KATEDRA ZA SOCIJALNU MEDICINU SA ORGANIZACIJOM I EKONOMIKOM

ZDRAVSTVENE ZAŠTITE

UVOD U MEDICINU I POVIJEST (HISTORIJA) MEDICINE

4. VJEŽBA: Najznačajnije žene kroz historiju: Metrodora

STUDENT: Hana Hodžić

GRUPA: IV DATUM: 24.10.2022.

UVOD
 Metrodora Je bila egipatski ginekolog, kao i značajna ličnost u svijetu medicine. Njen
rad kao istraživač i diseminator u ginekologiji osvojio je izvanredno priznanje svojih
vršnjaka. Između 323. godine prije Krista i 30. prije Krista, Egipat je doživio helenistički
period. U istom vremenskom periodu, egipatska civilizacija je procvjetala, a Aleksandrija je
služila kao njeno žarište.Ovu enklavu, smještenu u zapadnom dijelu delte Nila, osnovao je
Aleksandar Veliki. Također je imao poseban status grčkog grada, sa vlastitom upravom
odvojenom od egipatske. Kasnije ga je koloniziralo Rimsko Carstvo. Zatim je postala druga
provincija više od 600 godina, postala je druga provincija, iako je grčki tamo ostao kulturni
jezik.

POLOŽAJ ŽENA U DOBA METRADORE

Lik egipatske ginekologinje Metrodore i njen značaj u polju medicine počeli su da se

pojavljuju u ovoj posljednjoj historijskoj eri. Mnogi ljudi još uvijek nisu upoznati s njenim
identitetom. Misterija njenog života i istraživanja
ostaje predmet nagađanja. Ono što je sigurno jeste Slika 1.
da je stekla ime kao ginekolog, babica i stručnjak za Imaginarni portret Metradore
ženska zdravstvena pitanja. Njeni spisi su značajni
po tome što ih je držala po strogom abecednom
redu. Smatra se da je Metrodora rođena u Egiptu između 200. i 400. godine nove ere, prema
stručnjacima. Bila je dobro obrazovana žena koja je odrasla u društvu koje je, iako nije bilo
tako seksističko kao Grci i Rimljani, na žene gledalo samo kao na dopunu muškarcima.
Međutim, bila je sreća što su zakoni starog Egipta smatrali muškarce i žene gotovo
podjednako. Što je male vjerovatnoće u staroj Grčkoj ili Rimu. Mogli su da se razvedu, imali
su pravo na nasljedstvo. Žene su također mogle pokrenuti vlastiti biznis ili raditi u nekim
profesijama, kao što je zdravstvena zaštita.

PORIJEKLO IMENA “METRODORA”

Smisao Metrodorinog imena je intrigantan. Metro je značilo "matero", a Dora na

grčkom "dar". Svakako je opravdala svoje ime, specijalizirana za bolesti i poremećaje
specifične za žene.

DOPRINOS METRADORE MEDICINI

Tokom života je objavila nekoliko ginekoloških rasprava. O bolestima i liječenju

žena, njena medicinska rasprava ima 63 poglavlja i danas se u velikoj mjeri koristi. Ona u
njoj ne samo da govori o medicinskim problemima, već daje i opšte savjete o javnom
zdravlju i manjim problemima (kao što su hemoroidi). Upotreba spekuluma za hirurške
preglede jedna je od njenih usluga u medicini. Ona je izmislila tampon kao kontracepciju i
liječenje menstrualnih infekcija. Ona je napravila ljekovite supstance koje nikada ranije nisu
korišćene i obezbijedila kriterije za određivanje da li je žena bila seksualno zlostavljana ili
silovana. Slično tome, bila je jedan od prvih ljekara koji je zatražio hirurške zahvate u
slučajevima raka u to vrijeme poznat kao “maligni čir”. Napisala je „O ženskim bolestima“, u
kasnom petom vijeku nove ere, za koji se smatra da je najstariji sačuvani medicinski tekst
žene.

Metrodora je opisala mnoštvo metoda za određivanje spola fetusa. U slučajevima teških

porođaja preporučila je “histeričnoj” trudnici da se namaže bademovim uljem. Također je
predložila terapije za liječenje menoragije i metroragije, histeričnog šoka, raka dojke i
materice i savjetovala da se “primjenjuje kaša od krumpira pomiješana s guščjom masnoćom
u obliku tampona.

Ona je definisala način dijagnoze i liječenja neplodnosti kod žena i dala uputstva za dojenje i
proizvodnju majčinog mleka. Ponekad je slijedila metode Aleksandra od Trallesa i koristila
biljne supstance koje spominje Teofrast iz Eresosa. Koristila je intravaginalne i intraureterne
čahure za liječenje lokalnih bolesti. Izvršila je embriotomiju mrtvih embriona kako bi spasila
trudnicu. Takođe se smatralo da ima sposobnost da izleči gojaznost. Rekonstrukcija himena,
estetska dojka i rekonstrukcija lica, bile su neke od njenih inovativnih hirurških operacija,
ispred njene ere.

KLEOPATRA METRADORA

Historičari nisu sigurni da li je Metrodora većinu svog vremena provela u Grčkoj ili
Egiptu. To se pripisuje postojećem nesporazumu uzrokovanom brojnim teritorijalnim
pokretima koji su se dogodili u domovini faraona.
Nekoliko godina se spekulisalo da je Metrodorin pravi identitet niko drugi do legendarna
Kleopatra. Kao rezultat toga, nije šokantno što je u nekim istraživanjima nazivaju "Kleopatra
Metrodora", uprkos činjenici da nema dokaza da je ova priča istinita.

Tekstovi koji se odnose na nju, uglavnom u vrlo fragmentarnom stanju, ostaci su tri
građanska dekreta u šest fragmenata, od kojih svaki izgleda u čast Metrodore; Iz Efesa postoji
natpis na zgradi koji nosi njeno ime.

LITERATURA
1. Metrodora, an Innovative Gynecologist, Midwife, and Surgeon; Surgical
Innovation20(6) 648 –649© The Author(s) 2013 Reprints and permissions:
sagepub.com/journalsPermissions.navDOI:10.1177/1553350613485304
2. ; Gregory T, Markos S. Aspasia and Cleopatra Metrodora, Two Majestic Female
Physician – Surgeons in the Early Byzantine Era. J Univer Surg. 2016, 4:3.