Professional Documents
Culture Documents
AURKIBIDEA
1. Aurkibidea
2. Sarrera
3. Eskola
a. Bilakaera
b. Motak
c. Helburua (kalitatezko hezkuntza)
d. Metodologia (Hezkuntza proiektua) good practice
e. Oztopoak
4. Irakaslea
a. Profila
b. Konpetentzia
c. Hizkuntza ( Euskara Batua eta Euskalkia)
d. Euskal curriculuma
5. Komunitatea
a. Kooperatibismoa
b. Legeak
6. Irakasle lanbidearen definizioa
SARRERA
Gure bizitzan zehar irakasleak beti izan ditugu presente; ikastolan, familian,
komunitatean, gizartean, etab. Urteak aurrera pasa ahala, irakasleei buruzko gure
pentsaera aldatuz joan da. Ikastolako lehen urteetan irakaslea lagun bezala hartzen
genuen, berarekin jolastu, abestu eta modu dibertigarri batean gauza ezberdinak ikasten
genituelako. Baina nagusi egiten joan ginen heinean, irakasleari buruz geneukan ideia
aldatu egin da, klaseak teorikoagoak bilakatuz. Horregatik, beraien lana jakintza guztia
transmititzea zela pentsatzen hasi ginen, klasera etorri eta zekiten guztia azaltzen
baitziguten, praktikari garrantzirik eman gabe.
Orain irakasle izateko bidean ari garela, ohartu gara irakasle baten funtsezko
betebeharra ez dela edukiak transmititzea, hau da, irakasleak dakien guztia haurrei
azalpenen bitartez irakastea, baizik eta, ikasleak diren modukoak izanik, bakoitzaren
ezaugarriei erreparatuz, pertsona bezala hezten lagundu behar diegula. Horretarako,
proiektu hau erabiliko dugu gure etorkizuneko lana definitzeko. Hori garatu ahal
izateko, graduan zehar lantzen ari garen materietatik funtsezkoa iruditzen zaiguna ekarri
eta garatuko dugu.
ESKOLA BILAKAERA
Diskriminazio honi aurre egin ahal izateko eskola eredu integratzailea sortu
zuten, bertan aniztasuna pixka bat onartuago zegoen. Eredu honetan aniztasuna
arazotzat hartzen da. Ikasleak bereizten dituen eredua izan arren, ez da segregatzailea
bezalakoa. Arazo honi aurre egiteko sailkapen bat egiten dute; goi-maila, kasu honetan
gela normalean egongo den ikaslea, eta behe-maila; kasu honetan ikasleak eskolan
jarraituko du baina laguntza bereziko gela batera eramango diote. Ezberdintasun honek
diskriminazioa ere duela erakusten du, eta uste dut egoera hau ikasle batek ikasteko
okerrena izan daitekeela, ikaslea blokeatzen delako eta arrazoi horregatik gutxiago
ikasten duelako. Nahiz eta, eskola eredu egokia ez izan gaur egun dagoen eskola eredua
da tamalez, baina hurrengo eredura iritsiko garela ziur gaude.
HEZKUNTZA HELBURUA (GARAPEN MOTAK)
Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalak dioen lege baten arabera, denok dugu
eskolara joateko eskubidea, hau da, denok dugu kalitatezko hezkuntza bat jasotzeko
eskubidea. Hezkuntza, norberak pertsona bezala ezagutzea eta bere gaitasunak eta
trebetasunak garatzean datza.
Lehenengo horretan, lehen aipatu bezala Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalaren
28.atalak dioenez: “Pertsona orok du hezkuntza eskubidea”. Bermatze horrek ez du
arrazoi gabeko inongo bazterketarik onartzen, adibidez: jatorria, erlijioa, etnia edota
ezaugarri fisikoengatik. Azkenik, ez da nahikoa ikasle guztien sarbidea bermatzea;
guztientzako baliabideak egon behar dira guztientzat eskola berdina emateko.
Azkenengoan, partaidetzarako bideak jarri eta bermatu behar ditu kalitatezko
hezkuntzak. Honek, hezkuntzan parte hartzea bermatzeaz gain, gizarteko arlo guztietan
ere bermatu beharra dauka.
Guzti hau zertarako? gizarte justu, parekide eta demokratikoagoak lortzeko.
