines.
m/Ωmm2 and current density j = 0,5 A/mm2, l We don’t know the cross-
find the following
R=
k ⋅S sectional area. So
(a) Transmission voltage level =?
(b) Line power loss in the transmission system =? I 400
(c) Find the power loss for standard voltage. I = j⋅S ⇒ S = = = 800 mm2
j 0,5
(d) If one-level higher standard voltage is used
find the percent reduction in power loss.
l 300 ⋅ 103
SOLUTION1.3 R= = = 10,71 Ω
k ⋅ S 35 ⋅ 800
a) As we know, power transmission is performed
by three phase system. Copmlex power, Total power loss,

S = 3⋅U⋅I , then line voltage: ΔP = 3 ⋅ R ⋅ I2 = 3 ⋅ 10,71 ⋅ 4002 = 5,14 ⋅ 106 W

100 ⋅ 106
U= = 144,34 kV
3 ⋅ 400
 UYGULAMA - 1
c) For standard voltage one-step higher d) One-level higher standard voltage is 380 kV. In
voltage should be selected. In this case, U = this case, current,
154 kV.
Current for this voltage, 100 ⋅ 106
I= = 151,93 A
100 ⋅ 106 3 ⋅ 380 ⋅ 103
I= 3
= 374,9 A
3 ⋅ 154 ⋅ 10
I 151,93
S= = = 303,86 mm2
I 374,9 j 0,5
S= = ≅ 750 mm2
j 0,5
l 300 ⋅ 103
R= = = 28,21 Ω
l 300 ⋅103 k ⋅ S 35 ⋅ 303,86
R= = ≅ 11,43 Ω
k ⋅ S 35 ⋅ 750

2 2 6 ΔP = 3 ⋅ R ⋅ I2 = 3 ⋅ 28,21 ⋅ 151,932 = 1,95 ⋅ 106 W

ΔP = 3 ⋅ R ⋅ I = 3 ⋅ 11,43 ⋅ 374,9 = 4,82 ⋅ 10 W
percent reduction in power loss (%)
⎛ 1,95 ⋅ 106 ⎞
= ⎜⎜1 - 6⎟
⎟ ⋅ 100 = %59,54
⎝ 4,82 ⋅ 10 ⎠
 1.6. HIGH VOLTAGE MEASUREMENT CIRCUITS
NOT: Dış elektromagnetik alanlardan etkilenme gibi zorluklardan dolayı yüksek gerilimlerin özelliklede yüksek darbe
gerilimlerinin ölçülmesinde alçak gerilim ölçü aletlerinde müsaade edilen ölçme hatalardan daha büyük hatalara

müsaade edilir. Bir çok halde % 2,5 ile % 5 arasındaki ölçme hataları kabul edilebilir değerlerdir.

Relative error (or error) of a voltage measurement devise :

⎡ ΔU ⎤ U = Actual Breakdown Voltage

⎢H = U ⎥
⎣ ⎦ U1 = Applied Voltage
Hk = Construction error
ΔU US U1 −U US
H= × = × a = Conversion Factor
US {U US U Us = Maximum scale of the measurement
{ aHk device

where Hk = ± % .

Error classes of the measurement circuits: 0,1% - 0,2% - 0,5% - 1% - 1,5% - 2,5%.
For examle if the class is 0.5 then Hk = ± % 0,5.
 1.6. HIGH VOLTAGE MEASUREMENT CIRCUITS - Continue
High voltage measurement circuits can be divided into two groups:
A) Measurement circuits that use HV measurement device
B) Measurement circuits that use LV measurement device

A) Measurement circuits that use HV measurement device : The

voltage to be measured is directly applied to the HV measurement system. Spherical
electrodes, electro-static voltmeters and generator system based measurement circuits can
be mentioned in this group.
The most common one is the sphere-gap based measurement. They have simple
construction, and small enough error. Generally made of copper, but any other materials
could be used.

1.6.1 MEASUREMENT WITH SPHERICAL ELECTRODES: It measures the voltage

based on spark gap occurrence.

