Professional Documents
Culture Documents
^p¡fZ
12 READY RECKONER
âhpl
`R>u iy„?
^p¡fZ-12 kpdpÞe âhpl `R>u Aæepk dpV$¡_p rhrh^ rhL$ë`p¡ D`gå^ lp¡hp\u rh^p\}A¡ r_Z®e
g¡hp¡ `X¡$ R>¡ L¡$ ¼ep¡ L$p¡j® `k„v$ L$fhp¡ L¡$ S>¡\u Aph_pfp 30 \u$ 40 hj®_u L¡$qfef `p¡sp_u `k„v$Nu_p
P O RTANT auëX$dp„ b_phu iL$pe. rh^p\}rdÓp¡, Ap sdpfu Æ„v$Nu_p¡ kp¥\u ANÐe_p¡ r_Z®e R>¡ dpV$¡ ip„rs\u
I M rhQpfu_¡, kdS>Z`|h®L$ dprlsu_p¡ Aæepk L$fu_¡, crhóe_¡ Ýep_dp„ gC_¡ r_Z®e L$fhp¡ Å¡CA¡.
Ap byL$g¡V$dp„ Ap`¡gu dprlsu sd_¡ kpQp¡ r_Z®e g¡hpdp„ dv$v$ê` \i¡...
L¡$fuef_p âL$pf
hpfkpNs (Hereditary) ârscpNs (Talent) AæepkNs (Education)
kp¡_u, v$fÆ, ky\pf, gylpf, hZL$f hN¡f¡ q¾$L¡$V$f, A¡¼V$f, k]Nf, X$pÞkf hN¡f¡ Ly$v$fsu X$p¡¼V$f, A¡ÞÆ_uef, V$uQf, hL$ug, CA, CS,
hpfkpNs ìehkpe R>¡ S>¡_p dpV¡$ dpÓ b¡TuL$ bnuk Ap^pfus L¡$fuef R>¡ S>¡ L$fp¡X$dp„ A¡L$_¡ S> d¡_¡S>f hN¡f¡ L¡$fuef Aæepk\u b_phu iL$pe
cZsf S> S>êfu R>¡. 1-2 hj®_p A_ych\u lp¡e R>¡. aL$s V²$¡_]N L¡$ Aæepk\u Ap L¡$fuef R>¡. L$p¡B`Z rhÛp\} dl¡_s L$fu_¡ Ap n¡Óp¡dp„
L¡$fuef_u iêAps L$fu iL$pe R>¡. b_phu iL$psu _\u. V$p¡Q `f `lp¡„Qu b¡õV$ L¡$fuef b_phu iL¡$ R>¡.
NEW INDIAdp„ v$f¡L$ n¡Ódp„ qv$hk¡ _¡ qv$hk¡ sL$p¡ h^u flu R>¡ ....
Agriculture cpfsdp„ L$p¡C `Z n¡Ódp„ S>bfv$õs sL$p¡ fl¡gu R>¡, Mpk L$fu_¡ krh®k k¡L$V$fdp„.
Sector
20% Ap`Zp v$¡i_p Ly$g GDPdp„ AX$^p L$fsp„ `Z h^pf¡ apmp¡ krh®k k¡L$V$f_p¡ fl¡gp¡ R>¡
Service A_¡ ^p¡fZ-12 kpdpÞe âhpl bpv$_p dp¡V$p cpN_p Aæepk¾$dp¡ L$ep® `R>u
Sector 54% 26% krh®k k¡L$V$fdp„ _p¡L$fu_u `yóL$m sL$p¡ fl¡gu R>¡.
Industry Ap D`fp„s Ap`Zp v$¡idp„ V$¡¼k_y„ L$g¡¼i_ (BÞL$dV$¡¼k A_¡ ÆA¡kV$u) v$f hj£
Sector h^u füy„ R>¡ A¡V$g¡ L¡$ rbT_¡k A_¡ âp¡auV$ b„_¡ h^u füp R>¡. hj® 2021 ky^udp„
63,613 S>¡V$gp _hp õV$pV$®-A` iê \ep R>¡ A_¡ A¡dZ¡ A„v$prS>s 5,50,000 \u h^y
Sector-wise GDP of India in 2020-21 _hu _p¡L$fu_u sL$p¡ Ecu L$f¡gu R>¡.
