สรุปหลักภาษาไทย

ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๓
หลักสูตรใหม่2560 เน้นทักษะการใช้ภาษาได้อย่างถูกต้อง

• ใบความรู้จานวน 21 บท

• ใบกิจกรรมเสริมทักษะ

• แบบฝึกหัดท้ายบท

ของ
ชื่อ.....................................นามสกุล.....................................
ชั้น................................................เลขที่................................
โรงเรียน................................................................................
ครูผู้สอน................................................................................
 บทที่ 1
บทที่ 4
อักษร 3 หมู่ บทที่ 2 บทที่ 3
มาตราตัวสะกด
สระและวรรณยุกต์ สระเปลี่ยนรูป การผันวรรณยุกต์

บทที่ 5 บทที่ 6 บทที่ 7 บทที่ 8

คาที่ประวิสรรชนีย์และ คาที่มี คาควบกล้า อักษรนา
ไม่ประวิสรรชนีย์ เครื่องหมายทัณฑฆาต

บทที่ 9 บทที่ 10 บทที่ 11 บทที่ 12

คาที่ใช้ คาพ้องรูปและ คาที่มีตัวอักษรและ คาที่ใช้
รร (ร หัน), บรร , บัน คาพ้องเสียง สระไม่ออกเสียง ฑ ฤ ฤา

บทที่ 13 บทที่ 15 บทที่ 16

บทที่ 14 คาที่ใช้ -ำ คาที่ใช้ ใ – ,ไ- ,
คาคล้องจองและ
ชนิดของคา และ ัม ไ-ย , -ั ย
คาขวัญ

บทที่ 17 บทที่ 19
บทที่ 18
การแต่งประโยค การใช้เครื่องหมายต่างๆ
การใช้พจนานุกรม
เพื่อการสื่อสาร
บทที่ 20 บทที่ 21
ภาษาไทยมาตรฐาน การเขียนจดหมาย
และภาษาถิ่น
 บทที่ 1
อักษร 3 หมู่
สระและวรรณยุกต์
 ใบความรู้
เรื่อง อักษร 3 หมู่ สระ และวรรณยุกต์

อักษร 3 หมู่ ( ไตรยางค์ ) คือ การแบ่งพยัญชนะไทยเป็น 3 หมู่

ตามหลักการผันวรรณยุกต์ คือ อักษรสูง อักษรกลาง และอักษรต่า ดังนี้

อักษรสูง (มี 11 ตัว) ขฃฉฐถผฝศษสห

อักษรกลาง (มี 9 ตัว) กจฎฏดตบปอ

อักษรต่า ( มี 24 ตัว) คฅฆงชซฌญฑฒณทธนพฟภ
มยรลวฬฮ

สระ มีทั้งหมด 32 เสียง แบ่งได้ดังนี้

เสียงสระเดี่ยว ประกอบด้วยเสียงสั้น 9 เสียง เสียงยาว 9 เสียง ได้แก่
สระอะ (-ะ) สระอา(-า)
สระอิ ( -ิ) สระอี ( -ี)
สระอึ ( -ึ) สระอือ( -ื)
สระอุ( -ุ ) สระอู ( -ู )
สระเอะ (เ-ะ) สระเอ (เ-)
สระแอะ (แ-ะ) สระแอ (แ-)
สระโอะ (โ-ะ) สระโอ (โ-)
สระเอาะ (เ-าะ) สระออ (-อ)
สระเออะ (เ-อะ) สระเออ (เ-อ)
 ใบความรู้ (ต่อ)
เรื่อง อักษร 3 หมู่ สระ และวรรณยุกต์

เสียงสระประสม มี 6 เสียง ประกอบด้วย

สระเอียะ(เ-ียะ) เกิดจากเสียงสระอิกับสระอะ ประสมกัน เช่น เกี๊ยะ เปี๊ยะ
สระเอีย(เ-ีย) เกิดจากเสียงสระอีกับสระอา ประสมกัน เช่น เมีย เลีย
สระเอือะ(เ-ือะ) เกิดจากเสียงสระอึกับสระอะ ประสมกัน เช่น เอือะ
สระเอือ(เ-ือ) เกิดจากเสียงสระอือกับสระอา ประสมกัน เช่น เผือ เมือ
สระ(-ัว) เกิดจากเสียงสระอุกับสระอะ ประสมกัน เช่น ยัวะ ลัวะ
สระ(-ัว) เกิดจากเสียงสระอูกับสระอา ประสมกัน เช่น ตัว หัว
สระเกิน มีเสียงพยัญชนะประสมอยู่ หรือมีตัวสะกดอยู่ 8 ตัวดังนี้
สระอ่า(-ำ) ออกเสียงเหมือนมี ม เป็นตัวสะกด เช่น ด่า ร่า ท่า
สระใอ(ใ-) ออกเสียงเหมือนมี ย เป็นตัวสะกด เช่น ใส ใย ใด
สระไ(ไ-) ออกเสียงเหมือนมี ย เป็น1111 ตัวสะกด เช่น ไป ไกล ไอ
สระเอา(เ-า) ออกเสียงเหมือน ว เป็นตัวสะกด เช่น เหา เบา เงา
ฤ ฤา ฦ ฦา (รึ รือ ลึ ลือ) ออกเสียงเหมือน ร ล ประสมอยู่
วรรณยุกต์ คือเครืองหมายแสดงเสียงสูงต่าของค่า แบ่งได้ดังนี้
รูปวรรณยุกต์ มี 4 รูป โดยเขียนไว้บนพยัญชนะ ได้แก่
-่ เรียกว่า ไม้เอก เช่น เดือ สี ก่อ
-้ เรียกว่า ไม้โท เช่น เอื้อ ป้า รื้อ
- เรียกว่า ไม้ตรี เช่น โกะ บวย
- เรียกว่า ไม้จัตวา เช่น กง ตั๋ว
เสียงวรรณยุกต์ มี 4 รูป 5 เสียง เสียงสามัญไม่มรี ูป ได้แก่
เสียงสามัญ เสียงเอก เสียงโท เสียงตรี เสียงจัตวา
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................

ใบกิจกรรม เรื่อง อักษร 3 หมู่

คาชี้แจง จากคาต่อไปนี้ เป็นคาอักษรหมู่ใด
อักษรต่า อักษรกลาง อักษรสูง
1. สูญเสีย
2. อาการ
3. ศึกษา
4. ซ่อมแซม
5. ถือของ
6. ล้างมือ
7. ปวดใจ
8. ลาไย
9. ลมพัด
10. กุญแจ
คาชี้แจง จงเติมรูปวรรณยุกต์ให้เป็นคาที่มีความหมายสมบูรณ์
1. ผูอืน 2. กวยเตียว 3. กิงไม 4.รารวย
5. ฟาผา 6. ผืนผา 7. รองไห 8. ใกลคา
9. ไฟไหม 10. คนไข 11. ทางเลียว 12. นิวโปง
13. กิงกา 14. รถเกง 15. เกียวซา 16. ชวยดวย
17. เสนดาย 18. กาวราว 19. วายนา 20. ชุมชืน
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
เฉลย
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................

ใบกิจกรรม เรื่อง อักษร 3 หมู่

คาชี้แจง จากคาต่อไปนี้ เป็นคาอักษรหมู่ใด
อักษรต่า อักษรกลาง อักษรสูง
1. สูญเสีย อักษรสูง
2. อาการ อักษรกลาง
3. ศึกษา อักษรสูง
4. ซ่อมแซม อักษรต่า
5. ถือของ อักษรสูง
6. ล้างมือ อักษรต่า
7. ปวดใจ อักษรกลาง
8. ลาไย อักษรต่า
9. ลมพัด อักษรกลาง
10.กุญแจ อักษรกลาง
คาชี้แจง จงเติมรูปวรรณยุกต์ให้เป็นคาที่มีความหมายสมบูรณ์
1. ผู้อื่น 2. ก๋วยเตี๋ยว 3. กิ่งไม้ 4. ร่ารวย
5. ฟ้าผ่า 6. ผืนผ้า 7. ร้องไห้ 8. ใกล้ค่า
9. ไฟไหม้ 10. คนไข้ 11. ทางเลี้ยว 12. นิ้วโป้ง
13. กิ้งก่า 14. รถเก๋ง 15. เกี๊ยวซ่า 16. ช่วยด้วย
17. เส้นด้าย 18. ก้าวร้าว 19. ว่ายน้า 20. ชุ่มชื่น
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
แบบฝึกหัดท้ายบท
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกต้อง
1. คาใดเป็นคาที่อยู่ในหมู่อักษรต่า
ก. รวมพลัง ข. ตูมตาม ค. ผ้าไหม ง. ขายไข่
2. “เก้าอี้” เป็นคาที่อยู่ในหมู่อักษรใด
ก. อักษรสูง ข.อักษรกลาง ค.อักษรต่า ง.ทั้งข้อ ก. และ ข.
3. ข้อใดไม่มีเสียงวรรณยุกต์โท
ก. เก้า ข. ไข้ ค. ท่อง ง. ล้าง
4. คาที่ขีดเส้นใต้มีเสียงวรรณยุกต์ใด“น้องนั่งอ่านหนังสืออยู่ในห้องเรียน”
ก. สามัญ ข. เอก ค. โท ง. ตรี
5. คาใดประสมสระเดี่ยว
ก. กลัวเมีย ข. สวนครัว ค.มะเดื่อ ง.หน้าบ้าน
6. พยัญชนะใดอยู่ในหมู่อักษรต่าทั้งหมด
ก. ก ด บ ป ข. ฆ ช ธ ฟ ค. ค ซ ห อ ง. ก ณ ษ ฮ
7. อักษรหมู่ใดผันวรรณยุกต์ได้ครบทั้ง 5 เสียง
ก. อักษรกลาง ข. อักษรต่า ค. อักษรสูง ง. ถูกทั้งข้อ ก. และ ค.
8. คาว่า “ผ้าไหม” มีเสียงวรรณยุกต์ใด
ก. เอก โท ข. โท จัตวา ค. เอก สามัญ ง. เอก จัตวา
9. คาในข้อใดไม่มีตัวสะกด แต่มีเสียงพยัญชนะท้าย
ก. เมา ข. เพลง ค. สนาม ง.บิน
10. “รถทัวร์กาลังไปสวนเสือศรีราชา” มีคาประสมด้วยสระเสียงประสมกี่คา
ก. 1 คา ข. 2 คา ค. 3 คา ง. 4 คา
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
เฉลย
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
แบบฝึกหัดท้ายบท
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกต้อง
1. คาใดเป็นคาที่อยู่ในหมู่อักษรต่า
ก. รวมพลัง ข. ตูมตาม ค. ผ้าไหม ง. ขายไข่
2. “เก้าอี้” เป็นคาที่อยู่ในหมู่อักษรใด
ก. อักษรสูง ข. อักษรกลาง ค. อักษรต่า ง. ทั้งข้อ ก. และ ข.
33. ข้อใดไม่มีเสียงวรรณยุกต์โท
ก. เก้า ข. ไข้ ค. ท่อง ง. ล้าง
4. คาที่ขีดเส้นใต้มีเสียงวรรณยุกต์ใด“น้องนั่งอ่านหนังสืออยู่ในห้องเรียน”
ก. สามัญ ข. เอก ค. โท ง. ตรี
5. คาใดประสมสระเดี่ยว
ก. กลัวเมีย ข. สวนครัว ค. มะเดื่อ ง. หน้าบ้าน
6. พยัญชนะใดอยู่ในหมู่อักษรต่าทั้งหมด
ก. ก ด บ ป ข. ฆ ช ธ ฟ ค. ค ซ ห อ ง. ก ณ ษ ฮ
7อักษรหมู่ใดผันวรรณยุกต์ได้ครบทั้ง 5 เสียง
ก. อักษรกลาง ข. อักษรต่า ค. อักษรสูง ง. ถูกทั้งข้อ ก. และ ค.
8. คาว่า “ผ้าไหม” มีเสียงวรรณยุกต์ใด
ก.เอก โท ข. โท จัตวา ค. เอก สามัญ ง. เอก จัตวา
9. คาในข้อใดไม่มีตัวสะกด แต่มีเสียงพยัญชนะท้าย
ก. เมา ข. เพลง ค. สนาม ง.บิน
10. “รถทัวร์กาลังไปสวนเสือศรีราชา” มีคาประสมด้วยสระเสียงประสมกี่คา
ก. 1 คา ข. 2 คา ค. 3 คา ง. 4 คา
บทที่ 2
สระเปลี่ยนรูป
 ใบความรู้
เรื่อง สระเปลี่ยนรูป

สระเปลี่ยนรูป คือ สระทีน่าไปประสมกับพยัญชนะหรือตัวสะกดแล้วรูปสระบางตัวจะ

เปลียนรูปไป ได้แก่
สระ เปลี่ยนรูปเป็น ตัวอย่าง
-ะ เปลียนรูปเป็น –ะ เป็น ั- ง + –ะ + ด งัด
ขับ สัน รับ ฉัน
-ือ เปลียนรูปเป็น -ือ ย + -ือ + ม ยืม
เป็น -ื ตืน ผืด ยื้อ มืด
เ-ะ เปลียนรูปเป็น เ–ะ เป็น ั- ก + เ–ะ + ง เก็ง
เต็ม เห็บ เร็ว เป็ด
แ-ะ เปลียนรูปเป็น แ–ะ ข + แ–ะ + ง แข็ง
เป็น แ- ็ แผล็บ แว็บ แกร็น แบ็บ
เ-อ (เมือมีตัวสะกด ยกเว้น ย) ป + เ-อ + ด เปิด
เปลียนรูปเป็น เ-อ เป็น เ-ิ เชิด เจิม เกิด เริม

(เมือมีตัวสะกด ยกเว้น ย) อ + เ-อ + ย เอย

เปลียนรูปเป็น เ-อ เป็น เ- เงย เตย เลย เขย
เ-าะ เปลียนรูปเป็น เ-าะ ก + เ–าะ + ก กอก
เป็น –็อ- ค็อก บล็อก ล็อก
โ-ะ ไม่ปรากฏรูปสระ ช + โ–ะ + น ชน
กบ ผง ขม นก
-อ (เมือ ร เป็นตัวสะกด) พ + อ + น พร
ไม่ปรากฏรูปสระ กร สร ธร จร
-ัว เปลียนรูปเป็น -ัว เป็น –ว- ร + -ัว + ย รวย
บวบ สวด หวง สวม
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง สระเปลี่ยนรูป

คาชี้แจง จงบอกรูปสระของคาที่ขีดเส้นใต้
1. ตัวเอง
2.ไล่ยุง
3.นาเกลือ
4.น้าเชี่ยว
5.ลืมตา
6.พุ่มไม้
7.เมฆหมอก
8.ขนมจีน

คาชี้แจง จงขีดเส้นใต้คาที่ประสมด้วยสระเปลี่ยนรูปและตอบ
คาลงในช่องว่าง
1. ตาสวย เปลี่ยนจากรูปสระ
2. บังอร เปลี่ยนจากรูปสระ
3. ลูกเขย เปลี่ยนจากรูปสระ
4. ปากนก เปลี่ยนจากรูปสระ
5. ละเมิด เปลี่ยนจากรูปสระ
6. แข็งแรง เปลี่ยนจากรูปสระ
7. เด็ดเดี่ยว เปลี่ยนจากรูปสระ
8. ผืนป่า เปลี่ยนจากรูปสระ
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
เฉลย
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง สระเปลี่ยนรูป

คาชี้แจง จงบอกรูปสระของคาที่ขีดเส้นใต้
1.ตัวเอง สระอัว
2.ไล่ยุง สระไอ
3.นาเกลือ สระเอือ
4.น้าเชี่ยว สระเอีย
5.ลืมตา สระอือ
6.พุ่มไม้ สระอุ
7.เมฆหมอก สระออ
8.ขนมจีน สระอี

คาชี้แจง จงขีดเส้นใต้คาที่ประสมด้วยสระเปลี่ยนรูปและตอบ
คาลงในช่องว่าง
1. ตาสวย เปลี่ยนจากรูปสระ สวย , อัว
2. บังอร เปลี่ยนจากรูปสระ อร , - อ
3. ลูกเขย เปลี่ยนจากรูปสระ เขย , เ - อ
4. ปากนก เปลี่ยนจากรูปสระ นก , โ - ะ
5. ละเมิด เปลี่ยนจากรูปสระ เมิด , เ - อ
6. แข็งแรง เปลี่ยนจากรูปสระ แข็ง , แ - ะ
7. เด็ดเดี่ยว เปลี่ยนจากรูปสระ เด็ด , เ - ะ
8. ผืนป่า เปลี่ยนจากรูปสระ ผืน , อือ
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง สระเปลี่ยนรูป

ให้นักเรียนยกตัวอย่างจากโจทย์ที่กาหนดให้
มา ดู ตี มือ เจอ (พิจารณาตามแต่คาที่นักเรียนคิดแต่ขอให้เป็นสระเดี่ยว)
1. ให้นักเรียนยกตัวอย่างคาที่ประสมด้วยสระเดี่ยว มา 5 คา
ตอบ มา ดู ตี มือ เจอ (พิจารณาตามแต่คาที่นักเรียนคิดแต่ขอให้เป็นสระ
เดี่ยว)

2. ให้นักเรียนยกตัวอย่างคาที่ประสมด้วยสระประสม มา 5 คา
ตอบ เกี๊ยะ เหลือ บัว เชื่อ เรียก (พิจารณาตามแต่คาที่นักเรียนคิดแต่ขอให้
เป็นสระประสม)

3. ให้นักเรียนยกตัวอย่างคาที่ประสมด้วยสระเกิน มา 5 คา
ตอบ ไป เกา ดา ไหน ให้(พิจารณาตามแต่คาที่นักเรียนคิดแต่ขอให้เป็นสระเกิน
ประสม)
4. ให้นักเรียนยกตัวอย่างคาที่สระลดรูป มา 5 คา
ตอบ กบ ขวด ลวด จบ ตบ(พิจารณาตามแต่คาที่นักเรียนคิดซึ่งต้องเป็นคาที่
มีสระโอะและสระอัวประสมอยูแ่ ละต้องมีตัวสะกด)

5. ให้นักเรียนยกตัวอย่างสระเปลี่ยนรูป มา 5 คา
ตอบ รัก เล็ก แกร็น เกิด เพลิน(พิจารณาตามแต่คาที่นักเรียนคิดแต่ตอ้ ง
เป็นคาที่ประสมด้วยสระอะ เอะ แอะ เออ)
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
เฉลย
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง สระเปลี่ยนรูป
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
แบบฝึกหัดท้ายบท
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกต้อง
1. ข้อใดมีรูปสระเสียงเดียวกัน
ก. แ-ะ , แ- ข. เ-าะ , -็อ- ค. โ- ะ , โ ง. เ-ะ , เ-าะ
2. คาในข้อใดมีคาที่เขียนผิด
ก. จอร ข. เกย ค. หรรษา ง. เด็ก
3. คาในข้อใดไม่ใช่สระเปลี่ยนรูป
ก. ดอกเข็ม ข. ดอกรัก ค. วัว ง. เชิญ
4. รูปสระใดมีเสียงสระอะประสม
ก. จน ข.หมวก ค.แข็ง ง. มัน
5. คาในข้อใดประสมสระออ สระอะ ตามลาดับ
ก. ถอนฟัน ข. ลาลอง ค. ฤดู ง. หมอกหนา
6. ประโยคใดมีคาที่ประสมด้วยสระเออ
ก. ย่าชอบกินทุเรียน ข. น้าแข็งขั้วโลกละลาย
ค. ครูสั่งการบ้าน ง. เขาเป็นคนเปิดเผย
7. คาในข้อใดประสมสระอือ และสระอา ตามลาดับ
ก. รั้วบ้าน ข. ผืนผ้า ค. ลืมเก็บ ง. ส่วนเกิน
8.“ ฉันกาลังทอดไข่ใส่หมู” ประโยคนี้มีคาที่ประสมด้วยสระอะกี่คา
ก. 2 คา ข. 3 คา ค. 4 คา ง. 5 คา
9. คาใดใช้สระแตกต่างจากคาอื่น
ก. เชิด ข. เดิน ค. เคย ง. ด่วน
10. คาในข้อใดใช้สระเดียวกันทั้งหมด
ก. เคอะเขิน ข. เมินเฉย ค.แมลงปอ ง. กากี
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
เฉลย
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
แบบฝึกหัดท้ายบท
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกต้อง
1. ข้อใดมีรูปสระเสียงเดียวกัน
ก. แ-ะ , แ- ข. เ-าะ , -็อ- ค. โ- ะ , โ ง. เ-ะ , เ-าะ
2. คาในข้อใดมีคาที่เขียนผิด
ก. จอร ข. เกย ค. หรรษา ง. เด็ก
3. คาในข้อใดไม่ใช่สระเปลี่ยนรูป
ก. ดอกเข็ม ข. ดอกรัก ค. วัว ง. เชิญ
4. รูปสระใดมีเสียงสระอะประสม
ก. จน ข. หมวก ค.แข็ง ง. มัน
5. คาในข้อใดประสมสระออ สระอะ ตามลาดับ
ก. ถอนฟัน ข. ลาลอง ค. ฤดู ง. หมอกหนา
6. ประโยคใดมีคาที่ประสมด้วยสระเออ
ก. ย่าชอบกินทุเรียน ข. น้าแข็งขั้วโลกละลาย
ค. ครูสั่งการบ้าน ง. เขาเป็นคนเปิดเผย
7. คาในข้อใดประสมสระอือ และสระอา ตามลาดับ
ก. รั้วบ้าน ข. ผืนผ้า ค. ลืมเก็บ ง. ส่วนเกิน
8.“ ฉันกำลังทอดไข่ใส่หมู” ประโยคนีม้ ีคำทีป่ ระสมด้วยสระอะกี่คำ
ก. 2 คำ ข. 3 คำ ค. 4 คำ ง. 5 คำ
9. คำใดใช้สระแตกต่ำงจำกคำอื่น
ก. เชิด ข. เดิน ค. เคย ง. ด่วน
10. คำในข้อใดใช้สระเดียวกันทัง้ หมด
ก. เคอะเขิน ข. เมินเฉย ค.แมลงปอ ง. กำกี
 บทที่ 3
การผันวรรณยุกต์
 ใบความรู้
เรื่อง การผันวรรณยุกต์

การผันวรรณยุกต์ หมายถึง การผันเสียงค่าของตัวอักษรและสระให้เปลียนไปตาม

รูปวรรณยุกต์ทีแตกต่างกัน เพือให้ได้ค่าใหม่ทีมีความหมายแตกต่างจากค่าเดิม
- อักษรสูง มี 11 ตัว ได้แก่ ข ฃ ฉ ฐ ถ ผ ฝ ศ ษ ส ห ผันวรรณยุกต์ได้ 3 เสียง
คือ เสียงเอก เสียงโท และเสียงจัตวา (ถ้าผันเป็นเสียงจัตวาจะไม่มีรูปวรรณยุกต์)

- อักษรกลาง มี 9 ตัว ได้แก่ ก จ ฎ ฏ ด ต บ ป อ ผันวรรณยุกต์ได้ครบ 5 เสียง

โดยรูปวรรณยุกต์กับเสียงวรรณยุกต์ตรงกัน

- อักษรต่า มี 24 ตัว ได้แก่ ค ฅ ฆ ง ช ซ ฌ ญ ฑ ฒ ณ ท ธ น พ ฟ ภ ม ย ร

ล ว ฬ ฮ ผันวรรณยุกต์ได้ 3 เสียง คือ เสียงสามัญ เสียงโท และเสียงตรี โดยรูป
วรรณยุกต์กับเสียงเสียงวรรณยุกต์ไม่ตรงกัน

ค่า เสียงสามัญ เสียงเอก เสียงโท เสียงตรี เสียงจัตวา

อักษรสูง ขา - ข่า ข้า - ขา

อักษรกลาง จาง จาง จ่าง จ้าง จาง จาง

อักษรต่า นา นา - น่า น้า -
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง การผันวรรณยุกต์
คาชี้แจง จงบอกเสียงวรรณยุกต์ของคาต่อไปนี้
1. ผ้า
2. เขียว
3. ล้า
4. ป่า
5. โต๊ะ

คาชี้แจง จงผันวรรณยุกต์ที่กาหนดให้ แล้วนาไปเติมประโยคให้สมบูรณ์

1. ฉันเก็บไม้................ใส่.............แล้วหยิบ.................ไปถ่ายรูป
ค่า สามัญ เอก โท ตรี จัตวา
กลอง
2. ฉันเห็นคนทา............เท้าตก...........น้า และเขา...............ให้คนช่วย
ค่า สามัญ เอก โท ตรี จัตวา
รอง
3. แม่ใส่.............ลาย...............นั่งบน................กับลูกๆ
ค่า สามัญ เอก โท ตรี จัตวา
เสือ
4. ....................ขับรถเร็วจน..........................หวาดเสียว
ค่า สามัญ เอก โท ตรี จัตวา
นา
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
เฉลย
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง การผันวรรณยุกต์
คาชี้แจง จงบอกเสียงวรรณยุกต์ของคาต่อไปนี้
1. ผ้า เสียงโท
2. เขียว เสียงจัตวา
3. ล้า เสียงตรี
4. ป่า เสียงเอก
5. โต๊ะ เสียงตรี

