ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ, MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ, İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

11.01.2022
YAPI STATİĞİ I DERSİ FİNAL SINAVI SORULARI
Adı – Soyadı : Grubu 1 2 3 4 TOPLAM
A □
Numarası : B □
Sınav Kuralları:
Tüm kitaplar, notlar ve cep telefonları kapalı tutulacaktır. Hesap makinesi, kalem, silgi vs. alış verişi yasaktır. Sınav süresi 100
dakikadır. Çözümlerinizi soruların altındaki boş kısımlara yapınız. İlave kâğıt verilmeyecektir. Sınavda toplam 4 (DÖRT) soru
bulunmaktadır. Sınav kurallarına uymayan öğrencinin sınavı geçersiz sayılacaktır.
SINAV KURALLARINI OKUDUM VE ANLADIM. İMZA: …………………………………….

1) Şekilde verilen yükleme durumu için tüm kesitlerinde M(x) = T(x) = 0 olan üç mafsallı kemer için;
a) Kemerin denklemini elde ediniz (5 p).
b) (m) kesitinin y yüksekliğini (üzengi çizgisine olan mesafesini) belirleyiniz (5 p).
c) (m) kesitindeki normal kuvvetin değerini bulunuz (5 p).
f
y x  M0  x 
10 kN/m M0G
M0G
(m) G H
f
H
4m N 
cos 
y
x
3m 2m 5m

2021 – 2022 GÜZ YARIYILI YAPI STATİĞİ I FİNAL SINAVI

2) Şekilde yükleme durumu ve ölçüleri verilen üç mafsallı çerçevenin mesnet tepkilerini hesaplayarak kesit
tesir diyagramlarını çiziniz. G noktasında mafsal bulunmaktadır (35 p).

4 kN 2 kN
2 kN/m
2 kN
G

4m

2m
A

5m 5m
1m

(T)

(M)

(N)

2021 – 2022 GÜZ YARIYILI YAPI STATİĞİ I FİNAL SINAVI

3) Şekilde ölçüleri verilen Gerber kirişi sabit yüklerle yüklenmiştir. Buna göre;
a) Mesnet tepkilerini tesir çizgilerinden faydalanarak hesaplayınız (25 p).
b) m kesitine ait kesme kuvveti (Tm) ve eğilme momenti (Mm) tesir çizgilerini çiziniz. Bu tesir çizgilerini
kullanarak m kesitindeki kesit tesiri değerlerini hesaplayınız (10 p).

4 kN 3 kN
2 kN/m 2 kN/m

G1 m G2 G3
A B C D E
2m 2m 2m 2m 2m 2m 2m 2m 2m 2m

Ay

By

Cy

Dy

Ey

Tm

Mm

2021 – 2022 GÜZ YARIYILI YAPI STATİĞİ I FİNAL SINAVI

4) Şekilde yükleme durumu ve ölçüleri verilen düzlem kafes sistemin mesnet tepkilerini ve tüm çubuk
kuvvetlerini bularak sonuçları aşağıdaki tabloda özetleyiniz (15 p). Ayrıca, eğer BG çubuğu en fazla 10 kN
çekme veya 1,5 kN basınç kuvveti taşıyabiliyorsa, yapı güvende midir? (5 p).
(Kafes sistemin ve yükleme durumunun simetrik olduğuna dikkat ediniz)

Çubuk No: Kuvvet (kN) (B)asınç/(Ç)ekme

AB
BC
CD
DE
EF
FG
GH
AH
BH
BG
CG
DG
DF

2021 – 2022 GÜZ YARIYILI YAPI STATİĞİ I FİNAL SINAVI

 CEVAP ANAHTARI
#1. Tüm kesitlerinde M(x) = T(x) = 0 olan üç mafsallı kemerin eksen eğrisinin denklemi şu şekilde ifade
edilmektedir:
Mo(x) : aynı açıklıklı basit kirişin eğilme momenti diyagramı
f MoG : aynı açıklıklı basit kirişin G noktasındaki eğilme momenti
y x  M0  x  f : üç mafsallı kemerde ara mafsalın üzengi çizgisine olan mesafesi
M0G
y(x) : üç mafsallı kemerin eksen eğrisi