Honetarako, hezkuntza begirada aldaketak egon beharra daukate (aniztasuna ulertzeko
moduan, eskolari atxikitzen zaizkion funtzioetan, hezkuntza komunitatearen zentzuan)
eta eskola kulturan aldaketak beharrezkoak izango dira sor daitezkeen ikaskuntza eta
partaidetzarako oztopoak gainditzeko.
HEZKUNTZA METODOLOGIA
Kurtsoko lehenengo bi astetan nortzuk gara eta nora goaz galderei erantzun genien,
orain nora gatoz galderari erantzutea tokatu zaigu. Unibertsitatera etortzerakoan ez
genekien nora gentozen, ezta zerekin elkartuko ginatekeen. Baina aste honen ostean
konturatu gara HUHEZI ez dela beste unibertsitateak bezala, metodologia ezberdin bat
dauka. Horretarako HUHEZI oinarri bezala izanik gure hezkuntza proiektu ideala
azalduko da ondoren, hortaz, hezkuntza proiektu honi erantzungo dion irakasle profila
aurkitzea ere garrantzizkoa da, bertan azaltzen diren alderdiei erantzuteko.
Hizkuntza eredu aldetik ere, gizarteari eta etorkizuneko ikasleen profilari erreparatuz,
irakasle bezala, hezkuntza eleanitza eskainiko genuke, hau da, hiru hizkuntzetan lan
egiteko aukera(euskara, gaztelania eta ingelesa). Hortaz, etorkizuneko irakasleek hiru
hizkuntza menperatzea ezinbestekoa izango da.
Gaur egun ikasle guztiek ez dute kalitatezko hezkuntza jasotzen, hainbat oztoporekin
egiten dugulako topo. Zergatik? Zeintzuk dira ikasleek aurkitzen dituzten traba edo
oztopo nagusiak beraien ikaskuntza prozesuan eta beraien partaidetzan arrakasta
lortzeko? Uste dugu, beraz, garrantzizkoa dela gure irakasle profilerako oztopo hauei
aurre egiten jakitea, beraz gu etorkizuneko irakasle izango garen heinean, oztopo hauei
aurre egin beharko genioke.
“Cuando las dificultades educativas se atribuyen a los déficits del alumnado, lo que
ocurre es que dejan de considerarse las barreras para el aprendizaje y la participación
que existen en todos los niveles de nuestros sistemas educativos y se inhiben las
innovaciones en la cultura, las políticas y las prácticas escolares que minimizarían las
dificultades educativas para todo el alumnado”
1.8
Beraz, ikaskuntza eta partaidetzan ikasleen arrakasta lortzeko hainbat gako aurkitzen
ditugu, hala nola, irakasleon begiradan aldaketa ematea, gure ikastearekiko ditugun
irudikapenak, irakastearekiko ditugun irudikapenak, ikasleekiko ditugun irudikapenak
eta eskolarekiko ditugun irudikapenak aldatuz.
Honez gain, irakastearekiko ditugun irudikapenetan bi aldaketa eman behar dira. Alde
batetik, irakastea edukiak ematean datzala pentsatzetik, hau da, edukiak emate hutsean
ikaslea izaki pasibo bihurtzetik, ikasleen ikaskuntzan arreta jartzera ikasleen
ikaskuntzan arreta jartzera igarotzea, ikaslea aktiboa den heinean, ulertzeko aukera
gehiago izango baititu eta barne-loturak eginez zentzua topatuko diolako ikaskuntza
berriari.
Bestetik, ikastea banakako kontua denez, ikaste- jarduerak ere bati banakakoak izan
behar direla pentsatzetik, beraz, ikaste-jarduerak banakakoak izateak sortzen duen
lehiakortasunetik eta bestetik ikaste mekanikotik, ikaskuntza kooperatiboa bultzatera
igarotzea, ikaskideekin ikaste-jarduerak partekatzeak aberastasun handiagoa
dakartzalako.
Bigarrenik, ikasleak ez badu ikasten bere ardura edo arazo pertsonala dela pentsatzetik,
ikaslea motibatuta ez sentitzeak ikaste prozesua oztopa dezakeelako, gure gaitasunak ez
baititugu aktibatzen, dagokigun ardurak gure gain hartzera igarotzea, izan ere,
motibazioa handitu egiten da ikasleak ikasten duenari zentzua aurkitzen dionean,
protagonista sentitzen denean eta bere ikasteko modua errespetatzen denean.
