Απόλυτη τιμή 1 .

1ο φύλλο εργασίας
Η έννοια και ο ορισμός της απόλυτης τιμής
Δραστηριότητα 1η (η έννοια της απόλυτης τιμής)
• Παρακάτω φαίνεται ο άξονας των πραγματικών αριθμών.

Ο αριθμός 3 απέχει από την αρχή του άξονα …………… μονάδες.

Ο αριθμός -5 απέχει από το την αρχή του άξονα …………… μονάδες.

Ο αριθμός 0 απέχει από την αρχή του άξονα …………… μονάδες.

• Γνωρίζουμε ότι κάθε πραγματικός αριθμός (κάθε x ) συμβολίζεται με ένα σημείο πάνω στον άξονα των
πραγματικών αριθμών.
(Όταν λέμε η απόσταση του αριθμού α από το 0 εννοούμε την απόσταση του σημείου Α που παριστάνει τον αριθμό
α πάνω στον άξονα, από την αρχή των αξόνων.)

Η απόσταση του αριθμού 3 από το 0 είναι ίση με το μήκος του ευθύγραμμου τμήματος …………

Η απόσταση του αριθμού -5 από το 0 είναι ίση με το μήκος του ευθύγραμμου τμήματος …………

Η απόσταση του αριθμού 0 από το 0 είναι ίση με το μήκος του ευθύγραμμου τμήματος …………

• Έστω ότι οι αριθμοί x και y συμβολίζονται στον άξονα των πραγματικών αριθμών με τα σημεία Α και Β
αντίστοιχα.

Η απόσταση του αριθμού y από το 0 είναι ίση με το μήκος του ευθύγραμμου τμήματος …………

Η απόσταση του αριθμού x από το 0 είναι ίση με το μήκος του ευθύγραμμου τμήματος …………

• Πως γράφουμε στη «μαθηματική γλώσσα» την απόσταση του αριθμού x από το μηδέν; ……………

Η απόσταση του αριθμού 3 από το 0 συμβολίζεται με ………

Η απόσταση του αριθμού -5 από το 0 συμβολίζεται με ………

Η απόσταση του αριθμού 0 από το 0 συμβολίζεται με ………

Η απόσταση του αριθμού y από το 0 συμβολίζεται με ………

• Το 2 είναι αριθμός, ενώ το 2 είναι η ……………………………… του αριθμού 2 από το ………………

Το −3 είναι ……………………, ενώ το −3 είναι η …………………………… του αριθμού −3 από το ……………

Το x είναι ………………………, ενώ το x είναι η …………………………… του αριθμού x από το ………………

Μαθαίνουμε: Απόλυτη τιμή ενός αριθμού α , που παριστάνεται στον άξονα με ένα σημείο Α,

ονομάζεται η απόσταση του σημείου Α από την αρχή O του άξονα (το σημείο που παριστάνει το

μηδέν). Η απόλυτη τιμή του αριθμού α συμβολίζεται με α .

Απόλυτη τιμή 1 . 2

Δραστηριότητα 2η (ορισμός της απόλυτης τιμής)

• Όπως είδαμε η απόλυτη τιμή εκφράζει ……………………………….

Οι θετικοί αριθμοί στον άξονα των πραγματικών αριθμών βρίσκονται …………………… του μηδενός,
Ενώ οι αρνητικοί αριθμοί βρίσκονται ……………………… του μηδενός.
Ο αριθμός x είναι θετικός και ο αριθμός –x είναι αρνητικός Σωστό – Λάθος
Ο αριθμός x είναι θετικός. Στη «μαθηματική γλώσσα» αυτό γράφεται ……………………
Ο αριθμός x είναι αρνητικός. Στη «μαθηματική γλώσσα» αυτό γράφεται ……………………
Ο αριθμός x είναι μεγαλύτερος ή ίσος του μηδενός. Στα «μαθηματικά» αυτό γράφεται ………………
Ο αριθμός x είναι μικρότερος ή ίσος του μηδενός. Στα «μαθηματικά» αυτό γράφεται ………………

• Διαλέξτε δυο θετικούς αριθμούς: α = ………, β = ………

Η απόσταση, του πρώτου αριθμού που διαλέξατε, από το μηδέν συμβολίζεται με ……… και είναι ίση με ………
Η απόσταση του, του δεύτερου αριθμού που διαλέξατε, από το μηδέν συμβολίζεται με ……… και είναι ίση με ………

