Present Perfect

Najważniejszym aspektem Present Perfect jest to, że nie jest istotne, kiedy  czynność została wykonana (lub
nie) ale ważne są  jej  skutki  w teraźniejszości. To podstawowa różnica miedzy Past Simple, w którym czas
wykonania czynności jest istotny. Drugie podstawowe użycie to opis czynności, która zaczęła się w  danym
momencie w przeszłości  i trwa do dziś.

1. Present Perfect używamy do opisania przeszłej czynności (nie podając, kiedy była ona wykonana), która
ma wpływ na teraźniejszość - i najważniejszy właśnie jest ten związek z teraźniejszością. A zatem ważna jest
Object 1

przyczyna i jej skutek - natomiast nie jest istotne, kiedy dana czynność została (lub nie) wykonana.

Złamałem nogę.
playI've broken  my leg. (nie jest ważne kiedy - ważny jest skutek, czyli to, że mam
teraz złamaną nogę)

playShe's  never  been  to Poland. Ona nigdy nie była w Polsce.  (nie wie, jak tu jest)

playTom  has grown a beard. Tom zapuścił brodę. (i teraz trudno go poznać)

Kupili mieszkanie.
playThey've bought  a flat.
(nie jest istotne kiedy, tylko fakt, że mają nowe mieszkanie)

playYou  haven't written  the letter

Nie napisałeś jeszcze tego listu.
yet.

playWhat  have  you  done?! Coś ty zrobił?!

2. Opisujemy stan, który trwa do chwili obecnej (ale który może się zmienić w przyszłości).

playI've lived in Moscow for six Mieszkam w Moskwie od sześciu lat. (ale mogę się
years. wyprowadzić w przyszłym roku)

Ona nie wykonała jeszcze swojego zadania. (zrobi je za

playShe hasn't done her task yet.
godzinę)

playHave you ever been to Italy? No, Byłeś kiedykolwiek we Włoszech? Nie, nie byłem. (ale
I haven't. mogę jeszcze pojechać)
3. Wyrażamy czynność, która dopiero się zakończyła.

playI have just cooked dinner. Właśnie ugotowałam obiad. (jeszcze jest gorący)

playHave you lost your keys again? Znów zgubiłeś klucze? (widzę, że teraz ich szukasz)
4 Present Perfect występuje też w zdaniach z It's the first/last/second, etc. time...

It's the first time I've ridden a horse. Pierwszy raz jeżdżę konno.

To drugi raz w tym tygodniu, kiedy się

It's the second time you've been late this week.
spóźniłeś.

It's the last time I've turned a blind eye this kind To ostatni raz, kiedy przymykam oko na takie
of behaviour. zachowanie.
5 Present Perfect może też pojawić się w odnoszących się do przyszłości zdaniach okolicznikowych czasu,
po słowach takich jak np.  when ,  once ,  as soon as . Podkreślamy wtedy, że warunkiem wykonania jakiejś
czynności jest zakończenie (i tu Present Perfect) innej czynności.

I'll call you as soon as I've finished my Zadzwonię do ciebie, jak tylko skończę odrabiać
homework. lekcje.

You can ask questions when we have Możecie zadawać pytania, kiedy już
discussed all the items from the agenda. przedyskutujemy wszystkie zagadnienia z listy.

Once it has stopped raining, we can go for a Jak tylko przestanie padać, będziemy mogli
walk. pójść na spacer.
Uwaga:
Jeśli pytamy o szczegóły lub mówimy o nich, to powinniśmy raczej użyć czasu Past Simple:

playMark has bought a great book. How Mark kupił świetną książkę. Ile
much did he pay? zapłacił?

Widziałem ten film, ale mi się nie

playI've seen that film but I didn't like it.
podobał.

FOR/SINCE

Czasu Present Perfect używamy często z charakterystycznymi dla niego określeniami. Są to np.
słówka  for  i  since . Wybór właściwego z nich może sprawiać pewien kłopot, ponieważ najczęściej
tłumaczymy je na język polski tak samo:

playfor od

playsince od
No dobrze, zarówno  for  jak i  since  znaczy  od  ... Musi w takim razie być między nimi jakaś różnica.
Wyobraźmy sobie taką sytuację: Piotr mieszka w Londynie od 5 lat. Przeprowadził się tam w 2006 roku.
Teraz powiedzmy to po angielsku:

playPeter has lived in London for five years Piotr mieszka w Londynie od 5 lat.

playPeter has lived in London since 2006. Piotr mieszka w Londynie od 2006 roku.