คาชี้แจง จงผันวรรณยุกต์ที่กาหนดให้ แล้วนาไปเติมประโยคให้สมบูรณ์

1. ฉันเก็บไม้.กลอง กล่อง วหยิบ..................ไปถ่
...............ใส่................แล้ กล้อง ายรูป
ค่า สามัญ เอก โท ตรี จัตวา
กลอง กลอง กล่อง กล้อง กลอง กลอง
ร่อง น้า และเขา............ให้
รอง าตก...........
2. ฉันเห็นคนทา...........เท้ ร้อง คนช่วย
ค่า สามัญ เอก โท ตรี จัตวา
รอง รอง - ร่อง ร้อง -
เสื้อ เสือ ่งบน............กั
3. แม่ใส่.................ลาย.............นั เสื่อ บลูกๆ
ค่า สามัญ เอก โท ตรี จัตวา
เสือ - เสือ เสื้อ - เสือ
น้า
4. ...........................ขั น่า
บรถเร็วจน.................................หวาดเสี ยว
ค่า สามัญ เอก โท ตรี จัตวา
นา นา - น่า น้า -
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง การผันวรรณยุกต์
คาชี้แจง ให้นักเรียนผันวรรณยุกต์ของคาต่อไปนี้
ข้อ คำ สำมัญ เอก โท ตรี จัตวำ
1 ไข่ ไข - ไข่ ไข้ -
2 ทอง - ท่อง ท้อง - ทอง
3 วุ้น - วุ่น วุ้น - วุน
4 ย่าง - ย่าง ย้าง - ยาง
5 หา - ห่า ห้า - หา
6 สี สี - สี สี้ -
7 น้อม - น่อม น้อม - นอม
8 ขาง ขาง - ข่าง ข้าง -
9 ไห ไห - ไห่ ไห้ -
10 มุ้ง - มุ่ง มุ้ง - มุง
11 ปู ปู ปู่ ปู้ ปู๊ ปู๋
12 เตา เตา เต่า เต้า เตา เตา
13 แก้ว แกว แก่ว แก้ว แกว แกว
14 ช้าง - ช่าง ช้าง - ชาง
15 โค้ง - โค่ง โค้ง - โคง
16 เกา เกา เก่า เก้า เกา เกา
17 ฟ้า - ฟ่า ฟ้า - ฟา
18 ล้าง - ล่าง ล้าง - ลาง
 เฉลย
ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง การผันวรรณยุกต์
คาชี้แจง ให้นักเรียนผันวรรณยุกต์ของคาต่อไปนี้
ข้อ คา สามัญ เอก โท ตรี จัตวา
1 ไข่ - ไข่ ไข้ - ไข
2 ทอง ทอง - ท่อง ท้อง -
3 วุ้น วุน - วุ่น วุ้น -
4 ย่าง ยาง - ย่าง ย้าง -
5 หา - ห่า ห้า - หา
6 สี - สี่ สี้ - สี
7 น้อม - น่อม น้อม - นอม
8 ขาง - ข่าง ข้าง - ขาง
9 ไห - ไห่ ไห้ - ไห
10 มุ้ง มุง - มุ่ง มุ้ง -
11 ปู ปู ปู่ ปู้ ปู๊ ปู๋
12 เตา เตา เต่า เต้า เต๊า เต๋า
13 แก้ว แกว แก่ว แก้ว แก๊ว แก๋ว
14 ช้าง ชาง - ช่าง ช้าง -
15 โค้ง โคง - โค่ง โค้ง -
16 เกา เกา เก่า เก้า เก๊า เก๋า
17 ฟ้า ฟา - ฟ่า ฟ้า -
18 ล้าง ลาง - ล่าง ล้าง -
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด
แบบฝึกหัดท้ายบท
1.คาว่า “ล่ำ” มีเสียงวรรณยุกต์ตรงกับข้อไหนบ้ำง
ก. ข่ำ ข. ไกล ค. ใหญ่ ง. ฝ้ ำย
2. “ข้ำวสำร” คำทีข่ ีดเส้นใต้มีเสียงวรรณยุกต์ใด
ก. เอก ข. โท ค. จัตวา ง. ตรี
3. ข้อใดผันอักษรกลางกับวรรณยุกต์ได้ถูกต้อง
ก. อัน อั่น อั้น อั๋น ข. ตี ตี่ ตี้ ค. ป่อ ป้อ ปอ ง. เกา เก่า เก้า เก๊า เก๋า
4. ข้อใดถูกต้อง
ก. อักษรสูงผันได้ 3 เสียง โดยเสียงจัตวาจะไม่มีรูปวรรณยุกต์
ข. อักษรกลางผันได้ 4 เสียง รูปและเสียงวรรณยุกต์ไม่ตรงกัน
ค. อักษรต่าผันได้ 3 เสียง คือ เอก โท และจัตวา
ง. ถูกทุกข้อ
5. คาในข้อใดมีรูปและเสียงวรรณยุกต์ตรงกัน
ก. น้าท่วม ข. ลู่วิ่ง ค. ไก่แจ้ ง. ไม้คั่น
6. คาในข้อใดไม่มีเสียงวรรณยุกต์จัตวา
ก. เป๋า ข. ขัน ค. หา ง. ร่วม
7. คาในข้อใดเป็นเสียงวรรณยุกต์โททั้งหมด
ก. น้าน้อย ข. ช่วยด้วย ค. ต้นไม้ ง. น้อยหน่า
8. คาว่า “ไต้ฝุ่น” มีเสียงวรรณยุกต์ตรงกับข้อใด
ก. ก๋วยเตี๋ยว ข. น่าเบื่อ ค. แมวเหมียว ง. ลิ้นจี่
9.คาใดมีรูปและเสียงวรรณยุกต์ไม่ตรงกัน
ก. คุณปู่ ข. ผู้ใหญ่ ค. ม้าลาย ง. ไก่แจ้
10. “แม่ให้น้าไปจับปลาไหล” มีเสียงวรรณยุกต์โทกี่คา
ก. 1 คา ข. 2 คา ค. 3 คา ง. 4 คา
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
เฉลย
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด แบบฝึกหัดท้ายบท
1 .คาว่า “ล่ำ” มีเสียงวรรณยุกต์ตรงกับข้อไหนบ้ำง
ก. ข่ำ ข.ไกล ค. ใหญ่ ง. ฝ้ ำย
2. “ข้ำวสำร” คำทีข่ ีดเส้นใต้มีเสียงวรรณยุกต์ใด
ก .เอก ข. โท ค. จัตวา ง. ตรี
3.ข้อใดผันอักษรกลางกับวรรณยุกต์ได้ถูกต้อง
ก. อัน อั่น อั้น อั๋น ข. ตี ตี่ ตี้ ค. ป่อ ป้อ ปอ ง. เกา เก่า เก้า เก๊า เก๋า
4.ข้อใดถูกต้อง
ก. อักษรสูงผันได้ 3 เสียง โดยเสียงจัตวาจะไม่มีรูปวรรณยุกต์
ข. อักษรกลางผันได้ 4 เสียง รูปและเสียงวรรณยุกต์ไม่ตรงกัน
ค. อักษรต่าผันได้ 3 เสียง คือ เอก โท และจัตวา
ง.ถูกทุกข้อ
5.คาในข้อใดมีรูปและเสียงวรรณยุกต์ตรงกัน
ก. น้าท่วม ข. ลู่วิ่ง ค. ไก่แจ้ ง. ไม้คั่น
6.คาในข้อใดไม่มีเสียงวรรณยุกต์จัตวา
ก. เป๋า ข. ขัน ค. หา ง. ร่วม
7.คาในข้อใดเป็นเสียงวรรณยุกต์โททั้งหมด
ก. น้าน้อย ข. ช่วยด้วย ค. ต้นไม้ ง. น้อยหน่า
8.คาว่า “ไต้ฝุ่น” มีเสียงวรรณยุกต์ตรงกับข้อใด
ก. ก๋วยเตี๋ยว ข. น่าเบื่อ ค. แมวเหมียว ง. ลิ้นจี่
9.คาใดมีรูปและเสียงวรรณยุกต์ไม่ตรงกัน
ก. คุณปู่ ข. ผู้ใหญ่ ค. ม้าลาย ง. ไก่แจ้
10. “แม่ให้น้าไปจับปลาไหล” มีเสียงวรรณยุกต์โทกี่คา
ก. 1 คา ข. 2 คา ค. 3 คา ง. 4 คา
บทที่ 4
มาตราตัวสะกด
 ใบความรู้
เรื่อง มาตราตัวสะกด
มาตราตัวสะกด
คือ พยัญชนะทีประสมอยู่ท้ายพยางค์ โดยจะมีเสียงประสมเข้ากับสระ มีทั้งหมด
9 มาตรา ดังนี้ มาตรา แม่ ก กา มาตราแม่กก มาตราแม่กง มาตราแม่กด มาตราแม่
กน มาตราแม่กบ มาตราแม่กม มาตราแม่เกย และมาตราแม่เกอว
มาตราตัวสะกดที่ไม่มีตัวสะกด
คือ ค่าทีไม่มีพยัญชนะตรงกับมาตราตัวสะกด เป็นค่าในมาตราตัวสะกดแม่ ก กา
เช่น ปูนา ส่าลี ปีใหม่ ภูเขา
มาตราตัวสะกดที่มีตัวสะกดเพียงตัวเดียว
คือ ค่าทีมีพยัญชนะตรงกับชือมาตราตัวสะกด
มาตราตัวสะกด คาที่มีพยัญชนะในมาตรา ตัวอย่าง
แม่กง ง มะโรง ตรง ธง ทาง
แม่กม ม ห่ม จาม ธรรม ลม
แม่เกย ย เขย ไทย ยาย คุย
แม่เกอว ว ดาว กล่าว เคียว หิว
มาตราตัวสะกดไม่ตรงตามมาตรา
คือ ค่าทีมีพยัญชนะทีเป็นตัวสะกดไม่ตรงตามมาตรา แต่ออกเสียงเดียวกับมาตรา
ตัวสะกดนั้น
มาตราตัวสะกด คาที่มีพยัญชนะเป็นตัวสะกด ตัวอย่าง
แม่กก กขคฆ ปาก เมฆ เลข โรค
แม่กด ดจชซฎฏฑฒตถทธ จอด ส่ารวจ อนาถ โจทย์
ศสษ พิศวาส
แม่กน นญณรลฬ เจริญ วาฬ กาล บริเวณ
แม่กบ บปพฟภ โลภ ภาพ กลับ บาป
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................

ใบกิจกรรม เรื่อง มาตราตัวสะกด

คาชี้แจง จงเติมคาที่กาหนดให้ลงในช่องว่าง แล้วตอบคาถามว่าสะกดด้วยแม่ใด

เกี่ยว ใจ น้อย คาร เปรม

1. อัง คาที่ขีดเส้นใต้อยู่ในมาตราแม่
2. ปรีดิ์ คาที่ขีดเส้นใต้อยู่ในมาตราแม่
3. ข้าว คาที่ขีดเส้นใต้อยู่ในมาตราแม่
4. หน่า คาที่ขีดเส้นใต้อยู่ในมาตราแม่
5. หัว คาที่ขีดเส้นใต้อยู่ในมาตราแม่

คาชี้แจง จงขีดเส้นใต้และแก้คาผิดพร้อมบอกว่าพยางค์ท้ายคือคาในมาตราใด

แก้เป็น คาที่แก้อยู่ในมาตรา
1. หรรษา ล่าไย ชะอม แม่
2. สกปรก รถไฟ ปลาวาน แม่
3. คิงคอง สันโดด เพลง แม่
4. ถารก เสวย อร่อย แม่
5. ต่านาน ทวาฬ ส่าราญ แม่
6. ข้าวเหนียว ส่าเภา บรรได แม่
7. ต้นย่า สว่าง ฝาชี แม่
 เฉลย
ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................

ใบกิจกรรม เรื่อง มาตราตัวสะกด

คาชี้แจง จงเติมคาที่กาหนดให้ลงในช่องว่าง แล้วตอบคาถามว่าสะกดด้วยแม่ใด

เกี่ยว ใจ น้อย คาร เปรม

1. อัง คาร คาที่ขีดเส้นใต้อยู่ในมาตราแม่ กน

2. เปรม ปรีดิ์ คาที่ขีดเส้นใต้อยู่ในมาตราแม่ กม
3. เกี่ยว ข้าว คาที่ขีดเส้นใต้อยู่ในมาตราแม่ เกอว
4. น้อย หน่า คาที่ขีดเส้นใต้อยู่ในมาตราแม่ เกย
5.หัว ใจ คาที่ขีดเส้นใต้อยู่ในมาตราแม่ ก กา
คาชี้แจง จงขีดเส้นใต้และแก้คาผิดพร้อมบอกว่าพยางค์ท้ายคือคาในมาตราใด

แก้เป็น คาที่แก้อยู่ในมาตรา
1. หรรษา ล่าใย ชะอม ล่าไย แม่ ก กา
2. สกปรก รถไฟ ปลาวาน ปลาวาฬ แม่ กน
3. คิงคอง สันโดด เพลง สันโดษ แม่ กด
4. ถารก เสวย อร่อย ทารก แม่ กก
5. ต่านาน ทวาฬ ส่าราญ ทวาล แม่ กน
6. ข้าวเหียว ส่าเภา บันได ข้าวเหนียว แม่ เกอว
7. ต้นย่า สว่าง ฝาชี ต้นหญ้า แม่ ก กา
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................

ใบกิจกรรม เรื่อง มาตราตัวสะกด

คาชี้แจง จง x ทับคาที่มีมาตราตัวสะกดที่กาหนดให้

มาตราแม่กก รูป เมฆ เขต

มาตราแม่กม นม ฝุ่น การ
มาตราแม่กบ ภาพ เลข ขาว
มาตราแม่กด กราฟ รสชาติ กาล
มาตราแม่กง มิตร อิฐ ธง
มาตราแม่กน ห่าง วาฬ พิโรธ
มาตราแม่เกย หุ่น เขย สุก
มาตราแม่เกอว ตาล มาก แมว

คาชี้แจง จงเติมมาตราตัวสะกดจากคาต่อไปนี้
1. ญาติ มาตราตัวสะกดแม่กด
2. ภาพ มาตราตัวสะกด แม่กบ
3. เลข มาตราตัวสะกด แม่กก
4. บ่อ มาตราตัวสะกด แม่ ก กา
5. ฤทธิ์ มาตราตัวสะกดแม่กด
6. เที่ยว มาตราตัวสะกด แม่เกอว
 เฉลย
ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................

ใบกิจกรรม เรื่อง มาตราตัวสะกด

คาชี้แจง จง x ทับคาที่มีมาตราตัวสะกดที่กาหนดให้

คาชี้แจง จงเติมมาตราตัวสะกดจากคาต่อไปนี้
1. ญาติ มาตราตัวสะกด แม่กด
2. ภาพ มาตราตัวสะกด แม่กบ
3. เลข มาตราตัวสะกด แม่กก
4. บ่อ มาตราตัวสะกด แม่ ก กา
5. ฤทธิ์ มาตราตัวสะกด แม่กด
6. เที่ยว มาตราตัวสะกด แม่เกอว
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
แบบฝึกหัดท้ายบท
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกต้องที่สุด
1. ข้อใดเป็นลักษณะของคาในมาตราแม่ ก กา
ก. เป็นคาที่ประสมด้วยสระอาเท่านั้น ข. เป็นคาที่ไม่มีตัวสะกด
ค. เป็นคาที่มี ก เป็นตัวสะกด ง. เป็นคาที่เป็นชื่อสิ่งของต่างๆ
2. คาในข้อใดมีตัวสะกดมาตราเดียวกันทั้งสองพยางค์
ก. กุ้งทอด ข. บัญชี ค. ดาวเคราะห์ ง. กางเกง
3.“ ขนม............” ควรเติมคาใดในมาตราแม่เกย
ก. ไทย ข. กล้วย ค. ปัง ง. หวาน
4. “คนขยันมักชอบไปโรงเรียน” ประโยคนี้มีคาในมาตราแม่กนกี่คา
ก. 3 คา ข. 4 คา ค. 5 คา ง. 6 คา
5. คาในข้อใดเป็นคาในมาตราแม่ ก กา ทั้งหมด
ก. สวนครัว หุ่นยนต์ ข. อีกา ทุ่งนา ค. สร้อยทอง นาฬิกา ง. จาปี ชบา
6. คาในข้อใดมีตัวสะกดเหมือนคาว่า “บันดาล”
ก. หิวโหย ข. นมเปรี้ยว ค. กล่าวอ้าง ง. คนพาล
7. คาในข้อใดมีตัวสะกดแตกต่างกัน
ก. พรรคพวก ข. พัดลม ค. เมฆหมอก ง.เสื่อมโทรม
8. คาในข้อใดมีตัวสะกดในมาตราแม่กด
ก. ธนาคาร ข. อาชีพ ค. ปลอดพิษ ง. ขนมหวาน
9. ข้อใดมีคาในมาตราแม่ ก กา น้อยที่สุด
ก.ประชาชนทุกคนต้องเคารพกฎหมาย ข. สุขภาพดีต้องกินอาหารมีประโยชน์
ค. แม่สอนลูกให้เป็นเด็ก ง. คบบัณฑิตบัณฑิตพาไปหาผล
10.“โยกเยก” เป็นคาที่มีตัวสะกดในมาตราใด
ก. มาตราแม่กง ข. มาตราแม่เกอว ค. มาตราแม่เกย ง. มาตราแม่กก
 เฉลย
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
แบบฝึกหัดท้ายบท
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกต้องที่สุด
1. ข้อใดเป็นลักษณะของคาในมาตราแม่ ก กา
ก. เป็นคาที่ประสมด้วยสระอาเท่านั้น ข. เป็นคาที่ไม่มีตัวสะกด
ค. เป็นคาที่มี ก เป็นตัวสะกด ง. เป็นคาที่เป็นชื่อสิ่งของต่างๆ
2. คาในข้อใดมีตัวสะกดมาตราเดียวกันทั้งสองพยางค์
ก. กุ้งทอด ข. บัญชี ค. ดาวเคราะห์ ง. กางเกง
3.“ ขนม............” ควรเติมคาใดในมาตราแม่เกย
ก. ต้ม ข. กล้วย ค. ปัง ง. หวาน
4. “คนขยันมักชอบไปโรงเรียน” ประโยคนี้มีคาในมาตราแม่กนกี่คา
ก. 3 คา ข. 4 คา ค. 5 คา ง. 6 คา
5. คาในข้อใดเป็นคาในมาตราแม่ ก กา ทั้งหมด
ก. สวนครัว หุ่นยนต์ ข. อีกา ทุ่งนา ค. สร้อยทอง นาฬิกา ง. จาปี ชบา
6. คาในข้อใดมีตัวสะกดเหมือนคาว่า “บันดาล”
ก. หิวโหย ข. นมเปรี้ยว ค. กล่าวอ้าง ง. คนพาล
7. คาในข้อใดมีตัวสะกดแตกต่างกัน
ก. พรรคพวก ข. พัดลม ค. เมฆหมอก ง. เสื่อมโทรม
8. คาในข้อใดมีตัวสะกดในมาตราแม่กด
ก. ธนาคาร ข. อาชีพ ค. ปลอดพิษ ง. ขนมหวาน
9. ข้อใดมีคาในมาตราแม่ ก กา น้อยที่สุด
ก. ประชาชนทุกคนต้องเคารพกฎหมาย ข. สุขภาพดีต้องกินอาหารมีประโยชน์
ค. แม่สอนลูกให้เป็นเด็กดี ง. คบบัณฑิตบัณฑิตพาไปหาผล
10.“โยกเยก” เป็นคาที่มีตัวสะกดในมาตราใด
ก. มาตราแม่กง ข. มาตราแม่เกอว ค. มาตราแม่เกย ง. มาตราแม่กก
 บทที่ 5
คาที่ประวิสรรชนีย์และไม่ประวิสรรชนีย์
 ใบความรู้
เรื่อง คาที่ประวิสรรชนีย์และไม่ประวิสรรชนีย์

คาประวิสรรชนีย์
คือ ค่าทีมีรูปสระอะ (-ะ) ประสมอยู่ และอ่านออกเสียง อะ แบ่งเป็น
2 ลักษณะ ได้แก่
ประวิสรรชนีย์ที่พยางค์หน้า เช่น
มะม่วง สะอาด กระทะ ตะโกน กระโดด มะขาม ทะเลาะ
ประวิสรรชนีย์ที่พยางค์ท้าย เช่น
เกะกะ ขรุขระ อุบะ ระยะ พาหนะ ภาชนะ ธุระ มะระ สัจจะ

คาที่ไม่ประวิสรรชนีย์
คือ ค่าทีไม่มีรูปสระอะ (-ะ) ประสมอยู่ แต่อ่านออกเสียง อะ กึงเสียง
แบ่งเป็น 2 ลักษณะ ได้แก่
ออกเสียง อะ กึ่งเสียงที่พยางค์หน้า
และถ้าพยัญชนะตัวที 2 เป็นอักษรสูงหรือกลาง จะอ่านออกเสียงเหมือนมี
ห น่า เช่น
ถนอม อ่านว่า ถะ - หนอม
อร่อย อ่านว่า อะ - หร่อย
สนาม อ่านว่า สะ – หนาม
ออกเสียง อะ กึ่งเสียงระหว่างคา เช่น
รัชกาล อ่านว่า รัด-ชะ-กาน
ภาพยนตร์ อ่านว่า พาบ-พะ-ยน
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง คาที่ประวิสรรชนีย์และไม่ประวิสรรชนีย์
คาชี้แจง จงเขียนคาอ่านของคาต่อไปนี้ให้ถูกต้อง
1. ตลับ อ่านว่า ........................................................................
2. ราชสีห์ อ่านว่า .........................................................................
3. ถนน อ่านว่า ........................................................................
4. วิทยุ อ่านว่า ........................................................................
5. ธนบัตร อ่านว่า .........................................................................
6. พยาบาล อ่านว่า .........................................................................
7. ภาชนะ อ่านว่า .........................................................................
8. ธนาคาร อ่านว่า .........................................................................
9. ปรอท อ่านว่า .........................................................................
10. ไปรษณีย์ อ่านว่า .........................................................................

คาชี้แจง จงเติมคาให้ตรงกับความหมายที่กาหนดให้

พยาบาล ตลาด มหาสมุทร ฉลาม มะระ

1. ผักชนิดหนึ่ง มีรสขม.........................................................................
2. ผู้มีหน้าที่ดูแลคนไข้.........................................................................
3. สถานที่จับจ่ายซื้อสินค้า..........................................................
4. แหล่งน้าทะเลที่กว้างใหญ่................................................................
5. ปลาขนาดใหญ่กินสัตว์เล็กเป็นอาหาร....................................................
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน................................... เฉลย
ใบกิจกรรม เรื่อง คาที่ประวิสรรชนีย์และไม่ประวิสรรชนีย์
คาชี้แจง จงเขียนคาอ่านของคาต่อไปนี้ให้ถูกต้อง
1. ตลับ ตะ - หลับ
อ่านว่า ........................................................................
2. ราชสีห์ ราด – ชะ - สี
อ่านว่า .........................................................................
3. ถนน ถะ - หนน
อ่านว่า .........................................................................
4. วิทยุ วิ – ทะ - ยุ
อ่านว่า ........................................................................
5. ธนบัตร ทะ – นะ - บัด
อ่านว่า .........................................................................
6. พยาบาล พะ – ยา - บาน
อ่านว่า .........................................................................
7. ภาชนะ พา – ชะ - นะ
อ่านว่า .........................................................................
8. ธนาคาร ทะ – นา - คาน
อ่านว่า .........................................................................
9. ปรอท ปะ - หรอด
อ่านว่า .........................................................................
ไปร – สะ - นี
10. ไปรษณีย์ อ่านว่า .........................................................................

คาชี้แจง จงเติมคาให้ตรงกับความหมายที่กาหนดให้

พยาบาล ตลาด มหาสมุทร ฉลาม มะระ

มะระ
1. ผักชนิดหนึ่งมีรสขม.........................................................................
พยาบาล
2. ผู้มีหน้าที่ดูแลคนไข้.........................................................................
ตลาด
3. สถานที่จับจ่ายซื้อสินค้า...................................................................
มหาสมุทร
4. แหล่งน้าทะเลที่กว้างใหญ่................................................................
ฉลาม
5. ปลาขนาดใหญ่กินสัตว์แล็กป็นอาหาร................................................
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด
แบบฝึกหัดท้ายบท
1. ข้อใดเป็นลักษณะของคาที่ประวิสรรชนีย์
ก. คาที่ออกเสียง อะ กึ่งเสียง
ข. คาที่ออกเสียง อะ เต็มเสียง
ค. คาที่ออกเสียง อะ เฉพาะพยางค์หน้า
ง. คาที่ออกเสียง อะ เฉพาะพยางค์หลัง
2. คาในข้อใดเขียนผิด
ก. ผสมผสาน ข. สหาย ค. สดวก ง. เอร็ดอร่อย
3. คาในข้อใดอ่านออกเสียง อะ ที่พยางค์หน้า
ก. มหัศจรรย์ ข. จักรยาน ค. ราชการ ง. อารยธรรม
4. คาในข้อใดที่ต่างจากพวก
ก. ขโมย ข. โทรศัพท์ ค. มรดก ง. ผลไม้
5. คาในข้อใดเป็นคาที่ประวิสรรชนีย์
ก. รุ่งเรือง ข. ถวาย ค. อันตราย ง. ทะนุบารุง
6.“แม่ปั่นจักรยานไปซื้อขนมที่ตลาด” จากประโยคมีคาที่ออกเสียง อะ กึ่งเสียงกี่คา
ก. 1 คา ข. 2 คา ค. 3 คา ง. 4 คา
7. ข้อใดถูกต้องเกี่ยวกับคำว่ำ “ทหำร”
ก. ออกเสียง อะ ท้ำยพยำงค์ ข. ออกเสียง อะ พยำงค์หน้ำ
ค. ออกเสียง อะ กึ่งเสียงระหว่ำงคำ ง. ออกเสียง อะ กึ่งเสียงทีพ่ ยำงค์หน้ำ
8. คาในข้อใดอ่านถูกต้อง
ก. ยโสธร อ่านว่า ยะ-โส-ทอน ข. ทลาย อ่านว่า ทะ-หลาย
ค. จรวด อ่านว่า จะ-รวด ง. เมล็ด อ่านว่า เม็ด
9. คาในข้อใดอ่านออกเสียง อะ กลางคา
ก. สวัสดี ข. ทวีป ค. สกปรก ง. พยาบาล
10. “กะ-เสด-ตระ-กอน” คำในข้อใดเขียนถูก
ก. เกษตระกร ข. เกตษกร ค. เกษตรกร ง. กะเสษตะกอน
 เฉลย
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด
แบบฝึกหัดท้ายบท
1. ข้อใดเป็นลักษณะของคาที่ประวิสรรชนีย์
ก.คาที่ออกเสียง อะ กึ่งเสียง
ข. คาที่ออกเสียง อะ เต็มเสียง
ค.คาที่ออกเสียง อะ เฉพาะพยางค์หน้า
ง. คาที่ออกเสียง อะ เฉพาะพยางค์หลัง
2. คาในข้อใดเขียนผิด
ก. ผสมผสาน ข. สหาย ค. สดวก ง. เอร็ดอร่อย
3. คาในข้อใดอ่านออกเสียง อะ ที่พยางค์หน้า
ก. มหัศจรรย์ ข. จักรยาน ค. ราชการ ง. อารยธรรม
4. คาในข้อใดที่ต่างจากพวก
ก. ขโมย ข. โทรศัพท์ ค. มรดก ง. ผลไม้
5. คาในข้อใดเป็นคาที่ประวิสรรชนีย์
ก. รุ่งเรือง ข. ถวาย ค. อันตราย ง. ทะนุบารุง
6.“แม่ปั่นจักรยานไปซื้อขนมที่ตลาด” จากประโยคมีคาที่ออกเสียง อะ กึ่งเสียงกี่คา
ก. 1 คา ข. 2 คา ค. 3 คา ง. 4 คา
7. ข้อใดถูกต้องเกี่ยวกับคำว่ำ “ทหำร”
ก. ออกเสียง อะ ท้ำยพยำงค์ ข. ออกเสียง อะ พยำงค์หน้ำ
ค. ออกเสียง อะ กึ่งเสียงระหว่ำงคำ ง. ออกเสียง อะ กึ่งเสียงทีพ่ ยำงค์หน้ำ
8. คาในข้อใดอ่านถูกต้อง
ก. ยโสธร อ่านว่า ยะ-โส-ทอน ข. ทลาย อ่านว่า ทะ - หลาย
ค. จรวด อ่านว่า จะ-รวด ง. เมล็ด อ่านว่า เม็ด
9. คาในข้อใดอ่านออกเสียง อะ กลางคา
ก. สวัสดี ข. ทวีป ค. สกปรก ง. พยาบาล
10. “กะ-เสด-ตระ-กอน” คำในข้อใดเขียนถูก
ก. เกษตระกร ข. เกตษกร ค. เกษตรกร ง. กะเสษตะกอน
 บทที่ 6
คาที่มีเครื่องหมายทัณฑฆาต
 ใบความรู้
เรื่อง คาที่มีเครื่องหมายทัณฑฆาต
ทัณฑฆาต (- ์ )
เป็นเครืองหมายทีเขียนก่ากับไว้อยู่ขา้ งบนพยัญชนะ เพือไม่ให้
อ่านออกเสียงพยัญชนะตัวนั้น ซึงพยัญชนะตัวทีมีทัณฑฆาตก่ากับอยู่
เรียกว่า ตัวการันต์ โดยจะมีลักษณะแตกต่างกัน ดังนี้
ใส่ทัณฑฆาตเพื่อตัดเสียงพยัญชนะ 1 ตัว เช่น
เสาร์ อ่านว่า เสา
เล่ห์ อ่านว่า เล่
ทุกข์ อ่านว่า ทุก
สวรรค์ อ่านว่า สะ-หวัน
ใส่ทัณฑฆาตเพื่อตัดเสียงพยัญชนะ 2 ตัว เช่น
คณิตศาสตร์ อ่านว่า คะ-นิด-สาด
วันจันทร์ อ่านว่า วัน-จัน
ภาพยนตร์ อ่านว่า พาบ-พะ-ยน
สัญลักษณ์ อ่านว่า สัน-ยา-ลัก
ใส่ทัณฑฆาตเพื่อตัดเสียงที่มีสระประกอบ เช่น
สิทธิ์ อ่านว่า สิด
ศักดิ์ อ่านว่า สัก
พันธุ์ อ่านว่า พัน
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง คาที่มีเครื่องหมายทัณฑฆาต
คาชี้แจง จงเติมตัวการันต์ลงในช่องว่างให้ถูกต้อง
1. หนังสือพิม............... 2. ดวงจัน ...............
3. คอมพิวเตอ ............... 4. พระอิน ...............
5. สัปดา ............... 6. สายสิญ...............
7. อารม ............... 8. ประโย...............
9. กษัต ............... 10. เพาะพัน ...............

