ASD Kervan Gida On Etut Raporu-R1

Kervan Gıda Enerji Ön-Etüt Raporu Sayfa: 1
KERVAN GIDA SAN. ve TİC. A.Ş.

ENER Jİ ÖN-E TÜT RAPORU
ASD PROJE LTD. ŞTİ.

Etütçü Adı Soyadı: AYHAN SARIDİKMEN
Sertifika No: EEP / SANAYİ -0101
NİSAN / 2013
YÖNETİCİ ÖZETİ
asdproje
ASD Proje Ltd Şti. Tel: (216) 386 3013, (532) 362 1449, Email: ayhan@asdproje.com, web:www.asdproje.com
ASD Proje Ltd. Şti tarafından, Kervan Gıda Haramidere/İstanbul fabrikasında enerji verimliliğinde
mevcut durum analizi ve enerji verimlilik potansiyellerini ortaya çıkarmak amacıyla 18-
19.Mart.2013 tarihlerinde enerji ön-etüdü çalışması yapılmıştır. Ön-Etüt çalışması kapsamında,
tesiste bulunan ve enerji harcayan sistemler incelenmiş ve ön-analizlere temel teşkil etmek üzere
yetkililerden gerekli bilgiler alınmıştır.
Kervan Gıda’in 2012 yılına ait enerji tüketimleri incelendiğinde; 2.222 TEP (TEP: Ton Eşdeğer
Petrol = 10 milyon kcal) toplam enerji tüketimin %53’ünü (1187 TEP) elektrik oluştururken,
yaklaşık 4,07 milyon TL’lik yıllık enerji maliyetinin ise %73’ünü elektrik maliyeti (2.97 milyon
TL) oluşturmaktadır. Bu doğrultuda yapılacak iyileştirmelerde elektrik üzerine odaklanılması
gerekecektir.
Raporda belirlenen toplam 25 (+1) adet öneri doğrultusunda yaklaşık 1.200.000 TL civarı yatırım
(sosyal sorumluluk çerçevesindeki yenilenebilir enerji hariç) değerindeki potansiyel enerji
verimliliği projeleri hayata geçirilebilir ise enerji tüketiminde toplamda yıllık % %21’e
varabilecek (470 TEP) enerji verimliliği sağlamak ve bunun karşılığında her yıl yaklaşık 580.000
TL enerji ve 1162 ton CO2 salımı tasarrufları yapmak mümkün olabilecektir. Bu kazançlar, 1
MW trijenerasyon kurulması durumunda ise (1.75 milyon TL yatırım ile) 2 katına kadar
çıkabilecektir.
Özellikle; enerji izleme sistemiyle (mevcut sayaçların artırılması) birlikte kurulacak enerji
yönetim sistemi ile, mevcut buhar kazanı ve tesisatının yenilenmesi, verimli/etkin yalıtım –
aydınlatma – bakım seferberlikleri başlatılması, gün ışığı kullanımının maksimize edilmesi,
basınçlı hava kullanımının optimize edilmesi, çalışanların enerji verimliliği konusunda
bilinçlendirilmesi kuvvetle önerilmektedir.
Bu öneriler doğrultusunda yapılacak detay enerji etüdü tahminen 15 adam gün saha çalışması
(fabrikada ölçüm) ve 30 adam gün analiz/hesaplama/raporlama için ofis çalışması gerektirebilir.
A . TESİS BİLGİLERİ
Kuruluş Adı : KERVAN GIDA A.Ş.
asdproje
Fabrika Adı : KERVAN GIDA / HARAMİDERE Sanayi Sektörü : GIDA

Adres : Beysan Sanayi Caddesi Fuar Caddesi Telefon : 212 875 7690
No :9/1 Beylikdüzü/İstanbul Fax : 212 875 76 89
Formu Dolduran Kişi : FERHAT KARABIYIK Ünvanı : Sürekli İyileştirme Yöneticisi
Genel Müdürlük Adresi : Beysan Sanayi Caddesi Fuar Caddesi No :9/1 Beylikdüzü/İstanbul
Görüşme Yapılan Kişiler : Fikret Başar / Ferhat Karabıyık / Fuat Erdemir
Fabrikanın İşletmeye Alınış Tarihi 2002
Çalışan Kişi Sayısı : 700 Vardiya Sayısı : 3
B . FAALİYET ALANI
Üretimler: Jel Şekerleme, Liqorice Şekerleme, Sakız, İçecek,
Enerji tüketen ekipmanlar: Üretim makinaları, , Aydınlatma, Buhar sistemi, Soğutma grupları,
Basınçlı hava sistemi, Su Kuyuları.
C . ENERJİ KULLANIMI - 2012
Enerji Tipi Tüketim Miktarı Birimi Birim Maliyeti Yıllık Maliyeti (TL)
Elektrik 13.797.353 kWh 0,2150 2.966.645
Doğal Gaz 1.255.545 Sm3 0,8782 1.102.582
KERVAN GIDA 2012 YILI ENERJİ TÜKETİMİ [TEP Bazında]
Doğal Gaz
47%
Elektrik
53%
Kervan Gıda’in 2012 yılına ait enerji tüketimleri incelendiğinde; TEP enerji değeri açısından
tüketimin %53’ünü elektrik oluştururken, maliyet yapısına bakıldığında ise %73’ünü elektrik
maliyeti oluşturmaktadır. Bu doğrultuda yapılacak iyileştirmelerde daha çok elektrik üzerine
odaklanılması gerekecektir.
asdproje
KERVAN GIDA 2012 YILI ENERJİ MALİYETLERİ [TL Bazında]
Doğal Gaz
27%
Elektrik
73%
Elektrik Elektrik Doğal Gaz Doğal Gaz Doğal Gaz Toplam Enerji
Tüketimi Tüketimi Tüketimi Tüketimi Tüketimi Tüketimi
YILLAR [MWh] [TEP] [Sm3] [MWh] [TEP] [TEP]
2012 13.797 1.187 1.255.545 12.044 1.036 2.222
2011 12.994 1.118 1.577.629 15.134 1.302 2.419
2010 12.598 1.083 1.451.317 13.923 1.197 2.281
2009 11.240 967 1.311.779 12.584 1.082 2.049
2008 11.870 1.021 1.410.517 13.531 1.164 2.185
ORTALAMA 12.500 1.075 1.401.357 13.443 1.156 2.231
KERVAN GIDA ENERJİ TÜKETİMLERİ

TOPLAM ÜRETİM (Ton) 14.000
2000
Enerji Tüketimi [MWh] veya Üretim [Ton]
12.000
1500
Su Tüketimi [m3]
10.000
1000
Elektrik Tüketimi 8.000

(MWh) Doğalgaz Tüketimi
- LHV (MWh)
500
6.000
Su Tüketimi (m3)
(Sağ eksen)
0 4.000
8 8 08 8 9 9 09 9 0 0 10 0 1 1 11 1 2 2 12 2 3
00 00 20 00 00 00 20 00 01 01 20 01 01 01 20 01 01 01 20 01 01
K-2 -2 Z- -2 K-2 -2 Z- -2 K-2 -2 Z- -2 K-2 -2 Z- -2 K-2 -2 Z- -2 K-2
A AN U İ M A AN U İ M A AN U İ M A AN U İ M A AN U İ M A
O
C
N
İS M
M EK O
C
N
İS M
M EK O
C
N
İS M
M EK O
C
N
İS M
M EK O
C
N
İS M
M EK O
C
TE TE TE TE TE
asdproje
Kervan Gıda’in yıllar genelinde enerji tüketimleri incelendiğinde, üretimin ve üretimin
mevsimselliğinin etkisi ile direkt ilişkili olduğu görülmektedir.
C. 1 ENERJİ TÜKETİM DEĞERLERİ
Tüketilen Enerji Türü : ELEKTRİK
Birim Maliyeti Yıllık Maliyet
Tüketim Tüketim Miktarı
YILLAR Miktarı (kWh) (TEP) TL / kWh TL / Yıl
2012 13.797.353 1.187 0,2150 2.966.645
2011 12.994.438 1.118
2010 12.597.601 1.083
2009 11.239.861 967
2008 11.870.144 1.021
ORTALAMA 12.499.879 1.075
Kalorifik Değer : 860 kCal / kWh
KERVAN GIDA ELEKTRİK TÜKETİMLERİ [MWh]

