ELEMENTËT E PËRKULUR

PREJ BETONI TË ARMUAR

(prerje tërthore normale)
 ELEMENTËT NË PËRKULJE
Me prerje katërkendësh me armature dyfishe (As+Asc)

Armatura e çelikut në zonën e shtypur Asc

deformohet duke ndjekur deformimet e
betonit, kushti qe duhet të plotësohet:
𝜀𝑠 = 𝜀𝑏
𝜎𝑠 𝑅𝑠𝑐
𝑴 𝜀𝑠 = = → 𝑅𝑠𝑐 = 𝐸𝑠 ∙ 𝜀𝑠
𝑨𝟎 = 𝟐
→ 𝝃 = 𝟏 − 𝟏 − 𝟐𝑨𝟎 𝐸𝑠 𝐸𝑠
𝒃𝒉𝟎 𝑹𝒃 𝑑𝑎𝑁
𝑚𝑎𝑥 = 2000000 ∙ 0.002 = 4000
Nqs 𝝃 > 𝝃𝒚 𝑅𝑠𝑐
𝑐𝑚2
Elementi me armature dyfishe
𝑨𝒔 + 𝑨𝒔𝒄
Zgjidhje ekonomike është
𝑨𝒔 + 𝑨𝒔𝒄 = 𝒎𝒊𝒏𝒊𝒎𝒂𝒍𝒆
Kjo arrihet kur shfrytëzohet në maksimum aftësia
mbajtëse e zones së shtypur:
𝒙 = 𝒙𝒚 𝒐𝒔𝒆 𝝃 = 𝝃𝒚
 ELEMENTËT NË PËRKULJE
Me prerje katërkendësh me armature dyfishe (As+Asc)

෍ 𝐹𝑎𝑘𝑠𝑖𝑡 = 0 → 𝑁𝑠 = 𝑁𝑏 + 𝑁𝑠𝑐

→ 𝐴𝑠 𝑅𝑠 = 𝑏𝑥𝑦 𝑅𝑏 + 𝐴𝑠𝑐 𝑅𝑠𝑐

𝑴 ≤ 𝑵𝒃𝒄 ∙ 𝒉𝟎 − 𝟎. 𝟓𝒙𝒚 + 𝑨𝒔𝒄 𝑹𝒔𝒄 ∙ (𝒉𝟎 − 𝒂′) 𝑹𝒃 𝑹𝒔𝒄

→ 𝑨𝒔 = 𝝃𝒚 𝒃𝒉𝟎 + 𝑨𝒔𝒄
𝑹𝒔 𝑹𝒔
→ 𝑀 = 𝑏𝒙𝒚 𝑅𝑏 (ℎ0 − 0.5𝒙𝒚 ) +𝐴𝑠𝑐 𝑅𝑠𝑐 ∙ (ℎ0 − 𝑎′)

→ 𝑀 = 𝑏𝜉𝑦 ℎ0 𝑅𝑏 ℎ0 − 0.5𝜉𝑦 ℎ0 + 𝐴𝑠𝑐 𝑅𝑠𝑐 ∙ ℎ0 − 𝑎′

→ 𝑀 = 𝑏ℎ02 𝑅𝑏 ∙ 𝜉𝑦 (1 − 0.5𝜉𝑦 ) + 𝐴𝑠𝑐 𝑅𝑠𝑐 ∙ (ℎ0 − 𝑎′)

→ 𝑀 = 𝑏𝒉𝟐𝟎 𝑅𝑏 𝑨𝒐𝒚 + 𝐴𝑠𝑐 𝑅𝑠𝑐 ∙ (ℎ0 − 𝑎′)