Επομένως αν μέσα στο απόλυτο έχουμε ένα θετικό αριθμό x , τότε η απόλυτη τιμή του x ισούται με τον ίδιο τον
αριθμό x . Δηλαδή,
αν x0 (δηλαδή ο x είναι ………………………… αριθμός), τότε η ……………………………… του x από το μηδέν,
συμβολίζεται με x και είναι ίση με x = …………

• Ο αντίθετος του 2 είναι ο ...2 , Ο αντίθετος του −3 είναι ο ...( −3) = .......
Γενικά ο αντίθετος του x είναι ο ....x , Ο αντίθετος του –y είναι ο …………… = ……………

Αν ο x είναι θετικός, τότε ο αντίθετος του x είναι ο …… και είναι θετικός / αρνητικός, δηλαδή
(στη μαθηματική γλώσσα) έχουμε: x  0  − x....0
Αν ο - x είναι θετικός, τότε ο αντίθετος του - x είναι ο …… και είναι θετικός / αρνητικός, δηλαδή
(στη μαθηματική γλώσσα) έχουμε: −x  0  x....0
Αν ο x είναι αρνητικός, τότε ο αντίθετος του x είναι ο …… και είναι θετικός / αρνητικός, δηλαδή
(στη μαθηματική γλώσσα) έχουμε: x  0  ................
Αν ο - x είναι αρνητικός, τότε ο αντίθετος του - x είναι ο …… και είναι θετικός / αρνητικός, δηλαδή
(στη μαθηματική γλώσσα) έχουμε: −x  0  .................

• Διαλέξτε δύο αρνητικούς αριθμούς: α = ………, β = ………

Η απόσταση του ……… (α) από το μηδέν συμβολίζεται με ……… και είναι ίση με ………
Η απόσταση του ……… (β) από το μηδέν συμβολίζεται με ……… και είναι ίση με ………

Επομένως αν μέσα στο απόλυτο έχουμε έναν αρνητικό αριθμό x , τότε η απόλυτη τιμή του x ισούται με τον
αντίθετο του αριθμού x . Δηλαδή,
αν x  0 (ο x είναι …………………………… αριθμός), τότε η ……………………………… του x από το μηδέν, συμβολίζεται με
x και είναι ίση με x = …………

Επομένως,
Αν ο αριθμός α είναι θετικός, τότε η απόλυτη τιμή του ισούται με τον ίδιο τον αριθμό, δηλαδή lαl = α

Αν ο αριθμός α είναι αρνητικός, τότε η απόλυτη τιμή του ισούται με τον αντίθετο του αριθμού, δηλαδή lαl = −α

Αν ο αριθμός α είναι το 0, τότε η απόλυτη τιμή του ισούται με 0, δηλαδή l0l = 0

Απόλυτη τιμή 1 . 3

Μαθαίνουμε:
• Η απόλυτη τιμή θετικού αριθμού είναι ο ίδιος ο αριθμός
• Η απόλυτη τιμή αρνητικού αριθμού είναι ο αντίθετός του
• Η απόλυτη τιμή του μηδέν είναι ίση με μηδέν

 α, αν α  0

Η απόλυτη τιμή ενός αριθμού α ορίζεται ως εξής: lαl =  0, αν α = 0

 −α, αν α  0

Παραδείγματα
1. Για να βρούμε το l3l σκεφτόμαστε ως εξής. Μέσα στο απόλυτο έχουμε το 3, που είναι θετικός αριθμός. Άρα

l3l = 3

2. Για να βρούμε το l − 2l σκεφτόμαστε ως εξής. Μέσα στο απόλυτο έχουμε το − 2 , που είναι αρνητικός

αριθμός. Άρα l − ( )
2l = − − 2 = 2

3. Για να βρούμε το l 3 − 1l σκεφτόμαστε ως εξής. Μέσα στο απόλυτο έχουμε το 3 − 1 , που είναι θετικός
αριθμός, γιατί 3 1,73 . Άρα l 3 − 1l = 3 − 1
4. Για να βρούμε το l2 − 5 l σκεφτόμαστε ως εξής. Μέσα στο απόλυτο έχουμε το 2 − 5 , που είναι αρνητικός

αριθμός, γιατί 5 2,24 . Άρα l2 − 5l = −(2 − 5 ) = −2 + 5

5. Για να βρούμε το l2π − 6l σκεφτόμαστε ως εξής. Μέσα στο απόλυτο έχουμε το 2π − 6 , που είναι θετικός