2.000
Ortalama Aylık Üretim
(Ton)
1.800
1.600
1.400
2012
1.200
2011
2010
1.000
2009 2008
800
600
OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK
Yaz aylarında üretim nispeten daha düşük olmasına rağmen, Kervan Gıda’in aylık elektrik tüketim
grafiğinde artış görülmektedir. Muhtemelen bu durum yazın klimaların çalıştırılması nedeniyle
oluşmaktadır. 2012 Yılında ise elektrik tüketiminde, önceki yıllara göre artış gözlemlenmektedir.
Bunun nedeni, üretim türünün daha çok elektrik ağırlıklı olmasından veya doğal gaz ile yapılan bazı
işlerin (doğal gazda düşme gözükmektedir) elektrikle yapılmasından kaynaklanmış olabilir (Enerji
verimliliğinde genelde bunun tersi tercih edilir)
asdproje
C.2 ENERJİ TÜKETİM DEĞERLERİ
Tüketilen Enerji Türü : DOĞAL GAZ
Birim Maliyeti Aylık Maliyet
Tüketim Miktarı Tüketim
YILLAR (Sm3) Miktarı (TEP) TL / Birim TL / Ay
2012 1.255.545 1.036 0,8782 1.102.582
2011 1.577.629 1.302
2010 1.451.317 1.197
2009 1.311.779 1.082
2008 1.410.517 1.164
ORTALAMA 1.401.357 1.156
Kalorifik Değer : Doğal gaz alt ısıl değeri: 8250 kcal / Sm3
KERVAN GIDA DOĞAL GAZ TÜKETİMİ (Sm3)

200.000 2.000
(Ton) (Sağ eksen)
1.750
2011
150.000
2009
Doğal Gaz Tüketimi
2010
Üretim (Ton)
2008
[Sm3]
1.500
100.000
2012
1.250
50.000 1.000
Kış aylarında artan üretim ile birlikte ısıtma yükünün de artması nedeniyle, Kervan Gıda’in aylık
doğal gaz tüketim grafiğinde artış görülmektedir. 2012 Yılında ise doğal gaz tüketiminde, önceki
yıllara göre düşme gözlemlenmektedir.
D . ÜRETİM BİLGİLERİ
asdproje
D.1 ÜRETİMLER
Üretim (Tüm ürünler) Üretim (Tüm ürünler)
YILLAR (Ton) (TL)
2012 20.171
2011 20.082
2010 18.643
2009 19.331
2008 20.329
ORTALAMA 20.171
2.250
KERVAN GIDA ÜRETİMLERİ [Ton]
(Ton)
2.000
2008
2012
2011
1.750
2009
1.500
2010
1.250
1.000
750
Kervan Gıda’nın üretimleri, genellikle yaz aylarında yarıya düşmekte, Mart ve Ekim aylarında maksimuma
ulaşmaktadır. 2012 Yılında üretimde nispi bir artış gözlemlenmektedir.
E . ENERJİ YOĞUNLUĞU – ÖZGÜL ENERJİ TÜKETİM HESAPLAMALARI

Kervan Gıda’nın ciroları elde edilemediğinden enerji yoğunlukları (birim üretim TL başına tüketilen
enerji) hesaplanamamıştır.
asdproje
1,4 18
KERVAN GIDA ÖZGÜL ENERJİ TÜKETİMİ 17
(Birim Üretim Ton Başına Tüketilen MWh) 16
1,2 ELEKTRİK Tüketimi
(MWh/Ton) 15
14
1,0 13
Ton Başına DOĞALGAZ
Tüketimi 12
[m3/Ton] veya [Bin-Ton]

(MWh/Ton)
11
0,8
10
[MWh]
8
0,6
7
6
0,4 SU Tüketimi 5
(m3/Ton)
(Sağ-eksen) 4
3
0,2
2
TOPLAM ÜRETİM (BinTon) 1

(Sağ eksen)
0,0 0
8 8 8 8 9 9 9 9 0 0 0 0 1 1 1 1 2 2 2 2 3
00 00 00 00 00 00 00 00 01 01 01 01 01 01 01 01 01 01 01 01 01
K-2 -2 Z -2 -2 K-2 -2 Z -2 -2 K-2 -2 Z -2 -2 K-2 -2 Z -2 -2 K -2 -2 Z -2 -2 K -2
A A N U İ M A A N U İ M A A N U İ M A A N U İ M A A N U İ M A
O
C
N
İS M
M EK O
C
N
İS M
M EK O
C
N
İS M
M EK O
C
N
İS M
M EK O
C
N
İS M
M EK O
C
TE TE TE TE TE
10
KERVAN GIDA ÖZGÜL ENERJİ TÜKETİMİ
TOPLAM ENERJİ
(Birim Üretim Ton Başına Tüketilen Toplam TEP) TÜKETİMİ [TEP]
9
3000
Özgül Enerji Tüketimi [TEP/Ton]

7
TOPLAM ÜRETİM 6
2000 (BinTon)
5
[TEP] veya
[Ton]
TOPLAM ÖZGÜL 3
1000
ENERJİ TÜKETİMİ
[TEP/TON]
2
(Sağ eksen)
0 0
8
08
12
3
08
09
10
10
11
12
00
00
00
00
00
01
01
01
01
01
01
01
01
0
20
20
20
20
20
-2
-2
-2
-2
-2
-2
-2
-2
-2
-2
-2
-2
-2
-2
-2
-2
Z-
Z-
Z-
Z-
Z-
İM
İM
İM
İM
İM
AN
AN
AN
AN
AN
AK
AK
AK
AK
AK
AK
U
U
EK
EK
EK
EK
EK
C
C
M
M
İS
İS
İS
İS
İS
O
O
M
M
M
M
N
N
TE
TE
TE
TE
TE
Kervan Gıda’in özgül enerji tüketimi (Ton Üretim başına tüketilen enerji miktarı [TEP])
incelendiğinde; son 5 yılda herhangi bir iyileşme görülememektedir. Acil olarak önlem
alınması gereklidir.
F . ENERJİ MALİYETİ / ÜRETİM MALİYETİ ORANI
asdproje
Kervan Gıda’nın ciro bilgileri temin edilemediğinden ciro içindeki Enerji Maliyetlerinin Payı
tespit edilememiştir.
ÖNERİ 1.: 5627 Sayılı Enerji Verimliliği kanuna göre, 1000 TEP üzerinde enerji tüketimi olan
endüstriyel işletmelerde kadrolu ve sertifikalı enerji yöneticisi bulundurulması, enerji
tüketimlerinin düzenli olarak devlete (YEGM) raporlanması gerekmekte ve enerji yönetimi
yapılması istenmektedir. Muhtemelen artık sürekli artması beklenilen enerji maliyetleri nedeniyle
de ayrıca, Kervan Gıda’da Enerji Yönetim Sistemi kurulması çalışmalarına bir an önce
başlanılması kuvvetle önerilir. Bu şekilde enerji verimliliği uygulamaları süreklilik
kazanabilecektir.
G . MUHTELİF KONULAR
Çevre Kirliliğinin Kontrolu İle İlgili Sorunlar : Arıtma tesisi vardır.
Mümkün Olabilecek Proses Değişiklikleri : Kısa vadede düşünülmemektedir.
Yatırımlar İçin Kabul Edilebilecek Maksimum Geri Ödeme Süreleri : 1 – 3 Yıl
H . ENERJİ YÖNETİMİ
Kervan Gıda’da; herhangi bir Enerji Yönetimi Programı uygulanmamakta, fakat enerji tüketimi
ile üretim değerleri arasındaki ilişki incelenmekte, spesifik enerji hesaplanmakta ve sonuçlar
değerlendirilmektedir.
I .1 BUHAR SİSTEMİ (KAZANLAR)