ApS>_p eyN_p¡ rh^p\} Mf¡Mf _kubv$pf R>¡ L$pfZL¡$ Ap`Zp„ v$¡idp„ v$f¡L$ qaëX$dp„ AY$mL$ sL$p¡ fl¡gu R>¡ A_¡ _hu _hu qv$ipAp¡ M|gu
flu R>¡. rh^p\} L$p¡C`Z L$p¡j®dp„ dl¡_s, gN_ A_¡ ^|_\u Aæepk L$fu_¡ kpfy„ _p¡g¡S> A_¡ õL$ug d¡mh¡ sp¡ kfmsp\u Dˆhm
L$pfqL$v$} b_phu iL¡$ R>¡. S>êfueps R>¡ dpÓ ap¡¼õX$ flu_¡ L$pd L$fhp_u.
^p¡fZ 12 kpdpÞe âhpl `R>u_p Aæepk¾$dp¡
^p¡fZ 12 kpdpÞe âhpl (L$p¡dk®/ApV¹®$k) `R>u rh^p\}Ap¡ _uQ¡ dyS>b_p L$p¡j®dp„ A¡X$rdi_ d¡mhu iL¡$ R>¡ A_¡ s¡_¡ A_yê` L¡$fuef b_phu iL¡$ R>¡.
BCA BBA
ApC.V$u. n¡Ódp„ kp¡ãV$h¡f âp¡N°pdf, ape_pÞk, dpL£ $ qV» $ N, HR ,
X¡$hgp¡`f, X$uTpB_f, V$¡õV$f, hN¡f¡ dpV$¡ b¡[ÞL„$N L„$`_uAp¡dp„ Å¡b dpV$¡
B.Com. B.Voc.
A¡L$pD[ÞV$„N, V$¡¼k¡i_, ape_pÞk, õL$ug d¡mhu_¡ BÞX$õV²$uTdp„
A_¡ b¡[ÞL„$N qaëX$dp„ L¡$fuef dpV$¡ V$¡L$_uiue_ b_hp dpV$¡
BSW BA
kdpS>-k¡hp, kpdprS>L$ L$pe® õLy$g, L$p¡g¡S> A_¡ eyr_hk}V$udp„
A_¡ CSR / NGOdp„ L¡$fuef dpV$¡ rinL$ L¡$ âp¡a¡kf b_hp dpV$¡
LLB CS
L$pev$p_p n¡Ódp„ L¡$fuef dpV$¡ k¡¾¡$V$fu, fÆõV²$pf, guNg
A¡X$hpCTf S>¡hu L¡$fuef dpV$¡
CA
A¡L$pD[ÞV$„N, Ap¡X$uV$ A_¡ ape_pÞk n¡Ódp„ L¡$fuef dpV$¡
^p¡.-12 kpdpÞe âhpl `R>u 90% rh^p\}Ap¡ BBA / BCA / B.Com. / BA dp„ A¡X$rdi_ d¡mh¡ R>¡.
BCA (Bachelor of Computer Application)
About Course:
BCAdp„ L$p¡çàeyV$f a„X$pd¡ÞV$ëk, kp¡ãV$h¡f, h¡bkpBV$ s\p dp¡bpCg âp¡N°ptdN, rkõV$d A¡_prgkuk, X¡$V$pb¡T rkõV$d, BÞap¡d£i_ rk¼ep¡qfV$u hN¡f¡ S>¡hp
rhjep¡_p¡ Aæepk L$fhp_p¡ lp¡e R>¡. Ap`Zp¡ v$¡i kp¡ãV$h¡f X¡$hgp¡`d¡ÞV$dp„ World No. 1 R>¡. lh¡ Tier-II Citiesdp„ `Z OZu b^u ApC.V$u. L„$`_uAp¡ L$pd L$fu
flu R>¡ S>¡d L¡$ fpS>L$p¡V$dp„ 500+ ApC.V$u. L„$`_uAp¡dp„ 5,000 L$fsp `Z h^pf¡ ApC.V$u âp¡a¡i_ëk kpfp `Npf¡ Å¡b L$f¡ R>¡. IT k¡¼V$fdp„ kam L$pfqL$v$}
b_phhp BÃR>sp rhÛp\}Ap¡ dpV$¡ Ap L$p¡j® Myb D`ep¡Nu R>¡. Mpk L$fu_¡ Girl Students dpV$¡ kfmsp\u kam âp¡a¡i_g L¡$fuef b_phhp dpV$¡ BCA b¡õV$
Ap¡ài_ R>¡.