Amaitzeko, eskola uharte gisa ikustetik, eskolak ezin duelako berak bakarrik ikasleen
hezkuntzaren ardura hartu, hezkuntza komunitateko parte gisa ikustera igarotzea,
hezkuntza “laguntza eta elkarlanerako sare” bezala ulertuz.
Oztopoekin amaitzeko, irakasle bezala gaur egun dagoen eta jarri nahi duten legea
oztopotzat hartzen dugu. Aniztasunari uko egiten diolako, hau da, lege horiengatik
eskola askotan ez dute kanpoko ikasleak onartzen. Gainera curriculumean irakasleek
egin zezaketen aldaketen ehunekoa murriztu dizkiete. Beraien ideologia segregatzailea
indartuz, eskola tradizionalera bueltatuz.Hau da, ikasleak berriz ere ekonomiarako
prestatu nahi dute, horretarako balio ez dutenak baztertuz. Ikuspegi anbientalistekoak
dioten bezala haurra “tabula rasa” eta pasibo bilakatuz. Gainera gure herriko hizkuntza
eta kultura baztertuz, izan ere euskara hautazko ikasgaia bihurtu baitute.
Aipatutako oztopo eta aldaketa guzti horiek eman beharko lituzke irakasle on batek,
aldaketa ematen balitu guztiontzat eta kalitatezko eskola bat lortuko litzateke. Azken
finean hori da nahi duguna eta lortu behar duguna.
IRAKASLEAREN PROFILA
Puntu honetan guk irudikatzen dugun irakasle perfektua azaldu behar dugu.
Gaur egungo irakaslearen lana oso zaila da, ikasle guztien arrakasta bermatzeaz gain,
beste hainbat ezaugarri eduki behar dituelako eta bere bizitzan ematen diren hainbat eta
hainbat egoerei irtenbidea ematen ikasi behar duelako, horretarako konpetentzia ugari
garatuz.
Gure etorkizuneko lanbidea, kooperazioan oinarritzen da gehien bat. Une oro
komunitateko partaide guztiak elkarren artean erlazionatzen eta komunikatzen gara.
Irakasle lanbidean adibidez, hezitzaile bat etengabe egon behar da lanean, inguratzen
duten pertsonekin komunikatzen eta erlazionatzen, bai bere ikasleekin, bai beste
hezitzaileekin eta baita, bere lanbidetik kanpo, komunitatea osatzen duten kideekin ere.
Gizaki sozial bakarrak gara, besteenganako menpekotasun batean bizi garelako. Gure
bizitzekin ekin edo egin ahal izateko besteen laguntza beharrezkoa dugulako. Xabier
Letek dioen bezala: “Lana eginaz goaz aurrera kate horretan denok batera”. Gainera
Mark Pagel-ek dioen bezala, erraztasunez egin dezakegu kooperazioa, besteen
egoeraren zein den jakiteko gaitasuna daukagulako, hortaz, norbait gaizki baldin badago
erraztasunez lagundu geniezaioke.
Irakasle baten egunerokotasunaren barne dago erronka berriei aurre egitea, hau
da, egoera ezberdinekin aurkitzea eta hauei irtenbidea ematen jakitea. Gainera, irakasle
guztiek hainbat erronka garatu behar dituztela uste dugu. Proiektu etiko gisa ulertu
behar du heziketa, J.Aldecoak esaten duen bezala “Ser maestro es una actitud ante la
vida”. Irakaslea, jarduteko entrenatu behar du: Ikasleak zenbait gaitasun eskuratu behar
ditu; kontzeptuak, printzipioak... eta baita jarrerak, balioak, jokabide-puntuak ere. Aldi
berean irakasle batek heziketan aditua izan behar du, heziketa-proiektu baten barnean
lan egiten duelako. Beste eguneroko erronketako bati irtenbidea aurkitu ahal izateko,
gatazkak kudeatzen eta bideratzen aditu izan behar du. Gainera kolaborazioaz aditu izan
behar du, azken batean irakaslearen lana talde lana delako: lankideekin, ikasleekin,
familiekin eta giza agenteekin, besteak beste. Erronka askori aurre egin ahal izateko
irakasleak paper aktiboa izan behar du, horretarako bai eskolan eta baita eskolatik kanpo
gertatzen diren gertaeren berri izan beharra dauka. Erronkekin amaitzeko 1.2ko lanean
irakasleari egindako elkarrizketan esan zuen bezala irakasle on batek bere lana maitatu
behar du, hortaz ongi hitz eginez, azken batean, heziketaren propagandista izan behar
delako.