Tesiste Bulunan Kazan Sayısı ( Adet ) :2
Normal Olarak Kullanılan Kazan Sayısı ( Adet ) : 2
Kazan No Kapasite Birim Üretim Basınç Sıcaklık
1 Ana Kazan 4000 Kg/h Buhar 9 – 10 Bar 180
Yıldız marka
(125 m2)
(2006)
2 Yard. Kazan 2500 Kg/h Buhar 9 – 10 Bar 180
Erensan (1998)
Buhar; üretimde, nişasta kurutma sistemlerinde, dinlendirme odalarında, şuruphanede, pişirmede,

ürün yağlama-şeker kaplamada, arıtma sisteminde ve mahal ısıtmasında kullanılmaktadır (nişasta
ürünün nemini almada, proses boyunca sürekli kullanılmkatadır).
Kazanlarda Bacagazı Analizi ayda bir kez yapılmaktadır. Portatif Testo/Elektronik Baca Gazı
Analizörü bulunmakta, fazla hava oranının ayarı yapılmaktadır.
Baca Gazı Analizi sonuçları:

21.12. 15.01. 15.09. 30.10. 20.11. 14.12. 15.01. 19.02.
Tarih 2011 2012 2012 2012 2012 2012 2013 2013
asdproje
O2, % 5,2 2,2 0,8 3,5 8,3 3,2 3,5 2,0
CO, ppm 0 20 1 0 0 0 0 0
CO2, % 9,0 10,1 9,8 9,9 7,2 10,1 9,9 10,8
Tb, ºC 193,1 201,5 173,0 173,3 177,2 178,9 172,5 174,7
To, ºC 23,3 36,0 36,1 27,3 24,2 20,7 13,3 16,8

Eta 91,4 92,7 93,5 93,2 90,7 92,7 92,6 93,1
Lamda 1,3 1,1 1,2 1,2 1,7 1,2 1,2 1,1
Baca Gazı Kaybı, % 8,6 7,3 6,0 6,8 9,3 7,3 7,4 6,9
Yakıt Özellikleri: Doğal gaz
H üst 9155 kcal/Sm3
H alt 8250 kcal/Sm3
TESPİTLER
Kazanın özgül elektrik tüketimi aşağıda verilmektedir.

2.500 14
KERVAN GIDA KAZAN DAİRESİ ÖZGÜL ELEKTRİK TÜKETİMİ
[KWh/Ton]
2010 12
2.000
FABRİKA TOPLAM ÜRETİMİ [Ton]
[KWh/Ton] (Çizgisel Grafik Ekseni)

10
(Sütunsal Grafik Ekseni)
1.500
2012
2011 8
2012 - FABRİKA TOPLAM ÜRETİMİ

1.000
500
4
0 2
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık
Yukardaki grafikten görüleceği üzere; 2012 yılında kazan dairesinin özgül elektrik tüketimi
(toplam fabrika ton üretim başına kazan dairesinde harcanan elektrik kWh’i) düşme olmamış,
özellikle yılın 2. yarısında 2011 değerlerinin üzerine çıkılmıştır. Hedeflenen ise, her yıl bir önceki
yıl değerlerinin altına düşülmesidir.
Resim-1a. Buhar Kazanı (yalıtımsız ayna) Resim-1b. Yalıtımsız kazan ayağı=ısı köprüsü
asdproje
 Baca gazı analizi ve Oksijen ayarı düzenli yapılmasına rağmen, ölçülen oksijen oranları
bazen yüksek çıkmaktadır (Normal değerler %2 civarında olması gerekmekte). Dolayısı
ile kullanılan fazla hava nedeniyle enerji kaybı oluşmaktadır,
 Kazanlarda ekonomizer kullanılmamaktadır, baca gazı sıcaklığı bu nedenle yüksektir.
(Başlangıçta var olan ekonomizer öngörülen verimi vermememesi nedeniyle
kullanılamamaktadır)
 Kazan öncesi degazör kullanımı yoktur, bu nedenle kazanda çözünmüş oksijen
engellenememekte, muhtemelen borularda korozyona neden olmaktadır,
 Kazan dairesinin kapısı açıktır, bu nedenle içerdeki hava sürekli soğumakta, kazana
soğuk taze hava girişi ile verimi düşürülmektedir (Taze yanma havasının sıcaklığının her
28 ºC artışında kazan verimi %1 artabilmektedir.
 Buhar sisteminde toplam olarak 56 adet kondenstop bulunmaktadır. Bunların %50’si
serbest şamandıralıdır. 2 adet de termodinamik kondenstop bulunmaktadır. Düzenli
Kondenstop kontrolü yapılmaktadır, ancak son yapılan (13.Mart 2013) kondenstop
analizinde 24.550 $ (yakl. 44.000 TL) yıllık kaçak kaybı tespit edilmiştir.
 Kondenstoplardan buhar kaçakları söz konusudur, bacadan flaş buhar atışı görülmüştür,
 Vanalar yalıtımsızdır, ısı kaçağı oluşturmaktadır. Yalıtımsız tesisatın/fitingler toplamda,

100 m. üzerinde yalıtımsız eşdeğer boru kadar ısı kaçırmaktadır (Her bir yalıtımsız vana
= 2.5 m. yalıtımsız eşdeğer boru).
Resim-2a. Yalıtımsız vanalar Resim-2b. Yalıtımsız kompansatör
Resim-3a,b. Yalıtımsız vanalar
asdproje
 Manuel blöf yapılmaktadır (günde 2 – 3 defa, 10’ar saniye), yüksek kazan suyu iletkenliği
problemi vardır, muhtemelen blöfün manuel yapılmasından kaynaklanmaktadır (yetersiz
blöf göstergesi) Blöf suyu, atık ısı değerlendirilmeden kanala verilmektedir.
Resim-4a,b. Blöf suyu atışları sonucu buhar kaçakları
Resim-5a,b. Flash Buharı Kaçakları Resim-6. Buhar Kaçakları
ÖNERİ 2.: Buhar enerji içeriği çok yüksek (1 kg buhar, 100 ºC’deki bir kg suyun içerdiği
asdproje
enerjinin yaklaşık 7 katı enerji içermektedir) bir enerjidir. Yukarda belirtilen tespitler nedeniyle,
ana kazana ekonomizer ve oksijen trim sistemi ilavesi ile tesisatın maksimum yalıtımlı (kazan
aynası, ayağı ve kapakları, vanalar, kompansatörler, flanşlar da yalıtımlı olan) yapılması önerilir.
Bu doğrultuda;
 Vanaların, kompansatörlerin ve flanşların yalıtım ceketleri ile yalıtılması,
 Termal kamera ile tesisatın yalıtım kontrolünün yapılarak bozulmuş-gereken yerlerde
yalıtımların yenilenmesi,
 Kazan blöfünün otomatik yapılarak, su iletkenliğinin azaltılması ve atık ısısının geri
kazanılarak besi suyu ön ısıtmasında kullanılması önerilir.
Bu şekilde, toplamda buhar sisteminde yaklaşık %10’luk bir verimlilik artışı (yakıt tüketimi
düşmesi) olanak dahilindedir.
ÖNERİ 3.: Kondenstopların düzenli kontrolü ile buhar kaçakların minimize edilmesi.
Kondenstoplar, buhar sisteminde çekiçlemeye (koç darbesi) neden olabilecek yoğuşmuş suyu
dreyn ederken, buharı da sistemde tutan cihazlardır ve arızalı olması durumunda bu görevlerini
yapamadıkları gibi büyük oranda buhar kaçağına neden olabilmektedirler. Ayrıca, arıza yapma
riskleri çok yüksektir.
Flash buhar tankından yüksek oranda buhar kaçağı gözlemlenmiştir. Bunun ana nedenlerinden biri
arızalı (açık kalan) kondenstoplardır. Nitekim, en son yapılan kondenstop analizinde ölçülen 49
kapanda %25 civarı arıza oranı ile karşılaşılmıştır ki bu ortalama değer olan %10’un 2.5 katıdır.
Bu değer, etkin bir kondenstop yönetimi ile (daha sık kontrol ve arızalı olanların hızla
değiştirilmesi/ onarılması, uygun tip kondenstop kullanılması, vb.) %10’un altına düşürülerek
44.000 TL olan kayıp 18.000 TL’nin altına düşürülebilir. Genelde kondenstop değişiminin geri
ödeme süresi çok hızlı, 1 yılın altında olabilmektedir. Bu şekilde kaliteli/pahalı olan ve buhar ile
birlikte atmosfere atılan kazan suyundan da ayrıca tasarruf edilebilecektir.
I .2 SOĞUTMA GRUPLARI
Ürünleri (-3 ºC ) ve ürün ile ortamı (+4 ºC, iklimlendirme amaçlı, kış aylarında kapatılıyor)
soğutmada kullanılan soğuk su, chillerlerde elde edilmekte, chillerlerin de soğutması su kuleleri
ile yapılmaktadır.
-3 Clivet, NID makinası ve Liqourice hatlarını,