αριθμός, γιατί π 3,14 . Άρα l2π − 6l = 2π − 6

π π
6. Για να βρούμε το 2− σκεφτόμαστε ως εξής. Μέσα στο απόλυτο έχουμε το 2 − , που είναι αρνητικός
2 2
π  π π
αριθμός, γιατί π 3,14 . Άρα 2 − = − 2 −  =− 2 +
2  2  2
7. Για να βρούμε το lx2 l σκεφτόμαστε ως εξής. Μέσα στο απόλυτο έχουμε το x2 , που είναι θετικός αριθμός ή

μηδέν (ισχύει x2  0 για κάθε x  ). Άρα lx2 l = x2

8. Για να βρούμε το l − x2 l σκεφτόμαστε ως εξής. Μέσα στο απόλυτο έχουμε το −x2 , που είναι αρνητικός

αριθμός ή μηδέν (ισχύει x2  0  − x2  0 για κάθε x  ). Άρα l − x2 l = −(−x2 ) = x2

9. Για να βρούμε το ( −x)2 σκεφτόμαστε ως εξής. Μέσα στο απόλυτο έχουμε το (−x)2 , που είναι θετικός

αριθμός ή μηδέν (ισχύει (−x)2 = x2  0 για κάθε x  ). Άρα (−x)2 = (−x)2 = x2

10. Για να βρούμε το lx − 1l σκεφτόμαστε ως εξής. Μέσα στο απόλυτο έχουμε το x − 1 , που δε διατηρεί πρόσημο
(δηλαδή για κάποιες τιμές του x είναι θετικό και για κάποιες αρνητικό). Άρα δεν μπορούμε να βγάλουμε το

απόλυτο στην παράσταση lx − 1l .

Απόλυτη τιμή 1 . 4

Ερωτήσεις Κατανόησης
1) Να συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις:

i) Η απόλυτη τιμή γενικά εκφράζει ……………………………… και μάλιστα η απόλυτη τιμή ενός αριθμού α είναι η

……………………………… του αριθμού από το …………………….

ii) Η απόλυτη τιμή ενός ………………………………… αριθμού είναι ίση με τον αντίθετο του αριθμού.

iii) Η απόλυτη τιμή ενός ………………………………… αριθμού είναι ίση με τον ίδιο τον αριθμό.

iv) Αν x  0 , τότε x = ………

v) Αν x  0 , τότε x = ………

vi) Για να απλοποιήσουμε μια παράσταση που περιέχει απόλυτες τιμές (δηλαδή για να βγάλουμε τις απόλυτες

τιμές) πρέπει να γνωρίζουμε το …………………………………………………………………………………………………………………………….

2) Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως Σωστές ή Λανθασμένες.

4
i) − = −2 Σ Λ
2
π π
ii) − +1 = − +1 Σ Λ
3 3
iii) Ο αριθμός –x είναι αρνητικός Σ Λ

iv) −x = x Σ Λ

v) x =x Σ Λ

vi) Αν x  0 , τότε x = x Σ Λ

vii) 2−5 =3 Σ Λ

viii) Αν x  0 , τότε −x = −x Σ Λ

ix) 2 3 −3 = 3−2 3 Σ Λ

x) Είναι α  0 , για κάθε πραγματικό αριθμό α Σ Λ

xi) Το lxl είναι αρνητικό Σ Λ

xii) lxl = lxl Σ Λ

xiii) Το x + 1 είναι αρνητικό Σ Λ

xiv) x +1 = x +1 Σ Λ

xv) −x2 = −x2 Σ Λ

xvi) x2 = x2 Σ Λ

xvii) (−x)2 = x2 Σ Λ
Απόλυτη τιμή 1 . 5

Δραστηριότητα 3η (εφαρμογές του ορισμού στην απλοποίηση παραστάσεων με απόλυτες τιμές)

Ο ορισμός της απόλυτης τιμής είναι ένα «εργαλείο» που χρησιμοποιείται όταν θέλουμε να απλοποιήσουμε μια

παράσταση που περιέχει απόλυτες τιμές. Πρέπει όμως να γνωρίζουμε το πρόσημο της παράστασης που βρίσκεται