Irakasle on baten profila definitzen jarraitzeko, esan beharra dago irakasle batek
gauza asko ikasteko aukerak dituela, ikaste prozesu hori gehien bat ikasleengandik
ematen delako. Irakasleak ikasleengandik ikasten dituen alderdietatik besteak beste,
pazientziaren balioak duen garrantzia, haurrei segurtasuna eman ahal izateko
maitasunak duen indarra eta mugak jartzeko gaitasuna izatea.
Gainera irakasleak argi izan behar du eskolan pertsona mota ezberdinak izan behar
dituela, beraz hainbat baliabideren erabilera mugatuko zaiola. Pertsona mota ezberdinen
artean, gaur egun bizi dugun egoerarengatik etorkin ugari izango dituela kontutan hartu
behar du, gehien bat, txinatarrak, pakistandarrak eta marrokiarra besteak beste. Honez
gain, maila soziekonomiko urria duten ikasleek maila sozio linguistiko baxua izango
duela ohartu behar da. Azkenik, adimen gutxiko ikasleak ere klasean izango dituela
konturatu behar da, eskola inklusiboa lortu nahi badu. Haur horiek baliabide asko
oztopatuko dituzte baina eskola beraientzat egokitua egon behar dela kontutan hartu
behar da. Camps.(1996) dioen bezala, “no solo se trata de hacer escuelas para todos,
sino procurar de éstas sirvan a las necesidades de unos y otros, para que todos tengan
oportunidades aunque no iguales, semejantes”.
Irakasleak bere ezagutza ikasleei transmititu eta ikasle pasibo bilakatu beharrean,
haurren ikaste prozesuan lagundu behar dute irakasleak. Gainera, irakasleak errespetua
azaldu behar du, bere buruarekiko baita ikasleekiko ere. Azken batean, haur bati
errespetatzen badiozu, errespetu hori bueltatuko dizula argi izan behar du irakasle batek.
Bestalde, irakasle lanbiderako komunikazioak ezinbestekoa da. Lehen esan bezala
irakasleak talde lanean lan egiten du, gurasoekin, beste irakasleekin eta
komunitatearekin. Horretarako komunikazio egokia, hau da, komunikazioa eraginkorra
izatea garrantzitsua da. Horregatik, komunikatzeko hiru tipo nagusietatik guk irakasle
bezala etorkizunean komunikatzeko modu asertiboa izatea gustatuko litzaiguke. Azken
batean modu honekin norbere behar eta nahiak modu arrazional eta heldu batean
helarazten ditu, besteengan ezerosotasunik sortu gabe. Gure bizipenei erreparatuz
konturatu ginen gure irakasleek erabilitako komunikazioa batzuetan zerbait erasokorra
eta pasiboa izan zela. Batzuetan gure gainean asko egoten zirelako eta beste batzuetan
ez zigutelako kasurik egiten.
Honetaz guztiaz gain, baikortasuna eta umorea oso garrantzitsua da. Aipatutako
lehena aurkitutako zoritxarren aurrean sentimendu negatiboak, adibidez, fustrazioa
adierazi beharrean egoera oker hori bizitzak emandako aukera bezala hartzea.
Aipaturiko bigarren kontzeptuak gizaki orori zoriontsuago egiten gaitu. Uste dugu, zati
batean gure lana ere ikasle zoriontsuak egitea dela, hortaz, gure zoriontasuna kontagiatu
beharra daukagu.
Irakaslearen profilarekin amaitzeko irakasle batek erantzukizuna izan behar du.
Azken batean, ikasleen eredu garelako eta askotan gehiago gara egiten dugunagatik
esaten dugunagatik baino.