-3 Climavenatta, Bosch makinası ve Sakız hattını,
+4 Clivet; mavi kule; Jelly Paketleme ve iklimlendirmeyi,
+4 Climavenatta; Jelly, ortamı (5.kat fancoilleri) vb. beslemekte,
Su kulelerinin bazılarında sürücülü (değişken frekanslı-hızlı) fan uygulaması ( +4 Clivet gibi)

vardır, bazılarında ise sürücü uygulanmamıştır (-3 Clivet gibi)
asdproje
60
KERVAN GIDA SOĞUTMA GRUBU ÖZGÜL ELEKTRİK TÜKETİMİ
[KWh/Ton]
2012 - -3 Clivet Pompaları


40
2011 - +4 Eski Clivet Soğutma

2012 - +4 Eski Clivet Pompaları

2010 - +4 Yeni Clivet Pompaları

2010 - +4 Climavenatta Soğutma
2011 - Climavenetta Pompaları


2012 - -3 Climavenatta Soğutma
2012 - +4 Yeni Clivet Soğutma

20

2012 - -3 Clivet Soğutma
0
1
Yukardaki grafikten görüleceği üzere; 2012 yılında soğutma gruplarında, -3 Climavenatta

soğutucu ile -3 Clivet soğutma ve pompalarının özgül elektrik tüketiminde (toplam fabrika ton
üretim başına kazan dairesinde harcanan elektrik kWh’i) artış vardır.
110
KERVAN GIDA -3ºC CLIMAVENATTA CHILLER ÖZGÜL ELEKTRİK TÜKETİMİ KERVAN GIDA -3ºC CLIVET CHILLER ÖZGÜL ELEKTRİK TÜKETİMİ
[KWh/Ton] [KWh/Ton]
60
90
70
40
2010 - -3 Climavenatta
2012; -3 Clivet
Soğutma 2012 - -3 Climavenatta
Soğutma
Soğutma
50 2011 - -3 Clivet Soğutma
2011 - -3 Climavenatta
Soğutma 2012 - -3 Clivet Pompaları
2011 - Climavenetta Pompaları 2011 - -3 Clivet Pompaları
2010 - Climavenetta Pompaları 2010 - -3 Clivet Soğutma

2012 - Climavenetta
Pompaları 20
30
Ocak Nisan Temmuz Ekim ORTALAMA
Ocak Nisan Temmuz Ekim ORTALAMA
ÖNERİ-4.: -3 Chiller gruplarında detay etüt yapılarak enerji verimliliği uygulamaları

yapılabilir. -3 ºC’de çalışan chillerler, genellikle sıcak yaz aylarında yüksek güç çekmekte ve
dolayısı ile özgül elektrik tüketimleri aşırı artmaktadır. Değişken hava şartlarına tabi bulunan tüm
ekipmanlara (soğutucuların fanları, pompaları vb) sürücü uygulaması, değişken yükler enerji
verimli olarak karşılanabildiği için büyük enerji kazançları elde edilebilmektedir.
İlaveten, soğutma suyunun üretiminin, hava sıcaklığının nispeten çok daha düşük olduğu geceleri
üretilerek gündüz tüketilmek üzere iyi yalıtımlı soğuk su depolarına basılması, hem daha
verimli bir soğutma sağlamakta hem de geceleri elektrik 3 kat daha ucuz olduğundan soğuk su
üretim maliyetleri de oldukça düşebilmektedir.
Ayrıca, verimli olmayan, çok sardırmaya gitmiş eski elektrik motorlarınında verim sınıfı yüksek
motorlarla değiştirilerek %10’a varan civarında enerji verimliliği elde edilebilir.
asdproje
Resim-7a,b. Soğutma Kuleleri
I .3 DİĞER YARDIMCI SİSTEMLER
10 KERVAN GIDA YARDIMCI İŞLETMELER

ÖZGÜL ELEKTRİK TÜKETİMİ
[KWh/Ton]
8
2012 - Atık Su Arıtma Tesisi 2
2011 - Atık Su Arıtma Tesisi 2
2010 - Ham Su Arıtma

6
2012 - Su Kuyusu 2
2010 - Su Kuyusu 2
2011 - Su Kuyusu 2
2012 - Su Kuyusu 3
2011 - Su Kuyusu 3
2010 - Su Kuyusu 3
2010 - Atık Su Arıtma Multiclair

2012 - Meyve Suyu Asansör
4
2012 - Yük Asansörleri
2012 - Su Kuyusu 1
2011 - Atık Su Arıtma Tesisi
2011 - Su Kuyusu 1
2010 - Su Kuyusu 1
0
1
2012 yılında 3 no.lu Su Kuyusu ve Yük Asansörlerindeki özgül elektrik tüketimlerinde artış
olmuştur. Bu ekipmanlarda enerji verimliliği potansiyelleri bulunmaktadır.
ÖNERİ-5.: Kazan dairesi, 3 no.lu Su Kuyusu ve Yük Asansörlerinde detay enerji etütleri
yapılarak (düzenli gerçek zamanlı ölçümler alınarak) enerji verimliliği olanaklarının (verimli
motor ile değişimi, sürücü takılması vb) araştırılması önerilir.
İ . ELEKTRİK ENERJİSİ KULLANIMI
asdproje
Tesisde 2500 kVA + 1600 kVA güçlerinde (34.5 / 0.38 kV) 2 adet trafo vardır, her biri %80 yükte
çalışmaktadır.
Elektrik Enerjisinin işletmedeki tüketim alanlarına göre kullanım miktarları tespit edilmekte ancak
su ve doğal gaz için tespit edilememektedir.
Elektrik Enerjisinin işletmedeki tüketim alanlarına göre miktarları:
 Üretim : %47
 İklimlendirme: %48
 Aydınlatma (İdari Birimler): %5
Fabrikada herhangi bir elektrik enerjisi üretimi yoktur. Sadece acil durumlar için 2500 kVA +
1600 kVA dizel motorlu jeneratör bulundurulmaktadır. Jeneratör çalışma saat ve kWh üretimleri
düzenli ölçülmektedir.
2012 Yılında jeneratörlerin toplam çalışma saati 50 saatin altında (48,95 h) ve toplam üretimi ise
25.723 kWh olup, toplam elektrik tüketiminin sadece %0,2’sini karşılamıştır.
Acil durum jeneratörlerin yıllık çalışma saatleri genellikle çok düşük olduğundan enerji etüdünde
incelenmesine gerek yoktur. Acil durum jeneratörlerin ana işlevi, üretimin kesintiye uğramasını
önlemek olduğundan bu görevi yerine getirmesiyle enerji yoğunluğunu düşürmeye (birim üretim
başına harcanan enerji), dolayısı ile enerji verimliliğine katkısı olmuştur.
ÖNERİ 6.: Etkin bir enerji yönetim sistemi kurulabilmesi için, fabrikada elektrik gibi doğal gaz,
sıcak ve soğuk su için de bir enerji izleme sistemi kurulması önerilir. (Yüksek doğal gaz
tüketen birimlere, makinalara, hatlara sayaç takılması)
 Satın alınan elektrik tarifesi: Çift Terimli Puant Tarife’dir.

