‫آموزش افعال باقاعده و بی‌قاعده‬

‫حدس بزنید که قرار است به یادگیری کدام بخش از گرامر در این مقاله بپردازیم؟ اوه‪...‬فراموش کرده بودم ک ه در عن وان‪،‬‬
‫موضوع مقاله را لو داده‌‌ایم‪ .‬اما بله‪ ،‬قرار است به بررسی و یادگیری کابوس دانش‌آموزان راهنمایی و دبیرستانی بپردازیم‪.‬‬
‫یعنی افعال باقاعده و بی‌قاعده! البته افعال باقاعده که جزو محبوبات این دانش‌آموزان یا حتی زبان‌آموزان محسوب می‌ش ود‪.‬‬
‫جایی که مشکل ساز است‪ ،‬دقیقا افعال بی‌قاعده هستند که معلوم نیست چرا و به چه علتی‪ ،‬هنگ ام ص رف زم ان گذش ته ی ا‪ ‬‬
‫‪‌past perfect‬و ‪ ،...‬تغییر شکل پیدا می‌کنند!‬
‫تمام افعال انگلیسی یا باقاعده هستند‪ ،‬یا بی‌قاعده‪ .‬یعنی شما فعلی را نمی‌توانید‪  ‬پی دا کنی د ک ه خ ارج از این دو ح الت باش د‪.‬‬
‫باقاعده و بی‌قاعده بودن آن‌ها هم بر اساس نحوه‌ی صرف آن‌ها مشخص می‌شود‪ .‬البته اکثر آن‌ه ا افع ال باقاع ده هس تند (ک ه‬
‫‪ ed‬ب ه انته ای‬
‫این را می‌توان به فال‪  ‬نیک گرفت)‪ .‬چون حالت گذشته یا قسمت سوم فعل آن‌ها تنها با اضافه شدن یک ‪ e‬ی ا ‌‬
‫فعل تشکیل می‌گردد‪.‬‬
‫اما از طرفی‪ ،‬افعال بی‌قاعده را داریم که برای زمان گذشته یا قسمت سوم فعل اشکال مختلفی دارند و به الگوی مشخص یا‬
‫قابل پیش بینی پایبند نیستند‪ .‬بیشتر اوقات‪ ،‬شکل آن‌ها در « ‪ »past simple‬با «‪ »past participle‬متفاوت است! یعنی به‬
‫ازای هر فعل باید دو فعل دیگر را با دو شکل متفاوت یاد بگیرید‪ .‬متأس فانه ‪ ،‬این ب دان مع نی اس ت ک ه هیچ الگ ویی ب رای‬
‫صرف آن‌ها وجود ندارد و بی‌برو برگرد باید همگی را حفظ کنید‪  J‬‬
‫نحوه‌ی صرف افعال با قاعده و بی‌قاعده‬
‫در بخش‌های بعدی‪ ،‬مثال‌های مختلفی از افعال باقاعده و بی‌قاعده را بررسی می‌کنیم و سپس به چگ ونگی ص رف آن‌ه ا در‬
‫وجه گذشته‌ی ساده و برای قسمت سوم فعل خواهیم پرداخت‪.‬‬
‫ما حتی قرار چند مثال از نحوه‌ی س اختار ه ر ی ک از این افع ال در جمل ه در نظ ر بگ یریم و آن‌ه ا را بررس ی ک نیم ‪ J‬پس‬
‫خیالتان راحت باشد که اگر این مقاله را با دقت بخوانید‪ ‌،‬حتما‪  ‬زیر و بم این افعال و صرف آن‌ها را یاد می‌گیرید‪.‬‬
‫فعل باقاعده چیست؟‬
‫اسمش که روی خودش است‪ .‬فعل باقاعده یعنی یک قاعده‌ی مشخصی دارد که برای صرف آن‌ در زمان‌های مختلف م ورد‬
‫‪ed‬‬
‫استفاده قرار می‌گیرد‪ .‬برای صرف افعال باقاعده در گذشته‌ی ساده و قسمت سوم فعل‪ ،‬فقط کافیس ت ک ه پس وند – ‌‪ d‬ی ا – ‌‬
‫را به انتهای آن ها اضافه کنیم‪  .‬این تنها تغییر در امالی کلمه است‪.‬‬
‫در ادامه چند مثال از رایج‌ترین افعال باقاعده در اختیارتان قرار داده‌ایم‪‌:‬‬
‫‪Base Form‬‬ ‫‪Past Simple Tense‬‬ ‫‪Past Participle‬‬