Career Options: Job Roles:
• dy¿eÐh¡ BCA N°¡S¹>eyA¡V$k ApC.V$u. L„$`_udp„ X¡$hgp¡`f (kp¡ãV$h¡f, h¡bkpCV$, dp¡bpCg A¡`), • h¡b X¡$hgp¡`f
k`p¡V$® A¡[¼T¼eyqV$h, A¡X$rdr_õV²$¡V$f (X¡$V$pb¡T, _¡V$hL®$, rk¼eyfuV$u), rbT_¡k X¡$hgp¡`f • kp¡ãV$h¡f X¡$hgp¡`f
A¡[¼T¼eyqV$h sfuL¡$ L$pd L$f¡ R>¡.
• dp¡bpBg A¡` X$¡hgp¡`f
• lh¡_p S>dp_pdp„ L$p¡çàeyV$f_p¡ D`ep¡N Ly$v$L¡$ A_¡ c|kL¡$ h^u füp¡ R>¡ Ðepf¡ BCA N°¡ÄeyA¡V¹$k dpV$¡ • kp¡ãV$h¡f V$¡õV$f
OfAp„NZ¡ `Z AY$mL$ sL$p¡ Dcfu flu R>¡. • rkõV$d A¡X$rdr_õV²$¡V$f
• dp¡V$pcpN_u BÞX$õV²$uTdp„ rbT_¡k âp¡k¡k kfmsp\u Qgphhp dpV$¡ rhrh^ âL$pf_p kp¡ãV$h¡f S>¡hp L¡$ • L$p¡çàeyV$f A¡[àgL¡$i_ A¡¼k`V®$
ERP, MIS, CRM, Mobile Apps hN¡f¡_p¡ D`ep¡N \pe R>¡. Ap kp¡aV$h¡f_p X¡$hgp¡`d¡ÞV$, k`p¡V$®, • X¡$V$p A¡_prgõV$
Ap¡`f¡V$]N dpV$¡ blp¡mp âdpZdp„ BCA N°¡ÄeyA¡V$k_u S>êfueps `X¡$ R>¡. • BÞap¡d£i_ rkõV$d d¡_¡S>f
• âpBh¡V$ k¡¼V$f_u Non-IT L„$`_uAp¡_u Ap¡aukdp„ L$p¡çàeyV$f d¡_¡S>d¡ÞV$, X¡$V$pb¡T d¡_¡S>d¡ÞV$, • X¡$V$pb¡T A¡X$rdr_õV²$¡V$f
A¡X$rdr_õV²$¡i_ hN¡f¡dp„ `Z _p¡L$fu_u OZu sL$p¡ fl¡gu R>¡. • L$p¡çàeyV$f rkõV$d A¡_prgõV$
• rh^p\}Ap¡ äu-gp[Þk„N Üpfp `p¡sp_p¡ õhs„Ó rbT_¡k `Z iê L$fu iL¡$ R>¡. • Qua BÞap¡d£i_ Ap¡aukf
• Ap D`fp„s ^p¡fZ-1 \u L$p¡g¡S> ky^u_p sdpd Aæepk¾$ddp„ L$p¡çàeyV$f V$uQf b_hp dpV$¡_p¡ rhL$ë` • rkõV$d A¡ÞÆ_uef
`Z D`gå^ R>¡. • L$ÞV¡$ÞV$ fpBV$f
Further Study: • X$uÆV$g dpL£$V$]N
BCA `|Z® L$ep® bpv$ rh^p\}Ap¡ MCA_u qX$N°u d¡mhu_¡ L$p¡çàeyV$f A¡ÞÆ_uef_¡ kdL$n b_u iL¡$ R>¡.