μέσα στο απόλυτο. Δηλαδή,

αν γνωρίζουμε ότι η παράσταση που βρίσκεται μέσα στο απόλυτο είναι ΘΕΤΙΚΗ τότε το απόλυτο ισούται με την

ίδια την παράσταση, δηλαδή αν A>0 τότε lΑl = A , ενώ

αν η παράσταση που βρίσκεται μέσα στο απόλυτο είναι ΑΡΝΗΤΙΚΗ τότε το απόλυτο ισούται με την αντίθετη

της παράστασης, δηλαδή αν A<0 τότε lΑl = −A , . Τέλος,

αν δε γνωρίζουμε το πρόσημο της παράστασης που βρίσκεται μέσα στο απόλυτο ή η παράσταση αυτή δε

διατηρεί πρόσημο, ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΒΓΑΛΟΥΜΕ ΤΟ ΑΠΟΛΥΤΟ.

Γενικά για να απλοποιήσουμε μια παράσταση που περιέχει απόλυτα (για να βγάλουμε τα απόλυτα), πρέπει να

βρούμε το πρόσημο της παράστασης που βρίσκεται μέσα στο απόλυτο.

• Είναι σωστό να γράψουμε οτι x = x ;

Ναι/Όχι, γιατί δεν γνωρίζουμε αν ο x είναι θετικός η αρνητικός αριθμός (δηλ. δεν γνωρίζουμε το πρόσημο του x)
• Είναι σωστό να απλοποιήσουμε την παράσταση x + 1 και να γράψουμε ότι x + 1 = x + 1 ;
Ναι / Όχι, γιατί ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Είναι σωστό να απλοποιήσουμε την παράσταση x x2 = x2 ;

2
• και να γράψουμε ότι

Ναι / Όχι, γιατί ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

• Είναι σωστό να απλοποιήσουμε την παράσταση x + 1 και να γράψουμε ότι

2
x2 + 1 = x2 + 1 ;
Ναι / Όχι, γιατί ……………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………

Παράδειγμα 1: Να γραφεί χωρίς την απόλυτη τιμή η παράσταση x2 + 3 .

Λύση: Θα πρέπει να βρούμε το πρόσημο της παράστασης που βρίσκεται μέσα στο απόλυτο, δηλαδή να δούμε αν το

……………………… είναι θετικό ή αρνητικό.

Για κάθε x ισχύει x2 ..... 0  x2 + 3 ..... 0 + 3  x2 + 3 .....3

Άρα x2 + 3 .....0 Επομένως x2 + 3 = ..................

Να γραφεί χωρίς την απόλυτη τιμή η παράσταση x + y

2 2
Παράδειγμα 2:
Λύση: Θα πρέπει να βρούμε το πρόσημο της παράστασης που βρίσκεται μέσα στο απόλυτο, δηλαδή να δούμε αν το

……………………… είναι θετικό ή αρνητικό.

x2 ..... 0
Για κάθε x, y  ισχύουν   ......2 + ......2  0
 y ..... 0
2

Άρα το x2 + y2 είναι …………………………… ή ……………………………. Επομένως x + y

2 2
= ..................
Απόλυτη τιμή 1 . 6

Να γραφεί χωρίς την απόλυτη τιμή η παράσταση x + 2x + 1 .

2
Παράδειγμα 3:

Λύση: Θα πρέπει να βρούμε το ………………………… της παράστασης που βρίσκεται μέσα στο απόλυτο, δηλαδή να δούμε αν

το ……………………… είναι θετικό ή αρνητικό.

Είναι x2 + 2x + 1 = (...... + ......)2  ...... . Άρα για κάθε x ισχύει x + 2x + 1 ..... 0

2

Άρα το x + 2x + 1 είναι ………………………… ή ……………………………

2
Επομένως x2 + 2x + 1 = ………………………………

Παράδειγμα 4: Να γραφεί χωρίς την απόλυτη τιμή η παράσταση −2x2 − 3 .

Λύση: Θα πρέπει να βρούμε το ………………………… της παράστασης που βρίσκεται μέσα στο απόλυτο, δηλαδή να δούμε αν

το ……………………… είναι θετικό ή αρνητικό. Για κάθε x ισχύει x2  0 . Έχουμε

x2  0  − 2x2  −2  0 (………………………………………… και τα 2 μέλη με το −2 , γιατί;)

 − 2x2  0
 − 2x2 − 3  0 − 3 (………………………………………… και στα 2 μέλη το −3 , γιατί;)
 − 2x2 − 3  −3

Άρα −2x2 − 3 …… 0 Επομένως −2x − 3 = ..................