Gizartekide kritiko eta askeak hezteko, hau da, gure ikasleei garapen integral bat
bermatzeko, irakasle konpetenteak izan behar ditugu gure hezkuntza sisteman. Baina
irakasle ideal horretara heltzeko zein gaitasun garatu behar dira? Gaur egunera arteko
irakasleak autoritarioak izan dira, ikasgeletan transmisore soilaren lana egin izan dute,
ikasleei buruz ezer jakin gabe(motibazioak, izaera, bakoitzaren ezaugarriak…) Honen
inguruan aztertu dugu, izan ere, ikasleek gogoan izan behar dutela zein den bere papera
hezkuntzan. Irakaskuntzan arlo emozionala garrantzia handia dauka, irakasleek
emozioekin eta sentimenduekin lan egiten baitute. Honetaz aparte, irakasleek bere
ikasleekin dituzten harremanak oso bereziak dira gehienetan, hezitzaile baten ilusio
handiena besteei ezagutzak eta balioak transmititzea baita. (1.7 sartu 1º printzipioa)
Gai honen inguruan ikertu dugu, eta “Valores y Competencias del Educador” - Álvaro
Marchesi artikulu hau aurkitu dugu, non aipatzen diren irakaskuntzan izan beharreko
gaitasunak edo konpetentziak. Testua aztertu ondoren konturatu gara, gaitasun horiek
bizitza osoan zehar eskuratzen eta lantzen dira baita norberaren esperientziarengandik
ikasten dugu. Irakasle batek beti eguneratu behar baititu bere ezagutzak, metodologia,
etab. eta denbora pasa ahala, konpetentzia berriak sortzen dira. Halaber, konpetentzia
batzuk desagertzen dira.
Baina zer espero dute irakasleek lanean hasten diren momentuan? Gehienek ilusio
handia daukate, mundua aldatu nahi dute, lau urtetan ikasitakoa praktikan jarri nahi dute
eta horrez gain, ikasleengan ere ikasi nahi dute, izan ere, irakasle batek hezten du, baina
ikasleek ere irakasleari gauzak irakats diezazkioten. Horregatik irakasle batek
konpetentzia batzuk izan behar ditu gogoan profesional ona izateko.
5.Gizartea
Euskal Herrian ikasten dugunez eta seguraski bertako ikastola edo eskola batean
irakasle lanetan egongo garenez ezinbestekoa da euskara maila ona izatea bai
euskalkietan baita estandarrean ere, nondik datorren jakitea etab. Gainera, gure kulturan
oso garrantzitsua izan da bizitza guztian zehar literatura, azken batean gure hizkuntzaren
jarraipena horregatik eman baita. Nahiz eta gu ez konturatu, literaturak bere garrantzia
du, bertatik hainbat ekarpen egin ahal direlako eta ekarpen horietatik asko ikasi. Oso
aberasgarria izango zen klaseetan umeei ematea, euren ikuspegia zabaltzen bai du.
LEGEAK
Sarrera
Esan beharra dago, Espainako Hezkuntza sistema, politikariek kontrolatzen dutela, edo
bestela esanda, Espainako Hezkuntza kontrolatzen eta antolatzen duenak politikariak
direla.
Hezkuntzan legeak eten gabe aldatzen doaz.
Espainian aldaketa ugari egon dira Hezkuntza legeen inguruan. Frankismo garaian, LGE
legea zegoen aldarrikatuta. 1990. Urtean LOGSE legea abian jarri zuen PSOEk, eta PPk
2002n LOCE legea martxan jartzea saiatu ondoren, PSOEk 2006an LOE legea
aldarrikatu zuen.
LOE da momentu honetan aplikatuta dagoen legea. Lege hau, guztiontzako kalitatezko
Hezkuntza bat bermatu nahian egin zen, neska eta mutil guztiei kalitatezko hezkuntza
bat eskaintzeko helburuarekin.
LOMCE legea dago. Momentu honetan PPk ezartzea nahi duen Hezkuntza legea da eta
Euskal Hezkuntza eskubideetan eragin zuzena duen legea da.
irakasleek, ikasleek, sindikatuek…. Gende asko agertu da LOMCE ezartzearen kontra.
LOEtik LOMCEra dagoen saltoa ikusteko, LOMCE legeak ze ekarriko lukeen
komenigarria da. ADIBIDEZ:
1. Gaztelania nagusitzat hartzea eta Euskara baztertzea ekarriko du, Euskara espezialitate
ikasgai moduan emanez.