𝑀 − 𝑨𝒐𝒚 𝑏ℎ02 𝑅𝑏 𝑨𝟎 𝑏ℎ02 𝑅𝑏 − 𝑨𝒐𝒚 𝑏ℎ02 𝑅𝑏 (𝑨𝟎 −𝑨𝒐𝒚 )𝒃𝒉𝟐𝟎 𝑹𝒃

𝐴𝑠𝑐 = = → 𝑨𝒔𝒄 =
𝑅𝑠𝑐 ∙ ℎ0 − 𝑎′ 𝑅𝑠𝑐 ∙ ℎ0 − 𝑎′ 𝑹𝒔𝒄 ∙ 𝒉𝟎 − 𝒂′
 ELEMENTËT NË PËRKULJE
Njohim Asc dhe kerkohet As=?
Momenti që mban armatura e shtypur
𝑴𝒔𝒄 = 𝑨𝒔𝒄 𝑹𝒔𝒄 (𝒉𝟎 − 𝒂′)
↓
Momenti që i takon të mbajë zona e shtypur e betonit
𝑴𝒃 = 𝑴 − 𝑴𝒔𝒄 = 𝑨𝟎 𝒃𝒉𝟐𝟎 𝑹𝒃

𝑀 − 𝑀𝑠𝑐
𝐴0 = 2 → 𝜉 = 1 − 1 − 2𝐴0
𝑏ℎ0 𝑅𝑏
↓
Rasti a) 𝜉 ≤ 𝜉𝑦 → 𝑎𝑟𝑚𝑎𝑡𝑢𝑟𝑎 𝐴𝑠𝑐 𝑒𝑠ℎ𝑡𝑒 𝑒 𝑚𝑗𝑎𝑓𝑡𝑢𝑒𝑠ℎ𝑚𝑒 ∶
𝑅𝑏
𝐴𝑠 = 𝜉𝑏ℎ0 + 𝐴𝑠𝑐
𝑅𝑠
Rasti b) 𝜉 > 𝜉𝑦 → 𝑎𝑟𝑚𝑎𝑡𝑢𝑟𝑎 𝑒𝑠ℎ𝑡𝑒 𝑒 𝑝𝑎𝑚𝑗𝑎𝑓𝑡𝑢𝑒𝑠ℎ𝑚𝑒 𝑑ℎ𝑒 𝑛𝑢𝑘 𝑒 𝑚𝑏𝑎𝑛 𝑚𝑜𝑚𝑒𝑛𝑡𝑖𝑛
 ELEMENTËT NË PËRKULJE
me prerje tërthore në formë T-je

Prerja tërthore në formë Ndërmjet lidhjes së shtangët të pllakës me brinjën bëhet

T-je përbën formën më e mundur që një pjesë e mirë e rezultantes së zonës së
ekonomike të elementëve shtypur të betonit [ Nbc ] t’i kalojë pllakës nëpërmjet
sforcimeve tangenciale në kontaktin pllakë-brinjë.
që punojnë në përkulje.
ℎ𝑓
𝑏𝑓′ = 𝑏 + 12ℎ𝑓′ 𝑝ë𝑟 ℎ
≥ 0.1
ℎ𝑓
Gjerësia vepruese e pllakës [ b’f ] merret: 𝑏𝑓′ = 𝑏 + 6ℎ𝑓′ 𝑝ë𝑟 0.05 ≤ ≤ 0.1
ℎ
ℎ𝑓
𝑏𝑓′ = 𝑏 𝑝ë𝑟 < 0.05
ℎ
 ELEMENTËT NË PËRKULJE
me prerje tërthore në formë T-je
ℎ𝑓′
Në varësi të raportit ℎ dhe pozocionit të bushtit neutral kundrejt
pllakës dallojmë 3-raste kryesore:

𝒉′𝒇
Rasti 1: < 𝟎. 𝟎𝟓 nuk sigurohet puna e përbashkët pllakë-brinjë
𝒉
→ seksioni llogaritës: 𝒃𝑥𝒉
ℎ𝑓′
≥ 0.05 merret parasyshë puna e pllakës dhe pozicioni i aksit
Rasti 2: ൞ℎ
𝑥 ≤ ℎ′ neutral bie në pllakë.
𝑓

𝑀 ≤ 𝑴𝒑𝒍𝒍 = 𝑵𝒃𝒄 ∙ 𝒛𝒃 = 𝒃′𝒇 𝒉′𝒇 𝑹𝒃 𝒉𝟎 − 𝟎. 𝟓𝒉′𝒇

→ seksioni llogaritës: 𝒃′𝒇 𝑥𝒉
ℎ𝑓′
≥ 0.05 merret parasyshë puna e pllakës dhe pozicioni i aksit
Rasti 3: ൞ ℎ
𝑥 ≤ ℎ𝑓′ neutral bie poshtë pllakës.