 Elektrik Sözleşme gücü : 3274 kW
 Elektrik Enerjisinin pik güç aralığı : 17.000 kw/h (min. Güç) - 50.000kw/h ( max. Güç)
 Tesisde yük yönetim sistemi yoktur, yapılmamaktadır.
 Tekli kompanzasyon ünitesi kullanılmakta olup, Güç Faktörü ( Cos  ) Değeri : 0,95’dir.
 Bireysel-müstakil kompanzasyon kullanılmaktadır.
 Pompa ve fanlarda değişken hız kontrol üniteleri uygulanmaktadır.
 Elektrik Motorlarında Yumuşak yolverici ve sürücüler kullanılıyor.
ÖNERİ 7.: Yapılan tarife analizinde, kullanılan mevcut tarifenin, en ucuz tarife olduğu
hesaplanmıştır. Ancak, tarifeler sürekli değiştirildiğinden, devamlı takip edilmesi ve tarifeler
farklı olduğunda hızla tarife değişikliğine gidilmesi önerilir.
Fabrikada kullanılan aydınlatma armatürlerinin kullanım yüzdeleri:
Armatür Cinsi Kullanım % si Kullanım Yeri
Flouresan Armatürler % 93 İmalathane
Civa Buharlı Armatürler %7 Çevre aydınlatması
Fabrikada Aydınlatma Kontrolu %99 manuel olarak yapılmaktadır.
asdproje
Detaylı Aydınlatma envanteri (kullanım yeri, tipi, değiştirilme tarihi, ömrü, etkinlik değeri,
enerji tüketimi, arıza sıklığı vb) çıkarılmamıştır. Bu nedenle aydınlatma anlizi yapılamamıştır.
Kullanılan balastların %50’si manyetik balastlıdır ve armatür yenilenme esnasında elektronik
balastla değiştirilmektedir.
Merdiven boşlukları ve bazı depolarda fotoselli aydınlatma kullanılmaktadır.
Gün ışığı için pencereler olmasına rağmen, kapalı unutulan jaluziler ve bazı pencere önleri
kolilerle kaplı olduğundan çoğu zaman gün ışığından yeterince faydalanılamamaktadır.
Resim-8a,b. Kanal arkasında kalan aydınlatma ve Kapalı jaluji ile gün ışığının engellenmesi
ÖNERİ 8.: Gün ışığından maksimum faydalanılması. Gün ışığı en sağlıklı, doğal ve maliyetsiz
bir ışıktır. Gün ışığı ayrıca insanların hormonel dengesi için de gerekli olduğundan, mahrum
olunan – sürekli yapay ışık altındaki çalışma ortamlarında çalışanlar strese girmekte, sağlık
problemleri yaşamakta ve üretim ile kalitesi, iş-güveliği olumsuz etkilenebilmektedir. Bu
nedenlerle gün-ışığı kullanımının maksimize edilmesi kuvvetle önerilir. Ayrıca, depolarda pencere
kenarlarındaki koliler kaldırılarak gün ışığının iç ortama daha çok girmesi (üretimi olumsuz
etkilemediği sürece) sağlanabilir.
ÖNERİ 9.: Aydınlatma optimizasyonu yapılması ve işlevsel aydınlatmanın

artırılması/geliştirilmesi. Üretim hatları üzerindeki flöresan aydınlatmanın, üretimin olmadığı
zamanlarda veya gün ışığının yeterli olduğu alanlarda da açık olduğu gözlemlenmiştir. Çalışan
bilinci artırılarak ve tam ya da yarı-otomasyon sistemleri kurularak, mahallerde ihtiyaç
kadar aydınlatma düzeylerinin temini ile %50’e kadar aydınlatma verimliliği sağlamak mümkün
olabilmektedir. Ayrıca, aydınlatmanın olanaklar dahilinde aydınlatılacak alana yakın olması
sağlanmalıdır. (aydınlatılacak alana yakınlığı yarı-yarıya azaltılan bir aydınlatma armatürü ile 4
kat daha fazladır veya 4 kat daha az enerji tüketimi olur) aydınlatma düzeyi elde edilebilmektedir.
Resim-9a,b Yüksekten aydınlatma
asdproje
Resim-10a,b. Alçaktan aydınlatma
Resim-11a,b. Yanmış fakat enerji harcamaya devam eden aydınlatmalar
Resim-12a,b. Çalışma/Çalışan olmayan fakat aydınlatılmış mahaller
asdproje
Resim-13a,b. Gün ışığı kullanımı kolilerle engellenmiş mahaller
asdproje
0
2
4
6
0
2
4
6
8
10
12
14
16
asdproje
2010 - 5.Kat Ofisler
2010 - Depolar (1.-2. ve 3. kat)
2011 - Depolar (1.-2. ve 3. kat)

2010 - Yemekhane ve 2012 - Depolar (1.-2. ve 3. kat)

Soyunma Odaları
2011 - Yemekhane ve
Soyunma Odaları 2010 - Depolar 3 ( Zemin Kat)
2012 - Yemekhane ve
1
Soyunma Odaları
1
2011 - Depolar 3 ( Zemin Kat)
2010 - Kalite
2012 - Depolar 3 ( Zemin Kat)
kat ofislerde 2012 yılında özgül elektrik tüketimleri artmıştır.

2011 - Kalite
2012 - Kalite 2010 - Depolar 2 (Meyve Suyu)

[KWh/Ton]
2010 - Ar-Ge 2011 - Depolar 2 (Meyve Suyu)
KERVAN GIDA İDARİ BİNA
2011 - Ar-Ge
2012 - Depolar 2 (Meyve Suyu)

[KWh/Ton]
2012 - Ar-Ge
KERVAN GIDA DEPOLAR
Yukardaki Grafiklerden görüleceği üzere, zemin katdaki depo 3 ve meyve suyu depo no.2 ile 5.
ÖNERİ 10.: Üretim hatları üzerindeki flöresan aydınlatmanın, LED aydınlatma ile
peyderpey değiştirilmesi/yenilenmesi. LED lambalar, en verimli ve en sağlıklı aydınlatma
çeşitidir, noktasal aydınlatmada (bant üzeri uygulamalar gibi) çok etkindir ve kullanımı her geçen
gün hızla artmaktadır. LED’lerin fiyatı şu anda yeterli sürüm olmadığından yüksektir fakat her
geçen gün hızla fiyatı düşmektedir. Bu nedenle, LED kullanımı pilot çalışma olarak 1 – 2 üretim
hattında/bandında başlatılarak denenmeli, etkileri değerlendirilmeli, teknolojisi öğrenilmeli ve
LED sektörü çok yakından takip edilerek fizibilitesi uygun olan zamanda da tüm aydınlatmanın
LED ile yenilenmesi düşünülmeli/hedeflenmelidir.
ÖNERİ 11.: Flöresan lambaların manyetik balastlarının elektronik balastlarla

değiştirilmesi. Elektronik balastlar, manyetik balastalara göre çok daha sağlıklı ışık sağlamakta,
ışığın kıpraşmasını azaltmakta, yarı yarıya daha az enerji tüketmekte ve enerji verimliliği
sağlamaktadır. Tüm flöresan yenilemelerinde elektronik balastlı armatürlerin kullanılması
önerilir.
ÖNERİ 12.: Flöresan lambaların T5/T8 modelleri ile değiştirilmesi. Flöresan lambaların en
verimlileri ve estetikleri T5 ve T8 olanlarıdır. Tüm flöresan yenilemelerinde mevcutların bu
modellerle değiştirilmesi önerilir.
ÖNERİ 13.: Çevre aydınlatmasında kullanılan civa buharlı lambaların alçak basınçlı
sodyum buharlı lambalar ile değiştirilmesi . Tüm gece yanan mevcut bahçe/çevre
aydınlatmaları enerji verimliliği açısından maksimum etkinlik değeri (Lümen/Watt) olanlardan
seçilerek yıllık elektrik tüketimleri düşürülebilir. Alçak basınçlı sodyum lamba etkinlik değeri
en yüksek lambalardandır, sadece renk geri verimi kötüdür ki çevre aydınlatmasında önemli
değildir.
ÖNERİ 14.: Armatürlerin düzenli etkin bakımı. Flöresan lambaların üzerinde toz ve nişasta
tozu birikmesi sonucu (tüm elektronik cihazlar ortamdaki tozu çekmektedir) aydınlatma akıları
düşmekte, daha fazla enerji harcanmakta, lamba ısı yaymaya başlamakta, mahalin soğutma yükü
artmakta ve lambanın ömrü hızla kısalabilmektedir. Bu nedenle aydınlatma armatürlerinin düzenli
bakımı yapılmalı, tozsuz çalışması sağlanmalıdır.
J . FABRİKADAKİ SABİT ÖLÇÜ ALETLERİ