2

Παράδειγμα 5: Αν ισχύει 1  x  2 , να γραφεί χωρίς την απόλυτη τιμή η παράσταση 2x − 2 .

Λύση: Θα πρέπει να βρούμε το πρόσημο της παράστασης που βρίσκεται μέσα στο απόλυτο, δηλαδή να δούμε αν το

……………………… είναι θετικό ή αρνητικό. Έχουμε

1  x  2  ....  1  2  x  ....  2  2  2x  4  2 − ....  2x − 2  4 − ....  ....  2x − 2  ....

Άρα 2x − 2 …… 0 Επομένως 2x − 2 = ..................

Παράδειγμα 6: Αν ισχύει −4  x  −1 , να απλοποιηθεί η παράσταση A = 2x + 1 − 2 2 − 3x .

Λύση: Θα πρέπει να βρούμε το …………………………… των παραστάσεων που βρίσκονται μέσα στις

……………………………………………, δηλαδή να δούμε αν τα ………………… και ……………… είναι θετικά ή αρνητικά. Έχουμε:

−4  x  −1  ..........  2  x  ..........  ......  2x  ......  ...........  2x + 1  ..........

 .....  2x + 1  ..... . Άρα 2x + 1 .... 0 , επομένως 2x + 1 = ..............

−4  x  −1  ............  −3  x  ............  .....  −3x  .....  ............  ............  ............

 .....  2 − 3x  ..... . Άρα 2 − 3x .... 0 , επομένως 2 − 3x = ................

Συνεπώς A = 2x + 1 − 2 2 − 3x = (2x + 1) .... 2(2 − 3x) = ………………………………………… = .....................................

Απόλυτη τιμή 1 . 7

Παράδειγμα 7: Αν ισχύει α  0  β , να απλοποιηθεί η παράσταση Α = α − β − α + 2 β − α + 3 −β

Λύση: Θα πρέπει να βρούμε το ……………………… των παραστάσεων που βρίσκονται μέσα στα απόλυτα, δηλαδή να δούμε

αν τα ………………, ………………, ………………, ……………… είναι θετικά ή αρνητικά.

Χρησιμοποιούμε λοιπόν τη σχέση που μας δίνει η άσκηση και έχουμε

α  0  β  α .....  0 .....  β .....  α − β....0 Άρα α − β = ..................

α  0  β  α.....0 . Άρα α = ..................

α  0  β  α .....  0 .....  β .....  β − α....0 Άρα α − β = ..................

α  0  β  .....  α  .....  0  .....  β  − α  0  −β  − β.....0

Επομένως −β = ........ = ........

Άρα Α = α − β − α + 2 β − α + 3 −β = (α − β) − α − 2(β − α) + 3..... =

= ........................................................ = ...............................

Παράδειγμα 8: Να απλοποιηθεί η παράσταση Α = x −2 .

Λύση: Η παράσταση που βρίσκεται μέσα στο απόλυτο είναι το ………………. Δεν διατηρεί σταθερό πρόσημο, δηλαδή για

κάποιες τιμές του x (π.χ. x=3, x=4, …) είναι x-2 > 0 και για κάποιες άλλες τιμές του x (π.χ. x=-1, x=0, …) είναι x-2 <

0. Γι’ αυτό θα διακρίνουμε τις παρακάτω περιπτώσεις:

1η περίπτωση: Αν x − 2  0 , δηλαδή αν x  2 , τότε η παράσταση A γίνεται:

Α = x −2 = x −2

2η περίπτωση: Αν x − 2  0 , δηλαδή αν x  2 , τότε η παράσταση A γίνεται:

Α = x − 2 = −(x − 2) = −x + 2

 x − 2, αν x  2
Επομένως Α=
−x + 2, αν x  2

Παράδειγμα 9: Να απλοποιηθεί η παράσταση Α = 6 − 2x .

Λύση: Η παράσταση που βρίσκεται μέσα στο απόλυτο είναι το ………………. To 6-2x δεν διατηρεί σταθερό πρόσημο,

δηλαδή για κάποιες τιμές του x είναι θετικό και για κάποιες άλλες τιμές του x είναι αρνητικό. Γι’ αυτό θα διακρίνουμε

τις παρακάτω περιπτώσεις:

1η περίπτωση: Αν 6 − 2x  0  − 2x  −6  x  3 , τότε η παράσταση A γίνεται:

Α = 6 − 2x = ...................