^p¡.-12 kpdpÞe âhpl `R>u Nëk® dpV$¡ ¼ep¡ rhL$ë` DÑd R>¡?
BCA / MCA, L$pfZL¡$ s¡ kfmsp\u õhr_c®f \B iL¡$ R>¡.
_¡¼õV S>_f¡i_ qX$rS>V$g d^f b_hp dpV$¡, crhóedp„ Myb S> ANÐe_u bpbs
b_u fl¡i¡.
kp¡ãV$ b°pÞQ, a¼s Ap¡qak Å¡b, kpBV$ `f S>hp_y„ L¡$ qaTuL$g hL®$ lp¡sy„ _\u.
S>¡ÞX$f(õÓu/`yêj) c¡v$cph hNf_y„ hL®$ L$ëQf. L$p¡C`Z ApB.V$u L„$`_u_u
Ap¡qakdp„ sd_¡ bp¡eT A_¡ Nëk®_p¡ f¡iuep¡ gNcN kfMp¡ Å¡hp dmi¡.
Å¡ V$uQf b_hy lp¡e sp¡ ^p¡fZ-1 \u L$p¡g¡S> ky^u_p sdpd L$p¡j®dp„ rh`yg sL$p¡.
gp¡L$g Vy$ Ágp¡bg Å¡b (fpS>L$p¡V$ \u Ad¡qfL$p ky^u). fpS>L$p¡V$dp„ gNcN 500
L$fsp„ h^pf¡ IT L„$`_uAp¡ R>¡, S>¡dp„ 5,000 L$fsp„ h^pf¡ ApB.V$u âp¡a¡i_ëk L$pd L$fu
füp R>¡. rhv$¡idp„ õ\peu \hp dpV¡$ `Z OZu kpfu sL$p¡ R>¡.
apB_g efdp„ kfmsp\u kpfp `Npf¡ àg¡kd¡ÞV$ \C Åe R>¡ A_¡ `Npf h^pfp¡ `Z
TX$`u dm¡ R>¡.
dp¡V$p cpN_u ApC.V$u L„$`_uAp¡dp„ 5 Days/Week (ir_-frh fÅ) lp¡e R>¡ A_¡
Å¡b V$pCd]N `Z ãg¡r¼kbg lp¡e R>¡. hl¡gp-dp¡X$p Aphu L¡$ S>B iL$p¡ R>p¡.
dpÓ 3 hj®_p¡ Aæepk¾$d, au_y„ ^p¡fZ A¡ap¡X¡$®bg, kfmsp\u A¡X$rdi_, hN¡f¡.
BBA (Bachelor of Business Administration)
About Course:
BBA rh^p\}Ap¡_¡ rbT_¡k d¡_¡S>d¡ÞV$, ape_pÞk, HR, b¡[ÞL„$N s¡dS> dpL£$qV»$N_p L$p¡Þk¡àV$k, r\efu A_¡ qaëX$ hL®$_y„ _p¡g¡S> Ap`¡ R>¡ S>¡ rh^p\}dp„
rbT_¡k A_¡ d¡_¡S>d¡ÞV$_¡ gNsp r_Z®ep¡ g¡hp_u õL$ug X¡$hgp¡` L$f¡ R>¡. BBAdp„ g¡¼Qk®, ⡼V$uL$ëk, N°y` qX$õL$i_, âp¡S>¡¼V¹$k, â¡TÞV$¡i_ A_¡ BÞV$_®iu`
Üpfp rh^p\}Ap¡dp„ L$p¡çeyr_L¡$i_ s¡dS> rbT_¡k d¡_¡S>d¡ÞV$_p rhrh^ `pkpAp¡_u kdS> L¡$mhhpdp„ Aph¡ R>¡. S>¡ rh^p\}Ap¡_¡ L$p¡`p£f¡V$ n¡Ódp„ kam L¡$fuef
b_phhp dpV$¡ dv$v$ê` \pe R>¡. Vy„$L$dp„, BBA rhÛp\}Ap¡dp„ _hp¡ rbT_¡k iê L$fhp_u s¡dS> rbT_¡k kpfu fus¡ Qgphhp_u kp¡ãV$ õL$uëk X¡$hgp¡` L$f¡ R>¡.
