‫تجهیزات اندازه گیری و پردازش ارتعاشات‬

‫خالصه‪ :‬به جرات می‌توان گفت آنالیز ارتعاشات توانمندترین ابزار و تکنیک پایش وضعیت و عیب‌یابی به ویژه ب‪ZZ‬رای تجه‪ZZ‬یزات دوار محس‪ZZ‬وب‬
‫می‌شود‪ .‬انتظار می رود که شرکت کنندگان‪ Z‬در انتهای این دوره آموزشی‪ ،‬با ویژگی‌های فنی انواع سنسورها و تجهیزات اندازه گیری ارتعاش‪Z‬ی‪،‬‬
‫مفاهیم و زمینه کاربرد هر کدام‪ ،‬روش‌های نصب و به وی‪ZZ‬ژه کالیبراس‪ZZ‬یون ان‪ZZ‬واع سنس‪ZZ‬ورهای ارتعاش‪ZZ‬ی و ن‪ZZ‬یز آناالیزره‪ZZ‬ا و تجه‪ZZ‬یزات پ‪ZZ‬ردازش‬
‫ارتعاشات کامال آشنا شده و بتوانند‪ Z‬از سنسورها و آناالیزرهای مربوطه به خوبی اس‪Z‬تفاده کنن‪Z‬د‪ Z.‬همچ‪ZZ‬نین اطالع‪Z‬ات ک‪Z‬افی در م‪ZZ‬ورد کلی‪Z‬ات روش‬
‫های آنالیز ارتعاشات و متدهای عیب یابی‪ ،‬انواع گراف ها و ‪ ...‬داشته باشند‪ .‬این دوره آموزشی برای مهندسان‪ ،‬کارشناسان و تکنسین‌های دفاتر‬
‫فنی‪ ،‬واحدهای نگهداری و تعمیرات‪ ،‬دپارتمان‌های ‪ ،R&D‬آزمایشگاه‌های اندازه‌گیری و کالیبراسیون و ‪ ...‬توصیه می‌شود‪.‬‬

‫عناوین سرفصل‌ها‪:‬‬
‫‪ ‬روش‌های نگهداری و تعمیرات‬
‫‪ ‬اهمیت نگهداری و تاریخچه آن‬
‫‪ ‬روش‌های نگهداری ماشین‌آالت‬
‫‪ o‬تعمیرات پس از بروز خرابی (‪)Run to Fail‬‬
‫‪ o‬نگهداری و تعمیرات پیش‌گیرانه (‪)PM‬‬
‫‪ o‬نگهداری و تعمیرات پیش بینانه (‪)PdM‬‬
‫‪ o‬نگهداری و تعمیرات کنشگرا (‪)PaM‬‬

‫‪ ‬اندازه گیری‪ ،‬مبانی و تعاریف‬

‫‪ ‬کمیت‌ها و ابزار اندازه‌گیری‬
‫‪ ‬سنسورها و خروجی آنها‬
‫‪ o‬مبدل‌های سیگنال‌های خروجی سنسورها و ثبت آنها‬
‫‪ ‬ثبت و پردازش خروجی سنسورها‬
‫‪ ‬کالیبراسیون‬

‫‪ ‬استانداردها و اصطالحات رایج در زمینه اندازه‌گیری‬

‫‪ ‬استانداردهای ‪ ISO‬در زمینه سنسورها‬
‫‪ ‬برخی اصطالحات رایج‬

‫‪ ‬ارتعاشات‪ ،‬مفاهیم اولیه و تئوری‌ها‬

‫‪ ‬ارتعاشات و علل وجود آن در ماشین‌آالت و تجهیزات‬
‫‪ ‬کاربردهای علم ارتعاشات در صنعت‬
‫‪ o‬مزایای استفاده از آنالیز ارتعاشی در مقایسه با دیگر روش‌ها‬
‫‪ o‬پایش دوره‌ای و دایم ارتعاشات‬
‫‪ ‬تئوری ارتعاشات‬
‫‪ o‬حرکت متناوب‬
‫‪ o‬حرکت هارمونیک‬
‫‪ o‬پارامترهای مشخصه ارتعاش‬
‫‪ ‬دامنه ارتعاشات و شکل موج‬
‫‪ o‬پارامترهای بیان دامنه ارتعاشات‬
‫‪ o‬یکاهای بیان کننده ارتعاش‬
‫‪ o‬شکل موج‬
‫‪ ‬فرکانس ارتعاشی‬
‫‪ ‬فاز ارتعاشی و اندازه‌گیری آن‬

‫اندازه‌گیری ارتعاشات و سیگنال ارتعاشی‬ ‫‪‬‬

‫تجهیزات اندازه گیری و پردازش ارتعاشات‬

‫سرعت‌سنج‌ها و مکانیزم عملکرد آنها‬ ‫‪‬‬

‫‪ o‬معایب و مزایا‬
‫شتاب سنج‌ها و مکانیزم عملکرد آنها‬ ‫‪‬‬
‫‪ o‬معایب و مزایا‬
‫سنسورهای جابجایی (‪)Proximity Sensors‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ o‬موارد کاربرد‬
‫‪ o‬معایب و مزایا‬
‫سنسورهای لیزری‬ ‫‪‬‬
‫تاکومترها و اندازه‌گیری دور و فاز‬ ‫‪‬‬
‫‪ o‬انواع و موارد کاربرد‬