สูญพันธุ์ พระจันทร์ ภูมิศาสตร์

คาชี้แจง จงนาคาที่กาหนดให้เติมลงในช่องว่างให้ถูกต้อง
ไดโนเสาร์ หนังสือพิมพ์ เจดีย์

1. คุณแม่อ่าน............................ทุกเช้า
2. วันลอยกระทงเป็นวันที่...........................เต็มดวง
3. ฉันชอบเรียนวิชา.........................................
4. สมันเป็นสัตว์ท.ี่ .......................ไปจากประเทศไทยเมื่อเกือบ 60 ปีที่แล้ว
5. ....................จัดเป็นสัตว์เลื้อยคลานชนิดหนึ่ง หรือเรียกว่าสัตว์โลกล้านปี
6. วันสงกรานต์พวกเราไปก่อ........................ทรายที่วดั
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
เฉลย
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง คาที่มีเครื่องหมายทัณฑฆาต
คาชี้แจง จงเติมตัวการันต์ลงในช่องว่างให้ถูกต้อง
พ์
1. หนังสือพิม............... ทร์
2. ดวงจัน ...............
ร์
3. คอมพิวเตอ ............... ทร์
4. พระอิน ...............
ห์
5. สัปดา ............... จน์
6. สายสิญ...............
ณ์
7. อารม ............... ชน์
8. ประโย...............
ริย์
9. กษัต ............... ธุ์
10. เพาะพัน ...............

คาชี้แจง จงนาคาที่อยู่ในช่องว่างไปเติมให้เป็นประโยคที่ถกู ต้อง

คาชี
สูญ พัน้แจง
ธุ์ จงนาคาที่กพระจั
าหนดให้ เติมลงในช่องว่
นทร์ ภูามงให้ ถูกต้อง
ิศาสตร์
ไดโนเสาร์ หนังสือพิมพ์ เจดีย์
หนังสือพิมพ์
1. คุณแม่อ่าน.................................ทุ กเช้า
พระจันทร์ มดวง
2. วันลอยกระทงเป็นวันที่ ............................เต็
ภูมิศาสตร์
3. ฉันชอบเรียนวิชา.........................................
สูญพันธุ์
4. สมันเป็นสัตว์ที่........................ไปจากประเทศไทยเมื ่อเกือบ 60 ปีที่แล้ว
ไดโนเสาร์ ดเป็นสัตว์เลื้อยคลานชนิดหนึ่งหรือเรียกว่า สัตว์โลกล้านปี
5. ...................จั
เจดีย์
6. วันสงกรานต์พวกเราไปก่อ........................ทรายที ่วดั
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง คาที่มีเครื่องหมายทัณฑฆาต
คาชี้แจง จงเติมไม้ทัณฑฆาต (ตัวการันต์) ให้ถูกต้อง
โทรศัพท์ ประดิษฐ์ ประสงค์ ภาพยนตร์
พิสูจน์ คอมพิวเตอร์ ไปรษณีย์ ซีเกมส์
บริบูรณ์ มนุษย์ โทรทัศน์ คริสต์
สัญลักษณ์ อนุรักษ์ วันจันทร์ วิทยาศาสตร์
หนังสือพิมพ์ ประโยชน์ พริ้นท์ เปรมปรีดิ์
คาชี้แจง นาคาที่กาหนดให้เติมลงในช่องว่างให้ถูกต้อง
บุรุษไปรษณีย์ เทศน์ ประโยชน์ พยากรณ์ ประดิษฐ์
1. เมือวานนี้มี บุรุษไปรษณีย์ น่าจดหมายมาส่งทีหน้าบ้าน
2. กรมอุตุนิยมวิทยาท่าหน้าที พยากรณ์ อากาศ
3. ทุกคนควรรับประทานผักสีเขียวเพราะมี ประโยชน์ ต่อร่างกาย
4. คุณยายไปวัดเพือฟัง เทศน์ ทุกวันพระ
5. น้องก่าลัง ประดิษฐ์ ของเล่นทีท่าจะของเหลือใช้
 เฉลย
ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง คาที่มีเครื่องหมายทัณฑฆาต

คาชี้แจง จงเติมไม้ทัณฑฆาต (ตัวการันต์) ให้ถูกต้อง

คาชี้แจง นาคาที่กาหนดให้เติมลงในช่องว่างให้ถูกต้อง
บุรุษไปรษณีย์ เทศน์ ประโยชน์ พยากรณ์ ประดิษฐ์
1. เมือวานนี้มี บุรุษไปรษณีย์ น่าจดหมายมาส่งทีหน้าบ้าน
2. กรมอุตุนิยมวิทยาท่าหน้าที พยากรณ์ อากาศ
3. ทุกคนควรรับประทานผักสีเขียวเพราะมี ประโยชน์ ต่อร่างกาย
4. คุณยายไปวัดเพือฟัง เทศน์ ทุกวันพระ
5. น้องก่าลัง ประดิษฐ์ ของเล่นทีท่าจะของเหลือใช้
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด แบบฝึกหัดท้ายบท
1. คาในข้อใดเขียนถูกต้อง
ก. ผลลับ ข. ผลรับ ค. ผลลัพท์ ง. ผลลัพธ์
2. “ฉันสวด...............ทุกวันพระ” ควรเติมคาในข้อใด
ก. มน ข. มนต์ ค. มนตร์ ง. มนณ์
3. ข้อใดกล่าวผิด
ก. ตัวการันต์ คือ ตัวที่เราไม่อ่านออกเสียง
ข. ทัณฑฆาต คือ ตัวการันต์
ค. พยัญชนะที่มีเครื่องหมายทัณฑฆาตกากับอยู่ข้างบนให้ออกเสียงยาว
ง. ทั้ง ก. และ ค.
4. การใส่ทัณฑมาตในข้อใดต่างจากพวก
ก. สวนสัตว์ ข. ภาพยนตร์ ค. สัญลักษณ์ ง. วันจันทร์
5. “สัมพัน........” จงเติมตัวการันต์ให้ถูกต้อง
ก. ณ์ ข. ธุ์ ค. ธ์ ง. ว์
6. คาในข้อใดไม่ใช้ตัว “ตร์” เป็นตัวการันต์
ก. ประวัตศิ าส...... ข. ภาพยน.......... ค. เวทมน......... ง. สหกร.......
7. คาในข้อใดอ่านผิด
ก. ปาฏิหาริย์ อ่านว่า ปา-ติ-หา ข. ศักดิ์สิทธิ์ อ่านว่า สัก-สิด
ค. พระพักตร์ อ่านว่า พระ-พัก ง. สายสิญจน์ อ่านว่า สาย-สิน
8. “ฉันนาอุปกร....มประดิษ.....รถยน....ของเล่น” จงเติมตัวการันต์ให้ถูกต้องตามลาดับ
ก. ณ์ , ฐ์ , ต์ ข. ห์ , ย์ , ร์ ค. ย์ , ษ์ , ตร์ ง. ร์ , ย์ , ทร์
9.คาในข้อใดถูกต้อง
ก. เจดีร์ ข. แพทธ์ ค. ตีกอล์ฟ ง. โบสท์
10. “เราทุกคนต้องช่วยกัน.......ภาษาไทย” ควรเติมคาในข้อใด
ก. ประยุกต์ ข. อนุรักษ์ ค. สร้างสรรค์ ง. เวทมนตร์
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
เฉลย
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด แบบฝึกหัดท้ายบท
1. คาในข้อใดเขียนถูกต้อง
ก. ผลลับ ข. ผลรับ ค. ผลลัพท์ ง. ผลลัพธ์
2. “ฉันสวด..........ทุกวันพระ” ควรเติมคาในข้อใด
ก. มน ข. มนต์ ค. มนตร์ ง. มนณ์
3. ข้อใดกล่าวผิด
ก. ตัวการันต์ คือ ตัวที่เราไม่อ่านออกเสียง
ข. ทัณฑฆาต คือ ตัวการันต์
ค. พยัญชนะที่มีเครื่องหมายทัณฑฆาตกากับอยู่ข้างบนให้ออกเสียงยาว
ง. ทั้ง ก. และ ค.
4.การใส่ทัณฑมาตในข้อใดต่างจากพวก
ก. สวนสัตว์ ข. ภาพยนตร์ ค. สัญลักษณ์ ง. วันจันทร์
5. “สัมพัน........” จงเติมตัวการันต์ให้ถูกต้อง
ก. ณ์ ข. ธุ์ ค. ธ์ ง. ว์
6. คาในข้อใดไม่ใช้ตัว “ตร์” เป็นตัวการันต์
ก. ประวัตศิ าส...... ข. ภาพยน.......... ค. เวทมน......... ง. สหกร.......
7. คาในข้อใดอ่านผิด
ก.ปาฏิหาริย์ อ่านว่า ปา-ติ-หา ข.ศักดิ์สิทธิ์ อ่านว่า สัก-สิด
ค.พระพักตร์ อ่านว่า พระ-พัก ง.สายสิญจน์ อ่านว่า สาย-สิน
8. “ฉันนาอุปกร......มาประดิษ.....รถยน.....ของเล่น” จงเติมตัวการันต์ให้ถูกต้อง
ตามลาดับ
ก. ณ์ , ฐ์ , ต์ ข. ห์ , ย์ , ร์ ค. ย์ , ษ์ , ตร์ ง. ร์ , ย์ , ทร์
9.คาในข้อใดถูกต้อง
ก. เจดีร์ ข. แพทธ์ ค. ตีกอล์ฟ ง. โบสท์
10. “เราทุกคนต้องช่วยกัน.......ธรรมชาติภาษาไทย” ควรเติมคาในข้อใด
ก. ประยุกต์ ข. อนุรักษ์ ค. สร้างสรรค์ ง. เวทมนตร์
บทที่ 7
คาควบกล้า
 ใบความรู้
เรื่อง อักษรควบกล้า
อักษรควบกล้า
คือ ค่าทีมีพยัญชนะ 2ตัวเรียงกัน และประสมด้วยสระเดียวกัน เมือออกเสียงจะออก
เสียงทั้งสองตัวพร้อมกันเป็นพยางค์เดียวกัน อักษรควบกล้่าแบ่งตามการอ่านได้ 2 ชนิด คือ
อักษรควบแท้ และอักษรควบไม่แท้
อักษรควบแท้
คือ ค่าทีมี ร ล ว อยู่ตรงกลางค่า และเวลาอ่านจะต้องออกเสียงพร้อมกัน เช่น

พยัญชนะตัวหน้า ร ควบ ล ควบ ว ควบ

ก กรอบ กริบ กล่อง เกลียด กวาง กวาด
ข ขรุขระ ขรึม โขลง ขลุ่ย ขวิด ขวัญ
ค ครอบครัว ครีบ คลาน เคลม คว่า ควาย
ต ตริตรอง ตรวจ - -
ป ปรับปรุง เปรี้ยว ปลาย ปล่อย -
ผ - ผลัก แผล -
พ พรวน พริก พลาดพลั้ง พลอย -

อักษรควบไม่แท้
คือ ค่าทีมีพยัญชนะตัวหน้าควบกล้่ากับพยัญชนะตัวที 2 คือ ร และประสมกับสระ
เดียวกัน เวลาอ่านจะออกเสียง ดังนี้
อ่านออกเสียงพยัญชนะตัวหน้าเพียงตัวเดียว
จริง อ่านว่า จิง เศร้า อ่านว่า เส้า สร้อย อ่านว่า ส้อย
อ่านออกเสียงเป็น ซ เมือพยัญชนะ ท ควบ ร
ทรัพย์ อ่านว่า ซับ ทราย อ่านว่า ซาย ทรุดโทรม อ่านว่า ซุดโซม
*ยกเว้นค่าว่า นิทรา อ่านว่า นิด – ทรา เป็นอักษรควบแท้
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง อักษรควบกล้า
คาชี้แจง ให้นักเรียน x คาควบกล้าแท้และขีด√ ที่มีคาควบกล้าไม่แท้

ศรัทธา พริก ปลุก กราบ ทรวง

ทรุดโทรม กวาง ครู นนทรี ทรัพย์
ฉะเชิงเทรา คลอง ทรง เตร็ดเตร่ อาศรม
เปรี้ยว อินทรี จริง ตรากตรา ควาย
สร้อย ไซร้ ขลุ่ย กล้อง พุทรา
โครงการ ทราย เศร้า โสมนัส ไทร

คาชี้แจง ให้นักเรียนเขียนคาควบกล้าแท้และคาควบกล้าไม่แท้ มาอย่างล่ะ5 คา

คาควบกล้าแท้ มา 5 ค่า คาควบกล้าไม่แท้ มา 5 ค่า

ตอบ ตอบ
1. กราบ 1. ทราย
2. คลอง 2. ทราบ
3. กวาง 3. จริง
4. ขวาน 4. เศร้า
5. ปราบ 5. ทรัพย์
 เฉลย
ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง อักษรควบกล้า
คาชี้แจง ให้นักเรียน x คาควบกล้าแท้และขีด√ ที่มีคาควบกล้าไม่แท้

คาชี้แจง ให้นักเรียนเขียนคาควบกล้าแท้และคาควบกล้าไม่แท้ มาอย่างล่ะ5 คา

คาควบกล้าแท้ มา 5 ค่า คาควบกล้าไม่แท้ มา 5 ค่า

ตอบ ตอบ
1. กราบ 1. ทราย
2. คลอง 2. ทราบ
3. กวาง 3. จริง
4. ขวาน 4. เศร้า
5. ปราบ 5. ทรัพย์
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง อักษรควบกล้า

คาชี้แจง จงนาอักษรควบกล้าที่กาหนดให้เขียนลงในตารางให้ถูกต้อง
ปลาย เคลื่อน ทราม ฉะเชิงเทรา ขวักไขว่
เสแสร้ง ไกวเปล เศร้าโศก อินทรี เพลง

อักษรควบแท้
..............................................................
..............................................................
..............................................................
..............................................................
..............................................................
..............................................................
..............................................................
..............................................................
อักษรควบไม่แท้
..............................................................
..............................................................
..............................................................
..............................................................
..............................................................
..............................................................
..............................................................
..............................................................

คาชี้แจง จงเขียนคาอ่านของอักษรควบไม่แท้ให้ถูกต้อง
1. สระน้า อ่านว่า...................................................................
2. ส่งเสริม อ่านว่า...................................................................
3. แทรกแซง อ่านว่า...................................................................
4. ทรวงอก อ่านว่า...................................................................
5. พุทรา อ่านว่า...................................................................
6. ฉะเชิงเทรา อ่านว่า...................................................................
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน................................... เฉลย
ใบกิจกรรม เรื่อง อักษรควบกล้า

คาชี้แจง จงนาอักษรควบกล้าที่กาหนดให้เขียนลงในตารางให้ถูกต้อง
ปลาย เคลื่อน ทราม ฉะเชิงเทรา ขวักไขว่
เสแสร้ง ไกวเปล เศร้าโศก อินทรี เพลง

อักษรควบแท้
ปลาย
..............................................................
เคลื่อน
..............................................................
ขวักไขว่
..............................................................
ไกวเปล
..............................................................
เพลง
..............................................................
..............................................................
..............................................................
..............................................................
อักษรควบไม่แท้
ทราม
..............................................................
ฉะเชิงเทรา
..............................................................
เสแสร้ง
..............................................................
เศร้าโศก
..............................................................
อินทรี
..............................................................
..............................................................
..............................................................
..............................................................

คาชี้แจง จงเขียนคาอ่านของอักษรควบไม่แท้ให้ถูกต้อง
1. สระน้า สะ - น้า
อ่านว่า...................................................................
2. ส่งเสริม ส่ง - เสิม
อ่านว่า...................................................................
3. แทรกแซง แซก - แซง
อ่านว่า...................................................................
4. ทรวงอก ซวง - อก
อ่านว่า...................................................................
5. พุทรา พุด - ซา
อ่านว่า...................................................................
6. ฉะเชิงเทรา ฉะ – เชิง - เซา
อ่านว่า...................................................................
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
แบบฝึกหัดท้ายบท
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด
1. อักษรควบกล้าในภาษาไทยมีกี่ชนิด
ก. 2 ชนิด ข. 3 ชนิด ค. 4 ชนิด ง. 5 ชนิด
2. อักษรควบกล้าจะต้องมีพยัญชนะทั้งหมดกี่ตัว
ก. 1 ตัว ข. 2 ตัว ค. ไม่ต่ากว่า 3 ตัว ง. กี่ตัวก็ได้
3. คาในข้อใดแตกต่างจากข้ออื่น
ก. ตรวจตรา ข. เคว้งคว้าง ค. นกอินทรี ง. ปลิดปลิว
4. คาในข้อใดออกเสียงเป็นอักษรควบแท้
ก. ปรอท ข. ปริมาตร ค. ขลุ่ย ง. เปรี้ยง
5. อักษรควบกล้าในข้อใดเหมือนกับคาว่า “พราน”
ก. หาดทราย ข. คว้า ค. จริงใจ ง. สร้างสรรค์
6. อักษรควบกล้าในข้อใดเป็นอักษรควบแท้
ก. นิทรา ข. ทนทรัพย์ ค. หาดทราย ง. แทรกแซง
7. ข้อใดมีอักษรควบไม่แท้ทั้ง 2 คา
ก. รับทราบ ไม้กวาด ข. เปลวไฟ ความดี
ค. ไตร่ตรอง ขวานขวาย ง. ทรุดโทรม สรรเสริญ
8. ข้อใดมีอักษรควบไม่แท้ปนอยู่
ก. ตลิ่งชัน ข. เม็ดทราย ค. ของขวัญ ง. ไขว่คว้า
9. ข้อใดมีอักษรควบกล้าแท้มากที่สุด
ก. ถนนริมคลองเส้นนี้ขรุขระมาก
ข. สุดแต่ใจจะไขว่คว้า
ค. สร้างบ้านใกล้ต้นพุทราและต้นไทรมีนกอินทรี
ง. ฉันเศร้าโศกเมื่อต้องพลัดพรากจากไปไกล
10.“ฉันชอบกินปลากราย พุทราและลูกกวาด” ประโยคนี้มีอักษรควบกล้ากี่คา
ก. 2 คา ข. 3 คา ค. 4 คา ง. 5 คา
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
เฉลย
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
แบบฝึกหัดท้ายบท
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด
1. อักษรควบกล้าในภาษาไทยมีกี่ชนิด
ก. 2 ชนิด ข. 3 ชนิด ค. 4 ชนิด ง. 5 ชนิด
2. อักษรควบกล้าจะต้องมีพยัญชนะทั้งหมดกี่ตัว
ก. 1 ตัว ข. 2 ตัว ค. ไม่ต่ากว่า 3 ตัว ง. กี่ตัวก็ได้
3. คาในข้อใดแตกต่างจากข้ออื่น
ก. ตรวจตรา ข. เคว้งคว้าง ค. นกอินทรี ง. ปลิดปลิว
4. คาในข้อใดออกเสียงเป็นอักษรควบแท้
ก. ปรอท ข. ปริมาตร ค. ขลุ่ย ง. เปรี้ยง
5. อักษรควบกล้าในข้อใดเหมือนกับคาว่า “พราน”
ก. หาดทราย ข. คว้า ค. จริงใจ ง. สร้างสรรค์
6. อักษรควบกล้าในข้อใดเป็นอักษรควบแท้
ก. นิทรา ข. ทนทรัพย์ ค. หาดทราย ง. แทรกแซง
7. ข้อใดมีอักษรควบไม่แท้ทั้ง 2 คา
ก. รับทราบ ไม้กวาด ข. เปลวไฟ ความดี
ค. ไตรตรอง ขวานขวาย ง. ทรุดโทรม สรรเสริญ
8. ข้อใดมีอักษรควบไม่แท้ปนอยู่
ก. ตลิ่งชัน ข. เม็ดทราย ค. ของขวัญ ง. ไขว่คว้า
9. ข้อใดมีอักษรควบกล้าแท้มากที่สุด
ก.ถนนริมคลองเส้นนี้ขรุขระมาก
ข.สุดแต่ใจจะไขว่คว้า
ค.สร้างบ้านใกล้ต้นพุทราและต้นไทรมีนกอิทรี
ง.ฉันเศร้าโศกเมื่อต้องพลัดพรากจากไปไกล
10.“ฉันชอบกินปลากลาย พุทราและลูกกวาด” ประโยคนี้มีอักษรควบกล้ากี่คา
ก. 2 คา ข. 3 คา ค. 4 คา ง. 5 คา
บทที่ 8
อักษรนา
 ใบความรู้
เรื่อง อักษรนา

อักษรนา
คือ ค่าทีมีพยัญชนะต้น 2 ตัวประสมในสระเดียวกัน ออกเสียงได้ 2 แบบ คือ
อักษรนาที่ออกเสียงพยางค์เดียว
อักษรน่าทีออกเสียงพยางค์เดียว เวลาอ่านไม่ต้องอ่านออกเสียง อะ ทีพยัญชนะตัวแรก ได้แก่
ค่าทีมี ห นาอักษรต่าเดี่ยว ได้แก่ ง ญ ณ น ม ย ร ล ว ฬ เช่น หนักหนา หรูหรา เหลือง
เหลวไหล เหยียดหยาม หญิง หญ้า ใหญ่ หลาย หงอย
ค่าทีมี อ นา ย (มี 4 คา) ได้แก่ อย่า อยู่ อย่าง อยาก
อักษรนาที่ออกเสียง 2 พยางค์
อักษรน่าทีออกเสียง 2 พยางค์ เวลาอ่านพยางค์แรกจะออกเสียง อะ กึงเสียง พยางค์ที 2
ออก เสียงแบบมี ห น่า แบ่งเป็น 2 แบบ ดังนี้
- ค่าทีมีอักษรสูงน่าอักษรต่าเดียว เช่น
ต่ารับ อ่านว่า ต่า-หรับ
ไถล อ่านว่า ถะ-ไหล
ฉลาด อ่านว่า ฉะ-หลาด
ขนม อ่านว่า ขะ-หนม
- ค่าทีมีอักษรกลางน่าอักษรต่าเดียว
ตลาด อ่านว่า ตะ-หลาด
ปลัด อ่านว่า ปะ-หลัด
อเนก อ่านว่า อะ-เหนก
จรวด อ่านว่า จะ-หรวด
จมูก อ่านว่า จะ-หมูก
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง อักษรนา

คาชี้แจง ให้นักเรียนเลือกคาที่กาหนดให้มาเติมในช่องว่างให้ถูกต้อง
อย่า อยู่ อย่าง อยาก
1. ฉันอยากรู้ว่ามนุษย์เกิดมาได้ ไร
2. คิมหัน อยาก ไปเทียวทะเล
3. เด็กๆ อย่า ทีบ้านในวันเสาร์
4. นักเรียน อย่า คุยในเวลาเรียน
5. ปลา อยู่ ในสระน้่า
6. คุณพ่อ อยาก ได้กระเป๋าใบใหม่

คาชี้แจง จงเขียนคาอ่านจากคาที่กาหนดให้
1. ตลก อ่านว่า ตะ-หลอด
2. จรด อ่านว่า จะ-หรด
3. เสงียม อ่านว่า สะ-เหงียม
4. องุ่น อ่านว่า อะ-หงุ่น
5. สนัน อ่านว่า สะ-หนุก
6. ถวาย อ่านว่า ถะ-หวาย
7. เฉลิม อ่านว่า ฉะ-เหลิม
8. สยาม อ่านว่า สะ-หยาม
 เฉลย
ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง อักษรนา

คาชี้แจง ให้นักเรียนเลือกคาที่กาหนดให้มาเติมในช่องว่างให้ถูกต้อง
อย่า อยู่ อย่าง อยาก
1. ฉันอยากรู้ว่ามนุษย์เกิดมาได้อย่าง ไร
2. คิมหันอยาก ไปทะเล
3. เด็กๆ อย่า ทีบ้านในวันเสาร์
4. นักเรียน อย่า คุยกันในเวลาเรียน
5. ปลา อยู่ ในสระน้่า
6. คุณพ่อ อยาก ได้กระเป๋าใบใหม่

คาชี้แจง จงเขียนคาอ่านจากคาที่กาหนดให้
1. ตลก อ่านว่า ตะ-หลก
2. จรด อ่านว่า จะ-หรด
3. เสงียม อ่านว่า สะ-เหงียม
4. องุ่น อ่านว่า อะ-หงุ่น
5. สนัน อ่านว่า สะ-หนัน
6. ถวาย อ่านว่า ถะ-หวาย
7. เฉลิม อ่านว่า ฉะ-เหลิม
8. สยาม อ่านว่า สะ-หยาม
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง อักษรนา
คาชี้แจง จงนาคาที่มีอักษรนาที่กาหนดให้ไปเติมลงในช่องว่างให้ถูกต้อง
องุ่น สว่าง อร่อย สนับ หมวด หยาก อร่าม สนิท

1. ................................ไย่
2. ..............................หมู่
3. พวง..............................
4. เอร็ด............................
5. .............................สนุน
6. หลับ............................
7. เหลือง.........................
8. ...............................ไสว
คาชี้แจง จงเขียนคาอ่านของอักษรนาให้ถูกต้อง
1. ตลับ อ่านว่า ...........................................................................
2. ผลิต อ่านว่า ............................................................................
3. ฉลาก อ่านว่า ............................................................................
4. สงบ อ่านว่า ............................................................................
5. ผนัง อ่านว่า ............................................................................
6. ฉลอง อ่านว่า .............................................................................
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน................................... เฉลย
ใบกิจกรรม เรื่อง อักษรนา
คาชี้แจง จงนาคาที่มีอักษรนาที่กาหนดให้ไปเติมลงในช่องว่างให้ถูกต้อง
องุ่น สว่าง อร่อย สนับ หมวด หยาก อร่าม สนิท
หยาก
1. ................................ไย่
หมวด
2. ..............................หมู ่
องุ่น
3. พวง..............................
อร่อย
4. เอร็ด............................
สนับ
5. .............................สนุ น
สนิท
6. หลับ............................
อร่าม
7. เหลือง.........................
สว่าง
8. ...............................ไสว
คาชี้แจง จงเขียนคาอ่านของอักษรนาให้ถูกต้อง
1. ตลับ ตะ - หลับ
อ่านว่า ...........................................................................
2. ผลิต ผะ - หลิด
อ่านว่า ............................................................................
3. ฉลาก ฉะ - หลาก
อ่านว่า ............................................................................
4. สงบ สะ - หงบ
อ่านว่า ............................................................................
5. ผนัง ผะ - หนัง
อ่านว่า ............................................................................
6. ฉลอง ฉะ - หลอง
อ่านว่า .............................................................................
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
คาชี้แจง จงเลือกคาที่ถูกต้องที่สุด
แบบฝึกหัดท้ายบท
1. คาในข้อใดมีวิธีการออกเสียงต่างจากพวก
ก. ไหล ข. เหน็บ ค. อยาก ง.จรวด
2. คาในข้อใดเป็นอักษรนาทั้งหมด
ก. ตลอด โทรม ข. หนาว สร้าง ค. อย่า ถนน ง. อร่อย บาตร
3. คาในข้อใดมีคาที่มีอักษรสูงนาอักษรต่าเดี่ยว
ก. จริต ข. อย่า ค. ฉลาม ง. ตลิ่ง
4. คาในข้อใดไม่ใช่อักษร อ นา ย
ก. อยาก ข. อย่าง ค. ยาก ง. อยู่
5. “คุณกนกนาฝรั่งไปถวายพระ” จากประโยคนี้มีอักษรนาทั้งหมดกี่คา
ก. 2 คา ข. 3 คา ค. 4 คา ง. 5 คา
6. “เด็กๆ.................วิ่งเล่นตากฝน อาจทาให้ป่วยได้” ควรเติมอักษรนาในข้อใด
ก. อยู่ ข. อยาก ค. อย่าง ง. อย่า
7. ประโยคในข้อใดมีอักษรนาน้อยที่สุด
ก. สุนัขจมูกแห้งแสดงว่าป่วย
ข. เขาเป็นคนตลกและสนุกสนาน
ค. กินอยู่อย่างพอเพียง
ง. ตลาดนัดนี้มีองุ่นอร่อย
8. คาในข้อใดที่ไม่ได้ออกเสียง อะ กึ่งเสียง
ก. ขยาย ข. ฉลาด ค. ปรับ ง. ตวาด
9. “โตขึ้นผม...............เป็นตารวจ ทางาน...........ในโรงพัก” ควรเติมอักษร อ นา ย ในข้อใด
ก. อยู่ อย่า ข. อย่า อยาก ค. อยาก อย่าง ง. อย่าง อยาก
10. “น้องหมวยขายหมวกและผ้าไหมได้เงินหลายหมื่น” จากประโยคนี้มีอักษรนาทั้งหมดกี่ตัว
ก. 2 คา ข. 3 คา ค. 4 คา ง. 5 คา
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
เฉลย
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
คาชี้แจง จงเลือกคาที่ถูกต้องที่สุด
แบบฝึกหัดท้ายบท
1.คาในข้อใดมีวิธีการออกเสียงต่างจากพวก
ก. หลง ข. หนาว ค. อยู่ ง. จรวด
2.คาในข้อใดเป็นอักษรนาทั้งหมด
ก. ตลาด ไทร ข. หนาว สร้อย ค. อย่า ถนน ง. อร่อย บาตร
3.คาในข้อใดมีคาที่มีอักษรสูงนาอักษรต่าเดี่ยว
ก. ฉลาด ข. อย่า ค. อเนก ง. ตลับ
4.คาในข้อใดไม่ใช่อักษร อ นา ย
ก. ยาก ข .อย่าง ค. อยาก ง. อยู่
5.“หมีแพนด้านอนหลับ” จากประโยคนี้มีอักษรนาทั้งหมดกี่คา
ก. 2 คา ข. 3 คา ค. 4 คา ง. 5 คา
6.“อากาศหนาว.................ลืมห่มผ้าด้วย” ควรเติมอักษรนาในข้อใด
ก. อยู่ ข. อยาก ค. อย่าง ง. อย่า
7.ประโยคในข้อใดมีอักษรนาน้อยที่สุด
ก. สุนัขนอนหลับบนสนามหญ้า
ข. เขาเป็นคนตลกและสนุกสนาน
ค. กินอยู่อย่างพอเพียง
ง. ตลาดนัดนี้มีขนมหวานอร่อย
8.คาในข้อใดที่ไม่ได้ออกเสียง อะ กึ่งเสียง
ก. เผด็จ ข. ขนุน ค. จมูก ง. ปรุง
9.“พ่อของฉันไม่สูบบุหรี่ จึงเป็นแบบ...........ที่ดีของลูก” ควรเติมอักษร อ นา ย ในข้อใด
ก. อยู่ ข. อย่า ค. อย่าง ง. อยาก
10.“เมืองสยามงดงาม สงบสุขเสมอมา” จากประโยคนี้มีอักษรนาทั้งหมดกี่ตัว
ก. 2 คา ข. 3 คา ค. 4 คา ง. 5 คา
 บทที่ 9
คาที่ใช้ รร (ร หัน) , บรร , บัน
 ใบความรู้
เรื่อง คาที่ใช้ รร (ร หัน) , บรร , บัน