About Specializations:
BBA / BBA Hons. Aæepk¾$ddp„ apB_pÞk, dpL£$qV»$N, üyd_ fukp¡k® (HR), BÞV$f_¡i_g rbT_¡k, âp¡X$¼i_ & Ap¡`f¡i_ d¡_¡S>d¡ÞV$, A¡ÞV$fâ¡Þep¡fiu`
& a¡rdgu rbT_¡k s¡dS> b¡[ÞL„$N & BÞõep¡fÞk hN¡f¡ S>¡hp rhjep¡_p¡ kdph¡i \pe R>¡.
Career Options:
Job Roles:
• rbT_¡k A_¡ L$p¡`p£f¡V$ d¡_¡S>d¡ÞV$dp„ ApL$j®L$ L$pfqL$v$} dpV$¡ BBA b¡õV$ L$p¡k® R>¡.
• ape_pÞk d¡_¡S>f
• rhrh^ k¡¼V$k® S>¡hp L¡$ b¡[ÞL„$N, ape_pÞk, BÞõep¡fÞk, dpL£$qV»$N, qf¾y$V$d¡ÞV$, A¡ÄeyL¡$i_,
• b¡L$ Ap¡qak A¡[¼T¼eyqV$h
d¡Þeya¡¼Qqf»N, fuV$¡Cg, õV$pV$®-A` hN¡f¡dp„ Å¡b dpV$¡_u `yóL$m sL$p¡ fl¡gu R>¡. âpBh¡V$ k¡¼V$f_u
dp¡V$p cpN_u L„$`_uAp¡dp„ ape_pÞk, dpL£$qV»$N A_¡ HR_¡ gNsu Å¡b dpV$¡ blp¡mu k„¿epdp„ BBA • dpL£$qV»$N A¡[¼T¼eyqV$h
N°¡ÄeyA¡V$k_u S>êfueps l„d¡ip lp¡e R>¡. • k¡ëk A¡[¼T¼eyqV$h
• HR Ap¡`f¡i_ d¡_¡S>f
• S>¡ rh^p\}Ap¡ crhóedp„ `p¡sp_p¡ rbT_¡k iê L$fhp BÃR>sp lp¡e A\hp a¡dugu rbT_¡kdp„
Å¡X$php BÃR>sp lp¡e A¡d_p dpV$¡ `Z Ap L$p¡j® D`ep¡Nu R>¡. • A¡X$rd_ A¡[¼T¼eyqV$h
• rbT_¡k A¡[¼T¼eyqV$h
Further Study:
• d¡_¡S>d¡ÞV$ A¡L$pDÞV$ÞV
BBA `|Z® L$ep® bpv$ rh^p\}Ap¡ ape_pÞk, dpL£$V$]N, $HR, b¡[ÞL„$N, BÞV$f_¡i_g rbT_¡k,
• ape_p[Þieg àgp_f
Ap¡`f¡iÞk, âp¡X$L$iÞk hN¡f¡dp„ MBA L$fu iL¡$ R>¡. BBA_p rh^p\}Ap¡ d¡_¡S>d¡ÞV$ A_¡
• õV$p¡L$ b°p¡L$f$
A¡X$rdr_õV²$¡i__y„ _p¡g¡S> ^fphsp lp¡hp\u A¡d_p dpV$¡ MBA_p¡ Aæepk¾$d kfm b_u Åe R>¡.