2. Zentralizazioa ekarriko du ere, hau da, Ministerioaren kontrol gehiago egongo da
Hezkuntzan.
3. Erlijio katolikoa indartuko da ere. Espezialitate ikasgai moduan emango da.
4. Azterketak noiznahi egingo dira, selektibitaterik ez da egongo eta kurtsotik kurtsora
pasatzeko ikasleek, eskola kanpoko erakunde batek zuzenduta, azterketa bat gainditu
beharko dute kurtso bakoitzaren amaieran.
5. Ikasleen zatiketa gainera, lehenago egingo da, hau da, Bigarren Hezkuntzatik pasatzen
ez diren ikasleek Oinarrizko lanbide Heziketan eman ahalko dute izena 15 urterekin.
6. LOMCE legearekin Eskola kontseilua aholkuak ematea besterik ezingo du egin,
zuzendaritza taldeak eta zuzendariak izango baitira eskolan aginduko dutenak.
7. Zuzendariek gainera, Gobernuak izendatuko ditu eta formakuntza prozesu bat egin
beharko dute kargua okupatzeko .
8. Irakasleen lan baldintzak aldatzea ere ekarriko du, lan ordu gehiago edukiz, eta gela
bakoitzean egon daitekeen ume kopurua, %10 batean igoko da.
EUSKAL CURRICULUMA
Orain arte Euskal Herrian izandako curriculuma Espainiatik zehaztutako izan da eta
hemendik eduki gehigarri batzuk baino ez ziren gehitzen baina ikastolen federazioak
bestelako proiektu bat abian jarri zuen, Euskal Curriculumarena. Hemen osoan
garautako proiektua izango da. Ikastolen federazioek abian jarri arren beste euskal
herriko eskola guztiei luzatzea beharrezkoa ikusi zen eta horrela izan da.
Orain arte 3 pausu garrantzitsu eman dira:
1)2004. urtean kulturaren ibilbidea zehazten adituen ekarpenei esker.
2)2005-2009. urtean artean euskal curriculuma pixka bat zehaztu zen eta gero
zehatzago oinarrizko curriculumaren diseinua egiten
3- HEZIBERRIA legea 2013 urtean eta honen helburua euskal curriculuma Lomce
legearekin bateratzea da.
Euskal curriculumaren helburu garrantzitsua da, gizakia bere dimentsio sozial
guztietan erabat garatzea da, hau da, ikaslea ulertzea zein den bere papera gizaki,
gizartearen parte eta izadiaren parte bezala.
Honen atzean umeak munduan kokatzea eta horrez gain kohesio soziala lortzea ,umeak
kontzientea izan daitezen zer diren eta zeren parte diren eta horretarako euskal
curricumula denez oso ibilbide xelebrea egin da " herritik mundura eta mundutik
herrira"da , hau da, joan etorriak egin gure mundu zehatzetik pixka bat mundu
orokorrera. Horrekin lortu nahi dena, alde batetik, euskal herria eta euskara pixka bat
berreskuratzea azken urteetan batez ere euskal herriko kontzeptuak indarra galdu
duelako hezkuntzan eta horrez gain bizikideak sustatzea bilatzen du ibilbide honek.
Curriculum honek dituen indarguneak dira:
- Pertsonen garapen integrala lantzen du, oso garrantzitsua da batez ere umeak kokatzea
eta jakitea zein dira bere papera horretarako hiru dimentsioak lantzen dira:
- Euskal herriko d
-Europako dimentsioa
-Munduko dimentsio
Lehen esan dudan arabera egiten den ibilbideagatik. ( herritik mundura
Horrez gain proiektu oso bat izango da, bakarrik hemengo ikasleentzat hemen
egindakoa
Ahulezia:
Oso zaila Lomce legearekin bateratzea zentralizatzen duen legea delako eta ez dugu
izango autonomia osoa garatzeko. Lomce lege ez du bere ikaslearen garapen integrala
kontuan haruta eta ez du izango estuaren laguntzan kontuan izango.
Federico Mayor Zaragoza hausnarketa : "Estatu gabeko herriak babestu behar dituztela
iritzi politiko eta ideologikoaren gainetik.