‫‪ ‬پارامترهای مشخصه سنسورها برای اندازه‌گیری ارتعاشات‬

‫‪ ‬حساسیت‬
‫‪ ‬بازه فرکانسی پاسخ‬
‫‪ ‬دقت اندازه‌گیری‬
‫‪ ‬دامنه اندازه‌گیری‌‬
‫‪ ‬بازه دینامیکی‬
‫‪ ‬فرکانس تشدید سنسور‬
‫‪ ‬زمان نشست‬
‫‪ ‬شرایط محیطی‬
‫‪ ‬دیگر پارامترهای مشخصه سنسورهای ارتعاشی‬

‫‪ ‬نصب صحیح سنسورهای ارتعاش‌سنج‬

‫‪ ‬محل‌های مناسب برای نصب سنسورهای ارتعاش‌سنج‬
‫‪ ‬محل‌های نامناسب برای نصب سنسورهای ارتعاش‌سنج‬
‫‪ ‬روش‌های نصب سنسورهای ارتعاشی‬
‫‪ ‬روش نصب سنسورهای جابجایی یا پروکسیمیترها‬
‫‪ ‬نکات قابل توجه در نصب سنسورهای ارتعاش‌سنج‬
‫‪ o‬شتاب سنج ها‬
‫‪ o‬سرعت سنج ها‬
‫‪ o‬پروکسیمیتر ها‬

‫‪ ‬کالیبراسیون سنسورهای ارتعاشی‬

‫‪ ‬مفهوم کالیبره نبودن‪ Z‬و عملیات کالیبراسیون‬
‫‪ ‬علل خروج از کالیبراسیون سنسورهای ارتعاشی‬
‫‪ ،Shaker ‬ابزار کالیبراسیون سنسورهای ارتعاشی‬
‫‪ ‬روش کالیبراسیون‬
‫‪ o‬شتاب سنج ها‬
‫‪ o‬سرعت سنج ها‬
‫‪ o‬پروکسیمیتر ها‬

‫‪ ‬تجهیزات اندازه‌گیری و آنالیز ارتعاشات‬

‫‪ ‬ویبرومترها‬
‫‪ ‬آناالیزرهای ارتعاشی‬
‫‪ ‬دیتاکالکتورها و روت‌بندی یک مجموعه‬
‫‪ ‬تجهیزات حفاظتی‬
‫‪ ‬تجهیزات پایش بر خط (‪)On-line Monitoring‬‬
 ‫تجهیزات اندازه گیری و پردازش ارتعاشات‬

‫‪ ‬تجهیزات پایش از دور (‪)Remote Monitoring‬‬

‫‪ ‬عملکرد آناالیزرها و پارامترهای مشخصه ‪ -‬پردازش سیگنال خام ارتعاشی‬

‫‪ ‬ثبت سیگنال زمانی و دیجیتایز کردن آن‬
‫‪ ‬تئوری شانن (‪ )Shannon‬و سرعت نمونه برداری‬
‫‪ ‬انواع سیگنال ارتعاشی‬
‫‪ ‬تبدیل‪ Z‬از فضای زمان به فضای فرکانسی‬
‫‪ o‬توابع مثلثاتی و سیگنال ارتعاشی‬
‫‪ o‬تبدیل‪ Z‬فوریه و طیف فرکانسی‬
‫‪ o‬تبدیل‪ Z‬فوریه گسسته (‪)Discrete Fourier Transform‬‬
‫‪ o‬تبدیل‪ Z‬فوریه سریع (‪ )Fast Fourier Transform‬و کاربردهای آن‬
‫‪ ‬توابع اولیه ارتعاشی‬
‫‪ o‬روند ارتعاشی (‪)Trend‬‬
‫‪ o‬شکل موج‬
‫‪ o‬طیف فرکانسی‪ ،‬تعریف و کاربردها‬

‫‪ ‬عملکرد آناالیزرها و پارامترهای مشخصه ‪ -‬آنالیز فرکانسی و طیف نگاری‬

‫‪ ‬ابزار پردازش سیگنال ارتعاشی (آناالیزر ارتعاشی)‬
‫‪ ‬خطای ‪ Alias‬و رفع آن‬
‫‪ ‬انواع ‪ Window‬و تأثیر آنها بر منحنی فرکانسی‬
‫‪ ‬رزلوشن آنالیز فرکانسی‬
‫‪ ‬پهنای باند و بازه دینامیکی‬
‫‪ ‬تابع ‪ Zoom‬و انواع ‪Zoom‬‬
‫‪ ‬طیف ‪ Single-Shot‬و متوسط‌گیری در آنالیز (‪)Averaging‬‬
‫‪ ‬متوسط‌‌گیری در فضای زمان و متوسط‌گیری نمایی‬
‫‪ ‬پارامتر مجذور مجموع مربعات (‪)RMS‬‬

‫‪ ‬تجهیزات مختلف صنعتی‪ ،‬سنسورها و آناالیزرهای ارتعاشی مناسب برای اندازه‌گیری و پردازش ارتعاشات آنها‬
‫‪ ‬الکتروپمپ‌ها و الکتروفن‌ها‬
‫‪ ‬توربین‌های گازی و بخار‬
‫‪ ‬کمپرسورها‬
‫‪ ‬جعبه دنده‌ها‬
‫‪ ‬بالمیل‌ها‪ ،‬ای جی میل‌ها و سنگ‌شکن‌ها‬
‫‪ ‬موتورها و کمپرسورهای رفت و برگشتی‬

‫سنسورها و آناالیزرهای رایج در بازار ایران‬ ‫‪‬‬

‫کارگاه شناسایی تجهیزات اندازه‌گیری و پردازش ارتعاشات (*)‬ ‫‪‬‬

‫پرسش و پاسخ‬ ‫‪‬‬