Career Options:
• bpep¡L¡$rdõV$
• A¡L$pDÞV$ÞV$
• B.Voc. CÞX$õV²$ugnu L$p¡j® lp¡hp_¡ gu^¡ l¡ë\L¡$f, d¡Þeya¡¼Qqf»N, Ap¡V$p¡dp¡bpBg, Vy$fuTd,
A¡N°uL$ëQf, dpL£$qV»$N, N°pqaL$ X$uTpB_ A_¡ râÞV$]N, åeyV$u A_¡ h¡g_¡k hN¡f¡ S>¡hu rhrh^ • l¡ë\ hL®$f
L„$`_uAp¡dp„ Å¡b_u rh`yg sL$p¡ fl¡gu R>¡. • AprkõV$ÞV$ `¡\p¡gp¡ÆõV$
• apd®ku AprkõV$ÞV$
• B.Voc. `|Z® L$ep® bpv$ Vy$g êd AprkõV$ÞV$, f¡õV$p¡fÞV$ d¡_¡S>f, V¡²$_]N Ap¡aukf, g¡bp¡f¡V$fu AprkõV$ÞV$
sfuL¡$ Å¡b_u sL$p¡ fl¡gu R>¡. • l¡ë\L¡$f V¡$¼_uíe_
• f¡õV$p¡fÞV$ d¡_¡S>f
• L$p¡C A¡L$ n¡Ódp„ r_`yZ \ep bpv$ `p¡sp_p¡ rbT_¡k `Z iê L$fu iL$pe R>¡.
• V¡²$_]N Ap¡aukf
Further Study:
B.Voc. `|Z® L$ep® bpv$ dpõV$f Ap¡a hp¡L¡$i_ (M.Voc.) L¡$ dpõV$f Ap¡a rbT_¡k A¡X$rdr_õV²$¡i_ (MBA)
`Z L$fu iL$pe R>¡.
CA `|Z® L$ep® bpv$ L$p¡dk® A_¡ d¡_¡S>d¡ÞV$ rhjedp„ Ph.D. L$fu iL$pe R>¡.
CS (Company Secretary)
About Course:
CS L„$`_u gp¡ A_¡ hluhV$u L$pe®_¡ gNsp¡ âp¡a¡i_g L$p¡j® R>¡. Ap L$p¡j®_y„ r_ed_ ICSI (B[ÞõV$V$é|V$ Ap¡a L„$`_u k¡¾¡$V$fuT Ap¡a C[ÞX$ep) Üpfp L$fhpdp„ Aph¡
R>¡. S>¡ rhÛp\}Ap¡_¡ L$pev$pL$ue A_¡ hluhV$u rhjep¡ Ndsp lp¡e A_¡ ^ufS> fpMu_¡ BÞV$_®ri` L$fu iL¡$ s¡d_p dpV$¡ CS A¡L$ DÑd rhL$ë` R>¡.
Ap Aæepk¾$ddp„ 3 g¡hg lp¡e R>¡. (1) CS apDÞX¡$i_ (2) CS A¡[¼T¼eyqV$h A_¡ (3) CS apB_g. ^p¡fZ 12 `R>u apDÞX¡$i_ L$p¡j®dp„ frS>õV²$¡i_ L$fphu
iL$pe R>¡. Ðepfbpv$ A¡[¼T¼eyqV$h A_¡ `R>u apC_g_u `funp `pk L$fhp_u lp¡e R>¡. A„v$pÆs 5 \u 6 hj®_p¡ kde gpN¡ R>¡. N°¡Ä>eyA¡i_ `R>u apDÞX¡$i_
L$p¡j® L$fhp_p¡ lp¡sp¡ _\u. X$pef¡¼V$ A¡[¼T¼eyqV$h L$p¡j®dp„ frS>õV²$¡i_ L$fu iL$pe R>¡ S>¡dp„ A„v$pÆs 4 hj®_p¡
kde gpN¡ R>¡.
apB_g `funp_y„ qfTëV$ dpÓ 5-8% S>¡V$gy S> Aph¡ R>¡. Job Roles:
About Syllabus:
• L„$`_u k¡¾¡$V$fu
CS Aæepk¾$ddp„ rbT_¡k d¡_¡S>d¡ÞV$, A¡\u¼k, L¡$r`V$g dpL£$V$, d¡_¡S>d¡ÞV$ A¡L$pDÞV$]N, rbT_¡k gp¡,
• AprkõV$ÞV$ bp¡X®$ Ap¡a X$pef¡¼V$f
b¡[ÞL„$N gp¡, L$p¡`p¡®f¡V$ gp¡, rbT_¡k BL$p¡_p¡rd¼k, Ap¡X$uV$]N, HRM, BÞV$f_¡i_g gp¡, BÞV$f_¡i_g V²¡$X$,
• L„$`_u fÆõV²$pf
apB_pÞkueg d¡_¡S>d¡ÞV$, Å¡BÞV$ h¡ÞQf hN¡f¡ rhjep¡_p¡ kdph¡i \pe R>¡.