𝑀 > 𝑀𝑝𝑙𝑙 = 𝑁𝑏𝑐 ∙ 𝑧𝑏 = 𝑏𝑓′ ℎ𝑓′ 𝑅𝑏 ℎ0 − 0.5ℎ𝑓′

 ELEMENTËT NË PËRKULJE
me prerje tërthore në formë T-je

Rasti 3:
merret parasyshë puna
e pllakës dhe pozicioni
i aksitneutral bie
poshtë pllakës.

Momenti që mban zona e shtypur e dy veshëve: 𝑴𝒗 = 𝑁𝑣 (ℎ0 − 0.5ℎ𝑓′ ) = 𝒃′𝒇 − 𝒃 𝒉′𝒇 𝑹𝒃 (𝒉𝟎 − 𝟎. 𝟓𝒉′𝒇 )

𝒃′𝒇 −𝒃 𝒉′𝒇 𝑹𝒃
Armatura e zones se terhequr që i takon 𝑀𝑣 : 𝐴𝑠𝑣 𝑅𝑠 = 𝑁𝑣 = 𝑏𝑓′ − 𝑏 ℎ𝑓′ 𝑅𝑏 → 𝑨𝒔𝒗 =
𝑹𝒔

𝑀−𝑀𝑣
Momenti që i takon të mbajë brinja: 𝑀1 = 𝑀 − 𝑀𝑣 = 𝐴0 𝑏ℎ02 𝑅𝑏 → 𝐴0 = → 𝜉 = 1 − 1 − 2𝐴0
𝑏ℎ02 𝑅𝑏
 ELEMENTËT NË PËRKULJE
me prerje tërthore në formë T-je