คาที่ใช้ รร (ร หัน)
รร เรียกว่า รอ หัน หมายถึง ค่าทีมีพยัญชนะ ร 2 ตัวเขียนติดกัน แบ่งออกเป็น 2
ลักษณะ ดังนี้
- คาที่ใช้ รร ไม่มีตัวสะกด
ค่าทีใช้ รร ไม่มีตัวสะกด จะออกเสียงเหมือนประสมเสียง อะ และมีเสียงตัวสะกดใน
มาตรา แม่กน ( ั-น) เช่น
จรรยา อ่านว่า จัน-ยา
ตั้งครรภ์ อ่านว่า ตั้ง-คัน
พรรษา อ่านว่า พัน-สา
- คาที่ใช้ รร มีตัวสะกด
ค่าทีใช้ รร มีตัวสะกด จะออกเสียงเหมือนประสมเสียง อะ และมีเสียงตัวสะกดตาม
มาตราตัวสะกดของค่านั้น ( ั-) เช่น
นิทรรศการ อ่านว่า นิ-ทัด-สะ-กาน
พรรค อ่านว่า พัก
ธรรม อ่านว่า ทัม (ท่า)
เว้นวรรค อ่านว่า เว้น-วัก
คาที่ใช้ บรร
คือค่าทีมี รร อยู่หลังพยัญชนะ บ จะอ่านออกเสียงเหมือนประสมเสียง อะ และมี
เสียงตัวสะกดในมาตราแม่กน (บัน) เช่น บรรพชา บรรทุก บรรทม บรรเลง บรรลุ
คาที่ใช้ บัน
ปัจจุบันค่าทีใช้ บัน ในภาษาไทย มีอยู่ 5 ค่า ได้แก่ บันดาล บันได บันทึก บันเทิง
บันลือ
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง คาที่ใช้ รร (ร หัน) , บรร , บัน
คาชี้แจง จงเติมคาที่ใช้ บรร หรือ บัน ลงในช่องว่างให้ถูกต้อง
1. ........................................ทุก
2 ........................................เทิง
3. ........................................ทึก
4. .........................................ได
5. .........................................จง
6. ......................................ดาล
7. ........................................ทัด
8. .......................................ยาย
คาชี้แจง จงเขียนคาอ่านจากคาต่อไปนีใ้ ห้ถูกต้อง
1. สวรรค์ อ่านว่า ................................................................
2. ยุติธรรม อ่านว่า .............................................................
3. กรรมการ อ่านว่า ...............................................................
4. นิทรรศการ อ่านว่า ...............................................................
5. พระขรรค์ อ่านว่า ..............................................................
6. สังสรรค์ อ่านว่า ..............................................................
7. ทศวรรษ อ่านว่า ...............................................................
8. มหัศจรรย์ อ่านว่า ...............................................................
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน................................... เฉลย
ใบกิจกรรม เรื่อง คาที่ใช้ รร (ร หัน) , บรร , บัน
คาชี้แจง จงเติมคาที่ใช้ บรร หรือ บัน ลงในช่องว่างให้ถูกต้อง
บรร
1. ........................................ทุ ก
บัน
2 ........................................เทิ ง
บัน
3. ........................................ทึ ก
บัน
4. .........................................ได
บรร
5. .........................................จง
บัน
6. ......................................ดาล
บรร
7. ........................................ทั ด
บรร
8. .......................................ยาย
คาชี้แจง จงเขียนคาอ่านจากคาต่อไปนีใ้ ห้ถูกต้อง
1. สวรรค์ สะ - หวัน
อ่านว่า ................................................................
2. ยุติธรรม ยุ – ติ - ทา
อ่านว่า .............................................................
3. กรรมการ กา – มะ -กาน
อ่านว่า ...............................................................
4. นิทรรศการ นิ – ทัด – สะ - กาน
อ่านว่า ...............................................................
5. พระขรรค์ พระ - ขัน
อ่านว่า ..............................................................
6. สังสรรค์ สัง - สัน
อ่านว่า ..............................................................
7. ทศวรรษ ทด – สะ - วัด
อ่านว่า ...............................................................
8. มหัศจรรย์ มะ – หัด – สะ - จัน
อ่านว่า ...............................................................
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง คาที่ใช้ รร (ร หัน) , บรร , บัน
คาชี้แจง จงเขียนคาจากคาอ่านต่อไปนี้
1. บัน-เลง เขียนค่าได้ว่า บรรเลง
2. พัน-สา เขียนค่าได้ว่า พรรษา
3. กัน-ไกร เขียนค่าได้ว่า กรรไกร
4. บัน-เทา เขียนค่าได้ว่า บรรเทา
5. เว้น-วัก เขียนค่าได้ว่า เว้นวรรค
6. พัก-พวก เขียนค่าได้ว่า พรรคพวก
7. ส้าง-สัน เขียนค่าได้วา่ สร้างสรรค์
8. อัด-สะ-จัน เขียนได้ว่า อัศจรรย์

คาชี้แจง จงเขียนอ่านจากคาต่อไปนี้
1. ฤดี อ่านว่า รึ-ดี
2. ฤทัย อ่านว่า รึ-ทัย
3. นฤเบศ อ่านว่า นะ-รึ-เบด
4. พฤติกรรม อ่านว่า พรึด-ติ-ก่า
5. มฤคราช อ่านว่า มะ-รึก-คะ-ราด
6. หฤหรรษ์ อ่านว่า หะ-รึ-หัน
7. คฤหาสน์ อ่านว่า คะ-รึ-หาด
8. รังสฤษฏ์ อ่านว่า รัง-สะ-หริด
 เฉลย
ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง คาที่ใช้ รร (ร หัน) , บรร , บัน
คาชี้แจง จงเขียนคาจากคาอ่านต่อไปนี้
1. บัน-เลง เขียนค่าได้ว่า บรรเลง
2. พัน-สา เขียนค่าได้ว่า พรรษา
3. กัน-ไกร เขียนค่าได้ว่า กรรไกร
4. บัน-เทา เขียนค่าได้ว่า บรรเทา
5. เว้น-วัก เขียนค่าได้ว่า เว้นวรรค
6. พัก-พวก เขียนค่าได้ว่า พรรคพวก
7. ส้าง-สัน เขียนค่าได้วา่ สร้างสรรค์
8. อัด-สะ-จัน เขียนได้ว่า อัศจรรย์

คาชี้แจง จงเขียนอ่านจากคาต่อไปนี้
1. ฤดี อ่านว่า รึ-ดี
2. ฤทัย อ่านว่า รึ-ทัย
3. นฤเบศ อ่านว่า นะ-รึ-เบด
4. พฤติกรรม อ่านว่า พรึด-ติ-ก่า
5. มฤคราช อ่านว่า มะ-รึก-คะ-ราด
6. หฤหรรษ์ อ่านว่า หะ-รึ-หัน
7. คฤหาสน์ อ่านว่า คะ-รึ-หาด
8. รังสฤษฏ์ อ่านว่า รัง-สะ-หริด
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
แบบฝึกหัดท้ายบท
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด
1. ข้อใดเขียนได้ถูกต้อง
ก. บันดาล ข. หรรษา ค. สร้างสรรค์ ง. ผ้าพรรณคอ
2. ข้อใดเขียนคาอ่านได้ถูกต้อง
ก. คุณธรรม อ่านว่า คุณ – ทา ข. บรรยากาศ อ่านว่า บัน – ยา – กาด
ค. มหัศจรรย์ อ่านว่า มะ – หัด - จัน ง. วรรณนา อ่านว่า วัน – นะ -นา
3. คาในข้อใดเขียนผิด
ก. บันทม ข. บันได ค. บรรจุ ง. บรรทุก
4. คาในข้อใดที่ รร ออกเสียง ( ั-น) ทุกคา
ก. ธรรมะ , บรรทุก ข. สรรพสิ่ง , กรรมการ
ค. บรรเทา , บรรพบุรุษ ง. กรรไกร , อุปสรรค
5. คาที่มี รร ข้อใดออกเสียงต่างจากพวก
ก. นครสรรค์ ข. กรรไกร ค. จรรยา ง. ธรรมชาติ
6. คาในข้อใดอ่านว่า “สะ – หวัน - คด”
ก. สรรคต ข. สวรรคด ค. สวรรคต ง. ไสวคต
7. “.................ของเราต่อสู้เพื่อประเทศชาติ” ควรเติมคาที่มี รร ในข้อใด
ก. อุปสรรค ข. สรรพนาม ค. สรรเสริญ ง. บรรพบุรุษ
8. คาในข้อใดมีความหมายว่า “งานช่างที่ทาด้วยมือ”
ก. ธรรมชาติ ข. กรรมการ ค. หัตถกรรม ง. จิตรกรรม
9. คาในข้อใดใช้ รร (ร หัน) ไม่ถูกต้อง
ก. ครรภ์ ข. พรรณนา ค. บันได ง. สวรรค์
10. คาที่ใช้ รร ในข้อใดใช้ตัวการันต์เหมือนกับคาว่า “สรรค์”
ก. พระขรร..... ข. มหัศจรร..... ค. ดึกดาบรร......... ง. ครร....
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
เฉลย
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
แบบฝึกหัดท้ายบท
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด
1. ข้อใดเขียนได้ถูกต้อง
ก. บันดาล ข. หรรษา ค. สร้างสรรค์ ง. ผ้าพรรณคอ
2. ข้อใดเขียนคาอ่านได้ถูกต้อง
ก. คุณธรรม อ่านว่า คุณ – ทา ข. บรรยากาศ อ่านว่า บัน – ยา – กาด
ค. มหัศจรรย์ อ่านว่า มะ – หัด - จัน ง. วรรณนา อ่านว่า วัน – นะ -นา
3. คาในข้อใดเขียนผิด
ก. บันทม ข. บันได ค. บรรจุ ง. บรรทุก
4. คาในข้อใดที่ รร ออกเสียง ( ั-น) ทุกคา
ก. ธรรมะ , บรรทุก ข. สรรพสิ่ง , กรรมการ
ค. บรรเทา , บรรพบุรุษ ง. กรรไกร , อุปสรรค
5. คาที่มี รร ข้อใดออกเสียงต่างจากพวก
ก. นครสรรค์ ข. กรรไกร ค. จรรยา ง. ธรรมชาติ
6. คาในข้อใดอ่านว่า “สะ – หวัน - คด”
ก. สรรคต ข. สวรรคด ค. สวรรคต ง. ไสวคต
7. “.................ของเราต่อสู้เพื่อประเทศชาติ” ควรเติมคาที่มี รร ในข้อใด
ก. อุปสรรค ข. สรรพนาม ค. สรรเสริญ ง. บรรพบุรุษ
8.คาในข้อใดมีความหมายว่า “งานช่างที่ทาด้วยมือ”
ก. ธรรมชาติ ข. กรรมการ ค. หัตถกรรม ง. จิตรกรรม
9.คาในข้อใดใช้ รร (ร หัน) ไม่ถูกต้อง
ก. ครรภ์ ข. พรรณนา ค. บันได ง. สวรรค์
10.คาที่ใช้ รร ในข้อใดใช้ตัวการันต์เหมือนกับคาว่า “สรรค์”
ก. พระขรร..... ข. มหัศจรร..... ค. ดึกดาบรร......... ง. ครร....
 บทที่ 10
คาพ้องรูปและคาพ้องเสียง
 ใบความรู้
เรื่อง คาพ้องรูปและคาพ้องเสียง

คาพ้องเสียง
คือ ค่าทีมีการเขียนหรือการอ่านออกเสียงเหมือนกัน แบ่งออกเป็น 2
ประเภท ดังนี้
คาพ้องเสียง
คือ ค่าทีเขียนต่างกัน มีความหมายต่างกัน แต่อ่านออกเสียง
เหมือนกัน เช่น
กัน หมายถึง ขัดขวางไม่ให้เข้ามาหรือออกไป
กัลป์ หมายถึง ระยะหนึงในช่วงเวลาอันยาวนาน
กรรณ หมายถึง หู
คาพ้องรูป
คือ ค่าทีเขียนเหมือนกัน อ่านออกเสียงต่างกัน และมีความหมาย
ต่างกัน เช่น
สระ (ผม) อ่านว่า สะ หมายถึง ช่าระ ล้าง
(รูป) สระ อ่านว่า สะ – หระ หมายถึง เสียง
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง คาพ้องรูปและคาพ้องเสียง
คาชี้แจง จงเลือกคาพ้องสียงที่กาหนดให้เติมลงในช่องว่างให้ถูกต้อง
(หญ้า , ย่า)
1. คุณ..............ให้ฉันถอน................ที่บริเวณหน้าบ้าน
(บาน , บาล)
2. ทางเข้าโรงเรียนอนุ.................ปลูกต้น..............ชื่น
(พุธ , พุทธ , พุด)
3. คุณปู่ปลูกต้นดอก.................และ..............รักษาเมื่อวัน................
(สรร , สัน)
4. คุณพ่อกาลังเลือก...................ของตกแต่งบ้านที่มีส.ี ............สวยงาม
(พู่ , ผู้ , ภู)่
5. .....................ใหญ่ใช้....................กันระบายสีภาพหอยแมลง.............

คาชี้แจง จงเขียนคาอ่านของคาพ้องรูปที่ขีดเส้นใต้ต่อไปนี้

1. ปลาปักเป้าเป็นปลาที่มีหนามรอบลาตัว
อ่านว่า .......................................................................................................
2. ฉันไปเที่ยวจังหวัดสระบุรีในช่วงปิดภาคเรียน
อ่านว่า .......................................................................................................
3. มีการแข่งขันว่าวจุฬากับปักเป้า
อ่านว่า .......................................................................................................
4. เพลานี้มีข้าศึกมาล้อมรอบกาแพงเมืองไว้หมดแล้ว
อ่านว่า .......................................................................................................
5. ฉันว่ายน้าในสระหลังบ้านทุกวัน
อ่านว่า .......................................................................................................
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน................................... เฉลย
ใบกิจกรรม เรื่อง คาพ้องรูปและคาพ้องเสียง
คาชี้แจง จงเลือกคาพ้องสียงที่กาหนดให้เติมลงในช่องว่างให้ถูกต้อง
(หญ้า , ย่า)
ย่า
1. คุณ............ให้ หญ้า ่บริเวณหน้าบ้าน
ฉันถอน..................ที
(บาน , บาล)
บาล กต้น..............ชื
2. ทางเข้าโรงเรียนอนุ.................ปลู บาน ่น (บาน , บาล)
(พุธ , พุทธ , พุด)
พุด พุธ
พุทธ กษาเมื่อวัน................
3. คุณปู่ปลูกต้นดอก.................และ..............รั
(สรร , สัน)
สรร
4. คุณพ่อกาลังเลือก...................ของตกแต่ สัน
งบ้านที่มีส.ี ............สวยงาม
(พู่ , ผู้ , ภู)่
ผู้
5. .....................ใหญ่ พู่
ใช้....................กั นระบายสีภาพหอยแมลง............. ภู่

คาชี้แจง จงเขียนคาอ่านของคาพ้องรูปที่ขีดเส้นใต้ต่อไปนี้
1. ปลาปักเป้าเป็นปลาที่มีหนามรอบลาตัว
อ่านว่า ปั ก – กะ - เป้า
.......................................................................................................
2. ฉันไปเที่ยวจังหวัดสระบุรีในช่วงปิดเทภาคเรียน
สะ - หระ
อ่านว่า .......................................................................................................
3. มีการแข่งขันว่าวจุฬากับปักเป้า
ปัก - เป้า
อ่านว่า .......................................................................................................
4. เพลานี้มีข้าศึกมารอบกาแพงเมืองไว้หมดแล้ว
เพ - ลา
อ่านว่า .......................................................................................................
5. ฉันว่ายน้าในสระหลังบ้านทุกวัน
สะ
อ่านว่า .......................................................................................................
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง คาพ้อง
คาชี้แจง ให้นักเรียนเลือกคาไปเติมในช่องว่างให้ถูกต้อง

1. คุณย่าก่าลังกินมะม่วง สุก ( สุก สุข )

2. คุณครูอวยพรให้นักเรียนมีความ สุข ( สุก สุข )
3. เด็กวัย เยาว์ ( เยา เยาว์ )
4. คุณแม่ซื้อของราคาย่อม เยา (เยา เยาว์)
5. เราควรร่วมมือกันตกแต่ง หน้า บ้านให้สวยงาม (หน้า น่า )
6. ฉันใช้ที คั้น หนังสือ (ขั้น คัน )
7. น้องนังอยู่ที ขั้น บันได (ขั้น คัน )
8. ในสวนมี พันธุ์ ไม้ ( พันธุ์ พรรณ )
9. คุณแม่มีผิว พรรณ สวยงาม ( พันธุ์ พรรณ)
10. เขาเป็น โจทก์ ฟ้องจ่าเลย ( โจษ โจทก์ )
 เฉลย
ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง คาพ้องรูปและคาพ้องเสียง
คาชี้แจง ให้นักเรียนเลือกคาไปเติมในช่องว่างให้ถูกต้อง

1. คุณย่าก่าลังกินมะม่วง สุก ( สุก สุข )

2. คุณครูอวยพรให้นักเรียนมีความ สุข ( สุก สุข )
3. เด็กวัย เยาว์ ( เยา เยาว์ )
4. คุณแม่ซื้อของราคาย่อม เยา (เยา เยาว์)
5. เราควรร่วมมือกันตกแต่ง หน้า บ้านให้สวยงาม (หน้า น่า )
6. ฉันใช้ที คัน หนังสือ (ขั้น คัน )
7. น้องนังอยู่ที ขั้น บันได (ขั้น คัน )
8. ในสวนมี พันธุ์ ไม้ ( พันธุ์ พรรณ )
9. คุณแม่มีผิว พรรณ สวยงาม ( พันธุ์ พรรณ)
10. เขาเป็น โจทก์ ฟ้องจ่าเลย ( โจษ โจทก์ )
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด
แบบฝึกหัดท้ายบท
1. ข้อใดหมายถึงคาพ้องรูป
ก. คาที่อ่านออกเสียงเหมือนกัน แต่เขียนต่างกัน
ข. คาที่อ่านออกเสียงและเขียนเหมือนกัน
ค. คาที่เขียนต่างกัน แต่มีความหมายเหมือนกัน
ง. คาที่เขียนเหมือนกัน แต่มีความหมายต่างกัน
2. คาพ้องเสียงหมายถึงข้อใด
ก. คาที่อ่านออกเสียงเหมือนกัน ข. คาที่เขียนเหมือนกัน
ค. คาที่มีความหมายเหมือนกัน ง. ถูกทั้ง ก. และ ข.
3. คาในข้อใดไม่เป็นคาพ้องเสียงกับคาว่า “สุก”
ก. สุข ข. ศุกร์ ค. สูญ ง. สุก
4. คาในข้อใดหมายถึง “เวลา”
ก. การ ข. กาล ค. การณ์ ง. กัณฑ์
5. “ฉันบอกแม่ค้าว่าซื้อไส้กรอกไม่ไหม้ 2 ไม้” จากประโยคนี้มีคาพ้องเสียงกี่คา
ก. 2 คา ข. 3 คา ค. 4 คา ง. 5 คา
6. “วัน........พ่อพาลูกไปเก็บมะม่วง.....อย่างความ.......” ควรเติมคาพ้องเสียงในข้อใด
ก. สุก,สุข,ศุกร์ ข. สุข,ศุกร์,สุก ค. ศุกร์,สุก,สุข ง. ศุกร์,สุข,สุก
7. “แม่ชีนั่งขัดสมาธิ” คาพ้องรูปที่ขีดเส้นใต้อ่านว่าอย่างไร
ก. สะ– มา- ทิ ข. สะ - หมาด ค. สะ - มา ง. ถูกทั้ง ก. และ ข.
8. “ความสนุกหรรษาเกิดขึ้นที่สวนน้า” คาที่ขีดเส้นใต้เป็นคาชนิดใด
ก. คาพ้องรูป ข. คาควบกล้า ค. คาพ้องความหมาย ง. คาที่ใช้ รร
9. “คุณ......จ้างคนมาถาง.......หน้าบ้าน” ควรเติมคาพ้องในข้อใด
ก. ย่า , หญ้า ข. หญ้า , ย่า ค. ย่า , ย่า ง. หญ้า , หญ้า
10. “น้องๆทบทวนเรื่องสระต่างๆที่หน้าสระว่ายน้า” คาที่ขีดเส้นใต้เป็นคาชนิดใด
ก. คาพ้องเสียง ข. คาพ้องรูป ค. คาพ้องความหมาย ง. ถูกทั้ง ก. และ ข.
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
เฉลย
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด
แบบฝึกหัดท้ายบท
1. ข้อใดหมายถึงคาพ้องรูป
ก. คาที่อ่านออกเสียงเหมือนกัน แต่เขียนต่างกัน
ข. คาที่อ่านออกเสียงและเขียนเหมือนกัน
ค. คาที่เขียนต่างกัน แต่มีความหมายเหมือนกัน
ง. คาที่เขียนเหมือนกัน แต่มีความหมายต่างกัน
2. คาพ้องเสียงหมายถึงข้อใด
ก. คาที่อ่านออกเสียงเหมือนกัน ข. คาที่เขียนเหมือนกัน
ค. คาที่มีความหมายเหมือนกัน ง. ถูกทั้ง ก. และ ข.
3. คาในข้อใดไม่เป็นคาพ้องเสียงกับคาว่า “สุก”
ก. สุข ข. ศุกร์ ค. สูญ ง. สุก
4. คาในข้อใดหมายถึง“เวลา”
ก. การ ข. กาล ค. การณ์ ง. กัณฑ์
5. “ฉันบอกแม่ค้าว่าซื้อไส้กรอกไม่ไหม้ 2 ไม้” จากประโยคนี้มีคาพ้องเสียงกี่คา
ก. 2 คา ข. 3 คา ค. 4 คา ง. 5 คา
6. “วัน......พ่อพาลูกไปเก็บมะม่วง......อย่างมีความ.......” ควรเติมคาพ้องเสียงในข้อใด
ก. สุก, สุข, ศุกร์ ข. สุข, ศุกร์, สุก ค. ศุกร์, สุก, สุข ง.ศุกร์ , สุข, สุก
7. “แม่ชีนั่งขัดสมาธิ” คาพ้องรูปที่ขีดเส้นใต้อ่านว่าอย่างไร
ก. สะ–มา-ทิ ข. สะ-หมาด ค. สะ-มา ง. ถูกทั้ง ก. และ ข.
8. “ความสนุกหรรษาเกิดขึ้นที่สวนน้า” คาที่ขีดเส้นใต้เป็นคาชนิดใด
ก. คาพ้องรูป ข. คาควบกล้า ค. คาพ้องความหมาย ง. คาที่ใช้ รร
9. “คุณ......จ้างคนมาถาง.......หน้าบ้าน” ควรเติมคาพ้องในข้อใด
ก. ย่า , หญ้า ข. หญ้า , ย่า ค. ย่า , ย่า ง. หญ้า , หญ้า
10. “น้องๆทบทวนเรื่องสระต่างๆที่หน้าสระว่ายน้า” คาที่ขีดเส้นใต้เป็นคาชนิดใด
ก. คาพ้องเสียง ข. คาพ้องรูป ค. คาพ้องความหมาย ง. ถูกทั้ง ก. และ ข.
 บทที่ 11
คาที่มีตัวอักษรและสระไม่ออกเสียง
 ใบความรู้
เรื่อง คาที่มีตัวอักษรและสระไม่ออกเสียง

คาที่มีตัวอักษรไม่ออกเสียง
- ไม่ออกเสียง ร ทีอยู่หลังตัวสะกด เช่น
เกษตร อ่านว่า กะ-เสด
เพชร อ่านว่า เพด
ลิตร อ่านว่า ลิด
- ไม่ออกเสียง ร หรือ ห ทีอยู่กลางค่า เช่น
พราหมณ์ อ่านว่า พราม
ปรารถนา อ่านว่า ปราด-ถะ-หนา
สามารถ อ่านว่า สา-มาด

คาที่มีสระไม่ออกเสียง
- ไม่ออกเสียงสระ –ิ หรือ สระ –ุ ทีอยู่กับตัวสะกด เช่น
รสชาติ อ่านว่า รด-ชาด
สมบัติ อ่านว่า สม-บัด
เมรุ อ่านว่า เมน
ภูมิล่าเนา อ่านว่า พูม-ล่า-เนา
ญาติ อ่านว่า ยาด
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง คาที่มีตัวอักษรและสระไม่ออกเสียง
คาชี้แจง จงเขียนตัวอักษรหรือสระที่ไม่ออกเสียงและคาอ่านของคาต่อไปนี้
1. เมตร ไม่ออกเสียง.................................... อ่านว่า..................................
2. ญาติ ไม่ออกเสียง.................................... อ่านว่า..................................
3. บัตร ไม่ออกเสียง..................................... อ่านว่า..................................
4. ปฎิบัติ ไม่ออกเสียง.................................... อ่านว่า.................................
5. สมุทร ไม่ออกเสียง.................................... อ่านว่า..................................
6. กิจวัตร ไม่ออกเสียง.................................... อ่านว่า..................................
7. จักร ไม่ออกเสียง................................... อ่านว่า..................................
8. สมมุติ ไม่ออกเสียง.....................................อ่านว่า...................................