2η περίπτωση: Αν 6 − 2x  0  − 2x  −6  x  3 , τότε η παράσταση A γίνεται:

Α = 6 − 2x = ........................ = ...................... = 2x − 6

..............., αν x  3
Επομένως Α=
..............., αν x  3
Απόλυτη τιμή 1 . 8

Αν ένα απόλυτο περιέχει μια αλγεβρική παράσταση και θέλουμε να

«διώξουμε» το απόλυτο, βρίσκουμε το ………………………… της παράστασης που

υπάρχει μέσα στο απόλυτο. Τότε:

• Αν η παράσταση που υπάρχει μέσα στο απόλυτο είναι θετική τότε το

απόλυτο ισούται με την …………………………… την παράσταση (δηλαδή το

απόλυτο γίνεται παρένθεση με + μπροστά), ενώ

• αν η παράσταση που υπάρχει μέσα στο απόλυτο είναι αρνητική τότε το

απόλυτο ισούται με την ……………………………… της παράστασης (δηλαδή το

απόλυτο γίνεται παρένθεση με − μπροστά).

Το πρόσημο των παραστάσεων που βρίσκονται μέσα στα απόλυτα το

βρίσκουμε:

• είτε με τη βοήθεια γνωστών από τη θεωρία σχέσεων

(π.χ. x  0 για κάθε x

2
),

• είτε από σχέσεις που μας δίνει η άσκηση (π.χ. 1  x  2)

• είτε διακρίνουμε περιπτώσεις,

(κατασκευάζοντας πίνακα προσήμων (βλ. 3ο κεφάλαιο))

Απόλυτη τιμή 1 . 9

Άσκηση 1: Να απλοποιήσετε την παράσταση A = 2 x − 6x + 9 + −3x − 5

2 2

Λύση:
Η παράσταση που θέλουμε να απλοποιήσουμε έχει
απόλυτα που περιέχουν αλγεβρικές παραστάσεις.
A = 2 x2 − 6x + 9 + −3x2 − 5 Γι’ αυτό θα πρέπει να βρούμε το …………………… των
παραστάσεων που περιέχονται μέσα στα απόλυτα

Είναι x − 6x + 9 = (.... − ....)  0

2 2
•

Επομένως x − 6x + 9 = (.... − ....)2 = .......................

2

• Για κάθε x ισχύει x2  0 . Έχουμε

x2  0  ......  x2  ......  0 (………………………………………… και τα 2 μέλη με το ……)

 ......x2  0
 − 3x2 .....  0..... (………………………………………… και στα 2 μέλη το ……)

 ..................  ..............
 ..................  0
Άρα το −3x − 5 είναι …………………………. Επομένως −3x − 5 = ..................
2 2

Συνεπώς A = 2 x2 − 6x + 9 + −3x2 − 5 = 2 ( x2 − 6x + 9 )  ( −3x2 − 5 ) =

= ………………………………………..…...…………….. =
= ………………………...……………………..…………..

Άσκηση 2: Αν 0  x  3 , να γράψετε τις παραστάσεις x , x −3 , 4 − x , 2 + 3x

χωρίς τις απόλυτες τιμές.

Λύση: Θα βρούμε το ……………………… των παραστάσεων που βρίσκονται μέσα στα απόλυτα.

• Έχουμε 0  x  3  x .... 0 . Συνεπώς x = ......

• Έχουμε 0  x  3  0.....  x.....  3.....  .......  x.....  ....... .

Επομένως το x − 3 είναι ……………………………. Συνεπώς x − 3 = ..................

• Έχουμε 0  x  3  − 1  0 .... − 1  x .... − 1  3  0 .... − x .... − 3

 4 + 0 .... 4 − x .... 4 − 3  4 .... 4 − x .... 1
Επομένως το 4 − x είναι ……………………………. Συνεπώς 4 − x = ..................

• Έχουμε 0  x  3  3  0 .... 3  x .... 3  3  0 .... 3x .... 9  ……………………………………………………

Επομένως το 3x − 2 είναι ……………………………. Συνεπώς 3x − 2 = ..................
Απόλυτη τιμή 1 . 10

Άσκηση 3: Αν 0  x  2 , να απλοποιήσετε την παράσταση A = 3 x + 2 x − 2 − 3 6 − 2x − 2 −3

Λύση: Θα βρούμε το ……………………………… των παραστάσεων που βρίσκονται μέσα στα απόλυτα
(χρησιμοποιώντας τη σχέση που μας δίνει η άσκηση ).

