je.

Nena e tij e ndritur, duke i pare dhuntite e djalit te saj nuk donte me e mbajt ne

Mat, por donte me i dhene dituri me te medha per nje te ardhme per gjithe vendin

per nje dite jo te larget. Megjithe pikellimin per djalin e vogel dhe me gjithe

kundershtimeve e te pareve te Matit dhe te pleqenise ajo vendosi me e cu ate ne

Stamboll ne lice e me vone me studiuar ne Akademine Ushtarake. Per zgjuarsi dhe

pervetesimin e gjere te shkolles, ai u gradua ne intervale te shkurtera. Prej vitit 1912,

Ai jo vetem studionte, por ishte ne kontakt me perfaqesues shqiptare dhe informohej

per gjendjen ne Atdhe. Ishte koha e levizjes per pamvarsine e Shqiperise dhe fitorja e

Xhon Turqeve, shpallja e Hyrietit, qe mund te quhet dhe nje sukses i shkelqyer i

armeve te papushuara shqiptare.

Kryengritja e pare e Kosoves, perhapja e saj ne Shkoder, Mirdite dhe Kongreset e

Manastirit, Dibres dhe Elbasanit per te drejten e Gjuhes Shqipe. Kryengritja e

pergjithshme ne shqiperi dhe si pasoje e saj Autanomija Shqiptare ne Vilajetin e

Shkodres, Kosoves, Manastirit dhe Janines qene nxitje e flakes e 17 vjecarit Ahmet

Zogu qe te ndodhej ne qender te ngjarjeve qe kishin te benin me fatin e Atdheut.

Atdheu po lahej ne gjak, dhe vendi i Tij tashme ishte beteja vendimtare ne Shqiperi.

NGA LUFTETAR I THJESHT DERI NE KOMANDANT LEGJENDAR

Ne fund te vitit shkollor me 1912 Zogu u nis prej Stambolli me disa trima te Tij e

arriti ne Diber te Madhe ku u prit si nje prijes dhe burre me pondus, u informua mbi

gjendjen e vendit dhe vendosi me i be nje visite kortezie Kamejkamit te vendit.

Qeveritari Turk priti Beun e Matit, por u befasua kur pa nje djale fare te ri. Ai e

permbajti veten kur pa se kishte te bente me nje burre te pjekur, te afte dhe me nje

horizont te gjere si per Shqiperine gjithashtu edhe per Turqine. Ne fund te ketij

takimi Zogu i tha qeveritarit Turk: "Perandorija Otomane gabon kur perdore nje

qendrim armiqesor kundra aspiratave te Kombit Shqiptare, sidomos pas shpalljes se

Hyrietit, mund te rrjedhin ngjarje te pa pandehura dhe te idheta nga kjo sjellje"

Pasi u kthy ne Sarajen e vet ne Mat kaluan jave dhe nga te gjitha anet vinin

njerez me e pa dhe me i paraqit besnikerine e patundeshme te fiseve te tyre, ketij

djaloshi te ri tek i cili kishin varur shpresat per nje panvaresi te shpejt. Kur plasi

kryengritja e dyte ne Kosove ne korrik te 1912, ajo u perhap shpejt ne Jug. Keshtu
qe Turqija u detyrua me pranu kerkesat e shqiptareve.

Shtetet Ballkanike e pane qe Shqiperia do te perfitonte dobi te medha ne saje te

armeve te bijeve te saj, e nga kjo frike dhe per faktin qe nuk donin nje Shqiperi te lire

me vehte, i shpallen lufte Turqise. Zogu si largpames qe ishte parashikonte kurthin

qe shtete fqinje i thurnin vendit tone, vendosi te mos kthehet ne shkolle ne Stamboll,

por te luftoje per bashkimin e gjith Shqiperise. Shtetet Ballkanike iu sulen

Shqiperise me i marre nga nje cope. Zogu e kuptoj mire se bashkimi i Shqiperise

ishte me e sigurt nen Turqine ne ato moment sesa te binte ne dore te armiqeve

shekullor ballkanas. Ky popull qe kishte ndezur kryengritjen e Kacanikut kunder

Durgut Pashes, ky popull qe nuk iu kishte trembur vdekjes, ky popull paqedashes qe

i kishte qendruar besnik antareve te Lidhjes Ballkanike sot ishte me ne rrezik se

kurre po nga vendet anetare te Lidhjes se Ballkanit.

Ky 17 vjecar i pa perkulun i ben nje telegram prefektit te Dibres:

"Mund te mbledh nje fuqi prej 2000 matjanesh dhe jam gati te nisem vete ne krye te

keasj fuqije kunder armikut ne Shkoder po te me dergoj qeveria Turke minicion."

Zogu e kishte te qarte strategjine qe do te perdorte. Me ndaluar ushtrite ballkanike

me shkel token Shqiptare dhe ne ato vende ku t’i merrte prej Turqise te ngrinte

flamurin e pavaresise me Shkodren ne krye. Pergjigja e gatshme e Turqise nuk vonoi.

Armet erdhen dhe Zogu u beni nje kushtrim malesoreve per te ruajtur tokat e Ilireve

nga pushteti grabitqare fqinje. Kalaja e Zogut u mbush me mijera pleq dhe te rinj.

Nena e tij e porositi me tregua burreri si te paret dhe bekoi betejen e ardhshme e i

uroj djalit te dilte faqebardhe ne lufte kunder Karadakut grabitqar. Luftetaret trima u

nisen per betejen e madhe nen udheheqjen e Beut te Vogel. Lufta qe e ashper dhe 80

trima matjane dhane jeten ne ate beteje. Ahmet Zogu ne krye te luftes here me

komande here me pushke nuk pesoi gje vec xhoka e tij ishte shpuar nga plumbi tej

per tej. Kjo beteje eshte perjetesuar me nje kenge