• guNg A¡X$hpCTf
Career Options:
• Qua A¡X$rdr_õV²$¡V$f
• dp¡V$pcpN_u L„$`_uAp¡dp„ L$pev$pL$ue A_¡ hluhV$u L$pep£ dpV$¡ CS_u S>êqfeps lp¡e R>¡. • râÞku`pg k¡¾¡$V$fu
• `[ågL$ k¡¼V$f b¢L$ L¡$ L$p¡C`Z kfL$pfu k„õ\pAp¡dp„ L$pev$pL$ue, hluhV$u, X$p¡¼eyd¡ÞV$¡i_, L$p¡`p£f¡V$ • A¡X$rdr_õV²$¡V$uh k¡¾¡$V$fu
Nh_®Þk A_¡ ^„^pL$ue s\p kfL$pfu ìehlpfp¡ S>¡hp L$pep£ dpV$¡ A_ychu CS_u S>êqfeps lp¡e R>¡. • d¡_¡Æ„N X$pef¡¼V$f
• buT_¡k gp¡ A_¡ L$p¡-Ap¡`f¡V$uh gp¡, i¡f dpL£$V$, BÞh¡õV$d¡ÞV$ d¡_¡S>d¡ÞV$, L$p¡`p£f¡V$ Nh_®Þk, L$ÞÈeydf • L$p¡g¡S>/eyr_hk}V$u âp¡a¡kf
âp¡V$¡¼i_ gp¡, BÞõep¡fÞk A_¡ L$p¡`p£f¡V$ kp¡rieg fuõ`p¡ÞkubuguV$u hN¡f¡ S>¡hp n¡Óp¡dp„ `Z kpfu • L$fh¡fp kgplL$pf
L¡$fuef b_phu iL$pe R>¡. • âpBh¡V$ L$ÞkgV$ÞV$
• CS \ep bpv$ âpBh¡V$ L$ÞkëV$Þku `Z iê L$fu iL$pe R>¡. • BÞh¡õV$d¡ÞV$ d¡_¡S>f
Further Study:
CS `|Z® L$ep® bpv$ L$p¡dk® A_¡ d¡_¡S>d¡ÞV$ rhjedp„ Ph.D. L$fu iL$pe R>¡.
^p¡.-12 kpdpÞe âhpl `R>u dmsu rióeh©rsAp¡
• dy¿ed„Óu eyhp õhphg„b_ ep¡S>_p (MYSY) (www.mysy.guj.nic.in)
Ap ep¡S>_p A„sN®s NyS>fps fpÄedp„\u s¡dS> dpÞe bp¡X®$dp„\u ^p¡fZ-12 kpdpÞe âhpldp„ 80PR L¡$ s¡\u h^y d¡mh_pf rh^p\}Ap¡ L¡$ S>¡d_p `qfhpf_u
Ly$g hprj®L$ AphL$ Rs. 6,00,000/- \u Ap¡R>u lp¡e A_¡ kfL$pf dpÞe SFI L$p¡g¡S> L¡$ eyr_hrk®V$udp„ âh¡i dm¡g lp¡e s¡hp rhÛp\}Ap¡_¡ kfL$pfîu Üpfp
r_es L$f¡g fL$d v$f hj£ dmhp`pÓ R>¡.