คาชี้แจง จงเขียนคาจากคาอ่านที่กาหนดให้
1. เพ็ด = …………………………………………………..
2. คุน – นะ -วุด = ………………………………………………….
3. เนด – นา - รี =…………………………………………………..
4. พะ- ยาด =…………………………………………………..
5. สูด - คูน =…………………………………………………..
6. อัด – ตะ – โน - มัด =…………………………………………………..
7. ปา – ติ – หาน =…………………………………………………..
8. กาน – กะ – เสด =…………………………………………………..
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................เฉลย
ใบกิจกรรม เรื่อง คาที่มีตัวอักษรและสระไม่ออกเสียง
คาชี้แจง จงเขียนตัวอักษรหรือสระที่ไม่ออกเสียงและคาอ่านของคาต่อไปนี้
ร
1. เมตร ไม่ออกเสียง....................................อ่ เมด
านว่า..................................
ิ
2. ญาติ ไม่ออกเสียง....................................อ่ ยาด
านว่า..................................
ร
3. บัตร ไม่ออกเสียง.....................................อ่ บัด
านว่า..................................
ิ
4. ปฏิบัติ ไม่ออกเสียง....................................อ่ ปะ-ติ - บัด
านว่า...................................
ร
5. สมุทร ไม่ออกเสียง....................................อ่ สะ - หมุด
านว่า..................................
ร
6. กิจวัตร ไม่ออกเสียง....................................อ่ กิด – จะ -วัด
านว่า..................................
ร
7. จักร ไม่ออกเสียง....................................อ่ จัก
านว่า.....................................
ิ
8. สมมุติ ไม่ออกเสียง....................................อ่ สม - มุด
านว่า...................................

คาชี้แจง จงเขียนคาจากคาอ่านที่กาหนดให้
1. เพ็ด เพชร
= …………………………………………………..
2. คุน – นะ – วุด คุณวุฒิ
= ………………………………………………….
3. เนด – นา - รี เนตรนารี
=…………………………………………………..
4. พะ – ยาด พยาธิ
=…………………………………………………..
5. สูด - คูน สูตรคูณ
=…………………………………………………..
อัตโนมัติ
6. อัด – ตะ – โน – มัด =…………………………………………………..
7. ปา – ติ – หาน ปาฏิหาริย์
=…………………………………………………..
การเกษตร
8. กาน – กะ – เสด =…………………………………………………..
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
แบบฝึกหัดท้ายบท
คาชี้แจง ให้เลือกคาตอบที่ถูกที่สุด
1. “พวกเราควร...........ในเอกราชของชาติไทย” ควรเติมคาในข้อใด
ก. ภูมใจ ข. ภูมิใจ ค. ภูมิจัย ง. ภมิใจ
2. คาในข้อใดเขียนผิด
ก. เกียติ ข. พราหมณ์ ค. ญาติ ง. ชาติ
3. คาใดมีตัวอักษรที่ไม่ออกเสียง
ก. ชาติไทย ข. พยาธิ ค. เมรุ ง. บัตร
4. ข้อใดเขียนคาว่า “ทา – มะ - ชาด” ได้ถูกต้อง
ก. ธรรมชาติ ข. ทามะชาติ ค. ธรรมะชาติ ง. ถูกทั้ง ข. และ ค.
5. คาใดไม่เข้าพวก
ก. เพชร ข. สูตร ค. จักร ง. มนุษย์
6. ข้อใดเขียนคาว่า “กะ– สัด ” ได้ถูกต้อง
ก. กษัตยุ ข. กษัตริ ค. กษัตริย์ ง. กะษัตร
7. คาในข้อใดมีตัว ร ที่ไม่ออกเสียง
ก. ปรากฏ ข. กรรมการ ค. ธรรมะ ง. สามารถ
8. คาในข้อใดไม่อ่านออกเสียงสระ –ิ
ก. คุณวุฒิ ข. ชีวิต ค. ลิขิต ง. เกียรติยศ
9. คาในข้อใดอ่านผิด
ก. ภูมิใจ อ่านว่า พูม – ใจ ข. สมบัติ อ่านว่า สม – บัด
ค. สมมุติ อ่านว่า สม – มุด - ติ ง. ธรรมชาติ อ่านว่า ทา – มะ –ชาด
10. คาในข้อใดมีตัวอักษรไม่ออกเสียง
ก. สาเหตุ ข. ปรารถนา ค. เกียรติ ง. กษัตริย์
 เฉลย
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
แบบฝึกหัดท้ายบท
คาชี้แจง ให้เลือกคาตอบที่ถูกที่สุด
1. “พวกเราควร...........ในเอกราชของชาติไทย” ควรเติมคาในข้อใด
ก. ภูมใจ ข. ภูมิใจ ค. ภูมิจัย ง. ภมิใจ
2. คาในข้อใดเขียนผิด
ก. เกียติ ข. พราหมณ์ ค. ญาติ ง. ชาติ
3. คาใดมีตัวอักษรที่ไม่ออกเสียง
ก. ชาติไทย ข. พยาธิ ค. เมรุ ง. บัตร
4. ข้อใดเขียนคาว่า “ทา – มะ - ชาด” ได้ถูกต้อง
ก. ธรรมชาติ ข.ทามะชาติ ค. ธรรมะชาติ ง. ถูกทั้ง ข. และ ค.
5. คาใดไม่เข้าพวก
ก. เพชร ข. สูตร ค. จักร ง. มนุษย์
6. ข้อใดเขียนคาว่า “กะ– สัด ” ได้ถูกต้อง
ก. กษัตยุ ข. กษัตริ ค. กษัตริย์ ง. กะษัตร
7. คาในข้อใดมีตัว ร ที่ไม่ออกเสียง
ก.ปรากฏ ข.กรรมการ ค.ธรรมะ ง.สามารถ
8. คาในข้อใดไม่อ่านออกเสียงสระ –ิ
ก. คุณวุฒิ ข. ชีวิต ค. ลิขิต ง. เกียรติยศ
9. คาในข้อใดอ่านผิด
ก. ภูมิใจ อ่านว่า พูม – ใจ ข. สมบัติ อ่านว่า สม – บัด
ค. สมมุติ อ่านว่า สม – มุด - ติ ง. ธรรมชาติ อ่านว่า ทา – มะ –ชาด
10. คาในข้อใดมีตัวอักษรไม่ออกเสียง
ก. สาเหตุ ข. ปรารถนา ค. เกียรติ ง. กษัตริย์
บทที่ 12
คาที่ใช้ ฑ ฤ ฤา
 ใบความรู้
เรื่อง คาที่ใช้ ฑ ฤ ฤา
คาที่ใช้ ฑ
ฑ จะอ่านออกเสียงได้ 2 เสียง ดังนี้
ออกเสียง ด เช่น
บัณฑิต อ่านว่า บัน – ดิด
มณฑป อ่านว่า มน – ดบ
ออกเสียง ท เช่น
มณโฑ อ่านว่า มน – โท
มณฑล อ่านว่า มน – ทน
ทัณฑสถาน อ่านว่า ทัน – ทะ - สะ – ถาน

คาที่ใช้ ฤ
ฤ ออกเสียงได้ 3 เสียง ดังนี้
ออกเสียง รึ เมื่อ ฤ อยู่หน้าคา หรืออยู่หลังพยัญชนะ ค น พ ม ห เช่น
ฤดูกาล อ่านว่า รึ – ดู - กาน
พฤศจิกายน อ่านว่า พรึด – สะ – จิ – กา – ยน
คฤหาสน์ อ่านว่า คะ – รึ – หาด
ออกเสียง ริ เมื่อ ฤ อยู่หลังพยัญชนะ ก ต ท ป ศ ส เช่น
ทฤษฎี อ่านว่า ทริด – สะ – ดี
ฤทธิ์ อ่านว่า ริด
ออกเสียง เรอ เมื่อ ฤ อยู่หน้าพยัญชนะ ก ซึ่งมีอยู่คาเดียว คือ
ฤกษ์ อ่านว่า เริก
คาที่ใช้ ฤา
-ฤา อ่านออกเสียง รือ เช่น
ฤาษี อ่านว่า รือ – สี
ฤาทัย อ่านว่า รือ - ไท
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่องคาที่ใช้ ฑ ฤ ฤา
คาชี้แจง จงเขียนคาให้ถูกต้อง
1 .สา – ริด อ่านว่า ....................................................
2. รึ - ไท อ่านว่า ....................................................
3. ราด – ชะ – บัน – ดิด อ่านว่า ....................................................
4. ทิด – สะ – ดี อ่านว่า ....................................................
5. รึ – ดู – กาน อ่านว่า ....................................................
6. ทัน – ทะ – สะ – ถาน อ่านว่า ....................................................
7. จัน – ทาน อ่านว่า ....................................................
8. มน – ดบ อ่านว่า ....................................................
9. รัง – สะ – หริด อ่านว่า ....................................................
10. ริด อ่านว่า ....................................................

คาชี้แจง จงแก้ไขคาที่ขีดเส้นใต้ให้ถูกต้อง
1. ท้ายซอยนี้มี คะ-รึ-หาด หลังใหญ่มาก
.....................................................................................................................
2. ฉันชอบ รึ-ดู หนาวมากที่สุด
.....................................................................................................................
3. ดาว-เริก ที่อยู่ใกล้โลกมากที่สุด คือ ดวงอาทิตย์
.....................................................................................................................
4. ชื่อวันถัดไปจากวันพุธ คือ พรึ-หัด-สะ-บอ-ดี
.....................................................................................................................
5. พระราชวัง มะ-รึก-คะ-ทา-ยะ-วัน อยู่ภาคใต้
.....................................................................................................................
6. รือ-สี เป็นผู้มี อิด-ทิ-ริด
.....................................................................................................................
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน................................... เฉลย
ใบกิจกรรม เรื่องคาที่ใช้ ฑ ฤ ฤา
คาชี้แจง จงเขียนคาให้ถูกต้อง
1 .สา - ริด สัมฤทธิ์
อ่านว่า ....................................................
2. รึ - ไท ฤทัย
อ่านว่า ....................................................
3. ราด – ชะ – บัน – ดิด ราชบัณฑิต
อ่านว่า ....................................................
4. ทิด – สะ – ดี ทฤษฎี
อ่านว่า ....................................................
5. รึ – ดู – กาน ฤดูกาล
อ่านว่า ....................................................
6. ทัน – ทะ – สะ – ถาน ทัณฑสถาน
อ่านว่า ....................................................
7. จัน – ทาน จัณฑาล
อ่านว่า ....................................................
8. มน – ดบ มลฑป
อ่านว่า ....................................................
9. รัง – สะ – หริด รังสฤษดิ์
อ่านว่า ....................................................
10. ริด ฤทธิ์
อ่านว่า ....................................................

คาชี้แจง จงแก้ไขคาที่ขีดเส้นใต้ให้ถูกต้อง
1. ท้ายซอยนี้มี คะ-รึ-หาด หลังใหญ่มาก
คฤหาสน์
.....................................................................................................................
2. ฉันชอบ รึ-ดู หนาวมากที่สุด
ฤดู
.....................................................................................................................
3. ดาว-เริก ที่อยู่ใกล้โลกมากที่สุด คือ ดวงอาทิตย์
ดาวฤกษ์
.....................................................................................................................
4. ชื่อวันถัดไปจากวันพุธ คือ พรึ-หัด-สะ-บอ-ดี
พฤหัสบดี
.....................................................................................................................
5. พระราชวัง มะ-รึก-คะ-ทา-ยะ-วัน อยู่ภาคใต้
มฤคทายวัน
.....................................................................................................................
6. รือ-สี เป็นผู้มี อิด-ทิ-ริด
ฤาษี , อิทธิฤทธิ์
.....................................................................................................................
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
แบบฝึกหัดท้ายบท
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด
1. คาที่มีตัว ฤ สามารถอ่านออกเสียงได้กี่แบบ
ก. 2 เสียง คือ รึ รา ข. 3 เสียง คือ ริ รึ เรอ
ค. 3 เสียง คือ รี รึ รา ง. 3 เสียง คือ ริ รี เรอ
2. พยัญชนะ ฑ สามารถอ่านออกเสียงได้กี่แบบ และมีเสียงอะไรบ้าง
ก. 1 เสียง คือ ทิ ข. 3 เสียง คือ ด ท และ ทิ
ค. 2 เสียง คือ ด และ ท ง. 1 เสียง คือ ท
3. คาที่มี ฤ แต่อ่านออกเสียง เรอ คือข้อใด
ก. คฤหาสน์ ข. ทฤษฎี ค. ฤกษ์ยาม ง. พฤติกรรม
4. เสียงอ่านคาใดไม่เข้าพวก
ก. ฤทัย ข. ฤกษ์ ค. ฤดู ง. ฤดี
5. คาใดอ่านออกเสียง ฤ เหมือนกับคาว่า “ ฤทธิ์ ”
ก. ชัยพฤกษ์ ข. มฤตยู ค. พฤหัสบดี ง. กฤษณะ
6. ข้อใดเขียนคาว่า “ปะ-ถม-มะ-เริก” ได้ถูกต้อง
ก. ปฐมฤกษ์ ข. ประถมมะเริก ค. ปะถมฤกธ์ ง. ปฐมมะฤกษ์
7. ตัว ฤ อยู่หลังพยัญชนะ พ ออกเสียงอะไร
ก. ออกเสียง เรอ ข. ออกเสียง รึ
ค. ออกเสียง ริ ง. ออกเสียงทั้ง เรอ และ ริ
8. “เดือนที่ 5 ของปี และมี 31 วัน ” คือเดือนอะไร
ก. พฤศจิกายน ข. พฤหัสบดี ค. พฤษภาคม ง. กุมภาพันธ์
9. คาในข้อใดออกเสียง ฑ เป็น ด
ก.กุณฑล ข. บิณฑบาต ค.ทัณฑสถาน ง. บัณฑิต
10. ข้อใดออกเสียง ฑ เป็น ท ทุกคา
ก. ขัณฑสกร กุณฑล ข. บัณฑิต มณโฑ
ค. บัณฑุ บัณเฑาะว์ ง. บัณฑิต กรีฑา
 เฉลย
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
แบบฝึกหัดท้ายบท
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด
1. คาที่มีตัว ฤ สามารถอ่านออกเสียงได้กี่แบบ
ก. 2 เสียง คือ รึ รา ข. 3 เสียง คือ ริ รึ เรอ
ค. 3 เสียง คือ รี รึ รา ง. 3 เสียง คือ ริ รี เรอ
2. พยัญชนะ ฑ สามารถอ่านออกเสียงได้กี่แบบ และมีเสียงอะไรบ้าง
ก. 1 เสียง คือ ทิ ข. 3 เสียง คือ ด ท และ ทิ
ค. 2 เสียง คือ ด และ ท ง. 1 เสียง คือ ท
3. คาที่มี ฤ แต่อ่านออกเสียง เรอ คือข้อใด
ก. คฤหาสน์ ข. ทฤษฎี ค. ฤกษ์ยาม ง. พฤติกรรม
4. เสียงอ่านคาใดไม่เข้าพวก
ก. ฤทัย ข. ฤกษ์ ค. ฤดู ง. ฤดี

5. คาใดอ่านออกเสียง ฤ เหมือนกับคาว่า “ ฤทธิ์ ”

ก. ชัยพฤกษ์ ข. มฤตยู ค. พฤหัสบดี ง. กฤษณะ
6. ข้อใดเขียนคาว่า “ปะ-ถม-มะ-เริก” ได้ถูกต้อง
ก. ปฐมฤกษ์ ข. ประถมมะเริก ค. ปะถมฤกธ์ ง. ปฐมมะฤกษ์
7. ตัว ฤ อยู่หลังพยัญชนะ พ ออกเสียงอะไร
ก. ออกเสียง เรอ ข. ออกเสียง รึ
ค. ออกเสียง ริ ง. ออกเสียงทั้ง เรอ และ ริ
8. “เดือนที่ 5 ของปี และมี 31 วัน ” คือเดือนอะไร
ก. พฤศจิกายน ข. พฤหัสบดี ค. พฤษภาคม ง. กุมภาพันธุ์
9. คาในข้อใดออกเสียง ฑ เป็น ด
ก.กุณฑล ข. บิณฑบาต ค.ทัณฑสถาน ง. บัณฑิต
10.ข้อใดออกเสียง ฑ เป็น ท ทุกคา
ก. ขัณฑสกร กุณฑล ข. บัณฑิต มณโฑ
ค. บัณฑุ บัณเฑาะว์ ง. บัณฑิต กรีฑา
 บทที่ 13
คาคล้องจองและคาขวัญ
 ใบความรู้
เรื่อง คาคล้องจองและคาขวัญ

คาคล้องจอง คือ ค่าทีมีสระเดียวกันและมีตัวสะกดอยู่ในมาตราเดียวกัน เช่น เขียน-

เรียน กัด-นัด ไก่-ไข่ เป็นต้น ประโยชน์ของค่าคล้องจอง คือ ท่าให้จดจ่าข้อความได้ง่าย
ขึ้นและท่าให้บทร้อยกรองมีความไพเราะมากขึ้น ค่าคล้องจองแบ่งได้ตามจ่านวนพยางค์
ดังนี้
คาคล้องจอง 1 พยางค์
ลิง-กลิ้ง กลอน-ต้อน เหมือน-เพือน

คาคล้องจอง 2 พยางค์ พยางค์ที 2 ของกลุ่มแรกจะคล้องจองกับพยางค์ที 1 ของ

กลุ่มค่าต่อไป
ปรีดา ปราโมทย์ เลือมใส ไหวพริบ

คาคล้องจองหลายพยางค์ พยางค์สุดท้ายของกลุ่มค่าแรกจะคล้องจองกับพยางค์ที 1
หรือ 2 ของกลุ่มค่าต่อไป
ไปโรงเรียน เขียนหนังสือ

สุนัขจอมดื้อ เลียมือเจ้าของ

กินอาหารดี มีประโยชน์มาก

คาขวัญ เป็นถ้อยค่าทีแต่งขึ้นเพือมุ่งชักจูงใจให้เห็นคุณค่าและความส่าคัญของสิงที
กล่าวถึง มักเป็นถ้อยค่าทีสัมผัสคล้องจองกัน เช่น
คุณภาพเด็กไทย ก้าวไกลสู่สากล

โควิดจะหมดไป ระวังภัยหมันล้างมือ
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง คาคล้องจองและคาขวัญ
คาชี้แจง จงเติมคาคล้องจองต่อจากคาที่กาหนดให้
ดวงใจ ค่าคล้องจอง
2. ผิวกาย ค่าคล้องจอง
3. อีกา ค่าคล้องจอง
4. อาหาร ค่าคล้องจอง
5. พัดลม ค่าคล้องจอง
6. ดีใจจัง ค่าคล้องจอง
7. ท่างานดี ค่าคล้องจอง
8. มีใครมา ค่าคล้องจอง
9. ดืมนมสด ค่าคล้องจอง
10. มาจากไหน ค่าคล้องจอง
11. ไปเทียวไหนมา ค่าคล้องจอง
12. ของเล่นมากมาย ค่าคล้องจอง
13. บรรยากาศดี ค่าคล้องจอง
14. ฝึกอ่านเขียน ค่าคล้องจอง
 เฉลย
ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง คาคล้องจองและคาขวัญ
คาชี้แจง จงเติมคาคล้องจองต่อจากคาที่กาหนดให้
1. ดวงใจ คาคล้องจอง ใบไม้
2. ผิวกาย คาคล้องจอง หายไป
3. อีกา คาคล้องจอง ทาสี
4. อาหาร คาคล้องจอง การเรียน
5. พัดลม คาคล้องจอง ผมยาว
6. ดีใจจัง คาคล้องจอง ฟังดนตรี
7. ทางานดี คาคล้องจอง มีวิชา
8. มีใครมา คาคล้องจอง ปาก้อนหิน
9. ดื่มนมสด คาคล้องจอง มดตัวน้อย
10. มาจากไหน คาคล้องจอง ไปให้ไกล
11. ไปเที่ยวไหนมา คาคล้องจอง ทายาทีขา
12. ของเล่นมากมาย คาคล้องจอง หายหน้าไปไหน
13. บรรยากาศดี คาคล้องจอง สีหน้าสดใส
14. ฝึกอ่านเขียน คาคล้องจอง เทียนไขสีขาว
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง คาคล้องจองและคาขวัญ
คาชี้แจง จงเลือกคาที่กาหนดให้เติมลงในช่องว่างให้มีเสียงสัมผัสคล้องจอง
ความดี ตัวร้อน คอขาด ขยัน
ยิ้มแย้ม อยู่เย็น คุณโทษ อาราม

1. วัดวา....................................
2. ..................................เป็นสุข
3. ปวดหัว................................
4. ..................................ขันแข็ง
5. ................................บาดตาย
6. คุณงาม................................
7. บาปบุญ................................
8...............................แจ่มใส

คาชี้แจง ขีดเส้นใต้แล้วโยงเส้นคาที่มีเสียงคล้องจองกัน
1. ยุให้รา ตาให้รั่ว
2. ซื่อสัตย์อดทน ฝึกฝนวินัย
3. ไก่งามเพราะขน คนงามเพราะแต่ง
4. สวยแต่รูป จูบไม่หอม
5. ในน้ามีปลา ในนามีข้าว
 เฉลย
ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง คาคล้องจองและคาขวัญ
คาชี้แจง จงเลือกคาที่กาหนดให้เติมลงในช่องว่างให้มีเสียงสัมผัสคล้องจอง
ความดี ตัวร้อน คอขาด ขยัน
ยิ้มแย้ม อยู่เย็น คุณโทษ อาราม

อาราม
1. วัดวา....................................
อยู่เย็น
2. ..................................เป็ นสุข
ตัวร้อน
3. ปวดหัว................................
ขยัน
4. ..................................ขั นแข็ง
คอขาด
5. ................................บาดตาย
ความดี
6. คุณงาม................................
คุณโทษ
7. บาปบุญ................................
ยิ้มแย้ม
8. ...............................แจ่มใส.

คาชี้แจง ขีดเส้นใต้แล้วโยงเส้นคาที่มีเสียงคล้องจองกัน
1. ยุให้รา ตาให้รั่ว
2. ซื่อสัตย์อดทน ฝึกฝนวินัย
3. ไก่งามเพราะขน คนงามเพราะแต่ง
4. สวยแต่รูป จูบไม่หอม
5. ดลจิตดลใจ ใฝ่ฝันเป็นจริง
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด
แบบฝึกหัดท้ายบท
1. ข้อใดไม่ใช่ลักษณะของคาคล้องจอง
ก. มีสระเสียงเหมือนกัน ข. ใช้ตัวสะกดแม่เหมือนกัน
ค. เป็นคาที่สัมผัสกัน ง. เป็นคาที่มีพยัญชนะต้นเหมือนกัน
2. ข้อใดเป็นคาคล้องจองที่สอดคล้องกัน
ก. ถ่ายทอด รอดพ้น ข. จีรัง ยั่งยืน ค. จับจ่าย นายแพทย์ ง. หน้าผา บ้าบอ
3. “ถักเปีย........ชายคา” ควรเติมข้อใดจึงจะสอดคล้องกัน
ก. เสียใจ ข. เขี่ยขา ค. เสื้อลาย ง. เสียดาย
4. ข้อใดไม่ใช่ลักษณะของคาขวัญ
ก. ใช้คาสั้นกะทัดรัด ข. มีสัมผัสคล้องจอง
ค. ให้คติเตือนใจ ง. กาหนดคาขึ้นต้น
5.“รู้รัก..............รู้หน้าที่พลเมืองไทย” ควรเติมคาในข้อใดให้คล้องจองกัน
ก. สามี ข. สามัคคี ค. สารคดี ง. สารภี
6. ข้อใดคล้องจองกับคาว่า “อำกำศ”
ก. ปากกา ข. น่ารัก ค. ปรารถนา ง. น่ารัก
7. “ป่าดีน้าอุดม ป่าล่มน้าเหือดหาย” คาที่ขีดเส้นใต้มีความหมายตรงกับข้อใด
ก. หมดไป ข. เหลือน้อย ค. ไม่พอ ง. หดสั้นลง
8. “มรดกอันล้าค่า คือ............ของชาติไทย” ควรเติมคาในข้อใดให้เป็นคาขวัญ
ก. กีฬา ข. ภาษา ค. รู้ค่า ง. ปัญหา
9. “เล่นกีฬา ไม่..........ยาเสพติด” ควรเติมคาในข้อใดให้เป็นคาขวัญ
ก. ต่อต้าน ข. คิดค้น ค. ก้าวล้า ง. พึ่งพา
10.“10. ข้อความในข้อใดมีความหมายตรงกับคาขวัญว่า “อ่านหนังสือวันละนิด พาชีวิต
ก้าวหน้า”
ก. การอ่านหนังสือครั้งละนานๆจะทาให้ทันสมัย
ข. การอ่านหนังสือจะทาให้ร่ารวย
ค. การอ่านหนังสือทาให้มีความรู้และความเจริญรุ่งเรือง
ง. การอ่านหนังสือจะทาให้มีงานทา
 เฉลย
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
แบบฝึกหัดท้ายบท
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด
1. ข้อใดไม่ใช่ลักษณะของคาคล้องจอง
ก. มีสระเสียงเหมือนกัน ข. ใช้ตัวสะกดแม่เหมือนกัน
ค. เป็นคาที่สัมผัสกัน ง. เป็นคาที่มีพยัญชนะต้นเหมือนกัน
2. ข้อใดเป็นคาคล้องจองที่สอดคล้องกัน
ก. ถ่ายทอด รอดพ้น ข. จีรัง ยั่งยืน ค. จับจ่าย นายแพทย์ ง. หน้าผา บ้าบอ
3. “ถักเปีย........ชายคา” ควรเติมข้อใดจึงจะสอดคล้องกัน
ก. เสียใจ ข. เขี่ยขา ค. เสื้อลาย ง. เสียดาย
4. ข้อใดไม่ใช่ลักษณะของคาขวัญ
ก. ใช้คาสั้นกะทัดรัด ข. มีสัมผัสคล้องจอง
ค. ให้คติเตือนใจ ง. กาหนดคาขึ้นต้น
5.“รู้รัก...........รู้หน้าที่พลเมืองไทย” ควรเติมคาในข้อใดให้คล้องจองกัน
ก. สามี ข. สามัคคี ค. สารคดี ง. สารภี
6. ข้อใดคล้องจองกับคาว่า “อำกำศ”
ก. ปากกา ข. น่ารัก ค. ปรารถนา ง. น่ารัก
7. “ป่าดีน้าอุดม ป่าล่มน้าเหือดหาย” คาที่ขีดเส้นใต้มีความหมายตรงกับข้อใด
ก. หมดไป ข. เหลือน้อย ค. ไม่พอ ง. หดสั้นลง
8. “มรดกอันล้าค่า คือ...........ของชาติไทย” ควรเติมคาในข้อใดให้เป็นคาขวัญ
ก. กีฬา ข. ภาษา ค. รู้ค่า ง. ปัญหา
9.“เล่นกีฬา ไม่........ยาเสพติด” ควรเติมคาในข้อใดให้เป็นคาขวัญ
ก. ต่อต้าน ข. คิดค้น ค. ก้าวล้า ง. พึ่งพา
10. ข้อความในข้อใดมีความหมายตรงกับคาขวัญว่า “อ่านหนังสือวันละนิด พาชีวิตก้าวหน้า”
ก. การอ่านหนังสือครั้งละนานๆจะทาให้ทันสมัย
ข. การอ่านหนังสือจะทาให้ร่ารวย
ค. การอ่านหนังสือทาให้มีความรู้และความเจริญรุ่งเรือง
ง. การอ่านหนังสือจะทาให้มีงานทา
บทที่ 14
ชนิดของคา
 ใบความรู้
เรื่อง ชนิดของคา
คานาม
คือ ค่าทีใช้เรียก คน สัตว์ สิงของ พืช สถานทีต่างๆ ท่าหน้าทีเป็นประธานหรือกรรมใน
ประโยค มีทั้งค่านามชี้เฉพาะ และค่านามไม่ชี้เฉพาะ
- คานามชีเ้ ฉพาะ เป็นค่านามทีใช้เรียกชือเฉพาะของคน สัตว์ สิงของ และสถานที ที
เพียงหนึงเดียว เช่น โลก ดวงจันทร์ พระอาทิตย์ ธงไตรรงค์
- คานามไม่ชี้เฉพาะ เป็นค่านามทีใช้เรียกชือทีไม่ได้ชี้เฉพาะเจาะจง เช่น โรงเรียน รถยนต์
คาสรรพนาม
คือ ค่าทีใช้แทนค่านาม ผู้พูด ผู้ฟัง และผู้ถูกกล่าวถึง เพือไม่ต้องใช้ค่านามนั้นซ้่าอีกท่า
หน้าทีเป็นประธานหรือกรรมในประโยค แบ่งออกเป็น 3 ชนิด ดังนี้
1. ค่าสรรพนามบุรุษที 1 ใช้แทนผู้พูด เช่น ฉัน ผม เรา ข้าพเจ้า หนู อาตมา
2. ค่าสรรพนามบุรุษที 2 ใช้แทนผู้ฟัง เช่น เธอ คุณ โยม เอ็ง
3. ค่าสรรพนามบุรุษที 3 ใช้แทนผู้ถูกกล่าวหา เช่น เขา มัน ท่าน พระองค์
ตัวอย่าง เขาป่วยเป็นอุกอีใส หรือ พระสงฆ์รูปนั้นน่าเลือมใส เป็นต้น
คากริยา
คือ ค่าทีบอกอาการ การกระท่าต่างๆ ของคน สัตว์ และปรากฏการณ์ทางธรรมชาติ
แบ่งเป็น 2 ชนิด ดังนี้
1. คากริยาที่ไม่ต้องการกรรม คือ ค่ากิริยาทีมีความหมายสมบูรณ์ในตัวเอง เช่น วิง
ว่ายน้่า ร้องไห้ หัวเราะ
2. คากริยาที่ต้องการกรรม คือ ค่ากริยาทีมีความหมายไม่สมบูรณ์ในตัวเอง ต้องมีกรรม
มารับการกระท่านั้นจึงจะสมบูรณ์ เช่น กิน มอง ดู
ตัวอย่าง เธอร้องเพลงได้ไพเราะ คนร้ายวิงหนีต่ารวจ
คาวิเศษณ์
คือ ค่าทีใช้ขยายลักษณะต่างๆ ของค่านาม ค่าสรรพนาม และค่ากิริยาให้ชัดเจนขึ้น
เช่น ใหม่ สวย เย็น ร้อน เร็ว
ตัวอย่าง ดาราคนนี้แสดงละครได้เก่งมาก
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง ชนิดของคา