Fabrikada 12 adet su sayacı (3’ü arızalı) 56 Adet elektrik sayacı bulunmakta olup, buhar sayacı
kullanılmamaktadır.
K . FABRİKADAKİ PORTATİF ÖLÇÜ ALETLERİ

İşletmede; Termal Kamera, Enerji analizörü, Pens ampermetre, Sıcaklık ölçer, Takometre,
Lüksmetre, Rekorder, Nem ölçer, Ses düzeyi ölçer, İletkenlik ölçer ve Manometre
bulunmaktadır.
ÖNERİ 15.: Özellikle, ısı kaçaklarının tam olarak tespit edilebilmesi için fabrikada bulunan
termal kamera ile düzenli olarak (ayda bir) buhar ve sıcak su hatlarının çekimlerinin yapılarak
bozulmuş yalıtımlar değiştirilmesi önerilir. Ayrıca, termal kamera elektrik arızalarının tespitinde
de kullanılabilmektedir. Diğer taraftan, basınçlı hava kaçağı analizleri için ultrasonik hava kaçak
asdproje
0
500
1.000
1.500
2.000
2.500
0
5
10
15
20


Ocak
2010 - Bosch Makat
Şubat
2011 - Bosch Makat
2012 - Bosch Makat
Mart
2010 - NID Mogul
asdproje
2011 - NID Mogul
Nisan
2012 - NID Mogul
8544 saat
Mayıs
2010 - NID Büyük Din.Odası Munters
çalışmaktadır.
L . ANA BÖLÜMLER

2010 - Jelly Üretim Muhtelif Beslemeler
2012
2011
Haziran Temmuz Ağustos

2010
2010 - Jelly Üretim Dış Üniteler
Eylül
Fabrikada üç vardiya çalışma vardır.
Ekim
2010 - NID Orta Din.Odası Ortam Kliması
Kasım
KERVAN GIDA NID MOGUL ÖZGÜL ELEKTRİK TÜKETİMİ [KWh/Ton]
Aralık
2012 - FABRİKA TOPLAM ÜRETİMİ 2010 - Bosch Din.Odası Ortam Kliması
0
5
10
15
20
25
30
[KWh/Ton] (Çizgisel Grafik Ekseni) 2011 - Bosch Din.Odası Ortam Kliması
1
2012 - Bosch Din.Odası Ortam Kliması
2010 - Şeker Eleme
0
500
1.000
1.500
2.000
2.500
2011 - Şeker Eleme
Ocak
2012 - Şeker Eleme
2010 - NID Pişirme
Şubat
2011 - NID Pişirme
2012 - NID Pişirme
Mart
2010 - Bosch Pişirme
Nisan
[KWh/Ton]
Mayıs
2010 - Su Kuyusu 2
2011 - Su Kuyusu 2
2012 - Su Kuyusu 2
2010 - Kasa Yıkama
KERVAN GIDA JELLY ÜRETİM
2011 - Kasa Yıkama

Bu değerler baz alınarak rapordaki tüm yatırım geri dönüşleri hesaplanacaktır.
2012 - Kasa Yıkama
2012
2011
Haziran Temmuz Ağustos

2010 - NID Küçük Din.Odası Ortam Kliması
2010
Eylül
Ekim
2010 - Jelly Üretim Maltoz Pompaları
KERVAN GIDA BOSCH ÖZGÜL ELEKTRİK TÜKETİMİ [KWh/Ton]

dedektörü de bulundurulması ve düzenli hava kaçağı ölçümü yapılması kuvvetle önerilir.
Kasım
Aralık
0
5
10
15
20
25
30
35
40
Bosch makinasının 2012 yılında özgül elektrik tüketimi düşerken NID’nin değerleri, 2.yarıda
Kazan dairesi ve Soğutma grupları günde 24 saat, yılda 356 gün üzerinden toplam
2011 yılına göre artmıştır. NID makinasında detay etüt yapılarak (gerçek zamanlı ölçümleme
Basınçlı hava sistemi günde 24 saat, yılda 312 gün üzerinden toplam 7488 saat
ile) enerji verimliliği uygulamaları gerçekleştirilebilir.
2.500
KERVAN GIDA LIQOURICE BÖLÜMÜ ÖZGÜL ELEKTRİK TÜKETİMİ
[KWh/Ton] 140
2010
2.000 120

100
2012
1.500
80
2011

1.000 60
40
500
20
0 0
Liqourice bölümünde özgül elektrik tüketimi 2012 yılı 2.yarıda artmıştır. Liqourice bölümünde
detay etüt yapılarak (gerçek zamanlı ölçümleme ile) enerji verimliliği uygulamaları
gerçekleştirilebilir.
40 KERVAN GIDA SAKIZ BÖLÜMÜ
[KWh/Ton]
30
2011 - +4 Climavenata Chiller Grubu
20
2012 - Sakız Ana Sayaç 2
2012 - Sakız Hamurhane havalandırma

2010 - Yemekhane
2011 - Yemekhane
2010 - Şeker Eleme
2011 - Şeker Eleme
2012 - Şeker Eleme
2012 - Sakız klima santrali

2012 - Yemekhane
2012 - Sakız Mikserler

10
2012 - Ar-Ge
2011 - Ar-Ge
2010 - Ar-Ge
0
1
Sakız bölümünün 1 ve 2 no.lu sayaçlarındaki değerler baz alındığında 2012 yılında özgül elektrik
tüketimi artmıştır. Bu sayaçların beslediği makinalara detay etüt yapılarak (gerçek zamanlı
asdproje
ölçümleme ile) enerji verimliliği uygulamaları gerçekleştirilebilir.
KERVAN GIDA JELLY PAKETLEME
KERVAN GIDA MEYVE SUYU BÖLÜMÜ 10 ÖZGÜL ELEKTRİK TÜKETİMİ
20
ÖZGÜL ELEKTRİK TÜKETİMİ [KWh/Ton]
[KWh/Ton]
2010 - Jelly Paketleme (UPS)

15
2012 - Jelly Paketleme(Ortam Kliması)

6
2011 - Meyve Suyu Ana
10

4
2010 - Liqourice Pilot Tesisi

2010 - El işçiliği
2010 - Jelly Paketleme
2011 - Jelly Paketleme

(Azot + Tali Pano)
(Azot + Tali Pano)
(Azot + Tali Pano)

2012 - Jelly
Paketleme
2
0 0
1 1
Meyve suyu ile Jelly paketleme bölümlerinde de artan 2012 yılı özgül elektrik tüketimi nedeniyle
ilgili makinalara detay etüt yapılarak (gerçek zamanlı ölçümleme ile) enerji verimliliği
uygulamaları gerçekleştirilebilir.
M . KOMPRESÖRLER VE BASINÇLI HAVA SİSTEMİ