Å¡ rhÛp\} a¡Bg \i¡ A\hp 50% L$fsp Ap¡R>p dp¼k® Aphi¡ sp¡ s¡ k¡d¡õV$fdp„ MYSY _p¡ gpc dmi¡ _lu.
rhÛp\}A¡ kÓ_u iêApsdp„ `yfu au cfhp_u lp¡e R>¡. Äepf¡ kfL$pfîu Üpfp AfÆ_u spfuM Ål¡f L$fhpdp„ Aph¡ Ðepf¡ rhÛp\}A¡ r_es kde dep®v$pdp„
Ap¡_gpB_ AfÆ L$fu êbêdp„ MYSY l¡ë` k¡ÞV$f Mps¡ X$p¡¼eyd¡ÞV¹$k S>dp L$fphhp_p fl¡i¡. Ðepfbpv$ Apif¡ A¡L$ dpk_u A„v$f X$pef¡¼V$ rhÛp\}_p
A¡L$pDÞV$dp„ S> õL$p¡gfiu`_u fL$d S>dp \pe R>¡.
• SC/ST (A_yk|rQs Års A_¡ A_yk|rQs S>_Års)
Ap L¡$V$¡Nfu_p sdpd rhÛp\}Ap¡ L¡$ S>¡d_p `qfhpf_u Ly$g hprj®L$ AphL$ Rs. 2,50,000/- \u Ap¡R>u lp¡e s¡d_¡ kfL$pfîu Üpfp r_es L$f¡g fL$d_u
õL$p¡gfiu` v$f hj£ Ap`hpdp„ Aph¡ R>¡ Ap D`fp„s r_cph MQ® `Z dmhp`pÓ R>¡.
• NT/DNT (rhQfsu A_¡ rhdy¼s)
Ap ÅrsAp¡_p rhÛp\}Ap¡ L¡$ S>¡d_p `qfhpf_u Ly$g hprj®L$ AphL$ Rs. 2,00,000/- L$fsp Ap¡R>u lp¡e A¡d_¡ kfL$pfîu Üpfp r_es L$f¡g fL$d_u õL$p¡gfiu`
v$f hj£ Ap`hpdp„ Aph¡ R>¡. âh¡i dþep bpv$ r_es kdedep®v$pdp„ Ap¡_gpB_ AfÆ L$fhp_u fl¡i¡.
• `p¡õV$ d¡rV²$L$ õL$p¡gfiu`
NyS>fps kfL$pf Üpfp SEBC Års_p rhÛp\}Ap¡ dpV$¡ `p¡õV$ d¡rV²$L$ õL$p¡gfiu` Ap`hpdp„ Aph¡ R>¡. Digital Gujarat Portal (www.digitalgujarat.gov.in)
dpfas¡ rhÛp\}Ap¡A¡ Ap¡_gpB_ AfÆ L$fhp_u lp¡e R>¡. Ap ep¡S>_pdp„ S>¡ L¡$V$¡Nfu gpNy `X$su lp¡e s¡_u dprlsu rhÛp\}A¡ L$p¡g¡S>dp„\u d¡mhu r_es
kdedep®v$pdp„ AfÆ L$fhp_u fl¡i¡. kfL$pfîu Üpfp r_es L$f¡g fL$d_u õL$p¡gfiu` v$f hj£ Ap`hpdp„ Aph¡ R>¡.
• rióeh©rs_u h^y dprlsu dpV¡$ www.digitalgujarat.gov.in
Career Opportunities
Ap byL$g¡V$_p¡ DØ¡i dpN®v$i_ dpV¡$ R>¡. byL$g¡V$dp„ Ap`¡g dprlsu dpV¡$ 5|fsu L$pmÆ g¡hpdp„ Aphu R>¡, s¡d R>sp L$p¡B`Z cygQ|L$ lp¡e sp¡ s¡_p dpV¡$ Ad¡ v$ugNuf R>uA¡.
rhÛp\}Ap¡_¡ A`ug R>¡ L¡$ `p¡sp_u Apr\®L$, L$p¥Vy$„rbL$, ipfuqfL$ A_¡ bp¥rÙL$ ndsp_p Ap^pf¡ dpsp-r`sp kp\¡ QQp® L$fu_¡ L¡$fuef_u `k„v$Nu_p¡ r_Z®e L$fhp¡ Å¡CA¡.