‫‪play‬‬ ‫‪played‬‬ ‫‪played‬‬

‫‪bake‬‬ ‫‪baked‬‬ ‫‪baked‬‬

‫‪listen‬‬ ‫‪listened‬‬ ‫‪listened‬‬

‫‪approach‬‬ ‫‪approached‬‬ ‫‪approached‬‬

‫‪gather‬‬ ‫‪gathered‬‬ ‫‪gathered‬‬

‫‪climb‬‬ ‫‪climbed‬‬ ‫‪climbed‬‬

‫‪walk‬‬ ‫‪walked‬‬ ‫‪walked‬‬

‫‪arrive‬‬ ‫‪arrived‬‬ ‫‪arrived‬‬

‫‪bolt‬‬ ‫‪bolted‬‬ ‫‪bolted‬‬

‫‪ ‬‬

‫‪1|Page‬‬
‫در مثال‌های باال‪ ،‬تنها تغییری که در فعل صورت گرفته است‪ ،‬افزودن –‪  d‬یا –‪ ed‬به انته ای فع ل اس ت‪ .‬توج ه کنی د ک ه‬
‫شکل افعال در حالت گذشته‌ی ساده و قسمت سوم فعل یکسان است و تغییری نمی‌کن د‪ .‬این را می‌ت وان وی ژگی برت ر افع ال‬
‫باقاعده در نظر گرفت‪.‬‬
‫تغییر امال‬
‫‪ ed‬یا ‪ d‬تغییر شکل پیدا می‌کند‪ .‬برای‪  ‬مثال‪ ،‬در افعالی که به واکه‌ی کوت اهی قب ل‬
‫در برخی موارد فعل هنگام افزوده شدن ‌‬
‫از صامت ختم می‌شوند‪ ،‬باید حرف آخر را دوبار تکرار کرد و سپس به آن پسوند ‪ ed‬اضافه کرد‪ .‬اگر یک فع ل ب ه ح رف‬
‫‪ y‬ختم شود‪ ،‬باید ‪ y‬با ‌‪ i‬جابه‌جا شود و سپس ‪ ed‬به آن اضافه گردد‪ .‬در نهایت‪ ،‬اگر فعلی به ‪ ic‬ختم می‌شود‪ ،‬بای د عالوه ب ر‬
‫‪ ،ed‬به انتهای فعل حرف ‪ k‬هم اضافه شود‪ .‬مثال‪:‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪Base Form‬‬ ‫‪Past Simple Tense‬‬ ‫‪Past Participle‬‬

‫‪chop‬‬ ‫‪chopped‬‬ ‫‪chopped‬‬

‫‪copy‬‬ ‫‪copied‬‬ ‫‪copied‬‬

‫‪panic‬‬ ‫‪panicked‬‬ ‫‪panicked‬‬

‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫البته یک استثناء راجع به این قانون وجود دارد‪ .‬برای مثال‪ ،‬اگر فعل به حرف ‪ l‬ختم ش ود‪ ‌،‬دیگ ر نی ازی نیس ت ک ه ح رف‬
‫‪ ed‬گرفتن تکرار شود‪ .‬البته این استثناء فقط در زبان انگلیسی آمریکایی وجود دارد‪ .‬اما در انگلیسی بریتانی ایی‬
‫آخر قبل از ‌‬
‫و استرالیایی‪ ،‬حرف آخر به هر حال تکرار می‌شود‪.‬‬
‫مثال‪:‬‬
‫‪ ‬‬
‫)‪“Don’t copy other students’ answers or you will get an F.” (base form‬‬