Kompresör tipi : TIDY 50 : YVK 100-dvk 100
Kompresör Markası : Dalgakıran : Yiğitsan
Kompresör Kapasitesi : 6,4 m3/dak ( 37.5 kW) : 12.6 m3/dak (75 kW)
Kompresörün yıllık çalışma süresi : 7488 Saat/yıl (24 h x 312 gün)
Kompresör Çıkış Basıncı : 7.5 Bar (İşletme Basıncı)
Son kullanım noktasındaki gerekli hava basıncı : 6 Bar (Hat boyunca basınç kaybı; 1-2- bar)
Toplam Çalışma saati (Toplam / Tam yükte)
Dalgakıran; TIDY50; 53.911/51.851, DVK100B; 37.544 / 33.862, DVK100; 15.674 / 12.311 saat/saat
Yiğitsan; YYK100; 37.669 / 2.186 saat/saat, YYK100; 8 bar / 75 kW arızalı
 Basınçlı hava hattı tipi ring tipidir. Kompresör Start/Stop kontrol sistemli olup yağ ile
soğutulmaktadır (Soğutma Giriş/Çıkış: 80/90 ºC). Kompresörler ardışık ( Sıralı ) Sisteme
bağlı çalışmaktadır.
 Düzenli hava kaçağı kontrolü yapılmamakta, ses ile kaçak tespiti yapılmaktadır.
Basınçlı havanın büyük kısmı pnömatik paketleme makinalarında kullanılmaktadır.
 Kompresör taze havasını bina içinden almakta, soğutma havası bina dışına verilmektedir.
Kompresör dairesi sürekli açık durumda bırakılmaktadır.
asdproje
Resim-14a,b.: Kapısı açık kompresörler ve tozlu odası ile sık filtre tıkanma riski
 Kullanılan basınçlı hava kurutucusu, soğutucu tipdir.

 Kompresör ve kurutucuların atık ısılarından faydalanılamamaktadır. Yeni alınacak
kompresör sitemi ile bu sistem olacağı görülmüştür, ancak atık ısının nerede
kullanılacağı tam bilinmemektedir.
2.500 200
KERVAN GIDA KOMPRESÖR DAİRESİ ÖZGÜL ELEKTRİK TÜKETİMİ
[KWh/Ton]
180
2012
2.000 160

140
2010
1.500 120
2011 100
1.000 80
60
500 40
20
0 0
Kompresörler, Kervan Gıda’da kullanılan sistemler içinde, soğutma grupları ile birlikte, özgül
elektrik tüketimi en yüksek olan olarak tespit edilmiştir. Üstelik, kompresörlerde 2012 yılında
son 3 yılın en yüksek özgül elektrik tüketiminin gerçekleştiği görülmektedir.
asdproje
Kompresörler genelde yüksek çalışma saatinde olup, ekonomik ömür durumu detay etüt
yapılarak araştırılmalıdır.
ÖNERİ 16.: Basınçlı hava en pahalı enerjidir. Çünkü, kompresörde harcanan enerjinin yaklaşık
%85’i ısıya dönüşerek atılmaktadır. Ayrıca basınçlı hava, hatlarda sürekli bulunmakta ve dolayısı
ile herhangi bir kaçak, sürekli (24/7/365) enerji kaybına neden olmaktadır. Bu nedenlerle
çalışanların bu konuda bilinçlendirilmesi azami öneme sahiptir. Bu doğrultuda düzenli kaçak
kontrolü yapılması kuvvetle önerilir.
ÖNERİ 17.: Kompresör odası kapısının panjurlu olması ve sürekli kapalı tutulması,
kompresör taze havasının kanalla bina dışından alınması önerilir. Kompresör havasının
enerji verimliliği açısından olanaklar dahilinde soğuk ve temiz olması gerekmektedir. Bu da
kompresörün taze havasının bina içinden değil bina dışından alınması, mümkünse de en soğuk
cepheden (kuzey) alınması önerilmektedir. Kompresör odasının kapısında panjur bulunmaması,
kapısının sürekli açık kalması bir taraftan gerekmektedir ancak, diğer taraftan filtrenin sık
kirlenmesine/tıkanmasına neden olacağından ve buda kompresör performansını düşüreceğinden
daha fazla enerji kaybına neden olmaktadır.
ÖNERİ 18.: Kompresörler yüksek güç tüketen ünitelerdir ve sağlanacak verimliliklerin geri
dönüşleri hızlıdır. Kompresörlerin her birine ayrı sayaç takılarak toplam çektiği güç analiz
edilmeli, güç optimizasyonu yapılarak yükte çalışma süresi artırılıp enerji verimliliği sağlanması
önerilir.
ÖNERİ 19.: Kompresörün atık ısısından faydalanılabilir. Özellikle, soğuk aylarda kompresör
odasına yakın mahallere filtrelenerek verilebilir ve böylece tesisin toplam ısıtma yükü
düşürülebilir.
N . DİĞER BİLGİLER
Fabrikanın Toplam Alanı 35 000 m2 Isıtma Süresi
Isıtılan Toplam Alan * (Fancoillerle) 3.200 m2 6 Ay / Yıl
Isıtılan Toplam Hacim * Yakl. 8000 m3 Ay / Yıl
İklimlendirme Yapılan toplam Alan Üretim: 10.000 m2 6 Ay / Yıl
(Toplam depo alanı: 25.000 m2) Depolar: 10.000 m2
İklimlendirme Yapılan toplam Hacim Yakl. 40.000 m3 6 Ay / Yıl
* İklimlendirme Yapılan Alan Hariç
O . ÇALIŞMA ALANI
Isıtma, imalathanelerde iklimlendirme santralleri kanalları ile, ofislerde ise fancoil sistemi ile
yapılmaktadır. Ayrıca, merkezi bir klima ile ofisler fan-coillerle soğutulmaktadır. Soğutma, ısıtma
sezonu biter bitmez manuel olarak başlatılmaktadır.
asdproje
Arıtma tesisi 2011 yılında kurulmuştur. 24/7 sürekli çaışmaktadır. Isıtma buharla yapılmaktadır.
Biyolojik/unaerobik arıtma yapılmaktadır. Elde edilen biogaz, toplanarak flare sisteminde
yakılmaktadır. 18 ay içinde 330.414 Nm3 (ortalama 25 Nm3/h, yakl. 150 kWh) biogaz yakılmıştır.
Resim-15. Flare (biogaz yakma) sistemi
ÖNERİ 20: Biogaz tanklarda toplanıp, filtre edilip, ısıtma amaçlı olarak yakılabilir. Bu
şekilde yılda 220.000 m3 biogaz (yaklaşık 1.280.000 kWh=110 TEP) değerlendirilebilir.
İmalathanelerde oldukça tozlu ve nişasta tolu bir çalışma ortamı mevcutdur. Çok tozlu/nişastalı
ortam bir taraftan makinaların, havalandırma kanallarının ve aydınlatmanın
tozlanmasına/kirlenmesine ve dolayısı ile enerji kayıplarına neden olur iken diğer taraftan
makinaların daha sık arıza yapmasına, ortamda çalışanlarda sağlık problemlerine, iş-
güvenliğinin ve veriminin düşmesine neden olabilmektedir.
Şuruphanedeki borular, fitingler ve tanklar (58 ºC) yalıtımsızdır. 50 ºC’nin üzerindeki tüm
boruların ve fitinglerin yalıtılması genellikle önerilmektedir.
Resim-16a,b. yalıtımsız boru ve fitingler
İmalathane ve idari ofis binasında mantolama bulunmamaktadır. İdari Bina giriş/ön cephesinde
asdproje
cam pencere kullanım oranı yüksektir.
Tesisin su ihtiyacı, 2 adet su pompası/hidrofor (her biri 5.5 kW, 7.5 m3/h, 70 m.ss) vasıtasıyla
sağlanmaktadır. Karbon/elyaf filtrelerden geçirilerek arıtılmaktadır. Pompalardan birinin eski
olduğu (muhtemelen düşük verim sınıflı) görülmüştür, değiştirilmesi ile enerji verimliliği
yapılabilir.
Resim-17 Eski su pompası
Resim-18a,b. Kirli havalandırma santrali motoru ve kabini (erken filtre tıkanması nedeni)
ÖNERİ 21.: Fanların bütün gücü, kanallardaki sürtünme dirençlerini yenmek için
asdproje
harcanmaktadır. Kanallar ne kadar temiz ise o kadar sürtünme dirençleri ve dolayısı ile harcanan
enerji o kadar düşük olacaktır. Havalandırma kanalı ve santral içinin temizliğinden emin
olunması, havalandırma ünitesi fan kayışının gerginliği/uygunluğunun düzenli kontrol edilmesi,
gerektiğinde değiştirilmesi önerilir.
ÖNERİ 22.: Binalarda mantolama yapılması ile minimum %40 enerji verimliliği
yapılabilmektedir. Mantolama ile sadece soğuk aylardaki ısınma giderleri değil, sıcak aylardaki
soğutma yükü de ciddi oranlarda düşebilmektedir. Ayrıca, orta vadede kullanılan idari bina cephe
camlarının %50 daha fazla ısı yalıtımı yapan Low-E ısıcamlarla değiştirilmesi önerilir.
ÖNERİ 23.: Hava şartları değişkendir ve dolayısı ile hava şartlarına/değişkenliğine maruz olan
sistemler/ekipmanların da değişken yüklerde çalışması söz konusudur. Değişken yüklerin
bulunduğu tüm ekipmanlara (soğutma kulesi, havalandırma fanı vb) sürücü takılarak
%50’e varan ekipman verimliliği artışı sağlanabilir.
ÖNERİ 24: Büyük güç tüketen ekipmanların (Trafolar, kazan, kompresörler, chillerler, büyük
elektrik motorları ve pompaları ) performans eğrileri temin edilerek kısmı yüklerdeki
verimleri, gerçek durumlarla karşılaştırılarak kontrol edilmesi ve gerekiyor ise maksimum verime
yakın yüklerde çalıştırılması önerilir.
ÖNERİ 25. Yenilenebilir Enerji kullanımı: Bina girişine sosyal sorumluluk çerçevesinde 5
kWp gücünde fotovoltaik (PV) güneş pili ( 5 kW rüzgar enerjisi ile akuple hibrit sistem de
olabilir) konarak elde edilen elektrik ile gece LED’li çevre aydınlatması yapılabilir.
ÖNERİ 26. 1 MW güç değerinde trijenerasyon kurulması. Kervan Gıda’nın sürekli buhar
tüketimi vardır. Ayrıca, kış aylarında ısıtma yükü, yaz aylarında ise soğutma yükü artmaktadır. Bu
durum trijenerasyon (absorpsiyon chillerli kojenerasyon) kurulması için idealdir. Kurulacak 1
MW elektik gücündeki trijenerasyon ile yılda 8 milyon kWh elektrik elde edilir iken, atık
ısılarından faydalanılarak yılda yaklaşık 8000 ton buhar ve eşit enerji miktarında sıcak su elde
edilebilecektir. Elde edilen buharın tümü üretimde kullanılır iken, sıcak su da ısıtma ve prosesde
kış aylarında kullanılabilecek, yaz aylarında ise absorpsiyonlu ısı makinası ile 7 ºC soğuk suya
dönüştürülerek iklimlendirmede (klimatizasyon) kullanılarak, mevcut ısıtma ve soğutma
yüklerinden de tasarruf yapılabilecektr.
asdproje