JUST/ALREADY/YET
Czasu Present Perfect używamy również ze słówkami  just ,  already ,  yet :

playjust właśnie (dopiero co)

 playalready już (wcześniej, niż się spodziewano)

playyet już (w pytaniach), jeszcze (w przeczeniach)

just
Just  używane jest do określenia czynności, która przed chwilą miała miejsce:

- Is Mary at home? - Czy Mary jest w domu?

play
- No, she has just left. - Nie, właśnie wyszła.

- How about a cup of coffee? - Co powiesz na filiżankę kawy?

play
- Thanks, but I've just had one. - Dziękuję, ale dopiero co wypiłem jedną.

already
Already  oznacza, że dana czynność już miała miejsce (zazwyczaj w sytuacji, gdy czynność się zakończyła
wcześniej, niż oczekiwano lub pytający nie wie, że coś już się wydarzyło ):

- Mike, let me introduce you to Anna. - Mike, pozwól, że przedstawię Cię

play Annie.
- Well, we know each other. We have already met.
- My się znamy. Już spotkaliśmy.

- Don't forget to send your mum a postcard from

- Nie zapomnij wysłać mamie kartki z
play Berlin. ;) Berlina.
- I have already sent one. - Już wysłałem.

Jak widać powyżej, standardowo  already  pojawia się między czasownikiem posiłkowym  have  i  past

participle .

Jeśli chcemy podkreślić zdziwienie, że coś już się wydarzyło, możemy użyć  already  na końcu zdania:

Don't tell me you've been there already! Nie mów, że już tam byłeś!

It turns out he has moved out already! Okazuje się, że już się wyprowadził!
Already  może się też pojawić w pytaniu (częściej w pytaniach używa się  yet , o którym piszemy niżej):

Have you finished your Skończyłeś już pracę domową? (wyrażamy

homework already? zaskoczenie)

Rozmawiała już pani z panem Brownem? (= proszę

Have you already spoken to Mr Brown?
potwierdzić)
yet
Yet  używane jest wyłącznie w pytaniach oraz przeczeniach i zazwyczaj stoi na końcu zdania*.

Yet  w pytaniu znaczy już i służy uzyskaniu informacji:

playHave you finished yet? Czy już skończyłeś?

playHave you paid the bill yet? Zapłaciłeś już rachunek?

W przeczeniach  yet  znaczy jeszcze (nie):
 playWe made it! The train hasn't left yet. Udało się! Pociąg jeszcze nie odjechał.

playI haven't finished writing yet. Jeszcze nie skończyłem pisać.

* w stylu bardziej formalnym yet może pojawić się zaraz po słówku not:

playThe dollar has not yet begun to fall. Dolar nie zaczął jeszcze spadać.

playThe conflict has not yet ended. Konflikt się jeszcze nie zakończył.

NEVER/EVER

Czasu Present Perfect używamy również ze słówkami  never ,  ever ,  once  i  always , kiedy mówimy o
swoim doświadczeniu życiowym, np.:

playHave you ever been to Florida? Byłeś kiedykolwiek na Florydzie?

playI have never eaten raw meat. Nigdy nie jadłem surowego mięsa.

playShe has visited me only once. Ona mnie odwiedziła tylko raz.

playI have always wanted to be a doctor. Zawsze chciałem być lekarzem.

Zauważmy, że  ever ,  never  i  always  wstawiamy między have/has i III formę czasownika głównego,

a  once  pojawia się na końcu zdania.

Uwaga:
Przysłówki  ever, once, never, always  mogą się pojawić zarówno w Past Simple jak i Present Perfect. W
języku potocznym częściej używa się Past Simple, jednak kiedy czynność ma wyraźny związek z
teraźniejszością należy użyć Present Perfect.

playI have seen him once only. Widziałem go tylko raz. (w ciągu całego życia)

playI saw her once when she came Widziałem ją raz, kiedy tu przyjechała. (tutaj czas Simple

here. Past, bo podajemy, kiedy sytuacja miała miejsce)

So far - jak dotąd, do tej pory

•I have read three of his books so far.

•Jeremy has saved $3000 so far.

•So far they have solved six exercises.

•So far our team has dealt with over twenty complaints.

•How much money have you earned so far?

 
Already - już, używamy go tylko w zdaniach twierdzących, zajmuje miejsce pomiędzy operatorem “have” a
czasownikiem w III formie.

I have already told you a million times that I don’t know where your keys are!

•They have already applied for the grant.

•Sarah has already done her homework.

•My teacher has already checked the tests.

•We have already bought the tickets.

Recently / lately - ostatnio, ostatnimi czasy

•Have you seen John recently?

•She has been very busy lately.