Apart from the voltage measurement, spherical electrodes

could be used for the following purposes;
¾Voltage dependent switching.
¾Variable high voltage capacitors
¾Voltage limiter
 1.6.1 MEASUREMENT WITH SPHERICAL ELECTRODES : - Continue
Spherical electrode based measurement is performed based on
the certainty of the following factors, which are already U
identified, for a breakdown voltage:
–Sphere gap
–Sphere diameter
–Measurement system arrangement (vertical or horizontal)
–Weather conditions D
These are prescribed in the standards. They tabulate
a
breakdown voltages for standard conditions and D
various sphere diameters D as a function of the gap
spacing a. U=f(D,a)

Spherical electrode based measurement can measure the

following voltages:
•Peak values of AC voltages (from 50 hz to several 500 kHz)
•Peak values of DC voltages
•Peak values of impulse voltages
a = Sphere gap ; D = Sphere diameter
Sphere gap spaces Sphere Diameter ( cm )
( cm)
2 5 6.25 10 12.5 … 200
0.05 2.8 kVtepe
0.10 Breakdown 4.7 kVtepe
voltages
… (kVpeak) ..
150 ..
1.6.1 MEASUREMENT WITH SPHERICAL ELECTRODES : - Continue
BreakdownU
do
voltage
( kV )
Un

1000 D= 100 cm
D= 50 cm

D= 25 cm

10 cm
200

a
10 50 ( cm )
Gap spacing

Breakdown voltage of sphere gap as function of gap spacing a, for different arrangement and various
diameters D.
Weather conditions have an effect on the breakdown voltages of sphere gaps. Breakdown voltages
are given for standard conditions in the VDE and IEC norms.
Except for the standard conditions, the factor
i.e.. relative air density δ is used. ⎧ U = δ ⋅U n for 0.95 ≤ δ ≤ 1.05
⎨
Breakdown voltages of sphere gaps as a ⎩U = k (δ ) ⋅ U n for 0.95 > δ , δ > 1.05
function of relative air density δ :
1.6.1 MEASUREMENT WITH SPHERICAL ELECTRODES : - Continue
Un = Breakdown voltage under normal conditions (20 0C ,760 mm Hg, or 20 0C ,1013
mbar)
k(δ)= correction factor as a function of relative air density δ
U = Breakdown voltage under different weather conditions
ρ 273 + 20 ρ
δ= ⋅ = 0,386 ⋅ where: [ ρ (mm Hg) ,θ ( 0C ) ]
760 273 + θ 273 + θ

or
b 273 + 20 b
δ= . = 0,289 . where: [ b (mbar) ,θ ( 0C ) ]
1013 273 + θ 273 + θ

1 mbar = 100 N / m2 ≅ 0,75 Ton

 1.6.1 MEASUREMENT WITH SPHERICAL ELECTRODES : - Continue
k(δ) is correction factor as a function of relative air density δ and tabulated as below:
δ =k(δ)
δ 0,70 0,80 0,90 0,95 1,0 1,05 1,10 1,15
k(δ) 0,72 0,81 0,91 0,95 1,0 1,05 1,09 1,12

Sphere Arrangements :
¾For symmetric arrangement, voltage
is applied to both sphere together.

¾Horizontal arrangement is usually

preferred for D < 50 cm used for lower
voltage ranges ( 500 kV < 500 mm)

¾With the larger spheres the vertical

arrangement is chosen; it is most
suitable for measuring voltage with
reference to earth potential only.

¾Electric field distribution is

symmetrical horizontal and it is
unsymmetrical in vertical arrangement.
 1.6.1 MEASUREMENT WITH SPHERICAL ELECTRODES : - Continue

U U

Measurement Using Spherical Electrode: Spherical electrode based

measurement is performed based on the certainty of the following factors, which are already
identified, for a breakdown voltage:
(i) Sphere gap, a (ii) Sphere diameter, D
(iii) Measurement system arrangement (vertical or horizontal) (iv) Weather conditions
Measurement is done in two ways :
1) Voltage to be measured U is constant while gap spacing, a is varying
2) While gap spacing, a is constant, voltage to be measured U is varying
 Measurement Using Spherical Electrode – Continue
1) Voltage to be measured U is constant and gap spacing, a is varying :
Ölçülecek gerilim sabit tutularak kürelerden biri yavaş yavaş (hız, küre çapının % 1’ini aşamayacak şekilde) atlama meydana gelinceye kadar
diğerine doğru yaklaştırılır. Atlama anındaki elektrot açıklığı ölçülerek standart tablodan buna karşılık gelen gerilim bulunur. Bu gerilim
ölçülmesi istenen gerilimdir. (Bu tablo normal hava koşullarına göre verildiğinden ölçmenin yapıldığı hava koşullarındaki (Bağıl hava
yoğunluğu) bulunarak ölçme anındaki gerilim (U) tespit edilir.