ASD Kervan Gida On Etut Raporu-R1

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

ASD Kervan Gida On Etut Raporu-R1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Kervan Gıda Enerji Ön-Etüt Raporu Sayfa: 1

KERVAN GIDA SAN. ve TİC. A.Ş.

ASD PROJE LTD. ŞTİ.

Fabrika Adı : KERVAN GIDA / HARAMİDERE Sanayi Sektörü : GIDA

KERVAN GIDA 2012 YILI ENERJİ TÜKETİMİ [TEP Bazında]

KERVAN GIDA 2012 YILI ENERJİ MALİYETLERİ [TL Bazında]

KERVAN GIDA ENERJİ TÜKETİMLERİ

Elektrik Tüketimi 8.000

KERVAN GIDA ELEKTRİK TÜKETİMLERİ [MWh]

KERVAN GIDA DOĞAL GAZ TÜKETİMİ (Sm3)

E . ENERJİ YOĞUNLUĞU – ÖZGÜL ENERJİ TÜKETİM HESAPLAMALARI

[m3/Ton] veya [Bin-Ton]

TOPLAM ÜRETİM (BinTon) 1

Özgül Enerji Tüketimi [TEP/Ton]

F . ENERJİ MALİYETİ / ÜRETİM MALİYETİ ORANI

I .1 BUHAR SİSTEMİ (KAZANLAR)

Buhar; üretimde, nişasta kurutma sistemlerinde, dinlendirme odalarında, şuruphanede, pişirmede,

Baca Gazı Analizi sonuçları:

Kazanın özgül elektrik tüketimi aşağıda verilmektedir.

[KWh/Ton] (Çizgisel Grafik Ekseni)

2012 - FABRİKA TOPLAM ÜRETİMİ

 Vanalar yalıtımsızdır, ısı kaçağı oluşturmaktadır. Yalıtımsız tesisatın/fitingler toplamda,

Resim-2a. Yalıtımsız vanalar Resim-2b. Yalıtımsız kompansatör

Resim-3a,b. Yalıtımsız vanalar

Resim-4a,b. Blöf suyu atışları sonucu buhar kaçakları

Resim-5a,b. Flash Buharı Kaçakları Resim-6. Buhar Kaçakları

-3 Clivet, NID makinası ve Liqourice hatlarını,

Su kulelerinin bazılarında sürücülü (değişken frekanslı-hızlı) fan uygulaması ( +4 Clivet gibi)

2012 - -3 Clivet Pompaları

2011 - -3 Clivet Pompaları

2011 - +4 Eski Clivet Soğutma

2012 - +4 Eski Clivet Soğutma

2012 - +4 Eski Clivet Pompaları

2010 - +4 Yeni Clivet Pompaları

2012 - +4 Yeni Clivet Pompaları

2012 - Climavenetta Pompaları

2012 - +4 Climavenatta Soğutma

2011 - +4 Climavenatta Soğutma

2012 - +4 Yeni Clivet Soğutma

2010 - +4 Yeni Clivet Soğutma

2011 - +4 Yeni Clivet Soğutma

Yukardaki grafikten görüleceği üzere; 2012 yılında soğutma gruplarında, -3 Climavenatta

2011 - Climavenetta Pompaları 2011 - -3 Clivet Pompaları

2010 - Climavenetta Pompaları 2010 - -3 Clivet Soğutma

ÖNERİ-4.: -3 Chiller gruplarında detay etüt yapılarak enerji verimliliği uygulamaları

Resim-7a,b. Soğutma Kuleleri

I .3 DİĞER YARDIMCI SİSTEMLER

10 KERVAN GIDA YARDIMCI İŞLETMELER

2012 - Ham Su Arıtma

2010 - Atık Su Arıtma Multiclair

2012 - Atık Su Arıtma Tesisi

2010 - Yük Asansörleri

2011 - Yük Asansörleri

İ . ELEKTRİK ENERJİSİ KULLANIMI

 Satın alınan elektrik tarifesi: Çift Terimli Puant Tarife’dir.

ÖNERİ 9.: Aydınlatma optimizasyonu yapılması ve işlevsel aydınlatmanın

Resim-9a,b Yüksekten aydınlatma

Resim-10a,b. Alçaktan aydınlatma

Resim-11a,b. Yanmış fakat enerji harcamaya devam eden aydınlatmalar

Resim-12a,b. Çalışma/Çalışan olmayan fakat aydınlatılmış mahaller

Resim-13a,b. Gün ışığı kullanımı kolilerle engellenmiş mahaller

2011 - 5.Kat Ofisler

2011 - Depolar (1.-2. ve 3. kat)