KARATAY ÜNİVERSİTESİ SBBF TARİH BÖLÜMÜ

2020–2021 GÜZ DÖNEMİ “İLK ÇAĞ TARİHİ” DERSİ ARA SINAV

Adı soyadı: MELİKE DOĞRU

Öğrenci No: 200633016

15.12.2020

1- Neolitik Dönem’e kim ve neden “Neolitik Devrim” demiştir(10)

-GORDON CHİLDE. Birdenbire köy yaşamına geçildiği için devrim olarak adlandırmıştır.

2- Tarihte ilk epidemik salgın ne zaman gerçekleşmiştir? (5)

-NEOLİTİK DÖNEMDE(ÇATALHÖYÜKTE)

3-Yunanlıların Doğu’dan aldığı 3 temel unsur nedir? (5)

-DİN

-EUROPHİA

-YAZI

4- Tarih, Heredotos ile mi başlar, tartışınız (10)

-Tarih heredotos ile başlamaz daha öncede tarih vardır. Mağara resimleri bir tarihtir. Heredotos ile
efsane tarihçiliği başlar.

5-Tarih Öncesi Paleolitik Dönem’den Başlayarak Doğu Roma’ya kadar uzanan kronolojiyi

tarihleri ile yazınız? (15)

-PALEOLİTİK ÇAĞ(MÖ.2.5milyon-10bin)

-MEZOLİTİK ÇAĞ(MÖ.22bin-10bin)

-NEOLİTİK ÇAĞ(MÖ.10bin-5500)

-KALKOLİTİK ÇAĞ(MÖ.5500-3000)

-TUNÇ ÇAĞ(MÖ.3000-1750)

-DEMİR ÇAĞ(MÖ.1750-1200)

-HELENİSTİK DÖNEM(MÖ.323-333)

-BATI ROMA(MÖ.750-476)

-DOĞRU ROMA(MÖ.476-1453)

6-Behistun Yazıtı ve Rosetta Taşı hakkında bilgi veriniz? (10)

BEHİSTUN YAZITI
-İranda, Bisütun Dağında yüz metre yüksekliğe, M.Ö beşinci yüzyılda Ahameniş İmparatoru I. Darius
tarafından çivi yazısı alfabesi ile işlettirilmiş 3 dilli (Farsça, Elamice ve Babilce) yazıt ve büyük taş
kabartmadır.

ROSETTA TAŞI

-Mısır'da kale yapımındaki bir kazı sırasında rastlantı eseri bir Fransız askeri tarafından bulunmuş.
Mısır tapınağına gönderilmek amacıyla 3 dilde yazılmıştır. DEMOTİK, HİYEROGLİF, ANTİK YUNANCA

7-Tapınak Ekonomisi hakkında bilgi veriniz? (10)

- Tapınak ekonomisi

Sümer ekonomisinde tapınakların etkin bir rolü vardır. Bu yüzden tapınak modeli çıkmıştır. Dini bir
mekan gibi görülen tapınaklar, halkın ihtiyacı olan ürün ya da gümüşü yüksek faiz ile kendilerine
vermiştir. Geri ödemeyi ise hasadın olmadığı zamanlara denk getirerek onları köleleştirmiştir.
Dolayısıyla belli dönemlerde devlet ile karşı karşıya gelmişlerdir. Sümerlerin yıkılmasındaki
sebeplerden biride budur.

8-Gılgamış Destanı hakkında bilgi veriniz (15)