Rasti 3a: 𝝃 ≤ 𝝃𝒚 Elementi llogaritjet me armaturë njëfishe

𝑅𝑏 𝑅𝑏
𝐴𝑠 = 𝐴𝑠1 + 𝐴𝑠𝑣 = 𝜉𝑏ℎ0 + 𝑏𝑓′ − 𝑏 ℎ𝑓′
𝑅𝑠 𝑅𝑠

Rasti 3b: 𝝃 > 𝝃𝒚 Elementi llogaritjet me armaturë dyfishe

(𝐴0 −𝐴𝑜𝑦 )𝑏ℎ02 𝑅𝑏

𝑎𝑟𝑚𝑎𝑡𝑢𝑟𝑎 𝑛𝑒 𝑧𝑜𝑛𝑒𝑛 𝑒 𝑠ℎ𝑡𝑦𝑝𝑢𝑟: 𝐴𝑠𝑐 =
𝑅𝑠𝑐 ∙ ℎ0 − 𝑎′

𝑅𝑏 𝑅𝑠𝑐 𝑅𝑏
𝑎𝑟𝑚𝑎𝑡𝑢𝑟𝑎 𝑛𝑒 𝑧𝑜𝑛𝑒𝑛𝑒 𝑛𝑒 𝑡𝑒𝑟ℎ𝑒𝑞𝑗𝑒: 𝐴𝑠 = 𝐴𝑠1 + 𝐴𝑠𝑣 = 𝜉𝑦 𝑏ℎ0 + 𝐴𝑠𝑐 + 𝑏𝑓′ − 𝑏 ℎ𝑓′
𝑅𝑠 𝑅𝑠 𝑅𝑠
 ELEMENTËT NË PËRKULJE
me prerje tërthore në formë T-je
Dimensionim ekonomik 𝜇𝑓 𝑅𝑠
𝜉𝑒𝑘 =
Përqindja ekonomike:
𝑅𝑏
𝜇𝑒𝑘 = 0.9 ÷ 1 % ↓
Kjo përqindja ekonomike i përket 𝐴0,𝑒𝑘 = 𝜉𝑒𝑘 (1 − 0.5𝜉𝑒𝑘 )
traut me gjerësi b.
Për traun me gjerësi 𝑏𝑓′ kemi: ↓
𝝁𝒇 = 𝝁𝒆𝒌 ′
𝒃 𝑀 ≤ 𝑏𝑓′ ℎ02 𝑅𝑏 𝐴0,𝑒𝑘
𝒃𝒇
↓
𝑴
𝒉𝟎,𝒆𝒌 =
𝒃′𝒇 𝑹𝒃 𝑨𝟎,𝒆𝒌
↓
ℎ = ℎ0,𝑒𝑘 + 𝑎
ELEMENTËT E PËRKULUR
PREJ BETONI TË ARMUAR
(prerje të pjerrëta)
ELEMENTËT NË PËRKULJE
SFORCIMET TANGENCIALE
Në zonën e veprimit të momentit përkulës plasjet
zhvillohen në anën e jashtme dhe ngjiten deri në afërsi
të bushtit asnjanës, ndërsa në zonën e mbështetjes
plasjet pjerrësohen nën një kënd ndaj bushtit asnjanës
dhe shkojnë njëtrajtësisht deri brenda në zonën e
shtypur të betonit. Lindja e këtyre të plasjeve të gjata
ka burimin nga ekzistenca e sforcimeve tërheqëse
kryesore prej forcave prerëse, të cilat veprojnë
normal me plasaritjet.
Pikërisht kur sforcimet tërheqëse kryesore e kalojnë
vlerën e [𝑅𝑏𝑡,𝑛 ] atëherë betoni nuk i mban plasaritjet
duke formuar kështu plasjet e pjerrëta.

Për nje element prej materiali homogjën në një pikë

cfarëdo të prerjes tërthore, sforcimet tangenciale
llogariten:
𝑸 ∙ 𝑺𝒊
𝝉𝒊 =
𝒃∙𝑰
 ELEMENTËT NË PËRKULJE
SFORCIMET TANGENCIALE
∆𝑁𝑠
Marrim në studim një pjesë ෍ 𝐹𝑎𝑘𝑠𝑖𝑡 = 0 → 𝜏 ∙ 𝑏 ∙ ∆𝑥 + 𝑁𝑠 − 𝑁𝑠 + ∆𝑁𝑠 = 0 → 𝜏 =
𝑏 ∙ ∆𝑥
elementare të traut të kufizuar nga
𝑝𝑟𝑒𝑟𝑗𝑎 𝐼 − 𝐼: 𝑁𝑠 = 𝑁𝑏𝑐
dy prerje tërthore me largësi [ Δ𝑥 ]. 𝑝𝑟𝑒𝑟𝑗𝑎 𝐼𝐼 − 𝐼𝐼: 𝑁𝑠 + ∆𝑁𝑠 = 𝑁𝑏𝑐 + ∆𝑁𝑏𝑐
ൠ → ∆𝑵𝒔 = ∆𝑵𝒃𝒄
Nga pjesa elementare shkëpusim
pjesën nën aksin neutral dhe në ∆𝑁𝑏𝑐
→ 𝜏= 𝑚𝑞𝑠 𝑀 = 𝑁𝑏𝑐 ∙ 𝑧𝑏 𝑑ℎ𝑒 ∆𝑴 = ∆𝑵𝒃𝒄 ∙ 𝒛𝒃
vendin e shkëputjes vendosim forcat 𝑏 ∙ ∆𝑥
∆𝑀/𝑧𝑏 ∆𝑀 ∆𝑴 𝑸
e jashtme të barabarta me 𝜏 ∙ 𝑏 ∙ Δ𝑥 → 𝜏= = mqs 𝐐 = →𝝉=
𝑏 ∙ ∆𝑥 𝑏 ∙ 𝑧𝑏 ∙ ∆𝑥 ∆𝒙 𝒃 ∙ 𝒛𝒃
 ELEMENTËT NË PËRKULJE
SFORCIMET KRYESORE