คาชี้แจง จงขีดเส้นใต้คานามจากประโยคต่อไปนี้
1. นักกีฬาก่าลังเตะฟุตบอล
2. คุณยายก่าลังฟังวิทยุ
3. วันดีมาหาเพือน
4. ฉันมีแมว 5 ตัว
5. เสือ ช้าง กวาง และสิงโตอาศัยอยู่ในป่า
คาชี้แจง จงตอบคาถามต่อไปนี้
1. ค่าว่า ฝูงนก จัดเป็นค่านามประเภทใด
ตอบ สมุหนาม
2. จังหวัดจันทบุรี จัดเป็นค่านามประเภทใด
ตอบ วิสามยนามหรือ ค่านามเฉพาะเจาะจง
3. สมุด 1 เล่ม ค่าว่า เล่ม จัดเป็นค่านามประเภทใด
ตอบ ลักษณะนาม
4. “ ฉันชอบไปโรงเรียนและจูงสุนัขไปด้วย 1 ตัว ” ประโยค
ข้างต้นมีค่านามทั้งหมดกีค่า อะไรบ้าง
ตอบ 3 ค่า ได้แก่ โรงเรียน สุนัข และ ตัว
5. จงยกตัวอย่างค่านามทีเป็นสิงของมา 5 ค่า
ตอบ ไม้กวาด, กระดาษ, ปากกา, ส่าลี, กระป๋อง
 เฉลย
ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง ชนิดของคา

คาชี้แจง จงขีดเส้นใต้คานามจากประโยคต่อไปนี้
1. นักกีฬาก่าลังเตะฟุตบอล
2. คุณยายก่าลังฟังวิทยุ
3. วันดีมาหาเพือน
4. ฉันมีสุนัข 5 ตัว
5. เสือ ช้าง กวาง และสิงโตอาศัยอยู่ในป่า
คาชี้แจง จงตอบคาถามต่อไปนี้
1. ค่าว่า ฝูงนก จัดเป็นค่านามประเภทใด
ตอบ สมุหนาม
2. จังหวัด จันทบุรี จัดเป็นค่านามประเภทใด
ตอบ วิสามยนามหรือ ค่านามเฉพาะเจาะจง
3. สมุด 1 เล่ม ค่าว่า เล่ม จัดเป็นค่านามประเภทใด
ตอบ ลักษณะนาม
4. “ ฉันชอบไปโรงเรียนและจูงสุนัขไปด้วย 1 ตัว ” ประโยค
ข้างต้นมีค่านามทั้งหมดกีค่า อะไรบ้าง
ตอบ 3 ค่า ได้แก่ โรงเรียน สุนัข และ ตัว
5. จงยกตัวอย่างค่านามทีเป็นสิงของมา 5 ค่า
ตอบ ไม้กวาด, กระดาษ, ปากกา, ส่าลี, กระป๋อง
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง ชนิดของคา

บิน วิง เคี้ยว ลูก

เขีย เรือ ยก เขา

พ่น มอง ไล่ แสง

หยิบ พลู เหว ปลิว

ใคร ดีด ปิ่น กล่าว

เขียนคากริยา
 เฉลย
ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง ชนิดของคา

บิน วิ่ง เคี้ยว ลูก

เขี่ย เรือ ยก เขา

พ่น มอง ไล่ แสง

หยิบ พลู เหว ปลิว

ใคร ดีด ปิ่น กล่าว

บิน วิ่ง เคี้ยว เขี่ย พ่น ยก มอง ไล่ หยิบ ปลิว ดีด กล่าว
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง ชนิดของคา

คาชี้แจง เขียนคาสรรพนามลงในช่องว่างเพื่อให้ได้ใจความสมบูรณ์
1. แม่ครับ วันนี้ ผม ขอไปเทียวกับเพือนนะครับ
2. เจ้าเหมียวก่าลังเดินมา มัน คาบปลาตัวโตมาด้วย
3. เมย์พรุ่งนี้ เรา ไปเทียวทะเลกันไหม
4. โบว์เมือวาน เธอ เต้นร่าได้สวยมาก
5. วันเสาร์ฉันจะไปหาคุณปู่ เพราะ ท่าน อยากเจอฉัน

อาตมา กิน ข้าพเจ้า

สวยงาม เล่า

โยม เธอ มดแดง

กระผม ร้านค้า
ท่าน
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
เฉลย
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง ชนิดของคา

คาชี้แจง เขียนคาสรรพนามลงในช่องว่างเพื่อให้ได้ใจความสมบูรณ์
1. แม่ครับ วันนี้ ผม ขอไปเทียวกับเพือนนะครับ
2. เจ้าเหมียวก่าลังเดินมา มัน คาบปลาตัวโตมาด้วย
3. เมย์พรุ่งนี้ เรา ไปเทียวทะเลกันไหม
4. โบว์เมือวาน เธอ เต้นร่าได้สวยมาก
5. วันเสาร์ ฉันจะไปหาคุณปู่ เพราะ ท่าน อยากเจอฉัน
คาชี้แจง ระบายสีเหลืองปลาเป็นคาสรรพนาม และสีเขียวตัวที่ไม่ใช่
ข้าพเจ้
อาตมา กิน
า

สวยงาม เล่า

โยม เธอ มดแดง

กระผม ร้านค้า
ท่าน
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง ชนิดของคา

คาชี้แจง จงบอกชนิดและหน้าที่ของคาที่ขีดเส้นใต้ในประโยค
ชนิดของคา
1. สุนัขตัวนั้นเห่าเสียงดัง
2. น้าร้อนอยู่ในกระติกสีขาว
3. ฉันมีปากกา 1 แท่ง
4. ภูเขาลูกนี้สูงมาก
5. เขามาโรงเรียนสาย
6. ผมตัดสินใจไม่เรียนต่อ

คาชี้แจง จงทาตามคาสั่งต่อไปนี้
1. ขีดเส้นใต้คาที่เป็นคานาม
วันนี้คุณครูพาเด็กนักเรียนไปทัศนศึกษา
2. ขีดเส้นใต้คาที่เป็นคากิริยา
ฉันดื่มน้าตอนตื่นนอนทุกเช้า
3. ขีดเส้นใต้คาที่เป็นคาสรรพนาม
ผมคิดถึงเธอมาก
4. ขีดเส้นใต้คาที่เป็นคาวิเศษณ์
ของนี้ไม่ใช่ของฉัน ฉันจึงรับไว้ไม่ได้
 เฉลย
ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง ชนิดของคา

คาชี้แจง จงบอกชนิดและหน้าที่ของคาที่ขีดเส้นใต้ในประโยค

ชนิดของคา
1.สุนัขตัวนั้นเห่าเสียงดัง คากริยา
2.น้าร้อนอยู่ในกระติกสีขาว คาวิเศษณ์
3.ฉันมีปากกา 1 แท่ง คานาม
4.ภูเขาลูกนี้สูงมาก คานาม
5.เขามาโรงเรียนสาย คาวิเศษณ์
6.ผมตัดสินใจไม่เรียนต่อ คาสรรพนาม

คาชี้แจง จงทาตามคาสั่งต่อไปนี้
1. ขีดเส้นใต้คาที่เป็นคานาม

วันนี้คุณครูพาเด็กนักเรียนไปทัศนศึกษา
2. ขีดเส้นใต้คาที่เป็นคากิริยา
ฉันดื่มน้าตอนตื่นนอนทุกเช้า
3. ขีดเส้นใต้คาที่เป็นคาสรรพนาม
ผมคิดถึงเธอมาก
4. ขีดเส้นใต้คาที่เป็นคาวิเศษณ์

ของนี้ไม่ใช่ของฉัน ฉันจึงรับไว้ไม่ได้
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
แบบฝึกหัดท้ายบท
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด
1. คานามหมายถึง
ก. คาที่ใช้เรียกชื่อ คน สัตว์ สิ่งของ ข. คาที่แสดงอาการของ คน สัตว์และสิ่งของ
ค. คาที่ใช้แทนผู้ฟัง ง. ถูกทั้ง ก และ ข.
2. ข้อใดไม่ใช่คานาม
ก. อย่างไรก็ดี ข. ดอยตุง ค. เสือดาว ง. ซาลาเปา
3. ข้อใดเป็นคาสรรพนาม
ก. เขากวาง ข. ดิฉัน ค. ตายาย ง. ถ้วยชาม
4. ข้อใดมีคาสรรพนามที่ทาหน้าที่ประธานและกรรมของประโยค
ก. ท่านเปิดประตูเข้ามา ข. ฉันไม่ชอบเธอนะ
ค. คุณเต้นเก่งมากค่ะ ง. เขาไปกินข้าวกับแก้วตา
5. ข้อใดเป็นคากริยาที่ต้องมีกรรมมารับ
ก. นั่ง ข. หลับ ค. ขาย ง. จาม
6. คาในข้อใดเป็นคากริยา “นกเกำะกิ่งไม้”
ก. นก ข. เกาะ ค. กิ่งไม้ ง. เป็นทั้ง ก. และ ค.
7. คาในข้อใดเป็นคานาม
ก. สวนสาธารณะ ข. ตะโกน ค. กวาด ง. หกล้ม
8. คาสรรพนามมีกี่ชนิด
ก. 1 ชนิด ข. 2 ชนิด ค. 3 ชนิด ง. 4 ชนิด
9. คาในข้อใดเป็นคาสรรพนาม “เขำมอบดอกไม้ให้คุณ”
ก. ดอกไม้ ข. มอบ ค. ให้ ง. เขา , คุณ
10. คาว่า “หนู ข้าพเจ้า” เป็นคาสรรพนามชนิดใด
ก. คาสรรพนามแทนผู้ฟัง ข. คาสรรพนามแทนผู้พูด
ค. คาสรรพนามแทนคน สัตว์และสิ่งของที่กล่าวถึง ง. ถูกทั้ง ก. และ ค.
 เฉลย
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
แบบฝึกหัดท้ายบท
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด
1. คานามหมายถึง
ก. คาที่ใช้เรียกชื่อ คน สัตว์ สิ่งของ ข. คาที่แสดงอาการของ คน สัตว์และสิ่งของ
ค. คาที่ใช้แทนผู้ฟัง ง. ถูกทั้ง ก และ ข.
2. ข้อใดไม่ใช่คานาม
ก. อย่างไรก็ดี ข. ดอยตุง ค. เสือดาว ง. ซาลาเปา
3. ข้อใดเป็นคาสรรพนาม
ก. เขากวาง ข. ดิฉัน ค. ตายาย ง. ถ้วยชาม
4. ข้อใดมีคาสรรพนามที่ทาหน้าที่ประธานและกรรมของประโยค
ก. ท่านเปิดประตูเข้ามา ข. ฉันไม่ชอบเธอนะ
ค. คุณเต้นเก่งมากค่ะ ง. เขาไปกินข้าวกับแก้วตา
5. ข้อใดเป็นคากริยาที่ต้องมีกรรมมารับ
ก. นั่ง ข. หลับ ค. ขาย ง. จาม
6. คาในข้อใดเป็นคากริยา “นกเกำะกิ่งไม้”
ก. นก ข. เกาะ ค. กิ่งไม้ ง. เป็นทั้ง ก. และ ค.
7. คาในข้อใดเป็นคานาม
ก. สวนสาธารณะ ข. ตะโกน ค. กวาด ง. หกล้ม
8. คาสรรพนามมีกี่ชนิด
ก. 1 ชนิด ข. 2 ชนิด ค. 3 ชนิด ง. 4 ชนิด
9. คาในข้อใดเป็นคาสรรพนาม “เขำมอบดอกไม้ให้คุณ”
ก. ดอกไม้ ข. มอบ ค. ให้ ง. เขา , คุณ
10. คาว่า “หนู ข้าพเจ้า” เป็นคาสรรพนามชนิดใด
ก. คาสรรพนามแทนผู้ฟัง ข. คาสรรพนามแทนผู้พูด
ค. คาสรรพนามแทนคน สัตว์และสิ่งของที่กล่าวถึง ง. ถูกทั้ง ก. และ ค.
 บทที่ 15
คาที่ใช้ -ำ และ ัม
 ใบความรู้
เรื่อง คาที่ใช้ -ำ และ - ัม

การเขียน -ำ
- - ำ คือ สระอ่า อ่านว่า อ่า
- มักใช้เขียนค่าไทยแท้ทัวไป เช่น จ่า น่า พึมพ่า
- มักใช้เขียนค่าภาษาต่างประเทศ เช่น ต่ารวจ ส่าหรับ ค่านวณ ส่าเนียง
ช่ารุด ก่าแพง ส่าเภา อ่าเภอ ก่าปั้น

ตัวอย่าง
- ฉันจดบันทึกใจความสาคัญจากวิทยากรทีให้ความรู้
- ตารวจ มีหน้าทีช่วยเหลือประชาชน
- ปาย เป็นอาเภอหนึงในจังหวัดแม่ฮ่องสอน

การเขียน – ัม
มักใช้เขียนคู่กับพยัญชนะในค่าภาษาต่างประเทศ เช่น สัมพันธ์ คัมภีร์
กรัม สัมผัส สัมภาษณ์ ซัมเมอร์ ดรัมเมเยอร์ อุปถัมภ์

ตัวอย่าง
- ซัมเมอร์นี้เขาอยากเรียนพิเศษ
- เขาได้รับการคัดเลือกให้เป็นดรัมเมเยอร์
- โรงเรียนจัดงาน สายสัมพันธ์ สนุกมาก
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง คาที่ใช้ -ำ และ ัม
คาชี้แจง จงเติม –ำ และ – ัม ลงในช่องว่างที่กาหนดให้ถูกต้อง
1. ....................พันธ์ (สา , สัม)
2. ....................แพง (กา , กัม)
3. ....................นวย (อา , อัม)
4. ....................รุด (ชา , ชัม)
5. ....................พูชา (กา , กัม)
6. .....................เภา (สา , สัม)

อานวย สัมปชัญญะ อาเภอ กาไร สาเร็จ สารวจ

คาชี้แจง จงเติม –ำ และ – ัม ลงในช่องว่างให้ตรงกับความหมาย

1. .............................................. = สถานที่ราชการ
2. .............................................. = ตรวจสอบ
3. .............................................. = มีสติ รู้ตัวอยู่เสมอ
4. .............................................. = การบรรลุผลตามเป้าหมาย
5. .............................................. = ผลที่ได้มากกว่าต้นทุน
6. .............................................. = ให้
 เฉลย
ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง คาที่ใช้ -ำ และ ัม
คาชี้แจง จงเติม –ำ และ – ัม ลงในช่องว่างที่กาหนดให้ถูกต้อง
สัม
1. ....................พั นธ์ (สา , สัม)
กา
2. ....................แพง (กา , กัม)
อา
3. ....................นวย (อา , อัม)
ชา
4. ....................รุ ด (ชา , ชัม)
กัม
5. ....................พู ชา (กา , กัม)
สา
6. .....................เภา (สา , สัม)

คาชี้แจง จงเติม –ำ และ – ัม ลงในช่องว่างให้ตรงกับความหมาย

อานวย สัมปชัญญะ อาเภอ กาไร สาเร็จ สารวจ

อาเภอ
1. ..............................................= สถานที่ราชการ
สารวจ
2. .............................................. = ตรวจสอบ
สัมปชัญญะ
3. .............................................. = มีสติรู้ตัวอยู่เสมอ
สาเร็จ
4. .............................................. = การบรรลุผลตามเป้าหมาย
กาไร
5. .............................................. = ผลที่ได้มากกาว่าต้นทุน
อานาจ
6. .............................................. = ให้
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
แบบฝึกหัดท้ายบท
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด
1. คาในข้อใดเขียนผิด
ก. สัมคัญ ข. ดาเนิน ค.สลัม ง. สัมพเวสี
2. คาในข้อใดเขียน –ำ หรือ – ัม ต่างจากข้ออื่น
ก. ........ไร ข. .......นาน ค. ........ปะหลัง ง. .........ไย
3.คาในข้อใดเขียนคาอ่านได้ถูกต้อง
ก. ตารวจ อ่านว่า ตา-มะ-หรวด ข. ชานาญ อ่านว่า ชัม-นาน
ค. สารวจ อ่านว่า สัม-รวด ง. สาโรง อ่านว่า สา-โรง
4. คาในข้อใดเขียนถูกทั้งหมด
ก. กัมลัง สารวม ข. อานวย อัมนาจ
ค. สัมฤทธิ์ สาเร็จ ง. สาปะหลัง สาภาระ
5. คาในข้อใดไม่ใช่คาที่มาจากภาษาอังกฤษ
ก. คอลัมน์ ข . นัมเบอร์ ค. ซัมเมอร์ ง. สัมผัส
6. คาในข้อใดหมายถึง “ตาราที่สาคัญทางศาสนา”
ก. คัมภีร์ ข. สัมภาษณ์ ค. ตานาน ง. สัมฤทธิ์
7. คาในข้อใดเขียนคาอ่านถูกต้อง
ก. ธามรงค์ อ่านว่า ทา-มะ-รง ข. กัมมะหยี่ อ่านว่า กา-หยี่
ค. สาหรับ อ่านว่า สัม-มะ-รับ ง. คอลัมน์ อ่านว่า คอ-ลา
8. คาในข้อใดหมายถึง “แร่ธาตุ”
ก. กามะหยี่ ข. กัมพูชา ค. กัมมะถัน ง. กากวม
9. . คาที่มาจากภาษาอังกฤษ อ่านออกเสียงเป็นคาใด
ก. อา ข. อัม ค. ไอ ง. ทั้ง ก. และ ข.
10. คาในข้อใดเขียนผิดทั้งหมด
ก. สัมรวม สาเร็จ ข. สาเนา ปั้ม
ค. ชานาญ สัมฤทธิ์ ง. กามะการ บัมบัด
 เฉลย
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
แบบฝึกหัดท้ายบท
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด
1. คาในข้อใดเขียนผิด
ก. สัมคัญ ข. ดาเนิน ค.สลัม ง. สัมพเวสี
2. คาในข้อใดเขียน –ำ หรือ – ัม ต่างจากข้ออื่น
ก. ........ไร ข. .......นาน ค. ........ปะหลัง ง. .........ไย
3.คาในข้อใดเขียนคาอ่านได้ถูกต้อง
ก. ตารวจ อ่านว่า ตา-มะ-หรวด ข. ชานาญ อ่านว่า ชัม-นาน
ค. สารวจ อ่านว่า สัม-รวด ง. สาโรง อ่านว่า สา-โรง
4. คาในข้อใดเขียนถูกทั้งหมด
ก. กัมลัง สารวม ข. อานวย อัมนาจ
ค. สัมฤทธิ์ สาเร็จ ง. สาปะหลัง สาภาระ
5. คาในข้อใดไม่ใช่คาที่มาจากภาษาอังกฤษ
ก.คอลัมน์ ข.นัมเบอร์ ค.ซัมเมอร์ ง. สัมผัส
6. คาในข้อใดหมายถึง “ตาราที่สาคัญทางศาสนา”
ก. คัมภีร์ ข. สัมภาษณ์ ค. ตานาน ง.สัมฤทธิ์
7. คาในข้อใดเขียนคาอ่านถูกต้อง
ก. ธามรงค์ อ่านว่า ทา-มะ-รง ข. กัมมะหยี่ อ่านว่า กา-หยี่
ค. สาหรับ อ่านว่า สัม-มะ-รับ ง. คอลัมน์ อ่านว่า คอ-ลา
8. คาในข้อใดหมายถึง “แร่ธาตุ”
ก. กามะหยี่ ข. กัมพูชา ค. กัมมะถัน ง. กากวม
9. คาในข้อใดไม่ใช่คาที่มาจากภาษาอังกฤษ
ก.คอลัมน์ ข.นัมเบอร์ ค.ซัมเมอร์ ง. สัมผัส
10. คาในข้อใดเขียนผิดทั้งหมด
ก. สัมรวม สาเร็จ ข. สาเนา ปั้ม
ค. ชานาญ สัมฤทธิ์ ง. กามะการ บัมบัด
 บทที่ 16
คาที่ใช้ ใ – ,ไ- ,ไ-ย , -ั ย
 ใบความรู้
เรื่อง คาที่ใช้ ใ– ,ไ- ,ไ-ย , -ั ย

การใช้ ใ–
ค่าไทยทีใช้ ใ– (ไม้ม้วน) อ่านออกเสียงไอ มี 20 ค่า คือ ใหญ่ ใหม่ ให้
สะใภ้ ใช้ ใฝ่ ใจ ใส่ หลงใหล ใคร ใคร่ ใบ ใส ใน ใด ใช่ ใต้ ใบ้ ใย ใกล้
การใช้ ไ–
ค่าทีใช้ ไ- (ไม้มลาย) อ่านออกเสียงไอ โดยใช้กับค่าไทยแท้ และค่าทียืม
มาจากค่าต่างประเทศ เช่น ไจ ไว ไป ไส ไกล ไข ร้องไห้ บันได เหลวไหล
ล่าไย ไต้ฝุ่น ไมล์ เจียระไน สไบ ไอศกรีม ไวโอลิน
การใช้ ไ–ย
ค่าทีใช้ ไ-ย อ่านออกเสียงไอ มักเป็นค่าทีมาจากภาษาอืน เช่น
ไวยากรณ์ อธิปไตย ไสย ไมยราบ ประเทศไทย ประชาธิปไตย
การใช้ -ั ย
ค่าทีใช้ -ั ย อ่านออกเสียงไอ มักเป็นค่าจากภาษาอืน เช่น ชัย วินัย
อนามัย โรคภัย มาลัย นิสัย อาศัย วัยเด็ก

ตัวอย่าง
- มุกดาดับไฟทีไหม้กองขยะ
- ธิดากระโดดได้ไกลกว่าแก้วตา
- แม่ให้ฉันไปซื้อตะไคร้และลาไยทีตลาด
- ในวัยเด็กเธออาศัยอยูใ่ กล้ๆอนุสาวรีย์ประชาธิปไตย
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง คาที่ใช้ ใ – ,ไ- ,ไ-ย , -ั ย
คาชี้แจง จงเติม ใ- ไ- ลงในช่องว่างที่กาหนดให้ถูกต้อง
1. สะ......ภ้
2. น้าแข็ง........
3. .........ชโย
4. .....ยบัว
5. ...........ขมัน
6. .......ฟ.......หม้
7. ...........พศาล
8. ปี.........หม่
9. .........ต้ฝุ่น

คาชี้แจง จงขีดเส้นใต้คาที่เขียนผิด
1. ประเทศไทย ประเทศทัย
2. วิไนย วินัย
3. มาลัย มาไลย
4. ปาไศย ปราศัย
5. ภัยแล้ง ไภยแล้ง
6. มัยราบ ไมยราบ
 เฉลย
ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง คาที่ใช้ ใ – ,ไ- ,ไ-ย , -ั ย
คาชี้แจง จงเติม ใ- ไ- ลงในช่องว่างที่กาหนดให้ถูกต้อง
ใ
1. สะ......ภ้
ไ
2. น้าแข็ง.....ส
ไ
3. .........ชโย
ใ ว
4. ......ยบั
ไ
5. ...........ขมั น
ไ ไ
6. ..........ฟ........หม้
ไ
7. ...........พศาล
ใ
8. ปี......หม่
ไ ฝุ่น
9. .........ต้

คาชี้แจง จงขีดเส้นใต้คาที่เขียนผิด
1. ประเทศไทย ประเทศทัย
2. วิไนย วินัย
3. มาลัย มาไลย
4. อาไศย อาศัย
5. ภัยแล้ง ไภยแล้ง
6. มัยราบ ไมยราบ
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
แบบฝึกหัดท้ายบท
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด
1. คาที่ใส่ ไ- มีอยู่ด้วยกันกี่คา
ก. 10 คา ข. 15 คา ค. 20 คา ง. 25 คา
2. คาในข้อใดเขียนผิด
ก. จิตไจ ข. ไดนาโม ค. อภัย ง. ไต้ฝุ่น
3. คาในข้อใดเขียนถูกต้องทั้งหมด
ก. เยื่อใย ลาใส้ ข. ปัจจัย อะไหล่ ค. หัวใจ น้าไส ง. สงไส น้าใจ
4. ชื่อหวัดในข้อใดเขียนถูก
ก. ไชยนาท ข. สุโขไทย ค. ไชยภูมิ ง. อุทัยธานี
5. “ป้าซื้อผ้า.......ที่จังหวัด.....นาท” ควรเติมคาในข้อใดให้สมบูรณ์
ก. ไหม ชัย ข. มัย ไชย ค. ไหม ไชย ง. ใหม ชัย
6. “ตะ............น้า” จงเติมคาในข้อใดให้สมบูรณ์
ก. ไคร่ ข. ใคร่ ค. ใค่ ง. ไค่
7. “พระรัตน.............” จงเติมคาในข้อใดให้สมบูรณ์
ก. ตรัย ข. ไตย ค. ไต ง. ตัย
8. “พี่ตกบัน..........จึงไปหาหมอที่อนา............ ” จงเติมคาในข้อใดให้สมบูรณ์
ก. ดัย มัย ข. ใด ไม ค. ได มัย ง. ดัย ไม
9. “พายุ.........ฝุ่น เกิดขึ้นที่ประเทศ.......หวัน ” จงเติมคาในข้อใดให้สมบูรณ์
ก. ใต้ ตัย ข. ไต้ ไต้ ค. ใต้ ไต้ ง. ตัย ใต้
10. “น้องร้อง...........ที่ไม่ได้กินลา............” จงเติมคาในข้อใดให้สมบูรณ์
ก. หั้ย ยัย ข. ให้ ใย ค. ไห้ ใย ง. ไห้ ไย
 เฉลย
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
แบบฝึกหัดท้ายบท
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด
1. คาที่ใส่ ไ- มีอยู่ด้วยกันกี่คา
ก. 10 คา ข. 15 คา ค. 20 คา ง. 25 คา
2. คาในข้อใดเขียนผิด
ก. จิตไจ ข. ไดนาโม ค. อภัย ง. ไต้ฝุ่น
3. คาในข้อใดเขียนถูกต้องทั้งหมด
ก. เยื่อใย ลาใส้ ข. ปัจจัย อะไหล่ ค. หัวใจ น้าไส ง. สงไส น้าใจ
4. ชื่อหวัดในข้อใดเขียนถูก
ก. ไชยนาท ข. สุโขไทย ค. ไชยภูมิ ง. อุทัยธานี
5. “ป้าซื้อผ้า.......ที่จังหวัด........นาท” ควรเติมคาในข้อใดให้สมบูรณ์
ก. ไหม ชัย ข. มัย ไชย ค. ไหม ไชย ง. ใหม ชัย
6. “ตะ.........น้า”จงเติมคาในข้อใดให้สมบูรณ์
ก. ไคร่ ข. ใคร่ ค. ใค่ ง. ไค่
7. “พระรัตน........” จงเติมคาในข้อใดให้สมบูรณ์
ก. ตรัย ข. ไตย ค. ไต ง. ตัย
8. “พี่ตกบัน.........จึงไปหาหมอที่อนา.......” จงเติมคาในข้อใดให้สมบูรณ์
ก. ดัย มัย ข. ใด ไม ค. ได มัย ง. ดัย ไม
9. “พายุ.......ฝุ่น เกิดขึ้นที่ประเทศ.......หวัน” จงเติมคาในข้อใดให้สมบูรณ์
ก.ใต้ ตัย ข. ไต้ ไต้ ค. ใต้ ไต้ ง. ตัย ใต้
10. “น้องร้อง.........ที่ไม่ได้กินลา........” จงเติมคาในข้อใดให้สมบูรณ์
ก. หั้ย ยัย ข. ให้ ใย ค. ไห้ ใย ง. ไห้ ไย
 บทที่ 17
การแต่งประโยคเพื่อการสื่อสาร
 ใบความรู้
เรื่อง การแต่งประโยคเพื่อการสื่อสาร