•I have thought a lot about your problem recently.

•My mother has visited me a few times lately.

•We have talked a lot lately.

do tej pory
Up till now I have cleaned two windows. Do tej pory umyłem dwa okna.
Up till now we have visited one tower. Do tej pory zwiedziliśmy jedną wieżę.
      up to the present
do chwili obecnej

Up to the present I have been fine. Do chwili obecnej czuję się dobrze.
Up to the present my aunt has eaten two cakes. Do chwili obecnej moja ciocia zjadła dwa ciastka.
Present Perfect z innych stron

Opis czasu Present Perfect

Present Perfect to czas, który sprawia sporo trudności początkującym uczniom, głównie ze względu na to, że nie ma
polskiego odpowiednika. Jest to czas łączący w pewien sposób przeszłość z teraźniejszością. To co go charakteryzuje, to
ścisły związek z teraźniejszością, a stosujemy go w następujących sytuacjach:

•czynność, która dopiero co się zakończyła i nie ma podanego konkretnego momentu w przeszłości (np. On
właśnie wyszedł. – He has just left.);
•skutek czynności przeszłej widoczny w teraźniejszości (np. Zjadłam dużo i nie jestem już głodna. – I have eaten a
lot and I’m not hungry any more.);
•czynność, która rozpoczęła się w określonym momencie w przeszłości, ale trwa do chwili obecnej (np. Nie
widziałam jej od roku. – I haven’t seen her for a year.);
•czynność, która rozpoczęła się w nieokreślonym momencie w przeszłości, ale trwa do chwili obecnej (np. Zawsze
ją lubiłam. – I have always liked her.);
•czynności przeszłe, w których nie zaznaczono kiedy miały miejsce (np. Kupiłam samochód. – I have bought a
car.)

Kiedy używamy Present Perfect?

Present Perfect używamy zawsze wtedy, gdy sytuacja lub czynność, o której mówisz, ma związek zarówno z
przeszłością, jak i teraźniejszością.

Tłumacząc zdania w tym czasie na język polski, czasami trzeba użyć czasu przeszłego, a czasami teraźniejszego. Oto,
kiedy stosujemy czas Present Perfect:

Kiedy mówimy o czynności, która miała miejsce w przeszłości

Present Perfect stosujemy do opisania czynności, która miała miejsce w przeszłości (nie określamy czasu, kiedy się
wydarzyła!), a jej skutki widoczne są w teraźniejszości i tak naprawdę, to one nas interesują, a nie sama czynność. 

Spójrz na przykłady.

•John has broken his leg. - John złamał nogę. - John ma obecnie złamaną nogę i to właśnie chcemy
powiedzieć.

•Have you done your homework?

 •Can you help me? I haven’t written the report yet and my boss is asking for it.

•The mechanic has finally fixed my car so I can visit you now.

•What’s happened?

Opisując czynność/stan, która rozpoczęła się w przeszłości i trwa do tej pory.

•I have lived in this city since I was born.

•How long have you known Jim?

•My dad has worked for this company for over 30 years now.

•My husband hasn’t called me since morning.

•Since when have you been such a pessimist? 

Present Perfect stosujemy mówiąc o niezakończonym jeszcze okresie czasu. 

W tym przypadku często używane są określenia, takie jak: today, this morning, this afternoon, tonight, this week, this
month czy this year. 

•I have had two cups of coffee today. - Wypiłam dzisiaj dwie filiżanki kawy. - “dzisiaj” jeszcze trwa, a ja mogę
wypić kolejną filiżankę.

•You have to work faster. You have only called ten people this morning.

•Our company has sold more than 5000 cars this year and it’s only September.

•My son hasn’t visited his grandparents this month.

•How many contracts have you and your team closed this week?

Opisując doświadczenia i osiągnięcia osób żyjących.

•Remigiusz Mróz has written plenty of books.

•I have never climbed a mountain. 

•Have you ever been to China?

•My best friends have visited every country in Europe.

•Jim has practised many different sports.

Sposoby wyrażania teraźniejszości w języku angielskim
•Present Simple,
•Present Continuous,
•Present Perfect,
•Present Perfect Continuous.

Sposoby wyrażania przeszłości w języku angielskim

•Past Simple,
•Past Continuous,
•Present Perfect,
•Present Perfect Continuous,
•Past Perfect,
•Past Perfect Continuous,
•Used to / would.

Sposoby wyrażania przyszłości w języku angielskim

•Future Simple,
•Future Continuous,
•Future Perfect,
•Future Perfect Continuous,
•Going to,
•Present Simple,
•Present Continuous.