⎧ U = δ ⋅U n ¾Continuous voltage measurement is impossible with the sphere

⎨ gaps, since the voltage sources is short circuited at the instant of
⎩U = k (δ ) ⋅U n measurement.

2) Gap spacing, a is constant, and voltage to be measured U is varying:

Tablo veya eğrilerden alınan ölçülmesi ( veya herhangi bir cihaza uygulanması ) istenen gerilime karşılık olan elektrot açıklığı ( tablodan
alınarak ) sabit tutulur ve gerilim yavaş yavaş atlama meydana gelinceye kadar yükseltilir. Atlama anındaki gerilim ölçülmesi istenen
gerilimdir.( Gerilim kademeleri atlama geriliminin % 0,5 ‘ini geçmemelidir. Atlama meydana gelinceye kadar geçen zaman en az 30 sn
olmalıdır.)
 Küresel Elektrotlarla Ölçmede Darbe Gerilimlerinin Değerlendirilmesi
¾Darbe gerilimlerinin ölçülmesinde % 50 atlama gerilimi ( U d50 ) kullanılır. Bu gerilim öyle bir
gerilimdir ki küresel elektrota uygulandığında % 50’ sinde atlama oluşur. [Belirli bir elektrot
açıklığında aynı koşullarda uygulanan aynı tepe değerli darbelerin etkisi farklı olabilir, birinde
delinme olduğunda diğerinde delinme olmayabilir.]
¾n defa uygulanan bir darbe gerilimi tepe değeri Um olsun ve nd tanesinde atlama olsun,
söz konusu Um için atlama olasılığı:
% P (U )
nd Yüzde Olasılık ( % )
P(U m ) =
n
100
¾Bu şekilde farklı Um’ ler için (a = sbt) P (Ud )
atlama olasılıkları belirlenirse şekildeki
gibi eğri elde edilir. Uygulamada atlama
olasılığı % 50 olan tepe değerli darbe 50
gerilimi Ud50 esas alınır ve standart
cetveller buna göre hazırlanır.
¾Bir yalıtım elemanının (örneğin 0 kV
U d 50 Ud a = sabit
izolatör) atlama gerilimi “%50 atlama
Belirli bir elektrot açıklığında atlama olasılığının
gerilimi” olarak verilir. gerilimle değişimi
 Küresel Elektrotlarla Ölçmede Darbe Gerilimlerinin Değerlendirilmesi
Olasılık kağıdında bu eğri doğruya dönüşür. Bu kağıt gauss dağılımına uygun çıkarılmıştır. %
50 gerilimi Ud50 enterpolasyonla ya da olasılık kağıdı ile tespit edilir. Bir kere % 50’ nin altında
bir de % 50’nin üstündeki gerilimler tespit edildikten sonra yaklaşık tespit edilir.
(%)
Ud50 ≅ Ud ≅ δ . Ud0
Ud50 = % 50 atlama gerilimi 84
Ud = Delinme gerilimi
50
δ= Bağıl hava yoğunluğu
x
Ud0 = Normal koşullardaki darbe gerilimi
16 x

0 Ud
16
U d 50 U d
84 k
 Application - 2
PROBLEM 2.1
The breakdown voltage values in the below table is obtained from a sphere
gap based measurement of high alternating voltage. The test is performed
under standard conditions with the 25cm diameter spheres.
Table:
Gap spacing, a (cm) 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0
Breakdown voltage, U
137 161 180 206 226 244
(kVtepe)
(a) Find the gap spacing for 190 kV breakdown voltage under NWC (normal
weather condition).a190kV=?.
(b) Find the U8,5 cm for the weather conditions of 12 oC and 754 mmHg pressure.
(c) Find the sphere gap for the 170 kV under the weather conditions of (b).
(d) Find the sphere gap for the 170 kV under the NWC

Note: NWC (normal weather: 20 oC, 760 mmHg