ประโยค
คือ การน่าค่าทาเรียงต่อกันให้ได้เนื้อความ ท่าให้รู้ว่า ใคร ท่าอะไร ทีไหน อย่างไร
- พ่อก่าลังตัดหญ้า
- พีเตะฟุตบอลอย่างสนุกสนาน
ส่วนประกอบของประโยค
โดยในแต่ละประโยคประกอบด้วย 2 ส่วน ส่วนประธาน และส่วนแสดง
1. ส่วนประธาน ปรกอบด้วย ประธาน คือ ผู้กระท่าหรือผู้แสดงอาการ ซึงเป็นค่านาม
หรือค่าสรรพนาม
2. ส่วนแสดง ประกอบด้วย กริยาและกรรม กริยาเป็นส่วนทีแสดงอาการหรือการกระท่า
ของ ประธาน ส่วนกรรม คือ ผู้ถูกกระท่า
ประธาน กริยา กรรม
ผู้ท่า แสดง ผู้ถูกกระท่า
เช่น
ประธาน กริยา กรรม
นก กิน ปลา

ประธาน กริยา กรรม

ฉัน ไปเที่ยว สวนสัตว์เชียงใหม่ กับเพื่อนๆ
 ใบความรู้ (ต่อ)
เรื่อง การแต่งประโยคเพื่อการสื่อสาร
ประโยคบอกเล่า
เป็นประโยคทีมีลักษณะเป็นการบอกเล่า หรือข้อความ บอกให้ทราบว่าใครท่าอะไร
เช่น
- ฉันจะดูแลพ่อแม่ยามท่านชรา
- ครูสมศรีสอนวิชาวิทยาศาสตร์
ประโยคปฏิเสธ
เป็นประโยคทีมีใจความไม่ยอมรับ มักจะมีค่าว่า ไม่ ไม่ได้ มิได้ ในประโยค เช่น
- เขาไม่ชอบทานผัก
- นักท่องเทียวยังเข้าประเทศจีนไม่ได้
ประโยคคาถาม
เป็นประโยคทีต้องการค่าตอบ มักจะมีค่าว่า ใคร อะไร ทีไหน อย่างไร เมือไร เท่าไร
เช่น
- ทาไมเธอจึงชอบนอนหลับในเวลาเรียน
- วันพระตรงกับวันใดบ้างในเดือนธันวาคม
ประโยคคาสั่ง
เป็นประโยคทีมีใจความลักษณะบังคับหรือสังให้ท่า หรือห้ามท่าสิงใดสิงหนึง ซึงจะละ
ประธานของประโยคไว้ แต่จะใช้ค่ากริยาขึ้นต้นประโยค มักจะมีค่าว่า อย่า จง ห้าม เช่น
- อย่าใส่รองเท้าขึ้นบนอาคารเรียน
- เธอต้องส่งการบ้านทุกครั้ง มิฉะนั้นจะโดนท่าโทษ
ประโยคขอร้อง
เป็นประโยคทีมีใจความลักษณะเชิญชวนให้ท่าหรือขอความช่วยเหลือ โดยจะละ
ประธานของประโยคไว้ มักจะมีค่าว่า โปรด กรุณา ช่วย วาน ขอ อยู่หน้าประโยค และ
มักจะมีค่าว่า ด้วย หน่อย นะ อยู่ท้ายประโยค เช่น
- กรุณาอย่าจอดรถขวางประตู
- ช่วยเปิดเพลงเบาๆหน่อย
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง การแต่งประโยคเพื่อการสื่อสาร
คาชี้แจง จงเขียนส่วนประกอบของประโยคต่อไปนี้
ประโยค ประธาน กริยา กรรม
1. พวกเราร้องเพลงชาติ
2. แม่ซื้อเงาะ
3. น้องชอบกินไอศกรีม
4. ตารวจจับคนร้าย
5. เด็กๆ แปรงฟัน

คาชี้แจง จงนาคาต่อไปนี้มาเรียงให้เป็นประโยคที่ถกู ต้อง

1. รักษา คุณหมอ กาลัง คนไข้
..................................................................................................................
2. ไม่ควร ไป สาย โรงเรียน เรา
..................................................................................................................
3. โรงเรียน ทุกวัน เดิน ฉัน ไป
..................................................................................................................
4. ใคร มี บ้าง ขาดเรียน วันนี้
..................................................................................................................
5. เปิด ช่วย ประตู หน่อย
..................................................................................................................
 ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน................................... เฉลย
ใบกิจกรรม เรื่อง การแต่งประโยคเพื่อการสื่อสาร
คาชี้แจง จงเขียนส่วนประกอบของประโยคต่อไปนี้
ประโยค ประธาน กริยา กรรม
1. พวกเราร้องเพลงชาติ พวกเรา ร้อง เพลงชาติ
2. แม่ซื้อเงาะ แม่ ซื้อ เงาะ
3. น้องชอบกินไอศกรีม น้อง ชอบกิน ไอศกรีม
4. ตารวจจับคนร้าย ตารวจ จับ คนร้าย
5. เด็กๆแปรงฟัน เด็ก ๆ แปรง ฟัน

คาชี้แจง จงนาคาต่อไปนี้มาเรียงให้เป็นประโยคที่ถกู ต้อง

1. รักษา คุณหมอ กาลัง คนไข้
คุณหมอกาลังรักษาคนไข้
..................................................................................................................
2. ไม่ควร ไป สาย โรงเรียน เรา
เราไม่ควรไปโรงเรียนสาย
..................................................................................................................
3. โรงเรียน ทุกวัน เดิน ฉัน ไป
ฉันเดินไปโรงเรียนทุกวัน
..................................................................................................................
4. ใคร มี บ้าง ขาดเรียน วันนี้
วันนี้มีใครขาดเรียนบ้าง
..................................................................................................................
5. เปิด ช่วย ประตู หน่อย
ช่วยเปิดประตูหน่อย
..................................................................................................................
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด แบบฝึกหัดท้ายบท
1. ประโยคที่ใช้ในการสื่อสารแบ่งออกเป็นกี่ชนิด
ก. 3 ชนิด ข. 4 ชนิด ค. 5 ชนิด ง. 6 ชนิด
2. ประโยคที่สมบูรณ์ประกอบด้วยอะไรบ้าง
ก. ประธาน + กรรม ข. กริยา + กรรม
ค. ประธาน + กริยา + กรรม ง. ประธาน + กริยา
3. ประธานของประโยคทาหน้าที่อะไร
ก. ผู้ถูกกระทา ข. ผู้กระทาหรือผู้ที่แสดงอาการ
ค. ส่วนที่ช่วยขยายเนื้อความให้ชัดเจนยิ่งขึ้น ง. สิ่งที่ประธานแสดงออกมา
4. ประโยคชนิดใดที่ใช้เพื่อห้ามไม่ให้กระทา
ก. ประโยคบอกเล่า ข. ประโยคคาถาม ค. ประโยคปฏิเสธ ง. ประโยคคาสั่ง
5. “ฉันปลูกต้นไม้ในสวน” คาที่ขีดเส้นใต้เป็นส่วนใดของประโยค
ก. กรรม ข. ประธาน ค. กริยา ง. ถูกทั้ง ข. และ ค.
6. ประโยคปฏิเสธมักมีคาใดในประโยค
ก. ไม่ ข. ขอร้อง ค. ทาไม ง. อย่า
7. “พี่ซื้อผักมาจากร้านไหน” เป็นประโยคชนิดใด
ก. ประโยคบอกเล่า ข. ประโยคขอร้อง ค. ประโยคคาสั่ง ง. ประโยคคาถาม
8. ประโยคขอร้องในข้อใดใช้ถ้อยคาได้เหมาะสม
ก. ช่วยเก็บลูกบอลให้ผมหน่อยเถอะ ข. ได้โปรดช่วยเก็บลูกบอลให้ผมหน่อยครับ
ค. เก็บลูกบอลให้ผมที ง. ช่วยเก็บลูกบอลให้ผมหน่อยครับ
9. ข้อใดเป็นประโยค
ก. เขาชอบเล่นว่าว ข. รายการอาหาร
ค. ท้องฟ้าสีคราม ง. วิชาภาษาไทย
10. ข้อใดเป็นประโยคคาถาม
ก. เธอจะทาอะไรก็ตามใจเธอ ข. ใครจะไปตลาดก็ได้
ค. ฉันไม่ไปโรงเรียนน. ง. ใครจะไปตลาด
 เฉลย
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด แบบฝึกหัดท้ายบท
1. ประโยคที่ใช้ในการสื่อสารแบ่งออกเป็นกี่ชนิด
ก. 3 ชนิด ข. 4 ชนิด ค. 5 ชนิด ง. 6 ชนิด
2. ประโยคที่สมบูรณ์ประกอบด้วยอะไรบ้าง
ก. ประธาน + กรรม ข. กริยา + กรรม
ค. ประธาน + กริยา + กรรม ง. ประธาน + กริยา
3. ประธานของประโยคทาหน้าที่อะไร
ก. ผู้ถูกกระทา ข. ผู้กระทาหรือผู้ที่แสดงอาการ
ค. ส่วนที่ช่วยขยายเนื้อความให้ชัดเจนยิ่งขึ้น ง. สิ่งที่ประธานแสดงออกมา
4. ประโยคชนิดใดที่ใช้เพื่อห้ามไม่ให้กระทา
ก. ประโยคบอกเล่า ข. ประโยคคาถาม ค. ประโยคปฏิเสธ ง. ประโยคคาสั่ง
5. “ฉันปลูกต้นไม้ในสวน” คาที่ขีดเส้นใต้เป็นส่วนใดของประโยค
ก. กรรม ข. ประธาน ค. กริยา ง. ถูกทั้ง ข. และ ค.
6. ประโยคปฏิเสธมักมีคาใดในประโยค
ก. ไม่ ข. ขอร้อง ค. ทาไม ง. อย่า
7. “พี่ซื้อผักมาจากร้านไหน” เป็นประโยคชนิดใด
ก. ประโยคบอกเล่า ข. ประโยคขอร้อง ค. ประโยคคาสั่ง ง. ประโยคคาถาม
8. ประโยคขอร้องในข้อใดใช้ถ้อยคาได้เหมาะสม
ก. ช่วยเก็บลูกบอลให้ผมหน่อยเถอะ ข. ได้โปรดช่วยเก็บลูกบอลให้ผมหน่อยครับ
ค. เก็บลูกบอลให้ผมที ง. ช่วยเก็บลูกบอลให้ผมหน่อยครับ
9. ข้อใดเป็นประโยค
ก. เขาชอบเล่นว่าว ข. รายการอาหาร
ค. ท้องฟ้าสีคราม ง. วิชาภาษาไทย
10. ข้อใดเป็นประโยคคาถาม
ก. เธอจะทาอะไรก็ตามใจเธอ ข. ใครจะไปตลาดก็ได้
ค. ฉันไม่ไปโรงเรียนน. ง. ใครจะไปตลาด
 บทที่ 18
การใช้พจนานุกรม
 ใบความรู้
เรื่อง การใช้พจนานุกรม

พจนานุกรม
เป็นหนังสือทีรวบรวมค่าในภาษาไทย โดยเรียงล่าดับค่าตามตัวอักษร
หลักการใช้พจนานุกรม
การเรียงลาดับคา
-เรียงค่าตามล่าดับพยัญชนะ ก-ฮ ส่วน ฤ-ฤา จะอยู่หลัง ร และ ฦ-ฦา
จะอยู่หลัง ล เช่น
ขรุขระ ต้องค้นหาทีพยัญชนะหมวด ข
เฉากวย ต้องค้นหาทีพยัญชนะหมวด ฉ
- เรียงค่าตามรูปสระ ดังนี้ –ะ , -ั , -ัะ , -า , -ำ , ิ- , ี- , - ึ , ื- , ุ-
, ู-, เ- , เ-ะ , เ-า , เ-าะ , เ -ิ , เ-ี , เ-ีะ , เ , เ-ืะ , แ- , แ-ะ ,โ- , โ-ะ , ใ- , ไ-
เช่น
กะละมัง กาแพง
กิ้งกือ เกาะ
- ค่าทีไม่มีรูปสระจะมาก่อนค่าทีมีรูปสระ เช่น
นาฬิกา น้าใจ
นิทรรศการ นี้
- อักษรย่อบอกชนิดของค่า เช่น
น หมายถึง ค่านาม
ส หมายถึง ค่าสรรพนาม
ก หมายถึง ค่ากริยา
ชื่อ.....................................นามสกุล...................................
ชั้น..................เลขที่.............ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่องการใช้พจนานุกรม

คาชี้แจง จงเรียกคาต่อไปนี้ให้ถูกต้องตามหลักพจนานุกรม
1. นก ช้าง ทหาร พาน ปลา
................................................................................................................
2. สยาม สนิม สมอง
................................................................................................................
3. กล้วย กรรไกร กิ่ง กาแพง
................................................................................................................
4. พิราบ พิมเสน พิกุล
................................................................................................................

คาชี้แจง จงขีดเส้นใต้คาที่เขียนผิด และแก้ไขให้ถูกต้องตามหลักพจนานุกรม

1. ท่าเรือ ทารุน ทางาน ทาลาย
................................................................................................................
2. หมั่นใส้ หรรษา หลอก หวาน
................................................................................................................
3. ตรอง ตลบ ตะแกรง ตะใคร้
................................................................................................................
4. พนม พนิดา พยด พยุง
...........................................................................................................
ชื่อ.....................................นามสกุล...................................
ชั้น..................เลขที่.............ครูผู้สอน................................... เฉลย
ใบกิจกรรม เรื่องการใช้พจนานุกรม

คาชี้แจง จงเรียกคาต่อไปนี้ให้ถูกต้องตามหลักพจนานุกรม
1. นก ช้าง ทหาร พาน ปลา
ช้าง ทหาร นก ปลา พาน
................................................................................................................
2. สยาม สนิ่ม สมอง
สมอง สนิม สยาม
................................................................................................................
3. กล้วย กรรไกร กิ่ง กาแพง
กรรไกร กล้วย กาแพง กิ่ง
................................................................................................................
4. พิราบ พิมเสน พิกุล
พิกุล พิมเสน พิราบ
................................................................................................................

คาชี้แจง จงขีดเส้นใต้คาที่เขียนผิด และแก้ไขให้ถูกต้องตามหลักพจนานุกรม

1. ท่าเรือ ทารุน ทางาน ทาลาย
ทารุณ
................................................................................................................
2. หมั่นใส้ หรรษา หลอก หวาน
หมั่นไส้
................................................................................................................
3. ตรอง ตลบ ตะแกรง ตะใคร้
ตะไคร้
................................................................................................................
4. พนม พนิดา พยด พยุง
พยศ
...............................................................................................................
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
แบบฝึกหัดท้ายบท
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด
1. ข้อใดเรียงลาดับรูปสระตามพจนานุกรมผิด
ก. ะ -ั ั-ะ ข. เ- ะ เ-ำ เ- ำะ ค. แ- แ- ะ เ- ง. ผิดทุกข้อ
2. ข้อใดกล่าวไม่ถูกต้องเกี่ยวกับพจนานุกรม
ก. ใช้หาความหมายของคา ข. ใช้หาคาอ่านของคา
ค. ใช้หาชนิดของคา ง. ใช้หาภาพประกอบของคา
3. ถ้าต้องการหาคาว่า “ฝาชี” ต้องค้นหาจากพยัญชนะหมวดใด
ก. หมวด ช ข. หมวด ผ ค. หมวด ฝ ง. หมวด ญ
4. คาใดที่จะพบระหว่างคาว่า ทาเนียบ กับ ทีเด็ด
ก. ท่าทาง ข. ทิฐิ ค. ทาครัว ง. ทุกข์
5. ข้อใดเรียงคาได้ถูกต้องตามหลักพจนานุกรม
ก. ขอบคุณ ข้อมูล ขับร้อง ข้าพเจ้า
ข. คลัง คลอด ครึ่ง ครู
ค. ถวาย ถอย ถลา ถนอม
ง. มนตรี มณี มณฑล มนุษย์
6. พยัญชนะตัวใดมาเป็นลาดับ 4 เมื่อเรียงลาดับตามพจนานุกรม
ก. หมวด ฉ ข. หมวด ค ค. หมวด ก. ง. หมวด ข
7. “ขัดแย้ง ข้าง ........... ขุด” ควรเติมคาใดให้ถูกต้องตามหลักพจนานุกรม
ก. เขย่า ข. เขิน ค. ขืนใจ ง. ขโมย
8. รูปสระตัวใดเป็นลาดับสุดท้าย เมื่อเรียงตามลาดับพจนานุกรม
ก. า ข. ะ ค. เ ง. ไ
9. คาในข้อใดเป็นลาดับที่ 2 เมื่อเรียงลาดับตามพจนานุกรม
ก. ไพศาล ข. ปืนพก ค. นาวี ง. เลือด
10. อักษรย่อ น. บอกชนิดคาในข้อใด
ก. คาบุพบท ข. คาสรรพนาม ค. ดากริยา ง. คานาม
 เฉลย
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
แบบฝึกหัดท้ายบท
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด
1. ข้อใดเรียงลาดับรูปสระตามพจนานุกรมผิด
ก. ะ ั- ั-ะ ข. เ- ะ เ-ำ เ- ำะ ค. แ- แ- ะ เ- ง. ผิดทุกข้อ
2. ข้อใดกล่าวไม่ถูกต้องเกี่ยวกับพจนานุกรม
ก. ใช้หาความหมายของคา ข. ใช้หาคาอ่านของคา
ค. ใช้หาชนิดของคา ง. ใช้หาภาพประกอบของคา
3. ถ้าต้องการหาคาว่า “ฝาชี” ต้องค้นหาจากพยัญชนะหมวดใด
ก. หมวด ช ข. หมวด ผ ค. หมวด ฝ ง. หมวด ญ
4. คาใดที่จะพบระหว่างคาว่า ทาเนียบ กับ ทีเด็ด
ก. ท่าทาง ข. ทิฐิ ค. ทาครัว ง. ทุกข์
5. ข้อใดเรียงคาได้ถูกต้องตามหลักพจนานุกรม
ก. ขอบคุณ ข้อมูล ขับร้อง ข้าพเจ้า
ข. คลัง คลอด ครึ่ง ครู
ค. ถวาย ถอย ถลา ถนอม
ง. มนตรี มณี มณฑล มนุษย์
6. พยัญชนะตัวใดมาเป็นลาดับ 4 เมื่อเรียงลาดับตามพจนานุกรม
ก. หมวด ฉ ข. หมวด ค ค. หมวด ก. ง. หมวด ข
7. “ขัดแย้ง ข้าง ........... ขุด” ควรเติมคาใดให้ถูกต้องตามหลักพจนานุกรม
ก. เขย่า ข. เขิน ค. ขืนใจ ง. ขโมย
8. รูปสระตัวใดเป็นลาดับสุดท้าย เมื่อเรียงตามลาดับพจนานุกรม
ก. า ข. ะ ค. เ ง. ไ
9. คาในข้อใดเป็นลาดับที่ 2 เมื่อเรียงลาดับตามพจนานุกรม
ก. ไพศาล ข. ปืนพก ค. นาวี ง. เลือด
10. . อักษรย่อ น. บอกชนิดคาในข้อใด
ก. คาบุพบท ข. คาสรรพนาม ค. ดากริยา ง. คานาม
 บทที่ 19
การใช้เครื่องหมายต่างๆ
 ใบความรู้
เรื่อง การใช้เครื่องหมายต่างๆ
ๆ เรียกว่า ไม้ยมก
ใช้วางหลังค่าหรือข้อความทีต้องการให้อ่าน ซ้่า เช่น
เร็ว ๆ อ่านว่า เร็ว – เร็ว
ค่อย ๆ อ่านว่า ค่อย – ค่อย
วันหนึง ๆ อ่านว่า วันหนึง – วันหนึง
๚ เรียกว่า ไปยาลน้อย
ใช้ละค่าทีเป็นทีทราบกันโดยทัวไป โดยละส่วนหลังไว้ เช่น
เสด็จ๚ ค่าเต็มคือ เสด็จพระราชด่าเนิน
กรุงศรี๚ ค่าเต็มคือ กรุงศรีอยุธยา
น้อมเกล้า๚ ค่าเต็มคือ น้อมเกล้าน้อมกระหม่อม
๚ล๚ เรียกว่า ไปยาลใหญ่
ใช้ละข้อความข้างท้ายทีอยู่ในประเภทเดียวกันอีกมากมาย เมืออ่านประโยคจะแทน ๚ล๚
ด้วย ค่าว่า ละ หรือ และอืนๆ เช่น
ในสวนสัตว์มีสัตว์มากมาย เช่น กวาง ม้า กระทิง หมี ๚ล๚
อ่านว่า ในสวนสัตว์มีสัตว์มากมาย เช่น กวาง ม้า กระทิง หมี ละ
หรือ ในสวนสัตว์มีสัตว์มากมาย เช่น กวาง ม้า กระทิง หมี และอืนๆ
“ ” เรียกว่า อัญประกาศ
ใช้เขียนหน้าและหลังข้อความทีเป็นค่าพูด เช่น
น้องบอก “ แบ่งขนมให้หนูกินด้วย ”
ฉันก่าลังคิดว่า “ฉันจะไปเวียนเทียนทีวัด”
! เรียกว่า อัศเจรีย์
เป็นเครืองหมายแสดงอารมณ์ ความรู้สึกทีเกิดขึ้นในขณะนั้น และไม่อ่านออกเสียง โดย
เขียนหลังค่าอุทาน เช่น
โอ้โฮ ! สุดยอด
เอะ ! อะไรหล่น
ช่วยด้วย ! โจรขโมยกระเป๋า
 ใบความรู้ (ต่อ)
เรื่อง การใช้เครื่องหมายต่างๆ
( ) เรียกว่า นขลิขิต หรือเครื่องหมายวงเล็บ
ใช้ขยายข้อความ หรืออธิบายความหมาย เช่น
ราชาผลไม้ (ทุเรียน)
ขันติ (อดทน)
- เรียกว่า ยัติภังค์
ใช้แยกพยางค์เพือบอกค่าอ่าน เช่น
อนันต์ อ่านว่า อะ – นัน
ใช้ในความหมาย ถึง เช่น
1-100 อ่านว่า หนึง–ถึง-ร้อย
06.00-10.00 อ่านว่า หก-นาฬิกา-ถึง-สิบ-นาฬิกา
เรียกว่า สัญประกาศ
ใช้ขีดเส้นใต้ข้อความส่าคัญทีต้องการเน้น
พวกเราไปเทียวประสาทหินพนมรุ้ง ซึงเป็นแหล่งมรดกทางวัฒนธรรมของโลก
. เรียกว่า มหัพภาค
ใช้ก่ากับอักษรย่อ เช่น
ป. ค่าเต็ม ประถมศึกษา
นสพ. ค่าเต็ม หนังสือพิมพ์
พ.ศ. ค่าเต็ม พุทธศักราช
รร. ค่าเต็ม โรงเรียน
พญ. ค่าเต็ม แพทย์หญิง
/ เรียกว่า อัศเจรีย์
เป็นเขียนหลังจ่านวนตัวเลข เพือแบ่งจ่านวนย่อยออกจากจ่านวนใหญ่ เช่น
ป.3/2 อ่านว่า ประ-ถม-สึก-สา-ปี-ที-สาม-ทับ-สอง
บ้านเลขที 29/14 อ่านว่า บ้าน-เลข-ที-ยี-สิบ-เก้า-ทับ-สิบ-สี
 ชื่อ...................................นามสกุล...................................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง การใช้เครื่องหมายต่างๆ
คาชี้แจง จงเขียนคาอ่านต่อไปนี้ให้ถูกต้อง
1. บ้านเลขที่ 99/5
...................................................................................................................
2. มีลิงประมาณ 25-30 ตัว
...................................................................................................................
3. แต่ละปีๆ
...................................................................................................................
4. นครศรี๚
...................................................................................................................
5. แม่ซื้อผลไม้หลายชนิด เช่น ชมพู่ ฝรั่ง เงาะ ๚ล๚
...................................................................................................................

คาชี้แจง จงเขียนคาเต็มของคาย่อต่อไปนี้
1. เดือน ก.ค.
...................................................................................................................
2. รร. อนุบาล
...................................................................................................................
3. จ.จันทบุรี
...................................................................................................................
4. พ.ศ. 2563
...................................................................................................................
5. ด.ช. มานพ
...................................................................................................................
6. 09.00 น.
...................................................................................................................
 ชื่อ...................................นามสกุล...................................
ชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน................................... เฉลย
ใบกิจกรรม เรื่อง การใช้เครื่องหมายต่างๆ
คาชี้แจง จงเขียนคาอ่านต่อไปนี้ให้ถูกต้อง
1. บ้านเลขที่ 99/5
บ้...................................................................................................................
านเลขที่เก้าสิบเก้าทับห้า
2. มีลิงประมาณ 25-30 ตัว
มี...................................................................................................................
ลิงประมาณยี่สิบห้าถึงสามสิบตัว
3. แต่ละปีๆ
แต่ละปี แต่ละปี
...................................................................................................................
4. นครศรี๚
นครศรี ธรรมราช
...................................................................................................................
5. แม่ซื้อผลไม้หลายชนิด เช่น ชมพู่ ฝรั่ง เงาะ ๚ล๚
แม่ซื้อผลไม้หลายชนิด เช่น ชมพู่ ฝรั่ง เงาะ และอื่นๆ (หรือละ)
...................................................................................................................