‫)‪“I think he copied my answers.” (past simple tense‬‬

‫)‪“The only answers he got right were the ones he had copied.” (past participle‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫)‪“Your father’s fine—don’t panic!” (base form‬‬

‫)‪“I panicked when I heard he was in the hospital.” (past simple tense‬‬

‫)‪“I wish I hadn’t panicked like that.” (past participle‬‬

‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫)‪ “I’m going to chop some vegetables for the salad.” (base form‬‬

‫)‪“He chopped some vegetables for the salad before dinner.” (past simple tense‬‬

‫)‪“He had already chopped some vegetables for the salad.” (past participle‬‬

‫‪2|Page‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫)‪“I walk around the park each evening.” (base form‬‬

‫)‪“I walked around the park in the afternoon.” (past simple tense‬‬

‫)‪“I have walked around the park a few times this morning.” (past participle‬‬
‫‪ ‬‬
‫افعال بی‌قاعده‬
‫افعال بی‌قاعده‪ ،‬همانطور که اسم آن‌ها نشان می‌دهد‪ ‌،‬برای صرف شدن در زمان گذشته‌ی ساده و قسمت س وم فع ل‪ ،‬از هیچ‬
‫الگوی ساختاری جهت نوشتن پیروی نمی‌کنند‪ .‬این یعنی تنها راه یادگیری صرف این دسته از افع ال‪ ‌،‬حف ظ ک ردن ه ر س ه‬
‫حالت آن است‪ .‬در ادامه چند مثال از افعال بی‌قاعده آورده‌ایم‪:‬‬
‫‪ ‬‬

‫‪Base Form‬‬ ‫‪Past Simple Tense‬‬ ‫‪Past Participle‬‬

‫‪be‬‬ ‫‪was/were‬‬ ‫‪been‬‬

‫‪see‬‬ ‫‪saw‬‬ ‫‪seen‬‬

‫‪grow‬‬ ‫‪grew‬‬ ‫‪grown‬‬

‫‪give‬‬ ‫‪gave‬‬ ‫‪given‬‬

‫‪think‬‬ ‫‪thought‬‬ ‫‪thought‬‬

‫‪throw‬‬ ‫‪threw‬‬ ‫‪thrown‬‬

‫‪drive‬‬ ‫‪drove‬‬ ‫‪driven‬‬

‫‪ride‬‬ ‫‪rode‬‬ ‫‪ridden‬‬

‫‪run‬‬ ‫‪ran‬‬ ‫‪run‬‬

‫‪swim‬‬ ‫‪swam‬‬ ‫‪swum‬‬

‫‪sit‬‬ ‫‪sat‬‬ ‫‪sat‬‬

‫همانطور که می‌توانید ببینید‪ ،‬افعال بی‌قاعده در وجه گذشته‌ی ساده و قسمت سوم فعل ب ه ط ور چش م‌گیری نس بت ب ه ح الت‬
‫اصلی و ساده‌ی خود تغییر شکل دارند‪ .‬گاها حالت گذشته‌ی ساده با قسمت سوم فعل هم متفاوت اس ت ک ه ک ار ش ما را کمی‬
‫سخت‌تر می‌کند‪.‬‬

‫‪3|Page‬‬
 ‫مثال‬
:‫بیایید به این جمله‌ها نگاهی کنیم که در آن‌ها از فعل‌های بی‌قاعده استفاده شده است‬
 
“I am excited that college is starting.” (base form)

“I was sad to leave home, though.” (past simple tense)

“I have been making a lot of new friends already.” (past participle)

 
 
“I drive to work every morning.” (base form)

“I drove for nearly an hour yesterday.” (past simple tense)