• Έχουμε 0  x  2  x .... 0 . Επομένως x = ......

• Είναι 0  x  2 . Έχουμε
0  x  2  0 ....  x ....  2 .... (…………………………………… και απ’ τα 2 μέλη με το ……)

 −2  x −2  0
Άρα το x − 2 είναι …………………………. Επομένως x − 2 = ...............

• Είναι 0  x  2 . Έχουμε
0  x  2  − 2  0 .... − 2  x .... − 2  2 (…………………………………… και απ’ τα 2 μέλη με το ……)

 0 .... − 2x .... − 4
 6 + 0 .... 6 − 2x .... 6 − 4 (………………………………………… και στα 2 μέλη το ……)

 6.... 6 − 2x ....2
Άρα το 6 − 2x είναι …………………………. Επομένως 6 − 2x = ...............

• Είναι −3 = 3

Συνεπώς A = 3 x + 2 x − 2 − 3 6 − 2x − 2 −3 = 3x  2(x − 2)  3(6 − 2x)  2  3

= ..............................................................................
= ..............................................................................

Άσκηση 4: Αν α  β  γ , να απλοποιήσετε την παράσταση A = 3 α − γ + 2 γ − β − 4 γ − α

Λύση: Θα βρούμε το ……………………………… των παραστάσεων που βρίσκονται μέσα στα απόλυτα
(χρησιμοποιώντας τη σχέση που μας δίνει η άσκηση ).

• Έχουμε α  β  γ  α  ....  β  ....  γ  ....  α  ....  β  ....  ......

Επομένως το α − γ είναι ………………………………. Συνεπώς α − γ = ..................

• Έχουμε α  β  γ  α  ....  β  ....  γ  ....  α  ....  ......  γ  ....
Επομένως το γ − β είναι ………………………………. Συνεπώς γ − β = ..................

• Έχουμε α  β  γ  α  ....  β  ....  γ  ....  ......  β  ....  γ  ....

Επομένως το γ − α είναι ………………………………. Συνεπώς γ − α = ..................

Άρα A = 3 α − γ +2 γ −β − 4 γ − α = ........................................................................... =

= ........................................................................... = ...........................................
Απόλυτη τιμή 1 . 11

Ερωτήσεις Κατανόησης
1) Να συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις:

i) Για να βγάλουμε ένα απόλυτο πρέπει να γνωρίζουμε το ………………………………… της παράστασης που υπάρχει

μέσα στο απόλυτο.

ii) Αν x  0 , τότε x = ……………

iii) Αν x  0 , τότε x = ……………

iv) Αν x  0 , τότε −x = ……………

v) Αν x  y , τότε y − x = ……………

2) Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως Σωστές ή Λανθασμένες.

i) Για κάθε x , ισχύει x2 − 1 = x2 − 1 Σ Λ

ii) Για κάθε x , ισχύει x + y = x + y

2 2 2 2
Σ Λ

iii) Για κάθε x , ισχύει −x − y = −x − y

2 2 2 2
Σ Λ

iv) Η απόλυτη τιμή αρνητικού αριθμού είναι θετικός αριθμός Σ Λ

Ασκήσεις εμπέδωσης
1) Να συμπληρώσετε τις παρακάτω ισότητες γράφοντας τις παραστάσεις χωρίς τα απόλυτα και να αιτιολογήσετε
την απάντησή σας.
i) x2 = ii) −1 − x2 =

iii) x2 + 6x + 9 = iv) x −1 +2 =

v) x 4 + 4x2 = vi) − x2 =

vii) 2 + 4x2 = viii) −2 − x − 1 =

ix) x2 + 4x + 4 = x) 2x 4 + 4x2 + 2 + 3x2 + 1 =

2) Αν −3  x  −1 , να απλοποιήσετε την παράσταση A = 3 + 2 1 − x − 2 x + 1 − 2x − 4

3) Αν α  β  γ , να απλοποιήσετε τις παραστάσεις

2 β−α +2 β−γ
i) A= ii) Β = 3 β − γ +2 α −β −3 γ − α + β − α
α−γ