Për traun homogjen:

Veprimi i përbashkët i sforcimeve normale dhe tangenciale lindin sforcimet kryesore (tërheqëse/shtypëse).
Për elementët prej materiali homogjen ato shprehen:
𝜎𝑥 +𝜎𝑦 𝜎𝑥 −𝜎𝑦 2 2𝜏
𝜎𝑘𝑟 = ± + 𝜏 2 𝑑ℎ𝑒 tg2𝛼 = 𝜎
2 2 𝑥 −𝜎𝑦

𝝈𝒙 𝝈𝒙 𝟐 𝟐𝝉
𝜎𝑦 = 0 [ e papërfillshme në krahasim me 𝜎𝑥 ], prandaj: 𝝈𝒌𝒓 = ± + 𝝉𝟐 𝒅𝒉𝒆 𝒕𝒈𝟐𝜶 = 𝝈
𝟐 𝟐 𝒙
Në boshtin asnjanës për arsye se 𝜎𝑥 = 0 nga formula kemi që 𝛼 = 45° ndërsa në fibrat ekstreme kemi 𝛼 = 0
sepse 𝜏 = 0 & 𝜎𝑥 ≠ 0. Në këtë mënyrë trajektoret ndërpresin njëra tjetrën nën këndin 90°.
Në boshtin asnjanës 𝜎𝑘𝑟 = 𝜏 dhe në fibrat ekstreme kemi 𝜎𝑘𝑟 = 𝜎𝑥
 ELEMENTËT NË PËRKULJE
SFORCIMET KRYESORE Për traun beton-arme
trajektorja e sforcimeve
kryesore mbi boshtin
neutral janë njësoj si te
trau homogjen dhe njësoj
në boshtin asnjanës kemi
𝜎𝑘𝑟 = 𝜏0
Në zonën e tërhequr
trajektorja e sforcimeve
kryesore janë vijëdrejta
nën këndin 45° dhe normal
me plasaritjet e pjerrëta.
Meqenëse në zonën afër mbështetjes lartësia e zonës së shtypur është e
vogël mund të pranojmë 𝑧𝑏 = ℎ0 dhe kemi: Pra në elementët beton-
𝑄 𝑸 arme në zonë midis boshtit
𝝈𝒌𝒓 = 𝜏 = =
𝑏 ∙ 𝑧𝑏 𝒃𝒉𝟎 asnjanës dhe armaturës së
Që elementët beton-arme në zonën e mbështetjes të mos kenë plasaritje tërhequr për arsye të
duhet që 𝝈𝒌𝒓 ≤ 𝑹𝒃𝒕,𝒏 𝜎𝑥 = 0 do të kemi
Në thithjen e sforcimeve kryesore marrin pjesë: 𝜎𝑘𝑟,𝑡 = 𝜏0 𝑑ℎ𝑒 𝜎𝑘𝑟,𝑠ℎ = −𝜏0
1. Betoni 2. Stafat 3. Armatura e kthyer për 𝛼 = ±45°
 ELEMENTËT NË PËRKULJE
KUSHTET KRYESORE TE EKUILIBRIT SIPAS PRERJEVE TË PJERRËTA

Për cdo prerje të pjerrët ne mund të shkruajmë dy

kushte ekuilibri:
1. Kushti i barazisë së momenteve të forcave të
jashtme dhe të brendshme kundrejt zonës së shtypur
të betonit:

𝑴 ≤ 𝑨𝒔 𝑹𝒔 ∙ 𝒛𝒃 + ෍ 𝑨𝒔𝒘 𝑹𝒔𝒘 ∙ 𝒛𝒔𝒘 + ෍ 𝑨𝒔,𝒊𝒏𝒄 𝑹𝒔𝒘 ∙ 𝒛𝒊𝒏𝒄

2. Kushti i barazisë së forcave të jashtme dhe të

brendshme të projektuara në boshtin vertikal me atë
të aksit gjatësor të elementit:

𝑸 ≤ 𝑸𝒃 + ෍ 𝑨𝒔𝒘 ∙ 𝑹𝒔𝒘 ∙ 𝒛𝒔𝒘 + ෍ 𝑨𝒔,𝒊𝒏𝒄 ∙ 𝑹𝒔𝒘 ∙ 𝒔𝒊𝒏𝜶

𝑸 ≤ 𝑸𝒃 + 𝑸𝒔𝒘 + 𝑸𝒔,𝒊𝒏𝒄
 ELEMENTËT NË PËRKULJE
KUSHTET KRYESORE TE EKUILIBRIT SIPAS PRERJEVE TË PJERRËTA
𝑸 ≤ 𝑸𝒃 + 𝑸𝒔𝒘 + 𝑸𝒔,𝒊𝒏𝒄
𝑸𝒃 = aftësia mbajtëse e betonit (ndaj forces prerëse) e zonës së shtypur
𝒃𝒉𝟐𝟎 𝑩
𝑸𝒃 = 𝝋𝒃𝟐 𝟏 + 𝝋𝒏 + 𝝋𝒇 𝑹𝒃𝒕 = ≥ 𝑸𝒃,𝒎𝒊𝒏 = 𝝋𝒃𝟒 𝟏 + 𝝋𝒏 𝒃𝒉𝟎 𝑹𝒃𝒕
𝑪 𝑪
𝝋𝒏 → koeficient që merr parasyshë ndikimin e forcës normale [per N=0 kemi 𝝋𝒏 = 𝟎]
𝝋𝒇 →koeficient që merr parasyshë ndikimin e pllakës në traun në formë T-je dhe është funksion i [ 𝑏𝑓′ , ℎ𝑓′ ]
𝝋𝒃𝟐 , 𝝋𝒃𝟒 → koeficient që varen nga lloji i betonit, për betonet e zakonshme të rëndë kemi: 𝝋𝒃𝟐 = 𝟐, 𝝋𝒃𝟒 = 𝟎. 𝟔

𝑸𝒔𝒘 = forca prerëse që mbahet nga armatura tërthore[stafat]:

𝐴𝑠𝑤 𝑅𝑠𝑤
𝑸𝒔𝒘 = 𝒒𝒔𝒘 ∙ 𝑪 𝑘𝑢 𝑞𝑠𝑤 =
𝑠𝑤
𝒒𝒔𝒘 → intensiteti i ngarkesës së stafave
[forca prerëse për njësinë e gjatësisë që mbahet nga stafat që priten nga prerja e pjerrët “C”].
𝒔𝒘 → hapi i stafave [largësia midis stafave].

𝑸𝒔,𝒊𝒏𝒄 = forca prerëse që mbahet nga armatura e kthyer

𝑸𝒔,𝒊𝒏𝒄 = ෍ 𝑨𝒔,𝒊𝒏𝒄 ∙ 𝑹𝒔𝒘 ∙ 𝒔𝒊𝒏𝜶
 ELEMENTËT NË PËRKULJE
ARMATURA TERTHORE [STAFAT]
𝑨𝒔𝒘 𝑹𝒔𝒘
𝒒𝒔𝒘 =
𝒔𝒘
Roli i stafave
Stafat si armaturë tërthore shërbejnë për të:
1. Përballuar forcën prerëse
2. Lidhur zonën e shtypur me zonën në tërheqje
3. Ulur gjatësinë e lirë të shufrave gjatësore punuese

sipërfaqja e stafave
𝑨𝒔𝒘 = 𝒏 ∙ 𝒂𝒔𝒘
𝒂𝑠𝑤 = sipërfaqja e një degë
𝜋𝑑 2
𝒂𝑠𝑤 =
4
n = numri i degëve
Degët e stafave:
a) Stafa dy degëshe n=2: 𝑏𝑡𝑟 < 35 𝑐𝑚
b) Stafa tridegëshe n=3: 𝑏𝑡𝑟 = (35 ÷ 50) 𝑐𝑚
c) Stafa katërdegëshe n=4: 𝑏𝑡𝑟 > 50 𝑐𝑚