Gılgamış destanı

İnsanlığın ilk yazılı örneğidir. Kahraman Gılgamış uruk kentinin tanrıçadan doğan üçte ikisi tanrı üçte
biri insan olan bir kraldır. Kendini ölümsüz olarak gördüğü için istekleri sınırsızdır. Kentdeki kadınlara
rahat vermez, erkekleride tapınak yapımında çalıştırır. Halk artık dayanamaz gılgamışı tanrılara
şikayet eder. Tanrılar Gılgamış ile başa çıkacak birini üzerine gönderirler. Tanrıça aruru çamura biçim
vererek yarı vahşi yaratık Enkiduyu yeryüzüne gönderir. Enkidu ormanda hayvanlarla yaşar.
Enkidunun yaptıkları halkın başına bela olur. Gılgamış enkiduya güzel bir kız yollar yola getirmesi için.
Kızın peşinden şehre gelen enkidu krallar gbi ağırlanır. Kız enkiduya şehir yaşamını öğretir. Ancak
enkidu düzeni değiştireceğim diyip gılgamışın karşısına çıkar. Çok uzun bir dövüşe başlarlar. Gılgamış
sonunda kazanır. Fakat birbirlerine çok benzeyen bu iki doğaüstü varlık arkadaş olmaya karar verir.
Dolayısıyla Gılgamış hem tanrıları dinlemiş olur hem de halkı rahat bırakır. İkili sesiyle bile korku salan
humbabayı kendilerine düşman seçerler. Devin gürleyişi karşısında enkidu dona kalır. Gılgamış ise
devi öldürür. Tanrıça iştar gılgamışa aşık olur. İştarın kötü bir ünvanı vardır. Gılgamış tanrıçayı
aşağılayıp reddeder. Tanrıça intikam almak için saldırılar yapar ama Gılgamış püskürtür. Daha sonra
enkidu bir rüya görür. Rüyasında tanrılar bu iki kahramandan birinin ölmesi için kura çekerler ve
enkidu ölecektir. Enkidunun ölümü gılgamışı derinden sarsar. Gılgamış yedi gün yedi gece ağlar ve
gömülmesine izin vermez. Geri gelmeyeceğini anlayınca gösterişli bir törenle uğurlar ve uruktan
ayrılır. Enkidu gibi kendisinin debir gün öleceğini anlaması paniğe yol açar. Ve ölümsüzlüğün sırrını
öğrenmek için ölüm denizini geçer. Ölümsüz olan tufan kahramanı utnapiştim ile konuşmaya gider.
Utnapiştimi görünce şaşırır çünkü oda sıradan bir insandır. Nasıl ölümsüz olduğunu sorar. Tufan
hikayesini anlatır. Tanrını tufan ile insanları yok etme kararı, utnapiştimin ailesini, çeşitli hayvan ve
bitki türlerini içine alacak yedi bölmeden oluşan bir gemi inşaa etmesini ister. Yedi gün yedi gece
süren tufandan sonra sular altında kalınıp daha sonra çekilmesinin ardından gemi nisir dağına
oturmuştur. Utnapiştim gılgamışa altı gün yedi gece uyumamasını söyler. Yol yorgunu Gılgamış oturur
oturmaz uykuya dalar. Umudunu kaybeden Gılgamış geri dönmek üzereyken utnapiştim onu bir yol
daha olduğunu söylemek için geri çağırır. Denizin dibinde dikenli, gücü olan bir bitki olduğunu söyler.
Bu bitkiyi çıkarıp yaşlandığında yerse gençleşeceğini söyler. Gılgamış denizin dibine dalar otu bulup
çıkarır. Uruka dönüşte yıkanmak için durduğu yerde kayanın üstünde duran otu yılan alıp kaçar.
Deliye dönen Gılgamış tanrının izniyle yeryüzüne dönen enkidunun ruhuyla konuşmaya başlar.
Enkidudan başka tesellisi kalmamıştır. Sohetler devam eder ve bilgeliğin dünyanın nimetlerinden
yararlanmak anlamına geldiğini kavrar.

9-Mezopotamya Kültürünün Tarih Öncesi Dönemlerini tarihleri ile yazınız? (10),

-HASSUNA VE SAMARRA(7. BİNYILIN SONU- 6.BİNYILIN İLK YARISI)

-HALAF DÖNEMİ(5600-5000)

-OBEYD DÖNEMİ(5500-4000)

-URUK (4000-3100)

10--Aşağıda verilen boşlukları doldurunuz: (Kısa Cevap) (10)

a-Asia Minor ve Anatolia nedir?

-ANADOLU , Yunancada güneşin doğduğu yer.

b-Tarihin Babası kimdir, nerelidir; bilimsel tarihciliğin başlatan kişi kimdir?

-Tarihin babası HEREDOTOS’dur. HALİKARNAS’lıdır. Bilimsel tarihçiliği THUKYDİDES başlatmıştır.

c- Yazı nerede, ne zaman, kim tarafında icat edildi ve Anadolu’ya yazı kim tarafından

getirildi?

-Mezopotamyada, mö.3200 civarı, Sümerler tarafından icat edildi. Anadoluya yazıyı ilk ASURLAR
getirdi.

d-Truva Savaşı…TRUVALILAR……….ile …….AKALILAR………..arasında gerçekleşmiştir. Savaşın gerçek

nedeni ve mitolojik nedeni nedir?

-Truvalı parisin kralı maneoaosun karısı heleni kaçırması sonucunda akaların anadoludaki Truva
kentine saldırması.

-zeus düzenlediği peleus ile thetisin düğününe erişi davet etmez. Erişte düğüne altın elma gönderir ve
en güzel tanrıçaya verilmesini ister. Athenahera ve Afrodit bu konuda anlaşamazlar. Zeus parise
seçmesi için 3 tanrıçayıda ona gönderir. Paris altın elmayı afrodite verir. Karşılığında helenide parise
aşık eder. Beraber truvaya dönerler. Bunu kaldıramayan yunanlar meneleus ve kardeşi miken ile aka
ordusunu toplar. Heleni isterler ve birde tazminat isterler kabul edilmez ve savaşa girerler.

e-İlk Çağ Tarihi…YAZININ BULUNMASIYLA……başlar …………KAVİMLER GÖÇÜ……………………ile biter.

f- Truva’da geçen olaylar hangi yazarın hangi eserinde bahsedilmiştir?

-HOMEROSUN İLYADA VE ODYSSEİA

g- Aphrodite’in Mezopotamya Kültürlerinde karşılığı nedir?

-AŞK VE GÜZELLİK TANRIÇASI

h- Doğum yeri Amaseia olan “Geographica” adlı eseri olan ve bu eserinin XI-XIII ve

XIX ciltleri Anadolu’yu anlatan Yunanlı yazar kimdir?

-STRABON

i: Mezopotamya Medeniyetlerini sıralayanız?

- SÜMER MÖ 4000-3000

AKAD MÖ 2350-2150

ASUR MÖ 2000-1000

PERS MÖ500

k: “Tarih Sümer’de Başlar” adlı kitabın yazarı kimdir?

- Samuel Noah Kramer