คาชี้แจง จงเขียนคาเต็มของคาย่อต่อไปนี้
1. เดือน ก.ค.
เดือนกรกฎาคม
...................................................................................................................
2. รร. อนุบาล
โรงเรียนอนุบาล
...................................................................................................................
3. จ.จันทบุรี
จังหวัดจันทบุรี
...................................................................................................................
4. พ.ศ. 2563
พุทธศักราช สองพันห้าร้อยหกสิบสาม
...................................................................................................................
5. ด.ช. มานพ
เด็กชายมานพ
...................................................................................................................
6. 09.00 น.
เก้านาฬิกา
...................................................................................................................
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด แบบฝึกหัดท้ายบท
1. ข้อใดคือเครื่องหมาย “ไปยาลน้อย ”
ก. / ข. ฯลฯ ค. ( ) ง. ฯ
2. เครื่องหมาย ( ) มีชื่อเรียกว่าอะไร
ก. วงเล็บปีกกา ข. นขลิขิต ค. ปรัศนี ง. อัศเจรีย์
3. เครื่องหมายไม้ยมกใช้ทาหน้าที่อะไร
ก. ใช้เขียนหลังคาเพื่อออกเสียงอ่านซ้า ข. เป็นเครื่องหมายละข้อความให้สั้นลง
ค. ใช้ขีดใต้ข้อความเพื่อให้สังเกตได้ชัดเจน ง. เป็นเครื่องหมายแยกพยางค์
4. “คณะรัฐมนตรี” ข้อใดย่อคาโดยใช้เครื่องหมายมหัพภาคได้ถูกต้อง
ก. ครม. ข. ค.รม. ค. ค.ร.ม. ง. .ครม
5. เครื่องหมาย ฯลฯ ทาหน้าที่อะไร
ก. ใช้ย่อคา ข. ใช้ละข้อความข้างท้ายที่อยู่ในประเภทเดียวกัน
ค. ใช้ขึ้นต้นข้อความ ง. ใช้เพื่อควบกล้าเสียงพยัญชนะ
6. ข้อใดใช้เครื่องหมายถูกต้อง
ก. สวัสดี อ่านว่า สะ-หวัด-ดี ข. สวัสดี อ่านว่า สะ/หวัด/ดี
ค. สวัสดี อ่านว่า ( สะหวัดดี ) ง. สวัสดี อ่านว่า สะหวัดดี!
7. ข้อใดอ่านไปยาลน้อยไม่ถูกต้อง
ก. ฯพณฯ อ่านว่า พะนะท่าน ข. กรุงเทพฯ อ่านว่า กรุงเทพมหานคร
ค. ข้าฯ อ่านว่า ข้าพระพุทธเจ้า ง. น้อมเกล้าฯ อ่านว่า น้อมเกล้าน้อมกราบ
8. “ว้าย ใครเป็นคนทาจานแตก” ต้องใส่เครื่องหมายอัศเจรีย์ตรงไหนของข้อความ
ก. ว้ายใครเป็น ! คนทาจานแตก ข. ว้าย ใคร ! เป็นคนทาจานแตก
ค. ว้าย ใครเป็นคนทาจาน ! แตก ง. ว้าย ! ใครเป็นคนทาจานแตก
9. เครื่องหมาย เรียกว่าอะไร
ก. มหัพภาค ข. ยัติภังค์ ค. สัญประกาศ ง.อัญประกาศ
10. ข้อใดใช้เครื่องหมายทับไม่ถูกต้อง
ก. 14/08/2542 ข. 110/8 ซอยรื่นรมย์
ค. มหาดไทย อ่านว่า มะ/หาด/ไท ง. ป.5/9
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
เฉลย
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด
แบบฝึกหัดท้ายบท
1. ข้อใดคือเครื่องหมาย “ไปยาลน้อย ”
ก. / ข. ฯลฯ ค. ( ) ง. ฯ
2. เครื่องหมาย ( ) มีชื่อเรียกว่าอะไร
ก. วงเล็บปีกกา ข. นขลิขิต ค. ปรัศนี ง. อัศเจรีย์
3. เครื่องหมายไม้ยมกใช้ทาหน้าที่อะไร
ก. ใช้เขียนหลังคาเพื่อออกเสียงอ่านซ้า ข. เป็นเครื่องหมายละข้อความให้สั้นลง
ค. ใช้ขีดใต้ข้อความเพื่อให้สังเกตได้ชัดเจน ง. เป็นเครื่องหมายแยกพยางค์
4. “คณะรัฐมนตรี” ข้อใดย่อคาโดยใช้เครื่องหมายมหัพภาคได้ถูกต้อง
ก. ครม. ข. ค.รม ค. ค.ร.ม. ง. .ครม
5. เครื่องหมาย ฯลฯ ทาหน้าที่อะไร
ก. ใช้ย่อคา ข. ใช้ละข้อความข้างท้ายที่อยู่ในประเภทเดียวกัน
ค. ใช้ขึ้นต้นข้อความ ง. ใช้เพื่อควบกล้าเสียงพยัญชนะ
6. ข้อใดใช้เครื่องหมายถูกต้อง
ก. สวัสดี อ่านว่า สะ-หวัด-ดี ข. สวัสดี อ่านว่า สะ/หวัด/ดี
ค. สวัสดี อ่านว่า ( สะหวัดดี ) ง. สวัสดี อ่านว่า สะหวัดดี!
7. ข้อใดอ่านไปยาลน้อยไม่ถูกต้อง
ก. ฯพณฯ อ่านว่า พะนะท่าน ข. กรุงเทพฯ อ่านว่า กรุงเทพมหานคร
ค. ข้าฯ อ่านว่า ข้าพระพุทธเจ้า ง. น้อมเกล้าฯ อ่านว่า น้อมเกล้าน้อมกราบ
8. “ว้าย ใครเป็นคนทาจานแตก” ต้องใส่เครื่องหมายอัศเจรีย์ตรงไหนของข้อความ
ก. ว้ายใครเป็น ! คนทาจานแตก ข. ว้าย ใคร ! เป็นคนทาจานแตก
ค. ว้าย ใครเป็นคนทาจาน ! แตก ง. ว้าย ! ใครเป็นคนทาจานแตก
9. เครื่องหมาย เรียกว่าอะไร
ก. มหัพภาค ข. ยัติภังค์ ค. สัญประกาศ ง.อัญประกาศ
10. ข้อใดใช้เครื่องหมายทับไม่ถูกต้อง
ก. 14/08/2542 ข. 110/8 ซอยรื่นรมย์
ค. มหาดไทย อ่านว่า มะ/หาด/ไทย ง. ป.5/9
 บทที่ 20
ภาษาไทยมาตรฐาน
และภาษาถิ่น
 ใบความรู้
เรื่อง คาไทยมาตรฐานและภาษาถิ่น

ภาษาไทยมาตรฐาน
คือ ภาษาไทยทีใช้เป็นภาษาทางราชการ เพือให้คนไทยใช้ภาษาเดียวกันในการ
ติดต่อสือสารกันทัวประเทศ
ภาษาถิ่น
คือ ภาษาเฉพาะของแต่ละท้องถิน ซึงมีลักษณะเฉพาะตัวทั้งถ้อยค่าและส่าเนียง โดย
แบ่งตามภูมิภาคได้ 4 ภาษา คือ ภาษาเหนือ ภาษาอีสาน ภาษากลาง และภาษาใต้
ตัวอย่างภาษาถิ่น

ภาษากลาง ภาษาอีสาน ภาษาเหนือ ภาษาใต้

กลับ เมือ ปิ๊ก หลบ
พูด อู้ เว้า แหลง
อร่อย ล่า แซบ หรอย
มอง ผ่อ เบิง แล
น้อยหน่า บะแน บักเขียบ น้อยหน่า
ค่าบางค่าถึงแม้จะเป็นภาษาถินเดียวกัน ในแต่ละจังหวัดอาจใช้เสียงต่างกัน เช่น ค่าว่า
พี่สาว
เชียงใหม่ เรียกว่า ปี้
น่าน เรียกว่า เอ้ย ปีเ้ อ้ย
แพร่ เรียกว่า ใญ้ เญ้ย
ค่าบางค่าถึงแม้จะเป็นค่าเดียวกัน แต่มีความหมายแตกต่างกันตามภาษาถิน เช่น
ชมพู่ ภาษาใต้ เรียกว่า ฝรัง
กลอง ภาษาเหนือ เรียกว่า ตรอก ซอย
ข้าวสาลี ภาษาเหนือ เรียกว่า ข้าวโพด
 ชื่อ...................................นามสกุล....................................
ชั้น....................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง คาไทยมาตรฐานและภาษาถิ่น
คาชี้แจง จงแยกคาภาษาถิ่นที่กาหนดให้ถูกต้อง
เว้า โม่ ตุย บัดสี ม้ง โมโห เบิ่ง ตอนเช้า
ขีฮ้ ก ผอม มื่อเซ้า ง่าว ขีเ้ กี้ยม อร่อย ลา ฉาน จ่อย
ภาษากลาง ภาษาเหนือ ภาษาอีสาน ภาษาใต้

คาชี้แจง จงนาคาภาษาถิ่นที่กาหนดไปเติมลงในช่องว่างให้ตรงกับ
ความหมาย พ่ะน่อย(เหนือ) ฉาน(ใต้) บักเขียบ(อีสาน) ชมพู่(ใต้)
เกือก(ใต้) เว้า(อีสาน) ลา(เหนือ)
1. …………………………………..= สามเณร
2. …………………………………..= พูด
3. …………………………………..= ฝรั่ง
4. …………………………………..= น้อยหน่า
5. …………………………………..= อร่อย
6. …………………………………..= รองเท้า
7. ......................................................= ฉัน
 เฉลย
ชื่อ...................................นามสกุล....................................
ชั้น....................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง คาไทยมาตรฐานและภาษาถิ่น
คาชี้แจง จงแยกคาภาษาถิ่นที่กาหนดให้ถูกต้อง
เว้า โม่ ตุย บัดสี ม้ง โมโห เบิ่ง ตอนเช้า
ขีฮ้ ก ผอม มื่อเซ้า ง่าว ขีเ้ กี้ยม อร่อย ลา ฉาน จ่อย
ภาษากลาง ภาษาเหนือ ภาษาอีสาน ภาษาใต้
โมโห ตุย เว้า โม่
ตอนเช้า ม้ง เบิ่ง บัดสี
ผอม ง่าว มื่อเซ้า ขีฮ้ ก
อร่อย ลา ขีเ้ กี้ยม ฉาน
จ่อย
คาชี้แจง จงนาคาภาษาถิ่นที่กาหนดไปเติมลงในช่องว่างให้ตรงกับ
ความหมาย พ่ะน่อย(เหนือ) ฉาน(ใต้) บักเขียบ(อีสาน) ชมพู่(ใต้)
เกือก(ใต้) เว้า(อีสาน) ลา(เหนือ)
พ่ะน่อย
1. …………………………………..= สามเณร
เว้า
2. …………………………………..= พูด
ชมพู่
3. …………………………………..= ฝรั่ง
บักเขียบ
4. …………………………………..= น้อยหน่า
ลา
5. …………………………………..= อร่อย
เกือก
6. …………………………………..= รองเท้า
ฉาน
7. ......................................................= ฉัน
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
แบบฝึกหัดท้ายบท
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด
1. ภาษาถิ่นมีความสาคัญอย่างไร
ก. ทาให้คนในท้องถิ่นพูดได้หลายภาษา ข. ทาให้มีภาษาใช้หลายภาษา
ค. เป็นเอกลักษณ์ของประเทศ ง. เป็นเอกลักษณ์ของท้องถิ่น
2. ข้อใดเป็นภาษาถิ่นของภาคเหนือทั้งหมด
ก. แหลง อู้ ข. ข่อย ขี้ฮก ค. เฮา ลา ง. ขี้เกี้ยม รถเครื่อง
3. “อิแม่เฮ็ดหยังอยู่ กินข้าวแลงไป่” ประโยคนี้เป็นภาษาถิ่นภาคใด
ก. ภาคเหนือ ข. ภาคอีสาน ค. ภาคใต้ ง. ภาคกลาง
4. คนอีสานเรียก “มะละกอ” ว่ำอย่ำงไร
ก. บะแก้ว ข. บะก้วยเต็ด ค. ลอกอ ง. บักหุ่ง
5. ข้อใดมีความหมายว่า “อร่อย” ทั้งหมด
ก. หม่า ฮด จก ข. อิ่ม ม่วน อิหลี
ค. แซบ หรอย ลา ง. หิว ย่าน อิ่ม
6. ข้อใดเป็นภาษาถิ่นของภาคใต้
ก. บ้านนี้มีแต่ของกินที่อร่อย ข. บ้านฉานของกินหรอยจังฮู้
ค. แก๋งหนุนนี้ลาแต้ๆ ง. แนวกินบ้านข่อยแซบหลาย
7. จังหวัดใดไม่พูดภาษาใต้
ก. สงขลา ข. ยะลา ค. ลาพูน ง. สตูล
8.“ผมรับประทานอาหารไปหลายอย่างอร่อยๆทั้งนั้นเลย” คาที่ขีดเส้นใต้เป็นภาษาของภาคใด
ก. ภาษาอีสาน ข. ภาษาใต้ ค. ภาษาเหนือ ง. ภาษากลาง
9. ข้อใดไม่ได้มีความหมายว่า “ฟักทอง”
ก. น้าเต้า ข. บักมี่ ค. บักอึ๊ ง. บะน้าแก้ว
10. ข้อใดไม่ใช่ภาษาถิ่นเหนือ
ก. เฮายะการยะงานเจ้า ข. เฮาอยู่เจียงใหม่เจ้า
ค. ฉานไปแลโนราห์น้อยหน่า ง. น้องยังละอ่อนอยู่เลย
 เฉลย
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
แบบฝึกหัดท้ายบท
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด
1. ภาษาถิ่นมีความสาคัญอย่างไร
ก. ทาให้คนในท้องถิ่นพูดได้หลายภาษา ข. ทาให้มีภาษาใช้หลายภาษา
ค. เป็นเอกลักษณ์ของประเทศ ง. เป็นเอกลักษณ์ของท้องถิ่น
2. . ข้อใดเป็นภาษาถิ่นของภาคเหนือทั้งหมด
ก. แหลง อู้ ข. ข่อย ขี้ฮก ค. เฮา ลา ง. ขี้เกี้ยม รถเครื่อง
3. “อิแม่เฮ็ดหยังอยู่ กินข้าวแลงไป่” ประโยคนี้เป็นภาษาถิ่นภาคใด
ก. ภาคเหนือ ข. ภาคอีสาน ค. ภาคใต้ ง. ภาคกลาง
4. คนอีสานเรียก “มะละกอ” ว่ำอย่ำงไร
ก. บะแก้ว ข. บะก้วยเต็ด ค. ลอกอ ง. บักหุ่ง
5. ข้อใดมีความหมายว่า “อร่อย” ทั้งหมด
ก. หม่า ฮด จก ข. อิ่ม ม่วน อิหลี
ค. แซบ หรอย ลา ง. หิว ย่าน อิ่ม
6. ข้อใดเป็นภาษาถิ่นของภาคใต้
ก. บ้านนี้มีแต่ของกินที่อร่อย ข. บ้านฉานของกินหรอยจังฮู้
ค. แก๋งหนุนนี้ลาแต้ๆ ง. แนวกินบ้านข่อยแซบหลาย
7. จังหวัดใดไม่พูดภาษาใต้
ก. สงขลา ข. ยะลา ค. ลาพูน ง. สตูล
8.“ผมรับประทานอาหารไปหลายอย่างอร่อยๆทั้งนั้นเลย” คาที่ขีดเส้นใต้เป็นภาษาของภาคใด
ก. ภาษาอีสาน ข. ภาษาใต้ ค. ภาษาเหนือ ง. ภาษากลาง
9. ข้อใดไม่ได้มีความหมายว่า “ฟักทอง”
ก. น้าเต้า ข. บักมี่ ค. บักอึ๊ ง. บะน้าแก้ว
10. ข้อใดไม่ใช่ภาษาถิ่นเหนือ
ก. เฮายะการยะงานเจ้า ข. เฮาอยู่เจียงใหม่เจ้า
ค. ฉานไปแลโนราห์น้อยหน่า ง. น้องยังละอ่อนอยู่เลย
 บทที่ 21
การเขียนจดหมาย
 ใบความรู้
เรื่อง การเขียนจดหมาย

การเขียนจดหมาย

ลักษณะการเขียนจดหมายตามแบบแผนทีนิยม ได้แก่
๑. คาขึ้นต้น ต้องเหมาะแก่ฐานะและต่าแหน่งหน้าที
๒. การวางรูปแบบจดหมาย ควรจัดวางให้มีสัดส่วนพอเหมาะกับ
หน้ากระดาษ โดยเว้นด้านหน้าประมาณ ๑ นิ้ว และเว้นด้านหลังประมาณครึงนิ้ว
๓. สานวนภาษาที่ใช้ในการเขียน ต้องค่านึงถึงความสุภาพ เขียนถูกต้อง
เหมาะแก่ฐานะ และความสัมพันธ์ระหว่างบุคคล
๔. ถ้าต้องการอวยพรให้เพื่อนหรือญาติผใู้ หญ่ในตอนท้ายของจดหมาย
ควรอ้างถึงสิงศักดิ์สิทธิ์ เพือท่าให้ค่าอวยพรมีความขลังและสละสลวย
๕. คาลงท้าย ต้องใช้ให้ถูกต้องเละเหมาะแก่ฐานะและบุคคล

รูปแบบของจดหมาย
๑. รูปแบบของการวางรูปจดหมาย
๑.๑ ทีอยู่ของผู้เขียน อยู่ตรงมุมบนขวาของหน้ากระดาษ โดยเริมเขียนจาก
กึงกลางหน้ากระดาษ โดยเริมเขียนจากประมาณกึงกลางหน้ากระดาษ
๑.๒ วันเดือนปี เขียนเยื้องทีอยู่ผู้เขียนมาข้างหน้าเล็กน้อย
๑๓ ค่าขึ้นตัน อยู่ด้านซ้ายห่างจากขอบกระดาษประมาณ ๑ นิ้ว และเป็นแนวชิด
ด้านซ้ายสุดของเนื้อความ
๑.๔ เนื้อความ เริมเขียนโดยย่อหน้าเล็กน้อย และควรขึ้นย่อหน้าใหม่เมือขึ้น
เนื้อความใหม่ นอกจากนี้ต้องเว้นวรรคตอนให้ถูกต้องด้วย
๑.๕ ค่าลงท้าย อยู่ตรงกับวันเดือนปีทเขี ี ยน
๑.๖ ชือผู้เขียน เยื้องลงมาทางขวามือ ถ้าเขียนจดหมายถึงบุคคลทีไม่คุ้นเคย
ควรวงเล็บชือทีเขียนเป็นตัวบรรจงด้วย ถ้าเป็นจดหมายราชการต้องบอกยศ
ต่าแหน่งของผู้ส่งด้วย
 ใบความรู้
เรื่อง การเขียนจดหมาย

รูปแบบของคาขึ้นต้น สรรพนาม คาลงท้าย

ในการเขียนจดหมายต้องค่านึงถึงการเขียนค่าขึ้นต้น ค่าลงท้าย และสรรพนาม
ให้ถูกต้อง ดังนี้
ผู้รับ คุณพ่อ,คุณแม่
▶ ค่าขึ้นต้น กราบเท้า...ทีเคารพอย่างสูง
▶ สรรพนาม (ผู้ขียน) ลูก, หนู, ผม, กระผม, ดิฉัน หรือใช้ชือเล่นเเทน
▶ สรรพนาม (ผู้รับ) คุณพ่อ คุณเเม่
▶ ค่าลงท้าย ด้วยความเคารพรักอย่างสูง

ผู้รับ พี่หรือเพื่อนที่อาวุโสกว่า
▶ ค่าขึ้นต้น เรียนคุณพีทีเคารพ หรือ กราบ...ทีเคารพ
▶ สรรพนาม (ผู้เขียน) น้อง, ผม, ดิฉัน, หนู, หรืออาจใช้ชือเล่นเเทน
▶ สรรพนาม (ผู้รับ) คุณพี, คุณ ...
▶ ค่าลงท้าย ด้วยความคารพ, ด้วยความเคารพรัก

ผู้รับ น้อง หรือเพื่อน

▶ ค่าขึ้นต้น ...น้องรัก หรือ คุณ ...ทีรัก หรือ (ชือเล่น) ทีรัก
▶ สรรพนาม (ผู้เขียน) ฉัน พี
▶ สรรพนาม (ผู้รับ) เธอ, คุณ, น้อง
▶ ค่าลงท้าย ด้วยความรัก, ด้วยความรักยิง, รักเเละคิดถึง

ผู้รับ บุคคลทั่วไป
▶ ค่าขึ้นต้น เรียนคุณ...ทีนับถือ หรือ เรียนผู้จัดการบริษัท ... จ่ากัด
▶ สรรพนาม (ผู้เขียน) ผม, ดิฉัน
▶ สรรพนาม ผู้รับ) คุณ, ท่าน
▶ ค่าลงท้าย ขอแสดงความนับถือ
 ใบความรู้
เรื่อง การเขียนจดหมาย

ผู้รับ พระภิกษุทั่วไป
▶ ค่าขึ้นต้น นมัสการ...
▶ สรรพนาม (ผู้เขียน) ผม,กระผม, ดิฉัน
▶ สรรพนาม (ผู้รับ) ท่าน, พระคุณท่าน, ใต้เท้า, พระคุณเจ้า
▶ ค่าลงท้าย ขอนมัสการมาด้วยความเคารพอย่างสูง

การจ่าหน้าซองจดหมาย
การจ่าหน้าซอง มีหลักการดังนี้
๑. ทีอยู่ของผู้รับ ต้องเรียงล่าดับจากส่วนย่อยไปหาส่วนใหญ่ได้แก่
- ชือ นามสกุลของผู้รับ ถ้าเป็น จดหมายส่าคัญ เช่น มีธนาณัติ
สอดอยู่ด้วยต้องระบุค่าน่าหน้าชือผู้รับ
- บ้านเลขทีซอย หรือต่าบลถนนทีตั้งต่าบล หรือเขวงอ่าเภอ หรือ
เขตจังหวัดและรหัสไปรษณีย์

๒. ทีอยู่ของผู้ส่ง เรียงล่าดับเช่นเดียวกับผู้รับจะเขียนไว้ด้านบนซ้ายของตนเอง

๓. ค่าขึ้นต้น ถ้าเป็นจดหมายส่วนตัวอาจใช้ค่าว่า "กรุณาส่ง" หรือ"นามผู้รับ“

ถ้าเป็นจดหมายราชการหรือจดหมายธุรกิจนิยมใช้ "เรียน" จดหมายถึง
พระสงฆ์ทัวไปใช้"นมัสการ"

๔. เเสตมป์ ต้องติดสเตมป์ตามราคาทีกรมไปรษณีย์ฯ ก่าหนด เพราะถ้า

ติดไม่ครบผู้รับจะถูกปรับเป็น ๒ เท่าของราคาเเสตมป์ทีขาดไป
 ชื่อ...................................นามสกุล....................................
ชั้น....................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง การเขียนจดหมาย
คาชี้แจง ให้นักเรียนเขียนจดหมายลาครู โดยสมมุติว่านักเรียนท้องเสีย
และปวดท้องมาก รับประทานอาหารไม่ค่อยได้ แพทย์ให้หยุดเรียนเป็นเวลา
3 วัน พร้อมทั้งจ่าหน้าซองให้เรียบร้อย
 เฉลย
ชื่อ...................................นามสกุล....................................
ชั้น....................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................
ใบกิจกรรม เรื่อง การเขียนจดหมาย
คาชี้แจง ให้นักเรียนเขียนจดหมายลาครู โดยสมมุติว่านักเรียนท้องเสีย
และปวดท้องมาก รับประทานอาหารไม่ค่อยได้ แพทย์ให้หยุดเรียนเป็นเวลา
3 วัน พร้อมทั้งจ่าหน้าซองให้เรียบร้อย
่ ยู่ผเู้ ขียน
ทีอ

วัน เดือน พ.ศ.

คำขึ้นต้น

เนื้อควำม

เนื้อควำมอยู่ในดุลยพินิจของครู ผู้สอน

คำลงท้ำย

่ ผูเ้ ขียน
ชือ

เรียน

คุณครู ประจำชั้นประถมศึกษำปีที่ 3
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด
แบบฝึกหัดท้ายบท
1. การเขียนจดหมายถึงคุณพ่อคุณแม่ ต้องขึ้นต้นด้วยคาใด
ก. กราบเท้าคุณพ่อคุณแม่ที่เคารพอย่างสูง ข. สวัสดีค่ะ/ครับ
ค. กราบเท้าคุณพ่อคุณแม่ ง. ถูกทุกข้อ
2. การเขียนจดหมายถึงคุณพ่อคุณแม่ ควรลงท้ายด้วยคาใด
ก. รักและคิดถึง ข. รักเสมอ ค. ด้วยความรัก ง. ด้วยความเคารพอย่างสูง
3. การเขียนจดหมายถึงพระภิกษุ ต้องขึ้นต้นด้วยคาใด
ก. เรียนเชิญ ข. นมัสการ ค. นิมนต์ ง. กราบเรียน
4. การเขียนจดหมายถึง พระภิกษุ ควรลงท้ายด้วยคาใด
ก. ด้วยความเคารพ ข. ขอนมัสการมาด้วยความเคารพอย่างสูง
ค. ด้วยความเคารพอย่างสูง ง. ขอนมัสการ
5. ในการเขียนจดหมายลาครู ต้องเขียนคาลงท้ายว่าอย่างไร
ก. ด้วยความเคารพอย่างสูง ข. รักและคิดถึง
ค. ขอแสดงความนับถือ ง. ด้วยความเคารพอย่างยิ่ง
6. ดวงตราไปรษณียากร อยู่ส่วนใดของซองจดหมาย
ก. มุมบนด้วนขวาสุด ข. ตรงกลาง
ค. มุมบนด้านซ้ายสุด ง. ส่วนใดของจดหมายก็ได้
7. ถ้าเราติดแสตมป์ไม่ครบราคาตามที่กรมไปรษณีย์กาหนด จะโดนปรับกี่เท่าของราคา
แสตมป์ที่ขาดไป
ก. 1 เท่า ข. 2 เท่า ค. 3 เท่า ง. 4 เท่า
8. ในการเขียนจดหมาย ตาแหน่งคาลงท้ายจะต้องตรงกับอะไร
ก. คาขึ้นต้น ข. ที่อยู่ ค. วัน เดือน ปี ง. เนื้อความ
9. คาใดไม่ใช่สรรพนาม (ผู้รับ) ของพระภิกษุ
ก.ท่าน ข. พระคุณท่าน ค. ใต้เท้า ง. อาตมา
10. ข้อใดไม่ใช่คาลงท้ายในการเขียนจดหมายถึงเพื่อน
ก. ด้วยความรัก ข. ขอแสดงความนับถือ
ค. ด้วยความรักยิง ง. รักเเละคิดถึง
 เฉลย
ชื่อ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขที่................ครูผู้สอน...................................
คาชี้แจง จงเลือกคาตอบที่ถูกที่สุด แบบฝึกหัดท้ายบท
1. การเขียนจดหมายถึงคุณพ่อคุณแม่ ต้องขึ้นต้นด้วยคาใด
ก. กราบเท้าคุณพ่อคุณแม่ที่เคารพอย่างสูง ข. สวัสดีค่ะ/ครับ
ค. กราบเท้าคุณพ่อคุณแม่ ง. ถูกทุกข้อ
2. การเขียนจดหมายถึงคุณพ่อคุณแม่ ควรลงท้ายด้วยคาใด
ก. รักและคิดถึง ข. รักเสมอ ค. ด้วยความรัก ง. ด้วยความเคารพอย่างสูง
3. การเขียนจดหมายถึงพระภิกษุ ต้องขึ้นต้นด้วยคาใด
ก. เรียนเชิญ ข. นมัสการ ค. นิมนต์ ง. กราบเรียน
4. การเขียนจดหมายถึง พระภิกษุ ควรลงท้ายด้วยคาใด
ก. ด้วยความเคารพ ข. ขอนมัสการมาด้วยความเคารพอย่างสูง
ค. ด้วยความเคารพอย่างสูง ง. ขอนมัสการ
5. ในการเขียนจดหมายลาครู ต้องเขียนคาลงท้ายว่าอย่างไร
ก. ด้วยความเคารพอย่างสูง ข. รักและคิดถึง
ค. ขอแสดงความนับถือ ง. ด้วยความเคารพอย่างยิ่ง
6. ดวงตราไปรษณียากร อยู่ส่วนใดของซองจดหมาย
ก. มุมบนด้วนขวาสุด ข. ตรงกลาง
ค. มุมบนด้านซ้ายสุด ง. ส่วนใดของจดหมายก็ได้
7. ถ้าเราติดแสตมป์ไม่ครบราคาตามที่กรมไปรษณีย์กาหนด จะโดนปรับกี่เท่าของราคา
แสตมป์ที่ขาดไป
ก. 1 เท่า ข. 2 เท่า ค. 3 เท่า ง. 4 เท่า
8. ในการเขียนจดหมาย ตาแหน่งคาลงท้ายจะต้องตรงกับอะไร
ก. คาขึ้นต้น ข. ที่อยู่ ค. วัน เดือน ปี ง. เนื้อความ
9. คาใดไม่ใช่สรรพนาม (ผู้รับ) ของพระภิกษุ
ก.ท่าน ข. พระคุณท่าน ค. ใต้เท้า ง. อาตมา
10. ข้อใดไม่ใช่คาลงท้ายในการเขียนจดหมายถึงเพื่อน
ก. ด้วยความรัก ข. ขอแสดงความนับถือ
ค. ด้วยความรักยิง ง. รักเเละคิดถึง