“I had already driven halfway to the office when I realized I forgot my briefcase.” (past

participle)
 
 
 
“I would love to grow vegetables in my garden.” (base form)

  “I grew some juicy tomatoes last summer.” (past simple tense)

“He has grown a lot of different vegetables already.” (past participle)

 
 
“I think I would like to get a dog.” (base form)

“She thought a dog would provide some good company.” (past simple tense)

“She hadn’t thought about how much work they are.” (past participle)

 
‫صرف این افعال در سایر زمان‌ها‬
‫ ام ا ب رای ص رف‬،‫ ب اهم تف اوت دارن د‬past participle ‫با اینکه افعال باقاعده و بی‌قاعده در صرف وجه گذشته‌ی ساده و‬
.‫ از یک الگو پیروی می‌کنند‬،present tense ‫وجه حال ساده و در مجموع‬
:‫مثال‬
‫افعال باقاعده‬
 
Regular Verb Past Simple Tense Past Participle Third-Person Singular Present Participle

bake baked baked bakes baking

tap tapped tapped taps tapping

4|Page
‫‪tidy‬‬ ‫‪tidied‬‬ ‫‪tidied‬‬ ‫‪tidies‬‬ ‫‪tidying‬‬

‫‪mimic‬‬ ‫‪mimicked‬‬ ‫‪mimicked‬‬ ‫‪mimics‬‬ ‫‪mimicking‬‬

‫‪ ‬‬
‫افعال بی‌قاعده‬
‫‪ ‬‬
‫‪Irregular Verb Past Simple Tense Past Participle Third-Person Singular Present Participle‬‬

‫‪ride‬‬ ‫‪rode‬‬ ‫‪ridden‬‬ ‫‪rides‬‬ ‫‪riding‬‬

‫‪see‬‬ ‫‪saw‬‬ ‫‪seen‬‬ ‫‪sees‬‬ ‫‪seeing‬‬

‫‪give‬‬ ‫‪gave‬‬ ‫‪given‬‬ ‫‪gives‬‬ ‫‪giving‬‬

‫‪swim‬‬ ‫‪swam‬‬ ‫‪swum‬‬ ‫‪swims‬‬ ‫‪swimming‬‬

‫‪ ‬‬
‫البته در این مثال‌ها یک استثناء وجود دارد که می‌توان به فعل ‪ ،be‬یکی از بی‌قاعده‌ترین افعال اشاره کرد‪ .‬که در هر حالت‬
‫و وجهی متفاوت عمل خواهد کرد‪ .‬به مثال زیر توجه کنید‪‌:‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪Verb Past Simple Tense‬‬ ‫‪Past Participle‬‬ ‫‪Present Tense‬‬ ‫‪Present Participle‬‬

‫‪be‬‬ ‫‪was/were‬‬ ‫‪been‬‬ ‫‪is/am/are‬‬ ‫‪being‬‬

‫‪ ‬‬
‫اگر کمی به جدول باال دقت کنید متوجه می‌شوید که چرا می‌گوییم فعل ‪ be‬یکی از بی‌قاعده‌ترین افعال ممکن است‪.‬‬
‫سخن آخر‬
‫اگرچه ما قوانین‪ ،‬الگوها و ساختارهای مختلفی را برای یادگیری صرف افع ال بی‌قاع ده و باقاع ده مث ال زدیم‪ ،‬ولی ب ه این‬
‫نکته هم توجه کنید که هرچه بیشتر ب ا خ ود افع ال و جمله‌ه ا تم رین کنی د‪ ،‬در ی ادگیری آن‌ه ا م وفق‌تر خواهی د ب ود‪ .‬چ ون‬
‫همانطور که با خواندن کتاب ورزشی‪ ،‬ورزشکار نمی‌شوید؛ با خواندن قوانین هم گرامر را به طور کام ل ی اد نمی‌گیری د و‬
‫به تمرین نیاز دارید‪.‬‬

‫‪5|Page‬‬