Verilen sistemde, denge denklemleri kullanılarak kemerle aynı açıklıklı basit kirişin mesnet tepkileri ve
eğilme momenti diyagramı şu şekilde elde edilir:

x 10 kN/m

(m)
3m 7m
50 kN 50 kN
10 kN/m
M0(x) M0  x   50x  5x 2
x
50 kN

M0(x)
+
105 125

f 4
y x  M0  x   M0  x   0,032  M0  x 
M0G 125

 y  x   0,032   50x  5x 2   1,6x  0,16x 2

(m) kesitinin y yüksekliği: ym  0,032  M0  x   0,032  105  3,36 m

M0G 125
Yatay mesnet tepkisi: H    31,25 kN
f 4

(m) kesitindeki normal kuvvet:

y  x   1,6  0,32x
x  3 m  y  3   1,6  0,32  3  0,64  tan m
 cos m  0,842

H 31,25
N    37,1 kN
cos  0,842

2021 – 2022 GÜZ YARIYILI YAPI STATİĞİ I FİNAL SINAVI

 #2.
4 kN 2 kN
2 kN
2 kN/m M A 0
G  10By  2Bx   2  11   4  5   2  6   2  10   5  0
 10By  2Bx  154 ①
4m
M G,sağ 0
B Bx  5By  4Bx   2  6    2  5   2,5  0

2m
 5By  4Bx  37 ②
By
Ax A
B  13,8 kN
5m 5m ① ve ② den   y
Ay 1m Bx  8 kN
M B 0
12,2
  10A y  2A x   2  4    4  5   2  1   2  10   5  0
+
2,2 2
  10A y  2A x  110 ①
+ 28
6 1,8
-
+
M G,sol 0
  5A y  6A x   2  5  2,5  0
11,8
- (T)   5A y  6A x  25 ②
8

A  12,2 kN
① ve ② den   y
6 A x  6 kN

36 34

36 - - 2
- 32

- -

(M)

8 8
12,2 - - 13,8

-
- (N)
13,8

12,2

2021 – 2022 GÜZ YARIYILI YAPI STATİĞİ I FİNAL SINAVI

#3.
4 kN 3 kN
2 kN/m 2 kN/m

G1 m G2 G3
A B C D E
2m 2m 2m 2m 2m 2m 2m 2m 2m 2m

Ay
+
0,5
1

0,5
-
By +
+ + 0,25
0,5
0,75 1
1,5 1,5
0,75
0,5 -
0,25
-
Cy
+
1
1,5

Dy
+
1 1

Ey
+
0,5
1

0,5 0,5
- -
Tm + + +
0,25 0,5 0,25
0,5 0,5

1 1
0,5
- -
Mm
+ +
0,5
1 1

 1 4 
A y  4   0,5  2    6 kN
 2 
 1,5  4 0,5  4 0,5  6 
By  4   0,75  3   0,25  2      10,75 kN
 2 2 2 
 0,5  4 1,5  6 1,5  2 1  1,5  2 
Cy  4   0,25  3   0,75  2        6,25 kN
 2 2 2 2 
 28 
Dy  3  1  2    19 kN
 2 
 1 4 
Ey  3   0,5  2    5,5 kN
 2 

 0,5  4 0,5  4 0,5  6 

Tm  4   0,25  3   0,25  2      4,75 kN
 2 2 2 
 1 4 1 4 1 6 
Mm  4   0,5  3   0,5  2       2,5 kN  m
 2 2 2 

2021 – 2022 GÜZ YARIYILI YAPI STATİĞİ I FİNAL SINAVI

#4.
Çubuk No: Kuvvet (kN) (B)asınç/(Ç)ekme
AB 3,35 B
BC 2,24 B
CD 2,24 B
DE 3,35 B
EF 3,00 Ç
FG 3,00 Ç
Ay Ey GH 3,00 Ç
AH 3,00 Ç
Simetriden dolayı A ve E noktalarındaki düşey tepkiler
birbirine eşittir. Bu durumda; BH 0 -
2 BG 1,12 B
A y  Ey  2,5 kN ve   tan1    26,60
4 CG 1,00 Ç
H düğüm noktasının dengesinden AH = GH ve BH = 0 DG 1,12 B
F düğüm noktasının dengesinden FG = EF ve DF = 0 olur. DF 0 -

Tüm sistem simetrik olduğundan: AB = DE

BC = CD
AH = GH = FG = EF
BG = DG
A düğüm noktasının dengesinden;

1 kN
AB Fy  0  2,5  1  ABsin   0
α AB  3,35 kN
A AH
Fx 0  AH  3,35cos   0
2,5 kN AH  3 kN

B düğüm noktasının dengesinden;

1 kN
BC F  0
y  3,5sin   1  BGsin   BCsin   0
α
α
F  0
x  3,5cos   BGcos   BCcos   0
B BG BC  2,24 kN ve BG  1,12 kN
3,35 kN

G düğüm noktasının dengesinden;

CG
1,12 kN 1,12 kN
α α
Fy  0  CG  2 1,12  sin   0

3 kN G 3 kN CG  1,00 kN

BG çubuğu 1,12 kN basınç kuvveti taşıyor. Bu durumda 1,12 kN < 1,5 kN olduğundan yapı güvendedir.

2021 – 2022 GÜZ YARIYILI YAPI STATİĞİ I FİNAL SINAVI